წმინდა ელმის ნათებამუხტი მანათობელი ბრწყინვალებით იდუმალების საყაროში
ინგლ. Saint Elmo's fire, Saint Elmo's light - მუხტი მანათობელი ბრწყინვალებით სხივებით ან ჯაგრისების სახით (კორონალური მუხტი), აღმოცენდება მაღალი საგნების ბოლობზე ( კოშკებზე, ანძებზე, მატროხელა მდგარი ხეზე, მლვეთრი მწვერვალებზე და სხვა.) დიდი დაძაბულობისას ელექტრომაგნიტური ველი ატმოსფეროში. ისინი წარმოიქმნება იმ მომენტებში, როდესაც ელექტრული ველის სიძლიერე ატმოსფეროში, დაახლოებით 500 ვ / მ და სიმაღლეზე აღწევს, რაც ყველაზე ხშირად ხდება ჭექა-ქუხილის დროს ან მისი მიახლოებისას, ხოლო ზამთარში ბუშტუკების დროს. ფიზიკურ ბუნებაში ისინი წარმოადგენენ განსაკუთრებული სახის კარონარული მუხტს. იხ. ვიდეო
სახელწოდება წმინდა ელმის (ერამა) - მფარველი მეზღვაურების კათოლიციზმში. მეზღვაურებს მათი გამოჩენა ესახებოდათ იმედი წარმატებისა საფრთხის წინაშე - გადარჩენაში.
შეიძლება გაჩნდეს თვითმფინავის გარსაცმებზე, ვულკანური ფერფლის ღრუბელში მოქცეული.
ამჟამად შემუშავებულია მეთოდები, რომ ასეთი გამონათება ხელოვნურად შეიქმნას. ზოგიერთი მათგანი ხელმისაწვდომია სახლში - მაგალითად, ამოიღეთ სინთეზური პერანგი (ან სვიტრი) საკუთარი თავისგან და მიუთითეთ ნემსი მასზე. ნემსის ძირში გარკვეული მანძილიდან არის გამონათენი, რომელიც აშკარად ჩანს სიბნელეში, ხოლო გაისმის ხრაშუნა ქუსლები. ასევე შესაძლებელია ნემსის მწვერვალზე გამონათების მიზეზი, მისი მიახლოება ფერადი ტელევიზორის ეკრანთან კინესკოპით, ან Tesla- ს ტრანსფორმატორის მსგავსი მოწყობილობის გვერდით, რკალზე გამონადენისათვის საჭირო უფრო დიდი მანძილზე.
პელოპონესის ომი — ომი ათენსა და სპარტას გარშემო დაჯგუფებულ პოლისთა – დელოსისა და პელოპონესის კავშირებს შორის. ომი განაპირობა ეკონომიკური, პოლიტიკური და სოციალური ხასიათის მიზეზებმა, აგრეთვე ათენსა და სპარტას შორის მეტოქეობამ საბერძნეთში ჰეგემონიისათვის. ამას გარდა, სავაჭრო გზებისა და ბაზრებისათვის ერთმანეთს ექიშპებოდნენ ერთი მხრივ ათენი და, მეორე მხრივ პელოპონესის კავშირში შემავალი კორინთო და მეგარა. ბერძნული პოლისები ცდილობდნენ საკუთარი განუყოფელი მფლობელობის ქვეშ მოექციათ პურით მდიდარი სიცილიისა და იტალიის ოლქები, სპარტელები ხმელეთზე იყვნენ ძლიერები, ათენელები – ზღვაზე. იხ. ვიდეო
ომის დაწყების საბაბად იქცა აშკარა შეტაკებანი ჯერ ათენსა და მეგარას შორის. სპარტამ ულტიმატუმით მოსთხოვა ათენს კავშირის დაშლა და სახელმწიფოს თავკაცის პერიკლეს გაძევება. ათენმა ეს არ შეასრულა და საომარი გამოწვევა მიიღო.
