воскресенье, 25 апреля 2021 г.

სერფინგი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                                 სერფინგი

 (ინგლ. surfing – „ზვირთებზე სრიალი“) — წყლის სპორტის სახეობა, რომელიც გულისხმობს სპეციალური ფიცრით (სერფბორდით) ზღვისოკეანის ზვირთებზე სრიალს, გართობის ან შეჯიბრის მიზნით. სერფინგით დაკავებულს სერფერი ეწოდება. პირველი სერფერები იყვნენ ჰავაელები,ხოლო პირველი სერფბორდები 70 კგ-მდე იწონიდნენ. სპორტის ეს სახეობა პოპულარულია ამერიკის შეერთებულ შტატებშიავსტრალიაშიბრაზილიაში და ზოგ სხვა ქვეყანაში.
 იხ. ვიდეო
ტერმინი სერფინგი გულისხმობს ტალღზე სრიალის მოქმედებას, იმისდა მიუხედავად, ტალღა არის „მართული“ დაფით თუ მის გარეშე, და სხეულის პოზიციის მიუხედავად. მაგალითად, წყნარი ოკეანის მკვიდრი მოსახლეობა ტალღებზე ტრიალებდა ხის ფიცრების ალაიას, პაიპოსა და სხვა მსგავსი მოწყობილობებით და ამას ჩვეულებრივ მუცელზე და მუხლებზე აკეთებდა. სერფინგის თანამედროვე განმარტება, ყველაზე ხშირად, გულისხმობს სერფერს, რომელიც ტალღაზე მიდის, როდესაც სერფინგის დაფაზე დგას.
სერფინგს პოლინეზიიდან უხსოვარ დროიდან ირებს სათავეს. პირველად ჰავაელებმა დაიწყეს სერფინგის ვარჯიში (bok he 'e nalu). მათთვის ეს რიტუალების ნაწილი იყო და რჩება. ისინი კვლავ საკუთარი ხელით აკეთებენ დაფებს. პირველი სერფინგის დაფები ძალიან მასიური იყო და იწონიდა დაახლოებით 70 კგ.
იხ. ვიდეო
ევროპელებმა ეს პირველად 1767 წელს ტაიტიში ნახეს. ეს მოხდა ფრეგატის "დელფინის" შემოვლით დროს სამუელ უოლისის მეთაურობით. სხვა ვერსიით, პირველი იყო ბოტანიკოსი ჯოზეფ ბანქსი 1796 წლის 10 აპრილს (ასევე ტაიტიში)



მარწყვი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                                 მარწყვი     

საქართველოში ველურად იზრდება 3 სახეობატყის მარწყვი (ლათ. Fragaria vesca) ხარობს ტენიან და დაჩრდილულ ადგილებზე, ტყის პირებზე, მდელოებსა და ველობებზე. მწვანე მარწყვი (ლათ. Fragaria viridis) ეტანება შედარებით მშრალ და ქვიან ადგილსამყოფელს; მუშკის მარწყვი (ლათ. Fragaria moschata) კი მხოლოდ თბილ მიდამოებში იზრდება.

იხ. ვიდეო



მარწყვს ამრავლებენ ჩითილით, სელექციურ მუშაობაში-თესლით. უმთავრესად მოჰყავთ ბაღის მარწყვი (ლათ. Fragaria ananassa), რომელიც ველურად არ გვხვდება. სარგავად არჩევენ ნიადაგის სწორ ზედაპირს, ხოლო ნოტიო ადგილებში კვლებს აკეთებენ. მცენარეს რგავენ შემოდგომაზე ან გაზაფხულზე, ნარგავს უხვად რწყავენ. მოსავალს იღებენ დარგვიდან ერთი წლის შემდეგ.

იხ. ვიდეო



საქართველოში — ლაგოდეხისა და ყვარლის მუნიციპალიტეტებში, მოჰყავთ ბაღის მარწყვის მსხვილ-ნაყოფა ჯიში „კრასავიცა ზაგორია“. ნაყოფს იყენებენ ნედლად, გაყინულს და გადამუშავებულს (მურაბაპასტილაწვენი). მოსავლიანობა საშუალოდ 6-7 ტ/ჰა. ბაღის მარწყვის ძირითადი მავნებლებია ჟილო-მარწყვის ცხვირგრძელა. მარწყვის ნემატოდა, მარწყვის ტკიპა. დაავადებები — მარწყვის ნაცრისფერი სიდამპლე, ნაცარი, ფოთლის თეთრი და მურა ლაქიანობა.

