Mercedes-Benz

     ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                     მერსედეს-ბენცი

         

 (ინგლ. Mercedes-Benz) — გერმანული ავტომწარმოებელი კომპანია. მერსედეს-ბენცი გერმანული ავტოგიგანტის - „დაიმლერის ავტოკორპორაციის” (Daimler AG) ლეგენდარული ბრენდია. ინოვაციების დაუოკებელი ძიების შედეგად „მერსედეს-ბენცი” იქცა მსოფლიოში პირველ საავტომობილო მარკად, ამ სამარკო ნიშნის ქვეშ იგულისხმება კომფორტიული, მდგრადი და ელეგანტური ავტომობილი.

დღეისთვის მერსედეს-ბენცის სამარკო ნიშნის ქვეშ მზადდება ფართო არეალის და დანიშნულების ტრანსპორტი: სამგზავრო მსუბუქი ავტომობილები, სამგზავრო/სამხედრო მსუბუქი ყველგანმავალი ავტომობილები, სატვირთო ავტომობილები, ავტობუსები, მინი-ვენები და ა.შ.

                                                                  

                                               1906წ-ის მერსედეს-სიმპლექსი გერმანიის მუზეომი

ბრენდის სახელი - „მერსედეს-ბენცი” წარმოიშვა 1926 წელს ორი ბრენდის – მერსედესისა (დაიმლერ-ძრავების საზოგადოება DMG) და ბენცის (ბენცი და კომპანია Benz & Co.) შეერთებით.

თავდაპირველად ჯერ კიდევ 1890 წელს დაარსებული „დაიმლერ-ძრავების საზოგადოება” მის მიერ წარმოებულ ავტომობილებს მერსედესის სახელით არ ყიდდა. მერსედესის როგორც ბრენდის სახელის წარმოშობა ბიზნესმენ ემილ ელინეკთანაა დაკავშირებული, ეს უკანასკნელი 1898 წლიდან დაიმლერის ავტომობილებით ვაჭრობდა.

                                                                       

დაფუძნდა 1926 და დამფუძნებელი კარლ ბენცი, დაიმლერ გოტლიბი, ვიგემ მაიბაიხი, განლაგებულია გერმანიაში შტუტგარდში, დარგი - საავტომობილო წარმოება, პროდუქცია - მსუბუქი ავტომობილი, სატვირთო, ავტობუსი. ბრუნვა - €93,877 მლრდ (2019 წ), საოპერაციო  €3,359 მლრდ.  (2019 წ), აქტივი - €26,289 მლრდ (2018 წ), თანამშრომელთა რაოდენობა 152 048 (2019წ-ს 31 დეკემბრისთვის. შვილობილი კომპანიებია - Mersedes - AMG, Mersedes - maybach

1888 წელს ემილ ელენიკი ფსევდონიმით „მერსედესი” (თავისი ქალიშვილის ადრიანა მანუელა რამონა ელინეკის პატივსაცემად, რომელსაც მოფერებით სახელს მერსედესს ეძახდნენ) ნიცაში გამართულ ავტორბოლებზე იღებდა მონაწილეობას. თუმცა ამ დროისათვის „მერსედესი” ჯერ კიდევ არ იხმარებოდა ავტომობილის სახელად, არამედ ის მხოლოდ მძღოლის სახელი იყო. 1900 წელს ელინეკმა „დაიმლერ - ძრავების საზოგადოებასთან” მიაღწია შეთანხმებას ახალი უფრო მძლავრი ძრავიანი მოდელის შექმნაზე, რომელსაც სახელი „მერსედეს-დაიმლერი” დაერქმეოდა. სწორედ ამ დროს იქნა „მერსედესი”, როგორც პროდუქტის სახელი გამოყენებული. იმავდროულად ელენიკი დაიმლერის დისტრიბუტორი ხდება და უკვეთავს მას 36 ცალ ავტომობილს, საერთო თანხით 550.001 მარკა (დღევანდელი კურსით დაახლოებით 3 მილიონი ევრო), მოგვიანებით იგი დაიმლერს უკვეთავს დამატებით კიდევ 36 ცალ ავტომობილს, რომლებიც 8 ცხენის ძალიანი ძრავებით იყვნენ აღჭურვილნი.

                                                                       

                                                   1957წ-ის მერსედეს-ბენცი 300с კაბრიოლეტი

ამის შემდეგ, 1901 წლიდან, „მერსედეს-ავტომობილები” (უკვე ეს სახელი არა მხოლოდ მძღოლისთვის, არამედ უშუალოდ მანქანების სახელად გამოიყენებოდა) წარმატებით მონაწილეობდნენ ნიცაში გამართულ ავტორბოლებში, რამაც გაცილებით ფართო მასშტაბებზე გაშალა მერსედესის ცნობადობის ფაქტორი. საბოლოოდ დაიმლერ - ძრავების კორპორაციამ 1902 წელს ბრენდის სახელწოდებაზე - „მერსედესი” საავტორო უფლებები დაიცვა. ბრენდის ცნობილი სიმბოლოს - ვარსკვლავის რეგისტრაცია კი 1909 წელს მოხდა.

1926 წელს „დოიჩე-ბანკის” შუამავლობით „დაიმლერ- ძრავების საზოგადოება” და მისი კონკურენტი „ბენცი და კომპანია” შეერთდა, რის შედეგადაც შეიქმნა „დაიმლერ-ბენცის ავტოკორპორაცია”, სწორედ ამ თარიღს უკავშირდება „მერსედეს-ბენცის” როგორც ბრენდის სახელწოდების წარმოშობა.

აღსანიშნავია ისიც, რომ თუ მერსედეს ელინეკის გარეშე ცნობილ ავტომობილებს შესაძლოა სულ სხვა სახელი ჰქონოდა, ბერტა ბენცის (გათხოვებამდე რინგერის) გარეშე ისინი შესაძლოა საერთოდაც არ შექმნილიყო.

22 წლის ასაკში ამ ჭკვიანმა ახალგაზრდა ქალბატონმა მამისგან მზითევი გამოითხოვა და მთელი ფული კარლს ბენცისა და ავგუსტ რიტერის მეტალურგიულ და მანქანათმშენებელ საწარმოში ჩადო. ერთი წლის შემდეგ კი ბერტა კარლ ბენცს გაჰყვა ცოლად.

1888 წლის აგვისტოს ერთ დილას, ფრაუ ბენცმა ქმრისგან უკითხავად გამოიყვანა მისი თვითმოძრავი ეტლი (მართალია, იმხანად ამ ეტლს უკვე ჰქონდა მიღებული ჯილდო მიუნხენის გამოფენაზე, მაგრამ ხალხი მას მაინც ისე აღიქვამდა, როგორც ერთგვარ გასართობს და მასში პრაქტიკული გამოყენების საბაბს ვერ ხედავდა) და გაემგზავრა სტუმრად დედასთან. დედამისი კი მათი სახლიდან 106 კილომეტრის მოშორებით ცხოვრობდა. ბერტამ თან ორი ვაჟიც გაიყოლა. მანამდე არავის გაუვლია ამხელა მანძილი თვითმოძრავი ეტლით.

იხ. ვიდეო

ბერტა ბენცის მოგზაურობა წარმატებით დასრულდა. ეტლმა ნამდვილი ფურორი მოახდინა. სულ მალე კი ბენცის გამოგონებაზე ყველა ალაპარაკდა და ახალი ავტომობილების დამზადების შეკვეთებიც მოაწყდა. 1893 წელს „Motorwagen”-ის ტიპის 25 ავტომობილი გაიყიდა, მოგვიანებით კი გამოჩნდა მოდელი ველო. მოკლედ, კარლ ბენცის ბიზნესი, გონიერი მეუღლის წყალობით წარმატებით განვითარდა.

დღესდღეობით მერსედესის მუზეუმი განთავსებულია გერმანიის ქალაქ შტუტგარტში, სადაც დაინტერესებულ მნახველს შეუძლია იხილოს მერსედეს-ბენცის ისტორია დაწყებული მსოფლიოს პირველი ავტომობილით - ,,Motorwagen”-ით და დამთავრებული ლეგენდარული ,,Silberpfeil”-ით.

იხ. ვიდეო

მსუბუქი მანქანების ამჟამინდელი კლასიფიკაცია შემუშავდა 1990-იანი წლების შუა პერიოდში. თითოეული კლასი (გერმანული კლასს) განსაზღვრავს კორპუსის ტიპსა და ბაზრის სეგმენტს, მაგალითად: SL - Sport Leicht ("სპორტული, მსუბუქი" - როდსტერი); CLK - კომფორტ-ლეიხტ-კურცი ("კომფორტული, მსუბუქი, შემცირებული" - საშუალო ზომის კუპე); G - Geländewagen (ჯიპი) და სხვა. 2015 წელს გადაკეთდა ზოგიერთი კლასის სახელები. მაგალითად, M კლასს GLE- კლასი ეწოდა, ხოლო GL- კლასს - GLS.

