ბირთვული რეაქტორი

                                

აქტიური ზონა კვლევითო რეაქტორის ARTინგლ. აიდაჰოს  ეროვნული ლაბორატორია კარგად ჩანს ღრმა ნათებები - ჩერენკოვის ეფექტი ვავილოვის გამოსხივება -ნათებას რ-იც იწვევს დამუხტული ნაწილაკები, ისინი მოძრაობენ სინათლის სიჩქარით, გარდაიქმნებიან ფაზური სიჩქარეში რ-იც  ვრცელდება სინათლეში ამ გარემოში. 

                                                             ბირთვული ფიზიკა

ბირთვული რეაქტორი — მოწყობილობა რომელშიც ხორციელდება მართვადი ბირთვული ჯაჭვური რეაქცია, ენერგიისგამოყოფის თანხლებით. პირველი ბირთვული რეაქტორი აშენდა და გაეშვა 1942 წლისდეკემბერს აშშ-ში, ენრიკო ფერმისხელმძღვანელობით. 

                                       

                                                                      ჩიკაგოს პოლიცენიცა1

პირველი რეაქტორი, რომელიც აშშ-ს ფარგლებს აშენდა, გახდა კანადაში 1945 წლის სექტემბერში გაშვებული ZEEP-ი. ევროპაში პირველი ბირთვული რეაქტორი, Ф-1, გაეშვა 1946 წლის 25 სექტემბერს მოსკოვში იგორ კურჩატოვისხელმძრვანელობით. 1978 წლისთვის მსოფლიოში აქტიურ ექსპლუატაციაში იმყოფებოდა ასამდე სხვადასხვა ტიპის ბირთვული რეაქტორი. ნებისმიერი ბირთვული რეაქტორის შემადგენელი ნაწილებია: ჩვეულებრივ ნეიტრონების ამრეკლით გარსშემორტყმული აქტიური ზონა ბირთვული სათბობით, თბომატარებელი, ჯაჭვური რეაქციის რეგულირების სისტემა, რადიაციული დაცვა, დისტანციური მართვის სისტემა. ბირთვული რეაქტორის ძირითად მახასიათებელია მისი სიმძლავრე. 1 მვტსიმძლავრე შეესაბამება ჟაჭვურ რეაქციას, რომელშიც 1 წამში გაყოფის 3×10¹⁶ აქტი მიმდინარეობს.

                                          

სქემატური მოწყობილობა ჰეტეროგენული ბირთვული რექტორის 1- მართვული ჩხირი, 2 - რადიაციული დაცვა, 3- თბოიზოლაციური დაცვა, 4 - შემნელებელი, 5 - ბირთვული საწვავი, 6 - თბომატარებელი

ნებისმიერი ატომური რექტორი შედგება შემდეგი ნაწილებისგან: ქტიური ზონა საწვავის ელემენტებით, ნეიტრონების ამრეკლი, აქტიური გარემოს ზონა, თბოგამტარობა ატომური რექტორის, სისტემა დამარეგულირებელის ჯაჭვური რექციის, მატ შორის ავარიული დაცვის

რადიაციული დაცვა. დისტანციური მართვის სისტემა

იხ. ვიდეო

მე არ მიმაჩნია სრულიად უსაფრთხო ბირთვული დანდგარი რაც მარტო ჩერნობილი და ფუკუსიმას ავარიები ყოფნის თუმცა უამრავი ინციდნეტებიც ყოფნის ავარია მარტო კი არ არის ფაქტორის არამედ რადიაციული დასხივება და დაბინძურება ,მეორე ასე უმთავრესი ფაქტორი გახლავთ ბირთვული ნარჩენების დამარხვა ეს სერიოზული პრობლემა არის ეს არ არის ჩვეულებრივი ნარჩენები და წლებით უნდა ინახებოდეს სპეციალური ბეტონის სარკოფაგებში და თუ დაზიანდა სერიზული საფრთხეს წარმოადგენს სადიაციის ამ შემთხვევაში საუბარია ატომური სადგურზეა საუბარი. ბითვული კვლევები სულ სხვა არის.საქართველოში ატომის ბირთვის ენერგიას მეცნიერული კვლევებისთვის გასული საუკუნის 60-იანი წლებიდან იყენებდნენ. სწორედ 1960 წელს შევიდა ექსპლუატაციაში „მცხეთის რეაქტორად“ ცნობილი „მუხათგვერდის გამოყენებითი კვლევების ცენტრი“. მცხეთის მცირე რეაქტორი არ იყო განკუთვნილი ფართომასშტაბიანი მიზნებისათვის, თუმცა რეაქტორის შესახებ ინფორმაცია გასაიდუმლოებულია. . თუ მაინდამაინც კაცობრიობა ამ გზით უნდა წავიდეს უფრო რთული მაგრამ ძალინ ეფექტური ენერგეტიკა შეგვიძლია ავირჩიოთ ეს გახლავთ თერმობირთვული ენერგია და ძრავები რომელზეც მიმდინარეობს კვლევები.

