(ინგლ.Leonard Cohen; დ. 21 სექტემბერი1934 — გ. 7 ნოემბერი2016) — კანადელი მომღერალი, კომპოზიტორი, პოეტი და პროზაიკოსი. მის ნამუშევრებში ხშირად მიმოხილულია რელიგიური თემები, იზოლირება, სექსუალურობა და ურთიერთობები პიროვნებათა შორის.. კრიტიკოსები მას აძლევენ მაღალ შეფასებას, სიმღერების ტექსტებისა და ზოგადად, მაღალხარისხიანი არტისტული ნამუშევრების გამო, რომლებიც ხუთი ათწლეულის მანძილზე დაწერა.
პირველი პოეტური ნაკრები გამოაქვეყნა 1956წ-ს პირველი რომანი 1963წ
ადრეულ წლებში კოენი ძირითადად ფოლკ-მუსიკას, 1970წ-ს უფრო პოპ-მუსიკა და კაბარე. 1980წწ კოენი გახდა პირველი დაბამ ხმიანი თანხმლები სინტეზატრთან იხ. ვიდეო
ლეონარდ კოენი გარდაიცვალა 2016წ-ის 7 ნოემბერს 85 წ-ის ასაკში თავის სახლში ლოს-ანჟელეში. ხოლო 10 ნოემბერს გამოცხადეს იმევე დღეს დაასაფლავეს ებრეულ სასაფლაოზე შაარ ხაშომამი მონრეალში კანადა.
მექსიკის დაპყრობის იდეა ეკუთვნის ველასკესს, იგი იყო ექსპედიციის მთავარი სპონსორიც. 1518 წელს კორტესი დაინიშნა მეთაურად, მაგრამ კუბის გუბერნატორთან მორიგი კამათის შედეგად ეს გადაწყვეტილება შეიცვალა. საბოლოოდ 1519 წლის 10 თებერვალს ექსპედიციამ დატოვა კუბა და გაემართა მექსიკის სანაპიროებისკენ. კორტესის არმიაში შედიოდა 518 ფეხოსანი, 16 ცხენოსანი რაინდი, 13 არკებუზის მსროლელი, 32 არბალეტის მსროლელი, 110 მატროსი და 200 მონა - კუბელი ინდიელები და ზანგები.
1519-1521 წლის ლაშქრობის მარშრუტი
ტენოჩტიტლანში ესპანელები შევიდნენ 1519 წლის 8 ნოემბერს, რომელთაც თავაზიანი დახვედრა მოუწყო აცტეკთა ტლატოანმამონტესუმა II-მ. მონტესუმამ კორტესი დააჯილდოვა მდიდრული ოქროს ნივთებით, რამაც კიდევ უფრო გააღვივა ესპანელებში ამ ქვეყნის დაპყრობის სურვილი.
1520 წლის ივნისში, მექსიკის ყურის სანაპიროებიდან მოვიდა ცნობა, რომ კუბის გუბერნატორის, ველასკესის მიერ გამოგზავნილ იქნა ესპანელთა რაზმები ურჩი კორტესის შესაჩერებლად და დასატყვევებლად. ამ ამბის შეტყობის შემდეგ, კორტესი ტენოჩტიტლანში ტოვებს თავის უერთგულეს ლეიტენანტ პედრო დე ალვარადოს და თვითონ რაზმთან ერთად მიემართება სანაპიროსაკენ, სადაც ის სასტიკად ამარცხებს ესპანელტა რაზმებს. დამარცხებულ ჯარისკაცებს კორტესი უყვება ოქროს ქალაქის – ტენოჩტიტლანის შესახებ და ისინიც, სიმდიდრეს დახარბებულნი, სასწრაფოდ უერთდებიან
იხ. ვიდეო
ივნისის ბოლოს, როდესაც კორტესი ტენოჩტიტლანში დაბრუნდა, მას ახალი ამბავი დახვდა: აცტეკებს უკვე ახალი იმპერატორი ჰყავდათ არჩეული – კუიტლაუაკი. სულ ცოტა ხნის შემდეგ, აცტეკებმა ალყა შემოარტყეს მონტესუმას სასახლეს, სადაც ესპანელები იყვნენ დაბანაკებულნი. გამოუვალ მდგომარეობაში მყოფმა კორტესმა, აიძულა მონტესუმა გასულიყო სასახლის აივანზე და დაეშოშმინებინა გააფთრებული აცტეკები და ეთხოვა მათთვის, რომ ესპანელებისთვის მიეცათ საშუალება, რათა უკან, სანაპიროზე მშვიდობით დაბრუნებულიყვნენ. ვერაფერმა დააშოშმინა გაშმაგებული აცტეკები, მათ მონტესუმას სიცილი დააყარეს, ქვებისა და შუბების წვიმა დაუშინეს. შედეგად მონტესუმა დაიჭრა და რამდენიმე დღეში გარდაიცვალა.
