воскресенье, 29 сентября 2019 г.

SpaceX Starship

                      SpaceX Starship

                                                    
Starship during its first test flight on 20 April 2023. -Starship პირველი საცდელი ფრენის დროს 2023 წლის 20 აპრილს.


კოსმოსური ხომალდი სპეის იქსი - ეს სრულყოფი მრავალჯერადი გამოყენების მეორე საფეხურია და კოსმოსური აპარატი, შემუშავებული  რაკეტა  - მატარებელი BFR SpaceX. ჩარჩო პროგრამაში.  ის დაპროქერებულია როგორც ხანგრძლივი სატვირთო კოსმოსური აპარატი, რ-იც ასევე მოემსახურებაროგორც  მეორე საფეხური ორსაფეხურიანი ორბიტალური სადგურზე BFR და ინტეგრირებული სექცია სასარგებლო დატვირთვის. ის ასევე დამოუკიდებელი რაკეტა არის თავისი   კლასიში, რადენედაც ამით დაიწყო ფართო პროგრამა სუბორბიტალური ფრენების გამოცდები  2019 წ-ში და მოგვიანებით იგეგმება ფრენები დამოუკიდებლადსხვადასხვა  პლანეტაზებზე და  ციურ სხეულებზე მზის სისტემაში.
იხ.ვიდეო პირველი წარდგენილი პორტოტიპი რ-იც უნდა გამოიცადოს.


კომლექსური სსიტემური გამოცდები ვარსკვლავთმფრენის დაიწყო 2019წ-ის მარტში დამატებული ერთი რაკეტის ძრავის Raptor როგორც  ფრენა საწვავის კონსტრუქცია Starhopper. Starhopper გამოიყენებოდა  2019წ-ის აგვისტომდე სტატიკური  გამოცდისთვის და დაბალსიმაღლეზე, დაბალსიჩქარიანი ფრენის გამოცდისთვის ვერტიკალური გაშვებისთვის და დაშვება  ივლისში და აგვისტოში. ორი დამატებითი სატესტო მოდული, ორბიტალური პროტოტიპი ვარკვლავტფრენის, შენდება კოკნკურებულ კომანდებში ტეხასში და  ფლორიდაში. მათი იგეგმება გამოყენება სიმაღლის და სწრაფი სიჩქარის სატასტსტო  გამოცდები დაიწყება  2019 წ-ის ბოლოს. ყველა გამოცდები აგებულია  კორპუსისგან უჟანგავი ფოლადისგან  9 მ-ის (30 ფ.) დიამეტრის.
იხ. ვიდეო


დანიშნულება - იგეგმება წარმატებული დამუშავების სტარშიფ რაკეტეს შემთხვევაში კოსმოსური სატრასნპორტო სფეიქსის სისტემები (ფალკონ-9, ჰევი და დრაგონი) 2020 წ-ს შეფასებით სფეიქსის სტარშიპის ყველა გაშვება იქნება უფრო იაფი ვიდრე სხვების.
იხ. ვიდელო ლაივი გამოცდები
იხ. ვიდეო - Starship | First Integrated Flight Test - Starship gave us quite a show during the first flight test of a fully integrated Starship (S24) and Super Heavy rocket (B7) from Starbase in Texas.

On April 20, 2023 at 8:33 a.m. CT, Starship successfully lifted off from the orbital launch pad for the first time. The vehicle cleared the pad and beach as Starship climbed to an apogee of ~39 km over the Gulf of Mexico – the highest of any Starship to-date.

With a test like this, success comes from what we learn, and we learned a tremendous amount about the vehicle and ground systems today that will help us improve on future flights of Starship

იხ. ვიდეო 

ABORTED | SpaceX Starship SN-6 Static Fire Test | Boca Chica.TX




              Starship SN8     წარმატებული გამოცდა პროტოტიპის

ირველად, პროტოტიპს ერთდროულად აქვს დახურული, ცხვირის კონუსი და 3 Raptor ძრავა. ცეცხლის ტესტები სამი ძრავის გაშვებით მოხდა 2020 წლის 20 ოქტომბერს, 10, 12 და 24 ნოემბერს. პირველი ტესტის შემდეგ სამი ძრავით SN30, SN32 და SN39, ინჟინრებმა SN39 შეცვალეს SN36 . მეორე ტესტის შემდეგ, SN32 ძრავა, რომელიც დაზიანდა ადგილის ზედაპირის ნამსხვრევებით, შეიცვალა SN42- ით. შემდეგი ტესტი იყო ფრენა 12.5 კმ სიმაღლეზე. პირველი გაშვების მცდელობა მოხდა 2020 წლის 8 დეკემბერს, მაგრამ დაგეგმილ აფრენამდე ერთი წამით ადრე, გააქტიურდა ძრავის გამორთვის სისტემა და გაშვება გადაიდო მეორე დღეს. 2020 წლის 9 დეკემბერს UTC 22:45 საათზე კოსმოსური ხომალდი წარმატებით გაუშვა სამი ძრავით და ავიდა მითითებულ სიმაღლეზე. ასვლის ბოლო ფაზაში, ძრავები თანმიმდევრულად ითიშებოდა, როგორც დაგეგმილი იყო. დაწყებიდან 1 წუთსა და 40 წამში, პირველი ძრავა გამორთულია, რაც ხანმოკლედ აანთებს მიმდებარე მოწყობილობას. მეორე ძრავა გაჩერებიდან 3 წუთში გაჩერდა. ბოლო ძრავა გამორთეს 4 წუთის შემდეგ, 40 წამის შემდეგ, რის შემდეგაც გემი, საორიენტაციო ძრავების დახმარებით, ჰორიზონტალურ მდგომარეობაში შევიდა და ფლაპების გამოყენებით დაიწყო კონტროლირებადი დაწევა. გაშვებიდან 6 წუთში და 32 წამში, საწვავის მიწოდება მაგისტრალიდან გადავიდა წნევის ავზებზე, Starship- მა ხელახლა აამოძრავა ძრავები და გადააკეთეს ვერტიკალურ მდგომარეობაში რეაქტიული დაშვების შესასრულებლად. ამასთან, ცხვირის ავზში ჟანგბადის დაბალი წნევის გამო, ძრავები ვერ მუშაობდნენ როგორც მოსალოდნელი იყო. დამუხრუჭებით მხოლოდ ორი ძრავით, Starship- მა ვერ შეძლო შეემცირებინა მისი სიჩქარე და აფეთქდა სადესანტო ზედაპირის ზედაპირზე. ფრენის მთლიანი ხანგრძლივობა იყო 6 წუთი 42 წამი . ტესტი გთავაზობთ მონაცემებს იმის გასაგებად, თუ როგორ ხდება კორპუსის გადაფრენის კონტროლი დაცემის, მოწიწებისა და მოძრაობის კონტროლი.

