ჩინური ზოდიაქო

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                       ჩინური ზოდიაქო

(ჩინ. 生肖) კლასიფიკაციის სქემა, რომელსაც აქვს ნიშანი გარკვეულ ცხოველებთან და მათ თანდაყოლილ ელემენტებთან 12-წლიან ციკლში. ჩინური ზოდიაქო, ისევე როგორც ბუდისტური კალენდარი პოპულარულია თურქულენოვან ჩინეთში, კორეაში, იაპონიასა და მონღოლეთში, ისევე როგორც აღმოსავლეთ აზიის სხვა ქვეყნებში, როგორიცაა ვიეტნამი, ბირმა, ნეპალი, ბუტანი, შრი-ლანკა, კამბოჯა, ტაილანდი და ლაოსი.

სახელწოდებები:

სიტყვა „ზოდიაქოს“ გამოყენება ასახავს გარკვეულ კავშირს დასავლურ ზოდიაქოს ნიშნებთან: ციკლი აქაც 12 ნაწილად იყოფა და მათი უმეტესობა დაკავშირებულია რაიმე სახის ცხოველთან. თუმცა, არსებობს მნიშვნელოვანი განსხვავებები: ჩინურ ზოდიაქოში დაყოფა ხდება წლების, თვეების, დღეების და საათების მიხედვით და არა მხოლოდ თვეების მიხედვით, როგორც დასავლურ ასტროლოგიაშია. ზოდიაქოს ცხოველები არ ასოცირდება თანავარსკვლავედებთან, არ არიან მიბმული ციურ სფეროსთან, მაგრამ დაკავშირებულია სეზონებთან.

ქვის კვეთა ჩინური ზოდიაქოს ნიშნების ამსახველი

ზოდიაქოს ნიშანი ტრადიციულად ვირთხის ნიშნით იწყება (ამ რიგის მიზეზების შესახებ ბევრი ამბავია; ისინი ჩამოთვლილია ქვემოთ). ქვემოთ მოცემულია ყველა ცხოველი მიწიერი ტოტის მიხედვით და შესაბამისად.

ცხოველის სახელი ჩინეთის დედამიწის განშტოების ენერგიის ტრიგონის ელემენტში

ვირთხა/თაგვი 鼠子 Yang 1st trigon Water

ხარი/ხარი/კამეჩი 牛丑 იინი მე-2 ტრიგონი დედამიწა

ვეფხვი/ლეოპარდი 虎寅 იანგი მე-3 ტრინი ვუდი

კატა/კურდღელი/კურდღელი 兔/兎 卯 იინ მე-4 ტრიგონი ვუდი

Dragon 龍/龙辰 Yang 1st Trigon Earth

გველი 蛇巳 იინის მე-2 ტრიგონის ცეცხლი

ცხენი 馬/马午 იანგის მე-3 ტრიგონი ცეცხლი

თხა/ცხვი 羊未 იინი მე-4 ტრიგონი დედამიწა

მაიმუნი 猴申 Yang 1st trigon Metal

Rooster 雞/鸡酉 Yin 2nd trigon Metal

ძაღლი 狗/犬 戌 იანგის მე-3 ტრიგონი დედამიწა

ღორი/ღორი 豬/猪亥 იინი მე-4 ტრიგონის წყალი

რიჩარდ კუკის თქმით, დრაკონის ორიგინალური ჩინური ნიშანი (辰) შესაძლოა მორიელთან იყოს დაკავშირებული.

ჩინური კალენდარი

იხილეთ ჩინური კალენდარი დეტალებისთვის

წლები

დამატებითი ინფორმაციისთვის იხილეთ Gan Zhi სისტემა

ეს ცხრილი გვიჩვენებს 60-წლიან ციკლს გრიგორიანულ კალენდართან შედარებით 1924-2043 წლებისთვის. ზოგიერთი ასტროლოგიური წყაროს მიხედვით [რომელი?], 60-წლიანი ციკლი იწყება დაახლოებით 4 თებერვალს.

წლები	ენერგია	ელემენტი	ციუარი სომბოლები	მიწიერი ტოტები	ნიშნები	წლები
1924-1983						1984-2043
1	5 თებერვალი 1924 — 23 იანვარი 1925	Ян	ხე	甲	子	ვირთხა	2 თებერვალი1984 — 19 თებერვალი1985
2	24 იანვარი1925 — 12 თებრვალი 1926	Инь	ხე	乙	丑	ხარი	20 თებერვალი1985 — 8 თებერვალი1986
3	13 თებერვალი 1926 — 1 თებერვალი1927	Ян	ცეცხლი	丙	寅	ვეფხვი	9 თებერვალი 1986 — 28 იანვარი 1987
4	2 თებრვალი1927 — 22 იანვარი1928	Инь	ცეცხლი	丁	卯	კურდღელი	29 იანვარი  1987 — 16 თებერვალი 1988
5	23 იანვარი 1928 — 9 თეებრვალი1929	Ян	დედამიწა	戊	辰	დრაკონი	17 თებერვალი 1988 — 5 თეებრვალი 1989
6	10 თებერვალი 1929 — 29 იანვარი 1930	Инь	დედამიწა	己	巳	გველი	6 თებერვალი1989 — 26 იანვარი1990
7	30 იანვარი 1930 — 16 თებერვალი1931	Ян	რკინა	庚	午	ცხენი	27 იანვარი1990 — 14 თებერვალი1991
8	17 თებერვალი 1931 — 5 თებერვალი1932	Инь	რკინა	辛	未	თხა	15 თებერვალი1991 — 3 თებერვალი 1992
9	6 თებერვალი1932 — 25 января 1933	Ян	წყალი	壬	申	მაიმუნი	4 თებერვალი1992 — 22 января 1993
10	26 იანვარი1933 — 13 февраля 1934	Инь	წყალი	癸	酉	მამალი	23 января 1993 — 9 თებერვალი1994
11	14 თებერვალი1934 — 3 თებერვალი1935	Ян	ხე	甲	戌	ძაღლი	10 თებერვალი1994 — 30 იანვარი1995
12	4 თებერვალი1935 — 23 იანვარი1936	Инь	ხე	乙	亥	ღორი	31 იანვარი 1995 — 18 თებერვალი1996
13	24 იანვარი 1936 — 10 თებერვალი1937	Ян	ცეცხლი	丙	子	ვირთხა	19 თებერვალი1996 — 6 თებერვალი1997
14	11 თებერვალი1937 — 30 იანვარი1938	Инь	ცეცხლი	丁	丑	ხარი	7 თებერვალი 1997 — 27 იანვარი 1998
15	31 იანვარი 1938 — 18 თებერვალი 1939	Ян	დედამიწა	戊	寅	ვეფხვი	28 იანვარი1998 — 15 თებერვალი1999
16	19 თებერვალი1939 — 7 თებერვალი1940	Инь	დედამიწა	己	卯	კურდღელი	16 თებერვალი1999 — 4 თებერვალი2000
17	8 თებერვალი1940 — 26 იანვარი1941	Ян	რკინა	庚	辰	დრაკონი	5 თებერვალი2000 — 23 იანვარი 2001
18	27 იანვარი 1941 — 14 თებერვალი1942	Инь	რკინა	辛	巳	გველი	24 იანვარი 2001 — 11 თებერვალი2002
19	15 თებერვალი1942 — 4 თებერვალი1943	Ян	წყალი	壬	午	ცხენი	12 თებერვალი 2002 — 31 იანვარი2003
20	5 თებერვალი1943 — 24 იანვარი 1944	Инь	წყალი	癸	未	თხა	1 თებერვალი 2003 — 21 იანვარი 2004
21	25 თებერვალი1944 — 12 თებერვალი1945	Ян	ხე	甲	申	მაიმუნი	22 იანვარი 2004 — 8 თებერვალი2005
22	13 თებერვალი1945 — 1 თებერვალი 1946	Инь	ხე	乙	酉	მამალი	9 თებერვალი 2005 — 28 იანვარი2006
23	2 თებერვალი1946 — 21 января 1947	Ян	ცეცხლი	丙	戌	ძაღლი	29 იანვარი 2006 — 17 თებერვალი2007
24	22 იანვარი1947 — 9 თებერვალი1948	Инь	ცეცხლი	丁	亥	ღორი	18 თებერვალი2007 — 6 თებერვალი2008
25	10 თებერვალი1948 — 28 იანვარი1949	Ян	დედამიწა	戊	子	ვირთხა	7 თებერვალი2008 — 25 იანვარი 2009
26	29 января 1949 — 16 თებერვალი1950	Инь	დედამიწა	己	丑	ხარი	26 იანვარი 2009 — 13 февраля 2010
27	17 თებერვალი1950 — 5 февраля 1951	Ян	რკინა	庚	寅	ვეფხვი	14 თებერვალი 2010 — 2 თებერვალი2011
28	6 თებერვალი1951 — 26 января 1952	Инь	რკინა	辛	卯	კურდღელი	3 თებერვალი2011 — 22 იანვარი2012
29	27 იანვარი1952 — 13 февраля 1953	Ян	წყალი	壬	辰	დრაკონი	23 января 2012 — 9 თებერვალი2013
30	14 თებერვალი1953 — 2 თებერვალი1954	Инь	წყალი	癸	巳	გველი	10 თებერვალი 2013 — 30 იანვარი2014
31	3 თებერვალი1954 — 23 января 1955	Ян	ხე	甲	午	ძაღლი	31 იანვარი2014 — 18 თებერვალი2015
32	24 января 1955 — 11 თებერვალი1956	Инь	ხე	乙	未	თხა	19 თებერვალი2015 — 7 თებერვალი2016
33	12 თებერვალი1956 — 30 იანვარი1957	Ян	ცეცხლი	丙	申	მაიმუნი	8 თებერვალი2016 — 27 იანვარი2017
34	31 იანვარი1957 — 17 თებერვალი1958	Инь	ცეცხლი	丁	酉	მამალი	28 იანვარი2017 — 15 თებერვალი2018
35	18 თებერვალი1958 — 7 თებერვალი1959	Ян	დედამიწა	戊	戌	ძაღლი	16 თებერვალი2018 — 4 თებერვალი2019
36	8 თებერვალი1959 — 27 იანვარი1960	Инь	დედამიწა	己	亥	ღორი	5 თებერვალი2019 — 24 იანვარი 2020
37	28 იანვარი1960 — 14 თებერვალი1961	Ян	რკინა	庚	子	ვირთხა	25 იანვარი2020 — 11 თებერვალი 2021
38	15 თებერვალი1961 — 4 თებერვალი1962	Инь	რკინა	辛	丑	ხარი	12 თებერვალი 2021 — 31 იანვარი2022
39	5 თებერვალი1962 — 24 იანვარი1963	Ян	წყალი	壬	寅	ვეფხვი	1 თებერვალი2022 — 21 იანვარი2023
40	25 იანვარი1963 — 12 თებერვალი 1964	Инь	წყალი	癸	卯	კურდღელი	22 იანვარი2023 — 9 თებერვალი2024
41	13 თებერვალი1964 — 1 თებერვალი 1965	Ян	ხე	甲	辰	დრაკონი	10 თებერვალი 2024 — 28 იანვარი2025
42	2 თებერვალი1965 — 20 იანვარი 1966	Инь	ხე	乙	巳	გველი	29 января 2025 — 16 თებერვალი 2026
43	21 იანვარი1966 — 8 февраля 1967	Ян	ცეცხლი	丙	午	ცხენი	17 თებერვალი 2026 — 5 თებერვალი 2027
44	9 თებერვალი1967 — 29 იანვარი 1968	Инь	ცეცხლი	丁	未	თხა	6 თებერვალი2027 — 25 იანვარი 2028
45	30 იანვარი 1968 — 16 თებერვალი 1969	Ян	დედამიწა	戊	申	მაიმუნი	26 იანვარი 2028 — 12 თებერვალი2029
46	17 თებერვალი1969 — 5 თებერვალი1970	Инь	დედამიწა	己	酉	მამალი	13 თებერვალი2029 — 2 თებერვალი2030
47	6 თებერვალი1970 — 26 იანვარი 1971	Ян	რკინა	庚	戌	ძაღლი	3 თებერვალი 2030 — 22 იანვარი 2031
48	27 იანვარი1971 — 14 თებერვალი1972	Инь	რკინა	辛	亥	ღორი	23 იანვარი 2031 — 10 თებერვალი 2032
49	15 თებერვალი 1972 — 2 თებერვალი1973	Ян	წყალი	壬	子	ვირთხა	11 თებერვალი 2032 — 30 იანვარი 2033
50	3 თებერვალი 1973 — 22 იანვარი 1974	Инь	წყალი	癸	丑	ხარი	31 იანვარი 2033 — 18 თებერვალი 2034
51	23 იანვარი1974 — 10 თებერვალი 1975	Ян	ხე	甲	寅	ვეფხვი	19 თებერვალი 2034 — 7 თებერვალი 2035
52	11 თებერვალი1975 — 30 იანვარი1976	Инь	ხე	乙	卯	კურდღელი	8 თებერვალი2035 — 27 იანვარი 2036
53	31 იანვარი1976 — 17 თებერვალი1977	Ян	ცეცხლი	丙	辰	დრაკონი	28 იანვარი2036 — 14 თებერვალი2037
54	18 თებერვალი 1977 — 6 თებერვალი 1978	Инь	ცეცხლი	丁	巳	გველი	15 თებერვალი2037 — 3 თებერვალი2038
55	7 თებერვალი1978 — 27 იანვარი1979	Ян	გველი	戊	午	ცხენი	4 თებერვალი2038 — 23 იანვარი2039
56	28 იანვარი1979 — 15 თებერვალი1980	Инь	გველი	己	未	თხა	24 იანვარი2039 — 11 თებერვალი2040
57	16 თებერვალი 1980 — 4 თებერვალი1981	Ян	რკინა	庚	申	მაიმუნი	12 თებერვალი 2040 — 31 იანვარი 2041
58	5 თებერვალი 1981 — 24 იანვარი 1982	Инь	რკინა	辛	酉	მამალი	1 თებერვალი 2041 — 21 იანვარი 2042
59	25 იანვარი1982 — 12 თებერვალი1983	Ян	წყალი	壬	戌	ძაღლი	22 იანვარი 2042 — 9 თებერვალი2043
60	13 თებერვალი1983 — 1 თებერვალი1984	Инь	წყალი	癸	亥	ღორი	10 ებერვალი2043 — 29 იანვარი2044

