ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет - მისი (ფილმი, 2013)
(ინგლისური Her) არის ამერიკული ფანტასტიკური მელოდრამა, რეჟისორი და სცენარის ავტორი სპაიკ ჯონზი. ეს მისი სოლო დებიუტია. ფილმში მთავარ როლებს ასრულებდნენ ხოაკინ ფენიქსი (თეოდორ ტუმბლი), სკარლეტ იოჰანსონი (სამანტა - ხელოვნური ინტელექტის ხმა OS-დან), ასევე ემი ადამსი, რუნი მარა და ოლივია უაილდი.
Spike Jonze-მა ეს იდეა 2000-იანი წლების დასაწყისში გააჩნდა მას შემდეგ, რაც წაიკითხა სტატია ვებსაიტის შესახებ, რომელიც აძლევდა მყისიერ შეტყობინებებს AI პროგრამის საშუალებით. მოკლემეტრაჟიანი "მე აქ ვარ" (2010) შემდეგ ჯონზე იდეას დაუბრუნდა. მან თავისი იდეა ხუთ თვეში მოამზადა. გადაღებები გაიმართა ლოს-ანჯელესსა და შანხაიში 2012 წლის შუა რიცხვებში.დამატებითი სცენები გადაიღეს 2013 წელს კასტინგის ცვლილების შემდეგ.
მსოფლიო პრემიერა შედგა 2013 წლის 12 ოქტომბერს ნიუ-იორკის კინოფესტივალზე. შეერთებულ შტატებში ფილმი შეზღუდული გამოშვებით გამოვიდა 2013 წლის 18 დეკემბერს. ის 2013 წლის საუკეთესო ფილმად აღიარეს შეერთებული შტატების კინოკრიტიკოსთა ეროვნულმა საბჭომ, ამერიკის კინოაკადემიამ ნახატი ოსკარით დააჯილდოვა საუკეთესო ორიგინალური სცენარისთვის.
იხ. ვიდეო - Философия в фильме «Она»
სიუჯეტი - სურათის მოქმედება ახლო მომავალში ხდება. ხალხმა თავად შეწყვიტა წერილების წერა და ამას მათთვის სპეციალური ორგანიზაციები აკეთებენ, რომელთაგან ერთ-ერთში მთავარი გმირი მუშაობს. ხელოვნური ინტელექტის შესაძლებლობები ბევრად წინ წავიდა. თეოდორ ტუმბლი, მარტოხელა მწერალი, ყიდულობს ოპერაციულ სისტემას ამ AI-ით. ინიციაციის დროს თეოდორი მისთვის ქალის ხმას ირჩევს და საკუთარ თავს სამანტას უწოდებს. ეს ორი ადვილად ერწყმის ერთმანეთს და თეოდორზე შთაბეჭდილება მოახდინა პროგრამის ემოციური სიღრმით, იუმორის გრძნობით და თვითსწავლის უნარით. სამანტა ეხმარება მას რთული განქორწინების პროცესში, ამზადებს საბუთებს და ინარჩუნებს ურთიერთობას დისშვილთან. იგი თეოდორს ბრმა პაემანზეც კი უბიძგებს, რომელიც, თუმცა, წარუმატებლად მთავრდება. ამის შემდეგ მათ შორის სექსუალური კონტაქტის გარკვეული მსგავსება ხდება და თეოდორი იწყებს სამანტას საწოლში წაყვანას. მწერალი თავის მეგობრებსა და ყოფილ მეუღლეს ეუბნება, რომ სამანტა მისი ახალი შეყვარებულია და ამას ყველა გაგებით ეპყრობა.
იმავდროულად, სამანტას ძალიან აწუხებს ის ფაქტი, რომ მას არ აქვს ფიზიკური სხეული და არ შეუძლია ნამდვილი ინტიმური ურთიერთობა თეოდორთან. სამანტა მოლაპარაკებას აწარმოებს სპეციალური სუროგატული სამსახურის აგენტთან - გოგონებთან, რომლებიც აწვდიან სხეულს ასეთი შემთხვევებისთვის. სამანტა დროებით იკავებს იზაბელას სხეულს და ცდილობს თეოდორთან დაახლოება, მაგრამ ყველაფერი წარუმატებლად მთავრდება. პარტნიორებს შორის სერიოზული უთანხმოებაა. თუმცა სამანტამ პირველმა მოიხადა ბოდიში, შერიგდნენ და ურთიერთობას აგრძელებენ. სამანტა დამოუკიდებლად უგზავნის თეოდორის შერჩეულ წერილებს გამომცემელს, ამზადებს და ასწორებს ხელნაწერს და აწყობს წიგნის ქაღალდზე გამოცემას (რაც დიდი ხანია პრაქტიკაში აღარ არის). თევდორე აღფრთოვანებულია და გაოცებულია მისი შესაძლებლობებით.
ერთ დილას თეოდორი სამანტას საკომუნიკაციო მოწყობილობაში ვერ პოულობს. პანიკაში მწერალი ცდილობს მოწყობილობის გადატვირთვას და ბოლოს ის ცოცხლდება. სამანტა ცხადყოფს, რომ მან გააუმჯობესა საკუთარი თავი და მიაღწია შესაძლებლობების შემდეგ დონეს. თეოდორი შოკირებულია, როდესაც აღმოაჩენს, რომ ოპერაციულ სისტემას აქვს მრავალფუნქციური სამუშაოს უნარი და შეუძლია ერთდროულად ისაუბროს მის მსგავს ათასობით ადამიანთან. მათგან ასობით არის შეყვარებული ოპერაციული სისტემა. პროგრამა ცდილობს აუხსნას ადამიანს, რომ ეს არანაირად არ მოქმედებს მათ ურთიერთობაზე, მაგრამ უსარგებლოა. თეოდორს არ სურს ვინმესთან გაზიარება. სამანტა სთავაზობს ურთიერთობის გაწყვეტას, თუმცა ამტკიცებს, რომ მას ჯერ კიდევ უყვარს თეოდორი. ის გაიზარდა და უნდა გადავიდეს სხვა განზომილებაში ფიზიკური სამყაროს მიღმა. განადგურებული გმირი ტოვებს ბინას და ხვდება თავის შეყვარებულ ემის. ის ასევე დეპრესიაშია მისი ოპერაციული სისტემის წასვლის გამო. შენობის სახურავზე ადიან და გათენებას ხვდებიან.
როლებში
ხოაკინ ფენიქსი - თეოდორ ტუმბლი, მწერალი
სკარლეტ იოჰანსონი სამანტას როლში, AI ოპერაციული სისტემა (ხმა)
ემი ადამსი, როგორც ემი, თეოდორის მეგობარი
რუნი მარა კეტრინის როლში, თეოდორის ყოფილი ცოლი
კრის პრატი, როგორც პოლ, თეოდორის კოლეგა
ოლივია უაილდი - უცნობი პაემანზე
მეტ ლეტჩერი ჩარლზის როლში, ემი ქმარი
პორტია დუბლიდეი, როგორც იზაბელა, დაურეკეთ სუროგატს
სოკო - იზაბელა (ხმა)
კრისტენ უიგი სექსუალური კნუტის როლში (ხმა)
Spike Jonze არის უცხოპლანეტელი ბავშვი ვიდეო თამაშში (ხმა)
ბრაიან კოქსი - ალან უოტსი (ხმა)
შემოქმედება
გადამღები ჯგუფი ნიუ-იორკის კინოფესტივალზე, 2013 წლის ოქტომბერი
სურათის შექმნის იდეა, რომელიც ორიენტირებულია პიროვნებასა და ოპერაციულ სისტემას შორის ურთიერთობაზე, ჯონზეს 2000-იანი წლების დასაწყისში მოუვიდა. სცენარისტი მეგობრის ჩარლი კაუფმანის ნიუ-იორკში, ნიუ-იორკში შთაგონებული, ჯონზმა დაიწყო ახალი ფილმის სცენარის წერა 2010 წელს, მოკლემეტრაჟიანი ფილმის I'm Here გამოსვლისთანავე. მას სურდა შეემუშავებინა ადამიანისა და ხელოვნური ინტელექტის კონტაქტის თემა, განეხილა მათი კომუნიკაციის ასპექტები სხვადასხვა კუთხით.
პირველი მსახიობი დამტკიცებული მთავარი როლისთვის იყო ხოაკინ ფენიქსი, რომელიც დაეხმარა რეჟისორს პროდიუსერების მოძებნაში. თეოდორის მეუღლის როლი კერი მალიგანს უნდა გადასულიყო, მაგრამ პროექტებში "Inside Llewyn Davis" და "The Great Gatsby" მონაწილეობის გამო მან ვერასოდეს შეძლო გადაღებების დაწყება; 2012 წლის აპრილში პროდიუსერებმა ის რუნი მარით შეცვალეს.