             ოპერაცია ურღვევი კლდე

                                  

დღევადნელი  დღეს 12 აგვისტო არის დიდგორობა და დავით აღმაშენებელს ჰქონდა საოკეთესო დაზვერვა მსტოვართა ინსიტუსის შექმნით. ასევე ასიმეტრიული პოლიტიკა რ-იც სხვა ქვეყნების ან ეროვებები ჩართვას მოიაზრებს შენ სახელწიფოს დასაცავად და გასანტკიცებლად. ეს ოპერაციაც და ზოგადად იზრაელის ოპერაციის სიძლიერე დგას ასევე დაზვერვაზე . განვიხილოთ ეს ოპერაცია  

 (ებრ. מבצע צוק איתן - მივცა ცუკ ეითან, Mivtza Tsuk Eitan) — კოდური სახელწოდება ისრაელის თავდაცვითი ძალების ოპერაციისა, რომელიც ღაზის სექტორში 2014 წლის 8 ივლისის გამთენიისას დაიწყო. ოპერაციის გაცხადებული მიზანია ზოგიერთი ქვეყნის მიერ ტერორისტულ 

ზოგადა იზრაელის დაზვერვა და კონტდაზვერას და დაზვერვას მოხერხებულადი იყენებს და ასიმეტრიული სამხედრო მოქედებს კარგად ფლობენ სად რა არის. ორგანიზაციებად აღიარებული ჰამასის და მისი მოკავშირეების ინფრასტრუქტურის განადგურება და ისრაელის ტერიტორიის სარაკეტო დაბომბვების შეწყვეტა.
ოპერაციის დაწყებიდან 17 ივლისამდე ოპერაცია შემოიფარგლებოდა წერტილოვანი დარტყმებით ღაზის სექტორის ტერიტორიაზე. 17 ივლისს ისრაელის პრემიერ-მინისტრის გადაწყვეტილებით დაიწყო ოპერაციის სახმელეთო ნაწილი, „რომლის მიზანია ღაზიდან ისრაელის მიმართულებით გათხრილი გვირაბებიდან მომდინარე საფრთხეების განეიტრალება“. იხ. ვიდეო

ძალთა თანაფარდობა ისრაელის თავდაცვის ძალები 82 000 რეზერვისტი. ხოლო სამხედრო ფრტა ჰამასის არის 10 000 და 40 000 მდე ბოევიკი. ასევე  სახალხო წინააღდეგობის კომიტეტი სადაც სხვა და სხვა გასამხოდროებული პალისტინური ფორმირებები შედის. ასევე სახახლო ფრონტის განმათავისუფლებელი პალესტინის  წამებულთა ბრიგადა ალ-აქსის, პალესტინი განმათავისუფლებელის დემოკრატიული ფრონტი უნდა აღნიშინოს ყველა ზემოტთ ჩამოთვლილი ფორმირებები წარმოადგენს ტერორისტულ ორგანიზაციებს, რ-საც მხარ უჭერს და აფინანსებს ირანი და ყატარი. რათქმა უნდა იზრაელის მოკავშირე არის აშშ. ომის წინაპირობა იყო 2014წ-ის 12 ივნისს მდინარე იორდანეს დასავლეთ სანაპიროზე გატაცებული სამი ებრეელი მოზარდი რ-ის განხორციელებაში  ისრაელი ჰამასს დსებდა ბრალს რომლის მოკლული ცხედრები მოგვიანებით აღმოჩინეს. შეტაკების შედეგად დაიღუპა 7 პალესტინელი და 419 დაკავებული ოქნა აქედან 179 ჰამასში ირიცხებოდა. რასაც ისრაელის ტერიტორიის სარაკეტო  მასიური დაბომბვა მოჰყვა 30-მდე იერიში. 7 ივლისს ღაზის სექტორის საზღვრებთან ისრაელის თავდაცვითი ძალების კონცენტრაცია დაიწყო. ისრაელის საჰაერო ძალებმა და არტილერიამ წერტილოვანი დარტყმების მიყენება დაიწყო სავარაუდო მიზნებზე. საპასუხოდ ღაზიდან განაგრძეს ებრაული ტერიტორიის სარაკეტო და სანაღმმტყორცნო დაცხრილვა.