                                         ხტუნვა და აფეთქება იხ. ვიდეო

მაშ ასე სნ 9 მზადება მიმდინარეობს იხ. ვიდეო
იხ. რეკლამა ბმულზე
იხ. ვიდეო 

                         Inside SpaceX Starship - unofficial interior concept


იხ. ვიდეო SN9
იხ. ვიდეო











суббота, 28 сентября 2019 г.

                                    გენიუსი

                                                       
                                 გენიუსი (ს . ნაციონალური არქეოლოგიური მუზეუმი, მადრიდი)
(ლათ. genius) — რომაელთა წარმოდგენით კეთილი სული, რომელიც მფარველობდა თითოეულ ადამიანს და აყალიბებდა მის ხასიათს. გენიუსი ითვლებოდა ადამიანის თანამგზავრად მთელი სიცოცხლის განმავლობაში. გენიუსი ეხმარებოდა მხოლოდ მამაკაცებს, ქალთა შემწედ კი იუნონა ითვლებოდა. ყოველი რომაელის დაბადება გენიუსის დღესასწაულად მიაჩნდათ და უსისხლო მსხვერპლს სწირავდნენ. საკუთარი გენიუსი ჰყავდა ყველა ქალაქს, ოჯახს, ხალხს, ტომს და ა.შ. რომში იდგა მისი ქანდაკება. მას თავზე გვირგვინი ედგა, სახეს გრძელი წვერი უმშვენებდა, მარჯვენა ხელში სიუხვის ქვა ეჭირა, ხოლო მარცხენაში – კვერთხი. ყოველი წლის 9 ოქტომბერს მას მსხვერპლს სწირავდნენ.
იმპერიის პერიოდში გენიუსისათვის მსხვერპლი იმპერატორსაც კი მიჰქონდა. ხალხი გენიუსს გველის სახითაც წამოიდგენდა. ხელოვნებაში გენიუსი, ჩვეულებრივ — ფრთოსან არსებად გამოისახებოდა. აქედან წარმოიშვა გაგება ადამიანის გენიალურობის, რაც სიტყვასიტყვით აღნიშნავს მფარველობა სული-გენიის. გენია ასევე იცავს ადამინს ბოროტი სულიების მიერ, ავადყოფობიაგან და უიღბლობისგან.
გენიუსი ასირიული მითოლოგიაში წარმოადგენს მფარველ როლს.ისინი მფარველობენ ადამიანის სხეულს ან სალოცავს ან სახლს, რომ წინ აღუდგეს ბოროტ სულებს. ასირიელბს ვერ წარმოადგენიათ, რომ ადგილი დაცარიელებული იქნებოდა: თუ სული, რომელიც ადამიანს იცავს, დატოვებს მას, ის არ ნელდება ბოროტი გენიის ხელში ჩაგდებაში,” - წერს ს.ფოსეტი ”ასურეთის ჯადოსნში”.
გენიუსი ბერძნული მითოლოგიაში ბერძნულ მითოლოგიაში ზოგიერთი დანიონი (დემონები  არის გენიოსების ანალოგი. კეთილ გენიოსს უწოდებდნენ agatodaimon ან agafodaimon (ბერძნულიდან. Αγαθο, კარგი, კარგი), ბოროტი - დემონივით (ბერძნულიდან. Κακό, ბოროტი).

სოკრატემ აღწერა მისი პიროვნული დაიმონ-გენიოსი, როგორც შინაგანი ხმა, რომელიც ყოველთვის აფრთხილებდა ფილოსოფოსს, როგორც კი სურდა არასწორედ გაკეთებულიყო. ფედონში, 107-108 წელს, სოკრატე განმარტავს, რომ ადამიანის დეიმონიუმი, რომელიც სიცოცხლის განმავლობაში ზრუნავს სულზე, ეხმარება სულს, დატოვოს ცოცხალთა სამყარო და დაიმკვიდროს ჰადესთან, რაც დეიმონიას უკავშირდება ანგელოზ აზრაელთან.

