ატომური ფიზიკა
ფიზიკის დარგი რ-იც შეისწავლის ატმური დონეზე მიმდინარე ფიზიკურ პროცესებს. იხ. ლიკზე ელემენტარული ნაწილაკები
აღმოცენდა XIXს დასასრულსა და — და XX ს ექსპერიმენტების შედეგად, რომელმაც დაადგინა, რომ ატომი წარმოადგენს დადებითად დამუხტული ბირთვის და უარყოფითად დამუხტული ელექტრონების სისტემას, განვითარება ჰპოვა კვანტური მექანიკის შექმნაში, რაც ხსნიდა ატომის სტრუქტურას. ატომური ბირთვის სტრუქტურას სწავლობს ბირთვულ ფიზიკა.
იხ. ვიდეო
ფიზიკის ნაწილი , რომელიც შეისწავლის ატომების, იონებისა და ელექტრონული კონფიგურაციების სტრუქტურას და თვისებებს, ასევე იმ ელემენტარულ პროცესებს, რ-იც ისინი მონაწილეობენ. ატომური ფიზიკა მოქმედებს წრფივი ზომებით დაახლოებით ⋅10−8 სმ და ენერგიის შესაბამისად, 1 eV . ატომური ფიზიკის მთავარი ამოცანაა ატომის ყველა შესაძლო მდგომარეობის დადგენა. ატომური ფიზიკის ძირითადი სექციებია ატომური თეორია, ატომური სპექტროსკოპია, რენტგენოლოგიური სპექტრული ანალიზი, რადიო სპექტროსკოპია, ატომური კოლიზიის ფიზიკა.
ტომსინის ატომის მოდელი
თანამედროვე ატომური ფიზიკის საფუძველს წარმოადგენს კვანტურ – მექანიკური თეორია, რომელიც აღწერს ფიზიკურ ფენომენებს ატომურ – მოლეკულურ დონეზე. ატომური ფიზიკა ატომს განიხილავს, როგორც დადებითად დამუხტული ბირთვის და უარყოფითად დამუხტული ელექტრონების სისტემას. ამ სისტემის თვისებები და მასში მიმდინარე ელემენტარული პროცესები განისაზღვრება ელექტრომაგნიტური ურთიერთქმედებით, განსხვავებით ბირთვული ფიზიკისა და ელემენტარული ნაწილაკების ფიზიკისაგან, სადაც ძლიერი ურთიერთქმედება და სუსტი ურთიერთქმედება ფუნდამენტურ როლს ასრულებს .
ატომის პლნეტარული მოდელი
ბორის ატომის მოდელი
პლანეტარული მოდელი ატომის მას ჰქონდა მრავალი ნაკლოვანება, რომელთაგან ყველაზე მნიშვნელოვანი დაკავშირებული იყო ელექტრონის ენერგიის თეორიულად სწორ დაკარგვასთან: მას შემდეგ, რაც ელექტრონი ბრუნავს ატომის გარშემო, იგი ექვემდებარება ცენტრიდანული აჩქარებას, ხოლო ლარმორის ფორმულის თანახმად, ნებისმიერი დატვირთული ნაწილაკი, რომელიც მოძრაობს აჩქარებით, ასხივებს ენერგიას. თუ ელექტროანი ენერგიას კარგავს, მაშინ საბოლოოდ ის უნდა დაეცეს ბირთვს, რაც სინამდვილეში ასე არ ხდება. ატომის მოდელის დახვეწა შესაძლებელი გახდა მხოლოდ ატომის შესახებ სრულიად ახალი იდეების პერსპექტივიდან, რომელიც აღმოაჩინა გერმანელმა ფიზიკოსმა მ. პლანკის მიერ, რომელმაც მეცნიერებაში შემოიტანა ქვანტას ცნებები. 1905 წელს, აინშტაინმა შემოგვთავაზა ფოტოელექტრული ეფექტის კვანტური ახსნა, და განსაზღვრა კვანტური შუქი, როგორც სპეციალურ ნაწილაკად, მოგვიანებით კი - ფოტონი. 1913 წელს ნ.ბორმა თქვა, რომ ელექტრონს არ შეუძლია ბრუნვა თვითნებურად, მაგრამ მკაცრად განსაზღვრულ ორბიტებში, თვით ენერგიის შეცვლის გარეშე, თვითნებურად დიდი ხნის განმავლობაში. ორბიტაზე ორბიტაზე გადასვლას გარკვეული ენერგია სჭირდება - ენერგიის კვანტი .
იხ. ვიდეო
ბორის ატომის მოდელი ექსპერიმენტულად დადასტურდა გერმანელი ფიზიკოსების ჯ. ფრანკის და გ. ჰერცის ექსპერიმენტებში. ატომური სპექტრის თეორია კიდევ შემუშავდა გერმანელი ფიზიკოსის ა. სომერფელდის ნაშრომებში, რომელმაც ალტერნატივა ელექტრონების უფრო რთული ელიფსური ორბიტები. ატომის კვანტური თეორია განმარტავს დამახასიათებელი რენტგენოლოგიური სპექტრის სტრუქტურას და ატომების ქიმიური თვისებების პერიოდულობას. თუმცა, ატომური ფიზიკის შემდგომი განვითარებით, ატომის კვანტური მოდელი შეწყვეტილა ატომის შესახებ იდეების დონეს. ფრანგი ფიზიკოსის ლ. დე ბროგლის ვარაუდით მიკროელექტრონების, კერძოდ კი ელექტრონის, მოძრაობის ორმაგი ბუნებაა. ეს თეორია ემსახურებოდა კვანტურ მექანიკის შექმნის ამოსავალ წერტილს, გერმანელი ფიზიკოსების W. Heisenberg და M. Born- ის, ავსტრიელი ფიზიკოსის E. Schr E.dinger- ის და ინგლისელი ფიზიკოსის P. P. Dirac- ის ნაშრომებში. და მის საფუძველზე შეიქმნა ატომის თანამედროვე კვანტური – მექანიკური