სამკუთხიანი მესედ ბენცის ვარსკლავი რადიატორის თავზე
pირველი მსოფლიო ომის, ვალუტის კოლაფსი, ისევე როგორც უცხოელი მწარმოებლების შეღწევა, როგორიცა არის Ford Motor Company გერმანიის შიდა ბაზარზე, სერიოზული სტრუქტურული კრიზისი გამოიწვია გერმანიის საავტომობილო ინდუსტრიაში. 1926 წლის 28 ივნისს ორმა კონკურენტმა ფირმამ გაერთიანების გადაწყვეტილება მიიღო და შექმნა ახალი კონცერნი Daimler-Benz, რომელმაც შეძლო ორივე კომპანიის დიზაინერების გამოცდილებისა და ცოდნის ეფექტურად გამოყენება. ფერდინანდ პორშე დაინიშნა ახალი საწარმოს ხელმძღვანელად. მან მთლიანად განაახლა საწარმოო პროგრამა, დაფუძნებული Daimler-Motoren-Gesellschaft– ის უახლეს მოდელებზე, რომლებიც ახლა წარმოებულია Mercedes-Benz– ის ბრენდის ქვეშ. Porsche- ს მიერ 1926 წელს პირველი ახალი განვითარება იყო კომპრესორის სერია, რომელშიც შედიოდა Mercedes 24/100/140 PS მოდელი ექვსი ცილინდრიანი ძრავით, რომლის მოცულობა იყო 6,240 cc. დიდი ძალა და სიჩქარე (145 კმ / სთ-მდე), მას მეტსახელად "სიკვდილის ხაფანგი" უწოდეს. იგი გახდა უფრო ცნობილი S სერიის საფუძველი, რომელიც შედგებოდა S (Sport), SS (Supersport), SSK (Supersport Kurz - მოკლე სუპერპორტი) და SSKL (Supersport Kurz leicht - short light supersport) მოდელებისგან. 1928 წელს პორშემ დატოვა Daimler-Benz და შეცვალა ჰანს ნიბელმა [22]. მისი ხელმძღვანელობით აწარმოეს სამგზავრო მანქანები Mannheim 370 (ინგლისური) ექვსი ცილინდრიანი ძრავით, რომლის მუშა მოცულობა იყო 3,7 ლიტრი. და Nürburg 500 4.9 ლიტრიანი V8– ით, რომელიც დაფუძნებულია Porsche– ს უახლეს დიზაინზე. 1930 წელს გამოჩნდა "დიდი მერსედესი" (გერმ. Großer Mercedes) ან Mercedes-Benz 770 (W07) რვა ცილინდრიანი 200 ცხენის ძრავით, რომლის სიმძლავრეც 7655 სმ 3 იყო, სუპერჩამუხტით. 1931 წელს კომპანიამ დებიუტი შედგა მცირე ავტომობილების სექტორში, სადაც იგი წარმოდგენილი იყო უაღრესად წარმატებული მერსედესით 170 (ინგლისურად) ექვსცილინდრიანი ძრავით, 1692 სმ 3 მოცულობით და წინა ბორბლების დამოუკიდებელი დაკიდებით. 1933 წელს გამოჩნდა სამგზავრო Mercedes-Benz 200 და სპორტული Mercedes-Benz 380 (ინგლ.) 2.0 და 3.8 ლიტრიანი ძრავებით. ბოლო აღჭურვილი იყო სუპერჩამტენით და მისი ტევადობა 140 ცხენის ძალა იყო. 1934 წელს სპორტული მოდელის საფუძველზე შექმნეს Mercedes-Benz 500K 5 ლიტრიანი ძრავით, რომელიც ორი წლის შემდეგ გახდა საფუძველი უფრო ცნობილი დიდი კომპრესორი მანქანის Mercedes-Benz 540K (ინგლისური). 1934–1936 წლებში ფირმამ გამოუშვა მსუბუქი მსუბუქი Mercedes-Benz 130 უკანა დამონტაჟებული, ოთხცილინდრიანი, 26 ცხენის ძალის ძრავით, რომლის მოცულობამ სულ რაღაც 1308 ც.ს., რასაც მოჰყვა 150 Roadster და 170H სედანი. მთავარი დიზაინერის მაქს საილერის ტექნიკური ხელმძღვანელობით, რომელმაც ნიბელი შეცვალა 1935 წელს, შეიქმნა პოპულარული იაფი 170V ოთხცილინდრიანი ძრავა 1697 სმ 3 მოცულობით, მსოფლიოში პირველი მასობრივი წარმოების სამგზავრო მანქანა Mercedes-Benz 260 D დიზელის ძრავით. (1936), ასევე ახალი "დიდი" Mercedes-Benz 770 (W150) (1938) ოვალური სხივის ჩარჩოთი და უკანა ზამბარის სუსპენზიით, რომელიც ემსახურებოდა ნაცისტების ლიდერებს

      ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                               ემპირიზმი

ჯონ ლოკი, ბრიტანული ემპირიზმის წამყანი ფილოსოფოსი

 (ბერძ. ἐμπειρία - გამოცდილება) — თეორია, რომელიც ცდას აღიარებს შემეცნების ერთადერთ წყაროდ. იგი არ უარყოფს გონების ანუ აბსტრაქტული აზროვნების როლს შემეცნების პროცესში, მაგრამ კატეგორიულად კრძალავს მის მიერ ცდის საზღვრებს მიღმა გასვლას და უპირისპირდება რაციონალიზმს, რომელიც ცოდნის ერთადერთ წყაროდ გონებას მიიჩნევს. აზროვნება, თუგინდ თეორიული და აბსტრაქტული, ოღონდ ცდის ფარგლებში — ასეთია ემპირიზმის მოთხოვნა.

ემპირიზმი ჩამოყალიბდა ახალი დროის ფილოსოფიაში და თავიდანვე ინგლისურ ფილოსოფიას დაუკავშირდა, მისი აშკარად გამოხატული ნიშანი გახდა. ფრენსის ბეკონის შემდეგ ემპირიზმის გამგრძელებლები არიან ჯონ ლოკი, ტომას ჰობზი, დეივიდ ჰიუმი და ჯორჯ ბერკლი. ემპირიზმი რაციონალიზმზე უფრო მეტად იფარგლება შემეცნების პრობლემით. ბეკონი მხოლოდ ექსპერიმენტულ მეცნიერებათა მეთოდოლოგიას გვაწვდის, ჰობსი - მექანიცისტურ დოქტრინას, ბერკლი კი - არამატერიალისტურს, თუმცა ორივე ხაზს უსვამს ფილოსოფიის გნოსეოლოგიურ ასპექტს. ლოკთან და ჰიუმთან ფილოსოფია თითქმის მთლიანად შემეცნების პრობლემა და დოქტრინაა. ემპირიზმი ფაქტების, დეტალების, შემეცნებითი და ნებელობითი ფენომენების, ანუ ზოგადად ფსიქიკური პროცესების ფილოსოფიაა. ემპირისტები არ სწავლობენ უნივერსალურ პრინციპებს. იმ დროს, როდესაც რაციონალიზმი ვოლფის მშრალი და პრეტენზიული სისტემატიზაციით სრულდება, ემპირიზმი ჰიუმის სკეპტიკურ ფენომენიზმში სრულდება. თითქოსდა მეცნიერების პროგრესისადმი მტრულად განწყობილი რაციონალიზმი ადამიანის ცოდნასა და რეალობის ამოწურვის თითქმის ღვთაებრივ უნარს ასხამს ხოტბას. მეცნიერებათა პროგრესი მხოლოდ ემპირიზმის დამსახურება არაა, რადგანაც მეცნიერების დარგების წინსვლა ასევე უკავშირდება მათემატიკის განვითარებასაც, რომელიც რაციონალისტურ გარემოში ვითარდება.

იხ. ვიდეო ემპირიზმი და ცოდნის საიდუმლოება

ემპირიული და თეორიული ცოდნის ორი ძირითადი, ურთიერთდაკავშირებული ტიპია (შემეცნების მეთოდები), თვისობრივად განსხვავდება, არსებითად, ობიექტური რეალობის ასახვის მნიშვნელობით და ფორმით. ემპირიული ასახავს რეალობას მისი გარე კავშირებისა და ურთიერთობების მხრიდან. ის აფიქსირებს პროცესებისა და მოვლენების გარე გამოვლინებებს, შეიცავს ყველაფერს, რაც ჭვრეტისთვის არის შესაძლებელი (ყველაფრის დანახვა, მოსმენა, შეგრძნება და გაგება). თეორიული - ტოვებს ემპირიულს და გადადის "ინდივიდუალურ სტადიაზე", ახდენს დაგროვილი მასალის სისტემატიზაციას, შინაგანი ურთიერთობების პრინციპის დაცვას და მოძრაობის ნიმუშებს

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                               ადაპტაცია

ბიოლოგიური ევოლუცია 

(ლათ. adaptatio — შეგუება, მორგება) — ორგანიზმების (ინდივიდების, პოპულაციების, სახეობების) და მათი ორგანოების აგებულებისა და ფუნქციის გარემო პირობებისადმი შეგუების პროცესი. ამასთან ყოველი ადაპტაცია არის შედეგიც და ე. ი. კონკრეტული ისტორიული ეტაპი შეგუებითი პროცესის — ადაპტაციოგენეზისა, რომელიც მიმდინარეობს გარკვეულ ადგილსამყოფელში მობინადრე ცხოველებისა და მცენარეების ბიოცენოზში.