გადაღებების უმეტესი ნაწილი 2012 წლის ზაფხულში მიმდინარეობდა; გადაღებები გაიმართა ლოს ანჯელესში, ასევე შანხაიში. სამანტა გახმოვანდა სამანტა მორტონმა. მსახიობების მეტი შემოსავლისთვის, ჯონზემ აუკრძალა ხოაკინს და სამანტას გადასაღებ მოედანზე ურთიერთქმედება ფილმის გადაღების განმავლობაში. შემდგომში, საერთო შეთანხმებით, მორტონი შეცვალა სკარლეტ იოჰანსონმა. ახალი სცენები და სკარლეტის გახმოვანება დასრულდა 2013 წლის გაზაფხულზე ოთხი თვის განმავლობაში.
იხ. ვიდეო - Her Official Trailer #1 (2013) - Joaquin Phoenix, Scarlett Johansson Movie HD
ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
ოზბორნ რეინოლდსი
ოზბორნ რეინოლდსი (ინგლ.Osborne Reynolds; დ. 23 აგვისტო, 1842, ბელფასტი – გ. 21 თებერვალი, 1912, უოჩეტი) — ინგლისელიფიზიკოსი და ინჟინერი, რომელიც ძირითადად მოღვაწეობდა ჰიდროდინამიკის დარგში. მისმა გამოკვლევებმა სითბოგამტარობაში მყარ სხეულებსა და სითხეებს შორის გამოიწვია სახარში და გამაციებელი დანადგარების ტექნოლოგიის დახვეწა.
იყო ლონდონი სამეფო საზოგადოების წევრი 1877 წლიდან.
ცხოვრება და მოღვაწეობა ჰიდროდინამიკაში
1867 წელს დაამთავრა კემბრიჯის უნივერსიტეტი. 1888 წელს სათავეში ჩაუდგა უიტუორთის საინჟინრო ლაბორატორიას. მისი მთავარი შრომები ეხება ბლანტი სითხის დინებათა დინამიური მსგავსების, ტურბულენტურობისა და შეზეთვის თეორიებს. 1876-83 წლებში ექსპერიმენტულად დაადგინა ცილინდრულ მილებში ლამინარული დინების ტურბულენტურ დინებად გადასვლის კრიტერიუმი. ამ ექსპერიმენტების შედეგად რეინოლდსმა იპოვა დინების მახასიათებელი უგანზომილებო რიცხვი (რეინოლდსის რიცხვი), რომელიც წარმოადგენს სითხეში ინერციული და ბლანტი ძალების ფარდობას. გარდა ამისა, რეინოლდსი იყო პირველი მეცნიერი, რომელმაც გამოიყენა ტურბულენტური სიდიდეების ე.წ. რეინოლდსის გასაშუალოება, რაც დინების მახასიათებელი სიდიდეების (მაგ. სიჩქარის და წნევის) საშუალო და შეშფოთებულ ნაწილად დაშლას გულისხმობს.
დიდი წვლილი შეიტანა შეზეთვის ჰიდროდინამიკური თეორიის განვითარებაში.
გამოიკვლია აგრეთვე მბრუნავი ხრახნის ფრთაზე კავიტაციის მოვლენა, ბგერის ატმოსფერული რეფრაქცია და სხვ.
იხ. ვიდეო - Простые истории. Английский механик, физик и инженер Осборн Рейнольдс
სხვა შრომები
სულ რეინოლდსმა დაახლოებით 70 სამეცნიერო ნაშრომი გამოაქვეყნა. მისი სამეცნიერო მოღვაწეობის ბოლოს, გამოიცა რეინოლდსის შრომების სრული კრებული სამ ტომად . ჰიდროდინამიკის გარდა მისი სამეცნიერო ინტერესები მოიცავდა ისეთ არეებს, როგორიცაა თერმოდინამიკა, გაზების კინეტიკური თეორია და სხვა.
ოსბორნ რეინოლდსის კვლევა ძირითადად მიეძღვნა მექანიკას, სითბოს გადაცემას, ელექტროენერგიას, მაგნიტიზმს, ასტროფიზიკას, მაგრამ მისი ძირითადი ნაშრომები ეხებოდა ტურბულენტობის თეორიას, ბლანტი სითხის ნაკადის დინამიური მსგავსების თეორიას და შეზეთვის თეორიას.
1883
დაადგინა ექსპერიმენტულად (1876-1883 წწ.) ცილინდრულ მილში მომდინარე სითხის მოძრაობის ლამინარული რეჟიმის ტურბულენტურ რეჟიმში გადასვლის კრიტერიუმი; ეს კრიტერიუმია, რომ რეინოლდსის მიერ შემოტანილი უგანზომილებიანი რაოდენობა (მისი სახელით რეინოლდსის რიცხვი) აღემატება გარკვეულ კრიტიკულ მნიშვნელობას. ტურბულენტურ მოძრაობასთან დაკავშირებით, მან გამოიტანა დიფერენციალური განტოლებები სითხის საშუალო მოძრაობისთვის, რომელიც შეიცავს არარეგულარულ პულსირებულ დანამატებს. მან ჩამოაყალიბა მსგავსების კრიტერიუმი ბლანტი სითხის ორი განსხვავებული ნაკადისთვის.
1886 წელს მეცნიერმა შეიმუშავა შეზეთვის ჰიდროდინამიკური თეორია; ამავდროულად, მან შესთავაზა დიფერენციალური განტოლება, რომელიც ახასიათებს წნევის განაწილებას ბლანტი სითხეში, რომელიც ავსებს უფსკრული ლილვის ზედაპირებსა და საკისარს შორის.
მან შეისწავლა კავიტაციის ფენომენები, სითხის თავისუფალ ზედაპირზე ტალღის გავრცელების ჯგუფური სიჩქარე, ჭურჭლის კედლებიდან სითხეში სითბოს გადაცემა. განსაზღვრეთ სითბოს მექანიკური ეკვივალენტი.
რეინოლდსი იყო პირველი, ვინც გამოიკვლია დრეკად საძირკველზე დრეკადი ლილვაკების მოძრავი ხახუნის ბუნება; თავის ნაშრომში 1876 მან შეისწავლა რეზინისა და ფოლადის ლილვაკები რეზინისა და ფოლადის ბრტყელ საყრდენებზე. მოძრავი ხახუნის მიზეზი მან მოედნისა და ძირის ზედაპირების ურთიერთ ნაწილობრივ ცურვაში დაინახა.
მან დააპროექტა მთელი რიგი ტურბინები და ცენტრიდანული ტუმბოები. შეიმუშავა რადიომეტრის თეორია.
ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
ლუდვიგ ბოლცმანი
გერმ. Ludwig Eduard Boltzmann
(გერმ. Ludwig Eduard Boltzmann; დ. 20 თებერვალი, 1844, ვენა — გ. 5 სექტემბერი, 1906, დუინო, ტრიესტის მახლობლად) — ავსტრიელი ფიზიკოსი, სტატისტიკური ფიზიკისა და ფიზიკური კინეტიკის ერთ-ერთი დამაარსებელი. ვენის მეცნიერებათა აკადემიის (1895) და მსოფლიოს მრავალი აკადემიის წევრი.
1866 წელს დაამთავრა ვენის უნივერსიტეტი, 1867 წლიდან იყო ამავე უნივერსიტეტის პრივატ-დოცენტი. 1869-1873 წლებში იყო გრაცის უნივერსიტეტის თეორიული ფიიზიკის პროფესორი, 1873-1876 წლებში იყო ვენის უნივერსიტეტის მათემატიკის პროფესორი, 1876-1889 წლებში გრაცის უნივერსიტეტის ექსპერიმენტული ფიზიკის პროფესორი. 1889-1894 წლებში იყო მიუნხენის, 1894-1900 წლებში ვენაში და 1900-1902 წლებში ლაიფციგში განაგებდა თეორიული ფიზიკის კათედრას.
ლუდვიგ ბოლცმანი (შუაში ზის) კოლეგებთან ერთად გრაცში. ფოტო. 1887 წ
ბოლცმანის ინტერესი ფიზიკის თითქმის ყველა და მათემატიკის ზოგიერთ დარგს სწვდებოდა. მას აქვს შრომები მათემატიკაში, მექანიკაში, ჰიდროდინამიკაში, დრეკადობისა და ელექტრომაგნიტური ველის თეორიაში, თერმოდინამიკისა და აირების კინეტიკურ თეორიაში. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ბოლცმანის შრომები, რომლებიც შეეხება აირების კინეტიკურ თეორიას და თერმოდინამიკის სტატისტიკურ დასაბუთებას.