იხ. ვიდეო

მარწყვი სამართლიანად ითვლება დიეტურ პროდუქტად. ვიტამინების, მინერალებისა და სხვა ნივთიერებების უნიკალური კომბინაციის გამო, გარეული მარწყვი შეიძლება გამოყენებულ იქნას როგორც სამკურნალო ნედლეული. მარწყვი ვარდისფერი ოჯახის მრავალწლიანი მცენარეა, რომელიც მოიცავს როგორც ველურ სახეობებს, ასევე კულტურულ ფორმებს, მაგალითად, ყველასთვის კარგად ცნობილ ბაღის მარწყვს.
ველური მარწყვის კენკრა შეიცავს ორგანულ მჟავებს, რომელთა შორის არის ციტრუსის, სალიცილის, ვაშლის, კინჩონა, ფოლიუმის, ასკორბინის მჟავები; პექტინი; საჰარა; კაროტინი; ანტოციანები; ეთერზეთი; კალიუმის მანგანუმის, კალციუმის მინერალური ნაერთები; კვალი ელემენტები - რკინა, ფოსფორი, კობალტი, სპილენძი.
ველური მარწყვი მარცხნივ მარჯვნივ ბაღის მარწყვი
ველური მარწყვი ძალზე სასარგებლოა გამოჯანმრთელების მიზნით, ხანგრძლივი ავადმყოფობის, ანემიის, დიაბეტის, ნაღვლის ბუშტისა და თირკმელების ქვებით. ველურ მარწყვში რკინის შემცველობა უფრო მაღალია, ვიდრე ვაშლში, ალუბალსა და ყურძენში. და ისეთი მინერალური ნაერთები და კვალი ელემენტები, როგორიცაა კალიუმი, კალციუმი, სპილენძი, ფოსფორი, კობალტი უშუალოდ მონაწილეობენ ჰემატოპოეზის პროცესებში. ასკორბინის მჟავა მონაწილეობს ადამიანის ორგანიზმში რედოქსში. ველური მარწყვის მცენარის ყველა ნაწილს აქვს სასარგებლო თვისებები - კენკრა, ფოთლები და ფესვები. გამხმარი ფორმით, ისინი სამკურნალო მცენარეული პრეპარატების ნაწილია. ველური მარწყვის გამოყენება შესაძლებელია როგორც დამატებითი საშუალება დაავადებების სამკურნალოდ.
ხალურ მედიცნაში მარწყვი რეკომენდირებულია ხედროს (მარწყვი) კუჭნაწლავის სახადასხვა დაავადების, ჰიპერტონიის, სკელოროზის, თირკმელებში კენჭის დაგროვების სამკურნალოდ.
ხენდროპს ნაყოფის, ფოთლებისა და ყვავილების ნაყენი შველის ავიტომინოზის, სუისხლნაკლებობნის, უძილობისა და ნაღვლის დაავადებისას სამკურბლოდ როგორც ნედლი ასევე გამხმარი ხენდრო (ფოთლების ყვავილები). ეს სურნელოვანი და გემრიელი კენკრა შრმდენი და ორგანიზმიდან წიდებს გამოდევბნის, ამცირებს გუკლის იშემიური დაავდებას, ქოშინს, რაც მთავრია 100გ ხენდრო სულ 27 კალორიაა.
ბიოლოგიურად აქტიური ნვთიერებების წყალობით ააქტიურებს ნივთიერებეთა ცვლას, კვებავს კანს და აქრობს ანტებიტ პროცესს.
ძალოინ სასარგებლოა ხენდრო მბავშვებისთვის, თუმცა თუ ალერგიული არიან უმჯობესია მისცეთ რძუთ, ან იოგურტი, თაფლით. ხენდრო მეტი უნდა მიიღოს ხანში შესული ადამიანებმა, არდგან ასაკისმომატებასთან ერთად მხედველობაც სუსტდება, კანი ხდება მშრალი, ბევრი ორგანოს ლორწოვანი გარსი სუსტად ფუნქციონირებს, კაროტინით და პროვიტამინით მდიდარი ხენდრო აუმჯობესებსმხედველოლბას, აღადგენს კანის ფუნქციონერიბეას, სასიკეთოდ მუშაობს ხერხემალზე. განსაკუთრებით ოპსტეოქონდრის დროს.
ოსტეოქონდროზის დროს - 2წილ ხენდროს წვენს დაამატეთ 1 წილი სტაფილოს წვენი სვით ნახევარ-ნახევარ წიქა დღეში 2-ჯერ ჭამიოდან ნახევარი საათის შემდეგ.

