воскресенье, 12 февраля 2023 г.

ჯეინ ოსტინი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                             ჯეინ ოსტინი

ჯეინ ოსტინის აკვარელი პორტრეტი მწერლის ძმისშვილის დაკვეთით მისი გარდაცვალებიდან ნახევარი საუკუნის შემდეგ

 (ინგლ. Jane Austen; დ. 16 დეკემბერი1775 — გ. 18 ივლისი1817) — ინგლისელი მწერალი, რომანისტი, ინგლისური ლიტერატურის თვალსაჩინო წარმომადგენელი, რომელიც ცნობილია თავისი 6 ძირითადი რომანით. ჯეინ ოსტინს მოიხსენიებენ, როგორც სენტიმენტალიზმის სკოლის უბდალო წარმომადგენლად ასევე ინგლისური რეალიზმის წინამორბედად. მისი ლიტერატურული საქმიანობა XVIII ს-ის ბოლო და XIX საუკუნის დასაწყისში მიმდინარეობდა. ჯეინ ოსტინის პირველი რომანი „გრძნობა და გონება“, 1811 წელს გამოქვეყდა და იმთავითვე მოიპოვა აღიარება. მას მალევე მოჰყვა „სიამაყე და მცდარი აზრი“„მენსფილდ-პარკი“„ემა“ და სხვა.

ბიოგრაფიულო ცნობები

მცირე ბიოგრაფიული ცნობები ჯეინ ოსტინის ცხოვრების შესახებ მისი წერილებიდან და ოჯახის წევრების ჩანაწერებიდან შემოგვრჩა. მწერალმა მთელი სიცოცხლის განმავლობაში 3000 წერილი დაწერა, რომლიდანაც მხოლოდ 160-მა მათგანმა მოაღწია ჩვენამდე. უმეტესი მათგანი ოსტინმა დას, კასანდრას მიწერა.

ბიოგრაფია

ჯეინ ოსტინის დაიბადა 1775 წლის 16 დეკემბერს სტივენტონში, ჰემფშირში. ის შვიდ და-ძმასთან ერთად იზრდებოდა. მამა, ჯორჯ ოსტინი მსახურობდა სტივენტონის ანგლიკანურ ეკლესიაში.დედა, მისის ოსტინი დიასახლისი იყო,რომელიც გამუდმებით თავისი ქალიშვილის,ჯეინის გათხოვებას ლამობდა.

სიცოცხლის განმავლობაში ოსტინი რეგულარულად დადიოდა ეკლესიაში, მეგობრებთან და მეზობლებთან. არ ტოვებდა არც ერთ მეჯლისს რომელიც იმართებოდა მახლობლად და ხშირად ხმამაღლა უკითხავდა ახლობლებს საკუთარ ნოველებს. როგორც მისი ძმა, ჰენრი იხსენებდა, ჯეინს ძალიან უყვარდა ცეკვა და კარგადაც გამოსდიოდა.

მას განსაკუთრებული ურთიერთობა ჰქონდა ერთი წლით უფროს დასთან, კასანდრასთან, რომელიც მისი უახლოესი მეგობარი და მესაიდუმლე იყო.

იხ. ვიდეო - video - The Untold Story Of Jane Austen | Behind Closed Doors | Timeline -  Lucy Worsley explores the different houses in which Jane Austen lived and stayed, to discover just how much they shaped Jane's life and novels.


On a journey that takes her across England, Lucy visits properties that still exist, from grand stately homes to seaside holiday apartments, and brings to life those that have disappeared. The result is a revealing insight into one of the world's best-loved authors



განათლება

1783 წელს ჯეინი და კასანდრა მამამ სასწავლებლად ოქსფორდში გაგზავნა მისის ენ ქოვლისთან სასწვალებლად, მაგრამ ამავე წლის შემოდგომაზე ორივე შინ დაბრუნდა. მიზეზი ტიფის დაავადება იყო, რამაც ჯეინი სიკვდილის პირასაც კი მიიყვანა. ისინი სწავლას სახლში განაგრძობდნენ იქამდე, ვიდრე 1785 წელს ქალაქ რედინგის ქალთა სასწავლებელში არ გაგზავნეს, სადაც ასწავლიდნენ ფრანგულ ენას, ქარგვას, ცეკვას, სიმღერას და სამსახიობო ხელოვნებას. თუმცა 1786 წლის დეკემბრამდე გოგონებს სახლში დაბრუნება მოუწიათ. მიზეზი სასწავლებლის მაღალი გადასახადი იყო, რისი შესაძლებლობაც ჯორჯ ოსტინის მრავალშვილიან და მცირეშემოსავლიან ოჯახს არ ჰქონდა.

კასანდრას მიერ დახატული ჯეინ ოსტინი1810 წელს

ჯეინ ოსტინმა და მისმა და-ძმამ განათლების მიღება სახლში, წიგნებიდან დაიწყეს. ჯორჯ ოსტინი არ ჰყოფდა მათ სქესის მიხედვით, ამიტომაც ჯეინი ძმების წიგნებიდანაც ბევრს სწავლობდა. ის იყენებდა როგორც მამის, ასევე ოჯახის მეგობრების ბიბლიოთეკებს.

ჯორჯ ოსტინს ტოლერანტული დამოკიდებულება ჰქონდა ქალიშვილის „სარისკო“ ექსპერიმენტების მიმართ, ამიტომაც დებს დაუნანებლად ამარაგებდა ძვირადღირებული ქაღალდით და საწერ-სახატავი მასალებით.

ჯეინის ბავშვობაში მისი ოჯახი და სანათესაო ხშირად აწყობდა თეატრალურ წარმოგდენებს სახლში, რომეlთა უმეტესობა კომედიურ ჟანრს განეკუთვნება. სწორედ ამით ხსნიან ჯეინის წერის მანერას და მის ნოველებში გამოყენებულ იუმორს, ირონიასა თუ სატირას. ცნობილია რომ მან ჯერ კიდევ 12 წლის ასაკში სცადა დრამატული ნაწარმოების დაწერა და საკუთარი ნაწარმოებების შექმნა.

240.994x240.994პქ

ტომ ლეფროი

როდესაც ჯეინ ოსტინი 20 წლის იყო, მეზობელს სტივენტონში სტუმრობდა ტომ ლეფროი 1795 წლის იანვრიდან 1796 წლის დეკემბრამდე. მას უნივერსიტეტი ახალი დამთავრებული ჰქონდა და ემზადებოდა ლონდონში გადასასვლელათ, რათა იქ ადვოკატის პროფესიას დაუფლებოდა. ლეფროი და ოსტინი ერთმანეთს, სავარაუდოდ მეჯლისზე ან სოციალურ შეკრებაზე შეხვდნენ და კასანდრასადმი მიწერილი წერილებიდან ცნობილია რომ ერთად დიდ დროს ატარებდნენ.

ოსტინის გადარჩენილი წერილებიდან ის კასანდრას ხშირად წერს ტომ ლეფროის შესახებ და ახასიათებს მას, როგორც „კარგი შესახედაობის, სასიამოვნო, ჯელტმენ ახალგაზრდას“. ხუთი დღის შემდეგ კი წერს რომ ის ერთი მეგობრისგან „შეთავაზებას“ ელოდება, რასაც „უარყოფს მანამ, სანამ არ დაჰპირდება რომ მოიშორებს თავის თეთრ მოსასხამს“. აშკარაა ის მზად იყო მომავალი ტომ ლეფროისთან დაეკავშირებინა („I will confide myself in the future to Mr Tom Lefroy, for whom I don’t give a sixpence“ and refuse all others.) მეორე დღეს კი დას წერს რომ, ეს ყველაფერი დასრულებული იქნება როდესაც წერილს მიიღებს („The day will come on which I flirt my last with Tom Lefroy and when you receive this it will be all over. My tears flow as I write at this melancholy idea“.)[22]

მიუხედავად იმისა, რომ პირად წერილებში ოსტინი ხშირად ირონიულად იხსენიებს ტომ ლეფროისთან დაკავშირებულ საკითხებს და ყველაფერ რომანტიულსა თუ სენტიმენტალურს, აშკარაა რომ მათ შორის არსებობდა გარკვეული კავშირი. თუმცა არცერთი ოჯახისთვის არ იყო პრაქტიკული მათი ქორწინება: არცერთ ჰქონდა ფული, ლეფროი კი დამოკიდებული იყო დიდ ბიძაზე, რომელიც ირლანდიაში იყო ფინანსური მოხელე და მის სწავლა-განათლებას უზრუნველყოფდა.

ადრეული ნაწერები (1796–1798)

191.989x191.989პქ

1793–1795 წლებში მაშინ, როცა ოსტინი 18-20 წლის იყო, დაწერა ეპისტოლარული ნოველა ლედი სუზანი რომელსაც ხშირად ახასიათებენ როგორც ამბიციურ ნაწარმოებს, რომელიც მის სხვა ნაწერებს არ ჰგავს. ნოველის მთავარი გმირია ქალი რომელიც თავის ინტელიგენტით და მომხიბვლელობით მანიპულირებს მეგობრებით, ოჯახით და მიჯნურებით.

