ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
რვა მილიარდის დღე
ანტონიო გუტერეშმა აღწერა ეს ეტაპები, როგორც შემთხვევა, რათა აღვნიშნოთ მრავალფეროვნება და წინსვლა და განიხილოს კაცობრიობის საერთო პასუხისმგებლობა პლანეტაზე. - António Guterres has described the milestone as an occasion to celebrate diversity and advancements while considering humanity's shared responsibility for the planet.
ისტორია - 2022 წლის 11 ივლისს, მოსახლეობის მსოფლიო დღეს, გაეროს ეკონომიკურ და სოციალურ საკითხთა დეპარტამენტმა გამოაქვეყნა მსოფლიო მოსახლეობის პერსპექტივა 2022, რომლის მიხედვითაც 2022 წლის 15 ნოემბერს მსოფლიოს მოსახლეობა 8 მილიარდს გადააჭარბებდა.
რვა მილიარდი მცხოვრები
პლანეტის რვა მილიარდი მკვიდრის დაბადების პირველი ცნობები 2022 წლის 15 ნოემბერს გამოქვეყნდა. ამავდროულად, სხვადასხვა მედია იძლევა განსხვავებულ ვერსიებს იმის შესახებ, თუ ვინ გახდა ზუსტად ნანატრი ახალშობილი. GMA News[en] იტყობინება, რომ მერვე მილიარდი რეზიდენტის სიმბოლოა გოგონა, რომელიც დაიბადა ფილიპინების დედაქალაქ მანილაში, ადგილობრივი დროით 1:29 საათზე. TASS-ი წერდა, რომ რვა მილიარდერი მცხოვრები სომხეთის ქალაქ მარტუნში დაბადებული გოგონა იყო, სომხეთის გეღარქუნიკის გუბერნატორის სიტყვებზე დაყრდნობით, რომელმაც განაცხადა კიდეც, რომ ეს ფაქტი UNICEF-მა დაადასტურა და გამოაქვეყნა. მეორე დღეს CBS-მა დაასახელა გოგონა, რომელიც დაიბადა დომინიკის რესპუბლიკაში, როგორც დედამიწის რვა მილიარდი მოქალაქე.
წინაპირობები
მსოფლიოს მოსახლეობის ზრდა 8 მილიარდამდე 2022 წელს, 1987 წელს ხუთი მილიარდი, 1999 წელს ექვსი მილიარდი და 2011 წელს შვიდი მილიარდი, ასახავს დადებით ცვლილებებს ისეთ სფეროებში, როგორიცაა გლობალური ჯანმრთელობა და სიღარიბის აღმოფხვრა. გლობალური ჩვილებისა და დედათა სიკვდილიანობის მაჩვენებლების მნიშვნელოვანმა შემცირებამ, განსაკუთრებით 21-ე საუკუნეში, გამოიწვია გლობალური სიცოცხლის ხანგრძლივობის მკვეთრი ზრდა და, შესაბამისად, მთლიანი მოსახლეობის ზრდა.
მოსახლეობის მესამედზე მეტი ჩინეთიდან და ინდოეთიდანაა. გაეროს შეფასებით, მსოფლიოს მოსახლეობის 17,9% (1,43 მილიარდი ადამიანი) ცხოვრობს ჩინეთში, ხოლო 17,8% (1,42 მილიარდი) ცხოვრობს ინდოეთში.
პერსპექტივები
გლობალური გამოწვევების ფონზე, როგორიცაა კლიმატის ცვლილება და COVID-19 პანდემია, რამდენიმე მკვლევარმა, მათ შორის დევიდ ატენბორომ, გამოთქვა შეშფოთება პლანეტისა და მისი მაცხოვრებლების მომავლის შესახებ, როდესაც მოსახლეობა იზრდება. რამდენიმე საუკუნის განმავლობაში, ჭარბი პოპულაციის შესახებ შეშფოთება ხშირად მოჰყავდა მე-18 საუკუნის მეცნიერის თომას მალტუსის თეორიას, რომელიც იწინასწარმეტყველა, რომ ადამიანის ზრდა გადააჭარბებს მის უნარს, უზრუნველყოს საკუთარი რესურსები. ასევე, ნაყოფიერების შემცირება ხასიათდება, როგორც დემოგრაფიული კატასტროფის პოტენციური წინაპირობა. თუმცა, დემოგრაფიული ექსპერტები კამათობენ ამ თეორიებზე, ხაზს უსვამენ დემოგრაფიული ტენდენციების მრავალფეროვნებას სხვადასხვა ქვეყნებში და ასეთი განკითხვის დღის სცენარის წარმოქმნის ალბათობას.