თვეები

თორმეტი ცხოველი ასევე ასოცირდება ტრადიციულ ჩინურ სასოფლო-სამეურნეო კალენდართან, რომელიც გადის უფრო ცნობილ მთვარის კალენდართან ერთად. თვეების ნაცვლად, ეს კალენდარი დაყოფილია 24 ორკვირიან სეგმენტად, რომლებიც ცნობილია როგორც "მზის პირობები". თითოეული ცხოველი დაკავშირებულია ამ ორ მზის ტერმინთან დასავლური თვის მსგავსი პერიოდის განმავლობაში. 60-წლიანი მთვარის კალენდრისგან განსხვავებით, რომელიც შეიძლება იცვლებოდეს თვეების მიხედვით დასავლური კალენდრის მიხედვით, სასოფლო-სამეურნეო კალენდარი იცვლება მხოლოდ ერთი დღით, ყოველი წლის 3 ან 4 თებერვლიდან დაწყებული. ისევ, მთვარის წლის ციკლისგან განსხვავებით, რომელიც იწყება ვირთხებით, სასოფლო-სამეურნეო კალენდარი იწყება ვეფხვით, რადგან ის გაზაფხულის პირველი ცხოველია ჩინურ კალენდარში. ზაფხულის დღეები უფრო მეტია, ვიდრე ზამთრის დღეები, რადგან პერიჰელიონი და აფელიონი განსხვავებებია.

ვინაიდან თითოეული ნიშანი ასოცირდება მზის წელიწადის თვესთან, ამით ის ასევე ასოცირდება სეზონთან. თითოეული ელემენტი ასევე ასოცირდება სეზონთან და ელემენტი, რომელიც იზიარებს სეზონს ნიშანს, ცნობილია როგორც ამ ნიშნის ფიქსირებული ელემენტი. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ითვლება, რომ ეს ელემენტი გარკვეულ მახასიათებლებს ანიჭებს მის ნიშანს. თითოეული ნიშნის ფიქსირებული ელემენტი ასევე ეხება წელიწადისა და საათის ნიშნებს და არა მხოლოდ თვის ნიშანს. ფიქსირებული ელემენტი გამოყოფილია ელემენტების ციკლისგან, რომლებიც ურთიერთქმედებენ ნიშნებთან 60-წლიანი ციკლის განმავლობაში.

წლის დროს	მთვარი თვე	ფიქსირებული ელემენტი	ეკლიპტიკური გრძედი	მზის ვადა	სავარაუდო თარიღი გრიგორიანული კალენდრის მიხედვით	ზოდიაქოს ნიშნები
Весна	პირველი — 寅 (Инь) ვეფხვი	ხე Ян	314°	立春 личунь	4 თებერვალი — 19 თებერვალი	მერწყული
			329°	雨水 юйшуй	20 თებერვალი— 5 მარტი	თევზები
	მეორე — 卯 (Мао) კურდღელი	ხე Инь	344°	啓蟄 цзинчжэ (驚蟄)	6 მარტი — 20 მარტი
			359°	春分 чуньфэнь	21 მარტი — 4 აპრილი	ვერძი
	მესამე — 辰 (Чэнь) დრაკონი	დედამიწა Ян	14°	清明 цинмин	5 აპრილი— 20 აპრილი
			29°	穀雨 гуюй	21 აპრილი— 4 მაისი	კურო
Лето	Четвёртый — 巳 (Сы) გველი	ცეცხლი Инь	44°	立夏 лися	5 მაისი — 21 მაისი
			59°	小滿 сяомань	22 მაისი— 5 ივნისი	ტყუპები
	Пятый — 午 (У) ცხენი	ცეცხლი  Ян	74°	芒種 манчжун	6 ივნისი— 21 ივნისი
			89°	夏至 сячжи	22 ინვისი— 6 ივლისი	კიბო
	Шестой — 未 (Вэй) თხა	გველი Инь	104°	小暑 сяошу	7 ივლისი — 22 ივლისი
			119°	大暑 дашу	23 ივლისი — 6 აგვისტო	ლომი
შემოდგომა	Седьмой — 申 (Шэнь) მაიმუნი	რკინა Ян	134°	立秋 лицю	7 აგვისტო — 21 აგვისტო
			149°	處暑 чушу	22 აგვისტო— 7 სექსტემბერი	ქალწული
	Восьмой — 酉 (Ю) მამალი	რკინს Инь	164°	白露 байлу	8 სექსტემბერი — 23 სექტემბერი
			181°	秋分 цюфэнь	24 სექტემბერი— 7 ოქტომბერი	საწორი
	Девятый — 戌 (Сюй) ძაღლი	გველი Ян	194°	寒露 ханьлу	8 ოქტომბერი— 23 ოქტომბერი
			211°	霜降 шуанцзян	24 ოქტომბერი— 6 ნოემბერი	მორიელი
ზამთარი	Десятый — 亥 (Хай) ღორი	წყალი Инь	224°	立冬 лидун	7 ნოემბერი — 22 ნოემბერი
			244°	小雪 сяосюэ	23 ნოემბერი— 6 დეკემბერი	მშვილდოსანი
	თერთმეტი — 子 (Цзы) ვირთხა	წყალი Ян	251°	大雪 дасюэ	7 დეკემბერი— 22 დეკებერი
			271°	冬至 дунчжи	23 დეკემბერი— 5 იანვარი	თხის რქა
	თორმეტი — 丑 (Чоу) Бык	გველი Инь	284°	小寒 сяохань	6 იანვარი— 20 იანვარი
			299°	大寒 дахань	21 იანვარი  — 3 თებერვალი	მერწყული

ვინაიდან ჩინური ზოდიაქო მომდინარეობს ხუთი ელემენტის უძველესი თეორიიდან, ჩინური ზოდიაქოს თითოეული ნიშანი შედგება ხუთი ელემენტისგან ამ ელემენტებს შორის ურთიერთკავშირებით, ინტერპოლაცია, ურთიერთქმედება, გადაჭარბებული მოქმედება და რეაქცია, რომლებიც მიჩნეულია ზოგად კანონებად. სამყაროში არსებების მოძრაობებისა და ცვლილებების შესახებ.

ჩინური ზოდიაქოს ნიშნების თავსებადობის სქემა მათი ბუნების, მახასიათებლებისა და ელემენტების მიხედვით

ნიშანი კომბინირებული შესაძლო კომბინაცია არ შეიძლება კომბინირებული

ვირთხა ვირთხა, დრაკონი, მაიმუნი გველი, მამალი, ხარი, ღორი, კურდღელი, თხა, ძაღლი, ვეფხვის ცხენი

ხარი ხარი, გველი, მამლის დრაკონი, მაიმუნი, ვირთხა, ძაღლი, ვეფხვი, ცხენი, ღორი, კურდღლის თხა

ვეფხვი ვეფხვი, ძაღლი, ცხენი ღორი, კურდღელი, თხა, გველი, მამალი, ხარი, დრაკონი, ვირთხა მაიმუნი

კურდღელი კურდღელი, ღორი, თხის ძაღლი, ვეფხვი, ცხენი, დრაკონი, მაიმუნი, ვირთხა, გველი, ხარი მამალი

დრაკონის დრაკონი, მაიმუნი, ვირთხა გველი, მამალი, ხარი, ღორი, კურდღელი, თხა, ვეფხვი, ცხენი, ძაღლი

გველი გველი, მამალი, ხარის დრაკონი, მაიმუნი, ვირთხა, ძაღლი, ვეფხვი, ცხენი, კურდღელი, თხა, ღორი

ცხენი ცხენი, ძაღლი, ვეფხვის ღორი, კურდღელი, თხა, გველი, მამალი, ხარი, დრაკონი, მაიმუნის ვირთხა

თხა თხა, ღორი, კურდღლის ძაღლი, ვეფხვი, ცხენი, დრაკონი, მაიმუნი, ვირთხა, გველი, მამალი ხარი

მაიმუნი მაიმუნი, დრაკონი, ვირთხა გველი, მამალი, ხარი, ღორი, კურდღელი, თხა, ძაღლი, ცხენი ვეფხვი

მამალი მამალი, გველი, ხარის დრაკონი, მაიმუნი, ვირთხა, ძაღლი, ვეფხვი, ცხენი, ღორი, თხის კურდღელი

ძაღლი ძაღლი, ვეფხვი, ცხენი ღორი, ღორი, კურდღელი, თხა, გველი, მამალი, ხარი, მაიმუნი, ვირთხა დრაკონი

ღორი ღორი, კურდღელი, თხა, ძაღლი, ვეფხვი, ცხენი, დრაკონი, მაიმუნი, ვირთხა, მამალი, ხარის გველი

ოთხი სვეტი

ბედის ოთხი საყრდენი, იგივე რვა ნიშანი, ცნობილი იყო ჯერ კიდევ ჰანის დინასტიაში და დღემდე გამოიყენება ჩინურ მეტაფიზიკასა და ფენ შუიში. თითოეული სვეტი შეიცავს ზეციურ ტოტებს და მიწიერ ტოტებს და თითოეული სვეტი აღნიშნავს დაბადების წელს, თვეს, დღეს და საათს. პირველი სვეტი აღნიშნავს ცხოველისა და ელემენტის წელს, მეორე - ცხოველისა და ელემენტის თვეს, მესამე - ცხოველისა და ელემენტის დღეს, მეოთხე - ცხოველისა და ელემენტის საათს.

ისტორიები ზოდიაქოს ნიშნების რიგის წარმოშობის შესახებ

ზოდიაქოს წარმოშობის შესახებ ბევრი ამბავი და ლეგენდა არსებობს. ჰანის დინასტიიდან მოყოლებული, 12 მიწიერი ტოტი გამოიყენებოდა დღის დროის ჩასაწერად [წყარო არ არის მითითებული 1610 დღე]. მაგრამ მოხერხებულობისთვის ისინი 12 ცხოველმა შეცვალა. 24 საათი დაყოფილია 12 ორსაათიან პერიოდად, რომელსაც უწოდებენ "მცველებს" და შეესაბამება ჩინური ზოდიაქოს თორმეტ ნიშანს [წყარო არ არის მითითებული 1610 დღე]. მაგალითად, 子 (ვირთხა) ნიშნავს შუაღამეს, ისევე როგორც პერიოდს 23:00 საათიდან 1:00 საათამდე. ასე რომ, რადგან ვირთხის საათი ორ დღეს მოდის, ზოგის დასასრულს და ზოგის დასაწყისში, მას გამოყოფს გვიანი და ადრეული ვირთხის საათი.