რუქა საბერძნეთის ომის დასაწყისში
თარიღი - 431 - 404 საბერძნეთი, კუნძული ეგეოსის ზღვაში, მწირე აზია, სიცილია
შედეგი - სპარტის გამარჯვება
ცვლილება - ათენის ,,დერჟავის'' განადგურება
მიწინამღდეგეები
დელოსის კავშირი - მეთურები პერიკლე, კლეონი, ნიკია, ალკიბიადე
პელოპონესის კავშირი - არქიდამე II , ბრასიდი , ლისანდრი
ათენსა და სპარტას შორის დიდი ხანია არსებობდა წინაამღდეგობა. მიზეზი იყი სხვადასხვა პოლიტიკური წყობა სახელწიფოებს შორის. ათენელებსა თავისთავი მიჩნდათ დემოკრატია, როცა სპარტას ხელისუფლება იყო ოლიგარქიული. პოლისებში მათან შესული მოკავშირეებში ცდილობდნენ დამტკიცებინათ თავინთი პოლიტიკური მართველობის სისტემა. პოლიტიკური დაპირისპირებას უფრო აღმავებდა მათი წარმოშობები : ათენელები იყვნენ (მათი დიდი ნაწილი) იონელები, როცა სპარტელები, თავის მხრივ და მათი მოკავშრეები - დორიელები.
ომი დაიწყეს სპარტის მოკავშირე თებელებმა, რომლებიც მოულოდნელად დაესხნენ თავს ათენის მოკავშირე პლატეას. ამას მოჰყვა სპარტის მეფის არქიდამეს მაოხარი ლაშქრობა ატიკაში. მისი სახელის მიხედვით ომის პირველ ათწლეულს (ძვ. წ. 431 – 421) ეწოდა „არქიდამოსის ომი“. მტრის შემოჭრისთანავე ატიკის მოსახლეობა თავშესაფარებლად მიაწყდა ქალაქს.
პირველი ათენის საზღვაო კავშირი 431 ჩვ. წ. აღ
ძვ. წ. 430-429 წლებში ათენში საშინელი ეპიდემია (შავი ჭირი) მძვინვარებდა. მოსახლეობის მეოთხედი დაიღუპა. ათენელებმა მტრის სახმელეთო შემოტევას უპასუხეს ძლიერი საზღვაო თავდასხმებით პელოპონესის ნაპირებზე. 425 წელს ათენელებმა დემოსთენეს სარდლობით ხელთ იგდეს ქალაქი პილოსი, იმავე წელს მათ აიღეს კ. სფაქტერია და დაატყვევეს 300 პელოპონესელი მეომარი, მათ შორის 120 სპარტელი. ეს იყო პირველი შემთხვევა სპარტელთა ტყვედ ჩავარდნისა. 424 წელს სპარტელებმა ბრასიდას სარდლობით ხელთ იგდეს ქალაქი ამფიპოლისი. 422 წელს ათენელებმა კლეონის სარდლობით შეეცადნენ ამფიპოლისის დაბრუნებას. ბრძოლაში დაიღუპა კლეონიც და ბრასიდაც, ათენელები დამარცხდნენ და ამფიპოლისი სპარტელებს დარჩათ.
421 წელს დაიდო დროებითი ზავი („ნიკიასის ზავი“). 418 წელს ბრძოლა განახლდა. ათენელებმა ალკიბიადეს თაოსნობით (ძვ. წ. 415) დიდი საომარი ექსპედიცია მოაწყვეს სიცილიაში. ქალაქი სირაკუსასთან ბრძოლები პირველად წარმატებით მიდიოდა, მაგრამ ალკიბიადე მტრების დახმარებით სირაკუსასთან დამარცხდნენ. ძვ. წ. 411 წელს ათენში მოხდა ოლიგარქიული გადატრიალება და „400-თა ძალაუფლება“ დამყარდა. მაგრამ მალე გადატრიალება გააუქმეს და შემორიგებული ალკიბიადეს მეთაურობით ათენის ფლოტმა ძვ. წ. 411–408 წლებში. მთელ რიგ წარმატებებს მიაღწია იკონიაში. ძვ. წ. 406 წელს ათენელებმა უკანასკნელად გაიმარჯვეს საზღვაო ბრძოლაში არგინიუსის კონცხთან. მომდევნო წელს სპარტელებმა სპარსელთა დახმარებით აღადგინეს ფლოტი და მდინარე ეგეოსპოტამოსთან სასტიკად გაანადგურეს ათენელები. ძვ. წ. 404 წელს ზღვიდან და ხმელეთიდან გარშემორტყმული ათენი მოწინაღმდეგეებს დანებდა.