თუ მოსახლეობის ზრდის დინამიკა არ განიცდის დრამატულ ცვლილებებს, მაშინ 2037 წლისთვის 9 მილიარდი ადამიანის ეტაპს გადალახავს, ხოლო 2058 წლისთვის 10 მილიარდს. საერთო ჯამში, გაეროს ეკონომიკური და სოციალური საკითხების დეპარტამენტის პროგნოზით, მსოფლიოს მოსახლეობა გააგრძელებს ზრდას, პოტენციურად 2080-იან წლებში 10,4 მილიარდი ადამიანით.
პროგნოზების მიხედვით, 2023 წლისთვის ინდოეთი გახდება ყველაზე ხალხმრავალი ქვეყანა მსოფლიოში და გაუსწრებს ჩინეთს. გაერო ყურადღებას ამახვილებს იმ ფაქტზე, რომ ბოლო დროს მსოფლიოს მოსახლეობის ზრდის ტემპი შენელდა. და 60-ზე მეტი ქვეყნის მოსახლეობა მინიმუმ 1%-ით შემცირდება 2050 წლამდე შობადობის მუდმივი დაბალი მაჩვენებლის და, ზოგიერთ შემთხვევაში, ემიგრაციის მაღალი მაჩვენებლის გამო.
მსოფლიო მოსახლეობა, შეფასებები (1950–2022) და საშუალო სცენარი 95% საპროგნოზო ინტერვალით, 2022–2100 წწ. წყარო: UNDESA World Population Prospects 2022[23]
გაეროს 2022 წლის პროგნოზი, რომელიც გამოქვეყნდა 11 ივლისს, ითვალისწინებს COVID-19 პანდემიის შედეგებს, რუსეთის შეჭრას უკრაინაში, როგორც რუსეთ-უკრაინის ომის ნაწილი, ასევე მოსახლეობის უახლესი აღწერების მონაცემებს (მათ შორის ჩინეთში 2020 წელს). ) და შეიცავს შემდეგ დებულებებს:
2022 წლის 1 ივლისის მონაცემებით, მსოფლიოს მოსახლეობა 7975 მილიონი ადამიანია, მათ შორის აზიაში - 4723 მილიონი, აფრიკაში - 1427 მილიონი, ლათინურ ამერიკასა და კარიბის ზღვის აუზში - 660 მილიონი, ევროპაში - 744 მილიონი, ჩრდილოეთ ამერიკაში. - 377 მილიონი, ავსტრალიაში და ოკეანიაში - 45 მილიონი.
2022 წლის 15 ნოემბერს მსოფლიოს მოსახლეობამ 8 მილიარდ ადამიანს მიაღწია. მოსალოდნელია, რომ მსოფლიოს მოსახლეობა 2037 წლისთვის 9 მილიარდამდე გაიზრდება, ხოლო 2058 წლისთვის 10 მილიარდამდე. მომავალში მოსახლეობის ზრდის ტემპის მნიშვნელოვანი კლება იქნება. თუ 1963 წელს მსოფლიო მოსახლეობის ზრდა იყო 2,3%, მაშინ 2022 წლისთვის ის შემცირდა 0,8%-მდე და მოსალოდნელია 2060 წლისთვის 0,3%-მდე და 2075 წელს 0,1%-მდე.
ვარაუდობენ, რომ მთლიანობაში პლანეტის მოსახლეობა გაიზრდება 2086 წლამდე და მიაღწევს 10,43 მილიარდ ადამიანს, ეს ზრდა ძირითადად სუბსაჰარის აფრიკიდან მოდის. ამ ქვეყნების მოსახლეობა 2022 წელს 1,2 მილიარდიდან 2050 წლისთვის 2,1 მილიარდამდე, 2100 წლისთვის კი 3,44 მილიარდამდე გაიზრდება.