    ქრონიკული ბრონწიტის დროს - 1ჩ/კ  ხენდროს წვენს დაამატეთ 3-4 ს/კ ცხელი რძე, მიიღეთ ნაენუ დღეში ერთხელ გაუმჯობისამდე.

         ანგინის დროს - მარწყვისა და ხენდროს ნაყოფი დააწყვეთ 10წთ მზეზე, შემდეგ ყუნწიანდ ჩააწყვეთ  ნახევარლიტრიან ქილაში, შეავსეტ თაფლით მიიღეთ 3-ჯერ დრეში 1 ჩ/კ ნაყენი შეგიძლიათ გამოიყენოთ მტელი წელი.

უძილობის დროს - 1 ჩ/კ კატაბალახას ფესვები 3-5 წთ ადუღეთ 1 ჩ/ჭ წყალი წყალში , ნახარში  დაამატეთ 1 ჩ/ჭ ხენდროს წვენი და დალიეთ ძილის წინ.

 გულის იშემიის დროს - მიიღეთ დრეში 1 ჩ/ჭ ხენდროს დააყოლეთ რძე ან დაჭყლეტილი ნაყოფს გემოვნებით დაამატეთ თაფლი და მწავნე ჩაისთან ერთად

   ფურუნკულის დროს - დააქუცმაცეთ  ხედროს ფოტლებს დაასხით 1 ჩ/ჭ მდუღარე შეფუთეთ და ერთი ღამე გააჩერეთ და გააჩერთ  ეს  და დაიდეთ ამ ნაყენის კომრესი                                             

                  ხენდრო

 (ლათ. Fragaria moschata) — მრავალწლოვანი ბალახოვანი მცენარე ვარდისებრთა ოჯახისა. მისი სიმაღლე 30-35 სმ აღწევს, აქვს სამყურა, დიდი, ღია მწვანე ფოთოლითეთრი, ხუთფოთოლაკიანი, ჩვეულებრივ ცალსქესიანი ყვავილი (კულტურაში გვხვდება ორსქესიანი ყვავილებიც). ნაყოფი წვრილია, მოვარდისფრო-მოიისფრო, რბილობი — თეთრი, ტკბილი, ძლიერი სპეციფიკური არომატით.

ხენდრო საკმაოდ ზამთარგამძლეა, ვერ იტანს გვალვას, უკეთ იზრდება და მსხმოიარობს ოდნავ ჩრდილიან ადგილებში. ველურად იზრდება ევროპაში. ნაყოფს იყენებენ ნედლად და გადამუშავებული სახით (მურაბა და სხვა). ცნობილია ჯიშები: შპანკა, მილანური და სხვა. ხენდროს ხშირად არასწორად მარწყვსაც უწოდებენ. ხენდრო ცნობილია აგრეთვე მუშკის მარწყვის სახელწოდებით. საქართველოში ყველგანაა გავრცელებული.

იხ. ვიდეო




четверг, 22 апреля 2021 г.