ზონა მოქედების რაკეტების გაშვებული ღაზას სექტორი 2014წ მიაღწია ჩრდ. ისრაელამდე

საღამოს ებრაული ავიაცია ბომბავდა ღაზაში გაშლილ ტერორისტების ინფრასტრუქტურას. პალესტინის ჯანდაცვის სამინისტროში ღაზაში გაავრცელეს ინფორმაცია, იმის თაობაზე, რომ 12 საათიანი ოპერაციის შედეგად დაიღუპა 5 და დაიჭრა 30 ადამიანი 8 ივლისსღამით და დილით ავიაციამ ღაზის სექტორში 50 სამიზნეზე იერიში მიიტანა. დაინგრა ჰამასის მაღალჩინოსნების ოთხი სახლი. ჰან-უნისის რაიონში დაიბომბა ჰამასის ერთ-ერთი სამხედრო ფრთის, „იზ ად-დინ ალ-კასამის“ ბრიგადის მეთაურის, სამერ აბუ დაკის სახლი. მასთან ერთად დაიღუპა 7 ადამიანი. ნაგებობა, დაბომბვის შედეგად მიწასთან გასწორდა. შენობაზე იერიში განხორციელდა მხოლოდ მას შემდეგ, რაც ისრაელის არმიის ოფიცერი დაუკავშირდა ტელეფონით ამ ნაგებობაში მაცხოვრებელ ხალხს და აცნობა შენობის დატოვების აუცილებლობის შესახებ დაგეგმილ დაბომბვასთან დაკავშირებით. ასევე განადგურდა 18 სარაკეტო დანადგარი და დაზიანდა ტერორისტების სახმელეთო ინფრასტრუქტურის 10 ელემენტი. დაბომბის შედეგად დაიჭრა 14 ადამიანი.
„იზ ად-დინ ალ-კასამის“ მებრძოლებმა სცადეს ებრაული ვერტმფრენის ჩამოგდება გასატანი საზენიტო-სარაკეტო კომპლექს „სტრელა-2“-ის გამოყენებით. მცდელობამ უშედეგოდ ჩაიარა. ისრაელის საჰაერო ძლებმა რაფახის რაიონში გაანადგურეს ჰამასის მებრძოლების სამეთაურო ცენტრი, რომელსაც ხელმძღვანელობდა საველე მეთაური ჰატომ მუჰამად აბდელ რაჰმან გოდა.
ტერორისტებმა განაგრძეს ქალაქ აშდოდოს, აშკელონის, სდეროთის, ნეთივოთის, ასევე ეშკოლის, ჰოფ-აშკელონის, სდეროთ-ნეგევის, შაარ ხა-ნეგევის და რამათ-ნეგევის რაიონული საბჭოების ტერიტორიის დაბომბვა. დაუსრულებელი ინტენსიური დაბომბვების გამო ზურგის სარდლობამ აშკელონსა და სდეროთს შორის სარკინიგზო მიმოსვლის დროებით შეჩერების ბრძანება გასცა, რადგან გამავალი რკინიგზა ხვდება ცეცხლის ხაზის ზონაში. იყო სდეროთის კირიათ-მალახის, ოფაკიმის ბეერ-ტუვიას და იოავის დაბომბვის მცდელობა.
ბეერ-შევას მიმართულებით რაკეტები გაუშვეს. აშდოდში ისრაელის ცხრა მოქალაქემ სამედიცინო დახმარებას მიმართა. ქალაქ სდეროთამდე მისაღწევად რაკეტას 15 წამი ესაჭიროება, სწორედ ამდენი დრო აქვს მოსახლეობას თავის შესაფარებლად. აშკელონამდე ესაჭიროება 30-32 წამი. ბეერ-შევამდე — არაუმეტეს ორი წუთისა. ბენ გურიონის უნივერსიტეტში სასავლო პროცესის შეწყვეტის და გამოცდების კვირის ბოლომდე გადავადების გადაწყვეტილება მიიღეს.
ჯებალიის რაიონში საჰაერო დარტყმის შედეგად განადგურდა ჰამასის საზღვაო სპეცრაზმის მეთაურის, 24 წლის მუჰამად შააბანას ავტომანქანა. ამ საჰაერო რეიდის შედეგად ოთხი პალესტინელი დაიღუპა.