დარიოსის არმია იდგა მდინარე პინარის ნაპირზე, რომელიც ღრმა არ იყო, მაგრამ საკმაოდ ციცაბო ნაპირები ჰქონდა. ზოგიერთ ადგილზე სადაც სანაპირო დაბალი იყო, სპარსელებმა აღმართეს დამცავი კედლები. ალექსანდრემ თავისი ჯარი სრულ მზადყოფნაში მოიყვანა და დააყენა მოწინააღმდეგის ბანაკიდან ისრის სროლის მანძილზე. შემდგ ცხენოსნებთან ერთად გადავიდა შეტევაზე და შეუტია სპარსელების მარცხენა ფლანგს. გეტაირების ჯარი სოლივით შეიჭრა სპარსელთა არმიაში. სპარსელების მეწინავე რაზმი ეგრევე გაიქცა.
ალექსანდრეს არმიის ცენტრში მაკედონური ფალანგა იყო. ხოლო მარცხენა ფალანგაზე, ზღვასთან ახლოს, თესალონიკელთა და ბერძენთა ცხენოსანი და ბერძენ-თრაკიელთა ქვეითი რაზმები იდგნენ, რომლის პირისპირაც აღმოჩნდა სპარსელების მძიმე კავალერია. თავდაპირველად, ისევე როგორც ცენტრში, აქაც მაკედონელთა ნაწილებმა უკან დაიხიეს, მაგრამ შემდეგ კვლავ შეტევაზე გადავიდნენ. დარიოსის თვალწინ იხოცებოდნენ მისი თანამებრძოლები და ნათესავები. შეუძლებელი გახდა ალექსანდრესა და გეტაირების შეტევის მოგერიება. ამ ბრძოლაში ალექსანდრე მსუბუქად დაიჭრა ბარძაყში.
დარიოსის გაქცევამ მთელ ჯარში პანიკა გამოიწვია. მთელი არმია გაიქცა ისე, რომ გარკვეული ნაწილი არც ჩართულა ბრძოლაში.დიოდორე სიცილიელის მიხედვით მაკედონელების დანაკარგი იყო 300 ქვეითი და 150 ცხენოსანი, ხოლო სპარსელების დანაკარგი 50 ათასს აღემატებოდა. ალექსანდრემ ხელში ჩაიგო დარიოსის დედა, ცოლი და შვილები. დარიოსის ცოლი მოგვიანებით გარდაიცვალა მაკედონელის არმიაში. დარიოსის შვილი ცოლად შეირთო ალექსანდრემ ინდოეთში ლაშქრობიდან დაბრუნების შემდეგ.
მთის ებრაელები — ეთნიკური ჯგუფი ცხოვრობს დაღესტანსა და აგრეთვე ჩრდილოეთ კავკასიის სხვა დასახლებულ პუნქტებში. მთის ებრალები განსახლებულნი არიან ჩრდილოეთ აზერბაიჯანშიც. აღსანშნავია, რომ თავდაპირველად ისინი ბინადრობდნენ მთებში, საიდანაც მომდინარეობს სწორედ მათი სახელწოდება, მაგრამ XVIII-XIX საუკუნეებში დაბლობში ჩამოსახლდნენ. პოლიტიკურ-იდეოლოგიური მიზეზებიდან გამომდინარე, მათ შორის, ანტისემიტიზმის გამო, 1930-იანი წლებიდან და, განსაკუთრებით, აქტიურად 1960-იანი წლების ბოლოსა და 1970-იანი წლების დასაწყისში, მთის ებრაელების მნიშვნელოვანი ნაწილი, იმის გამო, რომ ისინი თათურენოვანნი იყვნენ, თათებად ჩაწერეს.
იხ. ვიდეო
მთის ებრაელები თათური, უფრო სწორად, საშუალო-სპარსულის ერთ-ერთი დიალექტიდან მომდინარე ენის ჩრდილოეთკავკასიურ დიალექტზე ლაპარაკობენ. XIX საუკუნის ბოლოს ერთ-ერთ დიალექტს მუსლიმურ-თათური მეტყველება უწოდეს, რომელზედაც საკუთრივ თათები ლაპარაკობენ, მეორეს ებრაულ-თათური მეტყველება, რომელზედაც მთის ებრაელები მეტყველებენ. მთიელ ებრაელთა თათური ენა თვითმყოფად ლიტერატურულ ენად ჩამოყალიბდა. ამიტომ, როდესაც ამბობენ "თათური ანბანი", "თათური გაზეთი", "თათური ლიტერატურა", "თათური თეატრი", "თათური რადიო" და სხვა მსგავს ტერმინებს - ლაპარაკია სწორედ მთის ებრაელების დამწერლობაზე, ლიტერატურაზე და კულტურაზე. სოფლებში მცხოვრები თათები კი კვლავ საშუალოსპარსულ ენაზე ლაპარაკობენ.
