пятница, 9 июня 2023 г.
გობა (მეტეორიტი)
მაგნოლია
ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
(ლათ. Magnolia) — მცენარეთა გვარი მაგნოლიასებრთა ოჯახისა. მარადმწვანე ან ფოთოლმცვივანი ხეები და ბუჩქებია. მეტწილად დიდი ფოთლები აქვთ. ყვავილები კენწრული და ორსქესიანია, უმეტესად სურნელოვანი, იშვიათად მყრალი.
ნაყოფი გირჩისებრი, მრავალფოთლურაა, საიდანაც ძაფზე ჩამოკიდებული, წითელ გარსში მოქცეული თესლი. ცნობილია მაგნოლიის 80-მდე სახეობა, მათგან 20-მდე სახეობა ჩრდილოეთ ამერიკაში იზრდება, დანარჩენი — სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიაში.
მაგნოლია კულტურაში ფართოდ არის დანერგილი. კარგად ხარობს ნოყიერ, ტენიან, დრენირებულ ნიადაგზე. ამრავლებენ თესლით, კალმით (სათბურში). ყოფილ სსრკ-ში კულტივირებულია 16 სახეობა, უმეტესად დიდყვავილა მაგნოლია (ლათ. Magnolia grandiflora), რომელიც შეიცავს ეთერზეთებს, გლიკოზიდებსა და ალკალოიდებს. საქართველოში მაგნოლია მოშენებულია თბილისში, წინანდალში, ქუთაისში და სხვა ადგილებში, უფრო მეტად კი შავი ზღვის სანაპიროზე.
განაწილება და ეკოლოგია - გვარის წარმომადგენლები იზრდება ჩრდილოეთ ამერიკასა და აღმოსავლეთ აზიაში (ჩინეთი, კორეა, იაპონია). მაგნოლიის კვერცხუჯრედი, მშობლიური რუსეთი, გვხვდება ველურ ბუნებაში კუნძულ კუნაშირზე . კიდევ ორი სახეობა ითვლება ყველაზე ზამთარში: Siebold მაგნოლია და გრძელწვერა მაგნოლია
მაგნოლიები მიეკუთვნება უძველეს აყვავებულ მცენარეებს - ცარცულ და მესამეულ პერიოდებში ისინი ფართოდ იყო გავრცელებული თანამედროვე არქტიკაში . გვარი იზოლირებული იყო იმ დროს, როდესაც ჯერ ფუტკარი არ იყო, ამ მცენარეების ყვავილები ადაპტირებულია ხოჭოების დახმარებით დასაბინძურებლად: კარპელები საკმარისად მკაცრია, რათა თავიდან აიცილონ ხოჭოების დაზიანება ან შეჭმა. მაგნოლიებში კიდევ ერთი პრიმიტიული ნიშანი არის მკაფიოდ გამოხატული სეპალების და ფურცლების არარსებობა.
ნაპოვნი Magnolia acuminata-ს გაქვავებული ნიმუშები დაახლოებით 20 მილიონი წლისაა, ხოლო სხვა აღმოჩენილი მცენარეები, რომლებიც უდავოდ მიეკუთვნებიან მაგნოლიას ოჯახს, დაახლოებით 95 მილიონი წლისაა. რუსეთის ტერიტორიაზე ნაპოვნია შემდეგი ნამარხი სახეობები:
Magnolia capellinii Heer და Magnolia regalis Heer - ნაპოვნია სახალინის ცარცულ საბადოებში;
Magnolia inglefieldii Heer - ობის აუზის ქვედა მესამეულ ან ზედა ცარცულ ნალექებში და ურალებში;
Magnolia nordenskioldii Heer? - სახალინის ქვედა მესამეული საბადოებში;
Magnolia dianae Unger და Magnolia primigenia Unger ოლიგოცენურ საბადოებში ვოლგისა და დონის აუზებში;
Magnolia paiivlensis Krassn. - ქვედა დონის პალეოცენის საბადოებში.
მაგნოლია მრავლდება თესლის თესვით, მყნობით და კალმით. თესლი უნდა დაითესოს მომწიფებისთანავე მიწაში ან ქვიშაში სტრატიფიცირება გრილ ოთახში. დათესვამდე თესლს ქვიშით ფქვავენ, რომ ხორციანი ნაჭუჭი ამოიღონ და წყალში რეცხავენ. საგაზაფხულო თესვა III, IV-ში საკრეფ ყუთებში, რომლებიც მოთავსებულია სათბურში 15-18°C ტემპერატურაზე. მესამე ფურცლის გამოჩენის შემდეგ ნერგები ჩაყვინთვის სანერგე საწოლებში, სადაც მათ უტარდებათ ნორმალური მოვლა.
