ტარანტულის ნისლეული
ემისიური ნისსლეული - NGC 2070
(აგრეთვე ცნობილი როგორც 30 ოქროს თევზი) — ემისიური ნისლეული ოქროს თევზის თანავარსკვლავედში, H II რეგიონი მაგელანის დიდ ნისლეულში. თავდაპირველად, მას ვარსკვლავად მიიჩნევდნენ, თუმცა, 1751 წელს, ნიკოლა ლუი დე ლაკაილმა, მასში ნისლეულის ბუნება ამოიცნო.
2011წ-ს კოსმოსუ ტელესკოპი ,, ჰაბლით'' ფოტოგრაფორება მოხდა ნისლეულის ცენტრალური ნაწილის ცნობილია როგორც ნისლეული ტარანტული, რომელიც დიდი მაგელანის ღრუბელში მდებარეობს გალაქტიკა - თანამგზავრი გზისკენ ირმის ნახტომის, აგრეთვე რძიანის გზის, ხარის გზის, დათვის ფეხის, ცის-იკანკლედის, დევის ნამუხლარის ყველა ეს სახელწოდებები ჩვენი გალაქტიკისსაა.
აღნიშნული ნისლეული მიეკუთვნება ემისიურის ანუ შეადგენს ღრუბლებს იონიზირებული გაზებს. ელექტრონები გაზების მოლეკულების რომელიც ნისლეული შედგება გამოიტყორცნებიან მაღალენერგეტიკული ფოტონების ზემოქედებისგან, რომელიც ახალგაზრდა ვარსკლავებიდნა გამომდიანრეობს.
ნისლეულში განლაგებულია რამდენიმე ზეახალი - ვარსკლავები, რ-აც დაასრულეს ევოლოციური პროცესები აფეთქების შედეგით. გარშემო ყოფილი მნათობიდან რჩეა გაზისებური გვირგვინი, რ-იც ნათდება რედგენის გამოსხივებით,გამოტყორცნილი აფეთქების შეწდეგად.
გარდა კვდარი ვარსკლავებისა ნისლეულ ტარანტულში ბევრი ახაგაზრდა მნათობებია. იმდენად ძლიერი გასხივებეია აქვთ, რომ ასეთი უზარზარი დაშორების მიუხედავად ცაზე მისი დანახვა შესაძლებელია შეუიარაღებელი თვალითაც
იხ. ვიდეო
2011წ-ს კოსმოსუ ტელესკოპი ,, ჰაბლით'' ფოტოგრაფორება მოხდა ნისლეულის ცენტრალური ნაწილის ცნობილია როგორც ნისლეული ტარანტული, რომელიც დიდი მაგელანის ღრუბელში მდებარეობს გალაქტიკა - თანამგზავრი გზისკენ ირმის ნახტომის, აგრეთვე რძიანის გზის, ხარის გზის, დათვის ფეხის, ცის-იკანკლედის, დევის ნამუხლარის ყველა ეს სახელწოდებები ჩვენი გალაქტიკისსაა.
აღნიშნული ნისლეული მიეკუთვნება ემისიურის ანუ შეადგენს ღრუბლებს იონიზირებული გაზებს. ელექტრონები გაზების მოლეკულების რომელიც ნისლეული შედგება გამოიტყორცნებიან მაღალენერგეტიკული ფოტონების ზემოქედებისგან, რომელიც ახალგაზრდა ვარსკლავებიდნა გამომდიანრეობს.
ნისლეულში განლაგებულია რამდენიმე ზეახალი - ვარსკლავები, რ-აც დაასრულეს ევოლოციური პროცესები აფეთქების შედეგით. გარშემო ყოფილი მნათობიდან რჩეა გაზისებური გვირგვინი, რ-იც ნათდება რედგენის გამოსხივებით,გამოტყორცნილი აფეთქების შეწდეგად.
გარდა კვდარი ვარსკლავებისა ნისლეულ ტარანტულში ბევრი ახაგაზრდა მნათობებია. იმდენად ძლიერი გასხივებეია აქვთ, რომ ასეთი უზარზარი დაშორების მიუხედავად ცაზე მისი დანახვა შესაძლებელია შეუიარაღებელი თვალითაც
იხ. ვიდეო
ნისლეულის ვარსკვლავიერი სიდიდე რვის ტოლია. მისი მანძილის (49 კილოპარსეკი, ანუ 160 000 სინათლის წელი) გათვალისწინებით, იგი მეტისმეტად მოკაშკაშე არავარსკვლავურ ობიექტს წარმოადგენს. ნისლეულის სიკაშკაშე იმდენად დიდია, რომ დედამიწასთან ისე ახლოს ყოფნის შემთხვევაში, როგორც ორიონის ნისლეულია, ტარანტულის ნისლეულის ნათება ჩრდილების არსებობას შეწყვეტდა
ტარანტულის ნისლეული გალაქტიკათა ადგილობრივი ჯგუფის ყველაზე მეტად აქტიური ვარსკვლავთფორმირების რეგიონია. ადგილობრივი ჯგუფის მსგავს რეგიონებში, იგი დიამეტრის მიხედვით, ერთ-ერთ უდიდეს ობიექტად ითვლება — მისი დიამეტრი 200 პარსეკია. იგი მაგელანის დიდი ნისლეულის იმ მოწინავე კიდეზე მდებარეობს, სადაც ვარსკვლავთშორისი სივრცის შეკუმშვა და დინამიური წნევის დატვირთვა მაქსიმუმს აღწევს.
„30 ოქროს თევზის“ ცენტრში მდებარე ვარსკვლავთგროვა — NGC 2070, R136-ს მოიცავს[2],რომელიც ნისლეულის ხილვადობისთვის საჭირო ენერგიის უმეტეს ნაწილს წარმოქმნის. NGC 2070-ის მასა 450 000 მზის მასას უდრის, რაც მიგვითითებს იმაზე, რომ სავარაუდოდ, იგი მომავალში სფეროსებრი ვარსკვლავთგროვა გახდება. ამასთანავე, ტარანტულის ნისლეული Hodge 301-საც მოიცავს, რომლის მასიური ვარსკვლავების უმეტესობაც, ზეახალ ვარსკვლავში აფეთქდა.
ტელესკოპის გამოგონების შემდეგ დაფიქსირებული უახლოესი ზეახალი ვარსკვლავი — SN 1987A, ტარანტულის ნისლეულის განაპირად აღმოჩნდა. არსებობს ზეახალი ვარსკვლავის ნარჩენი, რომელიც გარს ერტყმის გაფანტულ ვარსკვლავთგროვას — NGC 2060-ს, მაგრამ ნისლიანობის გამო, რთულია სხვა ნარჩენების არსებობის დადგენა.
იხ. ვიდეო
იხ. ვიდეო
Комментариев нет:
Отправить комментарий