суббота, 18 января 2020 г.

ბორბალი

                                       ბორბალი

                                                            
                                                             უძველესი ბორბალი შუმერების გასახულებით
უტილიტარული საგანია, რომელიც თავის თავში აერთიანებს წრისა და მოძრაობის სიმბოლოს („მოძრაობა და მხოლოდ მოძრაობა არის ჩემო თერგო ქვეყნის სიცოცხლისა და ძალის მიმცემი“). ასოცირებულია ციური სხულების მოძრაობასთან.
                                                Изображение
 ამავე დროს ბორბალიც, როგორც ბორჯღალი, თავისი ცენტრის გარშემო დატრიალებული ჯვარია. ბრუნვისას წრეში ჩახატული ჯვრის მკლავები მანებად გადაისახება და მოძრავ საგნად იქცევა. ამრიგად, ჯვრიანი ბორბალი ცის კაბადონზე მოძრავი მზის სიმბოლოა. აქედან მოდის წარმოდგენა მზის ეტლზე, რაც ძალიან გავრცელებული იყო ძველ მითოლოგიაში, განსაკუთრებით ელინურში. აქ ცნობილია ჰელიოსის ეტლი, რომელსაც ფაეტონი მართავს.
ბორბალი მთელი კოსმოსის, მისი წრიული მიძრაობის სიმბოლოც არის
                                              
                                                       უძველესი ვაგონის ბორბალი
ისტორია - ყველაზე უძველესი ,, ბორბალი'' აღმოჩინეს იასის  ჟუდეცში რუმინეთი ის დათარიღებულია მე-5-ათასწლეულით ჩვ. წ. აღ. კუკუტენის ერთ-ერთ კულტურულ დასახლებაში, რუმინელმა არქეოლოგმა მ. დინუმ იპოვა სათამაშოების ურიკების თვლებიანი თვლები, რომლებმაც 1981 წელს გამოაცხადეს. ტუსუშენსკაიას პალატის სამარხში (Wartberg კულტურა) მეგალითურ ფირფიტაზე, რომელიც ძვ. ე. გრავიურა ნაპოვნი იქნა სქემატურად, რომელიც ასახავს ტვირთს ვაგონზე ნაგავსაყრელად 

კერამიკული ქვაბი პოლონური ბრონქისაგან , რომელსაც ურიკები ურიკების სქემატური გამოსახულებით ეკუთვნის, მათ ხელთ არსებული ბუჩქების კულტურა მიეკუთვნება ძვ.წ. ფორმის გობილების კულტურას და თარიღდება ძვ. წ. 3635–3370 წლებიდან 

შემდეგი ბორბლების მოდელები აღმოაჩინეს არქეოლოგებმა ა. დ. რეზეპკინმა მაიკოპის კულტურის სამარხებში (Phagugape, Pshikuyhabl, Chishkho) ჩრდილოეთ კავკასიაში და A. V. Kondrashov. ე.) 

სლოვენიაში, ლუბლიანას ბარჯში, ნაპოვნია ნაცარიგან დამზადებული ბორბალი 72 სმ დიამეტრით, რომლის ასაკი აღემატება ხუთ ათას წელს (ძვ. წ. 3350–3100 წწ.) . თიხისგან დამზადებული ოთხბორბლიანი ვაზნის მოდელები იპოვნეს გვიანდელი ბადენის კულტურის ორ სამარხში, ბუდაყალაში და სიგესცენტმარტონში (აღმოსავლეთ უნგრეთი), რომლებიც თარიღდება ძვ. ე. პრესჰაუზში (შვეიცარია) ჰორგენის კულტურის დასახლებაში ნაპოვნია ღერძი დამონტაჟების კვადრატული ხვრელის ბორბალი, რომლის ღერძი ბორბლებით მოძრაობდა. დენდროქრონოლოგიის მეთოდით თარიღდება ძვ. წ. 3200 წლით. ე. შვეიცარიასა და გერმანიაში, სტეპების რეგიონში, ისევე როგორც ნიდერლანდებსა და დანიაში აღმოჩენილთაგან განსხვავებით, ბორბლები ხვრელები მრგვალი იყო, ღერძი მიმაგრებული იყო ვაგონის სხეულზე, რაც ნიშნავს, რომ ვაგონების დამზადების სხვადასხვა ევროპული ტრადიცია წარმოიშვა ძვ.წ. 3200 წლამდეც. ე.

დასავლეთით დუნაის მდინარე სტეპის ზოლში, აღმოსავლეთის მდინარე მანიშის ნაპირებამდე, გვხვდება ორმოს კულტურის დაახლოებით 160 საფლავი, ბორბლიანი სატრანსპორტო საშუალებების (ბორბლები, ურიკები), აგრეთვე მათი თიხის მოდელები და ნახატების ნაშთები. აღმოჩენილი უძველესი უძველესი თარიღები დათარიღებულია მასშტაბური მასშტაბით ძვ.წ. XXXII საუკუნეებით. ე. 
                                                        
                ცილინდრული კბილანიანი გადამცემი მარცხნიდან მარჯვნივ
შემდეგი ბორბლების ცნობები გვხვდება ძველ მესოპოტამიაში (ურდოს გამოსახულება ურუქ -5 [4]) ძვ. წ. IV ათასწლეულის ბოლოს. ე.

ამრიგად, უფრო და უფრო მეტი მტკიცებულება მეტყველებს იმაზე, რომ ”პირველი” საჭე გამოჩნდა არა შუა აღმოსავლეთში, როგორც ადრე ითვლებოდა, არამედ ევროპაში .

დიმიტროვსკის m6 ზაპორიჟჟიას რეგიონში (უკრაინა), სამარხის პალატის შესასვლელში, კატაკომბული კულტურის ხის კალათა აღმოაჩინეს სრულად დაცული ბორბლით 5 ათასი წლის ასაკში .