სკოლა მთის ებრეელების ქ. ყუბა 1920წ
მთის ებრაელები სარწმუნოებით იუდეველები იყვნენ. მათში ეთნიკური და რელიგიური თვითშეგნება ერთმანეთს ერწყმოდა. ამიტომაც იყო, რომ სხვა რელიგიის მიღება სხვა ხალხში გადასვლად, ეთნიკურობის შეცვლად განიხილებოდა. XIX საუკუნის შუა ხანებში დაღესტანში 27 სინაგოგა იყო.
ებრეელების სასაფლავო ნალჩილკში 1993წ
მთის ებრაელთა რელიგია მჭიდროდ იყო გადახლართული მეზობელი ხალხების წარმართულ რწმენა-წარმოდგენებთანმთის ებრაელებს მათთვის დამახასიათებელი და საკმაოდ საინტერესო ფოლკლორი ჰქონდათ, რომელიც ჟანრობრივი მრავალფეროვნებით გამოირჩეოდა. მთის ებრაელებში მნიშვნელოვნად იყო განვითარებული სასიმღერო ლირიკა, განსაკუთრებით ხატოვანი კი საქორწილო, საწესჩვეულებო პოეზია და სამგლოვიარო ხმით ტირილი.
მთის ებრაელებს მეცნიერებისა და კულტურის არაერთი მოღვაწე ჰყავდათ. მთის ებრაელი იყო არა მარტო საბჭოთა კავშირში, არამედ მსოფლიოში სახელგანთქმული ქირურგი გაბრიელ ილიზაროვი, რომელიც კურგანის ექსპერიმენტული ორთოპედიისა და ტრავმატოლოგიის სამეცნიერო ინსტიტუტს ხელმძღვანელობდა
(ბერძ. homoios - მსგავსი და statis - უძრაობა)— ადამიანის, ცხოველთა და მცენარეთა ორგანიზმის შინაგანი გარემოს შედგენილობისა და ფიზიკურ-ქიმიური თვისებების შედარებითი დინამიკური მუდმივობა და ძირითადი ფიზიოლოგიური ფუნქციების მედეგობა.
ჰომეოსტაზი გულისხმობს ადამიანის, ძუძუმწოვრებისა და ფრინველების სხეულის ტემპერატურის, სისხლისა და ქსოვილთა სითხის, ოსმოსური წნევის, მათში Na, K, Ca, P-ის, ცილების, შაქრის შემცველობის, წყალბადიონთა კონცენტრაციის და სხვ. მუდმივობის შენარჩუნებას. ადამიანისა და უმაღლეს ცხოველთა ყველაზე სრულყოფილი ჰომეოსტაზური მექანიზმია თერმორეგულაცია. ჰომეოსტაზის შენარჩუნებაში დიდი როლი განეკუთვნება ნერვულ და ენდოკრინულ სისტემას.
მცენარეების ჰომეოსტაზის მაგალითია წყლით მომარაგების მუდმივობის შენარჩუნება ფოთლების ბაგეების გახსნისა და ჩაკეტვის გზით. ჰომეოსტაზის ცნებას იყენებენ აგრეთვე ორგანიზმთა თანასაზოგადოების მიმართ, მაგ; ჰომეოსტაზს უწოდებენ ბიოცენოზში ინდივიდების შემადგენლობისა დარაოდენობის მუდმივობას
იხ. ვიდეო
ჰომეოსტაზის თვისებები
ჰომეოსტატულ სისტემებს აქვთ შემდეგი თვისებები:
სისტემის არასტაბილურობა: ტესტს უკეთებს ადაპტირებას.
ბალანსისკენ სწრაფვა: სისტემების მთელი შიდა, სტრუქტურული და ფუნქციონალური ორგანიზაცია ხელს უწყობს წონასწორობის შენარჩუნებას.
არაპროგნოზირებადი: კონკრეტული მოქმედების შედეგად მიღებული შედეგი ხშირად შეიძლება განსხვავდებოდეს მოსალოდნელიდან.
ძუძუმწოვრების ჰომეოსტაზის მაგალითები:
მიკროელემენტებისა და წყლის ოდენობის რეგულირება ორგანიზმში - ოსმორეგულაცია. ტარდება თირკმელებში.