ეპინომისის დიალოგში, პლატონი, სოკრატის მოსწავლე ამბობს, რომ დაიმონელები „გულისხმობენ რასს, რომელსაც შეუძლია სწრაფად ისწავლოს და კარგი მეხსიერება ჰქონდეს, ისინი კითხულობენ ჩვენს ყველა აზრს და კეთილი და კეთილშობილური არიან საოცარი წყალობით, მაგრამ ისინი ძალიან ბოროტი აზრები არიან აღიქმება უკიდურესი ზიზღით ”. დიალოგში "სახელმწიფო", პლატონი ამბობს, რომ კაცობრიობის უბედურ შემთხვევებზე აიხსნება "დეიმონის მხრიდან ყურადღების ნაკლებობა, რომელმაც გაგვიწია, წამოგვიყვანა, მიგვიყვანა ... და გახდა სუსტი და უმწეო". დიალოგში "ტიმაუსი", 41, პლატონი ციტირებს მსოფლიოს შექმნის მითს, რომელშიც დემიურგი პირველ ღმერთებს მიმართავს და ბრძანებს ქმნის ტომთა ქმნილებას, რაც იქნებოდა "სახელმძღვანელო პრინციპი მათთვის, ვისაც სურს დაიცვას სამართლიანობა და ღმერთები.
                                                Schutzengel Dorigo.jpg
გენიუსი ქროსტიანობაში  მფარველობითი სულისკვეთება, დაცულია ქრისტიანულ ტრადიციაში, ღვთისმსახურების ანგელოზის გამოსახულებით, ღვთის მიერ კაცობრიობის მიერ ნათლობის დროს, დახმარებისა და ხელმძღვანელობისთვის. კათოლიკური და მართლმადიდებლური ეკლესიები ასწავლიან პატივსა და მოწვევას მეურვე ანგელოზთა ლოცვებში, როგორც უახლოეს სულიერ მოძღვრებად და მფარველებად.
გენიუსი ოკულტიზმში და მაგია 1898წ-ს ს.კ. მაკგრეგორ მაზერმა ფრანგულიდან ინგლისურად გადათარგმნა ერთი უჩველო ტრაქტატი სახელწოდებით ,, ”აბრამელინის ჯადოქრის წმინდა ჯადოქრობის წიგნი, რომელიც აბრაამ ებრაელმა მიაწოდა თავის ვაჟს, ლამეხს''. გრიმუარი წიგნის რ-იც (ფრანგ. grimoireფრანგ. grammaire-სგან) — წიგნი, რომელიც აღწერს მაგიურ პროცედურებს და შელოცვებს სულების (დემონების) გამოძახების მიზნით, ან წიგნი რომელიც შეიცავს სხვა რომელიმე ჯადოსნურ რეცეპტებს. ასეთი წიგნები ჩვეულებრივ შეიცავენ ინფორმაციას სხვადასხვა ჯადოსნური ნივთების, ისეთების, როგორებიც თილისმები ან ამულეტებია, დამზადების შესახებ. 13 საუკუნე. ხელნაწერი რ-იც  დაწერილია იბრითულ ენაზე და წარმოადგენს პრაქტიკულ მაგიას, ინახებოდა საფრაგენთის ბიბლიოთეკაში (Bibliothèque de l’Arsenal) და  XVII ს-ის ბოლოს იყო გადათარგმნილი ფრანდულ ენაზე.

გრავიტაციული ლინზირება

        გრავიტაციული ლინზირება

                                                           
აინშტაინის ჯვარი - ოთხი გამოსახულება შორეული კვაზარების ჩარჩოში სვავს ახლო გალაქტიკას,რ-იც გრავიტაციულ ლიზებირებას ახდენს
 ხდება, როდესაც სივრცეში განაწილებული მატერია (როგორიცაა გალაქტიკური გროვა) ექცევა შორეულ წყაროსა (უკან მყოფი გალაქტიკა) და დამკვირვებელს შორის. ამ მატერიას შესწევს იმის უნარი, რომ სინათლე დაამახინჯოს, ანუ მოახდინოს მისი ლინზირება, როდესაც სინათლე დამკვირვებლისკენ მოდის. ეს ეფექტი ცნობილია, როგორც გრავიტაციული ლინზირება, რადგან ამ დროს ხდება ისეთივე ლინზირება, როგორსაც ჩვეულებრივი ოპტიკური ლინზა აკეთებს. ეს მოვლენა ალბერტ აინშტაინმა თავის ფარდობითობის ზოგად თეორიაში იწინასწარმეტყველა. თუმცა, მიჩნეულია, რომ ორესტ ჩუოლსონმა წამოაყენა პირველად თეორია ამ ეფექტის შესახებ 1924 წელს, მაგრამ გრავიტაციული ლინზირება მაინც უფრო აინშტაინთან ასოცირდება, რომელმაც გამოაქვეყნა უფრო ცნობილი სტატია ამ მოვლენაზე 1936 წ.-ს
იხ. ვიდეო
მასიური ობიექტის (მაგალითად გალაქტიკური გროვის ან შავი ხვრელის) გარშემო დრო-სივრცე გამრუდებულია. შედეგად, უკან მყოფი წყაროდან (მაგ. გალაქტიკა) წამოსული სინათლე დრო-სივრცეში გავლისას მრავლდება და დეფორმირდება. გრავიტაციულ ლინზირებას ასევე შესწევს იმის ძალა, რომ უკან მყოფი ობიექტი გაადიდოს ან დეფორმირება მოახდინოს.
იხ. ვიდეო

ოპტიკური ლინზისაგან განსხვავებით, მაქსიმალური დეფორმაცია მაშინ ხდება, როდესაც ობიექტი „ლინზასთან“ ახლოსაა და პირიქით, რაც უფრო შორსაა მით უფრო ნაკლებად ლინზირდება ობიექტი. მაშასადამე, გრავიტაციულ ლინზას არ აქვს ერთი ფოკუსური მანძილი, მაგრამ ამის ნაცვლად აქვს ფოკუსური ხაზი. თუ სინათლის წყარო (რომელსაც ვაკვირდებით) გრავიტაციული ლინზა (მასიური ობიექტი) და დამკვირვებელი ერთ სწორ ხაზზე აღმოჩნდენ, თავდაპირველი სინათლის წყარო გამოჩნდება, თითქოს მასიური ლინზის გარშემო დიდი რგოლია. თუ არასწორი განლაგებაა (ანუ ზუსტად ერთ ხაზზე არ არიან განლაგებულნი), მაშინ დამკვირვებელი რგოლის ნაცვლად დაინახავს ლინზირებულ რკალს. ეს ფენომენი პირველად ახსენა სანქტ-პეტერბურგის ფიზიკოსმა ორესტ ჩოულსონმა, ხოლო 1936 წელს ალბერტ აინშტაინმა ზუსტად განსაზღვრა. სადაც გრავიტაციული ლინზის მასა არის არათანაბარი ( ანუ მატერია არათანაბრადაა განაწილებული, მაგალითად გალაქტიკური ჯგუფები და გროვები) და არ იწვევს დრო-სივრცის სფერულად დეფორმირებას, წყარო (რომელიც ლინზირდება) დაემსგავსება ნაწილობრივ რკალებს, რომელიც ლინზის გარშემო არიან მიმოფანტულნი. დამკვირვებელმა შემდეგ შეიძლება დაინახოს იგივე წყარო მრავალფეროვნად დეფორმირებული. ამის რიცხვი და ფორმა დამოკიდებულია წყაროს, ლინზისა და დამკვირვებლის პოციზიებზე, და ასევე ლინზირებული ობიექტის ფორმაზე.
                                                   