შემორჩენილი ბორბლიანი 0.6 მ დიამეტრით ორი ბორბლიანი ვაგონი ცნობილია ტიაგუნოვა მოგილას კატაკომბის სამარხიდან (დაახლოებით 5 ათასი წლის წინ) ზაპორიჟჟიას სოფელ მერიევკაში . დნესროპეტროვსკის მახლობლად მდებარე ორმოსართული საგუშაგო კოშკის ორი ბორბლიანი ხის არბა (ძვ. წ. III ათასწლეული) დამზადებულია ხის მყარი ნაჭრისგან, მოჭრილი გრძივი, ღერძის მრგვალი ხვრელებით და სქელი კერებით 
ბორბლის წინამორბედ შეიძლება ჩაითვალოს ადრე ცნობილი ხის სრიალი, რომელიც მოთავსებული იყო ტრანსპორტირებულ დატვირთვაზე. თავდაპირველად, ბორბალი იყო ხის დისკი, რომელიც დამონტაჟებულია ღერძიზე და სოლით იყო დამაგრებული. ბორბლებიანი ბორბლების სურათები (ძვ. წ. 3000) აღმოაჩინეს შუამდინარეთში, შუმერულ ქალაქ ურუქში. ძვ.წ 2700 წლისთვის ე. არსებობს ურიკების ნახაზები. ამავე დროს, შუმერები იწყებენ თავიანთი მეფეების დაკრძალვას ეტლებით. ეს სამარხები იპოვნეს კიში, ურ, ელამიტის ქალაქ სუუსაში.

როსტოვის რეგიონში დასავლეთ მანიჩის კატაკომბული კულტურის კულტურის კულტურის ულტანის ოთხკუთხა ვაგონი დამზადდა ძვ.წ. XXIII საუკუნეში . დ. ანტონიმ და ვინოგრადოვმა (1995) დათარიღეს კლასიკური ტიპის ეტლი სინატას კულტურის სამარხში, ტბის ტალახის მიდამოში (ჩელიაბინსკის ოლქი) ძვ.წ 2026 წელს. ე.

ძვ.წ. II ათასწლეულში. ანუ, ბორბლის დიზაინი გაუმჯობესებულია: სამხრეთ ურალისში არის ბორბალი საყრდენებით, მცირე აზიაში - კერა და მოხრილი ბორბალი  მოგვიანებით, ძვ.წ. I ათასწლეულში. ე., კელტებმა თავიანთი ეტლების ბორბლების სიმტკიცის გასაზრდელად დაიწყეს ლითონის საყრდენის გამოყენება, რომელიც შემდეგ შეიცვალა რეზინის სატრანსპორტო საბურავებში ამორტიზაციისთვის 

იმისდა მიუხედავად, რომ ბორბალი უცნობია წინა ამერიკის ცივილიზაციებს შორის, ზოგი ხალხი, მაგალითად ინკები, მის აღმოჩენას მიუახლოვდა. მოედანი დამახასიათებელი მოწყობილობების მშენებლობისთვის - ცილინდრული მასიური სხეული ნიადაგის მოსაშორებლად, მიუთითებს სატრანსპორტო საშუალებაში ბორბლის გამოყენების უარს, და არა ბორბლის პრინციპის აღმოჩენის არარსებობაზე. ზოგი კულტურა (მაგალითად, ოლმეკები) ბორბლებზე აკეთებდნენ ცხოველების კერამიკულ და ხის ფიგურებს - ალბათ ისინი ასრულებდნენ რიტუალურ ფუნქციებს, ან იქნებ ისინი უბრალოდ სათამაშოები იყვნენ. ამის საფუძველზე შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ პირველი ბორბალი სათამაშოები  იყო.
                                                       იხ. ვიდეო
ჩვეულებრივი საავტომობილო ინდუსტრიის ტერმინოლოგიაში , მხოლოდ კვანძსა და საბურავს შორის მდებარე კვანძი (იხ. სურ.) ეწოდება ბორბალს, რომელიც, თავის მხრივ, მოიცავს იმ რგოლს, რომელზეც საბურავი არის დამონტაჟებული, და დისკი ან სხივი, რომელიც ემსახურება რგოლს დააკავშირებს კერა

ამის მიუხედავად, ყოველდღიურ ცხოვრებაში, motorists ძალიან ხშირად უწოდებენ ბორბალს ამ მნიშვნელობით "ბორბლის დისკს" ("დისკები", "შენადნობის ბორბლები" და ა.შ.)

პირველი მანქანების ბორბლები არსებითად არ განსხვავდებოდა ცხენოსნური ვაგონების ბორბლებისგან და ხისგან იყო დამზადებული. მოგვიანებით, ბორბლები გამოჩნდა ლითონის ჯოხით და ხის ქსოვის ნემსებით, ასევე ლითონის მავთულის ქსოვის ნემსებით, მოტოციკლეტის მსგავსად. საბურავები თავდაპირველად მყარ რეზინის ზოლს ჰგავდა, რის შედეგადაც სიჩქარე გაიზარდა, მათ შეცვალეს პნევმატური საბურავები, რომელთა პროფილის სიმაღლე 1960-იან წლებამდე მუდმივად იზრდებოდა, იზრდება ავტომობილის კომფორტის გაზრდა და ავტომობილების დატვირთვა. სატვირთო მანქანებზე, რეზინის შემსრულებლები გვხვდება ჯერ კიდევ 1920-იან წლებში, ხოლო სამხედრო მანქანებზე, მყარი საბურავების გამოყენება დღესაც შეგიძლიათ - გუსმატიკი, რომელიც პირველად შეიქმნა პირველი მსოფლიო ომის პერიოდის ჯავშანტექნიკისთვის.

1920-იანი წლებიდან დაწყებული, საუვარი ბორბლები თანდათანობით შეიცვალა ბორბლებიანი ლითონის დისკებით, რომლებიც წარმოება უფრო მარტივი და იაფი იყო. უკვე მომდევნო ათწლეულის შუა რიცხვებში, ისინი იქნენ დე-ფაქტო სტანდარტად, მაგრამ ზოგიერთ ადგილებში, მაგალითად, აშშ-ში, "ისაუბრეს" განაგრძეს გარკვეული პოპულარობის შენარჩუნება ძვირადღირებული მანქანების მყიდველებს შორის 1950-იან და 1960-იან წლებამდე, როგორც დამატებითი აღჭურვილობა ან თუნდაც ქარხნული ვარიანტი. (ზოგიერთ შემთხვევაში, და 1980-იან წლებში - 1990-იან წლებში, მაგალითად, ქარხნის სალაპარაკო დისკები შესთავაზეს Cadillac Deville Brougham- ში 1996 წლამდე). დღეს, იგი პირველ რიგში ასოცირდება კლასიკურ მანქანებთან და დაბალი რბოლა სუბკულტურასთან.