ვირთხა - 23:00—00:59. ეს ის დროა, როდესაც ვირთხები ყველაზე აქტიურად ეძებენ საკვებს.

ხარი - 01:00-02:59. ეს ის დროა, როცა ხარები სტაბილურად ღეჭავენ თავის კვალს.

ვეფხვი - 03:00—04:59. ეს ის დროა, როდესაც ვეფხვები ნადირობენ თავიანთ მსხვერპლზე.

კურდღელი - 05:00-06:59. ეს ის დროა, როდესაც მითოლოგიური ნეფრიტის კურდღელი წამალს მთვარეზე ნაღმტყორცნებში აფქვავს.

დრაკონი - 07:00-08:59. ეს ის დროა, როდესაც დრაკონები დაფრინავენ ღრუბლების მიღმა ცაში წვიმის მოსატანად.

გველი - 09:00-10:59. ეს ის დროა, როცა გველები ტოვებენ ბურუსს.

ცხენი - 11:00-12:59. ეს ის დროა, როცა სხვა ცხოველები დასასვენებლად წვებიან, ცხენები ისევ დგანან.

თხა - 13:00-14:59. ეს ის დროა, როდესაც თხები ჭამენ ბალახს.

მაიმუნი - 15:00-16:59. ეს ის დროა, როცა მაიმუნები ძალიან აქტიურობენ.

მამალი - 17:00-18:59. ეს ის დროა, როდესაც მამლები ბრუნდებიან თავიანთ სახლებში.

ძაღლი - 19:00-20:59. ეს ის დროა, როდესაც ძაღლები იწყებენ ეზოების დაცვას.

ღორი - 21:00-22:59. ეს ის დროა, როცა ღორებს სძინავთ.

ბუდას დაბადების დღე

ერთ დღეს ბუდამ მიიწვია ყველა ცხოველი, ვისაც სურდა მის დღესასწაულზე მისვლა. მოვიდა 12 ცხოველი. დრო ცივი იყო და ბუდასთან მისასვლელად საჭირო იყო ფართო მდინარის გადაცურვა. ბუდამ თითოეულ ცხოველს აძლევდა მეურვეობის ერთი წელიწადს, პირველი მოსვლის პრინციპით.

ვირთხა, რომელსაც არ სურდა ცივ წყალში დასველება, ხარს სთხოვა მისი ტრანსპორტირება და ის დათანხმდა; ნაპირზე ვირთხა ზურგიდან გადმოხტა, ჯერ ბუდასთან გაიქცა და პირველი წელი მიიღო. ხარი მეორე ადგილზე გავიდა.

მაიმუნი მეცხრე გახდა, რადგან წყალში მხოლოდ მას შემდეგ შევიდა, რაც დარწმუნდა, რომ ყველაფერი უსაფრთხოდ იყო. მამლი მეათე გახდა, რადგან მან თავის მრავალშვილიან ოჯახს ინსტრუქციები მისცა, თუ როგორ ეცხოვრა, სანამ ის არ იყო. ძაღლი მივარდა უკან, რადგან ის საქმით იყო დაკავებული. ბოლოს ჩამოვიდა ნელი ღორი.

ჯადის იმპერატორის ბრძანება

ჯადეის იმპერატორის მსახური გაგზავნეს 12 ულამაზესი ცხოველის მოსაძებნად და დასაჯილდოებლად წასაყვანად; მაყურებელი დილის 6 საათზე იყო დაგეგმილი. ჩამოსულმა მსახურმა მაშინვე იპოვა და მოიწვია ვირთხა, შემდეგ კი ხარი, ვეფხვი, კურდღელი, დრაკონი, გველი, ცხენი, ცხვარი, მაიმუნი, მამალი და ძაღლი დაუძახა; კატა რომ არ იპოვა, მან ვირთხას სთხოვა მოწვევის გადმოცემა. მან პირობა შეასრულა, მაგრამ კატას უყვარდა ძილი და სთხოვა გაეღვიძებინა; ვირთხა მიხვდა, რომ კატა მასზე ლამაზი იყო და კატა არ გააღვიძა.

იხ. ვიდეო - The Chinese zodiac, explained | ShaoLan

ყველა დროზე მივიდა აუდიტორიასთან კატის გარდა; ყველაზე კარგად მომზადებული იყო ვირთხა, რომელმაც ხარის ზურგზე დაიწყო მილის დაკვრა, რამაც აღფრთოვანება გამოიწვია და პირველი ადგილი დაიკავა. ხარი სიკეთისთვის მეორე ადგილი დაიკავა, ვეფხვი - მესამე, კურდღელი მისი ლამაზი ბეწვისთვის - მეოთხე, დრაკონი უჩვეულო გარეგნობისთვის - მეხუთე, გველი - მეექვსე, ცხენი - მეშვიდე, ცხვარი - მერვე, მაიმუნი ოსტატობისთვის - მეცხრე, მამალი - მეათე და ძაღლი მეთერთმეტეა.

შემდეგ შენიშნეს, რომ ერთი ცხოველი აკლდა; მსახურს სასწრაფოდ უნდა ეძია მეთორმეტე ცხოველი და დაუძახა ღორს, რომელსაც ორი აჩუქეს

ჯადის იმპერატორის ბრძანება

ჯადეის იმპერატორის მსახური გაგზავნეს 12 ულამაზესი ცხოველის მოსაძებნად და დასაჯილდოებლად წასაყვანად; მაყურებელი დილის 6 საათზე იყო დაგეგმილი. ჩამოსულმა მსახურმა მაშინვე იპოვა და მოიწვია ვირთხა, შემდეგ კი ხარი, ვეფხვი, კურდღელი, დრაკონი, გველი, ცხენი, ცხვარი, მაიმუნი, მამალი და ძაღლი დაუძახა; კატა რომ არ იპოვა, მან ვირთხას სთხოვა მოწვევის გადმოცემა. მან პირობა შეასრულა, მაგრამ კატას უყვარდა ძილი და სთხოვა გაეღვიძებინა; ვირთხა მიხვდა, რომ კატა მასზე ლამაზი იყო და კატა არ გააღვიძა.

ყველა დროზე მივიდა აუდიტორიასთან კატის გარდა; ყველაზე კარგად მომზადებული იყო ვირთხა, რომელმაც ხარის ზურგზე დაიწყო მილის დაკვრა, რამაც აღფრთოვანება გამოიწვია და პირველი ადგილი დაიკავა. ხარი სიკეთისთვის მეორე ადგილი დაიკავა, ვეფხვი - მესამე, კურდღელი მისი ლამაზი ბეწვისთვის - მეოთხე, დრაკონი უჩვეულო გარეგნობისთვის - მეხუთე, გველი - მეექვსე, ცხენი - მეშვიდე, ცხვარი - მერვე, მაიმუნი ოსტატობისთვის - მეცხრე, მამალი - მეათე და ძაღლი მეთერთმეტეა.

შემდეგ შენიშნეს, რომ ერთი ცხოველი აკლდა; მსახურს სასწრაფოდ უნდა ეძია მეთორმეტე ცხოველი და დაუძახა ღორს, რომელსაც მეთორმეტე ადგილი დაუთმო.

ამ დროს კატამ გაიღვიძა და რაც შეეძლო სწრაფად გაიქცა სასახლეში, მაგრამ ყველა ადგილი უკვე გამოყოფილი იყო. მას შემდეგ კატა ძალიან განაწყენდა ვირთხზე და ისინი შეურიგებლად იყვნენ დაპირისპირებულნი.

არქეოლოგიური მტკიცებულება

ცხოველებთან დაკავშირებული 12-წლიანი კალენდარული ციკლის ყველაზე ადრეული მტკიცებულება არის ოთხი ხელნაწერი, რომელიც თარიღდება ჩვენს წელთაღრიცხვამდე III-I საუკუნეებით. ძვ.წ.: Fanmatan (განსუს პროვინცია) და Shuihudi (Hubei) თარიღდება ცინის იმპერიის დაარსების დროით; ჟანჯიაშანიდან და კუნჯიაპოდან (ჰუბეი) - ადრეული ჰანი.

ჩინური ზოდიაქო სხვა ქვეყნებში

ჩინურ ზოდიაქოს ნიშნებს სხვა კულტურებიც იყენებენ. მაგალითად, ისინი ჩვეულებრივ ჩნდებიან კორეის საახალწლო და იაპონური საახალწლო ბარათებსა და მარკებზე. შეერთებული შტატების საფოსტო სამსახური და რამდენიმე სხვა ქვეყანა ყოველწლიურად გამოსცემს საფოსტო მარკებს "წლის ____". ჩინური ზოდიაქო ასევე გამოიყენება აზიის ზოგიერთ სხვა ქვეყანაში, ჩინეთის კულტურული გავლენის ქვეშ, მაგრამ ზოდიაქოს ზოგიერთი ცხოველი შეიძლება განსხვავდებოდეს ქვეყნებს შორის.

აღმოსავლეთ აზია

კორეული ზოდიაქო თითქმის იდენტურია ჩინურ ზოდიაქოსთან, მაგრამ სინო-კორეული სიტყვა 양 (yang) ჩვეულებრივ ნიშნავს სიტყვას "ცხვარს" კორეულში (სადაც კორეული სიტყვა 염소 გამოიყენება "თხა"), თუმცა ჩინური სესხის წყაროა. იანგს შეიძლება ეხებოდეს ნებისმიერი სახის თხა და ცხვარი იაპონურ ზოდიაქოში ცხვარმა შეცვალა თხა, ხოლო გარეულმა ღორმა შეცვალა ღორი. იაპონიაში ახალ წელს გრიგორიანული კალენდრის მიხედვით 1873 წლიდან აღნიშნავენ 1 იანვარს. ვიეტნამური ზოდიაქო თითქმის იდენტურია ჩინურის, ერთადერთი განსხვავება ისაა, რომ ხარს ცვლის წყლის კამეჩი, კურდღელს კი კატა.

ბუდისტურ კალენდარში, რომელიც გამოიყენება კამბოჯაში, ტაილანდში, ლაოსში, მიანმარსა და შრი-ლანკაში, დრაკონი შეიცვალა ნაგათი. გურუნგას ზოდიაქოში დრაკონს არწივი ცვლის, ღორს კი ირემი.

ბულგარელები, ჰუნები და თურქი ხალხები

ევროპელი ჰუნები იყენებდნენ ჩინურ ზოდიაქოს. ეს საერთო სინო-თურქული ზოდიაქო კარგად გამოიყენებოდა ბალკანეთის ბულგარეთში. აქ მოხსენიებულია ჰუნური ან ბულგარული წარმართული ზოდიაქოს კალენდარი, რომელიც განსხვავდება ბერძნული ზოდიაქოსგან, მაგრამ დიდწილად შეესაბამება ჩინურს:

კუზგე - [წელი] სარავანა - ვირთხა

შიგერი (Syger) - ხარი

კუმანი (იმენ)

Ügur - ვეფხვი, Myachè Ügur - ვეფხვი

ტაუშანი - კურდღელი

სამარი - დრაკონი ბირგუნი (Bergen, Birig, Baradj) - დრაკონი

დილანი - გველი

ტიხა – ცხენი

თეკე - თხა

ბიჩინი, მიჩინი - მაიმუნი

თავუკი - მამალი

ეს - ძაღლი

შუშმა - ღორი

ყაზახეთი იყენებს თითქმის იგივე ცხოველურ ციკლს, როგორც ჩინური კალენდარი. მაგრამ მთავარი განმასხვავებელი ნიშანი ის არის, რომ დრაკონის (მთვარეების) ნაცვლად არის ლოკოკინა, რომლის გამოთქმა (ყაზ. ულუ) ჩინურ სიტყვასთან თანხმოვანია, ხოლო ვეფხვის ნაცვლად თოვლის ლეოპარდი - ლეოპარდი (ყაზ. ბარისი). ).