                                                          

ცეცხმოკიდებული ქარხანა რ-იც იყო მიყენებული სექტორი ღაზიდა გამოშვებული რაკეტით 2014წ-ის 28 ივნისსღაზის სექტორში შეიარაღებული ძალების შეყვანის საბოლოო გადაწყვეტილება არ არის მიღებული, თუმცა ბენიამინ ნეთანიაჰუმ ისრაელის ძალოვან უწყებებს „ღაზაში უწყვეტი, ხაგრძლივი და მძლავრი საბრძოლო მოქმედების“ წარმოება დაავალა.მისი თქმით, ცაჰალი მზად უნდა იყოს წავიდეს ბოლომდე , რადგან „სახმელეთო ოპერაციის დაწყების საკითხმა აქტუალობა შეიძინა“. სამხედრო-პოლიტიკური კაბინეტის წავრებმა მოიწონეს 40 ათასი რეზერვისტის მობილიზაციის გადაწყვეტილება, რომელთაგან 15 ათასი პირველ ეტაპზე იქნებიან მობილიზებულნი. უყებას მიიღებენ ჯავშანსატანკო შენაერთების, ელიტური ქვეითი ბრიგადების, საინჟინრო ჯარების, არტილერიის და ჰაერსაწინააღმდეგო თავდაცვის რეზერვისტები. მოგვიანებით დამატებით 1,5 ათასი რეზერვისტის გაწვევის ბრძანება გაიცა. იმავე დღეს, ღაზის სექტორთან მოსაზღვრე 40 კილომეტრიანი ზოლი „სპეციალური სიტუაციის“ ზონად გამოცხადდა.
გრძელდებოდა ცაჰალის კონცეტრაცია ღაზის სექტორის საზღვრებთან.
ღაზის ცენტრალურ და სამხრეთ ნაწილებში ებრაულმა ავიაციამ სამიზნეებზე იერიში მიიტანა. ჰამასის პრეს-ცენტრამა დაადასტურა ორგანიზაციის რამდენიმე წევრი დაღუპვა. საჰაერო იერიშების შედეგად დაინგრა ჰამასის კიდევ სამი მაღალჩინოსნის სახლი.
ჰამასის პოლიტსაბჭოს წევრმა, იზატ არ-რიშეკმა განაცხადა, რომ უახლოეს მომავალში — რამდენიმე საათში მისი ორგანიზაცია თელ-ავივს დაბომბავს. ჰამასის წარმომადგენელმა, აბუ ობეიდამ ისრაელს 2012 წელს ეგვიპტის შუამავლობით მიღწეული ზავის დარღვევაში დაადანაშაულა და განაცხადა: „ამ აგრესიის პირობებში სიონისტი მტერი არ უნდა ოცნებობდეს მშვიდობასა და სტაბილურობაზე".
ღაზიდან ისრაელზე სარაკეტო იერიშები გაძლიერდა. დაცხრილვის დისტანცია გაიზარდა. ცევა ადომი ჩაირთო კირიათ-მალახში, გედერაში, მაზკერეთ-ბათიასა და რეჰევოთში. სარაკეტო განგაში გაისმა ბეით-შემეშსა და მიმდებარე დასახლებულ პუნქტებში.
საჰაერო თავდასხმის განგაში გაისმა ყველა ქალაქში სამხრეთიდან თელ-ავივამდე და გუშ-დანის ოლქში. რაკეტა ჩამოგდებულ იქნა თელ-ავივის თავზე. განგაში გაისმა თელ-ავივში, ხოლონში, ბათ-იამში, რიშონ-ლე-ციონში, გივათაიმში, რამათ-განსა და გუშ-დანის სხვა ქალაქებში.პარალელურად დაიცხრილა გედერა, მაგარამ აქაც „რკინის გუმბათის“ სისტემამ მოიგერია გასროლილი რაკეტები. კიდევ ერთი რაკეტა აფეთქდა აშკელონში, ზარალი არავის მიადგა. თელ-ავივის დაცხრილვაზე პასუხისმგებლობა პალესტინური ისლამური ჯიჰადის დაჯგუფებამ აიღო.
ღაზის სექტორიდან გაშვებულმა რაკეტამ დაფარა 120 კმ და დაეცა დაუსახლებელ ტერიტორიაზე, ხადერაში. ცაჰალის აზრით, აღნიშნული რაკეტა არის ჩინურ-სირიული წარმოების M302. ასეთივე რაკეტები აღმოცენილ იქნა ირანულ ჰომალდ KLOS-C-ზე, რომელიც ებრაულმა საზღვაო ძალებმა წითელ ზღვაში დააკავეს. ცაჰალის აზრით ღაზაში ასეთი ტიპის კიდევ ათეულობით რაკეტაა.
ზიკიმის კიბუცის რაიონში, ისრაელის და ღაზის საზღვართან ებრაულმა ჯარებმა ტერორისტების ჯგუფი შენიშნეს და გააუნებელყვეს.კიბუცში შეჭრის მცდელობაზე პასუხისმგებლობა ჰამასმა აიღო. თავდასხმელები დაჯგუფების სპეცრაზმელები იყვნენ.
ოპერაციის პირველ დღე-ღამეში ღაზაში მოკლულ იქნა 30-ზე მეტი პალესტინელი, რომელთაგან 13 ბავშვია, 100-ზე მეტი დაიჭრა.  ცახალმა  აქტიურად მიიტანა 5260 სამიზნეზე იერიში სექტორ ღაზაზე. რის შედეგადაც ათასობით რაკეტები იქნა განადგურებული საწყობებში (უნდა აღინიშნოს, რომ ამ მეთოდს ისრაელი გამუდმებთ მიმართავს და საკმაოდაც წარმატებით) ასევე დაინგრა სარაკეტო გამშვები პუქტები, გვირაბები, დარტყმები განხორციელდა შტაბებზეც და ბუნკერებზე. იარაღის საწარმოებზე, მოსაზადებელ ბაზებზე და სხვა ბოევიკების ინფასტრუტურაზე .ბევრ შემთხვევებში ცახალი იძუყლებული იყო სამოქალაქო ობიექტებზე მიეტანა იერიში რასაც ბოევიკები იყენებდნენ თავშესაფარად და პლაცდარმად. საბოლოოოდ 2014წ-ის 26 აგვისტოს კაიროში იქნა ხელმოწერილი შეთანხებას ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ. 