კასანდრას მიერ დახატული ჯეინ ოსტინი , 1804 წელი

ლედი სუზანის დასრულების შემდეგ ოსტინმა მუშაობა დაიწყო თავის პირველ დიდ რომანზე ელონორი და მერიენი. მისი დის თქმით ამ ნაწარმოებს მწერალი ოჯახს ჯერ კიდევ 1796 წლამდე უკითხავდა მოკლე ამბების და წერილების სახით.ნაწარმოები მხოლოდ 1811 წელს გამოქვეყნდა ანონიმურად. სწორედ მაშინ ეწოდა გრძნობა და გონება.

პირველის მერე ოსტინმა 1796 წლიდან დაიწყო მეორე ნოველაზე მუშაობა , რომელსაც პირველი შთაბეჭდილებები უწოდა (შემდგომში ეწოდა სიამაყე და მცდარი აზრი) და დაასრულა 1797 წელს 21 წლის ასაკში. ამ ნაწარმოებსაც ხმამაღლა უკითხავდა ოჯახს და თავის საუკეთესო, გამორჩეულ ნაშრომად თვლიდა. მამამ, ჯორჯ ოსტინმა პირველად სცადა გამოექვეყნებინა ჯეინის წიგნი და გააგზავნა კიდეც გამომცემლობაში 1797 წელს, მაგრამ უკან უარით დაუბრუნეს. სავარაუდოდ, ოსტინმა არც იცოდა ამის შესახებ.

1798 წლის შუა ხანებში, ელონორის და მერიენის დამთავრების შემდეგ დაიწყო მუშაობა რიგით მესამე ნოველაზე სუზანი - შემდგომში ნორთენგერის სააბატო- სატირულ, გოთიკურ რომანზე.

ბათი და საუთჰემპტონი

1800 წლის დეკემბერი ჯორჯ ოსტინი მოულოდნელად გაათავისუფლეს თანამდებობიდან რის გამოც მოუწია სტივენტონის დატოვება და ქალაქ ბათში გადმოსვლა. იმ ფაქტმა, რომ ჯეინს მოუწევდა დაეტოვებინა სახლი, რომელშიც გაიზარდა, მის პიროვნებაზე დიდი გავლენა იქონია. მის შემოქმედებაშიც 1801–1804 წლები ყველაზე უნაყოფოა. 1803 წელს ეცადა და დაიწყო მუშაობა ახალ რომანზე ვოტსონები, მაგრამ მალევე მამა გარდაეცვალა. ნაწარმოები კი დაუმთავრებელი დარჩა. 1802 წელს ჯეინ ოსტინმა ყველასთვის დანამდვილებით ცნობილი ქორწინების შემოთავაზება მიიღო თავისი მეგობრის ძმისგან, ჰარის ბიგ-ვიტერისგან მათთან სტუმრობისას. ჰარის ოქსფორდის უნივერსიტეტით ახლადდამთავრებული ჰქონდა. ოსტინი დათანხმდა პრაქტიკული მიზეზების გამო: ქორწინებით ჯეინი შეძლებდა ოჯახის დამარებას, დისთვის მუდმივი საცხოვრების გამოძებნას, საკუთარი ცხოვრების კომფორტით უზრუნველყოფას და ძმის კარიერისთვის ხელშეწყობას. მიუხედავად ამისა, მან ვერ შეძლო ამ ნაბიჯის გადადგმა. ჩვენ არ ვიცით, არ შემოგვრჩა მისი დამოკიდებულება თუ ჩანაწერი ამ შემოთავაზებასთან დაკავშირებით, მაგრამ ცნობილია რომ ჰარი ბიგ-ვიტერ ახასიათებდნენ, როგორც სიტყვაძუნწ ადამიანს, რომლის მოწონება ძალიან რთულია. 1814 წელს ჯეინს ბიძაშვილი, ფანი ნაითი წერილში სთხოვდა მიეცა მისთვის რაიმე რჩევა სერიოზულ ურთიერთობასთან დაკავშირებით, რაზეც უპასუხა, რომ მანამდე არ დათანხმებოდა ადამიანს ქორწინებაზე, სანამ ნამდვილად არ მოეწონებოდა, რადგან „ქორწინება სითბოსა და გრძნობის გარეშე არაფერია“ — წერდა ის. 1806 წელს ოსტინი ოჯახთან ერთად ძმასთან, ფრენკ ოსტინთან გადავიდა საცხოვრებლად საუთჰემფტონში.

ჩავტონის კოტეჯი — მწერლის სახლ-მუზეუმი

ჩავტონი

დაახლოებით 1809 წელს ოსტინის ძმამ, ედვარდმა დედას და დებს შესთავაზა დასახლებულიყვნენ კოტეჯში, რომელიც ჩავტონის სოფელში მდებარეობდა და მის მფლობელობაში შედიოდა ჩავტონის მამულთან ერთად. ოჯახმა დაიმკვიდრა თავი ამ სახლსი და მშვიდი ცხოვრება დაიწყო. როგორც მათი ძმისშვილი, ანა წერს ისინი წყნარად ცხოვრობდნენ, დიდებული მკიტველები იყვნენ და ხშირად პატარებს ასწავლიდნენ კითხვას.

ჯეინ ოსტინის საფლავი უინჩესტერის საკათედრო ტაძარში

გარდაცვალება

ოსტინმა თავი შეუძლოდ იგძნო 1816 წლის დასაწყისში, მაგრამ ავადმყოფობის ნიშნებს ყურადღება არ მიაქცია. ის აგრძელებდა მუშაობას ნოველებზე ელიოტები და ძმები 1817 წლის შუა ხანებამდე, მაგრამ 18 მარტს უკვე საბოლოოდ დადო კალამი და დაანება წერას თავი.

გრძნობა და გონების პირველი გამოცემა ანონიმური სახელით „ლედი“ , 1811 წელი

მისი დაავადება ედისონის სახელითაა ცნობილი, იწვევს საერთო სისუსტეს, რევმატიზმს… მალევე შეექმნა სიარულის სირთულე და ლოგინს მიეჯაჭვა. მაისში კანასდრამ და ჯენრიმ უინჩესტერში წაიყვანეს სამკურნალოდ, სადაც მალევე, 17 ივლისს 41 წლის ასაკში გარდაიცვალა. დაკრძალეს უინჩესტერის საკათედრო ტაძარში. ეპითეტზე, რომელიც მისმა ძმამ შეადგინა, ჯეინ ოსტინის პიროვნული მახასიათებლეიდან „მისი გონების არაჩვეულებრივი ნიჭია“ აღნიშნული, მაგრამ მასზე, როგორც მწერალზე, არაფერია ნათქვამი.


იხ. ვიდეო - იხ. ვიდეო - Дом Джейн Остин, деревня Чоутон и Винчестерский собор.





четверг, 9 февраля 2023 г.

თურქეთში მიწისძვრის შედეგად დაიღუპა საქართველოს კიდევ ერთი მოქალაქე

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

თურქეთში მიწისძვრის შედეგად დაიღუპა საქართველოს კიდევ ერთი მოქალაქე

                         მიწისძვრის შედეგები თურქეთში. 7 თებერვალი, 2023 წელიიხ. წყარო ბმულზე თურქეთში მომხდარ მიწისძვრას საქართველოს კიდევ ერთი მოქალაქის სიცოცხლე ემსხვერპლა - მიწისძვრის შედეგად დაღუპული საქართველოს მოქალაქეების რიცხვი 3-მდე გაიზარდა.
საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროს ცნობით, გარდაცვლილი პირი, რომელიც დღეს იპოვეს, ორმაგი მოქალაქეობის მქონეა.
"სოციალურ ქსელში გავრცელდა ინფორმაცია თურქეთის რესპუბლიკაში ქ. ადიამანში მიწისძვრის შედეგად ქართველი ქალბატონის ი.ჭ. გარდაცვალების შესახებ. თურქეთში საქართველოს საელჩო დაუკავშირდა გარდაცვლილი მოქალაქის ოჯახის წევრს, რომელმაც დაადასტურა გარდაცვალების ფაქტი. მათივე ინფორმაციით გარდაცვლილი გახლავთ ორმაგი მოქალაქეობის მქონე და ოჯახის წევრების მხრიდან ხორციელდება შესაბამისი პროცედურები", - ნათქვამია უწყების ინფორმაციაში.
თურქეთის პრეზიდენტის, რეჯეპ ტაიპ ერდოანის ინფორმაციით, მიწისძვრის შედეგად დაღუპულთა რიცხვმა უკვე 8574-ს მიაღწია. 49 133 ადამიანი დაშავდა. დანგრეულია 6 444 სახლი.
თურქეთის პრეზიდენტის თქმით, ყველა დაზარალებული ოჯახი სახელმწიფოსგან ფინანსურ დახმარებას მიიღებს და მთავრობის გეგმაა, რომ ერთი წლის განმავლობაში ისინი ახალი ბინებით უზრუნველყოს.
მიწისძვრას, რომლის ეპიცენტრი თურქეთის სამხრეთ-აღმოსავლეთში იყო, მსხვერპლი და ნგრევა მოჰყვა მეზობელ სირიაშიც, სადაც დაღუპულია სულ მცირე 2530 ადამიანი.
დამანგრეველი მიწისძვრა 6 თებერვალს მოხდა. თურქეთის საგანგებო სიტუაციების სამსახურის ცნობით, 7,7 მაგნიტუდის მიწისძვრის ეპიცენტრი ქვეყნის სამხრეთ-აღმოსავლეთში, კაჰრამანმარაშის პროვინციაში მდებარეობდა. ამერიკის შეერთებული შტატების გეოლოგიური სამსახურის მონაცემებით, მიწისძვრა 7,8 მაგნიტუდის იყო. 6 თებერვალს, შუადღის შემდეგ, ეპიცენტრში დაფიქსირდა კიდევ ერთი - 7,6 მაგნიტუდის მიწისძვრა.იხ. ვიდეო - Землетрясения в Турции и Сирии: погибших более 11 тысяч

მიწისძვრები თურქეთსა და სირიაში: 12 ათასზე მეტი დაღუპული, ნაკლები იმედი გადარჩენილთა პოვნისა                       

სისხლიანი სამოქალაქო ომის წლებში ალეპოში მრავალი შენობა უკვე დაზიანდა. მერე იყო საშინელი მიწისძვრა
იხ. ბმულზე წყარო თურქეთსა და სირიაში მომხდარი დამანგრეველი ორმაგი მიწისძვრის შემდეგ მესამე დღეს ნანგრევებიდან ადამიანების გადარჩენის შანსები სულ უფრო ნაკლები რჩება. დაღუპულთა რიცხვმა, ბოლო მონაცემებით, 12 ათას ადამიანს გადააჭარბა.