პროგნოზის მიხედვით, 2100 წელს მსოფლიოში 10,36 მილიარდი ადამიანი იცხოვრებს, მათ შორის აზიაში – 4,7 მილიარდი, აფრიკაში – 3,9 მილიარდი, ლათინურ ამერიკასა და კარიბის ზღვის აუზში – 647 მილიონი, ევროპაში – 587 მილიონი, ჩრდილოეთ ამერიკაში – 448. მილიონი, ავსტრალიაში და ოკეანიაში - 69 მილიონი. ამრიგად, გაეროს 2022 წლის პროგნოზი უკვე პროგნოზირებს დედამიწის მოსახლეობის კლების დაწყებას 21-ე საუკუნის ბოლოს ადრინდელ პროგნოზებთან შედარებით (2015 და 2019 წლების პროგნოზებში ეს იყო ვარაუდი. რომ მსოფლიოს მოსახლეობა 21-ე საუკუნეში გაიზრდება).
ზრდის ტემპების შემცირებისა და მსოფლიოს მოსახლეობის კლებაზე გადასვლის მიზეზებია ურბანიზაცია, პლანეტის მოსახლეობის დაბერება და შობადობის შემცირება. 1950 წელს მსოფლიოს მოსახლეობის საშუალო ასაკი (მოსახლეობის ორ თანაბარ ნაწილად დაყოფა - მითითებულ ასაკზე ახალგაზრდა და უფროსი) იყო 22 წელი, 2022 წელს ის გაიზარდა 30 წლამდე, ხოლო 2100 წელს, სავარაუდოდ, 42 წელს მიაღწევს. 2100 წელს მოსახლეობა ყველაზე ხანდაზმული იქნება ისეთ ქვეყნებში, როგორიცაა ალბანეთი (საშუალო ასაკი 63 წელი), სამხრეთ კორეა (59 წელი), ჩინეთი (57 წელი) და ყველაზე ახალგაზრდა ნიგერი (30 წელი) და ჩადი (32 წელი). . წლის). 65 წელზე უფროსი ასაკის ადამიანების წილი მსოფლიო პოპულაციაში, სავარაუდოდ, გაიზრდება 9,8%-დან 2022 წელს 16,5%-მდე 2050 წელს და 24%-მდე 2100 წელს. ამასთან, 15 წლამდე ასაკის ბავშვების წილი 2022 წელს 25%-დან 2100 წელს 16,5%-მდე შემცირდება.
მსოფლიოში საშუალო შობადობის საერთო მაჩვენებელი თანდათან შემცირდება 21-ე საუკუნის განმავლობაში: თუ 1963 წელს ეს იყო 5,32 დაბადება ქალზე და შემცირდა 2,3 შობადობა ქალზე 2022 წელს, მაშინ მომავალში პროგნოზირებულია მისი შემცირება: 2,15-მდე. დაბადება ერთ ქალზე 2050 წელს და 1,84 დაბადება ქალზე 2100 წელს. 21-ე საუკუნის ბოლოს მოსალოდნელია, რომ შემცვლელი ნაყოფიერება მხოლოდ ვანუატუში დარჩება პოლინეზიაში და 7 ქვეყანაში სუბსაჰარის აფრიკაში - ნიგერი, ბენინი, კოტ დ'ივუარი, ტოგო, მაიოტა, სენეგალი და ჩადი. 2100 წელს მსოფლიოში დაბადებული ბავშვების 48% დაიბადება აფრიკაში.
პროგნოზი აღნიშნავს, რომ 2022 წლის მონაცემებით, მსოფლიოს მოსახლეობის ორი მესამედი ცხოვრობს ქვეყნებში, რომლებშიც შობადობის საერთო მაჩვენებელი ქალზე 2,1 დაბადებულზე დაბალია (ანუ მოსახლეობის ჩანაცვლების დონის ქვემოთ). ევროპაში, ჩრდილოეთ ამერიკაში, აზიაში, ლათინურ ამერიკასა და კარიბის ზღვის აუზის ქვეყნებში, შობადობის კოეფიციენტი ერთ ქალზე 2 შობადზე დაეცა (საშუალო თითოეული ამ რეგიონისთვის). თუმცა, აზიის, ლათინური ამერიკისა და კარიბის ზღვის მოსახლეობა გაგრძელდება გარკვეული დროის განმავლობაში ინერციის გამო, საშუალოდ, ჯერ კიდევ შედარებით ახალგაზრდა პოპულაციების გამო.