                                                            გრავიტაციული ლიზნირების განტოლება
გრავიტაციული ლინზირების 3 ტიპი არსებობს:
1. ძლიერი ლინზირება: როდესაც ადვილად ჩანს დეფორმირებები, როგორიცაა "აინშტაინის რგოლების", რკალების და მრავალფეროვანი ხედების წარმოქმნა.
2. სუსტი ლინზირება: ეს ხდება, როდესაც უკან მყოფი წყაროების დეფორმირება არის ბევრჯერ მცირე და შეიძლება მოხდეს დეტექტირება წყაროების დიდი რაოდენობის ანალიზით, რადგან იპოვონ თანმიმდევრული დეფორმაციების მხოლოდ რამდენიმე პროცენტი. ეს ლინზირება სტატისტიკურად გამომჟღავნდება, როდესაც ფონური ობიექტების უმეტესი გაჭიმულობა შვეულადაა ლინზის ცენტრის მიმართულებით. დიდი რაოდენობის გალაქტიკების მიმართულებებისა და ფორმების გაზომვით, მათი მიმართულებები (საითკენაცაა მიმართული) შეიძლება იყოს საშუალო, რომ გაიზომის მალინზირებელი ველის მატრიცები ნებისმიერ რეგიონში. ეს შეიძლება გამოყენებული იყოს სივრცეში მასის გადანაწილების რეკონსტრუქციისთვის: უფრო ზუსტად, ბნელი მატერიის ფონური გადანაწილების რეკონსტრუქცია შეიძლება გაკეთდეს. რადგანაც გალაქტიკების უმეტესობა ელიფსურია და სუსტი გრავიტაციული ლინზირების სიგნალი ძალიან მცირეა, ამ დროს გალაქტიკათა ძალიან დიდი რაოდენობის უნდა იყოს გამოყენებული ამ დაკვირვებებში.
                                               Gravitational lens-full.jpg
3. მიკროლინზირება: ასეთი ტიპის ლინზირების დროს არანაირი დეფორმირება არ შეიმჩნევა ფორმაში, მაგრამ უკან მყოფი ობიექტიდან წამოსული სინათლის რაოდენობა იცვლება დროთა განმავლობაში. ერთ ტიპურ შემთხვევაში ეს მალინზირებელი ობიექტი შეიძლება იყოს "ირმის ნახტომში" მყოფი ვარსკვლავები სხვა, შორეულ გალაქტიკაში არსებული ვარსკვლავების ფონით, ან, მეორე შემთხვევაში, უფრო შორეული კვაზარიც კი. მიკროლინზირებისას შეიძლება ლინზა ობიექტი შავი ხვრელიც იყოს. მიკროლინზირება იმიტომ ჰქვია, რომ ძირითადად ამ პროცესში მიკროობიექტები მონაწილეობენ (მაგ. შავი ხვრელი მიკროობიექტია)
იხ. ვიდეო



суббота, 21 сентября 2019 г.

                                   ძრავა

                                                       
                                                 სქემა მუშაობის 4-ტაქტიანის  შიდა წვის ძრავის
 მანქანა, რომელიც რაიმე ენერგიას გარდაქმნის მექანიკურ ენერგიად. გამოყენებული ენერგია შეიძლება იყოს სითბური, გრავიტაციული, ქარის, წყლის და ა. შ.
ძრავა შედგება მრუდხარა ბარბაცა მექანიზმისგან, რომლის შემადგენლობაში შედის შემდეგი დეტალები: დგუშიდგუშის თითიბარბაცამუხლა ლილვი და მქნევარა.
იხ.ვიდეო

                           წყლის ბორბალი

                                                               

მექანიკური მოწყობილობა ვარდნილი წყლის ენერგიის (ჰიდროენერგიის) მბრუნავი მოძრაობის ენერგიად გადასაქცევად, რათა ბორბლის ღერძზე შესაძლებელი იყოს სამუშაოს შესრულება. გარკვეულ დონეზე წყლის აწევისას მასში იკრიბება ამ დონის შესაბამისი პოტენციური ენერგია, ამდენად, ვარდნილ წყალს სამუშაოს შესრულება შეუძლია. უკუგარდაქმნა გამოიყენებოდა "ნიჩბიან ბორბლებში" პირველ ორთქლმავლებზე.
მინი ელექტროსადგური
მბრუნავი მოძრაობის ენერგიად გარდაქმნის მიზნით განასხვავებენ წყლის ბორბლის სამ ძირითად ტიპს:
  • ნორია ანუ მბრუნავ-ამწე წყლის ბორბალი მარგი ქმედების კოეფიციენტით 35 %-მდე;
  • დამსხმელი ბორბალი მარგი ქმედების კოეფიციენტით 85 %-მდე;
  • საშუალო სიმძლავრის მარგი ქმედების კოეფიციენტით 75 %-მდე


воскресенье, 15 сентября 2019 г.