საერთო სქემა მოძრაობა კორტესის 1519 წ. საზღვაო ნაწილი გამოყოფილია წითლად. ადმინისტრაციული საზღვრები მექსიკაში — თანამედროვეობა.
ალყაში მოქცეულ კორტესის ამალას სულ რამდენიმე დღის სამყოფი წყალი და საკვები დარჩენოდა. ამიტომ კორტესმა ალყის გარღვევა გადაწყვიტა.
1520 წლის 30 ივნისის ღამეს, ესპანელთა გაძლიერებული არმია, შემოვლითი გზებით, აცტეკების მძინარე ქალაქში შევიდა. მაგრამ ისინი ქალაქის დარაჯმა მაინც შენიშნა და განგაშის ზარების რეკვა დაიწყო. ბრძოლა სასტიკი აღმოჩნდა. ბრძოლის პარალელურად, ესპანელებს თან ქალაქის ოქრო გაჰქონდათ ტბაზე სახელდახელოდ მოწყობილი ხიდების საშუალებით. ზოგიერთმა ესპანელმა იმდენად იხარბა, რომ ოქროს სიმძიმემ დასცა და ტბაში დაახრჩო.
რუქა -სქემა მეხიკო -ტენოჩტინილისლათინური გამოცემის «რელაცია» კორტესის (ნიურბერგი, 1524). ხელით შეღებილი
ბრძოლაში კორტესმა მხოლოდ 150 ესპანელი ჯარისკაცი და 2.000 ადგილობრივი მოკავშირე დაკარგა. თვითონ კორტესმა, ალვარადომ და კიდევ რამდენიმე კაცმა ძლივს მოახერხა ტენოჩტიტლანიდან გაქცევა.
ბრძოლა ტენოპჩტიტლანი. სურათი უცნპობი მხატვრის , მეორე ნახევარი XVII ს
საბოლოოდ 1521 წლის აგვისტოში დაიწყო შტურმი ქალაქზე, ტენოჩტიტლანის დაცვის დროს განსაკუთრებული სამხედრო ნიჭი და გმირობა გამოამჟღავნა კუაუტემოკმა. 13 აგვისტოს კუაუტემოკის დამხობის შემდეგ, აცტეკების სამეფო გადაწვეს
დღეისთვის მეცნიერებს აღწერილი აქვთ 1,6მლნ სახეობის ცხოველები ( მათ შორის 133 ათასი ნამარხები) აქედან უმრავლესობა მათგანი ფეხსასხრენიები(1,3 მლნ. სახეობაა 78%) მოლუსკები (118 ათასი სახეობა) და ხერხემლიანები (42 ათასი)ცხოველებს დიდი მნიშვნელობა აქვს ადამიანის ცხოვრებაში. მათ იყენებენ საკვებად, გამწევ ძალად, სამრეწველო ნედლეულად და სხვა. ზოგ ცხოველს ზიანი მოაქვს სახალხო მეურნეობის ამა თუ იმ დარგისათვის. განსაკუთრებით აღნიშვნის ღირსია მათი როლი გარემოს იმ სახით შენარჩუნებაში როგორითაც იგი დღეისათვის მოგვეპოვება.
იხ. ვიდეო 10 პრთაბრძოლა
ამ მნიშვნელობას მოსახლეობის დიდი ნაწილი ვერ აცნობიერებს და სწორედ ესაა მთავარი მიზეზი იმ პრობლემებისა რომელთა წინაშეც დგას ცხოველთა სამყარო. მრავალი სახეობა დაუზოგავი განადგურების და ბუნებრივ პროცესებში არასწორი ჩარევის გამო მოისპო ან მოსპობის საფრთხის წინაშე დგას. ამჟამად ქმედითი ღონისძიებები ტარდება ცხოველთა სახეობრივი რაოდენობის რეგულირებისათვის, დაცვისათვის, აღწარმოებისათვის (გამოცემულია კანონები, დაარსებულია ნაკრძალები, აღკვეთილები, შემოღებულია "წითელი წიგნი" და სხვა.). თუმცა შედეგების მიხედვით თუ ვიმსჯელებთ, აღმოჩნდება რომ ცხოველური სამყაროს დეგრადაციის პროგრესირება გეომეტრიულ პროგრესირებას უახლოვდება. არსებობს მოსაზრება, რომ ბუნების გადაგვარების პროცესი რომელიც ასეთი აშკარაა, წარმოადგენს ევოლუციური განვითარების ერთ-ერთ ეტაპს და შესაბამისად სახეობათა თუ მთლიანად ეკოსისტემათა გაქრობა არაა ნიშანი იმისა რომ საფრთხე მთლიანად ცოცხალ ბუნებას ემუქრება. თუმცა სანამ ასეთი ვარაუდები თეორიის სახეს არ მიიღებს (თუმცა შეიძლება არც არასოდეს მოხდეს), მანამდე კაცობრიობა დიდ რისკზე მიდის. ამდენად თითოეული ადამიანი ვალდებულია გაუფრთხილდეს და დაიცვას ცოცხალი ბუნება.