რიცხვები მატულობს და ნანგრევების ქვეშ არიან მსხვერპლი. ზამთრის სიცივეების პირობებში მათი იქიდან ცოცხლად გამოყვანის შესაძლებლობა სულ უფრო ნაკლებია.

იმავდროულად, ოპოზიცია აცხადებს, რომ პრეზიდენტ რეჯეფ თაიფ ერდოღანის მთავრობა სტიქიაზე ნელა რეაგირებდა და ამისთვის მზად არ იყო. ერდოღანი თავად სტუმრობს დაზარალებულ რაიონებს და აცხადებს, რომ სიტუაცია კონტროლს ექვემდებარება.

პირველი მიწისძვრა 7,8 მაგნიტუდის სიმძლავრით მოხდა ორშაბათს ღამით, თურქეთის სამხრეთ-აღმოსავლეთში, გაზიანთეპთან. რამდენიმე საათის შემდეგ ამას მოჰყვა ახალი 7,5 მაგნიტუდის მიწისძვრა.

რატომ იყო მიწისძვრა თურქეთში ასე დამანგრეველი?
სირიაში სტიქიას ამძიმებს მრავალწლიანი სამოქალაქო ომი - მიწისძვრის შედეგად უკვე დაზიანებულია და ჩამოინგრა მრავალი შენობა, ბევრ რაიონში მაშველებისა და ჰუმანიტარული დახმარების დაშვება რთულია. ასევე ბევრი ლტოლვილი ცხოვრობს სირიიდან სამხრეთ თურქეთში, ხშირად ნაჩქარევად აღმართულ ან დანგრეულ შენობებში.

„ერთი კატასტროფა მეორეს დაედო“, - განუცხადა BBC-ს MSF-ის ბრიტანელმა დირექტორმა ნატალი რობერტსმა. „თურქეთის ამ ნაწილში, ისეთ ადგილებში, როგორიცაა გაზიანთეპი, მილიონობით სირიელი ლტოლვილია და ისინი ხშირად ცხოვრობენ არც თუ ისე გამძლე პირობებში. საცხოვრებელი.ეს არის კატასტროფის რეცეპტი“.

შიმშილი, განადგურება, ქოლერა და ახლა მიწისძვრა. რატომ დაზარალდა სირია თურქეთზე მეტად
პროფესორმა ლუსი ისთჰოპმა, კატასტროფების მენეჯმენტის ექსპერტმა, BBC-სთან ინტერვიუში ურჩია ადამიანებს, რომლებსაც სურთ დახმარება გაუწიონ მსხვერპლს, ფულის გაგზავნა და არა ნივთები. "ამ მომენტში ყველაზე მნიშვნელოვანი და სასარგებლო ფულია. არის არასამთავრობო, საქველმოქმედო, სამთავრობო ორგანიზაციები, რომლებიც ყველანაირად ცდილობენ დახმარებას. რაც მათ სჭირდებათ და არა მხოლოდ ახლა, არამედ წლების განმავლობაში, არის ფული." ამბობს ის..

მაგალითად, თბილი ტანსაცმლის შეგროვება, თურქეთიდან ან სირიიდან შორს ქვეყანაში ყოფნა, დიდი ალბათობით უსარგებლოა.

"შენი ქოხი ზღვარზე არ არის." როგორ ეხმარებიან თურქეთში მცხოვრები რუსები მიწისძვრის შედეგებთან ბრძოლაში
სირიაში არსებული პოლიტიკური ვითარებიდან გამომდინარე, გაეროს ჰუმანიტარული დახმარების ყოფილმა კოორდინატორმა იან ეგლენდმა BBC-სთან ინტერვიუში ურჩია, რომ არავითარ შემთხვევაში არ უნდა გადაეცეს ფული სირიაში პოლიტიკური კონფლიქტის მხარეებს, იქნება ეს ბაშარ ალ-ასადი. რეჟიმი თუ ოპოზიცია.

„ყველა დახმარება უნდა გაიაროს არასამთავრობო ორგანიზაციების - გაეროს სააგენტოების, წითელი ჯვრისა და წითელი ნახევარმთვარის სისტემის მეშვეობით“, - განაცხადა მან.
  
      მიწისძვრიდან დაახლოებით ერთი დღის შემდეგ კაჰრამანმარასში დანგრეული შენობის ნანგრევებიდან 14 წლის ბიჭი ამოიყვანეს.      
                                    
მავდროულად, თურქეთში სულ უფრო ძლიერდება მთავრობისა და პირადად ერდოღანის კრიტიკა. მათ ბრალად ედებათ უსწრაფესი რეაგირება და სამაშველო სამუშაოების დაუყოვნებელი განხორციელება.

დაზარალებულ რაიონებში ბევრი ადანაშაულებს თურქეთის კატასტროფებისა და საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახურს (AFAD) შენელებაში.

სამშაბათს ისკენდერუნის მცხოვრებმა BBC-ს განუცხადა, რომ ხელისუფლებამ აუკრძალა მის ოჯახს ტექნიკის გამოყენება ნანგრევების გასასუფთავებლად, რომლის ქვეშაც მისი ორი დისშვილი იყო დაკრძალული. „გვიან საღამომდე ვიცადეთ, მაგრამ არავინ მოსულა, მერე ჩვენი ხარჯით გამოვიარეთ ექსკავატორი, მაგრამ [ხელისუფლებას] არ ისურვეს, რომ გამოგვეყენებინა – გაგვაჩერეს. ნანგრევების ქვეშ ორი შვილი გვყავს: ჩემი დის ქალიშვილი, აიშეგიული და ელიდა“, - ამბობს ქალი.

როდესაც სასწრაფო დახმარება მაინც მივიდა შემთხვევის ადგილზე, ახლობლებს იმედი არ ჰქონდათ, მათ სჯეროდათ, რომ გოგონები უკვე გარდაცვლილები იყვნენ. თუ ვინმე არის ამაში დამნაშავე, ეს ერდოღანია“, - განაცხადა თურქეთის მთავარი ოპოზიციური პარტიის ლიდერმა ქემალ კილიჩდაროღლუმ.

მან ერდოღანის მეთაურობით ხელისუფლება მიწისძვრების შემდეგ პიარში დაადანაშაულა. მაისში თურქეთში საპრეზიდენტო არჩევნები უნდა ჩატარდეს, სადაც ერდოღანი აშკარად შეეცდება შეინარჩუნოს ადგილი. არჩევნებში მონაწილეობას თავად კილიჩდაროღლუც აპირებს.
                                        
რეჯეფ თაიფ ერდოღანმა მიწისძვრის ეპიცენტრში მდებარე კაჰამანმარაშის რაიონი მოინახულა. მან პროვოკატორებს უწოდა ისინი, ვინც მთავრობას აკრიტიკებს სტიქიაზე რეაგირებაში ძალიან ნელი.
თურქეთი უკმაყოფილოა ეგრეთ წოდებული „მიწისძვრის გადასახადითაც“ - 1999 წლის მიწისძვრის შემდეგ, როდესაც 17 000 ადამიანი დაიღუპა. მას შემდეგ შეგროვებული 88 მილიარდი ლირა (დაახლოებით 4,6 მილიარდი დოლარი) სავარაუდოდ მოხმარდება კატასტროფების პრევენციას და სასწრაფო დახმარების სერვისების განვითარებას.

თუმცა, ხელისუფლებას არასოდეს საჯაროდ არ განუმარტავს, სად მიდის ფული და ოპოზიციის თქმით, ხელისუფლება არ იყო მზად სტიქიისთვის.

ამასთან დაკავშირებით, ერდოღანმა, რომელიც სამშაბათს ეწვია დაზარალებულ რაიონებს, თქვა: „შეუძლებელია იყო მზად ამხელა კატასტროფისთვის“.