ვეგა

                                 ვეგა

                     
                                                    ვეგა გამოსახული ტელესკოპ სპიცერი
                                     ასტრონომია                                                                                  ცნობილია, როგორც ალფა ქნარი — ქნარის თანავარსკვლავედის ყველაზე კაშკაშა ვარსკვლავი, მეხუთე ყველაზე კაშკაშა ღამის ცაზე და მეორე ყველაზე კაშკაშა ცის ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში, არქტურის შემდეგ. ასტრონომიული თვალსაზრისით, მდებარეობს მზესთან ახლოს, 25 სინათლის წლის მანძილზე; არქტურთან და სირიუსთან ერთად წარმოადგენს მზის ერთ-ერთ ყველაზე კაშკაშა ვარსკვლავს მზის სამეზობლოში. სახელწოდება ვეგა (Wega, მოგვიანებით - Vega) წარმოიშობა ტრანსლიტერაცირებული სიტყვა waqi  ( ჩამოვარდნა) რაბული ფრაზისგან النسر الواقع‎ (an-nasr al-wāqi‘), ნიშნავს ,,ჩამოვარდნილი ორბი'' ქნარის თანავარსკვლავედი ძველ ეგვიპტეში წარმოდგენილი იყო ორბის სახით ასევე ძველ ინდოეთში არწივის სახით.  ვეგა ასტრონომების მიერ კარგად არის შესწავლილი. ხშირად უწოდებენ მზის შემდეგ მეორე ყველაზე მნიშვნელოვან ვარსკვლავს ცაში. დაახლოებით ძვ. წ. 12 000 წლისთვის, ვეგა ჩრდილოეთის პოლარული ვარსკვლავი იყო და ამ სტატუსს კვლავ დაიბრუნებს 13 727 წელს, როცა მისი დახრილობა +86°14'გახდება.  ვეგა პირველი ვარსკვლავი იყო მზის შემდეგ, რომელსაც ფოტო გადაუღეს და ასევე პირველი, რომლის სპექტრიც ჩაიწერეს.  გარდა ამისა, ვეგა ასევე ერთ-ერთი პირველი ვარსკვლავი იყო, რომლამდე მანძილიც პარალაქსის მეთოდით გაზომეს. ვეგას მოარგეს ფოტომეტრიული სიკაშკაშის კალიბრირების სტანდარტი. წარმოადგენდა ერთ-ერთ იმ ვარსკვლავს, რომელიც გამოიყენეს UBV ფოტომეტრიული სისტემის მნიშვნელობის განსაზღვრისთვის.
იხ. ვიდეო
2005 წელს  კოსმოსურმა ტელესკოპმა Spitzer- ის მეშვეობით მოიპოვა ვეგას სურათები, ისევე როგორც მტვერი, რომელიც ვარსკვლავს გარს აკრავს ინფრაწითელ სპექტრში, რადგან მტვერი თავისუფლად გადასცემს ინფრაწითელ გამოსხივებას. დაინახეს, რომ მტვრის დისკის სხვადასხვა ნაწილები სხვადასხვა ტალღის სიგრძის გამოსხივების წყაროა. 24 მიკრომეტრის ტალღის სიგრძეზე დისკს აქვს 43 რკალი წამში, რაც შეესაბამება Vega– ს დაშორებას 330 ა. ე., 70 მიკრომეტრზე - 70 რკალი წამში (543 AU), ხოლო 160 მიკრომეტრიანზე - 105 რკალი წამში (815 AU). ეს ნაწილები, ვარსკვლავისაგან ფართო და შორს, პატარა ნაწილაკებისგან შედგებოდა დიამეტრის 1-დან 50 მიკრომეტრამდე. ვარსკვლავისგან მტვრის შიდა საზღვრის მანძილი შეფასებულია 71-102 ა. ე. ან 11 ± 2 რკალის წამში. დისკის ასეთი მკაფიო საზღვარი წარმოიშვა იმის გამო, რომ ვეგა აძლიერებს მტვრის ნაწილაკებს მისი გამოსხივებით, ამავე დროს იტევს მტვრის დისკს მიზიდულობის გამო, რის გამოც იგი შედარებით სტაბილურია .
ვეგას მახლობლად ორი მასიური ციური სხეულების შეჯახება მხატვრის აზრით. ამგვარმა შეტაკებებმა შეიძლება გამოიწვიოს ვეგას მტვრის დისკის წარმოქმნ

დისკის მტვრის მთლიანი მასა არის 0.003 დედამიწის მასა, რაც ექვემდებარება ობიექტს, რომლის რადიუსია დაახლოებით 1000 კმ. ვარაუდობენ, რომ ასეთი მასის სხეულის მტვრის განადგურება და მტვრად გადაქცევა ნაკლებად სავარაუდოა. უფრო სავარაუდოა, რომ მისი ფორმირება ხდება ნაკლებად მასის ობიექტების შეჯახების დროს, რამაც დაიწყო გამანადგურებელი კასკადი, დაეჯახა სხვა მსგავს ობიექტებს .

ასეთი მტვრის კონსტრუქციების ახალი მასალის შევსების გარეშე სიცოცხლე 10 მილიონ წელიწადზე მეტი არ არის. თუ ახალი შეტაკებები არ მოხდა, ისინი თანდათანობით წყვეტენ არსებობას.



четверг, 12 сентября 2019 г.