XVIII საუკუნის დეისტურად მოაზროვნე ბიოლოგების აზრით, ადაპტაცია მოასწავებს ცოცხალ ბუნებაში ერთგვარი საწყისი მიზანშეწონილობის არსებობას, რომელსაც ცოცხალი ორგანიზმების იმანენტურ თვისებად მიიჩნევდნენ. ეს კი ადაპტაციის მოვლენების მატერიალისტურ, მიზეზობრივ, დეტერმინანტულ ახსნას უარყოფდა. მოძღვრება საწყისი მიზანშეწონილობის შესახებ უარყო დარვინის ევოლუციურმა თეორიამ. 1859 წელს ჩ. დარვინმა დაადგინა, რომ სახეობების ევოლუცია ხორციელდება გარემოსადმი მათი შეგუებით. ამ დროიდან განმტკიცდა დებულება, რომლის მიხედვითაც ადაპტაცია ყოველთვის წარმოიქმნება და ვითარდება ორგანული ევოლუციის სამი ძირითადი ფაქტორის — ცვალებადობის, მემკვიდრეობითობისა და ბუნებრივი გადარჩევის (აგრეთვე ხელოვნური გადარჩევის) შედეგად. ევოლუციურ-ისტორიულ პროცესში ადაპტაციის ცნებას უახლოვდება ორგანიზმის არამემკვიდრული ადაპტიური რეაქციები (მოდიფიკაციები), რომელიც გამოწვეულია საარსებო პირობების ცვალებადობით. ორგანიზმის ადაპტიურობა უზრუნველყოფს ყოველი ორგანიზმის გადარჩენას. როგორც ყოველ ორგანოში, ისე მთლიან ორგანიზმში მათი ფორმა და ფუნქცია ყოველთვის კორელირებული და კოადაპტირებულია, ე. ი. ერთიმეორეს შეესაბამება ადაპტაცია მაგალითად, ხშირ შემთხვევაში მწერის მფარველობითი შეფერილობა ეხამება ტიპობრივ „მოსვენების პოზას“, როდესაც იგი ჯდება მის დასამალავ ზედაპირზე. საყურადღებოა ორგანიზმის ფორმისა და ფუნქციის გარემო პირობებისადმი შესაბამისობა ადაპტაცია. მაგალითად, დელფინს აქვს საკმაოდ სრულყოფილი შეგუებანი; ტორპედოსებრი ფორმა, კანის განსაკუთრებული აგებულება, რაც ხელს უწყობს წყალში სწრაფად სრიალს. ცოცხალი ორგანიზმის ადაპტაციის მექანიზმების გამოკვლევა ნაირგვარ ტექნიკური კონსტრუქციის შესაქმნელად — ბიონიკის ძირითადი მიზანია.

იხ. ვიდეო

ორგანიზმების ყოველ ჯგუფში შესაძლებელია ადაპტაციების ზუსტად შესწავლა და მათი კლასიფიკაცია. მაგალითად, ძუძუმწოვრების ადაპტაციები შეიძლება დაჯგუფდეს შემდეგნაირად: ადგილსამყოფელის ტიპების (ხმელეთის ფორმები, ანუ ქთონობიონტები, წყლის ფორმები, ანუ ჰიდრობიონტები და ადაპტაცია შ.); კვების ხერხების (ბალახჭამიები, მტაცებლები და ა. შ.); მოძრაობის ხერხების (ხტუნიები, მორბენალნი და ა. შ.) მიხედვით და სხვ.

ადაპტაცია დამახასიათებელია მცენარეებისათვისაც. ფესვთა სისტემის, ღეროს, ფოთლების, განსაკუთრებით კი გამრავლების ორგანოების აგებულებას და ფორმას ახასიათებს მკვეთრად გამოხატული ადაპტაცია.

ევოლუციური-ისტორიის ადაპტაციის წყაროა გენეტიკური ცვალებადობანი — მუტაციები, რომლებიც ისეთივე მრავალფეროვნებით გამოირჩევიან, როგორც მემკვიდრულობის მატერიალური საფუძვლის — დეზოქსირიბონუკლეინის მჟავას (დნმ) განუსაზდვრელად მრავალგვარი ცვალებადობანი. რადგან ყოველი სახეობის ცხოველის ან მცენარის ინდივიდების ურთიერთშეჯვარების შედეგად წარმოიქმნება გენეტიკური კომბინაციები, გადარჩევა მიმდინარეობს არა მუტანტური ნიშნებით, არამედ კომბინაციური ფორმებით. პოპულაციებში წარმოიქმნება ბუნებრივი ჰეტეროზიგოტურობა, რის პირობებში ადაპტაური მორფოლოგიურ-ფიზიოლოგიური ორგანიზაცია „ემყარება“ არა მუტაციებს, არამედ კომბინაციებს. მუტაციებსა და ადაპტაციას შორის არსებული თანაფარდობის პრინციპი გამოყენებული იყო სოფლის მეურნეობაშიც: ჯიში მით უფრო მყარია, რაც უფრო ჰეტეროზიგოტურია. ამგვარად, მუტაციებსა და ადაპტაციას (როგორც ისტორიულ პროცესს) შორის წარმოიქმნება დიალექტიკური წინააღმდეგობა, რის გადალახვა შესაძლებელია მხოლოდ გადარჩევის შედეგად, რომელიც მუტაციურ ძვრებსა და ცვლილებებს ადაპტაციად გარდაქმნის. მუტაციები და მათი კომბინირება გადარჩევის კონტროლით ადაპტაციის წყარო ხდება, მაშინ როდესაც გადარჩევას ცოცხალი ფორმების ადაპტაური ორგანიზაციის წამყვანი, შემოქმედებითი ფაქტორის მნიშვნელობა ენიჭება.

ჟან-ბატოტსტ ლამარკის ორი ფაქტორიდან მეორე (პირველი იყო გამაჯანსაღებელი ძალა) იყო ადაპტაციური ძალა, რომელიც ცხოველებს აძლევს მოცემული სხეულის გეგმის პირობებში ადაპტაციის შეძენილი მახასიათებლების მემკვიდრეობით, ქმნის მრავალფეროვან სახეობებს და გვარებს

ადაპტაცია გამოხატავს შეგუებულობას როგორც გარემოს ბიოტიკური (გენოტიპის, პოპულაციის ან ბიოცენოზის შიგნით), ისე აბიოტიკური ფაქტორებისადმი (ტემპრის, განათების, მარილიანობის, ტენიანობის პირობებისადმი და სხვ.). ზოგი ადაპტაცია განაპირობებს ორგანიზმისა და მისი ნაწილების მორფოლოგიურ-ფიზიოლოგიურ გართულებას, ზოგს კი თან ახლავს მისი აგებულებისა და ფუნქციების მეტნაკლები გამარტივება. ზოგი ადაპტაცია დაკავშირებულია ლოკალურ საარსებო პირობებთან, ვლინდება ცალკეული სახეობის ან სახეობათა პატარა ჯგუფის ფარგლებში და მეტნაკლებად ღრმა სპეციალიზაციას გამოხატავს. მეორე მხრით, ცნობილია საარსებო პირობების დიდ მრავალგვარობასთან დაკავშირებული ადაპტაცია; ასეთი ადაპტაცია ახასიათებს ორგანიზმთა დიდ ჯგუფებს (ოჯახებს, რიგებს, კლასებს, ტიპებს). ფართო მნიშვნელობის ადაპტაცია ევოლუციურ პროცესში ჩნდება კერძო ადაპტაციის სახით და მხოლოდ შემდეგ იძენს უნივერსალურ მნიშვნელობას. სწრაფად ცვალებადი პირობებისადმი შეგუების შედეგად სწრაფადვე ფორმირებული შესაბამისი მორფოლოგიურ-ფიზიოლოგიური ადაპტაციები ფართო ევოლუციურ მნიშვნელობას ვერ იძენენ.

ადაპტაცია ფარდობითია, რადგანაც იგი შეზღუდულია შესაბამისი სახეობის არსებობის დროით. სახეობათა ისტორიული ჩამოყალიბება ამავე დროს მათი დამახასიათებელი ადაპტაციების მთელი კომპლექსის ჩამოყალიბების პროცესია. ადაპტაცია ჩნდება სახეობის არსებობის განსაზღვრულ საფეხურზე და შემდგომ ევოლუციურ პროცესში ვითარდება და სრულყოფილი ხდება. ადაპტაცია მხოლოდ მაშინ ჩნდება, როდესაც არსებობს გარკვეული ონტოგენეზური წანამძღვრები, რომლებიც სათანადო პირობების შექმნისას ევოლუციურ პროცესში გარკვეულ ადაპტაციებად განხორციელდება.

ევოლუციურ ადაპტაციას გარკვეული საზღვრები აქვს, რომლებიც განპირობებულია სხვადასხვა ფაქტორით. ორგანიზმთა ყოველი ჯგუფის ონტოგენეზური პოტენციური შესაძლებლობა ყოველთვის შეზდუდულია. პირობების ისტორიული შეცელისას ადაპტაციის დიდი ნაწილი კარგავს მნიშვნელობას და იქცევა ინდიფერენტულ ნიშნად, რომელიც ან სულ ქრება, ან ახალ დანიშნულებას იძენს. ადაპტაცია გარდაუვალად განიცდის ევოლ. ცელილებებს შესაბამისი ორგანიზმების გარემოსთან მიმართების შეცელის გამო ახალი აების გაჩენასთან დაკავშირებით. ისტორიულად ჩამოყალიბებული ადაპტაციების ერთობლიობა შეადგენს ე. წ. ორგანულ მიზანშეწონილობას, რომელიც, ისე როგორც ცალკეული ადაპტაცია, ფარდობითია.

იხ. ვიდეო ადაპტაცია როგორც შედეგი ბუნრივი არჩევა

    

      ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                   მთვარის უკანა მხარე 

უკანა მხარე მთვარის ka მონაცემებით «Lunar Reconnaissance Orbiter»

მთვარის ზედაპირის ნაწილი რომელიც დედამიწიდან არასოდეს ჩანს. ყოველთვის ითვლებოდა ამის გამო დიდ გამოცანად კვლევების  თანახმად მთვარის ეს ნაწილი გასხვავდება ჩვენს მოქცეული ხილული ნაწილსიგან. სპეციალსიტებმა ჯერ კიდევ 2011 წ-ს აღმოაჩინეს ამ მთვარის ანწილზე უხნაური ვულკანი რ-იც 800მლნ წლის არის. მა აღმოჩენამ კი შესაძლოა გადაიხედოს მეცნირების ვარაუდი დედამიწის მთვარის თერმული სტორიის შესახებ. ავტორებმა გააანალიზეს ორბიტალური ზონდით LRO- ს მიერ მიღებული მონაცემები.