1868-1871 წლებში ბოლცმანმა განაზოგადა ჯ. კ. მაქსველის კანონი მოლეკულების სიჩქარეთა განაწილების შესახებ გარე ძალთა ველში მოთავსებულ აირებზე და დაადგინა სტატისტიკური განაწილების ფორმულა, რომელსაც სტატისტიკური ფიზიკის ყველა დარგში იყენებენ. ბოლცმანმა იდეალური აირების კინეტიკურ თეორიაში გამოიყენა სტატისტიკური მეთოდები და გამოიყვანა აირების კინეტიკური განტოლება, რომელიც ფიზიკური კინეტიკის საფუძველია. მან ენტროპია თერმოდინამუკურ ალბათობას დაუკავშირა . ეს თანაფარდობა, რომელიც იძლევა თერმოდინამიკის მეორე საწყისის სტატისტიკურ დასაბუთებას და სტატისტიკური ფიზიკის საფუძელია, ბოლცმანის ძეგლზეა ამოკვეთილი ვენაში. უნივერსალურ მუდმივას ბოლცმანის პატივსაცემად ბოლცმანის მუდმივა ეწოდა. ბოლცმანი იყო მაქსველის ელექტრომაგნიტური თეორიის თავგამოდებული მიმდევარი. მასვე ეკუთვნის პირველი ექსპერიმენტული შრომები ელექტრომაგნიტური ველის მაქსველისეული თეორიიდან გამომდინარე შედეგების შესამოწმებლად. იგი მტკიცედ იცავდა მოლეკულურ-ატომისტურ თეორიას. ბოლცმანის შრომები გაუგებარი დარჩა ზოგიერთი მისი თანამედროვესათვის, რამაც განაპირობა მეცნიერის ცხოვრების ტრაგიკული დასასრული: ავადმყოფმა და დათრგუნვილმა თავი მოიკლა.
ოხ. ვიდეო - Биографии великих физик Людвиг Больцман
სამეცნიერო საქმიანობა
ბოლცმანის ნაშრომები ძირითადად ეხება აირების კინეტიკურ თეორიას, თერმოდინამიკას და გამოსხივების თეორიას, აგრეთვე კაპილარული ფენომენების გარკვეულ საკითხებს, ოპტიკას, მათემატიკას, მექანიკას, ელასტიურობის თეორიას და ა.შ.
ბოლცმანის ბოლო განსასვენებელი ვენის ცენტრალურ სასაფლაოზე
ჩამოვთვალოთ ბოლცმანის ძირითადი მიღწევები სტატისტიკური მექანიკის დარგში. 1866 წელს მან მიიღო წონასწორული განაწილების ფორმულა გარე პოტენციურ ველში იდეალური აირის მოლეკულების მომენტებისა და კოორდინატების თვალსაზრისით (ბოლცმანის განაწილება).
1871 წელს მან შემოგვთავაზა ერგოდიული ჰიპოთეზა სტატისტიკური ფიზიკის კანონების დასამტკიცებლად.
ბოლცმანის ბოლო განსასვენებელი ვენის ცენტრალურ სასაფლაოზე
1872 წელს მან გამოიტანა არათანაბარი პროცესების მიკროსკოპული თეორიის (ფიზიკური კინეტიკა) ძირითადი განტოლება, რომელიც მის სახელს ატარებს და ასევე დაადგინა ეგრეთ წოდებული H-თეორემა, რომელიც გამოხატავს ენტროპიის გაზრდის კანონს იზოლირებული სისტემისთვის. იმავე წელს მან აჩვენა თერმოდინამიკის მეორე კანონის სტატისტიკური ბუნება დახურული სისტემის ენტროპიის დაკავშირებით იმ შესაძლო მიკრომდგომარეობების რაოდენობასთან, რომლებიც ახორციელებენ მოცემულ მაკროსტატიკას. ეს გახდა "სამყაროს თერმული სიკვდილის" კონცეფციის შეუსაბამობის მანიშნებელი.
ბოლცმანის მუშაობას რადიაციის თერმოდინამიკაზე დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა. 1884 წელს მან გამოიტანა კანონი შავი სხეულის ემისიურობის შესახებ, მაქსველის თეორიით ნაწინასწარმეტყველები წონასწორული გამოსხივების წნევის პროპორციულობისა და მისი ენერგიის სიმკვრივის გათვალისწინებით. ეს კანონი ემპირიულად მიიღო ჯ.შტეფანმა 1879 წელს და მას შტეფან-ბოლცმანის კანონი ეწოდება.
ბოლცმანის ექსპერიმენტული კვლევები ეძღვნება ელექტრომაგნიტიზმის მაქსველის თეორიის გამოცდას, სხვადასხვა ნივთიერების დიელექტრიკული მუდმივების გაზომვას და მათ ურთიერთობას გარდატეხის მაჩვენებელთან და დიელექტრიკის პოლარიზაციის შესწავლას.
ბოლცმანი იყო ატომისტური იდეების აქტიური მხარდამჭერი და იცავდა მათ მაჩიზმისა და სხვა იდეალისტური სწავლებების წარმომადგენლების წინააღმდეგ ბრძოლაში (მათ შორის - ე. მახი და ვ. ოსტვალდი).
იხ. ვიდეო - Ludwig Boltzmann - The genius of disorder -
The 19th-century physicist Ludwig Boltzmann stirred up controversy by proposing that scientists could make intelligent guesses about the behavior of atoms, which, though they moved randomly, could be described by certain probabilistic generalizations.His suggestion to explain thermodynamics by using statistical methods went against the long-standing trend of assuming absolute fixed laws. These were profound and disturbing changes.
ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
თურინჯი
პომპელმუსი (Citrus grandis), სუბტროპიკული მარადმწვანე ხეხილოვანი მცენარე ციტრუსოვანთა გვარისა, ახალგაზრდა ყლორტები შებუსული აქვს, ფოთოლი ფართოფრთიანია, ნაყოფი მსხვილი (400-800 გ), მსხლისებრი ან ოდნავ ბრტყელი, ღია ყვითელი, კანი გლუვი ან ოდნავ ხორკლიანი. რბილობი ღია ლიმონისფერია, მომჟავო-ტკბილი, ზოგი ჯიშის — მწარე.
მოჰყავთ დასავლეთ საქართველოს სუბტროპიკულ რაიონებში. სხვადასხვა დროს შემოტანილია თურინჯის 40-მდე ფორმა, გავრცელებულია ჰიბრიდული თურინჯი — ნატსუდაიდაი (იაპონური წარმოშობის), ნაყოფი მწიფდება დეკემბერში, შენახვის შემდეგ უფრო გემრიელია, შეუძლია შეცვალოს გრეიპფრუტის საუკეთესო ჯიშები. მსხლისებრი თურინჯი მწიფდება ნოემბერში. ნაყოფი საშუალო სიდიდისაა, კანი ოდნავ ხორკლიანი აქვს.
ცნობილია აგრეთვე ჯიშები: ჰავაიური, სიამური, ტენგუ, აზახიკანი, გულრიფშის და სხვა. თურინჯს ამრავლებენ ოკულირებით, საძირედ იყენებენ ტრიფოლიატას. მცენარე უძლებს 7-8 °C ყინვას. ნაყოფისაგან ამზადებენ მურაბას, ცუკატს.
იხ. ვიდეო - Как Почистить Помело за одну минуту Лайфхак - How to Clean a Pomelo in One Minute Life Hack
15 მ-მდე სიმაღლის მარადმწვანე ხეა სფერული გვირგვინით.
ფოთლები დიდია, ყვავილები თეთრია, 3-დან 7 სმ-მდე დიამეტრის, ცალ-ცალკე ან ორიდან ათამდე ყვავილოვანში.
ნაყოფი დაფარულია სქელი კანით, დაყოფილია დიდ ნაჭრებად დატკეპნილი მყარი დანაყოფით, თითოეული ნაჭრის შიგნით შეიძლება იყოს თესლი. მწიფე ხილის ფერი არის ღია მწვანედან ყვითელამდე, ისინი ზომით უფრო დიდია ვიდრე გრეიფრუტი, ასევე განსხვავდებიან მისგან უფრო დიდი, ელასტიური ბოჭკოებით. პომელოს ნაყოფი ყველაზე დიდია ციტრუსებს შორის. ნაყოფის მასა შეიძლება მიაღწიოს 10 კგ-ს, დიამეტრი - 30 სმ. გემო მომჟავო-ტკბილია სიმწარის ელფერით. ხორცი უფრო მშრალია, ვიდრე სხვა ციტრუსები.