          მოკავშირეთა ომი (ძვ. წ. 91-88)

                                                

მარსიელების ომები ლათ.  (Bellum Social), აქტიური როლი ითამაშეს და  მონაწილეობდნენ მარსის ტომი ლათ. (Bellum Marsicum) - აჯანყება იტალიის ტომების რომის წინაამრდეგ და მათ კვალზე სხვა ტომების დიდი ტერიოტრიეზე იტალიის ტერიტორიაზე საბრძოლო მოქედებები მიმდინარეობდა 91 - 88 ჩვ. წ. აღ.  აჯანყების მიზეზი გახდა რომის სენატის უარი იტალიკებისათვის მოქალაქეობის მინიჭების თაობაზე. აჯანყებულებმა თავიანთ კავშირს „იტალია“ უწოდეს. კავშირს სათავეში ხუთასთა საბჭო ედგა. აჯანყებულებს შეუერთდნენ რომაელ კოლონისტთა დაბალი ფენები, პროვინციელები. რომაელები დათმობაზე წავიდნენ: ლ. იულიუსის კეისრის კანონით ძვ. წ. 90 წელს რომაელებმა მოქალაქეობის უფლებები მიანიჭეს ტომებს, რომლებიც აჯანყებაში არ მონაწილეობდნენ (ასეთები იყვნენ უმბრები და ეტრუსკები), მაგრამ აჯანყებულები გააფთრებით იბრძოდნენ. 

იხ. ვიდეო

მაშინ რომაელებმა მოქალაქეობის მინიჭება აღუთქვეს ყველას, ვინც 60 დღეში იარაღს დაყრიდა. მოქალაქეობის უფლება მისცეს აგრეთვე ციზალპურ გალიას. ამან გათიშა აჯანყებულთა რიგები და ძვ. წ. 88 წლის ზაფხულში რომაელებმა იტალიკების წინააღმდეგობა დაძლიეს. რომაელებმა მოქალაქეობა მისცეს ყველა იტალიკურ ტომს, მაგრამ იმგვარად, რომ მათ ფაქტობრივად არავითარი სოციალურ-პოლიტიკური გავლენა არ გააჩნდათ. ყველა იტალიკური თემი პრაქტიკულად რომის მუნიციპიუმი გახდა. მოკავშირეთა ომმა რომის პოლისური ორგანიზაცია შეარყია, დააჩქარა იტალიის ლათინიზაციისა და იტალიელი ხალხის ჩამოყალიბების პროცესი.