გაეროს 2015, 2019 და 2022 წლების პროგნოზების შედარება მსოფლიოს მოსახლეობისთვის 21-ე საუკუნის მეორე ნახევრისთვის
აზიის მოსახლეობა პიკს მიაღწევს 2055 წელს (5,3 მილიარდი), ხოლო ლათინური ამერიკისა და კარიბის ზღვის მოსახლეობა 2056 წელს (752 მილიონი). პიკური მნიშვნელობების გავლის შემდეგ, ამ რეგიონების მოსახლეობა დაიწყებს კლებას. აზიის, ლათინური ამერიკისა და კარიბის ზღვის აუზის ქვეყნებისთვის და აფრიკისთვის 21-ე საუკუნის განმავლობაში მიგრაციის დიდი უარყოფითი ბალანსი პროგნოზირებულია (მინუს 176 მილიონი ადამიანი 2022-2100 წლებში ამ რეგიონებისთვის ერთად).
მოსალოდნელია, რომ ჩრდილოეთ ამერიკის, ისევე როგორც ავსტრალიისა და ოკეანიის მოსახლეობა გაიზრდება 21-ე საუკუნის განმავლობაში, მათ შორის დადებითი მიგრაციის ბალანსის გამო (2022-2100 წლებში მიგრაციის ბალანსი იქნება 101 მილიონი ადამიანი ჩრდილოეთ ამერიკაში და 11 მილიონი ადამიანი ავსტრალიისა და ოკეანიისთვის). ჩრდილოეთ ამერიკაში მიგრაცია იქნება მოსახლეობის ზრდის მთავარი მამოძრავებელი და ბუნებრივი ზრდა ამ რეგიონში უარყოფითი იქნება 2042 წლიდან.
ევროპის მოსახლეობამ პიკს მიაღწია 2020 წელს (746 მილიონი) და მოსალოდნელია კიდევ უფრო შემცირდეს, თუმცა დაბერების და ნაყოფიერების შემცირების გამო რეგიონში მოსახლეობის კლება ნაწილობრივ კომპენსირდება დადებითი მიგრაციით (64 მილიონი ადამიანი 2022-2100 წლებში).
მოსალოდნელია, რომ ჩრდილოეთ ამერიკის, ისევე როგორც ავსტრალიისა და ოკეანიის მოსახლეობა გაიზრდება 21-ე საუკუნის განმავლობაში, მათ შორის დადებითი მიგრაციის ბალანსის გამო (2022-2100 წლებში მიგრაციის ბალანსი იქნება 101 მილიონი ადამიანი ჩრდილოეთ ამერიკაში და 11 მილიონი ადამიანი ავსტრალიისა და ოკეანიისთვის). ჩრდილოეთ ამერიკაში მიგრაცია იქნება მოსახლეობის ზრდის მთავარი მამოძრავებელი და ბუნებრივი ზრდა ამ რეგიონში უარყოფითი იქნება 2042 წლიდან.
ევროპის მოსახლეობამ პიკს მიაღწია 2020 წელს (746 მილიონი) და მოსალოდნელია კიდევ უფრო შემცირდეს, თუმცა დაბერების და ნაყოფიერების შემცირების გამო რეგიონში მოსახლეობის კლება ნაწილობრივ კომპენსირდება დადებითი მიგრაციით (64 მილიონი ადამიანი 2022-2100 წლებში).
2020-დან 2050 წლამდე 61 ქვეყნის მოსახლეობა 1%-ით ან მეტით შემცირდება. არანაკლებ ნახევარი მილიონი მოსახლეობის მქონე ქვეყნებს შორის, მოსახლეობის ყველაზე დიდი კლება (2050 წლისთვის 20%-ზე მეტი) მოსალოდნელია ევროპის ზოგიერთ პოსტკომუნისტურ ქვეყანაში - ლიტვაში, ლატვიაში, უკრაინაში, ბულგარეთში, სერბეთში და ა.შ.