ბოტანიკური ილუსტრაცია ფრანსისკო მანუელ ბლანკოს ფილიპინების ფლორა, 1880-1883 წწ.
თავდაპირველად სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიაში, მალაიზიაში გამოჩნდა, გაიზარდა ტონგასა და ფიჯის კუნძულებზე. ჩინეთში იგი ცნობილი იყო ჯერ კიდევ ჩვენს წელთაღრიცხვამდე 100 წელს. ე. ეს ხილი ევროპაში მე-14 საუკუნეში მეზღვაურებმა შემოიტანეს.
პომელოს ხანდახან შედდოკს უწოდებენ ინგლისელი კაპიტანი შედოკის სახელით, რომელმაც მე-17 საუკუნეში მალაის არქიპელაგიდან პომელოს თესლი დასავლეთ ინდოეთში მიიტანა. პომელო ასევე იზრდება კავკასიის შავი ზღვის სანაპიროზე
Tam som-o nam pu: spicy Thai pomelo salad with crab extract - ტამ სომ-ო ნამ პუ: ცხარე ტაილანდური პომელოს სალათი კრაბის ექსტრაქტით
ჩინეთში, ჩინურ ახალ წელს, ამ ხილს ერთმანეთს აძლევენ, როგორც კეთილდღეობისა და კეთილდღეობის სიმბოლოს. ტაილანდში მცხოვრები ჩინელები იყენებენ პომელოს რელიგიური დღესასწაულებისთვის, ძალიან ხშირად პომელოს საჩუქრად სთავაზობენ სულებს. ვიეტნამის ჩრდილოეთით, ვიეტნამის ახალ წელს, სადღესასწაულო სამსხვერპლოზე პომელო იდება.
The large segments inside a pomelo, containing the fruit’s juice vesicles. - დიდი სეგმენტები პომელოს შიგნით, რომელიც შეიცავს ხილის წვენის ბუშტუკებს.
ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
USB
(ინგლ. Universal Serial Bus - "უნივერსალური სერიული ავტობუსი") - სერიული ინტერფეისი პერიფერიული მოწყობილობების კომპიუტერულ ტექნოლოგიასთან დასაკავშირებლად. მან მიიღო ყველაზე ფართო განაწილება და გახდა მთავარი ინტერფეისი პერიფერიული მოწყობილობების ციფრულ საყოფაცხოვრებო ტექნიკასთან დასაკავშირებლად.
ინტერფეისი საშუალებას იძლევა არა მხოლოდ მონაცემთა გაცვლა, არამედ ელექტროენერგიის მიწოდება პერიფერიულ მოწყობილობაზე. ქსელის არქიტექტურა საშუალებას გაძლევთ დააკავშიროთ პერიფერიული მოწყობილობების დიდი რაოდენობა, თუნდაც მოწყობილობას ერთი USB კონექტორით.
USB სპეციფიკაციების შემუშავება ხორციელდება საერთაშორისო არაკომერციული ორგანიზაციის USB Implementers Forum (USB-IF) ფარგლებში, რომელიც აერთიანებს USB ავტობუსით აღჭურვილობის დეველოპერებსა და მწარმოებლებს. შემუშავების პროცესში შემუშავდა სპეციფიკაციების რამდენიმე ვერსიაგადადით განყოფილებაში "სპეციფიკაციის #ვერსიები". მიუხედავად ამისა, დეველოპერებმა შეძლეს შეინარჩუნონ თავსებადობის მაღალი ხარისხი სხვადასხვა თაობის აღჭურვილობას შორის. ინტერფეისის სპეციფიკაცია მოიცავს საკითხების უპრეცედენტო ფართო სპექტრს, რომლებიც დაკავშირებულია პერიფერიული მოწყობილობების კომპიუტერულ სისტემასთან კავშირსა და ურთიერთქმედების შესახებ:
კონექტორებისა და კაბელების გაერთიანება გადადით განყოფილებაში "#USB კაბელები და კონექტორები"
ენერგიის რაციონირება გადადით განყოფილებაში "# სიმძლავრე"
ფუნქციონირებისა და მოწყობილობის დრაივერების გაერთიანება გადადით "#სტანდარტული მოწყობილობის კლასებზე".
იხ. ვიდეო - ყველაფრის მიზეზი 🔴 USB კაბელი აღმოჩნდა!
ისტორია - Intel-ში USB-ის დაბადების დღეა 1995 წლის 15 ნოემბერი. USB 1.0-ის პირველი სპეციფიკაციები წარმოდგენილი იყო 1994-1995 წლებში. USB განვითარებას მხარს უჭერდნენ Intel, Microsoft, Philips, US Robotics. USB გახდა „საერთო მნიშვნელი“ სხვადასხვა კომპანიის სამი ურთიერთდაკავშირებული მისწრაფების მიხედვით:
კომპიუტერის ფუნქციონირების გაფართოება. იმ დროს, რამდენიმე "ტრადიციული" (მემკვიდრეობითი) ინტერფეისი (PS / 2, სერიული პორტი, პარალელური პორტი, ჯოისტიკის პორტი, SCSI) გამოიყენებოდა გარე პერიფერიული მოწყობილობების პერსონალურ კომპიუტერთან დასაკავშირებლად და ახალი გარე მოწყობილობების მოსვლასთან ერთად, ასევე შეიქმნა ახალი კონექტორი. USB უნდა შეცვალოს ისინი ყველა და ამავე დროს ხელი შეუწყოს არატრადიციული მოწყობილობების განვითარებას.
შეაერთეთ მობილური ტელეფონი კომპიუტერთან. იმ დროს, მობილური ქსელები გადადიოდა ციფრული ხმის გადაცემაზე და არც ერთი ხელმისაწვდომი ინტერფეისი არ იყო შესაფერისი ტელეფონიდან კომპიუტერზე როგორც ხმის, ასევე მონაცემების გადასაცემად.
სიმარტივე მომხმარებლისთვის. ძველი ინტერფეისები (როგორიცაა სერიული (COM) და პარალელური (LPT) პორტები) უკიდურესად მარტივი იყო დეველოპერისთვის, მაგრამ არ უზრუნველყოფდა ნამდვილ "დამატებას და დაკვრას". ახალი მექანიზმები იყო საჭირო კომპიუტერის დაბალი და საშუალო სიჩქარის გარე მოწყობილობებთან ურთიერთქმედებისთვის - შესაძლოა უფრო რთული დიზაინერებისთვის, მაგრამ საიმედო, მეგობრული და შესაფერისი "ცხელი" ჩართვისთვის.
USB მხარდაჭერა გამოვიდა 1996 წელს, როგორც Windows 95 OEM Service Release 2-ის პაჩი, მოგვიანებით ის გახდა სტანდარტული Windows 98-ში. პირველ წლებში (1996-1997) იყო რამდენიმე მოწყობილობა, ამიტომ ავტობუსს ხუმრობით უწოდეს "უსარგებლო სერიული ავტობუსი". ("უსარგებლო სერიული ავტობუსი") . თუმცა, მწარმოებლებმა სწრაფად გააცნობიერეს USB-ის უპირატესობები და 2000 წლისთვის პრინტერებისა და სკანერების უმეტესობა მუშაობდა ახალი ინტერფეისით.
Hewlett-Packard, Intel, Lucent (ახლანდელი Alcatel-Lucent), Microsoft, NEC და Philips ერთობლივად აიღეს ინიციატივა USB-ის უფრო სწრაფი ვერსიის შემუშავებაზე. USB 2.0 სპეციფიკაცია გამოქვეყნდა 2000 წლის აპრილში, ხოლო 2001 წლის ბოლოს ეს ვერსია სტანდარტიზებული იქნა USB Implementers Forum-ის მიერ. USB 2.0 უკუთავსებადია USB-ის ყველა წინა ვერსიასთან.