აპარატის აპარატმა დაარეგისტრირა "საეჭვო" წარმონაქმნები ორ კრატერს - კომპტონსა და ბელკოვიჩს შორის - სატელიტის შორეულ მხარეს, რომელიც არასდროს "უყურებს" ჩვენს პლანეტას, წერს Lenta.ru. ეს წარმონაქმნები იყო გუმბათოვანი ნაგებობები, საფეხურიანი ფერდობებით. ფუძის სიგანე 800 მეტრიდან ხუთ კილომეტრამდე მერყეობს, ხოლო სიმაღლე ექვს კილომეტრს აღწევს. როგორც მეცნიერები ვარაუდობენ, ეს ობიექტები გამოჩნდა, როდესაც მთვარის სიღრმიდან ლავა ბზარებითა და ფენა-ფენებით გამაგრდა ზედაპირზე. ლავამ სატელიტის ზედაპირზე გადაიტანა დიდი რაოდენობით რადიოაქტიური ლითონის თორიუმი. ამ "ცხელი წერტილის" ახალი სურათების ანალიზი ამტკიცებს სილიციუმის მაგმას არსებობას, ვერსია bigmir) ქსელის მიხედვით. ეს ელემენტი მთვარის სტრუქტურებისთვის ძალიან უჩვეულოა, ვინაიდან სილიციუმის დეპონირების პროცესები არ ხდება დედამიწის თანამგზავრის ქანებში. აღმოჩენილი ვულკანების კიდევ ერთი არაჩვეულებრივი თვისებაა მათი იზოლირება. ჯგუფი კომპტონისა და ბელკოვიჩის კრატერებს შორის მთვარის ვულკანური აქტივობისგან შორსაა.

იხ. ვიდეო კოსმოსის გამოცანა უკანა მხარე მთვრის

2012 წელს ამერიკელმა ასტრონომებმა განაცხადეს, რომ მთვარის უკანა მხარეს რამდენიმე მცირე ზომის გრაბენი აღმოაჩინეს (ერთი მათგანი მხოლოდ დაახლოებით ერთი მეტრის სიღრმეშია). ვიმსჯელებთ იმით, რომ ამ ზომის მიუხედავად, ისინი დღემდე გადარჩნენ (და აგრეთვე მათზე დიდი ახალგაზრდა კრატერების არარსებობით), მათი ასაკი არ აღემატება 50 მილიონ წელს. ეს მიუთითებს იმაზე, რომ მთვარეზე სუსტი ტექტონიკური პროცესები გაგრძელდა უახლოეს გეოლოგიურ წარსულში, თუმცა ფართომასშტაბიანი შეჩერდა მილიარდზე მეტი წლის წინ. 2019 წლის 3 იანვარს ჩინური კოსმოსური ჩანგ -4 გახდა პირველი ხმელეთის კოსმოსური ხომალდი, რომელიც მთვარის შორეულ მხარეს დაეშვა. 2019 წლის 3 იანვარს, მოსკოვის დროით 17:22 საათზე, Yuytu-2 როვერმა დატოვა ჩანგ -4 მიწის ნაკვეთი დახრილი პანდუსის გასწვრივ და დაიწყო მთვარის შორეულ მხარეს ზედაპირის შესწავლა

მთვარე ხელოვნური თანამგზავრია?

მთვარემ დიდი ხანია დაიპყრო ადამიანების ფანტაზია. მას თაყვანს სცემდნენ, მას იდუმალი ძალაუფლება ეწოდა, მისმა აჩრდილმა შუქმა შთააგონა პოეტებს და გატაცებულ მეოცნებეებს. ძველებმა იცოდნენ მთვარის განსაკუთრებული როლი ადამიანების კეთილდღეობასა და ქცევაში. უდავოა მთვარის გავლენა ზღვის ფსკერზე, ამინდზე, დედამიწის ბრუნვის სიჩქარეზე. მიუხედავად იმისა, რომ დღეს დედამიწის ბუნებრივი თანამგზავრი საკმარისად არის შესწავლილი და ხალხი იქაც კი იმყოფებოდა, მთვართან მრავალი საიდუმლო, მოვლენა და ფენომე ასოცირდება, რაც ჯერ კიდევ ერთმნიშვნელოვან ახსნას არ იძლევა. უძველესი დროიდან მტკიცებულება დაგროვდა პროფესიონალი ასტრონომებისა და მოყვარულთაგან, რომლებიც მთვარეზე მოკლევადიან ფენომენებს ან მთვარის გარდამავალ ფენომენებს (LTP) აკვირდებოდნენ, რომლებიც იყოფა რამდენიმე ტიპად

1) რელიეფის დეტალების იერსახისა და მკაფიო ცვლილებები; 2) სიკაშკაშის და flash- ის ცვლილებები; 3) მთვარის ობიექტის ფერის ცვლილებები; 4) მუქი ლაქების გამოჩენა ან გაქრობა; 5) მთვარის რქების გახანგრძლივება; 6) მთვარის მიერ ვარსკვლავების დაფარვის დროს ანომალური მოვლენები; 7) არამდგრადი ფენომენი მთვარის დაბნელების დროს; 8) LTP გადაადგილება. ასეთი დაკვირვების ისტორია ღრმად ჩადის წარსულში.

1178 წლის 18 ივლისს მომხდარი ფენომენის ერთ-ერთი პირველი აღწერა ეკუთვნის ინგლისელ მემატიანეს კერტბერიელ გერვასიუსს: ხუთმა ადამიანმა დაინახა, თუ როგორ გაიყო ”ახალგაზრდა მთვარის ზედა რქა ორ ნაწილად. ამ განხეთქილების შუაგულიდან ცეცხლოვანი ჩირაღდანი მოულოდნელად გადმოხტა და ცეცხლი შეასხა ყველა მიმართულებით, ცხელი ნახშირი და ნაპერწკლები დიდ მანძილზე ”. 1715 წლის მაისში, ფრანგმა ასტრონომმა ელუვილმა, მთვარის დაბნელებაზე დაკვირვებისას, შენიშნა მოკლე ციმციმები და მსუბუქი სხივების მყისიერი ტრემორი მთვარის დასავლეთ კიდეზე. ლუვილთან პარალელურად, ცნობილმა ე. გალიმ იგივე აფეთქებები დააფიქსირა ბრიტანეთის კუნძულებზე. მსგავსი მოვლენები ასტრონომებმა ცოტა მოგვიანებით დააფიქსირეს: 1738 წლის აგვისტოში მთვარის დისკზე ელვის მსგავსი რამ გამოჩნდა; 1785 წლის ოქტომბერში, მუქი მთვარის დისკის საზღვარზე გამოჩნდა სინათლის კაშკაშა ციმციმები, რომელიც შედგება ცალკეული მცირე ნაპერწკლებისგან და გადაადგილდნენ სწორი ხაზებით ჩრდილოეთისკენ; 1842 წლის ივლისში, მზის დაბნელების დროს, მთვარის დისკს ზოგჯერ გადაკვეთდა ნათელი ზოლები; 1881 წლის სექტემბერში კომეტის მსგავსი ობიექტი მოძრაობდა მთვარის დისკის გასწვრივ, რომელიც დაფიქსირდა დედამიწის ორი წერტილიდან, ერთმანეთისგან 12 ათასი კილომეტრის დაშორებით. მოდით, დავუბრუნდეთ ჩვენს დროს ... 1957 წლის შემოდგომაზე ამერიკულ ჟურნალში "Sky and Telescope" გამოქვეყნდა მთვარის გარეუბნის, ფრა მაუროს კრატერის ფოტო, რომელიც მიიღო ასტრონომმა რ. კურტისმა. ბუნდოვანი მთვარის ჩრდილებში აშკარად გამოიყოფა გეომეტრიულად სწორი მალტური ჯვარი. ექსპერტიზამ დაადასტურა ფოტოს ნამდვილობა.