21-ე საუკუნის განმავლობაში მოსახლეობის მიხედვით ყველაზე დიდი ქვეყნები დარჩებიან ინდოეთი და ჩინეთი. ინდოეთისა და ჩინეთის მოსახლეობა 2022 წლის 1 ივლისის მდგომარეობით იყო 1,417 და 1,426 მილიონი ადამიანი, მოსალოდნელია, რომ 2023 წელს ინდოეთი გადაუსწრებს ჩინეთს და პირველ ადგილს დაიკავებს მოსახლეობის რაოდენობით. ვარაუდობენ, რომ 2022 წლიდან ჩინეთის მოსახლეობა დაიწყებს კლებას და 21-ე საუკუნის ბოლოსთვის 781 მილიონი ადამიანი იქნება, ხოლო ინდოეთის მოსახლეობა გაიზრდება 2064 წლამდე, როდესაც ის მიაღწევს 1,7 მილიარდ ადამიანს, მაგრამ შემდეგ ასევე დაიწყებს კლებას (2100 წლისთვის 1,5 მილიარდ ადამიანამდე). მოსალოდნელია, რომ ინდოეთისა და ჩინეთის გარდა, 2100 წლის მოსახლეობის მიხედვით ქვეყნების ათეულში ასევე მოხვდება ნიგერია (546 მილიონი), პაკისტანი (487 მილიონი), კონგო (432 მილიონი), აშშ (394 მილიონი), ეთიოპია (324 მილიონი). ), ინდონეზია (297 მილიონი), ტანზანია (245 მილიონი) და ეგვიპტე (205 მილიონი). ვარაუდობენ, რომ 2100 წელს რუსეთი 112 მილიონი მოსახლეობით. დარჩება ევროპის უდიდეს ქვეყანად მოსახლეობის მიხედვით, მაგრამ მსოფლიო რეიტინგში მხოლოდ მე-20 ადგილს დაიკავებს.
ვაშინგტონის უნივერსიტეტის პროგნოზი
ვაშინგტონის უნივერსიტეტის პროგნოზის თანახმად, რომელიც გამოქვეყნდა სამედიცინო ჟურნალში The Lancet 2020 წლის 14 ივლისს, მსოფლიო მოსახლეობა პიკს მიაღწევს 2064 წელს დაახლოებით 9,73 მილიარდი და შემდეგ შემცირდება 8,79 მილიარდამდე 2100 წლისთვის, რაც 2 მილიარდით ნაკლებია გაეროს 2019 წლის პროგნოზზე. . გაეროსა და ვაშინგტონის უნივერსიტეტის პროგნოზებს შორის ციფრებში განსხვავება დიდწილად დამოკიდებულია შობადობაზე. მოსახლეობის ჩანაცვლების დონე (2.1 დაბადება ქალზე) საჭიროა მოსახლეობის იმავე დონეზე შესანარჩუნებლად. გაეროს პროგნოზი ვარაუდობს, რომ ქვეყნებში, სადაც დღეს დაბალი შობადობაა, შობადობის საერთო მაჩვენებელი საბოლოოდ გაიზრდება 1,8 ბავშვამდე ქალზე. თუმცა, ვაშინგტონის უნივერსიტეტის პროგნოზი აჩვენებს, რომ როდესაც ქალები უფრო განათლებულნი ხდებიან და ხელმისაწვდომს იღებენ რეპროდუქციული ჯანმრთელობის სერვისებზე, ისინი ირჩევენ საშუალოდ 1,5-ზე ნაკლები შვილის ყოლას, რაც აჩქარებს შობადობის შემცირებას და შეანელებს მოსახლეობის ზრდას, შემდეგ კი აჩქარებს მის კლებას. პროგნოზირებულია, რომ გლობალური TFR სტაბილურად შემცირდება 2.37-დან 2017 წელს 1.66-მდე 2100 წელს, რაც გაცილებით დაბალია ჩანაცვლების დონეზე (2.1 დაბადება ქალზე), რომელიც საჭიროა მოსახლეობის დონის შესანარჩუნებლად. TFR-ის მცირე ცვლილებებიც კი იწვევს პოპულაციის დიდ განსხვავებას მსოფლიოს ქვეყნებს შორის: გლობალური TFR-ის ზრდა სულ რაღაც 0,1 დაბადებით ქალზე, უდრის 2100 წლისთვის დედამიწის პლანეტის მოსახლეობის დაახლოებით 500 მილიონი ადამიანის ზრდას. ქვეყნები, სადაც 2100 წლისთვის მოსალოდნელია შობადობის მკვეთრი კლება, ძირითადად ისინი არიან, რომლებსაც ამჟამად აქვთ შობადობის ძალიან მაღალი მაჩვენებლები, ძირითადად სუბსაჰარის აფრიკაში, სადაც ეს მაჩვენებელი პირველად დაეცემა ჩანაცვლების დონეს ქვემოთ, 2017 წელს ქალზე 4.6 დაბადებიდან 1.7 2100 წლისთვის. ნიგერში, სადაც შობადობის მაჩვენებელი მსოფლიოში ყველაზე მაღალი იყო 2017 წელს - ქალებს საშუალოდ 7 შვილი შეეძინათ - პროგნოზირებულია, რომ 2100 წლისთვის მაჩვენებელი 1,8-მდე დაეცემა.
