უწონადობა ანუ მიკროგრავიტაცია

               უწონადობა ანუ მიკროგრავიტაცია

               

                       კოსმონავტები ბორტზე საერთაშპრისო კოსმოსური სადგურზე

მდგომარეობა, რ-ის დროსაც ძალა ურთიერთქმედების სხეულის აღმოცენებული გრავიტაციის მიზიდულობით უმნიშვნელოდ ცოტაა. ზოგჯერ ამ ეფექტს სხვა სახელს უწოდებენ მიკროგრავიდაციას.

 უწონადობის მდგომარეობისას კოსმოსური აპარატის ბორტზე ბევრი ფიზიკური პროცესი (კონვექცია, წვა და ა.შ) ნაკდი სხვაგვარად მოქმედებს ვიდრე დედამიწაზე. სიმძიმის ძალის არ ქონის გამო კერძოდ საჭიროებს სპეციალური კონსტრუქციას ისეთ სისტებისთვის როგორიც საშხაპე, ტუალეტი, სისტემა საკვების გამათმობელი,ვენტილაცია და ა. შ.

 თავიდან აცილების გამო უძრაობის ზონების, სადაც შეიძლება მოგროვდეს ნახშიროჟანგი და სადაც უზრუნველყოფილია თანაბარი ზომიერი შერევა ცხელი და ცივი ჰაერის, სკს-ზე მაგ., დამონტაჟებულია დიდი რაოდენობით ვინტილაცია. საკვების მიღება და სასმელის დალევა, პირადი ჰიგიენა, მუშაობა ტეხნიკასთან მთლიანად ცვეულებრივი საყოფაცხოვრებო მოქმედება ასევე აქვს თავისი განსაკუთრებულობა და მოითხოვს კოსმონავტებისგან გამომუშავებას საჭირო უნარების.

გავლენა სითხეზე უწონადობა უპირობოდ გათვალისწინებულია კონსტრუქციით თხევადი სარაკეტო ძრავები. განსაზღვრული გაშვებისთვის უწონადობისას. თხევადი კომპონენტი საწვავის რეზერვუარში ზუსტად ისევე მოქმედებს როგორც სხვა ნებისმიერი სითხე (წარმოიქმნება თხევადი  სფეროები) მა მიზეზის გამო მიწოდება თხევადი კომპონენტების რეზერვუარიდან საწვავის მაგისტრალზე შეიძლება შეუძლებელი გახდეს.
იხ.ვიდეო მიკროგრავიტაცია ანუ უწონადობა ექსპერემენტები საერთაშორისო კომოსური სადგურზე

კომპენსაცცისთვის მა ეფექტისთვის გამოიყენება სპეციალური კონსტრუქცია ბაკების (განაწილებული გაზის და თხევადი გარემოს) ასევე პროცედურა ნალექები საწვავის გაშვების წინ ძრავებზე. ასეთი პროცედურა მდგომარეობს იმაში, რომ ჩართვა დამხმარე ძრავების ხომალდი გაქანებისას შექმნილი მათი მცირე დაჩქარება აჯენს თხევად საქვავს ბაკების ზედაპირზე.

გადასვილასას დედამიწის გრავიტაციაზე უწონადობიდან უმროვლესობა კომონავტები შეიმჩნევა რეაქცია ორგანიზმის. სახელქოდებით სინდრომი მისმუსური ადაპტაციის.

ხანგრძლივი (ერთი კვირაზე მეტი) ყოფნისას ადამიანი კოსმოსში გრავიტაციის არ ქონისას ორგანიზმში იწყება გარკვეული ცვლილებები.
                                                 
                  წვა სანთელის მარცხნიც დედამიწაზე და უწონადობაში მარჯვნივ

პირველი ყველაზე მკაფიო შედეგი ატროფია კუნთების კუნთები ფაქტიურად გამოირიცხება კომონავტების მოქმედებისას შედეგად დაბლა ეცემა ყველა ფიზიკური პარანეტრები, ამის გარდა მკაფიოდ იკლებს კუნთების ქსოვილების წარმოდგენს შემცირება ორგანიზმის ჟანგბადის, დანაკარგების გამო ჰემოგლობინის შეიძლება დაქვეითდეს მუშაობა ზურგის ტვინის, სინთეზირებული მისი ჰემოგლობინის.

ასევე  სარწმუნოა, რომ ორგანული მოძრაობა არღვევს ფოსფურულ გაცვლას ძვლებში, რაც შედეგად მოაქვს შემცირება მისი.

მიუხედავ პრობლემებისა სპეციალური მეთოდებით საკმაოდ ხანგძლივად იმყოფებიან კოსმონავტები კოსმოსურ სადგურზე თვეობით იყო რეკორდებიც როცა წელზე მეტი იყვნენ. იხ. ქვემოთ იხილეთ ვიდეობი 

რეალურად უწონადობა არის თავისუფალი ვარდნა ვიანიდან კოსმოსური ხომალდი მუდმივ მოძრაობაშია ხელოვნურად მისი შექმნა გარკვეული დროით შესაძლებელია დედამიწის პირობებში. ხშირად, წონის გაუჩინარებისას  დაბნეულია გრავიტაციული მიზიდულობის გაუჩინარებით, მაგრამ ეს საერთოდ ასე  არ არის.

ტრაექტორია მანევრის მისღწევად უწონადობის

 ამის მაგალითია სიტუაცია საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე . 350 კილომეტრის სიმაღლეზე (სადგურის სიმაღლეზე), გრავიტაციის დაჩქარებაა 8,8 მ / წმ, რაც დედამიწის ზედაპირზე მხოლოდ 10% -ით ნაკლებია. ISS- ის ნულოვანი სიმძიმის მდგომარეობა არ წარმოიქმნება "სიმძიმის არარსებობის" გამო, მაგრამ წრიული ორბიტაზე პირველი კოსმოსური სიჩქარით მოძრაობის გამო, ანუ ასტრონავტები, როგორც ჩანს, მუდმივად "დაეცნენ წინ" სიჩქარით 7.9 კმ / წმ.