იხ. ვიდეო მთვარის უკანა მხარის სურათები მეცნიერებმა ჩიხში შეიყვანა

ყველაზე საინტერესო ის არის, რომ გარკვეული დროის შემდეგ ამ ადგილზე ჯვარი აღარ იყო. Უფრო. 1964 წლის მაისში ამერიკელმა ასტრონომებმა ჰარისმა, კროსეტმა და სხვებმა დაინახეს თეთრი ლაქა წყნარობის ზღვის თავზე, წყნარი ზღვის ზღვაზე, მოძრაობდნენ დაახლოებით 32 კმ / სთ სიჩქარით. საინტერესოა, რომ იგი თანდათან იკლებს ზომაში. გარკვეულწილად მოგვიანებით, 1964 წლის ივნისში, იგივე დამკვირვებლებმა დააფიქსირეს ლაქა მთვარეზე ორი საათის განმავლობაში, 80 კმ / სთ სიჩქარით მოძრაობისას. ინგლისურმა ასტრონომმა პ. მურმა, მთვარის ღამეს, 1966 წელს, მთვარის კრატერის ფსკერს დახედა, შენიშნა უცნაური ზოლები, რომლებიც მუქიდან მწვანე ყავისფრად გადაიქცა, შემდეგ რადიკებში გადაიყარა, შეიცვალა ფორმა, გაიზარდა და მაქსიმალურ ზომას მიაღწია მთვარის შუადღე. მთვარეულ საღამოსთვის ისინი შეიკუმშნენ, გაცვეთილნი და ბოლოს საერთოდ გაქრეს. მთვარის შორეული მხარის სურათებმა მეცნიერები ჩიხში შეიყვანა

იხ. ვიდეო

1967 წლის სექტემბერში კანადელმა ასტრონომებმა სიმშვიდის ზღვაში ჩაიწერეს მუქი სხეული, რომლის კიდეებიც მეწამული ელფერით, დასავლეთიდან აღმოსავლეთისკენ 10 წამით მოძრაობდა. სხეული გაუჩინარდა ტერმინატორის მახლობლად და 13 წუთის შემდეგ, ყვითელი შუქი წამის მეასედს ციმციმებდა ლაქის მოძრაობის მიდამოში მდებარე კრატერთან. კიდევ უფრო ფანტასტიკური დაკვირვების მოყვანა შეიძლება ... 1968 წელს ამერიკელმა მკვლევარებმა შეამჩნიეს, თუ როგორ არისტარქეს კრატერის მიდამოში სამი წითელი შუქის ლაქა გაერთიანდა ერთში. ამასობაში იაპონელმა ასტრონომებმა დააკვირდნენ ვარდისფერ ლაქას, რომელიც ამ კრატერის სამხრეთ ნაწილს ფარავდა. დაბოლოს, კრატერში გამოჩნდა ორი წითელი და ერთი ლურჯი ზოლი 8 კმ სიგანისა და 50 კმ სიგრძის. საგულისხმოა, რომ ეს ყველაფერი აშკარად ჩანს subunion– ის დროს, ე.ი. შემდეგ, როდესაც მთვარის ზედაპირი კაშკაშა სინათლით დატბორილია. ამგვარი დაკვირვების ჩამონათვალის გაგრძელება, რომელიც მთვარის ხილული ნახევარსფეროს კარგად განსაზღვრულ რეგიონებშია კონცენტრირებული, შეიძლება გაგრძელდეს. რა არის ეს? მოძრავი მსუბუქი ობიექტების განაწილების აშკარა არა-შემთხვევითობა საშუალებას იძლევა, კერძოდ, უარი თქვას ამ მოვლენების ახსნაზე მიწისზედა ატმოსფერული მოვლენების ზემოქმედებით. შეუძლებელია მათი დაკავშირება მთვარის ვულკანიზმის გამოვლინებებთან, დედამიწის მაგნიტური ველის კუდის ნაწილაკებთან, მზის ულტრაიისფერი ფოტონებით სტიმულირებულ გამოსხივებასთან და ა.შ. ეს ნიშნავს, რომ ჩვენ ისევ საქმე გვაქვს რაღაც ჯერ კიდევ გაუგებარ, იდუმალთან ... მაგრამ კიდევ უფრო გასაკვირი არის რამდენიმე ფაქტი და გარემოება, რომელთაგან ზოგი განვიხილავთ ქვემოთ და რომლებიც შეიძლება განიმარტოს, როგორც მთვარეზე უცხოელი ცნობიერი საქმიანობის „კვალი“, უფრო სწორად, მთვარით. "მთვარე ხელოვნური სატელიტია!" - განაცხადეს მ. ხვასტუნოვმა (მ. ვასილიევმა) და რ. შჩერბაკოვმა სტატიაში, რომელიც 1968 წლის 10 იანვარს გამოქვეყნდა გაზეთ "კომსომოლსკაია პრავდაში", შემდეგ კი ჟურნალ "საბჭოთა კავშირში". ეს იდეა უფრო დეტალურად და დეტალურადაა განხილული მ.ვ. ვასილიევის წიგნში "მომავლის ვექტორები" (მოსკოვი, 1971). წლების განმავლობაში, მთვარის შესწავლის ახალ შედეგებთან დაკავშირებით, მრავალი ავტორის არგუმენტი ჩაქრა და არც ისე დამაჯერებლად ჩანს, როგორც ადრე, მაგრამ დღესაც ისინი ძალიან ორიგინალურია და გარკვეულ ინტერესს იწვევს. ხვასტუნოვმა და შჩერბაკოვმა მთვარის მრავალი "უცნაურობის" ახსნა-განმარტების მოძებნა სცადეს და თქვეს, რომ მთვარე სხვა არაფერია თუ არა ხელოვნური კოსმოსური ხომალდი. ამ "გიჟურმა" ჰიპოთეზამ შესაძლებელი გახადა მთვარის ყველა მახასიათებლის გათვალისწინება, მისი სტრუქტურიდან და წარმოშობიდან დაწყებული. ცნობილია, რომ ასტროფიზიკოსებს დღეს ერთმნიშვნელოვნად არ შეუძლიათ ახსნან ციური სხეულების, დედამიწის - მთვარის, ერთგვარი დუეტის წარმოშობის პროცესი. "გიჟური" ჰიპოთეზის ავტორების თანახმად, მთვარის ქანების ქიმიური შემადგენლობა მოწმობს, რომ მთვარე არა მხოლოდ არ იყო დედამიწის ნაწილი, როგორც ამტკიცებენ სელენოლოტის მრავალი ექსპერტი, მაგრამ ის ვერ გამოჩნდება მის გვერდით. აღმოჩნდა, რომ მთვარე ჩვენი პლანეტიდან სადღაც შორს გაჩნდა, შესაძლოა მზის სისტემის გარეთაც კი იყოს და დედამიწამ "შეიპყრო", გაფანტა მასთან ერთად. ძნელი სათქმელია, როგორ გამოიყურებოდა ჩვენი პლანეტა იმ უცნობ დროებში, როდესაც "ლუნა" ხომალდი დედამიწის მახლობლად მდებარე ორბიტაზე იმყოფებოდა, რა კატასტროფული ბუნებრივი კატასტროფები ახლდა ამ "გაერთიანებას"? დაუყოვნებლივ, გარკვევით და ბოლოს, ავტორებმა განაცხადეს, რომ მათ თავს არ დაუყენეს შემდეგი კითხვების პასუხი: საიდან გაჩნდა ჩვენი ღამის ვარსკვლავი, ვის მიერ და რისთვის შეიქმნა იგი, ჩვენი პლანეტა? ჰიპოთეზის ფარგლებს მიღმა დარჩა დღევანდელი "ეკიპაჟის" ანუ მთვარის პოპულაციის არსებობის საკითხიც. კიდევ არის სიცოცხლე მასზე? ან გაქრა მისი გონიერი მოსახლეობა ბოლო მილიარდობით წლის განმავლობაში? ან იქნებ "კოსმოსურ სამარხში" მხოლოდ მათი ძველი შემოქმედების ხელით გაშვებული ავტომატები მოქმედებს ახლა? მოდით, მივმართოთ მთვარის "არაბუნებრივი" წარმოშობის დამადასტურებელ არგუმენტებს. ასე რომ, მისი ფორმა ძალიან ახლოს არის ბურთთან
იხ. ვიდეო

კარგი, რატომ არ შეიძლება კოსმოსური ხომალდი იყოს სფერული? მართლაც, ეს არის ყველაზე ეკონომიური ფორმა, რომელიც საშუალებას გაძლევთ გამოყოთ მაქსიმალური მოცულობა მინიმალური ზედაპირით. მთვარის ზომა. თუ ეს ხომალდი უფრო მცირე ზომის იქნებოდა, მის მრავალრიცხოვან ეკიპაჟს შეეძლო იზოლირება მტრული გავლენისგან, უზრუნველყოს კორპუსის დაცვა მეტეორიტის დარტყმებისგან და საკმარისად დიდხანს გადარჩენა? ჩვენი დღევანდელი ცოდნის თვალსაზრისით, სავსებით გასაგებია, რომ კოსმოსური საჰაერო ხომალდი უნდა იყოს ძალიან ხისტი ლითონის კონსტრუქცია. მისი კედლების სავარაუდო სისქეა ორი ან ორნახევარი ათეული კილომეტრი. ამასთან, ცნობილია, რომ მეტალებს აქვთ მაღალი თბოგამტარობა. გემი ზედმეტი სითბოს დაკარგვისგან დასაცავად, მისმა შემქმნელებმა ზედაპირზე სპეციალური სითბოს დამცავი საფარით დაფარეს. მისი სისქე რამდენიმე კილომეტრია. სწორედ მასში შექმნეს მეტეორიტებმა ურიცხვი კრატერი და პლანეტოიდების ზემოქმედება - მთვარის ზღვების ფსკერები, შემდგომში შეავსეს მეორადი სითბოს დამცავი მასა. მთვარის შიგნით, რკინის კორპუსის ქვეშ, უნდა არსებობდეს საკმაოდ მნიშვნელოვანი თავისუფალი ადგილი, რომელიც განკუთვნილია სივრცის სათავეში გადაადგილებისა და შეკეთების მექანიზმებისთვის, მოწყობილობები გარე დაკვირვებისთვის და ზოგიერთი სტრუქტურა, რომლებიც უზრუნველყოფენ ჯავშანტექნიკის შიდა შინაარსთან დაკავშირებას. მთვარის. არ არის გამორიცხული, რომ მთვარის მასის 70-80%, რომელიც მდებარეობს "სერვისის სარტყელის" მიღმა მის სიღრმეებში, არის კოსმოსური ხომალდის "ტვირთამწეობა". მისი შინაარსისა და მიზნის შესახებ მისაღები აზრები სცილდება გონივრულ ვარაუდებს. მოდით, უფრო კარგად გავეცნოთ მთვარის ზოგიერთ მახასიათებელს, მახასიათებელს და პარამეტრებს, ისევე როგორც ხვასტუნოვმა და შჩერბაკოვმა, რომლებსაც შეუძლიათ დაადასტურონ ჩვენი ციური მეზობლის „ხელოვნურობა“ ... მთვარის ზღვები მუქი ლაქებია, თუნდაც შეუიარაღებელი თვალი. ასტრონომები თვლიან, რომ ისინი გიგანტური პლანეტოიდების ზემოქმედების შედეგად წარმოიქმნა. ბევრად მოგვიანებით, ყველა დეპრესია ივსებოდა გამდნარი ლავით, მანამდე კი "ზღვის ფსკერები" დიდი ხნის განმავლობაში ღია იყო და მეტეორიტების დაბომბვას განიცდიდნენ. ამ შემთხვევაში ერთი რამ არ არის ნათელი: როგორ შეიძლება ლავამ მთვარის შიდა რეგიონებიდან დაფაროს ფოლადი გაფართოებული სივრცული კონტეინერების თანაბარი ფენით, ასობით კილომეტრის დიამეტრით? რატომ არ გაყინა და გასქელდა გარე სივრცის სიცარიელეში ძლიერი სითბოს გადაცემის პირობებში? რატომ გამოიყურება გარემოს მთვარის ლავა უფრო მეტად დედამიწის ოკეანეების წყლის ზედაპირს, ვიდრე დედამიწის ვულკანების ლავას? იმის გათვალისწინებით, რომ ხელოვნური მთვარის სითბოს დამცავმა ფენამ მის ცხოვრებაში ძალიან მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა, მთვარის მკვიდრთათვის არავითარ შემთხვევაში არ იყო გულგრილი, რომ მოხვედრილმა მეტეორიტებმა გავლენა მოჰყვეს ამ კანის დიდ ნაწილებს მისი მეტალის სხეულიდან. . როგორც ჩანს, წინასწარ იყო გათვალისწინებული მოგზაურობისას ასეთი შემთხვევები, რომლებსაც მილიონობით ან მილიარდობით წელი დასჭირდა და, პრინციპში, მათთვის მომზადებული იყო. ამ მიზნით, "მომსახურების ზონაში" განთავსებული "მანქანებიდან" მიმავალი "მილსადენები" სწრაფად მიიყვანეს დაუცველ ადგილებში. ამ მანქანებმა მოამზადეს პუდრისებრი მასა, რომელიც გამოიტანეს მთვარის შიშველ ზედაპირზე და დაფარეს იგი.