 ომის მსვლელობები იტალიკებმა გადაწყვიტეს გამოსულიყვნენ უეცრად და დაიწყეს ჩუმად საუბარი ომზე. თავდაპირველი გეგმის მიხედვით იტალიკებს უნდოდათ მსხვერპლი შეეიწირათ ალბანური მთებში ერთ ერთი ლათინების  დღეასასწაულზე ორივე რომის კონსული რომის რესპუბლიკის 91 წ-ს ლუცია კარცელიუს ფილიპი და სექსტ იულიუს ცეზარი, მაგრამ ეს ჩანაფიქრი ვერ განხორციელდა რის შემდეგ იტალიკებმა დაიწყეს ღია გამოსვლები. თუმცა რომაელებმა შეიტყვეს მსხილი მომზადებას იტალიკების და გააგზავნეს მატი წარმოადგენლები ბევრ ქალქებში მდგომარეოპბის შესასწავლად. აქსულაში რომელებმა შეიტყვეს ღირებული ინფორმაცია, მაგრამ იტალიკებმა მასიურ ხოცვა-ჟლეტა მოაწყვეს რომაელების. ამის შემდეგ იტალიკებმა ბოლოჯერ შეეცადნენ მოლაპარაკება ეწარმოებინათ რომალებთან მიღებისთვის რომაელი მოქალაქეობის მინიჭებაზე, ტუმცა ეს ვერ მომხერხდა.

იტალიკებმა გამოაცხადეს თავისი კავშირი, სახელწოდებით ,,იტალია''. ყოველი ტომს გამოყავდა თავისი არმია, საერთო რაოდენობით 200ათასი ადამიანი, რ-იც არემატებოდა რომაელებისას. თუმცა მნიშვნელოვანი ლათინური კოლლონიები ინარჩუნებდნენ ერტგულებას რომის იმპერიის, რაც მნიშვნელოვნად გაართულა იტალიკების მდგომარეობა, რადგან ლათინური კოლონიები გაფანტული იყო ყველა იტალიკის რაიონებში, იტალიკის მოსახლეობაში. აჯანყდნე უმთავრესადსახრეთ და ცენტრალური ნაწილი. 

რომალებმა სამზადისი დაიწყეს პუბლიო რუტილო ლუპუ კონსულმა დანიშნა შემდეგი ლეგატები გაიუს მარიუსი, გნეი პომპეუსის სტრაბონი, კვინტუს სერვილიუს ციპიონი, გაიუს პერპერნორი და ვალერია მასალა. ლეგატები სექტა იულის ცეზარის გახდნენ ლუციუს კორნელიუს სულა. 

თავდაირველად 2000 ჯარიკაცი დაკარგა სექტ იულიუს ცეზარმა და ისერიაში გამოიკეტა. ქალაქი იყო ალყაში და შიმშოლი საბოლოოდ აღებულ იქნა და იქიდანაც გაიქცა. შედეგში მეორე კონსულმა პუბლიუს ლუპის 10 ათასია რაზმი განადგურება მოხდა მათი ნაშთები კი გადადიოდა გაია მარიუსთან რ-იც როგორც გამოჩენილი მთავარსარდალი დიდ იმდებს ამაყებდნენ მალე ჩასაფრება მოუწყვეს ლუპას რაზმებს რ-იც მარიუსთან ერთად მოქედებდა სადაც მძიმედ დაშავდა და გარდაიცვალა.რომში დაკრძალეს .

მხედარმთვარი იტალიკების კვინტუს პოპედინი შენიღბულად მივიდა ციპიონის ბანაში ვითომ გადასვლის მოტივით და თან ორი მონა მოიყვანა და ძვირფასეულობა. პოპედინიმ შესათვაზა ციპიანს დაეპყრო მისი დარჩენილი ბანაკი. როცა ციპიონი მისი რაზმით მიუახლოვდა ბანაკს პოპედინიმ მისცა სიგნალი რის შემდეგაც მისი რაზმა მოულოდნელი დატყმა განახოციელა საფარიდან. 

სულამ კი გაანადგურა დიდი რაზმები მარსის ტომების.რ-იც მიუხედავათ მათი არამრავალრიცხოვნებისა ითვლებოდა ყველაზე გამოცდილი მებრძოლები იტალიკებს შორის.

ამავე დროს გნეი პომპუსმა მსხვილი ძალებით ერთერთი იტალიკების  მსვილი  ციხესიმაგრეში აქსულას მიუახლოვდა. მხედარმთვრმა ვადიციიმ რომელიც პომპეუს   შესთავაზა მოლაპარაკება, ამავე დროს  შეთანხმდნენ, რომ ერთდროულად დაუპირისპირდნენ პომპეუსს ორი მხრიდან, მაგრამ აუსკულელებმა ვერ გაბედაეს ქალაქის დატოვება და ჩაშალეს ვადიციიუსის  გეგმა . ეს უკანასკნელი, თავისი ჯარით, შეიჭრა ქალაქში და დაიღუპა მრავალი მოქალაქე, რის შემდეგაც მან მოკლა მრავალი მისი მტერი იტალიელთა შორის და ბრწყინვალე თვითმკვლელობა ჩაიდინა (მან ტაძარში ყოფნის დროს მოიწამლა შხამი და ბრძანა, რომ დაეწვათ  იგი ტაძარში ბოძზე.