ტიშკანი - თაგვი

სიირ - ძროხა

ბარები - ბარები

კოიანი - კურდღელი

ულუ - ლოკოკინა

ჟილანი - გველი

ჟილკი - ცხენი

კოი - რამ

მეშინი - მაიმუნი

Tauyk - ქათამი

ეს - ძაღლი

დონიზი - ღორი

ციკლის თითქმის ეს ვერსია გამოიყენება ყარაყალპაქსტანში.

ტიშკანი - თაგვი

Syiyr - ძროხა

ბარები - ბარები

კოიანი - კურდღელი

ულიუ - დრაკონი

ჟილანი - გველი

ჟილკი - ცხენი

კოი - რამ

მეშინი - მაიმუნი

Taўyk - ქათამი

იით - ძაღლი

დონიზი - ღორი

მისი ორიგინალური ვერსია დიდი ხანია არსებობს ყირგიზეთში.

ვერსია ხაკასიაში ასევე ორიგინალურია:

კუსუკე - თაგვი

ინეკი - ძროხა

ტულგუ - მელა

ხოზანი - კურდღელი

კილესკი - ხვლიკი

ჩილანი - გველი

ჩილგი - ცხენი

ჰოი - ცხვარი

კიზი - კაცი

თურნა - ამწე

ადაი - ძაღლი

Ӧski - თხა

მონღოლეთში მე-12 ციკლს უწოდებენ "არვან ხოერ ჟილს", რაც ნიშნავს "12 წელს".

ხულგანა - ვირთხა

უხერი - ხარი

ბარი - ვეფხვი

ტუულაი - კურდღელი

ლუუ - დრაკონი

მოგოი - გველი

ზღვა - ცხენი

ხონ - ცხვარი

Beach/Mich, Bichin, Michin, Machin - მაიმუნი

თაჰია - მამალი

ნოხოი - ძაღლი

გაჰაი - ღორი

იხ. ვიდეო - КАК ПОЯВИЛИСЬ ЖИВОТНЫЕ В КИТАЙСКОМ ЗОДИАКЕ | История возникновения

არმსტრონგის ხაზი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -

                    არმსტრონგის ხაზი

თუ კაბინა დაკარგავდა წნევას მაშინ, როცა თვითმფრინავი არმსტრონგის ზღვარს აჭარბებდა, დადებითი წნევის ჟანგბადის ნიღაბიც კი ვერ შეინარჩუნებდა პილოტის ცნობიერებას.

სიმაღლე, რომლის ზემოთაც ცოცხალი ორგანიზმები ვერ იარსებებს. ხაზი მდებარეობს ზღვის დონიდან 18-19 კმ სიმაღლეზე, ატმოსფერული წნევა ამ სიმაღლეზე არის დაახლოებით 6,3 კპა. წყლის დუღილის წერტილი უდრის ადამიანის სხეულის ნორმალურ ტემპერატურას. არმსტრონგის ხაზის ზემოთ დარჩენისთვის საჭიროა წნევის ქვეშ მყოფი კაფსულა ან კოსტუმი. ზეწოლა 0,0618 ატმ-ზე ქვემოთ. (6,3 კპა, 47 მმ Hg) იწვევს ცნობიერების სწრაფ დაკარგვას, რასაც მოჰყვება გულ-სისხლძარღვთა და ნევროლოგიური ფუნქციების მთელი რიგი ცვლილებები და საბოლოოდ სიკვდილი, თუ წნევა არ აღდგება 60-90 წამში.

ეწოდა ჰარი ჯორჯ არმსტრონგის, ტეხასის კოსმოსური მედიცინის დეპარტამენტის დამფუძნებელი

იხ. ვიდეო - What Is The HIGHEST Altitude YOU Can SURVIVE? | DEBUNKED

ეფექტი სხეულის სითხეებზე

ატმოსფერული წნევის შედარება

მდებარეობა წნევა

kPa psi atm

Olympus Mons-ის სამიტი 0.072 0.0104 0.00071

მარსის საშუალო 0,610 0,0885 0,00602

Hellas Planitia ქვედა 1.16 0.168 0.0114

არმსტრონგის ლიმიტი 6.25 0.906 0.0617

ევერესტის მწვერვალი[4] 33.7 4.89 0.333

დედამიწის ზღვის დონე 101.3 14.69 1.000

მკვდარი ზღვის დონე[5] 106.7 15.48 1.053

ვენერას ზედაპირი[6] 9,200 1,330 91

არმსტრონგის ზღვარზე ან მის ზემოთ, გამოვლენილი სხეულის სითხეები, როგორიცაა ნერწყვი, ცრემლები, შარდი და სითხეები, რომლებიც ასველებენ ალვეოლებს ფილტვებში - მაგრამ არა სისხლძარღვთა სისხლი (სისხლი სისხლის მიმოქცევის სისტემაში) - ადუღდება სხეულის სრული წნევის გარეშე. , და არავითარი საშუალებით სუნთქვადი ჟანგბადი არ ინარჩუნებს სიცოცხლეს რამდენიმე წუთზე მეტხანს.[1] NASA-ს ტექნიკური მოხსენება სწრაფი (ასაფეთქებელი) დეკომპრესიის გადაუდებელი შემთხვევები წნევით მორგებულ სუბიექტებში, რომელიც განიხილავს ადამიანის ხანმოკლე შემთხვევით ზემოქმედებას ვაკუუმთან ახლოს, აღნიშნავს: „მოგვიანებით სუბიექტმა განაცხადა, რომ ... მისი ბოლო ცნობიერი მეხსიერება იყო ნერწყვის შესახებ. ენა იწყებს დუღილს."

სხეულის ნომინალურ ტემპერატურაზე 37 °C (99 °F), წყალს აქვს ორთქლის წნევა 6,3 კილოპასკალი (47 მმ Hg); ანუ 6,3 კილოპასკალის (47 მმ Hg) გარემოს წნევის დროს წყლის დუღილის წერტილი არის 37 °C (99 °F). 6.3 კპა წნევა - არმსტრონგის ზღვარი - არის ზღვის დონის სტანდარტული ატმოსფერული წნევის დაახლოებით 1/16 101.3 კილოპასკალი (760 მმ Hg). მაღალ სიმაღლეებზე წყლის ორთქლი ებულიზმისგან ემატება აზოტის გაზის დეკომპრესიულ ბუშტებს და იწვევს სხეულის ქსოვილების შეშუპებას, თუმცა ქსოვილები და კანი საკმარისად ძლიერია, რომ არ ადიდდეს აორთქლებული წყლის შინაგანი წნევის ქვეშ. მოცემულ სიმაღლეზე სტანდარტული წნევის გამოთვლის ფორმულები განსხვავდება - ისევე როგორც ზუსტი წნევა, რომელიც რეალურად გავზომავთ მოცემულ სიმაღლეზე მოცემულ დღეს - მაგრამ საერთო ფორმულა  აჩვენებს, რომ 6.3 kPa ჩვეულებრივ გვხვდება 19000 სიმაღლეზე. მ (62000 ფუტი).

მარიო პეცი, პილოტი 1937 წელს, ატარებდა წნევის კოსტუმს ჰიპოქსიის თავიდან ასაცილებლად

ჰიპოქსია არმსტრონგის ზღვარს ქვემოთ

არმსტრონგის ზღვარს საკმაოდ ქვემოთ, ადამიანებს, როგორც წესი, სჭირდებათ დამატებითი ჟანგბადი ჰიპოქსიის თავიდან ასაცილებლად. ადამიანების უმეტესობისთვის ეს ჩვეულებრივ საჭიროა 4,500 მ (15,000 ფუტი) ზემოთ სიმაღლეებზე. კომერციულ თვითმფრინავებს მოეთხოვებათ სალონში წნევის შენარჩუნება სალონში არაუმეტეს 2400 მ (8000 ფუტი) სიმაღლეზე. აშშ-ს რეგულაციები ზოგადი საავიაციო თვითმფრინავების შესახებ (არაავიაკომპანია, არასამთავრობო ფრენები) მოითხოვს, რომ ეკიპაჟის მინიმალური საჭირო რაოდენობა, მაგრამ არა მგზავრები, იყოს დამატებით ჟანგბადზე, თუ თვითმფრინავი ატარებს ნახევარ საათზე მეტს სალონში 3800 მ სიმაღლეზე. 12,500 ფუტი). ფრენის მინიმალური საჭირო ეკიპაჟი უნდა იყოს დამატებით ჟანგბადზე, თუ თვითმფრინავი ნებისმიერ დროს ატარებს სალონის სიმაღლეზე 4,300 მ (14,000 ფუტი), და მგზავრებსაც კი უნდა მიეწოდოთ დამატებითი ჟანგბადი სალონში 4,500 მ სიმაღლეზე (15,000 ფუტი).  ცათამბჯენები, რომლებიც ხტებამდე მხოლოდ მცირე ხნით არიან სიმაღლეზე, ჩვეულებრივ არ აღემატება 4500 მ (15000 ფუტს)

ატმოსფეროს საერთაშორისო სტანდარტული ტემპერატურისა და წნევის გრაფიკის შედარება არმსტრონგის ზღვართან და სხვადასხვა ობიექტების სავარაუდო სიმაღლეებთან

არმსტრონგის ზღვარი აღწერს სიმაღლეს, რომელიც დაკავშირებულია ობიექტურ, ზუსტად განსაზღვრულ ბუნებრივ მოვლენასთან: სხეულის ტემპერატურის წყლის ორთქლის წნევასთან. 1940-იანი წლების ბოლოს იგი წარმოადგენდა სიმაღლის ახალ ფუნდამენტურ, რთულ ზღვარს, რომელიც სცილდებოდა ადამიანის ფიზიოლოგიის გარკვეულწილად სუბიექტურ დაკვირვებებს და ჰიპოქსიის დროზე დამოკიდებულ ეფექტებს, რომლებიც განიცადა ქვედა სიმაღლეებზე. წნევის კოსტუმებს დიდი ხანია ატარებდნენ არმსტრონგის ზღვარზე დაბალ სიმაღლეზე, ჰიპოქსიის თავიდან ასაცილებლად. 1936 წელს, სამეფო საჰაერო ძალების ფრენსის სვეინმა მიაღწია 15,230 მეტრს (49,970 ფუტი) ბრისტოლის ტიპის 138-ით ფრენის დროს, როდესაც ეცვა წნევის კოსტუმი.[10] ორი წლის შემდეგ იტალიელმა სამხედრო ოფიცერმა მარიო პეციმ დაამყარა სიმაღლის რეკორდი 17,083 მ (56,047 ფუტი), ეცვა ზეწოლის კოსტიუმი თავის Caproni Ca.161bis ბიპლანგში, მიუხედავად იმისა, რომ ის გაცილებით დაბალი იყო იმ სიმაღლეზე, სადაც წყალი დუღს სხეულის ტემპერატურის პირობებში.

ზეწოლის კოსტუმი ჩვეულებრივ საჭიროა დაახლოებით 15,000 მ (49,000 ფუტი) კარგად განპირობებული და გამოცდილი პილოტისთვის, რათა უსაფრთხოდ მართოს საჰაერო ხომალდი არაწნევიანი კაბინაში. ზღვის დონიდან 11,900 მ (39,000 ფუტი) მეტ სიმაღლეზე უწნეწო კაბინაში, ფიზიოლოგიური რეაქცია, თუნდაც სუფთა ჟანგბადის სუნთქვისას, არის ჰიპოქსია - ჟანგბადის არაადეკვატური დონე, რაც იწვევს დაბნეულობას და საბოლოოდ ცნობიერების დაკარგვას. ჰაერი შეიცავს 20,95% ჟანგბადს. 11,900 მ (39,000 ფუტი), სუფთა ჟანგბადის სუნთქვისას დალუქული სახის ნიღბის საშუალებით, ადამიანი სუნთქავს ჟანგბადის იგივე ნაწილობრივ წნევას, როგორც ჩვეულებრივი ჰაერი ზღვის დონიდან დაახლოებით 3,600 მ (11,800 ფუტი) . მაღალ სიმაღლეებზე ჟანგბადის მიწოდება უნდა მოხდეს დალუქული ნიღბის მეშვეობით გაზრდილი წნევით, რათა შენარჩუნდეს ჟანგბადის ფიზიოლოგიურად ადეკვატური ნაწილობრივი წნევა. თუ მომხმარებელი არ ატარებს წნევის სამოსს ან სამოსს, რომელიც ზღუდავს მკერდის მოძრაობას, მაღალი წნევის ჰაერმა შეიძლება გამოიწვიოს ფილტვების დაზიანება.