ცისფერი მთები ანუ დაუჯერებელი ამბავი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

ცისფერი მთები ანუ დაუჯერებელი ამბავი  


 ქართული მხატვრული ფილმი. მისი რეჟისორია ელდარ შენგელაია. გამოვიდა 1984 წელს. ფილმი გადაღებულია რეზო ჭეიშვილის ამავე სახელწოდების მოთხრობის მიხედვით.
ახალგაზრდა მწერალს რედაქციაში მოთხრობა მიაქვს. მისი განხილვის მოლოდინში გადის შემოდგომა, ზამთარი, გაზაფხული… მოთხრობას არათუ არავინ კითხულობს, მისი ყველა არსებული ეგზემპლარიც უკვალოდ ქრება. ამ დაწესებულებაში ყველა თავისი საქმით არის გართული: დირექტორი მუდამ გადარბენაზეა — თათბირიდან ბანკში, ბანკიდან შეხვედრაზე, შეხვედრიდან ბანკეტზე და ასე დაუსრულებლად, რედაქტორებიდან ზოგი ფრანგულს სწავლობს, ზოგი კერავს, ზოგი საუზმეს იმზადებს, ვიღაც შვებულებაშია, ვიღაც — მივლინებაში, სხვები ჭადრაკს თამაშობენ… ერთადერთი ადამიანი, ვინც ხელნაწერებს კითხულობს, მღებავია… ფილმი ალეგორიული კომედიაა. იგი ნიღაბს ხდის საბჭოთა ბიუროკრატიზმს და უპასუხისმგებლობას. რედაქციაში მუშაობენ თავიანთი ვიწრო, ობივატელური ინტერესების ჩარჩოში მომწყვდეული ადამიანები; ამ სისტემის არაეფექტურობა სრულდება პირდაპირ მნიშვნელობით დაწესებულების ნგრევით, გადატანით კი — საბჭოთა სისტემის ნგრევით
   

როლებში

რამაზ გიორგობიანი – სოსო

იხ. ვიდეო






среда, 21 апреля 2021 г.

გია ყანჩელი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                           გია ყანჩელი

                                                         

 (დ. 10 აგვისტო1935თბილისი — გ. 2 ოქტომბერი2019თბილისი) — ქართველი კომპოზიტორი, საქართველოს სახალხო არტისტი, შოთა რუსთაველის სახელობის სახელმწიფო პრემიის ლაურეატი (1981), ღირსების ორდენის კავალერი (1995).

1959 წელს დაამთავრა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი გეოლოგის სპეციალობით. დიპლომის აღებისთანავე სწავლა გააგრძელა თბილისის ვანო სარაჯიშვილის სახელობის კონსერვატორიაში საკომპოზიციო ფაკულტეტზე, რომელიც 1963 წელს დაამთავრა. 1972 წლიდან მუშაობდა შოთა რუსთაველის სახელობის სახელმწიფო აკადემიურ თეატრში მუსიკალური ნაწილის გამგედ. 1979 წელს იგი საქართველოს კომპოზიტორთა კავშირის მდივანი გახდა.

განსაკუთრებულად აღსანიშნავია მისი სიმფონიური თხზულებები. 1977 წელს შექმნილმა სიმფონიამ „ინ მემორია მიქელანგელო“ მას საერთაშორისო აღიარება მოუტანა.

ნაყოფიერად თანამშრომლობდა რუსთაველის თეატრთან. მის კალამს ეკუთვნის რობერტ სტურუას საუკეთესო სპექტაკლებისათვის შექმნილი მუსიკა („კავკასიური ცარცის წრე“, „რიჩარდ III“, „ჰამლეტი“, „ქალი-გველი“, „მეთორმეტე ღამე“).

გია ყანჩელი ცხოვრობდა ბელგიაში, ქალაქ ანტვერპენში, მაგრამ კავშირი საქართველოსთან და რუსთაველის თეატრთან არ გაუწყვიტავს.

გარდაიცვალა 2019 წლის 2 ოქტომბერს დაკრძალულია დიდუბის მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა პანთეონში.

იხ. ვიდეო ❤❤❤❤



შემოქმედება

გია ყანჩელის შემოქმედებით მემკვიდრეობას განეკუთვნება:

ოპერა „და არს მუსიკა“ (1983წ.), 6 სიმფონია, კონცერტი სიმფონიური ორკესტრისათვის (1962 წ.); ლარგო და ალლეგრო სიმებიანი ორკესტრის, ფორტეპიანოსა და ლიტავრებისათვის (1963 წ.); „სევდა ნათელი“ - ბიჭუნათა გუნდის, ორი სოლისტისა და დიდი სიმფონიური ორკესტრისათვის (1985 წ.); მუსიკა სპექტაკლებისთვის: „ხანუმა“, „კავკასიური ცარცის წრე“, „რიჩარდ III“; (შოთა რუსთაველის თეატრის დადგმები). მუსიკა კინოფილმებისთვის: „არ დაიდარდო“„ქვევრი“„არაჩვეულებრივი გამოფენა“„მიმინო“„შერეკილები“„რამდენიმე ინტერვიუ პირად საკითხებზე“„როცა აყვავდა ნუში“ და სხვა.