იხ. ვიდეო

აშკარაა, რომ ეს "ფხვნილი" ვერ ფარავდა ყველა "ზღვას" თანაბარ ფენად. მაგრამ მთვარის შემქმნელებმა ამ საქმისთვის გაითვალისწინეს მთვარის ზედაპირის რხევითი მოძრაობის შესაძლებლობა, რამაც საშუალება მისცა მტვრის ნაწილაკებს შექმნან ერთგვარი "გაჟღენთილი ფენა". ისინი "მიედინებოდნენ" თხევადივით, ავსებდნენ მთვარის ყველა დეპრესიას, ქმნიდნენ თითქმის იდეალურ ფენას "მთვარის ზღვების" ასობით კილომეტრზე. სელენოლოგებმა ფრთხილად შეისწავლეს და შეადარეს "მთვარის კონტინენტებისა" და "მთვარის ზღვების" ფოტოსურათები და დარწმუნდნენ, რომ კონტინენტებზე მეტეორიტის კრატერები (შესადარებელი ზომით) გადაყრიდნენ და ბრუნავდნენ თითქმის 15-ჯერ უფრო ხშირად, ვიდრე ზღვების გასწვრივ. შესაბამისად, მთვარის ზედაპირის სხვადასხვა რეგიონისთვის მეტეორიტების დაბომბვის ინტენსივობის მდგრადობის გათვალისწინებით, შეგვიძლია ვისაუბროთ მთვარის კონტინენტების გაცილებით დიდ ასაკზე, ვიდრე ზღვები. და ეს, როგორც იტყვიან, სწორედ ის იყო, რაც "დასამტკიცებლად" გვჭირდებოდა ... ხვასტუნოვი და შჩერბაკოვი საკმაოდ დამაჯერებლად ამართლებენ მთვარის ზედაპირზე ისეთი წარმონაქმნების გაჩენას, როგორიცაა ურიცხვი კრატერები და კრატერების ჯაჭვები, "სწორი კედლები" და ნაკლოვანებები, "თეთრი სხივები" და "ფერადი ლაქები". მათი არგუმენტები ყურადღებას იპყრობს თანმიმდევრულობის, რაციონალურობისა და დამაჯერებლობის გამო, თუმცა პრეზენტაციის მოკლედ გამო აქ ისინი არ არის წარმოდგენილი. წიგნში "მომავლის ვექტორები" მთვარის ხელოვნურობის შესახებ ჰიპოთეზის პრეზენტაცია დასრულდა განცხადებით მისი ავტორების "ძალიან დიდი სიმამაცის შესახებ", რომ ეს იყო "მხოლოდ პირველი მსჯელობა და მათ ჯერ კიდევ სჭირდებათ ზუსტი სამეცნიერო საფუძველი ". მრავალი წლის განმავლობაში, რაც ხვასტუნოვმა და შერჩაკოვმა წამოაყენეს თავიანთი „გიჟური“ ჰიპოთეზა, მეცნიერთა დამოკიდებულება მის მიმართ საუკეთესო შემთხვევაში სკეპტიკური იყო და ბევრს საერთოდ არ მიუქცევია ამის ყურადღება. ალბათ ეს იმის გამო მოხდა, რომ ჰიპოთეზის ავტორებს არ აინტერესებდათ ასეთი კითხვები: ვინ არიან ის ინტელექტუალური არსებები, რომლებმაც შექმნეს მთვარე? რატომ შეძლეს ისინი? სად წავიდნენ ლუნას გემის მკვიდრნი? ათ წუთზე მეტი გავიდა ხვასტუნოვისა და შჩერბაკოვის პირველი გამოქვეყნებიდან, ასტრონომმა ვ. კოვალმა სცადა ნათელი დაენთო "თხელი კედლის ბურთის" რიტმებზე, მეშვიდეზე საუბრისას ჟურნალ "ტექნიკა - ახალგაზრდობა" 1981 წლის სტატიიდან სტატიიდან "ძეგლი ათასწლეულისთვის". სვამს კითხვას, თუ რა სახის მეხსიერება შეიძლება დატოვონ სხვა ცივილიზაციებმა საკუთარ თავზე, თუ ისინი ჩვენს პლანეტას ეწვივნენ ადამიანის განვითარების გარიჟრაჟზე, კოვალი გამოდის საინტერესო დასკვნებამდე, რომელსაც გავეცნობით. Პირველი. ვინც ასობით სინათლის წლის სივრცეში გაიარა, ქვის კერპები წაიყვანს თუ ქალაქის მოედნებს მძიმე ქვის ბლოკებით მოასფალტებს? მართლაც, იპოვნეს სიცოცხლის განვითარებადი პლანეტა, რომ სურთ დატოვონ ასეთი "მძიმე" და საერთოდ უსარგებლო საჩუქრები, როგორც სამახსოვრო მომავალი აბორიგენებისათვის? აშკარაა, რომ ჰიპოთეტური უცხოპლანეტელების ეკონომიკურმა და პლანეტარულმა საქმიანობამ შეიძლება დატოვოს უამრავი დამაჯერებელი „მტკიცებულება“, რომელიც უნდა შენარჩუნებულიყო ჩვენს პლანეტაზე. მაგრამ ვარსკვლავთშორისი მაღალგანვითარებული მოგზაურების ტექნოლოგიის სისუსტეზე და არაეფექტურობაზე დაყრდნობით მათი ფსიქოლოგია და ტექნოლოგია ჩვენით ჩანაცვლებაა. ბუნებრივია, ჩნდება კითხვები: სად ვარ მე, ვინ უნდა აღმართოს ძეგლი. ისე, რომ განვითარებულმა მიწიერმა ცივილიზაციამ გარკვეული დროის შემდეგ შეძლო მისი არსის გააზრება? სწორედ ამ მოსაზრებებით განისაზღვრება კრიტერიუმები, რომლებიც უნდა აკმაყოფილებდეს ამგვარი "გზავნილის ძეგლს", ვინც ერთხელ სტუმრობდა ჩვენს პლატფორმას. უპირველეს ყოვლისა, ძეგლი უნდა იყოს გამძლე, რათა დაველოდოთ მომენტს, როდესაც მასში ჩადებული იდეები და ცოდნა იქნება აღქმული. მეორეც, მან რაც შეიძლება მეტი ადამიანის ყურადღება უნდა მიიპყროს თავისი ზომით, სიკაშკაშე, არაჩვეულებრიობით. მესამე, ეს უნდა იყოს ძეგლი, რომელიც ატარებს მრავალფეროვან სასარგებლო ინფორმაციას, ემოციურად გამოხატავს, იღვიძებს ინტერესი სივრცის, ვარსკვლავების მიმართ.