მისი თქმით, ახლა სიტუაცია კონტროლს ექვემდებარება. მათ, ვინც ამტკიცებს, რომ არასდროს უნახავს უსაფრთხოების ძალები ზოგიერთ დაზარალებულ რაიონში, მან პროვოკატორებს უწოდა. "ჩვენ მობილიზებული გვაქვს მთელი ჩვენი რესურსი. სახელმწიფო მუშაობს მუნიციპალიტეტებთან, განსაკუთრებით AFAD-თან, იყენებს მის ხელთ არსებულ ყველა საშუალებას", - განაცხადა ერდოღანმა.
იხ. ვიდეო - video - Earthquakes in Turkey and Syria: more than 12 thousand dead, fewer hopes to find survivors

რატომ იყო მიწისძვრა თურქეთში ასე დამანგრეველი?

თურქეთისა და სირიის საზღვართან მომხდარი მიწისძვრის შედეგად დაღუპულთა რიცხვმა ხუთ ათას ადამიანს გადააჭარბა. სირიის საზღვრის მახლობლად ქალაქ გაზიანთეპთან ძლიერი ბიძგები კიდევ ერთი მოჰყვა - თურქეთის პროვინციის კაჰრამანმარაშის მიდამოში. მას შემდეგ ასობით ბიძგები დაფიქსირდა. რა შეიძლება ითქვას ამ მიწისძვრის სიძლიერესა და მის გამომწვევ მიზეზებზე მეცნიერების თვალსაზრისით?

გაზიანთეპის რეგიონში მიწისძვრის სიმძლავრე შეფასებულია 7.8 მაგნიტუდად, რაც განიხილება, როგორც დამანგრეველი მიწისძვრა მაგნიტუდის მასშტაბით. მისი ეპიცენტრი მდებარეობდა შედარებით არაღრმა სიღრმეზე - დაახლოებით 18 კმ მიწისქვეშ, რამაც ზედაპირზე მნიშვნელოვანი ნგრევა გამოიწვია.
„ბოლო 10 წლის განმავლობაში ამ მაგნიტუდის მხოლოდ ორი მიწისძვრა იყო და კიდევ ოთხი წინა ათწლეულის განმავლობაში“, განმარტავს პროფესორი ჯოანა ფორ უოლკერი, ლონდონის საუნივერსიტეტო კოლეჯის რისკისა და კატასტროფების შემცირების ინსტიტუტის ხელმძღვანელი.

თუმცა, დარტყმების ძალა არ არის განადგურების სიდიდის ერთადერთი მიზეზი. ამ შემთხვევაში ეს მოხდა გვიან ღამით, როცა ხალხს ეძინა. მნიშვნელოვანი ფაქტორი იყო შენობების სიძლიერე, რომლებშიც ისინი მდებარეობდნენ.

თურქეთსა და სირიაში მაშველები ნანგრევების ქვეშ მყოფ ადამიანებს ეძებენ; მიწისძვრის შედეგად დაღუპულთა რიცხვმა 5000-ს გადააჭარბა და კვლავ იზრდება
შიმშილი, განადგურება, ქოლერა და ახლა მიწისძვრა. რატომ დაზარალდა სირია თურქეთზე მეტად
პორტსმუთის უნივერსიტეტის ვულკანოლოგიისა და რისკის კომუნიკაციის სპეციალისტის, დოქტორ კარმენ სოლანას თქმით, პირველი ბიძგების შემდეგ მეორე დღე გადამწყვეტია ადამიანების გადასარჩენად.

"ინფრასტრუქტურის მდგრადობა, სამწუხაროდ, მცირეა სამხრეთ თურქეთში და განსაკუთრებით სირიაში, ამიტომ სიცოცხლის გადარჩენა ახლა ძირითადად პასუხზეა დამოკიდებული. მომდევნო 24 საათი გადამწყვეტია გადარჩენილების მოსაძებნად - 48 საათის შემდეგ გადარჩენილთა რიცხვი მკვეთრად იკლებს", - განმარტავს სოლანა.

ამ რეგიონს არ განუცდია ძლიერი მიწისძვრები ბოლო 200 წლის განმავლობაში, ამიტომ მზადყოფნის დონე უფრო დაბალია, ვიდრე იმ ადგილებში, რომლებიც უფრო მიჩვეულნი არიან რეგულარულ ბიძგებს.
დედამიწის ქერქი შედგება ტექტონიკური ფირფიტებისაგან, რომლებიც ერთმანეთთან მჭიდროდ არიან დაჭერილი. ხშირად ფილები ცდილობენ გადაადგილებას, მაგრამ ხელს უშლიან ხახუნის მიმდებარე ფილასთან შეხებისას. ზოგჯერ წნევა მატულობს მანამ, სანამ ერთი ფირფიტა უეცრად არ ამოვა ადგილიდან, რაც იწვევს ზედაპირზე მოძრაობას.
იხ. ვიდეო - Турция после землетрясений сегодня. Причины землетрясения в Турции. Новости на 7 февраля 2023



ამ შემთხვევაში, ჩრდილოეთით მოძრავი არაბული ტექტონიკური ფირფიტა ამოქმედდა და შეეჯახა ანატოლიის ფირფიტას.

ამ ფირფიტების ხახუნი წარსულში იყო დამანგრეველი მიწისძვრების მიზეზი. 1822 წლის 13 აგვისტოს მან გამოიწვია 7,4 მაგნიტუდის მიწისძვრა, რაც მნიშვნელოვნად ნაკლები იყო ორშაბათს დაფიქსირებულ 7,8 მაგნიტუდაზე.

თუმცა, მე-19 საუკუნის მიწისძვრამ მასიური ზიანი მიაყენა ტერიტორიის ქალაქებს, მხოლოდ ქალაქ ალეპოში 7000 ადამიანი დაიღუპა. დამანგრეველი ბიძგები თითქმის ერთი წლის განმავლობაში გაგრძელდა.

ამჟამინდელი მიწისძვრის შემდეგ უკვე მოხდა რამდენიმე შემდგომი ბიძგები და მეცნიერები ვარაუდობენ, რომ ის იგივე ტენდენციას მიჰყვება, როგორც რეგიონში წინა ძლიერი მიწისძვრა.

როგორ იზომება მიწისძვრები?
ისინი იზომება მასშტაბით, სახელწოდებით მაგნიტუდის სკალა, ან რიხტერის სკალა, რომელსაც ეწოდა ამერიკელი სეისმოლოგის ჩარლზ რიხტერი, რომელმაც თავდაპირველად შემოგვთავაზა ეს მასშტაბი.

ასე რომ, ამ მასშტაბის მიხედვით, ყველაზე ნაკლებად საშიში ბიძგები - 2,5 ბალამდე - ჩვეულებრივ არ იგრძნობა და მათი აღმოჩენა მხოლოდ სპეციალური ინსტრუმენტებითაა შესაძლებელი.

5 ბალამდე დარტყმა უკვე იგრძნობა და მცირე ზიანს აყენებს.

თურქეთის ამჟამინდელი 7.8 მაგნიტუდის მიწისძვრა მიეკუთვნება დამანგრეველთა კატეგორიას და სერიოზულ ზიანს აყენებს შენობებს ზედაპირზე.

8-ზე მაღლა მყოფი ყველაფერი ითვლება კატასტროფულ მიწისძვრად, რომელსაც შეუძლია მთლიანად გაანადგუროს ეპიცენტრი.
ამრიგად, 2011 წლის მარტში იაპონიის სანაპიროზე 9 მაგნიტუდის მიწისძვრამ გამოიწვია ხმელეთზე ფართო განადგურება და გამოიწვია გიგანტური ცუნამის სერია, რომელთაგან ერთ-ერთმა კატასტროფა გამოიწვია იაპონიის ატომურ ელექტროსადგურზე Fukushima-1.

ყველაზე ძლიერი 9.5 მაგნიტუდის მიწისძვრა დაფიქსირდა ჩილეში 1960 წელს. (ფუკუსიმას კატასტროფაზე მიდევ სტატია)
იხ. ვიდეო - Global National: Feb. 7, 2023 | Race against time to rescue Turkey, Syria earthquake survivors - As the death toll keeps climbing, time is running out to rescue people trapped under the rubble of collapsed buildings in earthquake-ravaged Turkey and Syria. Redmond Shannon looks at the deepening despair and frustration among people and the fear Syrians will be forgotten. Then, Jackson Proskow reports on the influx of aid workers arriving to lend a helping hand in the earthquake zone, and Eric Sorensen explains how the international community's response is helping to restore faith in humanity. 

Could Canada provide more aid to Syria and Turkey? Mike Drolet has reaction from Kerim Uras, Turkey's ambassador to Canada, who couldn't hide the fact he expected more. 

It's being called a "true miracle": see the moment an entire family in Syria was pulled from the wreckage of their home. 

Prime Minister Justin Trudeau is offering the provinces and territories $196 billion in health-care funding over 10 years. David Akin breaks down why premiers are not thrilled about the proposal, and how the money would be allocated. 

And the U.S. Navy has released new images of that suspected Chinese spy balloon that was shot down.