არაჩვეულებრივი გამოფენა

1967 წელს ელდარ შენგელაია „არაჩვეულებრივი გამოფენის“ გადასაღებად ემზადებოდა. მუსიკას იგი თავის პირველივე ფილმებში განსაკუთრებულ მნიშვნელობას ანიჭებდა, პირველივე ფილმებში გამოცდილ კომპოზიტორებთან ერთად მუშაობდა, მაგრამ მაინც არ იყო კმაყოფილი – როგორც მოგვიანებით განაცხადა, მას სჭირდებოდა კომპოზიტორი, „დრამატურგიული, მონტაჟური აზროვნებით“... „არაჩვეულებრივ გამოფენაზე“ მუშაობა თითქმის დაწყებული იყო, როცა ელდარ შენგელაიამ თავისი თაობის ხელოვანის, გია ყანჩელის, პირველი სიმფონია მოისმინა და მაშინვე გადაწყვიტა, რომ გია ყანჩელის მუსიკა „კინემატოგრაფიულია“.

შერეკილები

1974 წელს ელდარ შენგელაიამ გადაიღო ფილმი „შერეკილები“, რომლის მუსიკაც ძალიან სწრაფად გახდა პოპულარული. აი რას იხსენებს მომღერალი ნანი ბრეგვაძე ფილმის მუსიკის შესახებ: გია ყანჩელის მუსიკას კიდევ ერთი თავისებურება ახასიათებს. კომპოზიტორი თითქმის არასდროს იყენებს ფოლკლორს. ამ თვალსაზრისით, ელდარ შენგელაიას გარკვეული პრობლემა შეექმნა „შერეკილებზე“ მუშაობისას. მთელი ეს ფილმი ხომ ფოლკლორული მოტივებისგან უნდა აწყობილიყო. ბოლოს გადაწყდა, ფილმის მუსიკა გია ყანჩელთან ერთად ჯანსუღ კახიძეს დაეწერა – ექსპერიმენტმა გაამართლა. მუსიკალური სიჭრელე ძალიან მოუხდა ამ ფილმ-ზღაპარს, მაყურებლის ხსოვნაში კი დარჩა გია ყანჩელის ვალსი, რომელიც, მართლაც რომ, ფრენის განწყობილებას უქმნიდა მაყურებელს. ვალსი მთელი ამ მხიარული და, ამავე დროს, ძალიან სევდიანი ზღაპრის კამერტონია. გია ყანჩელის მუსიკალური მოტივი არ არის „ფოლკლორული თემა“, მაგრამ თითქოს მიისწრაფვის ფოლკლორისკენ, ე.ი. ბუნებისკენ, რომელიც ფინალში, ერთაოზის სიმღერაშია ჩაქსოვილი („ჩიტი-გვრიტი მოფრინავდა“). მუსიკალური დრამატურგიის ასეთი განვითარება, ერთი მხრივ, „შერეკილების“ იდეას გამოხატავს, – ადამიანს შეუძლია გადალახოს ყოფის შეზღუდულობა, მონობის მარწუხები, - მეორე მხრივ კი, გია ყანჩელის შემოქმედების თავისებურებას – კათარზისს, რომელიც განუწყვეტლივ იქმნება კომპოზიტორის საუკეთესო ნაწარმოებებში, მათ შორის - კინომუსიკაში.

იხ. ვიდეო 




вторник, 20 апреля 2021 г.

კოკა-კოლა (კომპანია)

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                     კოკა-კოლა (კომპანია)

ყველაფერი გამოვა კოკა-კოლა
 უალკოფოლო გაზიანი სასმელის მწარმოებელი ამერიკული კომპანია. სათაო ოფისი მდებარეობს ატლანტაში.