იერიქონი

                                იერიქონი

                                                
                                                                      ქალქის შემოგარენი
(არაბ. أريحا) — ქალაქი პალესტინაშიიერიქონის მუჰაფაზას ადმინისტრაციული ცენტრი. მდებარეობს მდინარე იორდანეს დასავლეთ სანაპიროზე.მოსახლეობა 20 000 კაცი, ძირითადად პალესტინელები. იერიქონი მდებარეობს მკვდარი ზღვის ჩრდილოეთით, ქალაქიდან ზღვამდე მანძილი არის 16 კილომეტრი, იერიქონი ზღვის დონეზე დაბლა მდებარეობს. ეს ქალაქი ასევე ითვლება მსოფლიოში ერთ-ერთ პირველ დასახლებულ ადგილად, რომელმაც დღემდე მოაღწია ქალაქიდან ჩრდილო-აღმოსავლეთით, 30 კილომეტრში მდებარეობს იერუსალიმი.
 ბიბლიაში მოხსენიებული მოსეს სიკვდილის შემდეგ უდაბნოში მართალი ისუ ძე ნავესი (ივრ. იეშუა ბინ-ნუნ) გამოეცხადა ღმერთი და უთხრა მას ეხელმძღვანელა
იხ. ვიდეო
ხალხისთვის და მათან ერთად გადასულიყო იორდანეში აღქმულ მიწაზე. მართალი ისუ, ძე ნავესი — მართლმადიდებელი ეკლესიის წმინდანი, ხსენების დღე არის ძველი სტილით 1 სექტემბერი, ახალი სტილით - 14 სექტემბერი. ისუ ებრაელთა ტომის წინამძღოლი იყო მოსეს სიკვდილის შემდეგ. სწორედ მას ხვდა წილად უფლის რჩეული ერის შეყვანა აღთქმულ ქვეყანაში. ღმერთი ისუს მიერ მრავალ სასწაულს აღასრულებდა: ნეტარის წინამძღვრობით ებრაელებმა ისე გაიარეს მდინარე იორდანეში, როგორც ხმელეთზე; იერიქონის კედლები ქალაქის ირგვლივ შვიდი დღის მანძილზე შჯულის კიდობანის შემოტარებით თავისით ჩამოიქცა, ბოლოს, გაბაონში ქანაანელებთან ბრძოლისას ისუს ბრძანებით „დადგა მზე საშუალსა ცისასა“ და მხოლოდ მაშინ ჩაესვენა, როდესაც მტერი საბოლოოდ დამარცხდა. ომის დამთავრების შემდეგ ისუ ნავემ აღთქმული ქვეყანა ისრაელის თორმეტ ტომს დაუნაწილა და ასათი წლის ასაკში მშვიდობით შეჰვედრა სული უფალს (XVI ს. ქრისტეს შობამდე). სიკვდილის წინ მან ებრაელებს მოსეს სჯულის ერთგულება დაუბარა. ამ მოვლენათა შესახებ მოთხრობილია ბიბლიაში, ისუ ნავეს წიგნში (თავები: 3, 5, 7, 10)
იერიქონი — პალესტინა
ქალაქში ჩატარებული არქეოლოგიური გათხრების შედეგად დადგინდა რომ, აქ მოსახლეობა ჯერ კიდევ ჩვენს ერამდე 9000 წლის წინ ცხოვრობდა. ამ ტერიტორიაზე მუდმივი დასახლება უკვე 8000 - 7000 წლის წინ ჩნდება. არქეოლოგიური მტკიცებულებები მიუთითებს რომ შუა ბრინჯაოს ხანაში, ქალაქის გალავანი მკვეთრად გაფართოებული და გაძლიერებული იყო. იერიქონი დროთა განმავლობაში სხვადასხვა იმპერიის შემადგენლობაში მოიექცა, ამ მიდამოებს ჯერ ასურეთი, ხოლო შემდეგ სპარსეთის იმპერია აკონტროლებდა. ალექსანდრე მაკედონელის ლაშქრობების შემდეგ, იერიქონი შევიდა მაკედონიის იმპერიის შემადგენლობაში, აქ გავრცელდა ელინიზმი. 
თანამდეროვე სიტორია 1948წ-ს არბ-ისრაელის ომის დროს 147-49წწ ერიხონი იქნა დაკავებული ტრასნაირდონაების მიერ, 1967წ-ს 6 დღიანი ომის დროს ისრაელის არმიის მიერ იქნა აღებული 1993წ-ს ოსლოს შეთანხმების შედეგად სეიქმნა პალესტიენლთა ნაციომალური ადმინისტრაცი რომლის შემაგდენლობაში შევიდა ერიხონი.
ინტიფადის ალ-აქსის   დაწყებისას  2000წ-ს ებრელეების შესავლა აკღზალული აქვთ განსაკუთრებული შემთხვევბის გარდა როცა ისრაელის არმია აძლევს შესვლის უფლებას ტურისტული ჯგუფებს.



вторник, 10 сентября 2019 г.

ასტრობიოლოგია

                      ასტრობიოლოგია

                                         
                შეიცანი სამყარო ჩვენ ვეძებთ სიცოცხლეს კოსმოსში
      უცნობია, იქნება თუ არა სიცოცხლე სამყაროში, იმ შემთხვევაში, რ-საც იგივე ურედები ქენბა როგორც დედამიწაზე მცენარეების (სახეობებში) ქლოროპლასტები მცენარეების ურედებში
 იმისათვის, რომ გავიგოთ არსებობს თუ არა სიცოცხლის ფორმები კოსმოსში და სხვა პლანეტებზე.  საინტერესო მეცნიერებაა იმ მხივაც რომ პრაქტიკულად უცხოპლანეტული სიცოცხლეს სწავლობს და იკვლევს.  ამას სწავლობს ასტრობიოლოგია. (ადრე ცნობილი, როგორც ეგზობიოლოგია) — მრავალმხრივი მეცნიერება, რომელიც შეისწავლის სიცოცხლის წარმოშობას (აბიოგენეზი), ადრეულ ევოლუციას და ცხოვრებას სამყაროს მომავალში. ასტრობიოლოგია განიხილავს დედამიწის გარეთ სიცოცხლის არსებობის საკითხს და თუ ეს ასეა, როგორ შეუძლია ადამიანებს ამის დადგენა.
რათქმა უნდა დედამიწა არ გახლავთ ცალკე იზოლირებული პლაენტა მიუხედავ იმისა რომ ვენ არ ვიცით არის თუ არა სიცოცხლე სხვაპლენეტებზე ამა თუ იმ სახით დღეისთვის. ეს მრავალმხრივი სფერო მოიცავს პლანეტარული სისტემის წარმოქმნას, კოსმოსური ნაერთების წარმოქმნას, ქვა-წყლის და ნახშირბადის ურთიერთქმედებას, დედამიწაზე ბიოგენეზს, პლანეტების საცხოვრებლად ვარგისიანობას და ცოცხალი ორგანიზმის ადაპტაციის უნარს დედამიწასა და სხვა პლანეტებზე.
                                               