იაპონიის მოსახლეობის ასაკობრივი და სქესის პირამიდა 2019 წელს. იაპონური ერი მსოფლიოში უძველესი ერია
პროგნოზების თანახმად, 2050 წლისთვის 151 ქვეყანაში, ხოლო 2100 წლისთვის უკვე 195 ქვეყნიდან 183-ში, შობადობა დაეცემა მოსახლეობის ჩანაცვლების დონეს (2,1 დაბადება ქალზე), რომელიც აუცილებელია მოსახლეობის იმავე დონეზე შესანარჩუნებლად. ეს ნიშნავს, რომ ეს ქვეყნები განიცდიან მოსახლეობის შემცირებას, თუ დაბალი შობადობა არ იქნება კომპენსირებული იმიგრაციით. ბევრი ქვეყანა, სადაც მოსახლეობა ყველაზე სწრაფად მცირდება, იქნება აზიაში და ცენტრალურ და აღმოსავლეთ ევროპაში. მოსალოდნელია, რომ მოსახლეობა 2100 წლისთვის მინიმუმ ნახევარით შემცირდება 23 ქვეყანაში, მათ შორის იაპონიაში (დაახლოებით 128 მილიონიდან 2017 წელს 60 მილიონამდე 2100 წელს), ტაილანდში (71-დან 35 მილიონამდე), ესპანეთში (46-დან 23 მილიონამდე), იტალიაში. (61-დან 31 მილიონამდე), პორტუგალია (11-დან 5 მილიონამდე) და სამხრეთ კორეა (53-დან 27 მილიონამდე). მოსალოდნელია, რომ კიდევ 34 ქვეყანა განიცდის მოსახლეობის შემცირებას 25%-დან 50%-მდე, ჩინეთის ჩათვლით. ჩინეთის მოსახლეობა 2017 წელს 1,4 მილიარდიდან 2100 წელს 732 მილიონამდე შემცირდება. იმავდროულად, სუბსაჰარის აფრიკის მოსახლეობა მოსალოდნელია გასამმაგდეს დაახლოებით 1,03 მილიარდი 2017-დან 3,07 მილიარდამდე 2100 წელს, რადგან სიკვდილიანობა იკლებს და მეტი ქალი შედის რეპროდუქციულ ასაკში. თუმცა, მხოლოდ ნიგერიის მოსახლეობა 2100 წლისთვის 791 მილიონამდე გაიზრდება, რაც მას ინდოეთის შემდეგ მსოფლიოში მეორე ყველაზე დასახლებული ქვეყანა გახდება, სადაც მაშინ 1,09 მილიარდი ადამიანი იცხოვრებს. ჩრდილოეთ აფრიკისა და ახლო აღმოსავლეთის მოსახლეობა 2017 წელს 600 მილიონიდან 2100 წელს 978 მილიონამდე გაიზრდება. ეს პროგნოზები ითვალისწინებს უკეთეს გარემო პირობებს საკვების წარმოების სისტემებზე ნაკლები ზეწოლით და ნახშირბადის დაბალი გამონაბოლქვით, ასევე ეკონომიკურად აქტიური მოსახლეობის მნიშვნელოვან ზრდას სუბსაჰარის აფრიკის ნაწილებში. თუმცა, აფრიკის გარეთ მსოფლიოს ქვეყნების უმეტესობა განიცდის სამუშაო ძალის შემცირებას და მოსახლეობის ინვერსიულ პირამიდას, რაც სერიოზულ გრძელვადიან უარყოფით შედეგებს მოჰყვება მათ ეკონომიკებზე. პროგნოზი ასკვნის, რომ მაღალი შემოსავლის მქონე ქვეყნებისთვის, დაბალი ნაყოფიერებით, მოქნილი საიმიგრაციო პოლიტიკა და სოციალური მხარდაჭერა ოჯახებისთვის, რომლებსაც ბავშვები სურთ, საუკეთესო გამოსავალია მოსახლეობისა და ეკონომიკური ზრდის შესანარჩუნებლად. თუმცა, მოსახლეობის შემცირების პირობებში, არსებობს რეალური რისკი, რომ ზოგიერთმა ქვეყანამ შეიძლება განიხილოს პოლიტიკა, რომელიც ზღუდავს ხელმისაწვდომობას რეპროდუქციული ჯანმრთელობის სერვისებზე, პოტენციურად დამანგრეველი შედეგებით. აუცილებელია, რომ ქალთა თავისუფლება და უფლებები იყოს ყველა მთავრობის განვითარების დღის წესრიგის სათავეში. სოციალური მომსახურებისა და ჯანდაცვის სისტემების რესტრუქტურიზაცია საჭირო იქნება, რათა უფრო მეტი ხანდაზმული ადამიანი დაიტევს .