კომპანიის შექმნის ისტორია იწყება 1886 წლის 8 მაისს ამერიკის პატარა ქალაქ ატლანტაში. სასმელი შეიქმნა მოყვარული ქიმიკოსის – ჯონ პემბერტონის მიერ საკუთარი სახლის ეზოში.

ყოფილი ამერიკელი კაპიტანი, კავალერისტი ჯონ პემბერტონი, კონფედერატების დამარცხების შემდეგ აღმოჩნდა სამსახურის გარეშე და იძულებული გახდა მოეფიქრებინა რაიმე თავის სარჩენად. გამომდინარე იქიდან, რომ იგი ახალგაზრდა ასაკიდან გატაცებული იყო ქიმიური ცდების ჩატარებით, მან გადაწყვიტა ატლანტაში გაეხსნა პატარა ფარმაცეპტური კომპანია.

პარალელურად იგი ატარებდა სხვადასხვა ქიმიურ ცდებს. ერთ მშვენიერ დღეს (1886 წლის 8 მაისს) ჯონმა მოხარშა ახალი სიროფი და თავისი აღმოჩენის გასაცნობად დაუძახა მეგობარს და კომპანიის ბუღალტერს ფრენკ რობინსონს (Frank M. Robinson). ფრენკს სიროფი ძალიან მოეწონა და ურჩია მას აუცილებლად ჩაეწერა ამ არაჩვეულებრივი სასმელის რეცეპტი. ძირითადი ინგრედიენტები, რისგანაც იგი შედგებოდა იყო სამი წილი კოკის ფოთლები (ამ მცენარისგან იღებდნენ ნარკოტიკულ ნივთიერება კოკაინს) და ერთი წილი ტროპიკული ხის – კოლის ნაყოფი. მიღებული სასმელის დანიშნულება პემბერტონის თქმით იყო სამკურნალო პტეპარატი "ყველა სახის ნერვიული აშლილობისთვის". სიროფი იყო ტკბილი და ბლანტე. ჯონმა თავისი გამოგონება გასაყიდად შესთავაზა ქალაქში ყველაზე დიდ აფთიაქს – Jacobs’ Pharmacy. იმავე დღეს სიროფის პირველი პორცია გაყიდული იქნა აფთიაქიდან (ერთი ჭიქა 5 ცენტად).

აფთიაქის გამყიდველებმა სიროფში შეურიეს გაზიანი წყალი. მთელი პირველი წლის განმავლობაში სასმელი იყიდებოდა საშუალოდ დღეში ათ ჭიქამდე.

დასახელება "კოკა–კოლა", ისევე როგორც წარწერის შრიფტი შექმნა ფრენკ რობინსონმა. გამომგონებელმა ჯონ პემბერტონმა, რომელმაც ვერ განსაზღვრა კოკა-კოლას სასმელის მომავალი წარმატება, გარდაცვალებამდე ცოტა ხნით ადრე, 1888 წელს თავისი საქმე მიჰყიდა რამდენიმე პარტნიორებს.

გარკვეული პერიოდის შემდეგ ატლანტაში გამოჩნდა ირლანდიელი ღარიბი ემიგრანტი – აზა კენდლერი, რომელსაც ჯიბეში მხოლოდ დოლარი და 75 ცენტი ჰქონდა, მაგრამ მას ჰქონდა გამართლების დიდი რწმენა. საკმაოდ კარგი კომერციული ნიჭის შედეგად მან მოახერხა გარკვეული კაპიტალის დაგროვება და კოკა-კოლის რეცეპტის შესყიდვა პემბერტონის ქვრივისგან 2300 ამერიკულ დოლარად.