მეტაბოლური ნარჩენების განკარგვა - აღდგენა. იგი ხორციელდება ეგზოკრინული ორგანოების მიერ - თირკმელებით, ფილტვებით, ოფლი ჯირკვლებით და კუჭ-ნაწლავის ტრაქტით.
სხეულის ტემპერატურის რეგულირება. ტემპერატურის დაქვეითება ოფლიანობის გზით, მრავალფეროვანი თერმორეგულატორული რეაქციები.
კალციულციუმის ჰომეოსტაზი
სისხლში გლუკოზის რეგულირება. იგი ძირითადად ხორციელდება ღვიძლის , ინსულინისა და გლუკაგონის მიერ, რომელიც გამოიყოფა პანკრეასის მიერ.
ძირითადი მეტაბოლიზმის დონის რეგულირება დიეტის მიხედვით.
მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ მიუხედავად იმისა, რომ სხეული წონასწორობაშია, მისი ფიზიოლოგიური მდგომარეობა შეიძლება დინამიური იყოს. მრავალ ორგანიზმში ენდოგენური ცვლილებები შეინიშნება კერკადული, ულტრადიანური და ინფარარდიული რითმების სახით. ასე რომ, ჰომეოსტაზის დროსაც კი, სხეულის ტემპერატურა, არტერიული წნევა, გულისცემა და მეტაბოლური მაჩვენებლები უმეტესობა ყოველთვის არაა მუდმივ დონეზე, მაგრამ იცვლება დროთა განმავლობაში.
ტრადიციულ ჩინურ მედიცინაში გამოყენებული სხვადასხვა ინგრედიენტები
მოიცავს მკურნალობის ისეთ მეთოდებსა და მიდგომებს, რომლებსაც თანამედროვე დასავლური სამყარო და მედიცინა არ აღიარებს და არ მიიჩნევს აკადემიურად და კლასიკურად. ალტერნატიული მედიცინის სახეობებია: აკუპუნქტურა, იოგა, მედიტაცია, ნატუროპათია, ტრადიციული მედიცინა (ჩინური, ტიბეტური და სხვა), ქიროპრაქტიკა, ჰერბალიზმი (ბალახეულობით მკურნალობა), ჰიპნოზი, ჰომეოპათია. ხშირად ალტერნატიულ მედიცინაში აერთიანებენ საკვები დანამატების გამოყენების პრაქტიკას მკურნალობისათვის. ამასთან დაკავშრებით გვხვდება ტერმინი «დამატებითი და ალტერნატიული მედიცინა» ანუ დამ (ინგლ.CAD).
ალტერნატიულ მედიცინის სახეობად მოიხსენიებენ ფაგოთერაპიასაც ანუ ბაქტერიოფაგებით მკურნალობას, რომელიც ზემოთ ჩამოთვლილ მეთოდებთან შედარებით ყველაზე ნაკლებადაა ცნობილი.
წარსულში, პარალელურად, სხვადასხვა სამედიცინო ტენდენცია არსებობდა, ერთმანეთს აკრიტიკებდნენ საბაზრო ბრძოლაში. პროფესიული განათლების წყალობით და დანარჩენ მეცნიერებასთან შერწყმის შედეგად, მედიცინა თანდათანობით გახდა პრაქტიკული და თეორიული ცოდნის ინტეგრალური სისტემა. რაღაც მომენტში გამოჩნდა, რომ ამის საპირისპიროდ უნდა ეთამაშა ის, რისი წამოწყებაც დაიწყო ზოგიერთმა მეწარმემ, კერძოდ, მე -18 საუკუნეში პერკინსის ოჯახმა რეკლამირება მოახდინა თავის „მონაკვეთებზე“, როგორც შედარებით იაფი შემცვლელი ექიმთან ვიზიტებისთვის .
