კონსერვები

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                             კონსერვები

დაკონსერვებული ტომატის პასტა მინის ქილებში

დაკონსერვებული საკვები (ლათინურიდან conservo - save ) - საკვები პროდუქტები, რომლებიც კონსერვირებულია გრძელვადიანი შენახვის მიზნით.

ფართო გაგებით, დაკონსერვებული საკვების განმარტება მოიცავს ნებისმიერ საკვებს, რომელიც მომზადებულია (დამუშავებული) ისე, რომ ჰქონდეს ხანგრძლივი შენახვის ვადა. ამავდროულად, კონსერვის კონცეფცია მოიცავს შესანახად დამუშავებულ ნებისმიერ პროდუქტს: დამარილებული, მწნილი კომბოსტო, კიტრი, თევზი; ქონი (საქონლის ხორცი); მჟავე კომბოსტო; გამხმარი სოკო, ბოსტნეული, ხილი და ა.შ. შებოლილი, ხმელი ხორცი და თევზი; მურაბები და სხვა დაშაქრული პროდუქტები და სხვა (იხ. დაკონსერვება).

დაკონსერვებული საკვები ჩვეულებრივ ეხება საკვებ პროდუქტებს, რომლებიც შეფუთულია ჰერმეტულ კონტეინერებში (ძირითადად თუნუქის ქილა ან მინა) და ექვემდებარება სტერილიზაციას (მაგალითად, სითბოს დამუშავებით). სტერილიზაცია განსაზღვრავს კვებითი ღირებულების, ორგანოლეპტიკური თვისებების შენარჩუნებას, პროდუქტის უსაფრთხოებას მომხმარებლისთვის და ქმნის წინაპირობებს დაკონსერვებული საკვების კარგი ხარისხის გრძელვადიანი შენარჩუნებისთვის.

ისტორია - ფრანგი საკონდიტრო მზარეული ნიკოლას აპერტი (1749−1841) ითვლება 1804 წელს კონსერვის გამომგონებლად. პირველად, დაკონსერვებული საკვების წარმოება დაიწყო ნაპოლეონის ომების დროს. აპერტის 1804 წლის გამოგონება წარმოდგენილი იყო 1809 წელს პარიზის ხელოვნების წახალისების საზოგადოებაში. გამოგონების შედეგების შესასწავლად შექმნილი სპეციალური კომისიის დასკვნა დადებითი იყო და აპერტმა მიიღო ჯილდო ნაპოლეონისგან მისი გამოგონებისთვის. 1819-1821 წლებში პირველი რუსული ანტარქტიდის ექსპედიციის დროს F.F. Bellingshausen-ის მეთაურობით, მოგზაურები მიირთმევდნენ "მოხარშულ საქონლის ხორცს ქილებში, მომზადებულ ინგლისში". დაკონსერვებული საკვები საზღვაო მოგზაურობისას საკვების მარაგის ერთ-ერთი მთავარი სახეობაა; ცნობილია, რომ ჯონ ფრანკლინის (1845−1847) ბრიტანული პოლარული ექსპედიციის გარდაცვალების ერთ-ერთი შესაძლო მიზეზი უხარისხო ან გაფუჭებული დაკონსერვებული ხორცი იყო.

1825 წლის 19 იანვარს შეერთებულ შტატებში დაპატენტებული იქნა ქილებში კონსერვის მეთოდი (ორაგული, ხამანწკები და ლობსტერი). შემდგომში დაიწყო მინის კონტეინერების გამოყენება.

მე-19 საუკუნის შუა ხანებში კონსერვები გახდა საშუალო ფენის სტატუსის მოხმარების ელემენტი. დაკონსერვებული საკვები ფართოდ გავრცელდა პირველი მსოფლიო ომის დროს, რადგან შესაძლებელი გახდა დაგროვილიყო არაფუჭებადი საკვების მარაგი, რომელიც არ მოითხოვდა შენახვის განსაკუთრებულ პირობებს და ადვილად გამოიყენებოდა ნორმალური მარაგის შეფერხებისას. კერძოდ, მ.ა. შოლოხოვი ახსენებს რომანში "მშვიდი დონე".

