ვეგა

                                 ვეგა

                     
                                                    ვეგა გამოსახული ტელესკოპ სპიცერი
                                     ასტრონომია                                                                                  ცნობილია, როგორც ალფა ქნარი — ქნარის თანავარსკვლავედის ყველაზე კაშკაშა ვარსკვლავი, მეხუთე ყველაზე კაშკაშა ღამის ცაზე და მეორე ყველაზე კაშკაშა ცის ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში, არქტურის შემდეგ. ასტრონომიული თვალსაზრისით, მდებარეობს მზესთან ახლოს, 25 სინათლის წლის მანძილზე; არქტურთან და სირიუსთან ერთად წარმოადგენს მზის ერთ-ერთ ყველაზე კაშკაშა ვარსკვლავს მზის სამეზობლოში. სახელწოდება ვეგა (Wega, მოგვიანებით - Vega) წარმოიშობა ტრანსლიტერაცირებული სიტყვა waqi  ( ჩამოვარდნა) რაბული ფრაზისგან النسر الواقع‎ (an-nasr al-wāqi‘), ნიშნავს ,,ჩამოვარდნილი ორბი'' ქნარის თანავარსკვლავედი ძველ ეგვიპტეში წარმოდგენილი იყო ორბის სახით ასევე ძველ ინდოეთში არწივის სახით.  ვეგა ასტრონომების მიერ კარგად არის შესწავლილი. ხშირად უწოდებენ მზის შემდეგ მეორე ყველაზე მნიშვნელოვან ვარსკვლავს ცაში. დაახლოებით ძვ. წ. 12 000 წლისთვის, ვეგა ჩრდილოეთის პოლარული ვარსკვლავი იყო და ამ სტატუსს კვლავ დაიბრუნებს 13 727 წელს, როცა მისი დახრილობა +86°14'გახდება.  ვეგა პირველი ვარსკვლავი იყო მზის შემდეგ, რომელსაც ფოტო გადაუღეს და ასევე პირველი, რომლის სპექტრიც ჩაიწერეს.  გარდა ამისა, ვეგა ასევე ერთ-ერთი პირველი ვარსკვლავი იყო, რომლამდე მანძილიც პარალაქსის მეთოდით გაზომეს. ვეგას მოარგეს ფოტომეტრიული სიკაშკაშის კალიბრირების სტანდარტი. წარმოადგენდა ერთ-ერთ იმ ვარსკვლავს, რომელიც გამოიყენეს UBV ფოტომეტრიული სისტემის მნიშვნელობის განსაზღვრისთვის.
იხ. ვიდეო

2005 წელს  კოსმოსურმა ტელესკოპმა Spitzer- ის მეშვეობით მოიპოვა ვეგას სურათები, ისევე როგორც მტვერი, რომელიც ვარსკვლავს გარს აკრავს ინფრაწითელ სპექტრში, რადგან მტვერი თავისუფლად გადასცემს ინფრაწითელ გამოსხივებას. დაინახეს, რომ მტვრის დისკის სხვადასხვა ნაწილები სხვადასხვა ტალღის სიგრძის გამოსხივების წყაროა. 24 მიკრომეტრის ტალღის სიგრძეზე დისკს აქვს 43 რკალი წამში, რაც შეესაბამება Vega– ს დაშორებას 330 ა. ე., 70 მიკრომეტრზე - 70 რკალი წამში (543 AU), ხოლო 160 მიკრომეტრიანზე - 105 რკალი წამში (815 AU). ეს ნაწილები, ვარსკვლავისაგან ფართო და შორს, პატარა ნაწილაკებისგან შედგებოდა დიამეტრის 1-დან 50 მიკრომეტრამდე. ვარსკვლავისგან მტვრის შიდა საზღვრის მანძილი შეფასებულია 71-102 ა. ე. ან 11 ± 2 რკალის წამში. დისკის ასეთი მკაფიო საზღვარი წარმოიშვა იმის გამო, რომ ვეგა აძლიერებს მტვრის ნაწილაკებს მისი გამოსხივებით, ამავე დროს იტევს მტვრის დისკს მიზიდულობის გამო, რის გამოც იგი შედარებით სტაბილურია .

ვეგას მახლობლად ორი მასიური ციური სხეულების შეჯახება მხატვრის აზრით. ამგვარმა შეტაკებებმა შეიძლება გამოიწვიოს ვეგას მტვრის დისკის წარმოქმნ

დისკის მტვრის მთლიანი მასა არის 0.003 დედამიწის მასა, რაც ექვემდებარება ობიექტს, რომლის რადიუსია დაახლოებით 1000 კმ. ვარაუდობენ, რომ ასეთი მასის სხეულის მტვრის განადგურება და მტვრად გადაქცევა ნაკლებად სავარაუდოა. უფრო სავარაუდოა, რომ მისი ფორმირება ხდება ნაკლებად მასის ობიექტების შეჯახების დროს, რამაც დაიწყო გამანადგურებელი კასკადი, დაეჯახა სხვა მსგავს ობიექტებს .

ასეთი მტვრის კონსტრუქციების ახალი მასალის შევსების გარეშე სიცოცხლე 10 მილიონ წელიწადზე მეტი არ არის. თუ ახალი შეტაკებები არ მოხდა, ისინი თანდათანობით წყვეტენ არსებობას.