1960-იან წლებში, ბორბლები, მთლიანად ან ნაწილობრივ თუჯისგან მსუბუქი შენადნობიდან, ალუმინიდან ან მაგნიუმიდან გამოჩნდა, როგორც სპორტული ვარიანტი. დღეს მათ თითქმის ყველა მანქანა მიეწოდება



ელექტროუსაფრთხოება

                      ელექტროუსაფრთხოება

                              
                                   რუბილნიკი (გამომრთველი დამტვირთველი)

სისტემა ორგანიზებული საშუალებები და ტეხნიკური აღკვეთა საშიშროების მომუშავე პერსონალზე ზემოწედება ელექტრული დენის, ელექტრული რკალის, ელექტრონული ველი და სტატიკუირი ელექტროობა.
ელექტროუსაფრთხოებაში შედის მართვა, სოციალურ-ეკეონომიური, ორგანიზაციურ-ტეხცნიკური, სანიარულ-ჰიგიენური, სამკურნალო-პროფლიატიკური, სარეაბილიტაციო და სხვ.
იხ. ვიდეო
ტეხნიკური უსფართხოება დატეხნიკური რეგლამენტი.
დაცვის მეთოდები წარმოადგენს რიგითი მოქედებისა  სავარაუდო საფრთხისა და ტრამვების ან დაზიენბის მიყენების ელექტროაღჭურვილობისგა.
ღილაკი ელექტრული გამომრთველი
სახანძრო უაფრთხოება ელექტრო გადაძაბვამ შეიძლება გამლიწვიოს გახურება და ხანძარი. ამიტომ ელექტრო სისტემა ისე უნდა იყო დამონტაჯებული, რომ გამირიცხოს ინციდენეტები.
ელექტრო დამცველი

სახრახნისი გამოყენების ხელის
ასეთი სიმბოლლთი ხდება მარკირება ელექტროდანადგარებზე ორმაგი იზოლაციისაც

пятница, 17 января 2020 г.

ბიომექანიკა

                                 ბიომექანიკა

                                                 
                                              XVII საუკუნის ნარკვევები ბიომექანიკაში
ბიოლოგიის განშტოება, რომელიც მექანიკის მეთოდების საფუძვლებზე შეისწავლის ცოცხალი არსებების, ცალკეული ორგანოების, ან მთელი ორგანიზმის თვისებებს და მათში მიმდინარე მექანიკურ მოვლენებს.ბიომექანიკის ისტორია მჭიდროდ არის დაკავშირებული ბიოლოგიის, ტექნიკის, ფიზიკის და მედიცინის ისტორიაზე. აგრეთვე, დაკავშირებულია ფიზიკურ კულტურასთან და სპორტთან. ამ მეცნიერებების მიღწევებმა დახვეწეს და დააზუსტეს ცოდნა ცოცხალი არსებების მოძრაობაზე. თანამედროვე ბიომექანიკა წარმოუდგენელია მექანიკის კანონების გარეშე, რომლებიც ჩამოაყალიბეს არქიმედემ, გალილეო გალილეიმ, ნიუტონმა შორეულ წარსულში.
                                                  
სურათი წიგნიდან ჯ. ბორელის De motu animalium ბერკეტის სისტემა კუნთების მიერთების სქემა სახსრებში მოქნილობის დროს და მოქცევის დროს. კუნთოვანი კუნთოვანი სისტემა ორი ადამიანისგან, რომლებიც სხვადასხვა გზით იტვირთება სხვადასხვა დატვირთვა.
ბიომექანიკა ბიოლოგიის ერთ-ერთი ყველაზე ძველი განშტოებაა. პირველად ის შეისწავლეს არისტოტელემ და ლეონარდო და ვინჩიმ. თავის მეცნიერულ ნაშრომში „მოძრაობის ნაწილები და ცხოველების გადაადგილება“, არისტოტელემ განავითარა ეს დარგი და შექმნა იმის წინაპირობა, რომ 2300 წლის შემდეგ ამ მეცნიერებისთვის ბიომექანიკა დაერქმიათ. სამეცნიერო ტრაქტატებში ის აღწერს ცხოველთა სამყაროს და ცხოველების და ადამიანების მოძრაობის თავისებურებებს. იგი წერდა სხეულის იმ ნაწილებზე, რომლებიც უმნიშვნელოვანესი იყო სივრცეში გადაადგილებისას (ლოკომოცია), აგრეთვე, თავისუფალი და შეზღუდული მოძრაობის შესახებ, ადამიანის და სხვა ცხოველების მოძრაობის მოტივაციაზე, გარემო-პირობების წინააღმდეგობაზე, სიარულის და სირბილის ციკლზე და მოძრაობის დაწყებაზე.
იხ. ვიდეო