Terminator (character)

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                    Terminator (character)

არნოლდ შვარცენეგერი ტერმინატორის როლში
ტერმინატორი, ასევე ცნობილი როგორც Cyberdyne Systems Model 101 ან T-800, არის რამდენიმე ფილმის პერსონაჟის სახელი ტერმინატორის ფრენჩაიზიდან, რომლებიც ასახულია არნოლდ შვარცენეგერის და მრავალი მსახიობის სტენდი ციფრულად გადაფარებული შვარცენეგერის მსგავსებით. თავად ტერმინატორი არის Skynet-ის მიერ შექმნილი მანქანების სერიის ნაწილი ინფილტრაციებზე დაფუძნებული სათვალთვალო და მკვლელობის მისიებისთვის, და მიუხედავად იმისა, რომ ანდროიდი იყო მისი გარეგნობისთვის, მას ჩვეულებრივ აღწერენ, როგორც კიბორგს, რომელიც შედგება ცოცხალი ქსოვილისგან რობოტულ ენდოსკლეტზე.
იხ. ვიდეო - ЛЕГЕНДАРНЫЙ ТЕРМИНАТОР 2: СУДНЫЙ ДЕНЬ.


ტერმინატორის პირველი გამოჩენა იყო იგივე ანტაგონისტის როლში ტერმინატორში, 1984 წელს გადაღებულ ფილმში, რომლის რეჟისორი და თანასცენარია ჯეიმს კამერონი. მიუხედავად იმისა, რომ ორიგინალური ტერმინატორი განადგურდა, სხვა მანქანები იგივე გარეგნობის მქონენი არიან გამოსახული სიკველებში. Terminator 2: Judgment Day და Terminator 3: Rise of the Machines, შვარცენეგერის ტერმინატორი მთავარი გმირია, ხოლო Terminator Genisys-ში და Terminator: Dark Fate, ის ემსახურება მხარდამჭერ გმირს და ებრძვის სხვა ტერმინატორებს, რომლებიც გაგზავნილია Skynet-ით და მისი მემკვიდრე ლეგიონი. Terminator Salvation-სა და Dark Fate-ში პერსონაჟი ასევე ჩნდება მოკლედ, როგორც ანტაგონისტი. სიუჟეტების კონტექსტში, სიუჟეტური მოწყობილობა სხვადასხვა რობოტების ერთნაირი გარეგნობის შესახებ უზრუნველყოფს ადამიანის პერსონაჟების გარკვეულ უწყვეტობას, მათი ემოციური ნაცნობობის გამოყენებით თითოეულ „მოდელთან“ დაკავშირებულ კონკრეტულ „ადამიანურ“ სახესთან. "ტერმინატორის" სათაური ასევე გამოიყენება როგორც ზოგადი სახელი ტერმინატორის ფრენჩაიზის სხვა ადამიანის სიმულაციური პერსონაჟებისთვის, როგორიცაა თხევადი ლითონის T-1000 ანტაგონისტი განკითხვის დღეს.
იხ. ვიდეო - Прибытие T-800 CSM 101 | Терминатор 2: Судный День [Реставрация]
ჰარაქტერის ნომენკლატურა
საყოველთაოდ ცნობილი როგორც ტერმინატორი, პერსონაჟს ასევე აქვს უფრო სპეციფიკური აღნიშვნები, რაც ეხმარება მას განასხვავოს სხვა მასობრივი წარმოების ტერმინატორებისგან, რომლებიც ჩანს თითოეულ გაგრძელებაში. ტერმინატორის პირველი სამი ფილმის ბოლო ტიტრებში ჩამოთვლილია არნოლდ შვარცენეგერის პერსონაჟები, როგორც უბრალოდ "ტერმინატორი", ხოლო Terminator Genisys-ში მას "მცველად" მოიხსენიებენ. Terminator Salvation-ში პერსონაჟს მიაწერენ და მოიხსენიებენ როგორც "T-800", ხოლო Terminator: Dark Fate-ში პერსონაჟს მიაწერენ როგორც "T-800 / Carl".

პირველ ორ ფილმში და Dark Fate პერსონაჟს მოიხსენიებენ როგორც "Cyberdyne Systems Model 101". Terminator 3: Rise of the Machines (T3), მას მოიხსენიებენ, როგორც "T-101". ეს სახელი ასევე გვხვდება T2 რომანებში. სახელი "T101" გამოიყენებოდა ჯერ კიდევ 1991 წელს, ტერმინატორი 2 კომპიუტერული თამაშის Amstrad CPC და ZX Spectrum ვერსიებში. T2 Extreme Edition DVD-ში და Terminator 2 ვიდეო თამაშში, [საჭიროა განმარტება] მას მოიხსენიებენ, როგორც 800 სერიას და T-800-ს. თრეილერი და ტერმინატორი 2-ის წაშლილი სცენა: განკითხვის დღე განსაზღვრავს ტერმინატორს კონკრეტულად, როგორც "Cyberdyne Systems Series 800 Model 101". T3 DVD ზედმეტები მას მოიხსენიებენ, როგორც "850 სერია მოდელი 101", "T-850" და "T-101". , აღწერილია, როგორც T-800-ის უფრო ახალი, განახლებული ვერსია. Terminator Salvation-ს აქვს პირველი ეკრანზე გამოყენება ტერმინი T-800, სახელი, რომელიც ასევე გამოიყენება Terminator Genisys-ში. გარდა ამისა, Terminator Genisys-ის ადრეულ სცენაზე, Skynet-ის დაწესებულებაში ავტომატიზირებული ხმა პერსონაჟის უფრო ახალგაზრდა ვერსიას მოიხსენიებს, როგორც "Model 101".

T2-ისა და T3-ის ვაჭრობის უმეტესი ნაწილი - როგორც მათი გამოშვების დროს, ასევე რეტროაქტიულად - იყენებდა T-800 და T-850 ნომენკლატურას, რაც ხელს უწყობს ამ აღნიშვნას, რომელსაც აქვს სავარაუდოდ ყველაზე პოპულარული და ფართოდ გავრცელებული გამოყენება, განსაკუთრებით პირდაპირ კავშირში. პირდაპირ სახელწოდებით T-600s და T-1000. ასეთი ნაკეთობები მოიცავდა Action Masters-ის მინიატურებს, Cinemaquette-ის ქანდაკებებს, Sideshow Collectibles-ის ასლებს, Hollywood Collectibles-ის ქანდაკებებს, ArtFX-ის კომპლექტებს, Medicom-ის ფიგურებს და Hot Toys-ის პროდუქტებს, [საჭიროა ციტატას] და McFarlane Toys-ს.

შვარცენეგერის მიერ გამოსახულ ტერმინატორის სპეციფიკურ პერსონაჟებს ეკრანზე ასევე ეძახიან რამდენიმე ინდივიდუალური სახელით ან მეტსახელით. Terminator 2: Judgment Day-ში ჯონ კონორი დედის მეგობრებს მოდელ 101-ს წარუდგენს, როგორც "ბიძა ბობ". Terminator Genisys-ში სარა კონორი T-800-ს მოიხსენიებს როგორც "პოპს". ტერმინატორი: ბნელი ბედი, პერსონაჟს ჰქვია "კარლი".
იხ. ვიდეო - Галерея (Т-800 против Т-1000) | Терминатор 2 [Remastered]
კრიტიკა და მიმოხილვები
ამერიკული კინოს ინსტიტუტის 100 საუკეთესო გმირისა და ბოროტმოქმედის სიაში პერსონაჟი ერთდროულად ორ ადგილს იკავებს - 48-ე, როგორც გმირი და 22-ე, როგორც ბოროტმოქმედი. ეს რეიტინგი ტელევიზიით წარადგინა ტერმინატორის როლის შემსრულებელმა, არნოლდ შვარცენეგერმა.
პერსონაჟი მე-14 ადგილს იკავებს ჟურნალ Empire-ის 100 საუკეთესო ფილმის პერსონაჟში.
იხ. ვიდეო -  Терминатор 2. Терминатор Т-800 спасает Сару Коннор


დართ ვეიდერი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                           დართ ვეიდერი

დართ ვეიდერი, დევიდ პრაუზის შესრულებით, იმპერიის საპასუხო დარტყმა
გავიხსენოთ ჩემი ბავშბის კინო განსაკუთრებით პირველი ნაწილი
 დაბადებული ანაკინ სკაიუოკერად — გამოგონილი პერსონაჟი ვარსკვლავური ომების სამყაროში.
 იგი პერსონაჟის სახით ჩნდება ვარსკვლავური ომების ორიგინალურ, ისევე, როგორც წინარეისტორიის ტრილოგიაში.

პერსონაჟი შეიქმნა ჯორჯ ლუკასის მიერ. იგი განსახირებული იქნა მრავალი მსახიობის მიერ. დართ ვეიდერი ჩნდება ვარსკვლავური ომების ექვსივე ფილმში. იგი არის მნიშვნელოვანი პერსონაჟი ვარსკვლავური ომების ვრცელ სამყაროში, რომელიც აღწერილია ტელესერიალებში, ვიდეო თამაშებში, რომანებსა და კომიქსებში. თავდაპირველად დართ ვეიდერი იყო ჯედაი, რომელსაც უნდა შეენარჩუნებინა წონასწორობა ძალაში. მაგრამ იგი მოექცა ძალის ბნელ მხარეს და ემსახურებოდა გალაქტიკურ იმპერიას, როგორც სითების მბრძანებელ პალპატინის მარჯვენა ხელი. იგი არის ლუკ სკაიუოკერისა და პრინცესა ლეია ორგანას მამა.

