რადიოქტიური დაბინძურება

             რადიოქტიური დაბინძურება
                            
                                                                 აღმოსავლეთ-ურალის სახელწიფო ნაკრძალი

დაბინძურება გარემოსი და და იქ მყოფი ობიექტების და ნივთიერებების. მიზეზი დაბინძურების წარმოიქნება: სხვადა სხვა მიზეზით პირველ რიგში კი ავარიების შედეგად თუ მოხდა ატომური ელ. სადგურის აფეთქება სადაც სადაც ჯაჭვური ბირთვული რეცია მიმდინარეობს ისე როგორც ფუკუსიმას და ჩერნობილის კატასტროფების შედეგად ჰაერში იაფანტება რადიაქტიური ღრუბელი რ-იც რადიქტიური იზოტოპებიოსგან შედგებან

იხ. ვიდეო

რადიაქტიური გამოსხივება მაინიზებელი გამოსხივება იხ. ლიკზე.  ასევე იზოტოპები იხ. ლიკზე   ძირითადი კომპონენტები რადიოქტიური დაბინძურების 

იოდი-131 - წარმოადგენს ბეტა და გამა-რადიოაქტიურს, ნახევარდაშლის პერიოდი - დაახლ. 8 დღ.ღ. ბეტა დაშლის გამო იწვევს მუაცია ურედების და სიკვდილს ურედების, რ-იც აც ისინი აღწევენ, ასევე - გარემოს ქსოვილებში რამდენიმე სიღრმის მილიმეტრში. კონცეტრირდება ძირითადად ფარისებულ ჯირკვალზე.

სტრონციუმ-90 - ნახევარდასლის პერიოდი - დაახლ. 28,8წ. გარემოში ის ხვდება ძირითადად  ⁹⁰Sr უმრვლეს შემთხვევაში აეს-ის ბირთვული აფეთქების შედეგად. უკიდურესად საშიშია ხვდება ძირითადად ძვლის ქსოვილებში (ძვლებში)

ცეზიუმ- 137 - ნახევარდაშლის პერიოდი - 30 წ ერტერთი მთავარი კომპონენტი რადიოქტიური დაბინძურების ბიოსფეროს. გატყორცნა ¹³⁷Cs გარემოში ხდება ძირითადად ავარიების შედეგად ატმომურ სადგურებზე და გამცდისას ბირთვული იარაღის.

კობალტ-60 - ნახევარ დაშლის პერიოდი 5,3 წ.

ამერციუმი - 241 - ნახევარდაშლის პერიოდი ტოლია 433წ.

ჩერნობილის ავარიის შედეგად გამოტყორცნილი რადიოქტიური იზოტოპები დაახლ შედაგენს შემდეგს:

იოდი-131 - 1,8⋅10¹⁸ ბკ

ცეზიუმ - 137 - 8,5⋅10¹⁶ ბკ.

სტრონციუმ-90 - 1⋅10¹⁶ ბკ.

საერთო აქტიურობა ნავთიერებების, გატყორცნილი გარემოში, შედგენს სახდასხვა შეფასებით 

14⋅10¹⁸ ბკ.

ხოლო ფუკუსიმაზე ავარიის შედეგად იაპონელი ბირთვული უსაფრთხოების  კომიის მონაცემებით

(NSC) შეადგენს

იოდი - 131 - 1,5⋅10¹⁷ ბკ

ცეზიუმ - 137 - 1,5⋅10¹⁷ ბკ.

იხ. ვიდეო