იხ. ვიდეო - МАГНОЛИЯ. Уход за магнолией - топ 5 советов.
ბოტანიკური აღწერა
მარადმწვანე ან ფოთლოვანი ხეები ან ბუჩქები. ქერქი ნაცრისფერი ან ყავისფერია, გლუვი, ქერცლიანი ან დაბურული. ისვრის ფოთლის დიდი ნაწიბურებით და ვიწრო რგოლისებრი ნაწიბურებით ღეროებიდან.
თირკმელები დიდია, ვიწრო კონუსური ან ფუზიფორმიანი, 1 ან 2 ქერცლით. ფოთლები დიდია, უმეტესად ელიფსური ან კვერცხუჯრედისებრი, მთლიანი, ფრჩხილისებრი ვენტით; მეორე რიგის ვენები, რომლებიც არ აღწევს ფოთლის კიდეს, ანასტომოზი. ღეროები ფარავს ახალგაზრდა ფოთოლს.
ყვავილები ორსქესიანია, ჩვეულებრივ ძალიან დიდი, სურნელოვანი, თეთრი, კრემისფერი ან მეწამული, ცალმხრივი, ტერმინალური; პერიანთი სამფოთლიანი თაიგულიდან და 6-9-12 ფურცლებიდან, რომლებიც ერთმანეთს უხვად გადაფარავს, განლაგებულია 2, 3 ან 4 წრეში. მტვრიანები და ბუშტები მრავალრიცხოვანია, თავმოყრილია ღერღილი ფორმის, წაგრძელებულ კონტეინერზე. ყვავილის მტვერი ცალღერიანია, რაც მისი პრიმიტიულობის ნიშანია, წაგრძელებული.
მრავალი სახეობის ყვავილი ადაპტირებულია ხოჭოების მიერ დამტვერვისთვის, კერძოდ, ასეთი ყვავილების ბუშტების სტიგმას შეუძლია დამტვერვა უკვე კვირტში და ყვავილის გახსნის შემდეგ ისინი კარგავენ ამ უნარს, ხოჭოებს შეუძლიათ შეაღწიონ ყვავილში მანამდე. ის იხსნება და მონაწილეობს დამტვერვაში .
ნაყოფი კონუსის ფორმის კომბინირებული ფურცელია, რომელიც შედგება დიდი რაოდენობით 1-2-თესლიანი ფურცლებისგან, რომელიც იხსნება დორსალური ნაკერის გასწვრივ. თესლები არის სოლი კვერცხისებრი, სამკუთხა, შავი, პატარა ემბრიონით ჩაეფლო ზეთოვან ენდოსპერმში და ხორციანი წითელი ან ვარდისფერი თესლით, რომელიც ჩამოკიდებულია თესლ თხელ ძაფებზე ფურცლების გახსნის შემდეგ.
იხ. ვიდეო - Cum se planteaza Magnolia
მასპინძელი (2013 ფილმი)
ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
четверг, 8 июня 2023 г.
სტეფანი მაიერი
ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
(ინგლ. Stephenie Meyer) (დ. 24 დეკემბერი, 1973 )— ამერიკელი მწერალი.
დაიბადა ამერიკაში 24 დეკემბერს 1973 წელს. მან ბავშვობა გაატარა არიზონაში. ჰყავს ორი და და სამი ძმა. მომავალი მეუღლე კრისტიანი გაიცნო მოზარდობისას და მასთან 1994 წელს იქორწინა.
1995 წელს სტეფანმა დაამთავრა ბრაიგამ იანგის სახელობის უნივერსიტეტი შტატ იუტაში. მან მიიღო ბაკალავრიატი ინგლისური ენის მცოდნეობაში. სტუდენტობის პერიოდში იგი ძალიან ბევრს კითხულობდა და ეცნობოდა თანამედროვე ფენტეზის ჟანრის წიგნებს.
სტეფანის გადმოცემით 2003 წლის 2 ივნისს[12] მან სიზმარში ნახა მდელოზე წამოწოლილი შეყვარებული წყვილი, მისი თქმით ბიჭი ვამპირი იყო, რომელსაც გოგონას სუნი თავბრუს ხვევდა. 29 წლის დიასახლისმა და სამი შვილის დედამ გადაწყვიტა ჩაეწერა თავისი იდეები, ხოლო სამი თვის შემდეგ მან 500 ფურცლიანი რომანი ბინდი დაწერა. მან ლიტერატურულ აგენტებს მიუტანა თავისი რომანი, ხოლო ამის შემდეგ გამოსცა წიგნი რომელმაც მეიერს 750 ათასი დოლარი მოუტანა.