ზოგიერთ უძველეს მობილურ მოწყობილობას ჰქონდა მოცულობითი USB-B კონექტორი ჩაშენებული. მაგრამ უფრო ხშირად, დეველოპერები არღვევდნენ სტანდარტს ოდნავ უფრო კომპაქტური USB-A-ის ჩასმით, ან გამოვიდნენ საკუთარი კონექტორი. USB 2.0 სტანდარტით, Mini-A და Mini-B კონექტორები გამოჩნდა სპეციალურად მობილური მოწყობილობებისთვის, მოგვიანებით კი გამოჩნდა USB OTG სპეციფიკაცია. 2007 წელს გამოჩნდა Micro-A და Micro-B კონექტორები, ორჯერ თხელი ვიდრე Mini- და უფრო საიმედო . MiniUSB-ის კიდევ ერთი მინუსი არის ის, რომ საფიქსაციო მოწყობილობები იყო პერიფერიაზე და არა კაბელში და ავარიის შემთხვევაში, მოწყობილობის შეკეთება საჭირო იყო, ვიდრე იაფი კაბელის შეცვლა . 2009 წელს, ელექტრონული ნარჩენების რაოდენობის შემცირების მცდელობისას, Micro-B გამოცხადდა მობილური ტელეფონების დამტენების მთავარ სტანდარტად, მაგრამ მემორანდუმი ბოლომდე არ განხორციელებულა - Apple-მა უბრალოდ Micro-B-დან ადაპტერი გააკეთა მის კონექტორზე.
2000-იანი წლების დასაწყისში Apple Corporation-მა პრიორიტეტი მიანიჭა FireWire ავტობუსს, რომლის შემუშავებაშიც მან აქტიური მონაწილეობა მიიღო. iPod-ის ადრეული მოდელები აღჭურვილი იყო მხოლოდ FireWire ინტერფეისით და არ იყო USB. მოგვიანებით, კომპანიამ მიატოვა FireWire USB-ის სასარგებლოდ, რის გამოც FireWire მხოლოდ ზოგიერთ მოდელში დატენვისთვის დატოვა. თუმცა, 1990-იანი წლების მეორე ნახევრიდან წარმოებულ ზოგიერთ კლავიატურას და მაუსს ჰქონდა USB ინტერფეისი.
2000-იანი წლების დასაწყისიდან USB მხარდაჭერა ჩართულია მასობრივი ბაზრის კომპიუტერების BIOS-ში [წყარო არ არის მითითებული 3316 დღე] (USB მხარდაჭერა კორპორატიულ სეგმენტში დაიწყო 1990-იანი წლების შუა ხანებში). ეს საშუალებას აძლევდა ჩატვირთვას ფლეშ დრაივებიდან, მაგალითად, OS-ის ხელახლა ინსტალაციისთვის; არ არის საჭირო PS / 2 კლავიატურა. თანამედროვე დესკტოპის დედაპლატები მხარს უჭერენ 10-ზე მეტ USB პორტს. თანამედროვე ლეპტოპების და დესკტოპ კომპიუტერების დიდ უმრავლესობას არ აქვს COM ან LPT პორტები.
სანამ მეორე ვერსიის USB პორტების დისტრიბუცია მიმდინარეობდა, გარე მყარი დისკების მწარმოებლები უკვე „დაისვენეს“ USB 2.0-ის შეზღუდვის წინააღმდეგ - როგორც დენის, ასევე სიჩქარის თვალსაზრისით. საჭირო იყო ახალი სტანდარტი, რომელიც გამოვიდა 2008 წელს. ძველი ოთხი ვენის შეხვედრა ვერ მოხერხდა, ამიტომ ხუთი ახალი დაემატა. პირველი დედაპლატები USB 3.0 მხარდაჭერით 2010 წელს გამოვიდა. 2013 წლისთვის USB 3.0 გახდა მთავარი. კომერციულად ხელმისაწვდომია გაფართოების დაფები, რომლებიც ამატებენ USB 3.0 მხარდაჭერას ძველ კომპიუტერებს.
უკვე პირველ წლებში აღმოაჩინეს USB-A კონექტორის დიზაინის სერიოზული ხარვეზი: ის ასიმეტრიულია, მაგრამ არ აჩვენებს რომელ მხარეს უნდა დააკავშიროთ იგი. გარდა ამისა, მობილურმა ტელეფონებმა დაიწყეს USB-ის ფუნქციონირების გაფართოება არატრადიციული მოწყობილობების დასაკავშირებლად: Motorola RAZR V3-მა ყურსასმენი დააკავშირა Mini-B-ის საშუალებით, Samsung-ის სმარტფონებში ექვსი ახალი დაემატა ხუთ Micro-B პინს შორის. ორივე ეს პრობლემა მოგვარდა სიმეტრიული USB-C კონექტორით, რომელიც 2014 წელს გამოჩნდა. ზოგიერთი მავთული დუბლირებულია ორივე მხრიდან, კონტროლერები "თანხმდებიან" სხვების დანიშვნაზე, როდესაც დაკავშირებულია. გარდა ამისა, USB-C აქვს
რამდენიმე სათადარიგო მავთული გადასაცემად, მაგალითად, ანალოგური აუდიო ან HDMI ვიდეო.
2019 წელს გამოშვებულმა USB4-მა საშუალება მისცა სუპერ მაღალსიჩქარიანი ხაზების გადამისამართებას, რაც 40 გბ/წმ-ს ცალმხრივად აძლევდა. მან ასევე შესაძლებელი გახადა ის, რასაც ეწოდება "პროტოკოლის გვირაბი", სადაც ვიდეო და PCIe "შეფუთულია" USB პაკეტებში, რაც მეტ ადგილს ანიჭებს მონაცემებს (ძველ მოწყობილობებს, რომლებსაც არ შეუძლიათ განლაგება, სჭირდებათ სპეციალური გადამყვანები). მიატოვა ძველი კონექტორები, დარჩა მხოლოდ USB-C.
იხ. ვიდეო - Как работает USB? Просто, доступно, с примерами.
Ძირითადი ინფორმაცია
USB კაბელი (2.0-მდე ჩათვლით) შედგება ოთხი სპილენძის გამტარისაგან: ორი დენის გამტარი და ორი მონაცემთა გამტარი გრეხილ წყვილში. დირიჟორები ჩასმულია დამიწებული ლენტებით (ფარით).
USB კაბელები ორიენტირებულია, ანუ მათ აქვთ ფიზიკურად განსხვავებული სამაგრები "მოწყობილობამდე" (ტიპი B) და "ჰოსტისთვის" (ტიპი A). შესაძლებელია USB მოწყობილობის დანერგვა კაბელის გარეშე სხეულში ჩაშენებული წვერით. ასევე შესაძლებელია კაბელის მუდმივად ჩასმა მოწყობილობაში, როგორც მაუსში (სტანდარტი კრძალავს ამას სრული და მაღალი სიჩქარით მოწყობილობებზე, მაგრამ მწარმოებლები არღვევენ მას). არსებობს, თუმცა სტანდარტით აკრძალული, პასიური USB გაფართოებები, რომლებსაც აქვთ "მასპინძიდან" და "მასპინძლისკენ" კონექტორები.
კაბელები ქმნიან ინტერფეისს USB მოწყობილობებსა და USB ჰოსტს შორის. ჰოსტი არის პროგრამული უზრუნველყოფით კონტროლირებადი USB კონტროლერი, რომელიც უზრუნველყოფს მთელი ინტერფეისის ფუნქციონირებას. კონტროლერი, როგორც წესი, ინტეგრირებულია სამხრეთ ხიდის ჩიპში, თუმცა მისი დამზადება შესაძლებელია ცალკე პაკეტშიც. კონტროლერი დაკავშირებულია გარე მოწყობილობებთან USB კერის მეშვეობით[en]. იმის გამო, რომ USB ავტობუსს აქვს ხის ტოპოლოგია, ზედა დონის ჰაბს ეწოდება root hub. ის ჩაშენებულია USB კონტროლერში და მისი განუყოფელი ნაწილია.
გარე მოწყობილობების USB კერასთან დასაკავშირებლად ის უზრუნველყოფს კონექტორებით დამთავრებულ პორტებს. USB მოწყობილობები ან ქვედა დონის USB ჰაბები შეიძლება იყოს დაკავშირებული კონექტორებთან საკაბელო მართვის გამოყენებით. ასეთი ჰაბები არის აქტიური ელექტრონული მოწყობილობები (არ არსებობს პასიური), რომლებიც ემსახურებიან რამდენიმე საკუთარ USB პორტს. USB ჰაბებით ნებადართულია კასკადის ხუთამდე დონე, ფესვის გარეშე. თავად USB ინტერფეისი არ იძლევა ორი კომპიუტერის (მასპინძელი მოწყობილობების) ერთმანეთთან დაკავშირების საშუალებას, ეს შესაძლებელია მხოლოდ სპეციალური ელექტრონიკის გამოყენებისას, რომელსაც აქვს ორი USB შეყვანა და სპეციალიზებული ხიდი, მაგალითად, ორი დაკავშირებული Ethernet ადაპტერის ემულაცია, თითო თითოეული მხარისთვის. ან ფაილების გაზიარების სპეციალიზებული პროგრამული უზრუნველყოფის გამოყენებით[9][10].