საერთაშორისო ელექტროტეხნოლოგიური კომისია

                          საერთაშორისო           ელექტროტეხნოლოგიური კომისია

                                 
ინგლ. International Electrotechnical Commission, IEC; фр. Commission électrotechnique internationale, CE - საერთშორისო არაკომერციული ორგანიზაცია სტანდატებისა და ელექტროობაში, ელექტრონიკის სისტემების ტეხნოლოგიაში. რამოდენიმე სტანდარტები შემუშავებულია აისოსთან ერთად იხ ლინკზე 
IEC შედგება ეროვნული სამსახურებსიგან სტანდარტები. თავდაპირველად კომისია დაფუძნდა კონდონში. პირველი პრეზიდენტი იყო ლორდ კელვინი. 1948წ-დან სათაო ოფისი მდებარეობს ჟენევაში, შვეიცარიაში. დღეისთვის მისი ასოცირებული წევრები არიან 83 ქვეყანა, გააცნია რეგიაონული ცენტრები, სახრეთ არმოსავლეთ აზიაში ზინგაპურში, ლათინუს ამერიკაში (სან-პაულოში ბრაზილია), და ჩრდ. ამერიკაში (ბოსტონში აშშ).
IEC წვლილი შეიტანა სტანდარტიზაციაში ერთაულთა საერთაშორისო სისტემაში, განსაკუტრებით გაუსი, ჰერცი,და ვებერი.ასეთი სისტემები საბოლოოდ შევიდა  СИ საერთაშორისო სისტემაში.
IEC სტანდარტები აქვს ნომერი დიაპაზონის  60 000 — 79 999, ან მისი დასახელება გააცნია გრაფიკის ტიპი 60411 გრაფიკული სიმბოლო.
იხ. ვიდეო

        სტანდარტიზაციის საერთაშორისო                                          ორგანიზაცია

                                                        

(ინგლ. International Organization for Standardization, ფრანგ. Organisation internationale de normalisation), ფართოდ ცნობილი როგორც ISO არის საერთაშორისო სტანდარტის მიმღები ორგანო, რომელიც შედგება სხვადასხვა ქვეყნის სტანდარტების ორგანიზაციების წარმომადგენლებისგან. ორგანიზაცია დაარსდა 1947 წლის 23 თებერვალს, ის მთელ მსოფლიოში ავრცელებს კერძო სამრეწველო და კომერციულ სტანდარტებს. ორგანიზაციის მთავარი ოფისი მდებარეობს ჟენევაში, შვეიცარიაში. 

საერთაშორისო ორგანიზაცია სტანდარტიზაცია 1947წ-ს 25 ნაციონალური ორგანიზაციების სტანდარტების, დაფუძნებული ორი ორგანიზაციის  ISA (International Federation of the National Standardizing Associations), 1942 ხოლო UNSCC (United Nations Standards Coordinating Committee) 1944წ-ს სათაო ოფისი ნიუორკში რეალურად დაიწყო მუშაობ 1947წ-ს სსრკ იყო ერთერი დამფუძებელი ორგანიზაციის ხოლო 2005წ-ის სექტემბერში რუსეთი შევიდა ორგანიზაციაში.ИСО. საბჭოში. 

 მოღვაწეობის სფეროს ნოიცავს თითქმის ყველა სფერო გარდა ელექტროტეხნიკისა და ელექტრონიკის, რ-საც საერთაშორისო ელექტროტეხნიკის (IEC) კომისია არის დაკავებული. ზოგიერთი სამუშაო ერთობლივად მიმდინარეობს ამ კომისიების სტანდარტიზაციის გარდა, ,,აისო'' დაკავებულია სერტიფიხირების პრობლელმებით.