ანტიკური ხანის უდიდესი მედიკოსი (ჰიპოკრატეს შემდეგ) იყო კლავდიუს გალენი (ახ. წ. 131-201). ანტიკური დროის მსოფლმხედველობის შესწავლასთან ერთად, გალენმა გაიაზრა ორგანიზმის მთლიანობა.ნერვული სისტემის შესწავლის შემდეგ, გალენმა დაასკვნა, რომ ნერვები თავისი ფუნქციონალური თვისებებით იყოფა სამ ჯგუფად: ისინი, რომლებიც მიდიან გრძნობის ორგანოებთან, ასრულებენ აღქმის ფუნქციას, მიდიან მოძრაობის კუნთებთან, ხოლო ისინი, რომლებიც მიდიან ორგანებთან, იცავენ მათ დაზიანებისგან. მისი ძირითადი ჯაფა არის დაკავშირებული ადამიანის სხეულის ნაწილებთან. გალენმა ექსპერიმენტალურად აჩვენა, რომ კიდური ხან შიდა კუნთებით იხრება, ხან — გარე. მისი აზრით, ადამიანის სხეულის კუნთებიდან ყველაზე დიდია ბარძაყის კუნთი (რაც შემდგომში ოფიციალურად ფამტკიცდა), რომელიც შედგება დიდი, საშუალო და პატარა კუნთებისგან. ამ კუნთის უკანა ქსოვილები, რომლებიც მიდიან საჯდომის ძვლამდე, აძლიერებენ ფეხის სახსრის გამყარებით. არანაკლები სიმძლავრით ხდება ეს მოქმედება ქვევითა ბოჭკოებზე, რომლებიც ძვლის ქსოვილიდან მოდიან. მაღლა მყოფი ქსოვილები ბარძაყს ისევე ხრიან შიგნით, როგორც ყველაზე მაღლითა ქსოვილები და იმავე დროს, მაღლა წევენ ბარძაყს. მექანიკის განვითარებისთვის შუა საუკუნეებში დიდი გავლენა მოახდინა ლეონარდო და ვინჩის (1452-1519) მრავალმა აღმოჩენამ მექანიზმების თეორემასთან დაკავშირებით, ხახუნმა და სხვა საკითხებმა. ორგანოების ფუნქციების შესწავლისას იგი განიხილავდა ორგანიზმს, როგორც „ბუნებრივი მექანიკის“ ნიმუშს. პირველად მან აღწერა ძვლების და ნერვების რიგი, უდიდესი ყურადღება ექცეოდა ანატომიის შედარებით პრობლემებს. მისი სწრაფვა უკავშირდებოდა ექსპერიმენტალურ მეთოდებს ბიოლოგიაში.
იხ. ვიდეო

среда, 15 января 2020 г.

NASA

                                        NASA

                                                        
(ინგლ. NASA - National Aeronautics and Space Administration) — აერონავტიკის და კოსმოსური სივრცის კვლევის ეროვნული სამმართველო აშშ-ში. დაარსდა 1958 წლის 29 ივლისს.
იხ. ვიდეო

არსებობის 54 წლის მანძილზე, NASA–ს ბევრი დამარცხება და ბევრად უფრო მეტი გამარჯვება ხვდა წილად. ის იყო ამერიკის შეერთებული შტატების მთავარი იარაღი და ფლაგმანი კოსმოსურ რბოლაში (Space Race) საბჭოთა კავშირთან. კოსმოსის კვლევისა და ათვისების საკითხებში საბჭოეთის პიონერობა და წარმატებები აღმოჩნდა ის კატალიზატორი ამერიკისთვის, რომელმაც სათავე დაუდო დღეისათვის ისეთ ძლიერ სამეცნიერო–კვლევით ცენტრს როგორიცაა NASA, რომელსაც თავისი მაშტაბურობითა და პროექტების გრანდიოზულობით ვერ შეედრება ვერც ერთი ევრაზიული კოსმოსური ცენტრი.
იხ. ვიდეო

სათაო ოფისი Флаг США ვაშინგტონის (კოლუმბიის ოლქი)
რაოდენობა თანმშრომლების
>18 800
წლიური ბიუჯეტი~ $ 19,5 მლრდ
(2017 წ) 
საიტიNASA.gov
მერკურის პროგრამა - პილოტირებული კოსმოსური პროგრამა აშშ. რაკტა-მატარებელი ,,რესდსტოუნი'' და ,,ატლასი''
                                                                
                           ,,ნასა'' ადამიანი მთვარეზე ვიზიტისას(გამოსახული დედმიწა  აპოლონ-8 1968)



понедельник, 13 января 2020 г.

აშშ-ის საზღვაო ძალები

                  აშშ-ის საზღვაო ძალები

                                              Emblem of the United States Navy.png
აშშ-ის საზღვაო ძალები (ინგლ. United States Navy, USN) — აშშ-ის საზღვაო ოპერაციების უწყება და შეიარაღებული ძალების სახეობა, ასევე, აშშ-ის ფორმიან სამსახურთაგან ერთ-ერთი. აშშ-ის საზღვაო ძალები, ამდროისთვის, ითვლება ყველაზე მსხვილ და მძლავრ საზღვაო ძალად მსოფლიოში, კომბინირებული საბრძოლო ფლოტის ყველაზე მაღალი ტონაჟით. მის დაქვემდებარებაშია მსოფლიოს უმსხვილესი ავიამზიდური ფლოტი, რომელთა შორის ათი საბრძოლო მწყობრშია, ოთხი სარეზერვო ფლოტშია, აგების პროცესშია ახალი კლასის სამი ავიამზიდი. აშშ-ის საზღვაო ძალებში 328,186 მოქმედი მოსამსახურეა, 110,882 ადამიანი საზღვაო ძალების რეზერვში იმყოფება. 2015 წლის სექტემბრის მონაცემებით, მის დაქვემდებარებაშია 272 საბრძოლო გემი და 3 700-ზე მეტი მოქმედი საფრენი აპარატი.
აშშ-ის საზღვაო ძალები სათავეს კონტინენტური ფლოტიდან იღებს, რომელიც ამერიკის რევოლუციური ომის დროს ჩამოყალიბდა, და მალევე დაიშალა ცალკეული უწყების სახით. მან მნიშვნელოვანი როლი შეასრულა ამერიკის სამოქალაქო ომში,რომლის დროსაც ახორციელებდა კონფედერატების ბლოკადას და კონტროლის მოპოვებას მდინარეებზე. მან მთავარი როლი შეასრულა II მსოფლიო ომის დროს იაპონიის დამარცხებაში. 21-ე საუკუნეში აშშ-ის საზღვაო ძალები აქვს მნიშვნელოვანი გლობალური სამხედრო დასწრება, რომლის უზრუნველყოფა ხდება ისეთ რეგიონებში გაშლით, როგორებიცაა წყნარი ოკეანეს დასავლეთი, ხმელთაშუა ზღვაინდოეთის ოკეანე და ახლო აღმოსავლეთი. იგი წარმოადგენს ოკეანურ ფლოტს, რომელსაც შეუძლია საკუთარი ძალის წარმოდგენა მსოფლიოს ზღვისპირა რეგიონებში, შეუძლია მონაწილეობა ოპერაციებში მოწინავე ზონებში მშვიდობიანობის დროს და სწრაფი რეაგირება მოახდინოს რეგიონალურ კრიზისებზე, რაც მას აშშ-ის საგარეო და თავდაცვით პოლიტიკაში მნიშვნელოვან მოთამაშედ აქცევს.
                                      