ძმასთან და ორ კომპანიონთან ერთად აზა კენდლერმა 1893 წლის 31 იანვარს ჯორჯიას შტატში დააფუძნა კომპანია სახელწოდებით – "The Coca-Cola Company" საწყისი კაპიტალით 100 ათასი დოლარი და ოფიციალურად დაარეგისტრირა მისი სავაჭრო ნიშანი, რომელიც გამოიყენება 1886 წლიდან. შეიძლება თავისუფლად ითქვას, რომ თუ პემბერტონი არის კოკა-კოლის სასმელის შემქმნელი, აზა კენდლერი არის კომპანია კოკა-კოლის შემქმნელი. იმავე წელს კენდლერმა გადაიხადა კომპანიის აქციების პირველი დივიდენდები (20 დოლარი აქციაში). იმ პერიოდიდან მოყოლებული კომპანია თავის აქციონერებს ყოველ წელს უხდის დივიდენდებს.

აზა კენდლერმა დაიწყო კოკა-კოლას სარეკლამო კომპანია, შექმნა პროდუქტის რეალიზაციის ცალკე განყოფილება, რომელშიც მოიწვია ენერგიული და შრომისმოყვარე თანამშრომლები. გამომდინარე იქიდან, რომ კარგი რეკლამისათვის ეს ყველაფერი საკმარისი არ არის, აზამ გამოიყენა მაშინდელი დროისათვის ახალი სარეკლამო ფორმები. მან დაიწყო ფოსტის საშუალებით კოკა-კოლის უფასო პორციების მიღებაზე კუპონების და კომპანიის სავაჭრო ნიშნის გამოსახულებიანი სუვენირების დაგზავნა კლიენტებისთვის .

ამ სუვენირების აქციამ კომპანიას მოუტანა განუზომლად დიდი პოპულარობა. სასმელი გახდა ძალიან მოდური, კომპანიის ლოგო კი ცნობადი ყველასათვის. იგი იბეჭდებოდა მოდური ჟურნალების გარეკანებზე, უზარმაზარ პლაკატებზე და ა.შ.

1894 წელს გაიხსნა სიროფის წარმოების მეორე ქარხანა ტეხასის შტატში. ამავე წელს ქალაქ ვიკსბურგის ერთ–ერთმა მაღაზიის მფლობელმა სიმარტივისთვის დაიწყო კოკა-კოლას ბოთლებში ჩამოსხმა და ამ ფორმით გაყიდვა. ხუთი წლის შემდეგ კი ორმა მწარმოებელმა ბენჟამინ ტომასმა და ჯოზეფ უაიტხედმა კენდლერისგან მიიღეს სასმელის ბოთლებში ჩამოსხმისა და გაყიდვის ექსკლუზიური უფლება ამერიკის მთელ ტერიტორიაზე. აიზა კენდლერი ვერ ხედავდა დიდ მოგებას ბოთლებით გაყიდვაში და ამიტომ ადვილად დათმო ეს ექსკლუზივი სიმბოლურ ფასად – 1 დოლარად. წინსწრებით აღვნიშნავთ, რომ ბოთლებში ჩამოსხმული კოკა-კოლის გაყიდვიდან მოგებამ მხოლოდ 1928 წელს გადააჭარბა ჩამოსასხმელი კოკა-კოლის მოგებას.

  • 1898 წელს ატლანტაში აშენდა სამ სართულიანი კოკა-კოლის ოფისი.

შემდეგი 20 წლის განმავლობაში კოკა-კოლის ქარხნების რიცხვმა მიაღწია ათასს.

  • 1902 წელს ბაზარზე გამოჩნდა ახალი კონკუტენტი - კომპანია პეპსი კოლა (Pepsi-Cola).
  • 1906 წელს კოკა-კოლა გავიდა კუბის და პანამის ბაზარზე.

მაგრამ გამოჩნდნენ ყალბი სასმელის დამამზადებლები. მათთან საბრძოლველად კომპანიამ 1915 წელს შექამნა ცნობილი კონტურული ბოთლი. მისი დიზაინი შეიქმნა ინდიანას შტატში.

  • 1977 წელს კონტურული ბოთლი დარეგისტრირდა როგორც კოკა-კოლის ერთ–ერთი სავაჭრო ნიშანი.
  • აზა კენდლერმა მიჰყიდა კომპანია ერნესტ ბუდრაფს – ბანკირს ატლანტიდან 25 მილიონ დოლარად.
  • 1923 წელს კომპანიას სათავეში უდგება ერნასტის შვილი – რობერტ ბუდრაფტი, რომელიც თანამდებობაზე რჩება 60 წლის განმავლობაში. მან შექმნა კორპორაცია კოკა-კოლა. ამავე დროს შეიქმნა კოკა-კოლის გაყიდვის ერთიანი სტანდარტები.
  • 1928 წელს ამსტერდამის ოლიმპიურ თამაშებზე ამერიკის ნაკრებმა ჩაიტანა 1000 ყუთი (ყუთში იყო 6 ბოთლი) კოკა-კოლა, სასმელმა ხალხის დიდი ინტერესი გამოიწვია.