იხ. ვიდეო

ქვეყნების წევრები

     სრუუფლებიანი წევრები     წევრები -კორეპნდენტები     წევრები-ხელმოწერილი

                      DARPA Falcon Project

                                               

                სურათი Falcon HTV-2, ნაცვენებია ეტაპი შემოსვლა სქელი ფენაში ატმოსფეროში
შემოკლ. ინგლ.  Hypersonic Test Vehicle - ექსპერიმენტული  საბრძოლო ბლოკი, დანიშნულება ფრენესითვის ჰიპერბგერითი სიჩქარისთვის. შემუშავებულია 2003წ-ს (DARPA) სააგენტისა და საჰაერო ძალების მირ ჩარჩოში სწრაფი გლობალური დარტყმა ნალოგიურად შემოშავდა აშშ-ს არმიის მიერ Advanced Hypersonic Weapon.
                                    
                                         HTV-2 ეტაპზე გამოყოფის РН მინოტავრი IV
2010წ-ის 20 აპრილს აშშ-ში შედგა პირველი ფრენა საბრძოლო ბლოკის Falcon HTV-2,   აპარატის სტარტი აიღო ბორტზე რაკეტა-მატარებელზე Minotaur IV სამხედრო საჰაერო ბაზიდან ვანდებრბერგი კალიფორნია აშშ. თანხმად გეგმისა პირველი ფრენა ფალკონის სიჩქაე უნდა ყოფილიყო 7,6 ათასი კმ აპარატმა განავითარა 20 მახა სიჩქ. ზედა ფენაში ატმოსფეროში შედგეში იქნა დაკარგული მოაცემები.
                                                              
                                                                         ilution of HTV-2 from DARPA
მეორე ფრენ განხორციელდა 2011წ-ს ანალოგურად. რაკეტამ მიიყვანა უპილოტო საფრენი აპარატი ზედა ფენა ატმოსფეროში ის წარმატებით განპირისპირდა  წარმატებით პირველი ფრენისას აპარატი გაშვებიდან რადარზე გაქვრა 9 წუთზე მეორ შემთხვევში 26 წუთზე.
 იხ ვიდეო

        კოსმოსური ტელესკოპი ჯეიმს ვები

                        
ინგლ.  James Webb Space Telescope, JWST - ორბიტალური ინფრაწითელი ობსერვატრია, რ-იც სავარაუდოდ ჩაანაცვლებს ტელეკოპ ხაბლს.
 ჯეიმს ვებს გააცნია 6,5მ დიამეტრის სარკე მოედანი 25 м² დაფარული ინფარწიტელი გამოსხივებისგან მსისგან და დედამიწიდან სითბური
ეკრანის. ტელესკოპი განთავსდება ჰალო ორბიტაზე ლაგრანჟის წერტილში L₂ სისტემაში მზე დედამიწა.
იხ. ვიდეო

პროექტი წარმოადგენს თავისი რეზულტატით თანამშრომლობას 17 მეტი ქვენას ,,ნასას'' ხელმძღვენელობით. გაშვების დადგეგმილი თარიღია 2021წ-ის 30 მარტი გაუშვებს არიან -5» თანამგზავრის წონა 6,2 ტ პროგრამის ღირებულება 9,66მლრდ დოლარი.
ამოცანა 2017წ-ს ,, ნასამ'' და ,,ეკამ'' გამოაქვეყნა სია პირველი სამიზნე ტელესკოპის კვლევის, 2100 დაკვირვების ჩათვლით. ისინი გახდნენ მცირე სხეულები მზის სიტემის, ეკზოპლანეტები და პროტოპლანეტების დისკი, გალაქტიკები და გალაქტიკების გროვები, ასევე კვაზარები.
იხ. ვიდეო

ასტროფიკა: აღმოჩენა სინათლის ვარსკვლავების და გალაქტიკების, ჩამოყალიბება დიდი აფეთქების შემდეგ, კვლევები გალაქტიკების ფირმირება და განვითარება, ვარსკვლავების პლანეტების სისტემის და მათი წარმოშობის სიცოცხლე. ასევე პასუხი სად და როდის დაიწყო რეიონიზაცია სამყაროსი.
ეკზოპლანეტები, ხილული სამყარო მზის სიტემის და სხვ.
იხ. ვიდეო

JWST– ს ექნება შემდეგი სამეცნიერო ინსტრუმენტები სივრცის შესასწავლად:

ახლო ინფრაწითელი კამერა (ინგლ. Near-Infrared Camera);

მოწყობილობა ინფრაწითელი გამოსხივების საშუალო დიაპაზონში მუშაობისთვის (ინგლ. შუა ინფრაწითელი ინსტრუმენტი, MIRI);

ახლო ინფრაწითელი სპექტროგრაფი (NIRSpec);

Fine Guidance Sensor (FGS) და Near Infrared Imaging Device and Near InfraRed Imager and Slitless Spectrograph (NIRISS).

იხ. ვიდეო