1796 წელს ამერიკელმა ექიმმა ელიზა პერკინსმა დააპატენტა პატარა (7,5 ~ სმ) სპილენძისა და ფოლადის ღეროებისგან დამზადებული მოწყობილობა, რომელიც ერთ ბოლოში მიუთითა და მას "ტრაქტორები" უწოდა. მან გაყიდა თავისი გამოგონება, როგორც დაავადება სხვადასხვა დაავადებების სამკურნალოდ სახლში. მნიშვნელოვანი ფასით (5-ჯერ უფრო ძვირი ვიდრე ექიმთან ვიზიტი), "მატრაკები" დიდი მოთხოვნილება იყო, ძირითადად, შესანიშნავი მარკეტინგის გამო. გამომგონებლის ბენჯამინის ვაჟმა დააფუძნა ევროპაში კომპანია, რომლებთანაც ვაჭრობენ ”გუბერნატორები” და სწრაფად გამდიდრდნენ. ”მონაკვეთების” გაყიდვის სამიზნე აუდიტორია არა მხოლოდ მდიდარი იყო, პერკინსი უმცროსმა ლონდონში, ღარიბთა ღარიბებისთვის, კლინიკა შექმნა, სადაც მათ მხოლოდ ”მაშველები” მკურნალობდნენ. ”პულსმა” რამდენიმე გულშემატკივარი მიიღო ექიმთა შორის, თუმცა უმეტესობა ფიქრობდა, რომ პერკინსი იყო შარლატანელი და თაღლითი, ხოლო კონექტიკუტის სამედიცინო საზოგადოებამ იგი გააძევა იგი მისი წევრებისგან
პერკინსის მიერ გამოგონილი სარეკლამო ტექნიკა კვლავ გამოიყენება ალტერნატიული მედიცინის სარეკლამო რგოლებში. თვითმკურნალობის დეტალური ინსტრუქციები დაერთვა "მატრასებს"; პერკინსი იყო პირველი მათგანი, ვინც თავის პროდუქტს სამედიცინო პრაქტიკასთან დაუპირისპირდა. პერკინსმა ასევე ხელი შეუწყო თავის პროდუქციას ცნობილი და გავლენიანი ადამიანების დახმარებით ან მათი სახელის გამოყენებამდე აშშ-ს პირველ პრეზიდენტად ჯორჯ ვაშინგტონში. კრიტიკოსები ექიმების მხრიდან ასევე გამოიყენებოდა „შემსუბუქებულთა“ დასახმარებლად, ექიმების წინააღმდეგ ოპონენტების გამოვლენისას სიხარბესა და მომხრეებს ქველმოქმედებისაკენ მიდრეკილება .
მე -19 საუკუნეში ალტერნატიული მედიცინის წარმომადგენლებმა დაიწყეს თავიანთი მეთოდებისგან განსხვავება სამედიცინო მკურნალობის "ქიმიასთან", ხოლო იგი დუმდა, რომ მსოფლიოში ყველაფერი "ქიმია" იყო. ამავე დროს, გამოჩნდა ალტერნატიული სწავლებები ტოქსიკური ნივთიერებების, ქიროპრაქტიკის, ჰომეოპათიის, ჰიდროპათიის უარის თქმის შესახებ .
ალტერნატიული მედიცინის წარმომადგენლები იყენებენ მედიცინის ნაკლებობას, რომელიც მათთვის მოსახერხებელია - პაციენტებისთვის სამედიცინო ცოდნის სირთულე. ალტერნატიულ პრაქტიკაში, პაციენტს ეძლევა მარტივი ახსნა დაავადებების მიზეზების შესახებ და მათი თავიდან ასაცილებლად გასაგები მიმზიდველი მეთოდები .
1970-იან წლებამდე ალტერნატიული მედიცინის პოპულარობა მცირე იყო. უზარმაზარი თანამედროვე ბაზარი 1960-იანი და 70-იანი წლების კონტრკულტურული მოძრაობის შედეგი იყო, როდესაც მოხდა გამოჩენა ოფიციალური სისტემის და ოფიციალური თვალსაზრისით საპირისპიროდ, და ამავე დროს, გაამძაფრა ინტერესი აღმოსავლურ მისტიკურ სწავლებებთან და ”სულიერ” პრაქტიკებთან მიმართებაში. სამეწარმეო ხალხი აერთიანებდა ნახევრად დავიწყებულ დასავლურ და ეგზოტიკურ აღმოსავლურ პრაქტიკებს და მიიღო ფენომენალური ეფექტი - XX საუკუნის ბოლოს დასავლეთის ინდუსტრიულ ქვეყნებში მაცხოვრებელთა 40% –მდე გამოიყენა მინიმუმ ერთი ალტერნატიული მედიცინის მეთოდი. ალტერნატიული მედიცინა გახდა ბრენდი და მრავალ მილიარდი დოლარის ბიზნესი. ამ შემთხვევაში, საწყისი მეთოდები ან მათი დასაბუთებული დასაბუთება, საპირისპიროდ არის დამახინჯებული. მაგალითად, თანამედროვე ჰომეოპათია ვითარდება, როგორც ბუნებრივი მკურნალობა, ხოლო მისი გამომგონებელი ჰანემანი მედიცინის კრიტიკას საფუძვლად უდევს იმ ფაქტს, რომ იგი ცდილობს მიბაძოს სხეულის სულელურ ბუნებას და არაეფექტური თავდაცვითი რეაქციები.