ამის შემდეგ კოკა-კოლა გახდა ოლიმპიური და სხვა საერთაშორისო სპორტული თამაშების სისტემატიური სპონსორი.

  • 1931 წელს კომპანიამ ამერიკელ მხატვარს ჰადონ სუნდბლომს შეუკვეთა თეთრ–წითელი ფერის სანტა კლაუსის კოსტუმის დიზაინი (მანამდე სანტა კლაუსი იცვამდა სხვადასხვა ფერის და ფორმის ტანისამოსს). მხატვარმა ბევრი ფიქრის შემდეგ სანტას სახე დახატა საკუთარი ავტოპორტრეტის სახით.

ამავე პერიოდში დიდ პოპულარობას იძენს პეპსი კოლა. მასთან საბრძოლველად კოკა-კოლამ შეიტნა სარჩელი კონკურენტის მიერ საავტორო უფლებების დარღვევასთან დაკავშირებით (სახელწოდებაში კოლას გამოყენება). საბოლოოდ დიდი და სკანდალური საქმე დამთავრდა მშვიდობიანი შეთანხმებით. მაგრამ ეს მხოლოდ ერთი შეხედვით. დაიწყო "ცივი ომი" ორ კონკურენტ კომპანიას შორის.

მსოფლიო ომის პერიოდში 5 მილიონი ბოთლი კოკა-კოლა გაიგზავნა სამხედროებისთვის. .

  • 1960 წელს დაიწყო სასმელის ქილებში ჩამოსხმა, რომელიც მანამდე გამოიყენებოდა მხოლოდ არმიისათვის. 1977 წლიდან კი დაიწყო კოკა-კოლის 2 ლიტრიანი პლასტიკური ბოთლებით გამოშვება.
  • 1979 წელს კომპანიის სათავეში მოდის რობერტო გოზუეტა.
  • 1982 წელს გამოვიდა კოკა-კოლის ახალი სასმელი Diet Coke, რომელიც შაქრის მაგივრად შეიცავს შემცვლელს და არის ნაკლებად კალორიული.

დღევანდელ დღეს კოკა-კოლა არის მთელს მსოფლიოში ცნობადი მარკა. იგი იყიდება თითქმის 200 ქვეყანაში. როგორც ამბობენ ერთი დღის განმავლობაში მთელს მსოფლიოში იყიდება საშუალოდ 1 მილიარდი ბოთლი კოკა-კოლა.

იხ. ვიდეო

                                     ხეკოლა


ოლა (ლათ. Cola) — მცენარეთა გვარი ბალბისებრთა ოჯახისა. მარადმწვანე ხეებია. 125-მდე სახეობა გავრცელებულია აფრიკის ტროპიკებში. უფრო გავრცელებული და სასარგებლო სახეობებია მბზინავი კოლა (ლათ. Cola nitida), წაწვეტებულფოთოლა კოლა (ლათ. Cola acuminata), რომლებიც დასავლეთ აფრიკაში, ვესტინდოეთსა და ბრაზილიაში ფართოდაა გავრცელებული კულტურაში.

ხეკოლას თესლი (დიამეტრი 3 სმ), რომელიც კოლას კაკლის სახელითაა ცნობილი, დიდი რაოდენობით შეიცავს ალკანოიდ კოფეინს (2,5%), კოლატინს და თეობრომინს (0,05%). იყენებენ მედიცინაში, აგრეთვე „კოკა-კოლასა“ და „პეპსი-კოლას“ დასამზადებლად.





 

უძველესი უცხოპლანეტელები (სერიალი)

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -   უძველესი უცხოპლანეტელები (სერიალი) ინგლ. Ancient Aliens Ancient Aliens არის ამერიკული...