თანამედროვე სამხედრო თვითმფრინავებისთვის, როგორიცაა შეერთებული შტატების F‑22 და F‑35, ორივეს აქვს 18,000 მ (59,000 ფუტი) ან მეტი ოპერაციული სიმაღლე, პილოტი ატარებს "საწინააღმდეგო წნევის სამოსს", რომელიც არის g-კოსტუმი. მაღალი სიმაღლის შესაძლებლობებით. იმ შემთხვევაში, თუ კაბინა დაკარგავს წნევას, ჟანგბადის სისტემა გადადის პოზიტიური წნევის რეჟიმზე, რათა მიიტანოს ატმოსფერული წნევის ზემოთ ჟანგბადი სპეციალურად დალუქულ ნიღაბში, ასევე პროპორციულად გაბეროს საწინააღმდეგო წნევის სამოსი. სამოსი ეწინააღმდეგება პილოტის მკერდის გარეგნულ გაფართოებას, რათა თავიდან აიცილოს ფილტვის ბაროტრავმა მანამ, სანამ პილოტი არ ჩამოდის უსაფრთხო სიმაღლეზე.

ვანილის ნაყინი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

კლასიკური ვანილის ნაყინი (კვერცხებით)

რეცეპტი იწერება ნაყინის მწარმოებლის ტარის მოცულობის მიხედვით – 1,0-1,1ლ. საჭიროების შემთხვევაში, შეცვალეთ ინგრედიენტების წონა. გახსოვდეთ, რომ ნაყინი ხარშვისას მატულობს, ამიტომ ნაყინის მწარმოებლის კონტეინერი ნახევრამდე არ შეავსოთ.

სურვილის შემთხვევაში შეგიძლიათ შეცვალოთ კრემის ცხიმის შემცველობა (მაგალითად, გამოიყენოთ უფრო ცხიმიანი), ასევე რძის ნაღების თანაფარდობა. იხ. ბმულზე წყარო

ინგრედიენტები:

2 კვერცხის გული

4-6 ს.კ. გრანულირებული შაქარი

რძე 250 მლ

250 მლ კრემი (არანაკლებ 20%)

ვანილის ჯოხი (ან ვანილის ექსტრაქტი)

მომზადება:

რძე შეურიეთ კრემს და ჩაასხით ქვაბში. ვანილის ჩხირი დავჭრათ სიგრძეზე და გამოვფცქვნათ თესლი. დაუმატეთ თესლი და თავად წიპწა ტაფაში. დადგით დაბალ ცეცხლზე და მიიყვანეთ ადუღებამდე (მაგრამ არ ადუღოთ). ამ ეტაპზე ვანილის მარცვალი შეიძლება ამოიღონ რძე-კრემის ნარევიდან, ის აღარ იქნება საჭირო.

ცალკე კონტეინერში აურიეთ გულები და შაქარი. განუწყვეტლივ ურიეთ, დაამატეთ მას ჩვენი თბილი ნარევის ნახევარი. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ არ შეწყვიტოთ მორევა, ასევე რძე/ნაღები თხელ ნაკადში ჩაასხით. წინააღმდეგ შემთხვევაში, გულები შეიძლება გახეხოს.

მიღებული მასა ისევ ჩაასხით ტაფაში და დადგით დაბალ ცეცხლზე. რეგულარულად ურიეთ ნარევი, მოხარშეთ სანამ არ შესქელდება. მზადყოფნის შემოწმება ძალიან მარტივია. ჩაყარეთ სპატული ნარევში, აწიეთ და თითით ხაზი გაავლეთ. თუ ბილიკი სუფთა რჩება (ანუ ნარევი საკმარისად სქელია), თქვენ მზად ხართ!

ახლა გააგრილეთ ნარევი ოთახის ტემპერატურამდე. შეგიძლიათ უბრალოდ დაელოდოთ ცოტა ხანს ან მოათავსოთ ქვაბი ცივ წყალში. გაციებული კონსისტენცია ჩაასხით ნაყინის მადუღარაში და მოამზადეთ ინსტრუქციის მიხედვით.

ამ ნაყინის შესანიშნავი დეკორაციაა გახეხილი რძის შოკოლადი. თუ ვანილის მარცვალი არ გაქვთ, შეგიძლიათ გამოიყენოთ ვანილის ექსტრაქტი.

ნაყინის სწრაფი მომზადებისთვის (მათ შორის, ნაყინის მწარმოებლის გარეშე) გირჩევთ ნატურალურ და ძალიან გემრიელ მშრალ ნაყინის მიქსებს „პრემიუმის“ სერიიდან.

იხ.ვიდეო - Только МОЛОКО, ЯЙЦА И САХАР! Домашнее мороженое КАК В ДЕТСТВЕ! Без сливок и без мороженицы

დედამიწის ბირთვი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                    დედამიწის ბირთვი

დედამიწის გეოლოგიური კვეთა, რომელიც აჩვენებს მის შიდა სტრუქტურას, ატმოსფეროს და ჰიდროსფეროს.

დედამიწის შიდა სტრუქტურა არის დედამიწის ფენები, მისი ატმოსფეროსა და ჰიდროსფეროს გამოკლებით. სტრუქტურა შედგება გარე სილიკატური მყარი ქერქისგან, უაღრესად ბლანტი ასთენოსფეროსა და მყარი მანტიისგან, თხევადი გარე ბირთვისგან, რომლის ნაკადი წარმოქმნის დედამიწის მაგნიტურ ველს და მყარი შიდა ბირთვი.

დედამიწის შიდა სტრუქტურის მეცნიერული გაგება ემყარება ტოპოგრაფიისა და ბათიმეტრიის დაკვირვებებს, კლდეებზე დაკვირვებებს, ვულკანების ან ვულკანური აქტივობის შედეგად ზედაპირზე უფრო დიდი სიღრმიდან გამოტანილ ნიმუშებს, დედამიწაზე გამავალი სეისმური ტალღების ანალიზს, გაზომვებს. დედამიწის გრავიტაციული და მაგნიტური ველები და ექსპერიმენტები კრისტალურ მყარ ნაწილებთან დედამიწის ღრმა ინტერიერისთვის დამახასიათებელ წნევასა და ტემპერატურაზე.

იხ.ვიდეო - video - Different Layers of the Earth | It's Interior, Structure and Composition

Chemical composition of the upper internal structure of Earth (compositions represented as percentage).

Chemical composition and other	Continental crust	Upper mantle	Pyrolite model	Chondrite model (1)	Chondrite model (2)
MgO	4.4	36.6	38.1	26.3	38.1
Al2O3	15.8	4.6	4.6	2.7	3.9
SiO2	59.1	45.4	45.1	29.8	43.2
CaO	6.4	3.7	3.1	2.6	3.9
FeO	6.6	8.1	7.9	6.4	9.3
other oxides	7.7	1.4	1.2	N/A	5.5
Fe	N/A	N/A	N/A	25.8	N/A
Ni	N/A	N/A	N/A	1.7	N/A
Si	N/A	N/A	N/A	3.5	N/A

"შენიშვნა: ქონდრიტის მოდელში (1) ბირთვში მსუბუქი ელემენტი მიჩნეულია Si. ქონდრიტის მოდელი (2) არის მანტიის ქიმიური შემადგენლობის მოდელი, რომელიც შეესაბამება ქონდრიტის მოდელში (1) ნაჩვენები ბირთვის მოდელს.

დედამიწის გრავიტაციის ძალის გაზომვები შეიძლება გამოყენებულ იქნას მისი მასის გამოსათვლელად. ასტრონომებს ასევე შეუძლიათ დედამიწის მასის გამოთვლა ორბიტაზე მოძრავი თანამგზავრების მოძრაობაზე დაკვირვებით. დედამიწის საშუალო სიმკვრივე შეიძლება განისაზღვროს გრავიმეტრული ექსპერიმენტებით, რომლებიც ისტორიულად მოიცავს ქანქარებს. დედამიწის მასა დაახლოებით 6×1024 კგ. დედამიწის საშუალო სიმკვრივეა 5,515 გ/სმ

დედამიწის ფოტო გადაღებულია Apollo 17-ის ეკიპაჟის მიერ 1972 წელს. დამუშავებული ვერსია ფართოდ გახდა ცნობილი, როგორც ლურჯი მარმარილო.

ფენები

დედამიწის სტრუქტურა შეიძლება განისაზღვროს ორი გზით: მექანიკური თვისებებით, როგორიცაა რეოლოგია, ან ქიმიურად. მექანიკურად ის შეიძლება დაიყოს ლითოსფერო, ასთენოსფერო, მეზოსფერული მანტია, გარე ბირთვი და შიდა ბირთვი. ქიმიურად, დედამიწა შეიძლება დაიყოს ქერქი, ზედა მანტია, ქვედა მანტია, გარე ბირთვი და შიდა ბირთვი. დედამიწის გეოლოგიური შემადგენელი ფენები ზედაპირის ქვეშ მზარდ სიღრმეზეა:

ქერქი და ლითოსფერო

მთავარი სტატიები: დედამიწის ქერქი და ლითოსფერო

დედამიწის ქერქი მერყეობს 5-70 კილომეტრში (3,1-43,5 მილი) სიღრმეში და არის ყველაზე გარე ფენა. თხელი ნაწილებია ოკეანეის ქერქი, რომელიც უდევს ოკეანის აუზებს (5–10 კმ) და მდიდარია მაფიით (მკვრივი რკინა-მაგნიუმის სილიკატური მინერალი ან ცეცხლოვანი ქანები).  უფრო სქელი ქერქი არის კონტინენტური ქერქი, რომელიც ნაკლებად მკვრივია და მდიდარია ფელსინით (ელემენტებით მდიდარი ცეცხლოვანი ქანები, რომლებიც ქმნიან ფელდსპარსა და კვარცს). ქერქის ქანები იყოფა ორ ძირითად კატეგორიად - სიალი (ალუმინის სილიკატი) და სიმა (მაგნიუმის სილიკატი). სავარაუდოა, რომ სიმა იწყება დაახლოებით 11 კმ-ით კონრადის წყვეტის ქვემოთ, თუმცა შეწყვეტა არ არის მკაფიო და შეიძლება არ იყოს ზოგიერთ კონტინენტურ რეგიონში.

დედამიწის ლითოსფერო შედგება ქერქისა და ზედა მანტიისგან. ქერქი-მანტიის საზღვარი გვხვდება როგორც ორი ფიზიკურად განსხვავებული ფენომენი. მოჰოროვიჩიჩის შეწყვეტა არის სეისმური ტალღის სიჩქარის მკაფიო ცვლილება. ეს გამოწვეულია კლდის სიმკვრივის ცვლილებით – მოჰოს ზევით, პირველადი სეისმური ტალღების სიჩქარე (P ტალღა) შეესაბამება ბაზალტის ტალღებს (6,7–7,2 კმ/წმ), ხოლო ქვემოთ ისინი მსგავსია. პერიდოტიტის ან დუნიტის გავლით (7,6–8,6 კმ/წმ). მეორე, ოკეანის ქერქში, არსებობს ქიმიური შეწყვეტა ულტრამაფიკურ კუმულატებსა და ტექტონიზებულ ჰარცბურგიტებს შორის, რაც დაფიქსირდა ოკეანის ქერქის ღრმა ნაწილებიდან, რომლებიც კონტინენტურ ქერქზე იყო გადატანილი და შენარჩუნებულია ოფიოლიტის თანმიმდევრობის სახით.

100 მილიონზე ნაკლები წლის წინ ჩამოყალიბდა დედამიწის ქერქის მრავალი კლდე; თუმცა, უძველესი ცნობილი მინერალური მარცვლები დაახლოებით 4,4 მილიარდი წლისაა, რაც მიუთითებს იმაზე, რომ დედამიწას აქვს მყარი ქერქი სულ მცირე 4,4 მილიარდი წლის განმავლობაში.