ამერიკის კინოინსტიტუტმა დართ ვეიდერი დაასახელა რიგით მესამე ადგილზე კინოს ისტორიაში უდიდესი ბოროტი პერსონაჟების სიაში 100 წელი…100 გმირი და მტერი, ჰანიბალ ლეკტერისა და ნორმან ბეიტსის შემდეგ.
იხ. ვიდეო  - Энакин Скайуокер || Дарт Вейдер (Трибьют)
ბავშვობა და აღმოჩენა
ანაკინი პირველად გამოჩნდა საგის პირველ ნაწილში "Episode I. Phantom Menace", როგორც ცხრა წლის ბიჭი. ის და მისი დედა უსარგებლო დილერისა და ნაწილების მოვაჭრე ვატოს მონები იყვნენ. ანაკინი არის ბავშვი საოცრება და გამოჩენილი ტექნიკოსი. მას დიდი ცოდნა ჰქონდა ტექნოლოგიაში - მან პირადად ააწყო C-3PO დროიდი და სარბოლო მანქანა, რომელზედაც მოიგო რბოლები, რომლებზეც მისი მომავალი ბედი იყო დამოკიდებული.

ანაკინი ტატუინზე იპოვა კვი-გონ ჯინმა, რომელმაც ანაკინი რჩეულად აღიარა - უძველესი წინასწარმეტყველების თანახმად, მას უნდა გაენადგურებინა მთელი სითები და მოეტანა წონასწორობა ძალაში. კვი-გონმა გაათავისუფლა ანაკინი და წაიყვანა იგი კორუსკანტში, სადაც ჯედაების საბჭოსგან ანაკინის გაწვრთნის ნებართვა მოითხოვა. თხოვნა უარყვეს, რადგან კვი-გონს უკვე ჰყავდა შეგირდი, ასევე იმის გამო, რომ ანაკინი იყო საჭირო ასაკზე, ეშინოდა და გაბრაზებული იყო მონის დღეებიდან და ასევე დაკავშირებული იყო დედასთან განშორებასთან.

უშიშარი არ ხარ! შიში არის ბნელი მხარის გზა. შიში აჩენს ბრაზს; ბრაზი სიძულვილს შობს; სიძულვილი ტანჯვის გასაღებია. შენში ძლიერ შიშს ვგრძნობ,


  იოდას სიტყვები ანაკინს საბჭოს სხდომაზე.
მოგვიანებით ანაკინი დაეხმარა ნაბუს ძალებს ვაჭრობის ფედერაციის დამარცხებაში. ვარსკვლავური მებრძოლით ფრენისას მან გაანადგურა სავაჭრო ფედერაციის ხომალდი, რომელიც დროიდებს აკონტროლებდა. მოგვიანებით, მომაკვდავმა კვი-გონმა ობი-ვანისგან ფიცი დადო, რომ ემზადებოდა ანაკინს და საბჭო უნდა დაეთანხმებოდა ამ გადაწყვეტილებას.
იხ. ვიდეო -  Star Wars | Darth Vader
კლონთა ომების დასაწყისი
ამ განყოფილებაში აღწერილი მოვლენები ხდება ვარსკვლავურ ომებში. ეპიზოდი II: კლონების თავდასხმა"
ანაკინი გახდა ობი-ვანის ახალგაზრდობა და პადავანი. პირველი ეპიზოდის მოჩვენებითი მუქარის შემდეგ 10 წლის განმავლობაში ის ძალიან მომწიფდა და განვითარდა.

ამასობაში, პალპატინი თანდათან იწყებს თავისი გრძელვადიანი გეგმის განხორციელებას: ანაკინის გადაქცევა ძალის ბნელ მხარეს, გახადოს იგი თავის შეგირდად, მეორე სითში. პალპატინი ამაოების თესლს თესავს ანაკინის სულში, შთააგონებს მას მომავალ ძალაუფლებაზე და იმაზე, რომ მას შეუძლია კონკურენცია გაუწიოს ყველაზე ძლიერ ჯედას, რომ მას არ სჭირდება მენტორი. მენტორებისადმი ნდობის ნაკლებობა და მორჩილება მნიშვნელოვან როლს ითამაშებს ანაკინის ძალის ბნელ მხარეზე გადასვლაში. ასევე, ჯედაისადმი აკრძალული სიყვარული, რომელიც ანაკინს ჰქონდა პადმეს მიმართ, არ დაუმალავს დაკვირვებულ პალპატინს და, რათა დაეჩქარებინა საქმეები, პალპატინი, ერთი მხრივ, მაქცია მკვლელის მეშვეობით, აწყობს მკვლელობის მცდელობებს პადმეზე და მეორეს მხრივ, ნიშნავს ობი-ვანს (და ანაკინს, შედეგად) მის პირად დაცვას. ამრიგად, ანაკინი ყოველთვის უნდა იყოს პადმესთან ახლოს. პადმე ამჟამად პლანეტა ნაბუს სენატორია და ჯედაების საბჭომ და კანცლერმა პალპატინი აიძულებენ ნაბუში გამგზავრებას, კორუსკანტზე მისი დიდი საფრთხის გამო. პადმე უხალისოდ დათანხმდა, რადგან გალაქტიკურ სენატში არმიის შექმნაზე საუბრობენ. პადმე ეწინააღმდეგება ამ კანონს. ანაკინი გაგზავნილია მასთან, ხოლო ობი-ვანი საბჭოსგან იღებს დავალებას - მოძებნოს დაქირავებული. ამგვარად, პალპატინის გეგმამ გააწყვეტინა მოსწავლეები და მასწავლებლები, იმუშავა, ისევე როგორც მისმა გეგმამ აიძულა ანაკინი დაარღვიოს თავისი აღთქმა საბჭოსადმი მისი მიუღებელი ვნების გამო. ნაბუზე ანაკინის ვნება სრულად იჩენს თავს: ის, ყველაფრის დავიწყებას, გულს უხსნის პადმას. მისი სიყვარული სავსეა ფლობის სურვილით და, შედეგად, ტანჯვას მოაქვს. ამიტომ ჯედაებმა უნდა დაიცვან თავიანთი გული ასეთი მიჯაჭვულებისგან: ისინი პირდაპირი გზაა ძალის ბნელი მხარისკენ. მაგრამ ანაკინი ძალიან ახალგაზრდა და გამოუცდელია, ის მთლიანად ემორჩილება გრძნობების დინებას. ნაბუ ასევე აჩვენებს ძალაუფლების სიყვარულის საწყისებს ანაკინის პერსონაჟში, როდესაც ის პოლიტიკის შესახებ დისკუსიებში მიანიშნებს, რომ იდეალური პოლიტიკური სისტემა დიქტატურაა. რაც შეეხება პადმეს, ის მოხიბლულია ანაკინის საოცარი შესაძლებლობებით, მისდამი ყურადღება და ჯედაების გზაზე საუბარი. თუმცა, მისი რაციონალისტური გონება არ აძლევს მას უფლებას განიცადოს გრძნობები: ის პასუხობს ანაკინს უარით.

ნაბუზე ანაკინი ოცნებობს, რომ დედამისი ძალიან იტანჯება. დილით ის გადაწყვეტს საბჭოს ბრძანების უარყოფას და დედამისის დასახმარებლად ტატუინში წავიდეს. ანაკინი და პადმე მიფრინავენ ტატუინში, სადაც კლიგ ლარსისგან (შმის ქმარი) იგებენ, რომ იგი ერთი თვის წინ გაიტაცეს ტუსკენის მომთაბარე რაზმმა და რომ ნაკლებად სავარაუდოა, რომ იგი ამდენ ხანს გადარჩება ბარბაროსების ტყვეობაში. მიუხედავად ამისა, ანაკინი ჩქარობს ძიებას, ფარულად შეიპარება მომთაბარე სოფელში და აღმოაჩენს დედის სიცოცხლის ბოლო წუთებს: ის მის მკლავებში კვდება. მწუხარებითა და სიძულვილით შთანთქმული ანაკინი ანადგურებს მომთაბარეთა ტომს, არავის ზოგავს, შვილებსაც კი. რესპუბლიკის დედაქალაქში ოსტატი იოდა გრძნობს დიდ აღშფოთებას ძალაში: იმდენად დიდია ახალგაზრდა სკაიუოკერის ტკივილი და რისხვა. დედის ცხედრით მამინაცვლის სახლში დაბრუნებული მწუხარება პადმას ასხამს. ანაკინს აბსოლუტურად არ აქვს სინანული ჩადენილი დანაშაულისთვის. მისი სიტყვებით - სიამაყე, ეგოიზმი და ბრაზი, უკმაყოფილება საკუთარი თავის, მისი მენტორის ობი-ვანით და გრძნობების და მისწრაფებების შეკავების სურვილი. ფაქტობრივად, მან უარყო ჯედაების ფილოსოფია და ეთიკა, თუმცა დარჩა ნათელი იდეალების მომხრე.