                              აქ ნახავთ პასუხიმგებელ ზონები დაჯგუფების
აშშ-ის საზღვაო ძალების ადმინისტრაციულ მართვას აწარმოებს საზღვაო ძალების დეპარტამენტი, რომელსაც ხელმძღვანელობს საზღვაო ძალების მდივანი, სამოქალაქო პირი. საზღვაო ძალების დეპარტამენტი, თავის მხრივ, თავდაცვის დეპარტამენტის განყოფილებაა, რომელსაც თავდაცვის მდივანი ხელმძღვანელობს. საზღვაო ოპერაციების უფროსი არის ოთხვარსკვლავიანი ადმირალი და საზღვაო ძალების დეპარტამენტის უფროსი საზღვაო ოფიცერი. მაგრამ, საზღვაო ოპერაციების უფროსი ვერ იქნება შეიარაღებულ ძალებში უმაღლესი წოდების საზღვაო ოფიცერი, თუ შტაბების უფროსების გაერთიანებული კომიტეტის თავმჯდომარე, ან მისი მოადგილე არიან საზღვაო ოფიცრები, რადგან კანონით მათი წოდება საზღვაო ოპერაციების უფროსზე აღმატებულია.  ეს მოკლედ თუ ექნება ამ სტატიას მოწონება ან დიდი ნახვა დამატებული იქნება ინფორმაციები აშშ-ს ფლოტის შესახებ ეხლა კი  ჩვენი ხედვიდან და საქრთველო- რუსეთის დაპირისპირების გამო მეორე  და მეექსვს ფლოტზე ვთქვათ რადენიმე სიტვყვა  რას წარმოადგენს და რატომ აღადგინა აშშ-მ 
იხ. ვიდეო
რეალუარად ორი დაჯგუფება არის  რუსეთის წინაამღდეგ უშუალოდ მე-2-ფლოტი და მე-6 ფლოტი განვიხილოთ ოეირვე დაჯგუფება:  
                   US Sixth Fleet Logo high resolution version.jpg
            მე-6 ფლოტის ემბლემა აშშ-ს
ინგლ. - United States Sixth Fleet - ოპერატიული ფლოტი (ჩვენ შეგვიძლია ცალკე გავიხილოთ თუ რა არის ოპერატიული ფლოტი) აშს-ს სამხედრო-საზღვაო ძალები დისლოცირებული ხმელთა შუა ზღვა შტაბი განთავსებულია  ნეაპოლში და შედის ნატოს დაჯგუფებაში. ფლოტისფლანგანია - ადესანტო კომბინირებული  გემი (LCC/JCC 20 USS Mount Whitney (LCC/JCC 20) ამფიბიური კლასის.
 ოპერატიულ ჯგუფი 60 
ძირითადი დამტყმელი ძალა ფლოტის შედის 1-2 ავიამზიდი ყოველმათგანს თნმხლები აქვს 6 კრეისერი და ესმინცემი. ბორტზე ყოველივეს ყავს  65-85 თვითმფრინავი  (განადგურებული გდამჭერი წყალქვეშა და სადაზვერვოზ)
ოპერატიული ჯგუფი 61
განკუთვნილია დესანტირებისთვის შედგება სამი ადესანტო ხომალდი
ოპარატიული ჯგუფი 62
შეადგენს საზღვაო ქვეითი. პირადი სეადგენლობა 1600 შეარაღებაშია ტანკები, არტირელია და ვერტფრენი
ოპერატიული ჯგუფი 63
განსაზრვრულია დივერსიული ჯგუფი სვხ გემები. სატრანსპორტოსა, სარემონტო და საწვავის მომარაგებელი
ოპერატიული ჯგუფი 64
შედის სტრატეგიული ატმური წყალქვეშა გემები, ბალისტიკური ბირთვული რაკეტებით
ოპერატიული ჯგუფი 66 69
შედის წყალქვეშა გემებუ და გემსაწინაანმღდეგო გემები. ამოცანა ამ ჯგუფის განადგურება წყალქვეშა გემების მოწინაამღდეგის და დაცვა საკუთარი გემების
2003წ-ს ფლოტში შედიოდა 40 გემები მათ შორის 2 ავიამზიდი, 2-4 ატომური წყალქვეშა გემები, 175 თვითმფრინავი და 21 000 სამდერო მოსამსახურე.
                                                  United States 2nd Fleet insignia, 2018 (180816-N-N0701-0001).png
                                                 ემბლემა მეორე ფლოტიის
აქ მივადექით ყველაზე საინტერესო მომენტს მე-2-ე  ეს დაჯგუფება შეიქმნა 1950წ-ის 12 თებერვალს დაარსებობა შეწყვიტა 2011წ-ის სექტემბერში და იმდენი ქნა ბ-ნმა ვოვამ რომ 200189წ-ის 24 აგვისტოს აღადგინეს უნდა რუსეთს სამხედრო პოტენციალის ნახვა ანუ ხაზი უნდა გავუსვათ რომ რუსები ამაყობდნე კიდევ რომ ჩვენ არქტიკაში მაგრები ვართ ხან წყალქვეშა ნავებით თუმცა ისიცარის საინტერესო ბარენცის კატასტროფები ვგულისხმობ ,, კურსკისა და ლოშარიკის'' რუსეთი უფრო კარიკატულ ჩრდ. კორეას უფრო დაამგვანა ვიდრე ეწ. ,,სხვერდერჟავას'' მე უფრო სსრკს ისტორიას მაგეონებს თითქოს ერთადა იგივე ისტორია ერთიერთზე გადდის.  ანუ რუსეთუ რაალურად დაკარგავს არქტიკას საბოლოოს ესაა ამ დაჯგუფების მთავარი ამოცანა ეხლა კი მაშ რასწერს ბიბისი იხ. ლინკზე პირველი ის რომ საბარია რომ ცივი ომი მიდის თუ დაიწყოო ჩემის აზრით ის დიდი ხანია დაიწყო. მაინც საინტერესოა რიცარდსონის შეაფასება სადაც მან ხაზი გაუსვა რომ ჩვე შევედით კონკურეციის ერაშიო ანუ სამხედრო შეჯიბრი კარგია რომ ეს საბოლოოდ გაიგეს ჩვენმა მოკავშირეებამ იმედია ევროპის ზოგიერთი ქვეყენების გაიგებენ. ვნახოთ რუსეთი როგორ გაუძლებს.  
იხ.ვიდეო