შემდეგ ძეგლმა მისი სიდით კი არ უნდა მოახდინოს ადამიენზე ზემოქედება არამედ ასწვალოს დაკვირვება და შედარაოს , ასწავლეთ ინფორმაციის შეუმჩნევლად, ხელმისაწვდომი ეტაპობრივად გააზრება. ამისათვის ძეგლი უნდა გაიხსნას ახალი თვისებებით, რადგან აბორიგენების ინტელექტი ვითარდება და მრავალფუნქციური იქნება. დაბოლოს, მისმა ხელოვნურობამ დაუყოვნებლივ არ უნდა დააჭიროს თვალი, მაგრამ თანდათან უნდა გამოჩნდეს. ვ. კოვალი ამტკიცებს, რომ არ დადგეს გიგანტური ობელისკი ან ძეგლი, ვინ იცის სად და ვინ იცის ვისთვის, რათა დაიცვას ძეგლი ახლო ზედაპირული მიწიერი საქმიანობის მავნე ზემოქმედებისგან - წვიმები, ქარები, ტემპერატურის ცვლილებები , წყალდიდობები, "მსოფლიო წყალდიდობა", ვულკანური ამოფრქვევები და დესტრუქციული მიწისძვრები და ამავე დროს ეს ხილული გახდება დედამიწაზე მყოფი ყველა ადამიანისთვის - უცხოპლანეტელებმა აუცილებლად მოათავსეს იგი კოსმოსში
ყველა ზემოაღნიშნული მოთხოვნა დაკმაყოფილებულია ... ჩვენი პლანეტის თანამგზავრი მთვარეა. დიახ, დიახ, ეს მთვარეა! არა მთვარის შორეულ მხარეს ობელისკი, არც იდუმალი უცხოპლანეტელების "სიბრძნის საგანძური" ერთ მთვარის კრატერში, არამედ მთვარის ძალიან ციური სხეული. ყველაზე შესამჩნევი, დიდი და მიმზიდველი ობიექტი დედამიწის მახლობლად, რომელიც 100% -ით აკმაყოფილებს "უცხო ძეგლის" კრიტერიუმებს! მანამდე ვისაუბრეთ ყველას ყურადღების მიპყრობაზე და მთვარის მხრივ, ეს ფაქტი უდავოა. ამასთან, ის არამარტო უფრო დიდი და კაშკაშაა, ვიდრე ღამის ცის ყველა ციური სხეული, ის არასდროს რჩება მუდმივი: ის პერიოდულად ცვლის ვიწრო მზარდი ნახევარმთვარეობიდან, ახალი მთვარის შემდეგ, სრულ დისკზე და შემდეგ თანდათანობით ბრუნდება "ძველი" თვე.

არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ სწორედ მთვარის წყალობით გააცნობიერა ადამიანმა ციური მოვლენების სირთულე, მათი კავშირი მიმდებარე ბუნებასთან. და ერთ-ერთი ყველაზე დამაჯერებელი "ეჭვი", რომ მთვარე განსაკუთრებული ძეგლია, არის დაბნელების პერიოდული დაკვირვების შესაძლებლობის "უზრუნველყოფა". შეგახსენებთ, რომ სრული დაბნელება რომ მოხდეს, მთელი რიგი პირობები უნდა შესრულდეს. მათგან ყველაზე მნიშვნელოვანია მთვარისა და მზის აშკარა კუთხოვანი ზომების პრაქტიკული თანასწორობა. ცნობილია, რომ მთვარის დიამეტრი 400-ჯერ ნაკლებია, ვიდრე მზისა, მაგრამ იგი დედამიწასთან თითქმის იმდენჯერ არის უფრო ახლოს, ვიდრე მზე. ასე რომ, ჩვენ მათ ვხედავთ ნახევარი გრადუსის იმავე კუთხით! მთვარისა და დედამიწის ორბიტების თვითმფრინავების დახრილობის კუთხის მნიშვნელობა მხოლოდ 5 ". თუ ეს კუთხე დიდი იქნებოდა, დაბნელება უჩვეულოდ იშვიათი გახდებოდა და ორი ციური სხეულის ორბიტის სიბრტყე რომ ემთხვეოდეს, დაბნელება მუდმივად მხოლოდ იმავე ადგილებში დაფიქსირდებოდა. გასაკვირი არ არის ეს ნიუანსები? საიდან გაჩნდა მთვარე? ჰიპოთეზის ავტორი მიიჩნევს, რომ "უცხოპლანეტელებმა" ის მარტისა და იუპიტერის ორბიტაზე იპოვნეს, სადაც გაქრა პლანეტა ფაეტონი უნდა ბრუნულიყო, რაც ტიტიუსის წყლის წესიდან გამომდინარეობს. მაგრამ აღმოჩნდა, რომ ფაეტონი არ გამქრალა, მაგრამ ის ჩვენს თვალწინ არის! ფეთონის "გადაცემა" იძლევა იდეას, თუ რა ენერგიები გააჩნდათ "სტუმრებს". რაც შეეხება მთვარე-ფაეტონის "ბუქსირების" ტექნოლოგიას, მის გლუვ და ზუსტ "ინსტალაციას" დედამიწის მახლობლად მდებარე ოროიტზე, აქ სრულ გაურკვევლობაში ვართ. იგივე შეიძლება ითქვას ამგვარი "პლანეტარული ოპერაციის" დროზე. არ არის გამორიცხული, რომ ამ თემაზე რაიმე ინფორმაცია შეიძლება ნათლად "დაეფაროს" ჩვენი ღამის ვარსკვლავის ზედაპირს, მთვარის ორბიტის სპეციალურ წერტილებზე დაბნელების, კუთხეებისა და მიმართულებების სიხშირეს და ა.შ. ვ. კოვალის ჰიპოთეზის გამოქვეყნებიდან ერთი წლის შემდეგ, იმავე ჟურნალმა "ტექნიკა - ახალგაზრდობა" გამოაქვეყნა სტატია "მთვარე - ტესტი ყურადღებისთვის", რომელიც შედგება მკითხველების პასუხებისაგან, რომლებიც მონაწილეობდნენ დაშიფრული მთვარის სივრცის ტესტის დეკოდირებაში. მაგალითად, 1961 წელს მოსკოველმა მხატვარმა და მოყვარულმა ასტრონომმა მ. შემაიაკინმა მთვარის ზედაპირზე არსებული ქაოტური კრატერების გროვაში, 1961 წელს აღმოაჩინა მთვარის კრატერების იდუმალი ჯაჭვები, რომელთა პარამეტრები ემორჩილება მკაცრ კანონებს. ყველა ჯაჭვი წრის რკალზე მდებარეობს, თითოეული შემდეგი კრატერის დიამეტრი ან კვადრატული კორტით არის (2) ჯერ ნაკლები ვიდრე წინა, ან მისი ტოლია. კრატერების ცენტრებს შორის მანძილი ასევე ქმნის გეომეტრიულ პროგრესიას გამრავლებული მუდმივით თითოეული ჯაჭვისთვის. ავიღოთ ექვსი კრატერის თანაბრად სანახაობრივი ჯაჭვი, რომელიც მდებარეობს გიგანტური Clavius ​​ცირკის შიგნით, რომელიც მთვარის სამხრეთ პოლუსთან მდებარეობს. ეს ჯაჭვი, რომელიც შესანიშნავად ჩანს პატარა ტელესკოპშიც კი, არის კრატერების დაღმავალი რიგი, რომელთა ყველა პარამეტრი ექვემდებარება მკაცრ მათემატიკურ კანონს. კომპიუტერულმა გაანგარიშებებმა აჩვენა, რომ კრატერების შემთხვევითი "შეყვანა" ასეთ ჯაჭვებში შეუძლებელია! და მეცნიერებს ჯერ არ მიუღიათ ბუნებრივი მექანიზმი, რომელიც ხსნის ასეთი წარმონაქმნების წარმოქმნას. უნებლიედ იბადება გიჟური აზრი: ხომ არ არის შემაერთებელი ჯაჭვები მთვარის ზედაპირის სპეციალურ წერტილებზე ერთგვარი ისრის მანიშნებლები? არ უნდა იყოს ზუსტად ამ წერტილებში და მთვარეზე რამდენიმე ათეული მათგანია, მთვარის ზედაპირის განსაკუთრებით გამოსაკვლევად? ვინ იცის, იქნებ დარჩა "სიბრძნის საგანძური" ან მემორიალური ნიშნები მიწიერებისთვის? კრასნოდარის ინჟინერი ვ. პერებნიოსი გვთავაზობს, რომ ინფორმაცია ჩვენთვის შეიძლება განთავსდეს მასების, დისტანციებისა და სხვადასხვა ციური სხეულების ორბიტების დახრილობის თანაფარდობებში. მისი ვარაუდი დასტურდება ინჟინერ ვ. პოლიტოვის ვორონეჟელიდან. იგი მიიჩნევს, რომ ციური სხეულების სისტემაში დედამიწა-მთვარე-მზე მთვარის პარამეტრებს განსაკუთრებული მეთოდით გამოყოფენ და პრაქტიკულად ადგენენ

პოდიტოვმა იპოვა ამ დაშვების მათემატიკური დადასტურება ფიზიკურ მუდმივებსა, მათემატიკურ მუდმივებსა და ასტრონომიულ პარამეტრებს შორის არსებულ რიგ ურთიერთობებში. მისი აზრით, მნიშვნელოვანი თვისებების დამთხვევა მთვარის ინდივიდუალური კოეფიციენტებისათვის არის აუხსნელი ავარია (რაც ნაკლებად სავარაუდოა), ან ”ოპერაციის” შედეგია, რომელიც დაგეგმილია და განხორციელდა უცხოპლანეტური ცივილიზაციების მიერ, ზომებისა და ორბიტების ზომების დასადგენად და რეგულირებისთვის. მთვარე - ინფორმაციის დახმარებით, რომელსაც აქვს გარკვეული განსაზღვრული მნიშვნელობა ადამიანის მზარდი ცივილიზაციისთვის. რა თქმა უნდა, ძნელია იმის დამტკიცება, რომ მთვარის უჩვეულო ფორმირებები გარკვეულწილად უკავშირდება დედამიწისთვის სასარგებლო რიცხობრივ ან დროულ ინფორმაციას, რაც მიუთითებს იმაზე, რომ წარსულში გონიერი არსებები სტუმრობდნენ ჩვენს პლანეტას. რასაკვირველია, ძნელია იმის დამტკიცება, რომ მთვარე მათ მიერ ჩვენთვის დატოვებული ძეგლია, მაგრამ, როგორც ზემოაღნიშნულიდან ჩანს, ის შეიძლება იყოს. დრომ და მრავალმხრივმა სამეცნიერო გამოკვლევებმა საბოლოო პასუხი შეიძლება მოგვცეს ყველა ამ კითხვაზე ...