ნუკლეინის მჟავები შეიძლება არ იყონ ერთადერთი ბიომოლეკულები, რომლებსაც სასიცოცხლო პროცესების დაპროგრამება შეუძლიათ
ასტრობიოლოგია იყენებს მოლეკულურ ბიოლოგიისბიოფიზიკისბიოქიმიისქიმიისასტრონომიისფიზიკური კოსმოლოგიისეგზოპლანეტოლოგიის და გეოლოგიის ინფორმაციას, რათა გამოიკვლიოს სიცოცხლის შესაძლებლობა სხვა სამყაროებში და აღმოაჩინონ დედამიწისგან განსხვავებული ბიოსფეროები. სიცოცხლის წარმოშობა და ადრეული ევოლუცია ასტრობიოლოგიის დისციპლინის განუყოფელი ნაწილია. ასტრობიოლოგია არსებულ სამეცნიერო მონაცემების ინტერპრეტაციით კავდება და ეხება ჰიპოთეზებს, რომლებიც დაფუძნებულია სამეცნიერო თეორიებზე.
იხ. ვიდეო ეგზოტიკური ადგილები სამყაროში 

ეს მრავალმხრივი სფერო მოიცავს პლანეტარული სისტემის წარმოქმნას, კოსმოსური ნაერთების წარმოქმნას, ქვა-წყლის და ნახშირბადის ურთიერთქმედებას, დედამიწაზე ბიოგენეზს, პლანეტების საცხოვრებლად ვარგისიანობას და ცოცხალი ორგანიზმის ადაპტაციის უნარს დედამიწასა და სხვა პლანეტებზე.
ტერმინი ასტრობიოლოგია პირველად იყო გამოყენებული სსრკ მცნიერმა გ.ა.ტიხოვმა 1953წ-ს შედგება სიტყვებისგან ასტრ. ბერძნ ,,ვარკვლავია'' ბიოს ,,სიცოცხლე'' და ლოგოს კვლევა,, იყო სხვა ტერმონოლოგიაც - ქსენობიოლოგია, ასნუ ,,დედამიწისაგარეთ ბიოლოგია'' ეს ტერმინი იყო გამოყენებული 1954წ-ს მწერალ-ფანტასტსმა რობერტ ჰაინლენიმ მისი რომანში ,,ვასრკლავის მხეცი''
ბიოქიმია წარმოიშვა დიდი აფეთქებიდან მალევე, 13.8 მილიარდი წლის წინ, სავარაუდოდ, ეპოქის დროს, როდესაც სამყარო მხოლოდ 10-17 მილიონი წლის იყო. პანსპერმიის ჰიპოთეზის მიხედვით, მიკროსკოპული სიცოცხლე ვრცელდება მეტეოროიდებით, ასტეროიდებით და სხვა მცირე მზის სისტემური ორგანოებით, რომლებიც შეიძლება არსებობდეს სამყაროში. 2015 წლის აგვისტოში გამოქვეყნებული კვლევის თანახმად, ძალიან დიდი გალაქტიკები შეიძლება უფრო ხელსაყრელი იყოს დასახლებადი პლანეტების შექმნისა და განვითარებისათვის, ვიდრე ისეთი პატარა გალაქტიკა, როგორიც ირმის ნახტომია. მიუხედავად ამისა, დედამიწა რჩება სამყაროში ერთადერთ ადგილად, სადაც ადამიანს სიცოცხლე შეუძლია. მიახლოებითი გამოთვლებით, სამყაროში უნდა არსებობდეს სასიცოცხლო ზონები (ხანდახან მოხსენიებული, როგორც "ოქროს გრავირებული ზონები").
დედამიწის მსგავსი სხვა პლანეტების სიცოცხლის ძიებისას, ზოგიერთი მარტივი ვარაუდი ასტრობიოლოგების სამუშაოს ამარტივებს. არსებობს საფუძვლიანი ეჭვი, რომ ჩვენს გალაქტიკაში სიცოცხლის დიდი უმრავლესობის განუყოფელი ნაწილია ნახშირბადი, ისევე როგორც დედამიწის ყველა სიცოცხლის ფორმისთვის. ნახშირბადი არის მეოთხე ყველაზე გავრცელებული ელემენტი სამყაროში და ენერგია, რომელიც აუცილებელია მისი მოლეკულებისთვის, საკმარისია ისეთი მოლეკულების ფორმირებისთვის, რომლებიც არა მხოლოდ სტაბილურია, არამედ რეაქტიული. ის ფაქტი, რომ სხვა ნახშირბადის ატომები ადვილად ერთდებიან და ქმნიან ძლიერ ბმას, იძლევა უკიდურესად გრძელი და რთული მოლეკულების წარმოქმნის საშუალებას.
დღეისთვის ასტრობიოლოგიის ინტერეს წამოროაგდენს ,,ნასა'' კვლევები ჯერ კიდევ 1959წ-ს დაიწყეს კოსმოსური პროგრამებში 1960წ-ს შეიქმმნა პროგრამა პროგრამა ეკზობიოლოგიის 1971წ-ს ,,ნასამ'' დააფინასნა პროექტი (სეტი) ძებნა არამიწიერი ცივილიზაციის. პროგრამა ,,ვიკინგი'' დაიწყო 1976წ-ს, სამი ბიოლოგოიური ექსპერიმენტის ჩათვლით, სემუშავება შესაძლო სისცოცხლის არსებობის მარსზე. სამიცნერო აპარატი Mars Pathfinder, დაეშვა 1997წ-ს ჰქონდა სამეცნიერო ტვირთი აღმოჩენისათვის მიკრობებისთ ან ნამარხების.
იხ.ვიდეო რა არის სუცოცხლე ადმაინის წარმოშობა და ასტრობიოლოგია