როდესაც შობადობის მაჩვენებელი იკლებს და სიცოცხლის ხანგრძლივობა იზრდება მთელ მსოფლიოში, პროგნოზირებულია, რომ 5 წლამდე ასაკის ბავშვების რაოდენობა 41%-ით შემცირდება 2017 წლის 681 მილიონიდან 2100 წელს 401 მილიონამდე. ამ დროისთვის 2,37 მილიარდი ადამიანი, რაც მსოფლიოს მოსახლეობის მეოთხედზე მეტია, იქნება 65 წელზე მეტი ასაკის და მხოლოდ 1,70 მილიარდი იქნება 20 წლამდე. 80 წელს გადაცილებულთა რიცხვი ექვსჯერ გაიზრდება, დაახლოებით 140 მილიონიდან დღეს 866 მილიონამდე 21-ე საუკუნის ბოლოსთვის. ანალოგიურად, 80 წელს გადაცილებული ადამიანების გლობალური თანაფარდობა 15 წელზე უფროსი ასაკის თითოეულ ადამიანთან, სავარაუდოდ, 2017 წელს 0,16-დან 2100 წელს 1,50-მდე გაიზრდება. გარდა ამისა, გლობალური თანაფარდობა არამუშა და მომუშავე ზრდასრულთა შორის იყო დაახლოებით 0.8 2017 წელს, მაგრამ ვარაუდობენ, რომ 2100 წელს 1.16-მდე გაიზრდება, თუ სამუშაო ძალის მონაწილეობა ასაკისა და სქესის მიხედვით არ შეიცვლება. სამუშაო ასაკის მოსახლეობის რაოდენობისა და პროპორციის მკვეთრი შემცირება ასევე უზარმაზარ პრობლემებს შეუქმნის მსოფლიოს ბევრ ქვეყანას. ეკონომიკებს უფრო გაუჭირდებათ ზრდა ნაკლები მუშაკებითა და გადასახადების გადამხდელებით, სიმდიდრის შექმნისა და ხანდაზმული ადამიანების სოციალური მხარდაჭერისა და ჯანდაცვის ხარჯების გაზრდით. მაგალითად, ჩინეთში სამუშაო ასაკის ადამიანების რაოდენობა მკვეთრად დაეცემა 950 მილიონიდან 2017 წელს 357 მილიონამდე 2100 წელს (62%-იანი შემცირება). ინდოეთში კლება ნაკლებად მკვეთრი იქნება, 762 მილიონიდან 578 მილიონამდე. ამის საპირისპიროდ, სუბ-საჰარის აფრიკაში სავარაუდოდ ყველაზე ახალგაზრდა და, შესაბამისად, ყველაზე ეკონომიკურად აქტიური სამუშაო ძალა პლანეტა დედამიწაზეა. ნიგერიაში, მაგალითად, ეკონომიკურად აქტიური სამუშაო ძალა გაიზრდება 2017 წლის 86 მილიონიდან 2100 წელს 458 მილიონამდე, რაც სათანადო მართვის შემთხვევაში ხელს შეუწყობს ნიგერიის სწრაფ ეკონომიკურ ზრდას და მისი ხალხის ცხოვრების დონის გაუმჯობესებას.