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                          ცოტნე დადიანი

(დაბადების წელი უცნობია — გ. დაახლოებით 1260) — საქართველოს დიდგვაროვანი ფეოდალი. ცხოვრობდა და მოღვაწეობდა XIII საუკუნის I ნახევარში.

ცოტნე დადიანის ცხოვრებისა და მოღვაწეობის ძირითადი წყაროა „ქართლის ცხოვრებაში“ შესული „ჟამთააღმწერელის“ სახელით ცნობილი ავტორის ისტორიული თხზულება, რომელიც XIV საუკუნის პირველ ნახევარს განეკუთვნება. იგივე წყარო იხსენიებს ასევე ცოტნეს თანამედროვე ბედან ჯუანშერის ძე დადიანს, რომელიც ცნობილია ასევე მარტვილისა და ხობის ხატების წარწერებიდან, როგორც მანდატურთუხუცესი. ზოგიერთი მკვლევარის აზრით ცოტნე და ბედან დადიანი ერთი პიროვნებაა, ბედანი კი დადიანთა ზედწოდების ბედიანის სახეცვლილი ფორმაა. აღნიშნული წარწერებით ცნობილია ასევე დადიანის მეუღლე ხუაშაქი, ბეგა ქართლის ერისთავის ქალიშვილი, და მათი შვილები: გიორგი, ივანე და ერაშაჰრი.

„ჟამთააღმწერელის“ ცოტნე გაიგივებულია ასევე ხობის მონასტრის ეგვტერის სამხრეთ კედლის ფრესკაზე ბავშვობის ასაკში გამოსახულ ცოტნესთან. აქვეა ცოტნეს მამის შერგილისა და დედის ნათელის გამოსახულებები. იგივე პიროვნებები (ერისთავთ-ერისთავი დადიანი შერგირი, ნათელი და ცოტნე) მოხსენიებულია თამარის ჯვრისთვის დამზადებული ხატის წარწერიდან. მანდატურთუხუცესი ცოტნე დადიანი ცნობილია ასევე იერუსალიმის ჯვრის მონასტრის აღაპებში, რომელთაგან ერთ-ერთი აწესებს მის აღაპს 12 ივნისისთვის.

იხ. ვიდეო

„ჟამთააღმწერელის“ მიხედვით ცოტნე დადიანი მონაწილეობდა ხვარაზმელთა წინააღმდეგ გამართულ ბოლნისის ბრძოლაში 1228 წელს. შემდგომში ის რუსუდანის ძის დავით ნარინის მხარდამჭერთა შორის ჩანს. უმეფობის ხანაში მონღოლებმა რაჭის ერისთავთან ერთად დასავლეთ საქართველოს გამგებლად ცოტნე დადიანი დანიშნეს. მონაწილეობდა მონღოლთა ბატონობის წინააღმდეგ კოხტასთავის შეთქმულებაში 1245 წელს. მონღოლებმა შეთქმულების შესახებ შეიტყვეს, მისი მონაწილეები დააპატიმრეს და ანისში მონღოლთა ნოინს მიჰგვარეს. ცოტნე დადიანი შემთხვევით გადაურჩა დაპატიმრებას (აჯანყებისთვის ჯარს აგროვებდა დასავლეთ საქართველოში).^[2] ანისში დაპატიმრებული ქართველი დიდებულები აჯანყების გეგმას უარყოფდნენ და კოხტასთავს შეკრებას მონღოლთათვის ხარკის შეგროვების მოწესრიგების მიზეზით ხსნიდნენ. გამოტეხის მიზნით მათ ხელ-ფეხი შეუკრეს, გააშიშვლეს, ტანზე თაფლი წაუსვეს და მზეზე დაყარეს. როდესაც დადიანმა შეთქმულების მონაწილეთა ამბავი გაიგო, ანისში ჩავიდა და ნებაყოფლობით გაიზიარა თანამებრძოლეების ხვედრი — ტანზე გაიხადა და მეგობრებთან ერთად დაჯდა. ცოტნე დადიანის გმირულმა საქციელმა მონღოლები დაარწმუნა ქართველთა სიმართლეში და ყველანი გაათავისუფლეს.

1259 წლის მონღოლების წინააღმდეგ მოწყობილ აჯანყებაში ცოტნე დადიანის სახელი აღარ ჩანს. ვარაუდობენ, რომ ამ დროისათვის ცოტნე დადიანი უკვე გარდაცვლილი იყო.

1999 წლის 26 ოქტომბერს საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის სინოდმა ცოტნე დადიანი წმინდანად შერაცხა. ცოტნე დადიანის ხსენების დღეა 30 ივლისი (ძვ. სტ.).

ცოტნე დადიანის სახელობისაა უფსკრული საქართველოში. თბილისში არის ცოტნე დადიანის ქუჩა.

         კოხტასთავის შეთქმულება

 ქართველ დიდებულთა შეთქმულება მონღოლთა ბატონობის წინააღმდეგ დაახლოებით 1245 წელს ჯავახეთში. მონაწილეობდნენ ეგარსლან ბაკურციხელი, ცოტნე დადიანი, ვარამ გაგელი, ყვარყვარე ჯაყელი, შოთა კუპრი, თორღვა პანკელი, გამრეკელ თორელი, სარგის თმოგველი და სხვები. მათი მიზანი დიდი ანტიმონღოლური აჯანყების მომზადება იყო. მონღოლებმა შეთქმულების შესახებ შეიტყვეს და მისი მონაწილეები დააპატიმრეს. გადარჩნენ მხოლოდ ცოტნე დადიანი და რაჭის ერისთავი კახაბერისძე, რომლებმაც ადრე დატოვეს ქვეყანა. დაპატიმრებულები ანისში წაიყვანეს, ხელ–ფეხი შეუკრეს, გააშიშვლეს, ტანზე თაფლი წაუსვეს და მზეზე დაყარეს. ცოტნე დადიანმა გაიგო ქართველი დიდებულების შეპყრობის ამბავი. მან ორი მსახური იახლა და ანისში წავიდა. ჟამთააღმწერელი გვაუწყებს, რომ „ცოტნე დადიანი მოვიდა ორითა კაცითა და განიძარცვა სამოსელი თავისი და შეკრული დაჯდა ქართველთა თანა“ — მოახსენეს მონღოლებმა ნოინს. ცოტნემ მონღოლებს მოახსენა, რომ თუ ისინი უდანაშაულოებს ასე სასტიკად სჯიდნენ, მაშინ თავადაც მეგობრების გვერდით მოკვდებოდა. მონღოლებმა ცოტნე დადიანის სიტყვები ირწმუნეს და ქართველი დიდებულები გაათავისუფლეს.

    

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

       საპლანეტათაშორისო ტრანსპორტის                                    სისტემა  (SpaceX) 

МТКС ITS

                                                   გაშვება სასტარტო მოდნიდან LC-39A (რენდერი)

ინგლ. Interplanetary Transport System, ITS - პროექტი ამიკული კერძო კომპანია (SpaceX). წარდგენილი და გულისხმობს მრავალჯერადი კოსმოსური ტრანსპორტის შექმნას მარსის ხალხის გადასაყვანად, მომავალში იქ თვითმავალი კოლონიის შექმნის მიზნით.

ქვეყნა - აშშ, დანიშნულება - რაკეტა-მატარებელი, შეიმუშავა - SpaceX, რაოდენობა - 2 საფეხური,  სიგრძე - 122მ, დიამეტრი - 12მ,სასტარტო მასსა - 10 500ტ, სასარგებლო ტვირთი - 300 000კგ., პირველი საფეხური - 275ტ,სასტარტო მასსა - 6 975ტ, სამარშო ძრავები - 42 რაპტორი, საწვავი - თხევადი მეთანი, მჟანგავი - თხევადი ჟანგბადი. მეორე საფეხური - საპლანეტათაშორისო სატრანსპორტო კოსმოსური ხომალდი.

იხ. ვიდეო

 

პროექტის დეტალები SpaceX- ის დამფუძნებელმა ელონ მასკმა 2016 წლის 27 სექტემბერს წარადგინა ასტრონავტიკის 67-ე საერთაშორისო კონგრესზე, გვადალახარაში, მექსიკა.

სისტემის ძირითადი სტრუქტურული კომპონენტები იქნება დედამიწიდან გაშვების დასაბრუნებელი რაკეტა-მატარებლები, თვითონ მისი ინტერპლანეტარული კოსმოსური ხომალდი ტვირთიისა და ხალხის ტრანსპორტირებისთვის, ასევე მისი ტანკერის მოდიფიკაცია ორბიტაზე კოსმოსური ხომალდის საწვავის შესასრულებლად დედამიწიდან გაშვების შემდეგ ან დედამიწიდან გაშვების შემდეგ. მზის სხვა დიდი ციური სხეულების ზედაპირი. სისტემები.