მიმდინარეობს კვლევები პლანეტა მარსზე მარსმავალების საშუალებით, სადაც მეცნიერები ცდილობენ გაიგონ მარსზე არსებული უძველესი სიცოცხლის და უძველესი მდინარეების ან ტბების შესახებ. მარსზე სიცოცხლის, ნამარხების, და ორგანული ნივთიერებების არსებობის მტკიცებულებების პოვნა NASA-ს მთავარი ამოცანაა.
                                             
მარსის მეტეორიტი  ALH84001 გააჩნია მიკროსკოპული წარმოანაქმნი, რომელსაც შეეუძლია შეექმნა მიკროორგანიზმები                                                  
იმ შემთხვევაშიც კი, თუ დედამიწის გარეთ სიცოცხლე არ იარსებებს, ასტრობიოლოგიის მრავალფეროვანი ხასიათი და მასში ჩართული კოსმოსურმა და ევოლუციურმა პერსპექტივებმა შესაძლოა დედამიწას სარგებელი მოუტანოს. აგრთვე იხ ლინკზე 


понедельник, 9 сентября 2019 г.

მეექვსე თაობის ბობდამშენი

            მეექვსე თაობის ბობდამშენი
                       ÐšÐ°Ñ€Ñ‚инки по запросу Истребитель шестого поколения
რას წარმოადგენს ამერიკული კონცეფცია მეექვსე თაობის და რატომ კარგავს აზრს ს-400
                                თაოებები თვითმფრინავეიბის და მისი მახასიათებლები:
უკიდურესად უჩინარი (გაუმჯებესება სტელ-ტეხნოლოგიები)
შესაძლებლობა შეცვლის ფორმის
ჭკვიანი ზედაპირის საფარი
მაღალინრეგირებული კავშრგაბულობის შესაძლებლობა
ძალიან მგრძნობიარე დაჩიკები
პილოტირებული ბობდამშენი
იარაღის მიმართულება ენერგიის (2013წ-ის ნოებერში კვლევითი ლაბორატორია სამხედრო სჰააერო ავიაციის აშშ-ს  (Air Force Research Laboratory, AFRL), დასვა საკითხი ინფორმაციაზე შექმნისთვის ლაზერული იარაღის მე-6 თაობის 2030წ-სთვის.
                                                              XQ-58 ვალკირია
                                         XQ-58A Valkyrie demonstrator first flight.jpg
ყველა ქვეყანა რ-იც მუშაობს თაობის თვითფრინავები წარმოაგდენს პილოტიანი აპაარტებს, ხოლო ამერიკელებმა აბსოლიტურად სულ სხვა კონცეფცია აიღეს ეს გახლავთ უპილოტო ბომბდამშენი მე-6 თაობის ექსპერიმენტული საიდუმლო უპილოტო საბრძოლო საჰაერო ხომალდი XQ-222. Valkyrie– მა წარმატებით დაასრულა პირველი ფრენა, 2019 წლის 5 მარტს, არიზონში XQ-58 მიზნად ისახავდა მოქმედებას, როგორც 'ერთგული ფრთა', რომელსაც აკონტროლებს მშობელი თვითმფრინავი დავალებების შესრულება, როგორიცაა სკაუტის გაკეთება, ან შეტევაზე მტრის ცეცხლი შთანთქავს.
ფასიც ბევრად იაფია ვიდრე უზომოდ გაზრდილი ბიუჯეტი ფ-35 და რაც ასევე საინტერესოა ხელოვნური ინტელექტი ელემენები მართავს თუმცა სავარუდოდ ინტერფესის უნდა ჰქონდეს.
იხ. ვიდეო თავად დარწმუნდებით თუ აზეა საუბარი


კონგრესმა თანხები გამოყო სრულყოფისთავის


მას ასევე უნდა ჰქონდეს განლაგება თვითმფრინავების თვითმფრინავების ნაწილად, უშუალო მფრინავების კონტროლის გარეშე.

მას გააჩნია სტელსი ტექნოლოგია ტრაპეციული ძალის გამოყენებით ჩაქსოვილი პირას, V- კუდი და S- ის საჰაერო შესასვლელი.
იხ. ვიდეო როგორ შეუძლია ს-400 წინაამღდე მოქმედება


პირველი ფრენა მოხდა ხელშეკრულების მინიჭებიდან დაახლოებით 2,5 წლის განმავლობაში. სულ ხუთი ტესტირების ფრენა ორ ფაზაშია დაგეგმილი სისტემის ფუნქციონირების, აეროდინამიკური შესრულებისა და დაწყებისა და აღდგენის სისტემის შესაფასებლად. ბევრი არ აირს ცნობილი ამ აპარატზე მაგრამ მასში ჩადებულია ის სიტემები რ-იც უმოქედობას ძენს ს-400 თუ ს- 500   იხ. ვიდეო



ტუჩები

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -                                ტუჩები ტუჩები პირის ტუჩები (ლათ. labia oris) არის დაწყვი...