იხ. ვიდეო
გავლენა პაციენტის ჯანმრთელობაზე
პაციენტები, რომლებიც იღებენ მკურნალობას ალტერნატიული მედიცინის მეთოდების გამოყენებით, უფრო მეტად უარს ამბობენ ჩვეულებრივი კლინიკური მეთოდებით მკურნალობაზე, ვიდრე სხვები. კიბოს პაციენტებში ეს იწვევს სიკვდილიანობას. 2018 წლის კოჰორტულმა კვლევამ, რომელიც გამოიკვლია 1,9 მილიონი კიბოთი პაციენტის სამედიცინო ჩანაწერები, აჩვენა, რომ 48-64 წლის ჯგუფში ქირურგიული მკურნალობაზე უარის თქმის მაჩვენებელი 70-ჯერ მეტი იყო, ქიმიოთერაპიაზე უარის მაჩვენებელი 10-ჯერ მეტი იყო. რადიაციულ თერაპიაზე უარი 24-ჯერ მეტი იყო, ხოლო რადიაციულ თერაპიაზე უარის მაჩვენებელი 12-ჯერ მეტი იყო, ჯერ - ჰორმონალური თერაპია. სიკვდილიანობის საერთო მაჩვენებელი ალტერნატიული მეთოდებით მკურნალებში 2-ჯერ მეტია, ვიდრე მხოლოდ ჩვეულებრივი მეთოდებით მკურნალებში. ერთ-ერთმა მკვლევარმა, ონკოლოგმა სკაილერ ჯონსონმა აღნიშნა, რომ ადამიანებს სჯერათ, რომ შეუმოწმებელი მეთოდები ზრდიან გადარჩენისა და გამოჯანმრთელების შანსებს, მაგრამ სინამდვილეში პირიქით ხდება.
ავსტრალიაში, 2001-დან 2003 წლამდე, დაფიქსირდა მკურნალობის ალტერნატიული მეთოდების გამოყენებით ბავშვების ჯანმრთელობისთვის ზიანის მიყენების 39 შემთხვევა (პაციენტები რამდენიმე თვიდან 16 წლამდე). 30 შემთხვევაში ავადმყოფი ბავშვების ჯანმრთელობა გაუარესდა უშუალოდ ალტერნატიული თერაპიის გამოყენების გამო, 17 პაციენტში - ჩვეულებრივი სამედიცინო მკურნალობაზე უარის თქმის გამო. ოთხი პაციენტი გარდაიცვალა.
ალტერნატიული მედიცინის მეთოდებს იყენებენ ცალკეული თაღლითები და კრიმინალური ჯგუფები, ზოგიერთ შემთხვევაში ასეთ ჯგუფებში არიან პროფესიონალი ექიმები. ყველა მათგანი ეგოისტური მიზნებისთვის იყენებს ფსევდომეცნიერულ „სამკურნალო“ მოწყობილობებს, წამლებსა და საეჭვო მკურნალობის მეთოდებს. გარდა მომხმარებელთა ფიზიკური ჯანმრთელობისათვის საფრთხისა, ასეთი მომსახურება საშიშია მათი ფსიქიკური ჯანმრთელობისთვის.
ამერიკელმა მკვლევარებმა კონტროლირებად ექსპერიმენტებში 1999 წლიდან 2009 წლამდე დაადგინეს, რომ ალტერნატიული მედიცინის სხვადასხვა მეთოდს აქვს შემდეგი დადებითი ეფექტი :
იოგა, მასაჟი და სხვა რელაქსაციის პროცედურები ამცირებს სიმპტომებს: ტკივილს, შფოთვას, დაღლილობას;
ჯანჯაფილის კაფსულებმა შეიძლება შეამცირონ გულისრევის სიმპტომი;
ზოგიერთ შემთხვევაში, აკუპუნქტურა დაგეხმარებათ და პლაცებოს იგივე ეფექტი აქვს.