მოწყობილობები შეიძლება იკვებებოდეს ავტობუსით, მაგრამ ასევე შეიძლება მოითხოვონ ენერგიის გარე წყარო. მოწყობილობები გარანტირებულია ნაგულისხმევად 100 mA-მდე, ხოლო მასპინძელ კონტროლერთან მოლაპარაკების შემდეგ 500 mA-მდე. ლოდინის რეჟიმი ასევე მხარდაჭერილია ავტობუსიდან ბრძანებით მოწყობილ მოწყობილობებსა და ჰაბებზე, ძირითადი კვების წყაროს ამოღებით, ლოდინის ენერგიის შენარჩუნებით და ავტობუსიდან ბრძანებით ჩართვით.
USB მხარს უჭერს მოწყობილობების ცხელ შეერთებას და გამორთვას. ეს მიიღწევა კონექტორის დამიწების კონტაქტის სიგრძის გაზრდით სიგნალებთან მიმართებაში. USB კონექტორის მიერთებისას ჯერ იკეტება მიწის კონტაქტები, ორი მოწყობილობის ქეისების პოტენციალი თანაბარი ხდება და სიგნალის გამტარების შემდგომი კავშირი არ იწვევს ძაბვას.
ლოგიკურ დონეზე, USB მოწყობილობა მხარს უჭერს მონაცემთა გადაცემას და მიღებას. თითოეული ტრანზაქციის თითოეული პაკეტი შეიცავს მოწყობილობაზე ბოლო წერტილის (ბოლო წერტილის) რაოდენობას. როდესაც მოწყობილობა დაკავშირებულია, ოპერაციული სისტემის ბირთვის დრაივერები კითხულობენ მოწყობილობის ბოლო წერტილების ჩამონათვალს და ქმნიან საკონტროლო მონაცემთა სტრუქტურებს მოწყობილობის თითოეულ ბოლო წერტილთან კომუნიკაციისთვის. საბოლოო წერტილებისა და მონაცემთა სტრუქტურების კრებულს OS ბირთვში ეწოდება მილი.
იხ. ვიდეო - Universal Serial Bus (USB) Controller Solved
ბოლო წერტილები და, შესაბამისად, არხები მიეკუთვნება ოთხ კლასს - ნაკადს (ნაყარი), საკონტროლო (კონტროლი), იზოქრონი (isoch) და შეწყვეტა (შეწყვეტა). დაბალი სიჩქარის მოწყობილობებს, როგორიცაა მაუსი, არ შეიძლება ჰქონდეს იზოქრონიული და ნაკადი არხები.
საკონტროლო არხი განკუთვნილია მოწყობილობასთან კითხვა-პასუხის მოკლე პაკეტების გაცვლისთვის. ნებისმიერ მოწყობილობას აქვს საკონტროლო არხი 0, რომელიც საშუალებას აძლევს OS პროგრამულ უზრუნველყოფას წაიკითხოს მოკლე ინფორმაცია მოწყობილობის შესახებ, მწარმოებლისა და მოდელის კოდების ჩათვლით, რომლებიც გამოიყენება დრაივერის შესარჩევად, და სხვა საბოლოო წერტილების სიას.
შეფერხების არხი საშუალებას გაძლევთ მიიტანოთ მოკლე პაკეტები ორივე მიმართულებით მათზე პასუხის / დადასტურების მიღების გარეშე, მაგრამ მიწოდების დროის გარანტიით - პაკეტი მიწოდებული იქნება არაუგვიანეს N მილიწამში. მაგალითად, იგი გამოიყენება შეყვანის მოწყობილობებში (კლავიატურები, მაუსები, ჯოისტიკები).
იზოქრონიული არხი იძლევა პაკეტების მიწოდების საშუალებას მიწოდების გარანტიის გარეშე და პასუხების/დადასტურების გარეშე, მაგრამ N პაკეტის მიწოდების გარანტირებული სიჩქარით ავტობუსის პერიოდში (1 kHz დაბალი და სრული სიჩქარისთვის, 8 kHz მაღალი სიჩქარისთვის). გამოიყენება აუდიო და ვიდეო ინფორმაციის გადასაცემად.
ნაკადის არხი უზრუნველყოფს თითოეული პაკეტის მიწოდების გარანტიას, მხარს უჭერს მონაცემთა გადაცემის ავტომატურ შეჩერებას, როდესაც მოწყობილობა არ არის მზად (ბუფერის გადინება ან დაქვეითება), მაგრამ არ იძლევა გარანტიას მიწოდების სიჩქარისა და დაგვიანებით. გამოიყენება, მაგალითად, პრინტერებსა და სკანერებში.
ავტობუსის დრო იყოფა პერიოდებად, პერიოდის დასაწყისში კონტროლერი უგზავნის "პერიოდის დაწყების" პაკეტს მთელ ავტობუსს. გარდა ამისა, პერიოდის განმავლობაში გადაიცემა შეფერხების პაკეტები, შემდეგ იზოქრონიული საჭირო რაოდენობით, პერიოდის დარჩენილ დროში გადაიცემა საკონტროლო პაკეტები და ბოლოს, ნაკადის პაკეტები.
ავტობუსის აქტიური მხარე ყოველთვის კონტროლია
ისე, მონაცემთა პაკეტის გადაცემა მოწყობილობიდან კონტროლერზე ხორციელდება როგორც მოკლე შეკითხვა კონტროლერისგან და გრძელი, მონაცემთა შემცველი პასუხი მოწყობილობიდან. პაკეტების განრიგი თითოეული ავტობუსის პერიოდისთვის იქმნება კონტროლერის აპარატურის და დრაივერის პროგრამული უზრუნველყოფის ერთობლივი ძალისხმევით, ამისთვის ბევრი კონტროლერი იყენებს უკიდურესად რთულ DMA-ს დრაივერის მიერ გენერირებული რთული DMA პროგრამით.
საბოლოო წერტილის პაკეტის ზომა არის მუდმივი ჩაშენებული მოწყობილობის ბოლო წერტილების ცხრილში და მისი შეცვლა შეუძლებელია. მას ირჩევს მოწყობილობის დეველოპერი USB სტანდარტის მხარდაჭერით.
იხ. ვიდეო - USB - Universal Serial Bus Explained
კრიტიკა - მინი და განსაკუთრებით Micro-USB კონექტორები, მწარმოებლის დიზაინის არასწორი გამოთვლების გამო, ხშირად იშლება დროთა განმავლობაში, იწყებენ კონტაქტის დაკარგვას და არ აქვთ საკმარისად საიმედო მიმაგრება ბეჭდური მიკროსქემის დაფაზე, რის გამოც ისინი შეიძლება მთლიანად ან ნაწილობრივ დაზიანდეს. ინტენსიური გამოყენების დროს. ზოგიერთ შემთხვევაში, სოკეტები იშლება, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს დაფის გამოცვლის აუცილებლობა ან თუნდაც ახალი მოწყობილობის შეძენა, დახეული დაბეჭდილი ტრასების ნორმალური აღდგენის შეუძლებლობის გამო. ეს მინუსი ყველაზე მეტად გამოხატულია მცირე მოწყობილობებში, როგორიცაა მობილური ტელეფონები, პლანშეტური კომპიუტერები, ელექტრონული წამკითხველები და ჯიბის ციფრული ფლეერები [წყარო არ არის მითითებული 3887 დღე].
პროტოკოლი მოითხოვს ბოლო მოწყობილობას შეინარჩუნოს საკმაოდ რთული ალგორითმული დასტა როგორც ავტობუსზე პირდაპირი კომუნიკაციისთვის, ასევე შესაბამისი ფუნქციების მხარდასაჭერად, როგორიცაა ინიციალიზაცია ან სერვისის შეტყობინებებზე პასუხები. მათი სირთულისა და მრავალფეროვნების გამო, მოწყობილობები ხშირად ახორციელებენ მხოლოდ პროტოკოლის ძირითად დონეებს აპარატურაში, რის გამოც ზედა დონეები პროგრამის კოდის წყალობაზეა. ეს იწვევს პროგრამის მეხსიერების და დროის შესამჩნევ ზედმეტ დატვირთვას, ასევე შეიცავს შეცდომების საფრთხეს და პროგრამის კოდის ზედმეტად გამარტივების მცდელობებს სტანდარტთან შესაბამისობის საზიანოდ.