ობი-ვანისგან სეპარატისტული შეთქმულების შესახებ სიტყვის მიღების შემდეგ, ანაკინი პადმესთან ერთად მიფრინავს მის დასახმარებლად. სამივე შეთქმულებმა შეიპყრეს და თითქმის სიკვდილით დასაჯეს. სიკვდილის პირას მყოფი პადმე ანაკინს პირველად აღიარებს სიყვარულს. ჯედაების და კლონთა არმიის დროული ჩარევა, რომელიც სანქცირებულია გალაქტიკური სენატის მიერ, იხსნის მათ სიკვდილს. თუმცა, გრაფ დუკუსთან დუელში ობი-ვანი მძიმედ დაშავდა, ანაკინმა კი მკლავი დაკარგა.

პადმესთან ერთად ნაბუში დაბრუნებული ანაკინი მასზე დაქორწინდება. ცერემონია ტარდება საიდუმლოდ, მხოლოდ ორი მოწმის თანდასწრებით: დროიდები R2-D2 და C-3PO.
იხ. ვიდეო-  Darth Vader's rage | Star Wars: Rogue One [Ending scene]
ძალის ბნელ მხარეზე გადასვლა
ამ განყოფილებაში აღწერილი მოვლენები ხდება ვარსკვლავურ ომებში. ეპიზოდი III: სითების შურისძიება"

ანაკინ სკაიუოკერი 19 BBY-ში, ძალის ბნელ მხარეზე გადასვლის წელს
კლონთა ომებში მონაწილეობის შემდეგ ანაკინი და ობი-ვანი ბრუნდებიან კორუსკანტში. დედაქალაქის ალყის დროს მათ ევალებათ შეაღწიონ საბრძოლო ხომალდ Invisible Hand-ში, სეპარატისტული არმიის ერთ-ერთი მეთაურის, გენერალ გრიევუსის ხომალდში, რათა კანცლერი პალპატინი ტყვეობიდან გაათავისუფლონ. სეპარატისტების ლიდერი გრაფი დუკუ აოხრებს ობი-ვანს ჯედაებთან დუელში, მაგრამ ის თავად დამარცხებულია ანაკინის მიერ. პალპატინი უბრძანებს ანაკინს თავი მოჰკვეთოს დაუცველ ერლს. ანაკინი ასრულებს თხოვნას, მაგრამ ეჭვი ეპარება მის სისწორეში. დაუცველი პატიმრის მოკვლა ჯედაის საქმე არ არის. პალპატინი აცხადებს, რომ დუკუ "ზედმეტად საშიშია იმისთვის, რომ ცოცხალი დარჩეს". კანცლერის გადარჩენის შემდეგ, ანაკინი, ობი-ვანის დახმარებით, დანგრეულ კრეისერს აფრენს ასაფრენ ბილიკზე კორუსკანტის ერთ-ერთ კოსმოსურ პორტში.

მას შემდეგ, რაც ანაკინი დაბრუნდება კორუსკანტში, პადმე უხსნის მას, რომ ორსულადაა.
                                                                              
                            ანაკინ სკაიუოკერი 19 BBY-ში, ძალის ბნელ მხარეზე გადასვლის წელს
პალპატინი, რომელიც ფაქტობრივად ხდება ანაკინის მფარველი და მენტორი, ნიშნავს მას მის პირად წარმომადგენლად ჯედაების საბჭოში. თუმცა, საბჭო, იძულებული გახდა დაეთანხმოს კანცლერის გადაწყვეტილებას, უარს ამბობს ანაკინის ოსტატის წოდებაზე და პროტოკოლის გარეშე ანდობს მას პალპატინის ქმედებების დაჩრდილვას. საბჭოს ამ გადაწყვეტილებით განრისხებული ანაკინი კარგავს მთელ რწმენას ჯედაების მიმართ. ძალის დახმარებით ის ხედავს მომავალს: პადმე მშობიარობის დროს მოკვდება. კანცლერი პალპატინი უბიძგებს ანაკინს ისწავლოს ძალის ყველა გამოვლინება, მათ შორის მისი ბნელი მხარე, რათა ისწავლოს სიკვდილის დაპყრობა. ანაკინისთვის ცხადი ხდება, რომ პალპატინი არის სით უფალი, რომელსაც ჯედაების ორდენი ამდენი ხანი ეძებდა. ის პალპატინის საიდუმლოს უხსნის ოსტატ ვინდუს. შემდეგ, ოსტატ ფისტოსთან, ტიინთან და კოლართან ერთად, ვინდუ მიდის პალპატინის დასაპატიმრებლად. ის უარს ამბობს ანაკინის თან წაყვანაზე, რადგან არ ენდობა და უბრძანებს ჯედაების ტაძარში დაბრუნებას დაელოდოს. ანაკინს გარდაუვალი აზრი აქვს: პალპატინის გარეშე ცოლის გადარჩენის შანსს დაკარგავს. გარდა ამისა, მას არ სურს უღალატოს თავის მენტორს, რომელიც მხარს უჭერდა მას თითქმის მთელი ცხოვრება.

ანაკინი მიემართება პალპატინისკენ და შეესწრო მას და ვინდუს შორის ჩხუბს. ამ დროისთვის სითებმა მოკლეს თანმხლები ოსტატები, მაგრამ ვინდუმ პალპატინს მახვილი ჩამოაგდო ხელიდან და უკვე სასიკვდილო დარტყმის მიყენებას ემზადებოდა, მაგრამ ანაკინმა ჯედაის კოდი გაიხსენა, თქვა, რომ ჯედაები არ კლავდნენ მათ ტყვეებს. . იმავდროულად, სიდიუსი, რომელიც თავს დაუცველ პატიმარად წარმოაჩენს, არწმუნებს ანაკინს, რომ ჯედაი ცდილობს ხელში ჩაიგდოს. ვინდუ იღებს საბედისწერო გადაწყვეტილებას სიდიუსის მოკვლაზე, იმის შიშით, რომ ბნელი ლორდის გავლენა რესპუბლიკის მთავრობაზე იმდენად დიდია, რომ ნებისმიერი სასამართლო მის მხარეს დაიჭერს. ამრიგად, ის საბოლოოდ ანაკინს ბნელ მხარეს აქცევს. კონტრშეტევით ანაკინმა ოსტატ ვინდუს ხელი მახვილით მოკვეთა. ამის შემდეგ, სიდიუსი იყენებს ძალის ელვას, რათა განიარაღებული ვინდუ გადააგდოს ფანჯრიდან, რომელიც ადრე გატეხილი იყო ბრძოლის სიცხეში.

ანაკინს უკან დასაბრუნებელი გზა არ აქვს, რადგან ის არსებითად დაეხმარა ერთ-ერთი ჯედაის ოსტატის მოკვლას. სასოწარკვეთილი ანაკინი უბრუნდება ძალის ბნელ მხარეს და ერთგულების ფიცი დებს თავის ახალ მასწავლებელს და ბატონს. დართ სიდიუსი მას სითს ასახელებს, დართ ვეიდერი. სიდიუსის ბრძანებით, ის, კლონი ჯარისკაცების მხარდაჭერით, კლავს ყველა ჯედას ტაძარში და არავის ზოგავს, ვინც მის გზაზე დადგა. კლონებზე ასევე გაიცემა "ბრძანება 66" - ბრძანება მოკლან ყველა რაინდი ჯედაი, რომლებიც უმეტესწილად მზად არ არიან ზურგზე დარტყმისთვის.

Sidious-ის ბრძანებით, ვეიდერი კლავს კონფედერაციის ყველა დარჩენილ ლიდერს ვულკანურ პლანეტაზე მუსტაფარზე, ფიქრობს, რომ ამით იგი რესპუბლიკას მოუტანს დიდი ხნის ნანატრ მშვიდობას. ობი-ვანი და იოდა, 66-ე ორდენის გადარჩენილები, ჩადიან ჯედაების ტაძარში და იცავენ მას კლონებისგან. სათვალთვალო სისტემის ჰოლოგრამის ნახვის შემდეგ, ობი-ვანი გაიგებს, ვინ მეთაურობდა კლონებს. იოდა ავალებს ობი-ვანს დართ ვეიდერის მოკვლას და ის მიდის პადმასთან, მაგრამ ის უარს ამბობს სად არის ვეიდერი და არც კი სჯერა, რომ ის ბნელ მხარეს გადავიდა. ამ საუბრის შემდეგ პადმე მიფრინავს დართ ვეიდერთან მუსტაფარზე და ობი-ვანი ფარულად შედის მის გემზე. ვეიდერი, რომელმაც უკვე დაასრულა დართ სიდიუსის მიერ მიცემული დავალება, შედის პლატფორმაზე პადმეს გემზე. მათი საუბრის დროს ობი-ვანი გემიდან გამოდის, რის გამოც ვეიდერი, ეჭვობს, რომ პადმემ თავისი ყოფილი მასწავლებელი სპეციალურად მის მოსაკლავად მიიყვანა, გაბრაზებული ცდილობს მის დახრჩობას ძალით. ობი-ვან კენობი შეშინებულია იმით, რაც ხდება და ბრძოლა იწყება. ოსტატი კენობი ამთავრებს ვეიდერის ორივე ფეხს და მარცხენა მკლავს თავისი განათების მახვილით. ის მდინარის კალაპოტს ეცემა გამდნარი ლავის მდინარესთან. სიცხისგან მისი ტანსაცმელი იფშვნება, ცოცხლად იწვის. ობი-ვანი, რომელიც ზურგს აქცევს თავის ყოფილ შეგირდს, აიღებს ვეიდერის შუქის მახვილს და მივარდა დასახმარებლად მწოლიარე პადმას.