Მანტია

მთავარი სტატია: დედამიწის მანტია

დედამიწის ქერქი და მანტია, მოჰოროვიჩიჩის შეწყვეტა ქერქის ძირსა და მყარ ზედა მანტიას შორის

დედამიწის მანტია ვრცელდება 2890 კმ (1800 მილი) სიღრმეზე, რაც მას პლანეტის ყველაზე სქელ ფენად აქცევს. [ეს არის 6,371 კმ (3,959 მილი) რადიუსის 45%, ხოლო მოცულობის 83,7% - მოცულობის 0,6% არის ქერქი]. მანტია იყოფა ზედა და ქვედა მანტიად, რომლებიც გამოყოფილია გარდამავალი ზონით. მანტიის ყველაზე დაბალი ნაწილი ბირთვისა და მანტიის საზღვრის გვერდით ცნობილია როგორც D″ (D-ორმაგი-პირველი) ფენა. მანტიის ფსკერზე წნევა არის ≈140 GPa (1,4 Matm). მანტია შედგება სილიკატური ქანებისგან, რომლებიც უფრო მდიდარია რკინით და მაგნიუმით, ვიდრე ზედა ქერქი. მიუხედავად იმისა, რომ მყარია, მანტიის უკიდურესად ცხელ სილიკატურ მასალას შეუძლია ძალიან დიდი ხნის განმავლობაში მიედინება. მანტიის კონვექცია ხელს უწყობს ტექტონიკური ფილების მოძრაობას ქერქში. სითბოს წყარო, რომელიც ამოძრავებს ამ მოძრაობას, არის რადიოაქტიური იზოტოპების დაშლა დედამიწის ქერქში და მანტიაში, რომელიც შერწყმულია პლანეტის წარმოქმნის საწყის სითბოსთან.

მოსასხამში უფრო ღრმა წნევის გაზრდის გამო, ქვედა ნაწილი ნაკლებად ადვილად მიედინება, თუმცა მანტიის შიგნით ქიმიური ცვლილებები ასევე შეიძლება იყოს მნიშვნელოვანი. მანტიის სიბლანტე მერყეობს 1021-დან 1024 პასკალ-წამამდე, იზრდება სიღრმესთან ერთად. შედარებისთვის, წყლის სიბლანტე 300 K (27 °C; 80 °F) არის 0,89 პასკალ-წამი და სიმაღლე არის (2,3 ± 0,5)8 პასკალ-წამი.

დედამიწის გეოდინამოსა და მაგნიტური ველის დიაგრამა, რომელიც დედამიწის ადრეულ ისტორიაში შეიძლებოდა განპირობებული ყოფილიყო მაგნიუმის ოქსიდის, სილიციუმის დიოქსიდის და რკინის(II) ოქსიდის კრისტალზაციით.

დედამიწის გარე ბირთვი არის სითხის ფენა დაახლოებით 2260 კმ (1400 მილი) სიმაღლით (ანუ მანძილი უმაღლესი წერტილიდან შიდა ბირთვის კიდემდე ყველაზე დაბალ წერტილამდე) [დედამიწის რადიუსის 36%, მოცულობის 15.6%] და შედგება ძირითადად რკინისა და ნიკელისგან, რომელიც მდებარეობს დედამიწის მყარი შიდა ბირთვის ზემოთ და მისი მანტიის ქვემოთ. მისი გარე საზღვარი დედამიწის ზედაპირის ქვეშ 2890 კმ-ზეა (1800 მილი). შიდა ბირთვსა და გარე ბირთვს შორის გადასვლა მდებარეობს დედამიწის ზედაპირის ქვეშ დაახლოებით 5150 კმ (3200 მილი). დედამიწის შიდა ბირთვი არის პლანეტა დედამიწის ყველაზე შიდა გეოლოგიური ფენა. ეს არის უპირველეს ყოვლისა მყარი ბურთი, რომლის რადიუსია დაახლოებით 1220 კმ (760 მილი), რაც დედამიწის რადიუსის დაახლოებით 19% [მოცულობის 0,7%] ან მთვარის რადიუსის 70%-ია.

შიდა ბირთვი აღმოაჩინა 1936 წელს ინგე ლემანმა და ძირითადად შედგება რკინისა და ნიკელისგან. ვინაიდან ამ ფენას შეუძლია ათვლის ტალღების გადაცემა (განივი სეისმური ტალღები), ის უნდა იყოს მყარი. ექსპერიმენტული მტკიცებულებები ზოგჯერ შეუსაბამო იყო ბირთვის ამჟამინდელ კრისტალურ მოდელებთან. სხვა ექსპერიმენტულმა კვლევებმა აჩვენა შეუსაბამობა მაღალი წნევის ქვეშ: ბრილიანტის კოჭის (სტატიკური) კვლევები ბირთვის წნევაზე იძლევა დნობის ტემპერატურას, რომელიც დაახლოებით 2000 K-ით დაბალია, ვიდრე შოკური ლაზერული (დინამიური) კვლევებიდან. ლაზერული კვლევები ქმნის პლაზმას,  და შედეგები ვარაუდობს, რომ შიდა ბირთვის შეზღუდვის პირობები დამოკიდებული იქნება იმაზე, არის თუ არა შიდა ბირთვი მყარი თუ პლაზმა, რომელსაც აქვს მყარი სიმკვრივე. ეს არის აქტიური კვლევის სფერო.

დედამიწის ფორმირების ადრეულ ეტაპებზე, დაახლოებით 4,6 მილიარდი წლის წინ, დნობა გამოიწვევდა უფრო მკვრივი ნივთიერებების ცენტრისკენ ჩაძირვას პროცესს, რომელსაც ეწოდება პლანეტარული დიფერენციაცია (იხილეთ აგრეთვე რკინის კატასტროფა), ხოლო ნაკლებად მკვრივი მასალები ქერქში მიგრირებდა. ამრიგად, მიჩნეულია, რომ ბირთვი ძირითადად შედგება რკინისგან (80%), ნიკელთან და ერთ ან რამდენიმე მსუბუქ ელემენტთან ერთად, ხოლო სხვა მკვრივი ელემენტები, როგორიცაა ტყვია და ურანი, ან ძალიან იშვიათია იმისათვის, რომ მნიშვნელოვანი იყოს ან მიდრეკილია უფრო მსუბუქთან მიბმა. ელემენტები და ამგვარად რჩება ქერქში (იხ. ფელზიური მასალები). ზოგიერთი ამტკიცებს, რომ შიდა ბირთვი შეიძლება იყოს ერთი რკინის ბროლის სახით.

ლაბორატორიულ პირობებში რკინა-ნიკელის შენადნობის ნიმუში დაექვემდებარა ბირთვის მსგავს წნევას, ჩაჭერით მას 2 ალმასის წვერს შორის (ბრილიანტის კოჭის უჯრედი) და შემდეგ გააცხელეს დაახლოებით 4000 K-მდე. ნიმუში დაფიქსირდა რენტგენის სხივებით, და მტკიცედ უჭერდა მხარს თეორიას, რომ დედამიწის შიდა ბირთვი შედგებოდა გიგანტური კრისტალებისგან, რომლებიც ჩრდილოეთიდან სამხრეთისკენ მიემართებოდნენ.

დედამიწის შემადგენლობას აქვს ძლიერი მსგავსება გარკვეული ქონდრიტის მეტეორიტებისა და მზის გარე ნაწილის ზოგიერთ ელემენტთანაც კი. ჯერ კიდევ 1940 წლიდან, მეცნიერებმა, მათ შორის ფრენსის ბირჩმა, ააგეს გეოფიზიკა იმის საფუძველზე, რომ დედამიწა ჩვეულებრივი ქონდრიტების მსგავსია, მეტეორიტის ყველაზე გავრცელებული ტიპი, რომელიც დაფიქსირდა დედამიწაზე ზემოქმედების ქვეშ. ეს იგნორირებას უკეთებს ნაკლებად უხვი ენსტატიტის ქონდრიტებს, რომლებიც წარმოიქმნება უკიდურესად შეზღუდული ხელმისაწვდომი ჟანგბადის პირობებში, რაც იწვევს გარკვეულ ნორმალურად ოქსიფილურ ელემენტებს, რომლებიც არსებობენ ნაწილობრივ ან მთლიანად შენადნობის ნაწილში, რომელიც შეესაბამება დედამიწის ბირთვს.

დინამოს თეორია ვარაუდობს, რომ კონვექცია გარე ბირთვში, კორიოლისის ეფექტთან ერთად, წარმოშობს დედამიწის მაგნიტურ ველს. მყარი შიდა ბირთვი ზედმეტად ცხელია მუდმივი მაგნიტური ველის შესანარჩუნებლად (იხილეთ კიურის ტემპერატურა), მაგრამ, სავარაუდოდ, მოქმედებს თხევადი გარე ბირთვის მიერ წარმოქმნილი მაგნიტური ველის სტაბილიზაციაზე. დედამიწის გარე ბირთვში საშუალო მაგნიტური ველი არის 2,5 მილიტესი (25 გაუსი), 50-ჯერ უფრო ძლიერი ვიდრე ზედაპირზე არსებული მაგნიტური ველი.

სეისმოლოგია

მთავარი სტატია: სეისმოლოგია

დედამიწის ფენა დასკვნა მოხდა არაპირდაპირი გზით მიწისძვრების შედეგად წარმოქმნილი რეფრაქციული და არეკლილი სეისმური ტალღების მოგზაურობის დროის გამოყენებით. ბირთვი არ აძლევს ათვლის ტალღებს მასში გავლის საშუალებას, ხოლო სხვა ფენებში მოგზაურობის სიჩქარე (სეისმური სიჩქარე) განსხვავებულია. სეისმური სიჩქარის ცვლილებები სხვადასხვა ფენებს შორის იწვევს რეფრაქციას სნელის კანონის გამო, ისევე როგორც სინათლის მოხრა, როდესაც ის გადის პრიზმაში. ანალოგიურად, ანარეკლები გამოწვეულია სეისმური სიჩქარის დიდი ზრდით და მსგავსია სარკიდან ასახული სინათლისა.

იხ. ვიდეო - Почему земное ядро горячее Солнца

ავტოსახლი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -

                             ავტოსახლი

                                                                 ქარავანი, ნიდერლანდები, 2005 წ

ქარავანი, სამგზავრო მისაბმელი, კემპერი, ტურერი ან კემპერის მისაბმელი არის მისაბმელი, რომელიც ბუქსირდება საგზაო სატრანსპორტო საშუალების უკან, რათა უზრუნველყოს ძილის ადგილი, რომელიც უფრო კომფორტული და დაცულია, ვიდრე კარავი (თუმცა არის დასაკეცი მისაბმელის კარვები).  ის საშუალებას აძლევს ადამიანებს ჰქონდეთ საკუთარი სახლი მოგზაურობისას ან შვებულებაში, მოტელის ან სასტუმროს დამოკიდებულების გარეშე და საშუალებას აძლევს მათ დარჩეს ისეთ ადგილებში, სადაც არ არის ხელმისაწვდომი. თუმცა, ზოგიერთ ქვეყანაში ბანაკი შემოიფარგლება დანიშნულ ადგილებში, რომლებზეც გადასახადი არის გადახდილი.

ქარავნები განსხვავდება ძირითადი მოდელებისგან, რომლებიც შეიძლება იყოს ცოტა მეტი ვიდრე კარავი ბორბლებზე, დამთავრებული რამდენიმე ოთახებით, სახლის ყველა ავეჯით და ავეჯით და აღჭურვილობით. მყარი კედლის მისაბმელების კონსტრუქცია შეიძლება იყოს ლითონის ან მინაბოჭკოვანი მასალისგან. სამოგზაურო მისაბმელი ძირითადად გამოიყენება ჩრდილოეთ ამერიკაში, ევროპაში, ავსტრალიასა და ახალ ზელანდიაში.

