ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

      კოსმოსური ტელესკოპი ჰერშელი

                                                                                Herschel Space Observatory

ინგლ. Herschel Space Observatory -  ადრე - FIRST - ინგლ. ar Infrared and Submillimetre Telescope. 

ასტრონომიული თანამგზავრი შექმნილი ეკას ( ევროპული კოსმოსური სააგენტო) მიერ. გაშვება განხორციელდა 2009წ-ის 14 მაისს. კურუს კოსმოსდრომიდან .. არიან-5'' მიერ. მისიას დაერქვა უილიამ ჰერშელის საპავტისაცემოდ პირველი მკვლევარი ინფრაწითელი სპექტრის.

თანაგზავრი განთავსდა გეოცენტრულ ორბიტაზე ახლოს ლაგრანჟის (L₂)  სიტამზე დედამიწა - მზე. ტელესკოპ ,,ჰერშელთან'' ერთად ამ რაკეტა-მატარებლით იყო გაყვანილი ორბიტაზე ასტრონომიული თანამგზავრი ,, პლანკი'' (ღირებულა თანამგზავრები გაერთიანებული გაშვებით შეადგენს 1,1 მილრდ ევრო).

 კოსმოსური ტელესლოპო .. ჰერშელი'' პირველი სრულმაშტაბიანი კოსმოსური ობსერვატორიაა ინფრაწითელ დიაპაზონში კვალავაბისთვის განკუთვნილი. მისი სარკე 3,5 მ - ყველას მსხვილი ტელესკოპი რ-იც მუშაობს ინფაწითელ დიაპაზონში.

იხ. ვიდეო

მიზანი- ტეელსკოპის განკუთვნილია ინფრაწითელ  გამოსხივების დიპაზანოში კვლევების ჩატარება მზის სიტემის, ჩვენი გალაქტიკის, ასევე გარეგალაქტიკური ობიექტების რ-იც მდებარეობს დედამიწიდან მილიარდობით სინათლის წლის მანძილზე (მაგალითად, ახალშობილთა გალაქტიკა). 

ჰერშელის კოსმოსური ობსერვატორიის მიერ გადაღებული ანდრომედას გალაქტიკის სურათი.

ასევე შესთავაზა კვლევა შემდეგ თემებზე:

ადრეულ სამყაროში გალაქტიკების ჩამოყალიბება და განვითარება;

ვარსკვლავების წარმოქმნა და მათი ურთიერთქმედება ვარსკვლავთშორის გარემოში

მზის სისტემაში არსებული ატმოსფეროებისა და სხეულების ზედაპირების ქიმიური შემადგენლობა, მათ შორის პლანეტები, კომეტე

ბიდა პლანეტარული თანამგზავრები.

როზეტის ნისლეულის სურათი, რომელიც ჰერშელმა გადაიღო

გამოქვეყნდა უდიდესი ორბიტაზე ტელესკოპის პირველი სამეცნიერო მონაცემები

მეცნიერებმა, რომლებიც აანალიზებენ ყველაზე დიდ ორბიტაზე ტელესკოპის ჰერშელის მიერ შეგროვებულ მონაცემებს, გამოაქვეყნეს მათი შედეგების პირველი მთავარი კრებული სულ 152 სტატია გამოჩნდა ასტრონომიასა და ასტროფიზიკაში. მოკლე ინფორმაცია ტელესკოპის მუშაობის შესახებ წარმოდგენილია ჟურნალის ვებ – გვერდზე განთავსებულ პრესრელიზში.

ჰერშელი "ხედავს" სამყაროს ინფრაწითელში, რაც საშუალებას აძლევს მას გამოყოს მტვრის ღრუბლებით დაფარული ობიექტები. ოპტიკური დიაპაზონის მოქმედი ტელესკოპებისთვის გადაულახავი დაბრკოლებაა მტვერი, რომელიც ავსებს უზარმაზარ გარე სივრცეში.

სხვა საგნებთან ერთად, "ჰერშელმა" განიხილა უზარმაზარი ვარსკვლავური " დაფარული უკიდურესად მკვრივი მტვრის ღრუბლით. აქამდე არცერთ ინფრაწითელ ტელესკოპს არ შეეძლო მტვრის კედლის "გარღვევა". "ჰერშელის" მიერ შესწავლილი აქტიური ვარსკვლავის წარმოქმნის რეგიონის დიამეტრი დაახლოებით 65 სინათლის წელია. ის მდებარეობს არწივის თანავარსკვლავედში, მზის სისტემის ათასი სინათლის წლის მოშორებით.

საერთო ჯამში, მტვრის ღრუბელში 700 რეგიონი აღმოჩნდა, სადაც ახალი ვარსკვლავები წარმოიქმნება. ასტრონომების აზრით, ასამდე მათგანი ე.წ. პროტოვარსკვლავია - ესენი არიან ფორმირების ბოლო ეტაპზე მყოფი ვარსკვლავები. მტვრის დანარჩენი კონცენტრატები ამ ეტაპზე ჯერ არ არის მიღწეული.

წარმოქმნილი ვარსკვლავები ჰერშელის შესწავლის ერთ-ერთი მთავარი ობიექტია. ტელესკოპის მიერ შეგროვებული მონაცემები მეცნიერებს საშუალებას მისცემს უკეთ გააცნობიერონ ვარსკვლავების დაბადების პროცესების დინამიკა. გარდა ამისა, ტელესკოპით მოპოვებული ინფორმაცია აუცილებელია ასტრონომებისთვის სამყაროს ევოლუციის თეორიების შესაქმნელად.

2013წ-ის 17 ივნისს ოფიციალურად დაასრულა ,, ჰერშელმა'' თავისი სამეცნიერო მისია. ინჟინრება მიიღეს ინფორმაცია, რომ ობსერვატორიამ ამოწურა თავისი საწვავი. ის სამუდამოდ დარჩება მზის ორბიტაზე.

იხ. ვიდეო