ეს „ტექტონიკური“ ძვრები ასევე შეცვლის იერარქიას ეკონომიკური გავლენის თვალსაზრისით. სავარაუდოდ, ჩინეთის მშპ გადააჭარბებს შეერთებულ შტატებს 2050 წლისთვის, მაგრამ 2100 წლისთვის მეორე ადგილზე დაბრუნდება, რადგან 2098 წლისთვის შეერთებული შტატები პირველ ადგილს დაიბრუნებს, თუ იმიგრაცია გააგრძელებს მხარდაჭერას.
აშშ-ს სამუშაო ძალის ზრდა. ინდოეთის მშპ გაიზრდება მესამე ადგილზე, ხოლო საფრანგეთი, გერმანია, იაპონია და დიდი ბრიტანეთი დარჩებიან მსოფლიოს 10 უდიდეს ეკონომიკაში. პროგნოზების მიხედვით, ბრაზილია რეიტინგში მე-8-დან მე-13-მდე ჩამოვა, ხოლო რუსეთი - მე-10-დან მე-14 ადგილზე. ამავდროულად, იტალია და ესპანეთი რეიტინგში მე-15-დან 25-ე და 28-ე ადგილამდე ჩამოვარდებიან. ინდონეზია შეიძლება გახდეს მსოფლიოს მე-12 უმსხვილესი ეკონომიკა, ხოლო ნიგერია, რომელიც ამჟამად 28-ე ადგილზეა, მშპ-ს მიხედვით, სავარაუდოდ, მსოფლიოს ათეულში მოხვდება.პროგნოზი ასევე ვარაუდობს, რომ მოსახლეობის კლება შეიძლება კომპენსირდება იმიგრაციით, რადგან ქვეყნებს, რომლებიც ხელს უწყობენ ლიბერალურ იმიგრაციას, უკეთესად შეუძლიათ შეინარჩუნონ მოსახლეობის ზომა და შეინარჩუნონ ეკონომიკური ზრდა მაშინაც კი, როდესაც შობადობის დონე მცირდება. პროგნოზის მიხედვით, ზოგიერთი ქვეყანა, სადაც ჩანაცვლებითი შობადობის დაბალი მაჩვენებლებია, როგორიცაა შეერთებული შტატები, ავსტრალია და კანადა, სავარაუდოდ შეინარჩუნებენ თავიანთ ეკონომიკურად აქტიურ სამუშაო ასაკის მოსახლეობას წმინდა იმიგრაციის გზით. მიუხედავად იმისა, რომ პროგნოზი აღნიშნავს, რომ არსებობს მნიშვნელოვანი გაურკვევლობა ამ სამომავლო ტენდენციებთან დაკავშირებით. პროგნოზის ავტორები აღნიშნავენ რამდენიმე მნიშვნელოვან შეზღუდვას, მათ შორის, რომ სანამ კვლევა იყენებს საუკეთესო ხელმისაწვდომ მონაცემებს, პროგნოზები შეზღუდულია ისტორიული მონაცემების რაოდენობითა და ხარისხით. ისინი ასევე აღნიშნავენ, რომ წარსული ტენდენციები ყოველთვის არ იწინასწარმეტყველებენ, თუ რა მოხდება მომავალში და რომ ზოგიერთმა ფაქტორმა, რომელიც არ არის შეტანილი მოდელში, შეიძლება შეცვალოს შობადობის, სიკვდილიანობის ან მიგრაციის მაჩვენებელი. მაგალითად, COVID-19-ის პანდემიამ გავლენა მოახდინა ადგილობრივ და ეროვნულ ჯანდაცვის სისტემებზე მთელს მსოფლიოში და გამოიწვია მრავალი სიკვდილი. თუმცა, პროგნოზის ავტორებს მიაჩნიათ, რომ პანდემიით გამოწვეული სიკვდილიანობის ზრდა ნაკლებად სავარაუდოა, რომ მნიშვნელოვნად იმოქმედებს გლობალური მოსახლეობის პროგნოზების გრძელვადიან ტენდენციებზე. საბოლოო ჯამში, თუ პროგნოზი ნახევრად ზუსტი აღმოჩნდება, მიგრაცია საბოლოოდ გახდება აუცილებლობა მსოფლიოს ყველა ქვეყნისთვის და არა ვარიანტი. მაშ ასე, რამდენად გადამწყვეტი იქნება შრომისუნარიანობის ასაკის მოსახლეობის განაწილება კაცობრიობის აყვავების ან გაქრობისთვის
Комментариев нет:
Отправить комментарий