ისტორია

ევროპაში სამოგზაურო ტრაილერებისა და ქარავნების წარმოშობა შეიძლება სათავეს მოჰყვეს მოგზაურ ბოშებს და შოუმენებს, რომლებმაც თავიანთი ცხოვრების უმეტესი ნაწილი გაატარეს ცხენებით ამხედრებულ ქარავნებში. სამუელ უაით ბეიკერმა იყიდა ნამდვილი ბოშების ქარავანი ბრიტანეთში და გაგზავნა იგი კვიპროსში თავისი ტურისთვის 1879 წელს. მსოფლიოში პირველი დასასვენებელი თრეილერი აშენდა Bristol Wagon & Carriage Works-ის მიერ 1880 წელს უილიამ გორდონ სტაბლსისთვის, თინეიჯერული სათავგადასავლო მხატვრული ლიტერატურის პოპულარული ავტორისთვის, რომელმაც შეუკვეთა "ჯენტლმენთა ქარავანი". ეს იყო 18 ფუტი (5,5 მ) დიზაინი, დაფუძნებული მათ ბიბლიურ ვაგონებზე , რომელსაც იყენებდნენ მოგზაური მქადაგებლები ამერიკის ველურ დასავლეთში. სტაბილსმა უწოდა მას მოხეტიალე. მან იმოგზაურა ბრიტანეთის სოფლებში და მოგვიანებით დაწერა წიგნი, სადაც აღწერილია მისი მოგზაურობები 1885 წელს, სახელწოდებით The Gentleman Gypsy. ამან აიძულა ნიუკასლის ჰერცოგი შეეკვეთა საკუთარი ქარავანი, ბოჰემური.

საუკუნის დასასრულისთვის, დასასვენებლად ქარავანი სულ უფრო პოპულარული გახდა. 1901 წელს დაარსდა პირველი თავდადებული საქარავნო კლუბი. Camping and Caravanning Club (თავდაპირველად ველოსიპედით ბანაკის ასოციაცია) დააარსა თომას ჰირამ ჰოლდინგმა, თანამედროვე კემპინგის მამამ. ქარავანთა კლუბი დაარსდა 1907 წელს სტაბლების ვიცე-პრეზიდენტით. მისი გამოცხადებული მიზანი იყო "... შეკრიბა ფურგონების ცხოვრებით დაინტერესებული პირები, როგორც გართობა... გააუმჯობესონ და მიაწოდონ შესაბამისი ფურგონები და სხვა ტექნიკა... და მოეწყო საკემპინგო მოედნები".ქარავანმა პოპულარობა მოიპოვა ჩრდილოეთ ამერიკაში 1920-იან წლებში.

იხ.ვიდეო - Bruder EXP-8 detailed video

თანამედროვე სამგზავრო მისაბმელი მოდის სხვადასხვა ზომის, ძალიან პატარა ორსართულიანი მისაბმელიდან ტუალეტის გარეშე და მხოლოდ ძირითადი სამზარეულოს საშუალებებით, დიდ სამღერძიანამდე,A კლასის ავტოსახლი - მაღალი კლასის საავტომობილო სახლები, რომლებიც ჩვეულებრივ აგებულია დიდი სატვირთო მანქანების შასიზე. სატვირთო მანქანა, ვოლვო და ა.შ. ამ კლასის მთავარი მახასიათებელია დიდი კემპერვანი, როგორც წესი, მოცურების კედლებით (სლაიდერები). გარედან A კლასის ავტოსახლი დიდ ტურისტულ ავტობუსს ჰგავს. A კლასის ყველა საავტომობილო სახლი კლასიფიცირდება როგორც C კატეგორიის მანქანები მათი მძიმე წონის გამო. წყლისა და გაზის დიდი მარაგი, ჩაშენებული გენერატორი და საწვავის ავზები მნიშვნელოვნად ზრდის ამ კლასის საავტომობილო სახლების ავტონომიას.

ავტოსახლი კლასი B

ავტოსახლი კლასი B

პიკაპზე დაფუძნებული ავტოსახლი - როგორც წესი, პიკაპზე დაფუძნებული ერთი ან ორი კაციანი ავტოსახლი, ძალიან კომპაქტური. გამოიყენება ჩრდილოეთ ამერიკაში მონადირეების მიერ.

ტრაილერის კარავი

სამგზავრო მისაბმელი - დიდი ზომის მისაბმელი, უმეტეს შემთხვევაში აღჭურვილია ყველა საჭირო საყოფაცხოვრებო ტექნიკით მოგზაურის კომფორტის უზრუნველსაყოფად.

Trailer Trailer - პატარა მისაბმელი, ჩვეულებრივ ცრემლის ფორმის, რომელიც შეიძლება გამოყენებულ იქნას მოტოციკლთან ან სკუტერთან ერთად.

ჰიბრიდული მისაბმელი - სამგზავრო მისაბმელის ბაზა, რომელიც აღჭურვილია ამომხტარი კარვებით, როგორც წესი, საძილე ადგილებისთვის.

Fivesville თრეილერი - ინგლისურიდან Fifth-wheel trailer. RV (არ საჭიროებს სპეციალურ ნებართვას მაგისტრალის ბუქსირებისთვის). შექმნილია პიკაპის ან მეხუთე ბორბლით აღჭურვილი პატარა სატვირთო მანქანების ბუქსირებისთვის. მისაბმელის ნაწილი მოთავსებულია სატვირთო მანქანის ან პიკაპის საწოლზე, რითაც ამცირებს ავტომობილისა და მისაბმელის საერთო სიგრძეს.

იხ. ვიდეო - Дом на колесах на базе Mercedes-Benz Sprinter для комфортных путешествий! Новый автодом Hymer Tramp

ჰედონიზმი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                             ჰედონიზმი

                                              ბაჩანტე ფრედერიკ უილიამ მაკმონისის მიერ, 1894 წ.

ჰედონიზმი (ძვ. ბერძნ. ἡδονή — „სიამოვნება“) — ფილოსოფიური მოძღვრება, რომლის მიხედვითაც სიკეთე ადამიანს ანიჭებს სიამოვნებას და აბედნიერებს ხოლო, ბოროტებას თან სდევს ტანჯვა. ჰედონიზმის მიხედვით, ადამიანის ქმედებათა საფუძველს წარმოადგენს, სიამოვნებისაკენ სწრაფვა და ეს სურვილი არის მისი მთავარი მამოძრავებელი ძალა. უკიდურესი ჰედონისტების მიხედვით, ადამიანმა უნდა ისიამოვნოს მომენტით და არ არის საჭირო მომავალზე ფიქრი ან ზრუნვა. კრიტიკოსები მკაცრად აკრიტიკებდნენ ჰედონიზმს, რადგან მათი განმარტებით, ჰედონისტებისთვის მთავარი სიამოვნება ფიზიკურია და ისინი მიისწრაფვიან დიდებისაკენ. საბერძნეთში ჰედონისტებს უწოდებდნენ არისტოტელეს ეთიკის მიმდევრებს. ჰედონიზმს მთავარი ადგილი უკავია მილისა და ბენტამის უტილიტარიზმში.

ჰედონიზმი, როგორც სუფთა ფილოსოფია

ჰედონიზმის ფუძემდებლად ითვლება ძველი ბერძენი ფილოსოფოსი არისტიპუსი (ძვ. წ. 435-355), სოკრატეს თანამედროვე. არისტიპუსი განასხვავებს ადამიანის სულის ორ მდგომარეობას: სიამოვნებას, როგორც რბილ, ნაზ მოძრაობას და ტკივილს, როგორც სულის უხეში, იმპულსურ მოძრაობას. ამასთან, არ ხდება განსხვავება სიამოვნების ტიპებს შორის, რომელთაგან თითოეული თავისი არსით თვისობრივად ჰგავს მეორეს. ბედნიერებისკენ მიმავალი გზა, არისტიპუს აზრით, მდგომარეობს იმაში, რომ მიაღწიო მაქსიმალურ სიამოვნებას, ხოლო ტკივილს აარიდო თავი. ცხოვრების აზრი, არისტიპუს აზრით, სწორედ ფიზიკური სიამოვნების მიღებაშია.

თუმცა, არისტიპუსისთვის და ზოგადად კირენელებისთვის სიამოვნება ფილოსოფიური პრინციპია და არა მხოლოდ სიამოვნების სურვილი. ისინი მაქსიმუმს კი არ იღებენ სიამოვნებას, არამედ ტკბებიან; თავისუფლება სიამოვნებით იჩენს თავს. A.F. Losev დაწერა თემაზე:

”ამგვარად, კირენელების პრინციპი არ იყო უბრალოდ სიამოვნება, არამედ სულის თავისუფლება, რომელიც ყოველთვის სავსეა სიამოვნებით, რაც არ უნდა იმოქმედოს მასზე, განურჩევლად სულის შინაგანი თვითსიამოვნებისა ყოველგვარი გარეგანი გავლენისგან.”

ეპიკურე აღწერს სიამოვნებას, როგორც წარმატებული ცხოვრების პრინციპს. ეპიკურუსი სურვილების დაკმაყოფილებას უხალისობისა და ზიზღისგან თავისუფლებად მიიჩნევს. მიზანი ამ შემთხვევაში არ არის თვით კმაყოფილება, არამედ ტანჯვისა და უბედურებისგან განთავისუფლება. უმაღლესი სიამოვნება და მისი საზომი, ეპიკურეს მიხედვით, ტკივილისა და ტანჯვის არარსებობაა. მაშასადამე, ბედნიერება მიიღწევა ატარქსიით - ტკივილისა და შფოთვისგან განთავისუფლებით, მიწიერი საქონლის ზომიერი მოხმარებით.

აბსოლუტიზმის აყვავების პერიოდში ჰედონიზმი იყო ეგრეთ წოდებული გალანტური ხანის ცხოვრების ერთ-ერთი გამორჩეული პრინციპი მე-18 საუკუნის არისტოკრატების ფსიქოლოგიაში ევროპაში და განსაკუთრებით საფრანგეთში ლუი XV-ის მეფობის დროს. თუმცა, მას ხშირად ვულგარულად ესმოდათ, როგორც უბრალო სიამოვნების სურვილი, რაც საზოგადოებაში ჩვეულებრივ ამორალური ქცევის ნიშნად ითვლებოდა. ჰედონიზმისადმი სერიოზული ფილოსოფიური მიდგომის დაბრუნება, ჩვეულებრივ, ბრიტანელი იურისტისა და ფილოსოფოსის ჯერემი ბენტამის სახელს უკავშირდება. ბენტამი ასევე არის უტილიტარიზმის, ეთიკური თეორიის ფუძემდებელი, რომლის მიხედვითაც საზოგადოება უნდა იყოს შეშფოთებული მისი წევრების სიამოვნების მაქსიმალურად გაზრდაზე.

სამეცნიერო დებატები ჰედონიზმის გარშემო

ჰენრი სიდგვიკმა ჰედონისტური სწავლებების აღწერაში გააცნო განსხვავება ეთიკურ და ფსიქოლოგიურ ჰედონიზმს შორის. ფსიქოლოგიური ჰედონიზმი არის ანთროპოლოგიური ჰიპოთეზა ნებისმიერი ადამიანის სურვილის შესახებ (მიუხედავად იმისა, არის თუ არა ის თავად იდეოლოგიური ჰედონისტი) გაზარდოს საკუთარი სიხარული. წმინდა ფიზიოლოგიურად, ქმედებების ერთადერთი მოტივი არის კმაყოფილების პერსპექტივა და ტანჯვის თავიდან აცილება. თავის მხრივ, ეთიკური ჰედონიზმი არის ნორმატიული თეორია ან თეორიათა ჯგუფი, რომლის მიხედვითაც ადამიანი უნდა ისწრაფვოდეს კმაყოფილებისკენ - ან საკუთარი (ჰედონური ეგოიზმი) ან უნივერსალური (უნივერსალური ჰედონიზმი ან უტილიტარიზმი). ბენტამმა მიიღო ჰედონიზმის ორივე ფორმა. კერძოდ, როგორც ფსიქოლოგიური ჰედონისტი წერდა:

ბუნებამ ადამიანი მოათავსა ორი უზენაესი მმართველის, ტკივილისა და სიამოვნების კონტროლის ქვეშ. მხოლოდ მათზეა დამოკიდებული, რისი გაკეთება შეგვიძლია და მიუთითონ, რა უნდა გავაკეთოთ. მათ ტახტზე მიმაგრებულია, ერთი მხრივ, კარგისა და ცუდის მაგალითი და მეორე მხრივ, მიზეზებისა და ქმედებების მიზანი.