                                     ავიამზიდები

აშშ-ის საზღვაო ფლოტს დადგენილი აქვს ავიამზიდების მინიმალური აუცილებელი რაოდენობა – 11 ერთეული, თუმცა ეს რიცხვი 10-მდე შემცირდა მას შემდეგ, რაც 2012 წლის დეკემბერში USS Enterprise (CVN-65) მოიხსნილ იქნა მწყობრიდან. იგეგმება, რომ 2017 წელს მე-11 ავიამზიდის ნიშას შეავსებს „ფორდის“ კლასის უახლესი ავიამზიდი USS Gerald R. Ford (CVN-78).

როგორც წესი, ავიამზიდი გამოიყენება რამდენიმე დამატებით ხომალდთან ერთად, რომლებიც ერთად „ავიამზიდის დამრტყმელ ჯგუფს“ ქმნიან. ავიამზიდის დამრტყმელი ჯგუფში, ავიამზიდის გარდა, შედიან: „იჯისით“ აღჭურვილი სამი ან ოთხი კრეისერი და საესკადრო ნაღმოსანიფრეგატი, და ორი წყალქვეშა ნავი. მხარდამჭერი გემების ამოცანაა ავიამზიდის დაცვა როგორც ჰაერიდან, ზედაპირიდან და წყალქვეშა მომდინარე საფრთხეებისგან, ასევე საცეცხლე ძალის გაზრდა. დამრტყმელი ჯგუფის ლოგისტიკურ უზრუნველყოფას ახორციელებენ მომარაგების გემები. აშშ-ის თანამერდროვე ავიამზიდები ატარებენ ამერიკელი ადმირალების და პოლიტიკოსების, ხშირად პრეზიდენტების სახელებს. მუდმივ გამონაკლისს წარმოადგენს სახელი USS Enterprise, რომელიც, გეგმის მიხედვით, იქნება ფორდის კლასის მესამე ავიამზიდი USS Enterprise (CVN-80).


воскресенье, 12 января 2020 г.

W88

                                                  W88

                                W-88 warhead diagram.svg
                               სქემატურსი გამოსახულება საბრძოლო ნაწილის
ამერიკული თერმობირთვული აბრძოლო მუხტი 455 ან 475 კტ სიმძლავრის.კონსტრუქტორი ლოს-ალამსკის ნაციანალური ლაბორატორია. აღჭურვილია ბალისტიკური წყალწვეშა რაკეტები ტრაიდენტი - 2 (საბრძოლო W76). იხ. ვიდეო
შემუშავებული იყო და აწყობილი 170 - 80წწ მწარმოებელი ქარხანა ,,როკი ფლესტსი'' სულ გამოუშვეს 404 ცალი. მასა 360კგ, სიგრძე 1750მმ  დიამეტრი 550მმ მექანიზმი კონტაქტური აფეთქება დეტონაცია -  საჰაერო აფეთქება
პრინციპული სქემა საბრძოლო ნაწილის
                   1 - გამშვები მუხტი (ტრიგერი)
2 - მეორადი მუხტი
3. "Pusher body": კაფსულის სხეული, კენკრის ფორმის სახით, რენტგენის სხივების გადაღება პირველადი მუხტიდან მეორემდე
4. პოლისტიროლის შემავსებელი "ტანი-პუსერი"; თავდაპირველ "პლაზმის გენერატორი". ფოროვანი პოლიმერი, FOGBANK– ის გარდაქმნა პლაზმის ,  როდეასაც  დაბომბილია ელექტრომაგნიტური გამოსხივებით. 
5. ტრიტიუმის მოცულობა (ძირითადი დამუხტვის გამაძლიერებელი: პირველადი შეკრების ცენტრში მიწოდებული ტრიტიუმის ოდენობის შეცვლით, ენერგიის გამომუშავება ხდება როგორც პირველადი, ისე მთლიანი საბრძოლო მასალის გამოყენებით
ა.) ინიციირებული ასაფეთქებელი მუხტი
ბ) პლუტონიუმ-239
ც)ტრირიუმი და დეტრიუმი
დ) დეტრიუმი ლითიუმ-6
ე)ინიციატორი ურან-235- დან
ფ) წვადი მუხტიურან-235-დან
გ) კორპუსი ურან - 238