ნახშირწყალ და ძლივს ცოცხალ ვეიდერს გადაარჩენს დართ სიდიუსი, რომელიც სამაშველოში მოვიდა. მას აცვია დალუქული კოსტიუმი, რომელიც ამიერიდან მისი საყრდენი და სიცოცხლის მხარდაჭერის სისტემა იქნება.

თუმცა, ანაკინმა პირველი ნაბიჯი გადადგა ძალის ბნელ მხარეს ამ მოვლენებამდე 3 წლით ადრე - როდესაც ტატუინზე მან გაანადგურა ქვიშის ხალხის მთელი ტომი, შური იძია დედამისზე შმი სკაიუოკერზე. ანაკინის შემდეგი ნაბიჯი ძალების ბნელ მხარეს იყო უიარაღო გრაფ დუკუს თავის მოკვეთა კანცლერ პალპატინის ბრძანებით. და ბოლოს, მან გადამწყვეტი ნაბიჯი გადადგა, როდესაც უღალატა ჯედაის ოსტატ ვინდუს და დაეხმარა სიდიუსს მის დამარცხებაში.
კრიტიკა და მიმოხილვები
ეს პერსონაჟი კინოს ისტორიაში ბოროტმოქმედებს შორის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი პოპ კერპია.

ის ამერიკის კინოს ინსტიტუტის 100 გმირისა და ბოროტმოქმედის სიაში მესამე ადგილზე იყო.
ჟურნალმა Empire-მა დართ ვეიდერი ყველა დროის მეცხრე საუკეთესო კინოგმირად დაასახელა.
ფრანგი ფსიქიატრებისა და ფსიქოლოგების ჯგუფმა დართ ვეიდერის პერსონაჟში აღმოაჩინა არასტაბილურობისა და იმპულსურობის ნიშნები, რაც დიდი ალბათობით მიუთითებს პიროვნულ აშლილობაზე. ეს დიაგნოზი ფრანგმა მეცნიერებმა წარმოადგინეს 2007 წელს ამერიკის ფსიქიატრთა ასოციაციის ყოველწლიურ კონფერენციაზე. მათი აზრით, ანაკინ სკაიუოკერის დართ ვეიდერად გადაქცევა შეიძლება აიხსნას ფსიქოლოგიური ფაქტორებით და არა ძალის გავლენით. ერიკ ბუიმ, კერძოდ, აღნიშნა, რომ ძალის ბნელი მხარის გამოყენება ნარკოტიკების მსგავსია:
„ძალიან კარგი შეგრძნება გეუფლება, როცა იყენებ, ის ცვლის შენს აზრს და იცი, რომ ეს არ უნდა გააკეთო“.

ორიგინალური ტექსტი 
- "ჯედაის გონების თამაშებიდან: მეცნიერები იკვლევენ დართ ვეიდერის ფსიქოლოგიას"

понедельник, 6 февраля 2023 г.

შავი იალქნები

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                       შავი იალქნები

ჟანრი დრამა
თრილერი
შემოქმედი Jonathan E. Steinberg
რობერტ ლევინი
დირექტორი
ნილ მარშალი
სემ მილერი [დ]
მთავარ როლში ტობი სტეფენსი
ჰანა ნიუ
ლუკ არნოლდი
ჯესიკა პარკერ კენედი
ტომ ჰოპერი
ზაკ მაკგოუენი
ტობი შმიცი
კლარა პეჯიტი
მარკ რაიანი
ჰაკიმ კაე-ქაზიმი
შონ კამერონ მაიკლი
რუპერტ პენრი-ჯონსი
ლუკ რობერტსი
რეი სტივენსონი
დევიდ ვილმოტი
ჰარიეტ უოლტერი
კომპოზიტორი Bear McCreery
ქვეყანა: აშშ
ინგლისური ენა
სეზონები 4
ეპიზოდი 38 (ეპიზოდების სია)
წარმოება
აღმასრულებელი პროდიუსერი კრის საიმსი
ჯონათან ე სტეინბერგი
მაიკლ ბეი
ბრედლი ფულერი
ანდრიას ფორმა
პროდიუსერი ნინა ჰეინსი
ბრედ კალებ კეინი
გადაღების ადგილი კეიპტაუნი, სამხრეთ აფრიკა
ეპიზოდის ხანგრძლივობა 60 წუთი
სტუდია Platinum Dunes
Quaker მოძრავი სურათები
ფილმი აფრიკა მთელ მსოფლიოში
ჰულუს დისტრიბუტორი
მაუწყებლობა
ტელეარხი Starz
ეკრანებზე 2014 წლის 25 იანვარი - 2017 წლის 2 აპრილი
ვიდეო ფორმატი 16:9
(ინგლ. Black Sails) - ამერიკული სათავგადასავლო სერიალი მეკობრეების შესახებ. სერიალის სიუჟეტი იყო რობერტ ლუის სტივენსონის რომანის "განძის კუნძულის" ერთგვარი პრიკველი, სერიალში ჩნდებიან წიგნის გმირები. სერიალი გადაიღეს საკაბელო ტელეარხ Starz-ისთვის და პროდიუსერები იყვნენ ჯონათან ე. სტეინბერგი და რობერტ ლევინი. სერიალის პრემიერა შედგა 2014 წლის 25 იანვარს. სერიალში მთავარ როლებს ტობი სტივენსი, ჰანა ნიუ, ლუკ არნოლდი, ჯესიკა პარკერ კენედი, ტომ ჰოპერი, ზაკ მაკგოუენი, ტობი შმიცი და კლარა პეჯიტი ასრულებენ.

2014 წლის 12 ოქტომბერს სერიალი განახლდა მესამე სეზონით, ხოლო 2015 წლის 31 ივლისს მეოთხე სეზონით. მომდევნო სეზონებისთვის სერიალის ყველა განახლება მიმდინარე სეზონის პრემიერამდე დიდი ხნით ადრე გამოცხადდა. სულ გადაიღეს 4 სეზონი.
სიუჟეტი - 
(ინგლ. Black Sails) - ამერიკული სათავგადასავლო სერიალი მეკობრეების შესახებ. სერიალის სიუჟეტი იყო რობერტ ლუის სტივენსონის რომანის "განძის კუნძულის" ერთგვარი პრიკველი, სერიალში ჩნდებიან წიგნის გმირები. სერიალი გადაიღეს საკაბელო ტელეარხ Starz-ისთვის და პროდიუსერები იყვნენ ჯონათან ე. სტეინბერგი და რობერტ ლევინი. სერიალის პრემიერა შედგა 2014 წლის 25 იანვარს. სერიალში მთავარ როლებს ტობი სტივენსი, ჰანა ნიუ, ლუკ არნოლდი, ჯესიკა პარკერ კენედი, ტომ ჰოპერი, ზაკ მაკგოუენი, ტობი შმიცი და კლარა პეჯიტი ასრულებენ.

2014 წლის 12 ოქტომბერს სერიალი განახლდა მესამე სეზონით, ხოლო 2015 წლის 31 ივლისს მეოთხე სეზონით. მომდევნო სეზონებისთვის სერიალის ყველა განახლება მიმდინარე სეზონის პრემიერამდე დიდი ხნით ადრე გამოცხადდა. სულ გადაიღეს 4 სეზონი.
იხ. ვიდეო - Black Sails | Official Trailer | STARZ
შემუშავება და წარმოება
ჯონათან სტეინბერგი იყო სერიალის აღმასრულებელი პროდიუსერი მაიკლ ბეისთან, ბრედ ფულერთან და ენდრიუ ფორმთან ერთად, ხოლო რობერტ ლევინი მსახურობდა აღმასრულებელი პროდიუსერი.

სერიალი გადაიღეს კეიპტაუნის კინოსტუდიაში, კეიპტაუნში, სამხრეთ აფრიკა. სპეციალურად გადაღებისთვის შეიქმნა გემის ნატურალური ზომის დეტალური მოდელი. განლაგების შექმნაზე სამასამდე ადამიანი მუშაობდა.

გერმანიასა და საფრანგეთში სერიალის პრემიერა შედგა ორი კვირით ადრე, ვიდრე აშშ-ში, 2014 წლის 10 იანვარს Pay TV Channel Starz-ის მეშვეობით. 2014 წლის 17 იანვარს Starz-მა გამოუშვა პირველი ეპიზოდი YouTube-ზე.

2013 წლის 26 ივლისს სტარზმა განაახლა სერია მეორე სეზონისთვის ათი ეპიზოდიდან. ასეთი ადრეული გადაწყვეტილების მიზეზი იყო დადებითი რეაქცია შოუზე San Diego Comic-Con-ზე. 2014 წლის 12 ოქტომბერს სერიალი განახლდა მესამე სეზონით. 2016 წლის 20 ივლისს Starz-მა გამოაცხადა, რომ მეოთხე სეზონი, რომელიც 2017 წელს გავიდა, ბოლო იქნებოდა. იხ. ბმულზე ფილმირუსულ ენაზე


უძველესი უცხოპლანეტელები (სერიალი)

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -   უძველესი უცხოპლანეტელები (სერიალი) ინგლ. Ancient Aliens Ancient Aliens არის ამერიკული...