იხ. ვიდეო -Философия гедонизма за 10 минут

ამრიგად, სიდგვიკმა აღნიშნა, რომ ჰედონიზმის ერთ-ერთ ფორმას (ფსიქოლოგიური ჰედონიზმი) აქვს სამეცნიერო ჰიპოთეზის ბუნება, რომელიც საჭიროებს შემოწმებას. და აქ ორი მიდგომა იყო შესაძლებელი.

ფსიქოლოგიური ჰედონიზმის მეცნიერული ტესტირების პირველი მიდგომა არის მისი გამოყენება, როგორც პოსტულატი ადამიანთა ქცევის უფრო ფართო თეორიისთვის და შემოწმება, იქცევიან თუ არა ისინი სინამდვილეში ასე. ყველაზე ცნობილი მაგალითი აქ არის ავსტრიის ეკონომიკის სკოლის წევრებისა და სხვა მარგინალისტი ეკონომისტების: კარლ მენგერი, ვილფრედო პარეტო, ლუდვიგ ფონ მიზესი და ა.შ. ამ ავტორებმა განაცხადეს, რომ ნებისმიერი მოქალაქე თავისი ეკონომიკური ქცევით ცდილობს მაქსიმალურად სიამოვნება მიიღოს და ზუსტად. ამის საფუძველზე იღებს გადაწყვეტილებებს საქონლის შეძენის ან სხვა სასაქონლო-ფულადი ურთიერთობების დადების შესახებ. ავსტრიულმა სკოლამ მოახდინა რევოლუცია მსოფლიო ეკონომიკურ აზროვნებაში; მისმა ზოგიერთმა მონაწილემ (კერძოდ, ფრიდრიხ ავგუსტ ფონ ჰაიეკი) მიიღო ნობელის პრემიები. მიუხედავად ამისა, ჯერ კიდევ არსებობს დებატები იმის შესახებ, შეიძლება თუ არა ჩამოთვლილი ავტორების თეორიების წარმატებები ჩაითვალოს ჰედონიზმის მტკიცებულებად, თუ ისინი მხოლოდ ალტერნატივის შეზღუდულ დიაპაზონს უარყოფენ.

ფსიქოლოგიური ჰედონიზმის მეცნიერული ტესტირების მეორე მიდგომა არის ადამიანებში და ცხოველებში მოტივაციის ნეირომექანიკის შესწავლა, რათა გამოვლინდეს ერთი სტიმული ნებისმიერი ცნობიერი ქცევისთვის. ფსიქოლოგიური ჰედონიზმი მართალია, თუ რაიმე ცნობიერი მოქმედების უკან ყოველთვის დგას საბოლოო გადაწყვეტილების მიღების ერთი და იგივე კრიტერიუმი. ჰედონიზმის სასარგებლოდ ყველაზე ცნობილი არგუმენტები ე.წ. სიამოვნების ცენტრების ფუნქციონირებას ეხება. 1954 წელს ამერიკელმა ფიზიოლოგებმა ოლდსმა და მილნერმა აჩვენეს, რომ ვირთხებში ტვინის გარკვეული ცენტრების ელექტრული სტიმულაცია.

იხ.ვიდეო - video - Hedonism: The Pursuit of Happiness

ამპელოთერაპია

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

ამპელოთერაპია – ყურძნით მკურნალობა

ამპელოგრაფია (ბერძნულიდან ითარგმნა როგორც "ყურძნის მკურნალობა") არის მეცნიერება ყურძნის სახეობებისა და ჯიშების შესახებ, მათი თვისებების ცვალებადობის ნიმუშები გარემოს გავლენის ქვეშ და მიმართული ადამიანის გავლენის ქვეშ. იხ. მბულზე წყარო

ტერმინი ამპელოგრაფია პირველად გამოიყენა პოლონელმა ბუნებისმეტყველმა ფილიპ იაკობ საქსმა (1661), რომელიც ამპელოგრაფიის ფუძემდებლად ითვლება. ამპელოგრაფიის სამეცნიერო საფუძვლები ჩაუყარა ამპელოგრაფმა სიმონ დე როჰას კლემენტემ (1806) თავის ნარკვევში „ანდალუზიაში მზარდი ყურძნის ჯიშების შესწავლის გამოცდილება“. 1873 წელს ვენაში შეიქმნა საერთაშორისო ამპელოგრაფიული კომისია, რომელმაც დააარსა ყურძნის ჯიშების აღწერის ერთიანი სისტემა, რომელიც შემდგომში ყველა ამპელოგრაფმა მიიღო.

სადაც ვაზი ფესვებს იღებდა და ყურძენი მომწიფდა, წამლად იქცა და დიდი პოპულარობითაც სარგებლობდა. AZERTAC-ის თანახმად, ამპელოთერაპია გამოიყენება ქრონიკული დაავადებების პროფილაქტიკისა და მკურნალობისთვის და როგორც შემანარჩუნებელი თერაპია. ყურძენი შეიცავს ორგანულ მჟავებს (ძირითადად ვაშლის და ღვინის), ვიტამინებს B1, B2, B5, B6, P, PP, C, კაროტინს, კალიუმის მინერალურ მარილებს (255 მგ), კალციუმს (30-45 მგ), ფოსფორს (22 მგ) მაგნიუმი (17 მგ) და მიკროელემენტები, როგორიცაა რკინა, მანგანუმი, თუთია, სპილენძი, ასევე კატეხინები და ლეიკოანტოციანინები, აზოტოვანი და პექტინის ნივთიერებები, ფერმენტები (ინვერტაზა, რექტიკაზა, პროტეაზა, ლინაზა), ეთერზეთები, კუმარინები, ფისები, ფისები. , ბოჭკოვანი.

მიუხედავად გლუკოზისა და ფრუქტოზის მაღალი შემცველობისა - 25 პროცენტამდე, ყურძენი დაბალკალორიული პროდუქტია - 100 გრ კენკრა შეიცავს 70 კკალ-მდე. თუმცა, ამპელოთერაპიაში გამოიყენება არა მხოლოდ კენკრა, არამედ ფოთლები, ახალგაზრდა ყლორტები და თესლი. ასე რომ, ფოთლების ნახარშს იყენებენ ყელის ტკივილის დროს, ახალგაზრდა ფოთლებს აქვთ ჭრილობის სამკურნალო თვისებები და გამოიყენება დამწვრობის სამკურნალოდ.

კალიუმის და გლუკოზის მაღალი შემცველობა მას სასარგებლოს ხდის გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების მქონე პაციენტებისთვის: ზრდის კუნთების ტონუსს და აუმჯობესებს გულის შეკუმშვის აქტივობას და ხელს უწყობს პაციენტების სწრაფ რეაბილიტაციას მიოკარდიუმის ინფარქტის შემდეგ. ყურძენს აქვს გამოხატული შარდმდენი მოქმედება, აქვს მსუბუქი დამამშვიდებელი და დიაფორეზული მოქმედება, ახდენს კუჭის სეკრეციის ნორმალიზებას და აუმჯობესებს კუჭ-ნაწლავის მოძრაობას. ასევე გამოიყენება როგორც ამოსახველებელი საშუალება.

ყურძნის წვენს სვამენ მოწამვლისას: ის ორგანიზმიდან ტოქსინების გამოდევნას უწყობს ხელს. გამოიყენება უროლიტიზის დროს, რადგან შლის შარდმჟავას. ყურძენი ასევე ხელს უწყობს სისხლის ფორმირების გაუმჯობესებას. მუქი წითელი ჯიშები სასურველია, რადგან ისინი შეიცავს უფრო მეტ ბიოფლავონოიდებს, რომლებიც იცავს ჩვენი სხეულის უჯრედებს თავისუფალი რადიკალებისგან. სწორედ ყურძნის ანტიოქსიდანტური თვისებები აქცევს მას კიბოს საწინააღმდეგო შესანიშნავ პროფილაქტიკად. მუქი ყურძნის ანტისიმსივნური აქტივობა ასევე განპირობებულია ბუნებრივი ფიტოალექსინის, რესვერატროლის მაღალი შემცველობით. თუმცა თეთრი ყურძენი ჯანმრთელობისთვისაც კარგია: ცნობილია, რომ მისი მუსკატის ჯიშები განსაკუთრებით ფიტონციდურ თვისებებს ავლენს, აფერხებს E. coli-ს და Vibrio cholerae-საც კი.

ყურძნით მკურნალობისას აუცილებელია ცხიმოვანი საკვების შეზღუდვა, რძისა და რძის პროდუქტების, ალკოჰოლის, კვაზისა და მინერალური წყლის გამორიცხვა კუჭ-ნაწლავის ტრაქტიდან გართულებების თავიდან ასაცილებლად. შაქრის მაღალი შემცველობის გამო, ყურძენს შეუძლია გაზარდოს მეტეორიზმი. ექიმები გვირჩევენ ყურძნის მარცვლებთან ერთად ჭამას, რადგან ის განსაკუთრებით მდიდარია ანტიოქსიდანტებით და სხვა სასარგებლო ნივთიერებებით.

ამპელოთერაპიის საშუალო კურსი 1-2 თვეა. რეკომენდებულია ყურძნის ჭამა დღეში სამჯერ, 2 კგ-მდე, ჭამამდე 1-2 საათით ადრე. ამავდროულად, მკურნალობის დასაწყისში დღიური ნორმა არ უნდა აღემატებოდეს 600 გ-ს, ამ რაოდენობას ყოველდღიურად ემატება 100-150 გ კენკრა. ახლად გამოწურულ წვენს სვამენ კვებას შორის, არაუმეტეს 2 ჭიქისა და დღეში 1,5 ლიტრისა. თუ ახალი ყურძენი რაიმე მიზეზით მიუწვდომელია, შეგიძლიათ ჩაანაცვლოთ ქიშმიშით. 400 გრ ქიშმიში გავრეცხოთ და გავატაროთ ხორცსაკეპ მანქანაში ან დავჭრათ ბლენდერით, დავასხათ ლიტრი მდუღარე წყალი და ვადუღოთ 10 წუთი დაბალ ცეცხლზე. გაციების შემდეგ ბულიონი გადაწურეთ და მიიღეთ დღეში სამჯერ ჭამის წინ. მკურნალობა იწყება დღეში 100 გრ დეკორნით, თანდათან იზრდება დღიური ნორმა 1-1,5 ლიტრამდე.

იხ. ვიდეო - Виноград. Польза и вред для организма. - Виноград польза и вред для организма.

Плоды винограда, а также продукты его переработки обладают ценными лечебными, вкусовыми и пищевыми качествами. Виноградолечение, или ампелотерапия предполагает возможность использования винограда для лечения заболеваний (например, малокровия).

Виноград едят свежим или сушат, превращая его в изюм. Виноград используется в производстве вина. Также из винограда готовят компоты, соки, маринады и так далее. Используют в декоративных целях. Существует много сортов и гибридов винограда, также существует виноград без семян — кишмиш и коринки.

Сок винограда содержит большое количество глюкозы, фруктозы, которые легко усваиваются организмом, катионов калия, органических кислот, микроэлементов. - ყურძენი: სარგებელი და ზიანი ორგანიზმისთვის.

ყურძნის ნაყოფს, ისევე როგორც მის გადამუშავებულ პროდუქტს აქვს ღირებული სამკურნალო, გემო და კვებითი თვისებები. ყურძნის თერაპია ან ამპელოთერაპია გულისხმობს ყურძნის გამოყენების შესაძლებლობას დაავადებების სამკურნალოდ (მაგალითად, ანემია).

ყურძენს მიირთმევენ ახალ ან ხმელ, ქიშმიშად აქცევენ. ყურძენი გამოიყენება ღვინის წარმოებაში. ყურძნისგან ასევე მზადდება კომპოტები, წვენები, მარინადები და ა.შ. გამოიყენება დეკორატიული მიზნებისთვის. ყურძნის მრავალი ჯიში და ჰიბრიდია, ასევე არის ყურძენი უთესლე ჯიშის – სულთანა და მოცხარი.

ყურძნის წვენი შეიცავს დიდი რაოდენობით გლუკოზას, ფრუქტოზას, რომელიც ადვილად შეიწოვება ორგანიზმის მიერ, კალიუმის კათიონებს, ორგანულ მჟავებს და მიკროელემენტებს.