სისხლი

                                  სისხლი

                                                 Bleeding finger.jpg
(ლათ. sanguisბერძ. αἷμα) – განსაკუთრებული თხევადი ქსოვილიგულის მეშვეობით, ცირკულირებს სისხლის მიმოქცევის სისტამაში.  სისხლი სულაც არარის წითელი ფერის სინამდვილეში ლურჯია ის მხოლოდ ორგანიზმიდან გამოსვლის შემდეგ ხდება. ასრულებს სხვადასხვა სატრანსპორტო დამაკავშირებელ ფუნქციებს, რითაც უზრუნველყოფს სხეულის სხვა ქსოვილების ფუნქციონერებას. მედიცინის დარგს სისხლის შესახებ ჰემატოლოგია ეწოდება. ზრდასრულ ადამიანს დაახლოებით 5 ლიტრი სისხლი აქვს. იგი სისხლძარღვთა ჩაკეტილ სისტემაში მოძრაობს და ადამიანის წონის დაახლოებით 1/13–ს შეადგენს.
იხ.ვიდეო
სისხლის შედგება პლაზმისგან.
   სისხლის თხიერი ნაწილი, რომელშიც შეწონილ მდგომარეობაში იმყოფება სისხლის ფორმიანი ელემენტები. მის შედგენილობაში შედის ცილები, ნახშირწყლები, ლიპიდები, ელექტროლიტები, ჰორმონები, ვიტამინები, გახსნილი აირები და ნივთიერებათა და ნივთიერებათა ცვლის შუალედი პროდუქტები.
სისხლის პლაზმის ცილები, რომელთა რაოდენობა 7-8%-ს შეადგენს, მონაწილეობენ წყლის ცვლაში, ჰორმონების, ვიტამინების, ცხიმების ტრანსპორტში, სისხლის შედედების პროცესში. ელექტროლიტები იცავენ ოსმოსური წნევის მუდმივობას, სისხლის აქტიურ რეაქციას, გავლენას ახდენენ კოლოიდების მდგომარეობასა და ნივთიერებათა ცვლაზე. სისხლის პლაზმა შეიცავს მთელ რიგ ფერმენტებს, რომლებიც მონაწილეობენ ნივთიერებათა ცვლისა და სისხლის შედედების პროცესში. 
                                 
             ასევე მარჯვნის - ერითროციტები, თრმბოციტები, ლეიკოციტები
სისხლი შედგება უფერო გამჭვირვალე სითხისგან – სისხლის პლაზმისგან და სისხლის უჯრედებისგან, რომლებსაც სისხლის ფორმიან ელემენტებს უწოდებენ. ესენია: სისხლის წითელი უჯრედეუბი ან ერითროციტები, თეთრი უჯრედები, ანუ ლეიკოციტები და სისხლის ფირფიტები, ანუ თრომბოციტები. პლაზმა სისხლის 50-60%ს შეადგენს, 40-50% კი ფორმიან ელემენტებზე მოდის. პლაზმა შეიცავს 90%–ზე მეტ წყალს, 7% ცილებს, 0.9% მინერალურ მარილებს, 0.8%-ს ცხიმებს, 0.12%–ს ნახშირწყალს – გლუკოზას. პლაზმა ასეთ შემადგენლობას ადამიანის მთელი სიცოცხლის განმავლობაში ინარჩუნებს. სისხლის მცირე რაოდენობით დაკარგვისას ადამიანს ფიზიოლოგიურ ხსნარს უსხამენ ხოლმე (ფიზიოლოგიურ ხსნარში დაცულია მარილის კონცენტრაცია, წინააღმდეგ შემთხვევაში მოხდება დარღვევები).
იხ. ვიდეო


ქსოვილურ  სითხეს  უშუალო კონტაქტი  აქვს  ორგანიზმის  ყოველ  უჯრედთან.  სწორედ მისგან  იღებენ  უჯრედები  სასიცოცხლოდ  აუცილებელ  ნივთიერებებს  და  მასშივე  გამოყოფენ დაშლის პროდუქტებს. უჯრედში ჟანგბადი და საკვები ქსოვილური სითხის გავლით შეაღწევს. ცვლის პროდუქტები უჯრედიდან ისევ ქსოვილურ სითხეში  გამოიყოფა. ამრიგად, ქსოვილური სითხე  შუამავლის  როლს  ასრულებს  უჯრედსა და სისხლს  შორის. ჭარბი  ქსოვილური  სითხე ლიმფურ კაპილარში გადადის და ლიმფად გადაიქცევა. ლიმფა გამჭვირვალე სითხეა და შედგენილობით ქსოვილურ სითხეს ჰგავს. ის მოძრაობს ლიმფურ ძარღვებში. სისხლი თხევად, შემაერთებელ ქსოვილს განეკუთვნება. სისხლის თხევადი ნაწილია პლაზმა. პლაზმაში მრავალი უჯრედია. სისხლი ადამიანის მასის 1/3 ნაწილს შეადგენს, და მას მრავალი ფუნქცია აკისრია. სისხლი შეიცავს 55% პლაზმას და 45% ფორმიან ელემნტებს, საკუთრივ პლაზმა შეიცავს 90% წყალს 10% - ცილებს, ცხიმებს, ნახირწყლებს და მინერალურ მარილებს. პლაზმის ფუნქციაა: ნივთიერების გადატანა და სისხლის შედედება. ფორმიანი ელემენტები კი შეიცავენ ერითროციტებს, ლეიკოციტებს და თრომბოციტებს. ერითროციტებს  წითელ  შეფერილობას ცილა - ჰემოგლობინი აძლევს.
                                                    
                                                      დონორის სისხლი
სისხლს ერთმანეთისგან გამოარჩევს იმუნოლოგიური მახასიათებლები — ერითროციტებში განსაზღვრული ანტიგენების, აგრეთვე პლაზმაში შესაბამისი ანტისხეულების არსებობა ან არარსებობა. სისხლის ორი ტიპი არსებობს: რეზუს-დადებითი და რეზუს-უარყოფითი. ადამიანთა უმრავლესობას პირველი ტიპის სისხლი აქვს. დადებითი ნიშნავს განსაკუთრებული ცილის — რეზუსის შემცველობას სისხლის პლაზმაში. თითოეულ ამ ტიპს კიდევ ოთხ ჯგუფად ყოფენ ჰემაგლუტინაციის რეაქციის მეშვეობით (ABO სისტემა). ადამიანში სისხლის 4 ძირითადი ჯგუფია: O, A, B, AB ანუ I, II, III, IV. სისხლის ჯგუფი, სიცოცხლის განმავლობაში, არ იცვლება. სისხლის დაკარგვისას მიღებულია მხოლოდ ერთდაიგივე ჯგუფის სისხლის გადასხმები, თუმცა ასევე შესაძლებელია სხვა იგივე რეზუს–ფაქტორიანი ადამიანის სისხლის გადასხმა გარკვეული წესით:
სისხლის ჯგუფიშეიძლება გადაესხას შემდეგ ჯგუფებსშეიძლება მიიღოს შემდეგი ჯგუფებიდან
II,II,III,IVI
IIII,IVI,II
IIIIII,IVI,III
IVIVI,II,III,IV
                                      ადამიანის ორგანიზმი ციხესიმაგრეს ჰგავს, რომელსაც გარს მრავალი „მტერი“ ახვევია. მათ, უპირველეს ყოვლისა, დაავადების გამომწვევი ბაქტერიები და ვირუსები მიეკუთვნება. ისინი გამუდმებით ეძებენ ორგანიზმის სუსტ წერტილებს მასში შესაღწევად. თუმცა ეს არცთუ ადვილის მათთვის. ადამიანის ორგანიზმს ძლიერი დამცავი იმუნური სისტემა გააჩნია. იმუნური სისტემის მთავარი ფუნქციაა შეინარჩუნოს „თავისი“, არ შეუშვას და მოიშოროს უცხო. ორგანიზმის ამ უნარს იმუნიტეტი ჰქვია. ორგანიზმის დაცვაში დიდი მნიშვნელობა ენიჭება კანისა და ლორწოვანი გარსების მთლიანობას, საჭმლის მომნელებელი ჯირკვლების მიერ გამოყოფილ სეკრეტებს, ნაღველის, კუჭის ჭვენს, ლორწოს.
იხ.ვიდეო