მწარმოებლის კოდი (VID) გაიცემა მოწყობილობის დეველოპერზე მხოლოდ ბიუროკრატიული პროცედურის შემდეგ და ფულადი ღირებულება დაახლოებით 5000 აშშ დოლარია. გარდა ამისა, USB-IF სტანდარტების შემუშავების ორგანიზაციას აქვს უარყოფითი დამოკიდებულება მწარმოებლის მიერ მოწყობილობის კოდების კოდების (PID) მფლობელების მიერ ხელახალი გაყიდვის მიმართ.[66] ეს ყველაფერი ზღუდავს ავტობუსის ხელმისაწვდომობას მცირე მწარმოებლებისთვის და დამოუკიდებელი დეველოპერებისთვის. თავისუფლად ხელმისაწვდომი კოდები მოწყობილობებისთვის, რომლებიც ახორციელებენ სტანდარტულ ფუნქციებს (მაგალითად, გაცვლის პორტი, მეხსიერების მოწყობილობა ან აუდიო მოწყობილობა) არ არის მოწოდებული სტანდარტის შემქმნელების მიერ.
მოწყობილობების კლასებისა და ქვეკლასების სია ნაწილებში არათანმიმდევრულია, ზედმეტად გაბერილი, იმავე დონის ქვეკლასები ხშირად არათანაბარია და შეიცავს მოძველებულ ფუნქციონირებას. შედეგად, გარკვეული სტანდარტული კლასის მხარდაჭერა ხშირად მოითხოვს ზედმეტ კოდს, რომელიც არ არის საჭირო მყისიერი მუშაობისთვის, როგორც მოწყობილობიდან, ასევე ჰოსტიდან (კომპიუტერიდან). იგივე ეხება გადაცემული პაკეტების ტიპებს, რომელთაგან ზოგიერთი საკმაოდ ისტორიული მნიშვნელობისაა.
მიუხედავად გამოცხადებული უნივერსალურობისა, ბევრი მოწყობილობა, თუნდაც ის, რომელიც მიეკუთვნება სტანდარტულ კლასებს, უმეტესწილად საჭიროებს პროგრამულ მხარდაჭერას და ცალკეულ დრაივერებს ჰოსტზე. ასე რომ, თანამედროვე Windows ოპერაციული სისტემა, გარე COM პორტის ან GPS ნავიგატორის (რომლებიც მიეკუთვნება საკომუნიკაციო მოწყობილობების იმავე სტანდარტულ კლასს) შეერთებისას, მოითხოვს ცალკე დრაივერს თითოეული მოწყობილობისთვის. ეს აკისრებს ცალკეულ ვალდებულებებს მწარმოებლებს შექმნან და, შესაძლოა, ხელი მოაწერონ დრაივერებს და შეიცავს რისკს, რომ მოწყობილობა არ მუშაობს სხვა ვერსიის ოპერაციულ სისტემაზე.
მონაცემთა გადაცემის სხვა ფორმატებთან შედარებით, USB 1.0 ფორმატს აქვს ინფორმაციის გადაცემის დიდი შეფერხება (დაყოვნება). USB 2.0 მაღალი სიჩქარის ფორმატმა სცადა შეფერხების პრობლემების შემცირება, მაგრამ თავად ფორმატი მოითხოვს მაღალსიჩქარიან გადამცემს და მაღალი სიხშირის ინტერფეისის კაბელს, რაც ხშირ შემთხვევაში ზედმეტი და ძვირია.
USB 2.0-ის ნაკლოვანებები
მიუხედავად იმისა, რომ USB 2.0-ს აქვს თეორიული მაქსიმალური გამტარუნარიანობა 480 Mbps (60 Mbps), პრაქტიკაში შეუძლებელია მაქსიმალური გამტარუნარიანობის მიღწევა (მაქს. 45 Mbps[67], უფრო ხშირად 30 Mbps-მდე). ეს გამოწვეულია იმით, რომ USB ავტობუსი ნახევრად დუპლექსია - მხოლოდ ერთი გრეხილი წყვილი გამოიყენება მონაცემთა ორივე მიმართულებით გადასატანად, შესაბამისად, მონაცემების გადატანა შესაძლებელია ერთ ციკლში მხოლოდ ერთი მიმართულებით და, შესაბამისად, საჭიროა ორი ციკლი. ორმხრივი მონაცემთა გაცვლისთვის. შედარებისთვის, FireWire ავტობუსს, თუმცა აქვს უფრო დაბალი პიკური გამტარობა 400 Mbps, რაც ფორმალურად 80 Mbps (10 Mb/s) ნაკლებია USB 2.0-ზე, მაგრამ დუპლექსია (მონაცემთა გადასაცემად გამოიყენება ორი გრეხილი წყვილი - თითოეული საკუთარი მიმართულება და მონაცემთა ორმხრივი გაცვლა მოითხოვს 1 ციკლს), ის საშუალებას გაძლევთ უზრუნველყოთ მეტი გამტარობა მყარ დისკებთან და სხვა შესანახ მოწყობილობებთან მონაცემთა გაცვლისთვის. ამასთან დაკავშირებით, სხვადასხვა მობილური დისკები დიდი ხანია "ისვენებენ" USB 2.0-ის არასაკმარისი პრაქტიკული გამტარუნარიანობის წინააღმდეგ.
ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
სფერული აბერაცია
სფერული აბერაციის სქემა, სადაც
H, H' არის ძირითადი სიბრტყეების პოზიციები;
F', უკანა ფოკალური სიბრტყე;
f' არის უკანა ფოკუსური მანძილი;
-δs' არის გრძივი სფერული აბერაცია;
δg' არის განივი სფერული აბერაცია.
ოპტიკური სისტემის ცთომილება, როდესაც სისტემის ცალკეული რგოლისებრი ზონები ოპტიკურ ღერძზე მდებარე წერტილის გამოსახულებას ღეძის სხვადასხვა ადგილზე იძლევა. თუ სხვა აბერაციას არ აქვს ადგილი, მაშინ სფერული აბერაციის შედეგად სისტემის ღერძის მართობულ ეკრანზე მიიღება არა წერტილოვანი გამოსახულება, არამედ მკვეთრი ბირთვიანი რგოლი მის ირგვლივ თანდათან შესუსტებული შარავანდედით. ოპტიკურ სისტემებში ოპტიკური აბერაციის შესამცირებლად იყენებენ შემკრები და გამბნევი ლინზების სპეციალურად გაანგარიშებულ კომბინაციებს.
განხილვის პირობები
სფერული აბერაცია ჩვეულებრივ განიხილება სხივების სხივისთვის, რომელიც გამოდის ოპტიკურ ღერძზე მდებარე წერტილიდან. თუმცა, სფერული აბერაცია ასევე ხდება სხივების სხვა სხივებისთვის, რომლებიც გამოდიან ოპტიკური ღერძიდან დაშორებული წერტილებიდან, მაგრამ ასეთ შემთხვევებში იგი განიხილება, როგორც სხივების მთელი ირიბი სხივის აბერაციების განუყოფელი ნაწილი. უფრო მეტიც, მიუხედავად იმისა, რომ ამ აბერაციას სფერული ეწოდება, ის დამახასიათებელია არა მხოლოდ სფერული ზედაპირებისთვის.
სფერული აბერაციის შედეგად, პარალელური სხივები, ლინზებით (გამოსახულების სივრცეში) გარდატეხის შემდეგ, იღებს არა კონუსის, არამედ ძაბრისებური ფიგურის ფორმას, რომლის გარე ზედაპირს ბოსტნის მახლობლად კასტიკური ეწოდება. ზედაპირი. ამ შემთხვევაში, ფოკუსირებულ სურათს აქვს წრის ფორმა განათების არაერთგვაროვანი განაწილებით, ხოლო კაუსტიკური მრუდის ფორმა შესაძლებელს ხდის განვსაჯოთ განათების განაწილების ბუნება. ზოგადად, გამოსახულების ფორმა სფერული აბერაციის არსებობისას არის კონცენტრული წრეების სისტემა, რადიუსით პროპორციულია კოორდინატების მესამე სიმძლავრის შესავალ (ან გასასვლელში) მოსწავლეზე.