რომანი უპირველეს ყოვლისა გამოიცა თინეიჯერების გულების დასაპყრობად. იგი დაიბეჭდა და გაყიდვაში გამოვიდა პირველად ამერიკაში 2005 წელს და შემაშფოთებელი წარმატებით გაიყიდა. ამის შემდეგ ყოველ წელს სტეფანიმ გადაწყვიტა გამოეცა ახალ ახალი საგები ახალი მთვარე დაბნელება და განთიადი. ყოველ წიგნში მთხრობელი არის განუმეორებელი ბელა სუონი თუმცა მესამე ნაწილის ბოლო თავი მოთხრობილია ჯეიკობ ბლექის მიერ და ამან იმხელა სიმპატია დაიმსახურა მკითხველებისაგან, რომ სტეფანმა გადაწყვიტა ბოლო წიგნის გარკვეული ნაწილის მთხრობილი ჯეიკობი ყოფილიყო.
იხ. ვიდეო - Интервью Stephenie Meyer 1
ჰარისონ ფორდი
ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
ჰარისონ ფორდი
ფრიდრიხ II დიდი
ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
(გერმ. Friedrich II der Große) მეტსახელად ბებერი ფრიცი (გერმ. der Alte Fritz; დ. 24 იანვარი, 1712, ბერლინი — გ. 17 აგვისტო, 1786, პოტსდამი) — პრუსიის მეფე და სამხედრო მოღვაწე, განათლებული აბსოლუტიზმის თვალსაჩინო წარმომადგენელი და გერმანული სახელმწიფოებრიობის ფუძემდებელი.
პრუსიის მეფე 1740 წლიდან 1786 წლამდე. ფრიდრიხის მეფობის 46 წელი იყო ჰოენცოლერნების დინასტიის წარმომადგენლის ყველაზე ხანგრძლივი მმართველობა. ფრიდრიხ დიდის ყველაზე დიდი მიღწევები იყო პრუსიის ჯარის რეორგანიზაცია, სამხედრო წარმატებები სილეზიის ომებსა და პოლონეთის დანაწილების დროს, ხელოვნების პატრონაჟი და განმანათლებლობის მხარდაჭერა. იგი იყო უკანასკნელი ჰოენცოლერნი, რომელიც ატარებდა ტიტულს მეფე პრუსიაში, რომელიც მან პოლონეთ-ლიტვის თანამეგობრობის ნაწილის ანექსიის შემდეგ შეცვალა პრუსიის მეფის ტიტულით. ფრიდრიხის მეფობის პერიოდში პრუსიამ გაზარდა საკუთარი ტერიტორია და ევროპის წამყვანი სამხედრო ძალა გახდა. მოგვიანებით გერმანელმა ერმა მას ფრიდრიხ დიდი (გერმ. Friedrich der Große) და ზედმეტსახელად გერმ. "Der Alte Fritz" („ბებერი ფრიცი“) შეარქვეს.
ფრიდრიხი საკუთარ თავს „სახელმწიფოს პირველ მსახურად“ მიიჩნევდა და არის განათლებული აბსოლუტიზმის თვალსაჩინო წარმომადგენელი. მან სრულიად განაახლა და გაათანამედროვა პრუსიის ბიუროკრატიული და საჯარო სამსახურები, ხოლო იურიდიული სისტემის რეფორმის მთავარი გამოხატულება გახდა არა-არისტოკრატიული წარმომავლობის ადამიანების დაშვება მოსამართლეთა და სხვა მაღალ თანამდებობებზე. გამოირჩეოდა მიგრანტებისადმი კეთილგაწნყობით და რელიგიური შემწყნარებლობით, თუმცა, ამავე დროს, უშვებდა მკაცრ რეპრესიულ ზომებს, რომლებიც მიმართული იყო პოლონელი კათოლიკეების წინააღმდეგ. ფრიდრიხი პატრონაჟს უწევდა ხელოვნებასა და ფილოსოფოსებს, ასევე უშვებდა პრესის თავისუფლებას.
ითვლება გერმანული კულტურის დამახასიათებელი ფრაზის გერმ. Ordnung muß sein ავტორად.
მშობიარობა
ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет - მშობიარობა დედა და ახალშობილი ნაჩვენებია vernix caseosa სა...
-
ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет - აფრო-ამერიკელები აფრო-მარეკილების ჯგუფი 1905-10წწ არიან ამ...