დაცვის რთულ სისტემაში აქტიურადაა ჩართული ლეიკოციტები. მათი ერთი ნაწილი ფაგოციტოზის გზით შთანთქავს და ინელებს მიკრობებს. ამ ლეიკოციტებს ამებოიდური მოძრაობა ახასიათებთ. ისინი გამოდიან სისხლძარღვიდან და მოძრაობენ უჯრედშორის სივრცეში, ანტიგენის შეჭრის ადგილისაკენ. ასეთ ლეიკოციტებს ფაგოციტები ეწოდება. მათი უმრავლესობა ბაქტერიებთან ბრძოლაში იღუპება. დაღუპული ლეიკოციტებისა და ბაქტერიების გროვა ჩირქს წარმოქმნის. თუ ფაგოციტმა ვერ შეძლო მიკრობების დამარცხება, ის იშველიებს ლეიკოციტის სხვა სახეს - ლიმფოციტს, რომელიც ამოიცნობს რა „უცხოს“, იწყებს მათი საწინააღმდეგო სპეციფიკური იარაღის - ანტისხეულების გამომუშავებას. ანტისხეულები მიკრობებს ბოჭავს და ხელს უწყობს მათ გაუვნებლებას.
იხ. ვიდეო სისხლის საერთო ანალიზი


Imuniteti.JPG
მიკრობთა მრავალფეროვნების გამო, ლიმფოციტები ყველას თავის საწინააღმდეგო ანტისხეულს „უმზადებს”. ლიმფოციტები ამ მიკრობებს კარგად იმახსოვრებენ და განმეორებითი შეხვედრისთანავე იწყებენ ანტისხეულების გამომუშავებას. ამ დროს დაავადება აღარ ვითარდება. ამიტომაა, რომ ზოგიერთი დაავადების გადატანის შემდეგ ადამიანი ამ დაავადებით განმეორებით აღარ ავადდება - მას ამ დაავადების მიმართ უკვე გამომუშავებული აქვს იმუნიტეტი. ოდითგან ადამიანის ერთ-ერთი მთავარი მტერი ინფექციური დაავადებების გამომწვევებია. ისტორიაში შემონახულია ყვავილის, შავი ჭირის, ქოლერის, ტიფის, გრიპის ეპიდემია, რომელმაც მილიონობით ადამიანის სიცოცხლე შეიწირა. ინფექციებთან ბრძოლის ახალი ერა ვაქცინის შექმნის შემდეგ დაიწყო.
სამედიცინო პრაქტიკაში ფართოდ გამოიყენება ვაქცინაცია - ვაქცინის ორგანიზმში შეყვენა. ვაქცინა პრეპარატია, რომელიც დამზადებულია დასუსტებული ან მკვდარი მიკრობისაგან, ან მათი შხამიანობადაკარგული ტოქსინებისაგან. ისინი დაავადებას ვერ იწვევენ, მაგრამ ორგანიზმი „ტყუვდება“ და მათ საწინააღმდეგოდ ანტისხეულების გამომუშავებას იწყებს. ასეთ იმუნიტეტს აქტიურს უწოდებენ, ვინაიდან ანტისხეულებს თვითონ ორგანიზმი გამოიმუშავებს. ახალშობილებს ცრიან ბავშვთა ინფექციური დაავადებების - ყოვანახველას, პოლიომიელიტის, წითელას, დიფტერიის, ყბაყურას, ტუბერკულოზისა და სხვათა საწინააღმდეგოდ, რის შედეგადაც ეს დაავადებები ძირითადად ლიკვიდირებულია. ინფექციური დაავადებების საწინააღმდეგოდ სამკურნალო შრატებსაც იყენებენ. მათ დაავადებაგადატანილი ადამიანის ან ვაქცინირებული ცხოველის სისხლის შრატიდან ამზადებენ. ის მზა ანტისხეულებს შეიცავს. შრატის შეყვანის შემდეგ ჩამოყალიბებულ იმუნიტეტს პასიური იმუნიტეტი ეწოდება, ვინაიდან ანტისხეულებს თვითონ ორგანიზმი არ გამოიმუშავებს. ამრიგად, სისხლის უჯრედებს მრავალფეროვანი და მნიშვნელოვანი ფუნქციები აკისრია. მაგრამ ისინი დროთა განმავლობაში ბერდებიან, იღუპებიან და მათ ნაცვლად ახლის წარმოქმნაა საჭირო. სისხლის უჯრედების წარმოქმნა ძვლის წითელ ტვინსა და ლიმფურ კვანძებში ხდება.




უძველესი უცხოპლანეტელები (სერიალი)

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -   უძველესი უცხოპლანეტელები (სერიალი) ინგლ. Ancient Aliens Ancient Aliens არის ამერიკული...