                                                           საკონსერვო ქარხანა მე-20 საუკუნის დასაწყისში

დაკონსერვებისგან უნდა განვასხვავოთ ეგრეთ წოდებული კონსერვები, ეს არის საკვები პროდუქტები დალუქულ ჭურჭელში, რომლებიც არ ექვემდებარება სტერილიზაციას ან პასტერიზაციას არსებული სტერილობის გამო, კონსერვაციის სხვა მეთოდების გამოყენებისგან (დაშაქრობა, დამარილება და ა.შ.). კონსერვებში შედის მარილიანი და მწნილი თევზის პროდუქტები, არაპასტერიზებული ხილისა და კენკრის მურაბები, კონსერვები, მარმელადი, ტკბილი შესქელებული რძე და სხვა პროდუქტები.

დაკონსერვებული თევზი კონსერვაციის ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული სახეობაა. პომიდვრის, სარდინისა და ქაშაყის ზეთში მოხმარების კულტურა ჯერ კიდევ საბჭოთა პერიოდში ჩამოყალიბდა. "ატლანტიკური ჯგუფიდან" ყველაზე მეტად გამოიყენება საკონსერვო სკუმბრია, ქაშაყი, სარდინი, სარდინელა, "ბალტიისპირეთიდან" - შპრიცები და შპრიცები, "შორეული აღმოსავლეთიდან" - ვარდისფერი ორაგული, საური.

იხ.ვიდეო - მწვანე ლობიო პომიდვრით - საუკეთესო კონსერვი ზამთრისთვის

კონსერვების არჩევა - კონსერვის შენახვისას ყურადღება უნდა მიაქციოთ ორ მაჩვენებელ:

რამდენი ხნის წინ დამზადა და ზო არ გასულა მისი შენქახვის ვადა. ხომ არ არის დაზიანებული ტარა, რ-შიც კონსერვია მოთავსებული. 

კონსერვს აუცილებლად უნდა ეწეროს დამზადბის თარიღი და შენახვის ვადა ლითონის ქილებს ს, ჩვეულებრივ ძირზე აწერია სახურავზე აქვს ამოტვოფრული. შესაძლოა გამოშვების თარირის ეტიკეტი იყოს დაბეწდილი. მოძებნეთ და ყურადღებით წაიკითხეთ იგი. ვადა გაული კონსერვი არავიტარ შემთხვევაში არ შეიძინოთ.

 მას შემგდეგ, რაც გაარკვევთ, რომ ვადა დაცულია კარგად დაათვალიერეთ კონსერვის ქილა. დააკვირდით რომ: მეტალის ნაწილები არ იყოს დაჟანგული, ეტალის ან პოლიმერული მასალალის არ იყოს არაბუნდოვანი გამობერილი (ბომსაჟი)

ლითონის ქილა არ იყოს დაბრეცილი ან დაზიენბული, მისა დაბზარული

გარე დათვალიერებია შესაძლოა საკმარისი არ აღმოჩნდეს -  ზიგჯე ქილას ან ხუფს აქვს მკკრობზარები, რ-იც თვალით არ შეიმჩნევა სანწუხაროდ, არის შემთხვევები, როცა კონსერვის ქილის დამზადების ან მოხუფვის ქილა დაზიანდება ან მოხუფვის ტეხნოლოგია.  შესაძლა დარღვეული იყოს კონსერვის შენახვის პირობებიც მაგ., კონსერვი მაღაზიის დახლზე თაკარა მზის ქვეშ იდოს. ამიტომ გახსინის შემდეგ დააკვირდით ქილისა და ხუფის შიდა კედლებს და კონსერვის შეგთავს

არ მიირთვათ ხორცის კონსერვ თუკი:

ქლის ან ხუფის შიდა კედლებზე მეტალი სხვადასხვა ფერისაა, ანდა ჯანგსლაქები ან ზოლები, კნსერვოს შიგთავსს აქვს უჩვეულო სუნი, შიემჩნევა ობი, დუღილის ან ლორწოს ნიშნები, ხორცის კონსერვში ძლიერ მოშიშვლებულია ან აქვს მეტალის გემო.