შავი ხვრელის ჰიპოთეტური ტიპი, რომელიც დიდი აფეთქების შემდეგ წარმოიქმნა. ადრეულ სამყაროში დიდი სიმკვრივეები და არაჰომოგენური გარემოებები განაპირობებდნენ საკმარისად მკვრივი რეგიონების გრავიტაციული კოლაფსის ზემოქმედების ქვეშ ყოფნას, რაც წარმოქმნიდა შავ ხვრელებს. იაკოვ ზელდოვიჩმა და იგორ ნოვიკოვმა 1966 წელს პირველად გამოთქვეს ამგვარი შავი ხვრელების არსებობის ვარაუდი, მაგრამ თეორია მათი წარმოშობის შესახებ პირველად ღრმად შეისწავლა სტივენ ჰოკინგმა 1971 წელს. იმის გამო, რომ პირველადი შავი ხვრელები არ ფორმირდებოდა გრავიტაციული კოლაფსით, მათი მასები შეიძლება ვარსკვლავურ მასებზე მკვეთრად მცირე იყოს. ჰოკინგმა გამოთვალა, რომ პირველადი შავი ხვრელები შეიძლება იწონიდნენ სულ მცირე 10−8 კგ-ს, რაც დაახლოებით ადამიანის მწიფე კვერცხუჯრედის მასისაა.პირველადი შავი ხვრელების გამოსავლენად ერთი შესაძლო გზაა მათი ჰოკინგის გამოსხივების თვალყურის დევნება. სტივენ ჰოკინგმა 1974 წელს თქვა, რომ ჩვენი გალაქტიკის გალაქტიკური ჰალო რეგიონში შეიძლება არსებობდეს მცირე ზომის მცირე ძირითადი ხვრელები. ჰიპოთეზის თანახმად, ყველა შავი ხვრელი ასხივებს ჰოკინგის გამოსხივებას იმ რაოდენობიდან, რომელიც პროპორციულია მათი მასისა. ვინაიდან ეს გამოსხივება ამცირებს მათ მასას, ძალიან მცირე მასების შავი ხვრელები სწრაფად "აორთქლდება", რაც საბოლოო ეტაპზე წარმოქმნის აფეთქებას, რაც ექვემდებარება მილიონობით მეგატონის წყალბადის ბომბის აფეთქებას . მეორეს მხრივ, სტაბილური შავი ხვრელი, რომელსაც აქვს დაახლოებით 3 მზის მასა, ვერ დაკარგავს მასას სამყაროს არსებობის დროს (ამას 1069 წელი დასჭირდება). მაგრამ, რადგან პირველადი შავი ხვრელები ვარსკვლავების დაშლით არ წარმოიქმნება, ისინი შეიძლება იყოს ნებისმიერი ზომის, ხოლო შავი ხვრელი დაახლოებით 1011 კგ მასით ექნება სიცოცხლის ხანგრძლივობას, რომელიც დაახლოებით ტოლია სამყაროს ასაკთან (დაახლოებით 13 მილიარდი წელი). თუ ასეთი დაბალი მასის შავი ხვრელები დიდი ოდენობით წარმოიქმნა დიდი რაოდენობით, დღეს ჩვენ უნდა შეგვეძლოს მათი რამდენიმე დაკვირვება. კერძოდ, ფერმის კოსმოსური გამა-სხივების ტელესკოპი, რომელიც ნასამ გაუშვა 2008 წლის ივნისში, მიზნად ისახავდა პირველადი შავი ხვრელების "აორთქლების" ძებნას. თუ ჰოკინგის გამოსხივება ფაქტობრივად არ არსებობს, ძნელი იქნება, თუ არა შეუძლებელი, პირველადი შავი ხვრელების გამოვლენა მათი მცირე ზომისა და გრავიტაციული ძალის გამო. გამოითქვა მოსაზრება , რომ მიკროსკოპული შავი ხვრელები ბირთვული წესრიგის მასალით და უზარმაზარი სიჩქარით შეუძლიათ თავისუფლად შეაღწიონ დედამიწას მასზე მავნე შედეგების გარეშე, წარმოქმნიან მოსასმენ აკუსტიკური სიგნალს.
იხ. ვიდეო
პირველადი შავი ხვრელების გამოსავლენად კიდევ ერთი გზაა ვარსკვლავების ზედაპირის დაკვირვება. თუ შავი ხვრელი გადის თვალსაჩინო ვარსკვლავს, ამ უკანასკნელის სიმკვრივეს შეიძლება ჰქონდეს დაფიქსირებული რხევები