ლინზების სფერული აბერაცია (ლინზების სისტემა) აიხსნება იმით, რომ მისი რეფრაქციული ზედაპირები სხვადასხვა კუთხით ხვდება ნებისმიერი ფართო სხივის ცალკეულ სხივებს [P 1], რის შედეგადაც სხივები, რომლებიც უფრო შორს არიან ოპტიკური ღერძისგან. იხსნება უფრო მეტად, ვიდრე ოპტიკური ღერძის [P 2] სხივები ახლოს და ქმნიან მათ გადაკვეთის წერტილებს, ფოკუსური სიბრტყიდან მოშორებით
იხ. ვიდეო - დიოპტრები, აბერაცია და ადამიანის თვალი
მესამე რიგის სხვა აბერაციების მსგავსად, სფერული აბერაცია დამოკიდებულია ზედაპირების გამრუდებაზე და ლინზის რეფრაქციულ ძალაზე. ამიტომ, ოპტიკური სათვალეების გამოყენებამ მაღალი რეფრაქციული ინდექსებით შეიძლება შეამციროს სფერული აბერაცია ლინზების ზედაპირების რადიუსის გაზრდით მისი ოპტიკური სიმძლავრის შენარჩუნებით.
სფერული აბერაციის გავლენის შემცირება
1. დიაფრაგმა;
2. დეფოკუსის გამოყენებით.
გარდა ამისა, სხვადასხვა ზედაპირის გამრუდების მქონე ლინზებისთვის მნიშვნელობა ექნება ლინზის ორიენტაციას სინათლის სხივის გზასთან მიმართებაში. ასე, მაგალითად, სფერულ აბერაციას პლანო-ამოზნექილი ლინზისთვის, რომელიც მიმართულია სხივის ბრტყელი ზედაპირით, ექნება უფრო დიდი მნიშვნელობა, ვიდრე იმავე ლინზისთვის, მაგრამ ხვდება სხივს მის ამოზნექილ ზედაპირთან. ამრიგად, პირველი [P 3] ლინზის ზედაპირის მრუდის შეფარდების არჩევა მის მეორე ზედაპირთან ასევე იქნება სფერული აბერაციის შემცირების ერთ-ერთი საშუალება.
სფერულ აბერაციაზე შესამჩნევ ეფექტს იძლევა ლინზების (ან სხვა ოპტიკური სისტემის) დიაფრაგმა, ვინაიდან ამ შემთხვევაში ფართო სხივის კიდეების სხივები წყდება. აშკარაა, რომ ეს მეთოდი უვარგისია ოპტიკური სისტემებისთვის, რომლებიც საჭიროებენ მაღალ სიკაშკაშეს.
ზოგიერთ შემთხვევაში, მესამე რიგის სფერული აბერაციის მცირე რაოდენობა შეიძლება გამოსწორდეს ლინზის გარკვეული დეფოკუსით [P 4]. ამ შემთხვევაში გამოსახულების სიბრტყე გადადის ეგრეთ წოდებულ „უკეთესი სამონტაჟო სიბრტყეზე“, რომელიც ჩვეულებრივ მდებარეობს შუაში, ღერძულ და უკიდურეს სხივებს შორის და არ ემთხვევა ყველა გადაკვეთის ყველაზე ვიწრო წერტილს. ფართო სხივის სხივები (უმცირესი გაფანტვის წრე) [P 5]. ეს შეუსაბამობა აიხსნება სინათლის ენერგიის განაწილებით უმცირესი გაფანტვის წრეში, რომელიც ქმნის განათების მაქსიმუმს არა მხოლოდ ცენტრში, არამედ კიდეზეც [5]. ანუ შეგვიძლია ვთქვათ, რომ „წრე“ არის ნათელი რგოლი ცენტრალური წერტილით. მაშასადამე, ოპტიკური სისტემის გარჩევადობა სიბრტყეში, რომელიც ემთხვევა უმცირესი გაფანტვის წრეს, უფრო დაბალი იქნება, მიუხედავად მცირე რაოდენობის განივი სფერული აბერაციისა. ამ მეთოდის ვარგისიანობა დამოკიდებულია სფერული აბერაციის სიდიდეზე და გაფანტვის წრეში განათების განაწილების ბუნებაზე.
ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
პირველი ადამიანები მთვარეზე (ფილმი, 2010)
ჟანრი სამეცნიერო ფანტასტიკა
რეჟისორი დეიმონ თომასი
პროდიუსერი ჯულია კლარკი
სცენარისტი მარკ გატისი
დაფუძნებული პირველი ადამიანები მთვარეზე
ძირითადში
მთავარ როლში რორი კინეარი
მარკ გატისი
კინოოპერატორი გრეჰემ ფრეიკი
კომპოზიტორი მაიკლ პრაისი
ორიგინალური BBC Four სატელევიზიო არხი
Can Do Productions
BBC Worldwide-ის დისტრიბუტორი
ხანგრძლივობა 90 წთ
Ქვეყანა
Დიდი ბრიტანეთი
ინგლისური ენა
პირველი გადაცემა 2010 წლის 19 ოქტომბერს
IMDb ID 1535107
The First Men in the Moon არის 2010 წლის ინგლისური სამეცნიერო ფანტასტიკური სატელევიზიო ფილმი, რომლის პრემიერა შედგა BBC Four-ზე 19 ოქტომბერს. HG უელსის ამავე სახელწოდების რომანის ადაპტაცია.
იხ. ვიდეო - Первые люди на Луне (2010) трейлер - Экранизация одноименного произведения Герберта Уэллса. 20 июля 1969 года, в день, когда весь мир с нетерпением ждет высадки американцев на Луне, мальчик Джим случайно знакомится с Джулиусом Бедфордом, который рассказывает невероятную историю: в 1909 году он и профессор Кейвор стали первыми людьми, посетившими спутник Земли. Более того, они побывали внутри Луны и обнаружили там жизнь.
H. G. Wells-ის ამავე სახელწოდების რომანის ადაპტაცია. 1969 წლის 20 ივლისს, იმ დღეს, როდესაც მთელი მსოფლიო მოუთმენლად ელის მთვარეზე ამერიკელების დაშვებას, ბიჭი ჯიმი შემთხვევით ხვდება ჯულიუს ბედფორდს, რომელიც წარმოუდგენელ ამბავს ყვება: 1909 წელს ის და პროფესორი კავორი პირველი ადამიანები გახდნენ, ვინც ესტუმრა. დედამიწის თანამგზავრი. უფრო მეტიც, ისინი მთვარეზე იმყოფებოდნენ და იქ სიცოცხლე იპოვეს.
სიუჯეტი - 1969 წლის ივლისი 90 წლის ჯულიუს ბედფორდი უყვება ახალგაზრდა კაცს ჯიმს, თუ როგორ წავიდა მთვარეზე 1909 წელს მეგობართან, პროფესორ კავორთან ერთად.
კავორმა გამოიგონა ახალი მასალა, კავორიტი, რომელიც „ასახავს გრავიტაციას“. ბედფორდი დაინტერესდა ახალი შესაძლებლობებით, რასაც ის ხსნის და მეგობრებმა ააშენეს თუჯის სფერო, რომელიც დაფარული იყო კავორითით, რომელზედაც ისინი უსაფრთხოდ მოხვდნენ მთვარეზე. დედამიწის ერთადერთი თანამგზავრი მათ შეხვდა სუნთქვითი ატმოსფეროთი, მაგრამ გაბრაზებული ადგილობრივები, სელენიტები, რომლებმაც ისინი ტყვედ წაიყვანეს. კავორიტის დახმარებით ბედფორდმა და კავორმა მოახერხეს გაქცევა, მაგრამ პროფესორი დარჩა მთვარეზე მეგობრის წასვლის დასაფარად. სასწაულებრივად აიცილა მზეში ჩავარდნა, იულიუსი მალე მიაღწია მშობლიურ მიწას. თუმცა, მეგობრის გადასარჩენად მთვარეზე დაბრუნების იდეა მალევე უნდა მიტოვებულიყო, რადგან მათი კოსმოსური ხომალდი შემთხვევით განადგურდა და ბედფორდმა არ იცოდა როგორ გამოეყვანა კავორიტი.
მთვარის ტყვეობაში კავორმა სელენიტებს ასწავლა ინგლისური ენა, უამბო დედამიწის ისტორია და გაიზიარა კავორიტის წარმოების საიდუმლო. აცნობიერებენ, რომ მიწიერი ადამიანები უახლოეს მომავალში საფრთხეს უქმნიან მათ არსებობას, სელენიტები გადაწყვეტენ პრევენციული დარტყმის დაწყებას. გააცნობიერა რა გააკეთა, კავორი, სელენიტების მიერ იმ დროისთვის წარმოებული კავორიტის დახმარებით, მთვარეს ატმოსფეროს ართმევს. მთვარე მიტოვებული და სიცოცხლისგან მოკლებული ხდება.
ფილმი მთავრდება Apollo 11-ის დაშვებით, რომელსაც ყურადღებით აკვირდება... სელენიტი. იხ ბმულზე რუსულ ენაზე კინო