ეკონომიკური სისტემა, რომლის დროს წარმოების საშუალებები კერძო საკუთრებაშია და ფართოდ გამოიყენება დაქირავბული მუშახელი. კაპიტალიზმის მთავარი მახასათებლებია: კერძო საკუთრება, კაპიტალის აკუმულაცია, დაქირავებული მუშახელი, საბაზრო კონკურეციის პრინციპი.
კაპიტალისტური ეკონომიკის პირობებში მხარეები ადგენენ ფასს, რომლის მიხედვითაც ხდება აქტივების, საქონლის, მომსახურების გადაცვლა.
პრაქტიკაში გვხვდება კაპიტალიზმის შემდეგი ფორმები:laissez-faire - დერეგულირებული ბაზარი, თავისუფალი ვაჭრობა;welfare capitalism - წყობილება, რომელიც სოციალურ კეთილდღეობაზეა დაფუძნებული (სკანდინავიის ქვეყნები);კრონი კაპიტალიზმი - ეკონომიკური მოდელი, სადაც ნაკლებად ხდება სახელმწიფოს ინტერვენცია ეკონომიკაში და ეს უკანასკნელი გამოიხატება გარკვეული რეგულაციების შემსუბუქებაში, იმისთვის რომ მოხდეს ბიზნესის წახალისება;კორპორატივიზმი - პოლიტიკური თეორია, სადაც მმართველობა არის სოციალური ჯგუფების და არა ცალკეული სუბიექტების ხელში, ე.წ. „ქრისტიანულიდემოკრატია“.
ორთქლის ძრავა
უკვე XIV საუკუნეში გამოჩნდა პირველი ქარხნები იტალიის ქალაქებში. მეთვრამეტე საუკუნისათვის, ისინი გავრცელებული იყო მთელ დასავლეთ ევროპაში. მაგრამ ინდუსტრიული კაპიტალიზმის გაჩენა თარიღდება მე -18 და მე -19 საუკუნეების ბოლოს. მარქსის თანახმად, ”წისქვილმა შექმნა ფეოდალიზმი, ხოლო ორთქლის ძრავამ შექმნა კაპიტალიზმი” (ფილოსოფიის სიღარიბე, 1847). ორთქლის ძრავების გამოყენებამ განაპირობა, რომ სახელოსნოები და ქარხნები უზარმაზარი ქარხნები გახდნენ. ხელოსნები, რომლებიც თავდაპირველად საკუთარი წარმოების საშუალებებს ფლობდნენ, თანდათან გადაიქცა ხელფასის მუშათა კლასად, რომელსაც ჩამოერთვა წარმოების საშუალებების - პროლეტარიატის საკუთრება. მწარმოებლები და ბანკირები გახდნენ კაპიტალისტები, რომლებმაც ჩამოაყალიბეს ახალი მმართველი კლასი და უბიძგეს უკან დაბრუნების წინა კეთილშობილება. ინდუსტრიულ რევოლუციას თან ახლდა შრომის პროდუქტიულობის მკვეთრი ზრდა, სწრაფი ურბანიზაცია, სწრაფი ეკონომიკური ზრდის დასაწყისი (მანამდე, ეკონომიკური ზრდა, როგორც წესი, შესამჩნევი იყო მხოლოდ საუკუნეების მასშტაბებით), და ისტორიულად სწრაფი ზრდა მოსახლეობის ცხოვრების დონის მიხედვით. ინდუსტრიულმა რევოლუციამ მხოლოდ 3-5 თაობას დაუშვა აგრარული საზოგადოებიდან (სადაც მოსახლეობის უმეტესი ნაწილი საარსებო მეურნეობაში ცხოვრობდა) თანამედროვე ურბანული ცივილიზაციისკენ
კაპიტალისტური წყობის პირობებში საზოგადოება იყოფა სოციალურ კლასებად. საზოგადოების იმ ნაწილს, რომლებსაც აქვთ საწარმოო საშუალებები კერძო საკუთრებაში ეწოდება ბურჟუაზია. ისინი მოსახლეობის მცირე ნაწილს შეადგნენ. კაპიტალისტურ საზოგადეობაში მეორე კლასს წარმოადგენს პროლეტარიატი, იგივე დაქირავებული მშრომელი, რომელსაც არ გააჩნია საკუთრებაში წარმოების საშუალებები და ამის გამო ბაზარზე თავის სამუშაო ძალისა და დროის გაყიდვა უხდება. ინდუსტრიული რევოლუციის შემდეგ პროლეტარიატის რაოდენობა დიდი მასშტაბებით იზრდებოდა და დღეს მოსახლეობის უმრავლესობას შეადგენს. კაპიტალისტი შეიძლება თითქმის არანაირ სამუშაოს არ ასრულებდეს, თუმცა მოგების დიდი ნაწილი სწორედ მის ხელში რჩება, რა დროსაც პროლეტარიატია წარმოების მთავარი მამოძრავებელი ძალა და სწორედ ის ქმნის დოვლათს.
იდეოლოგია, ლათ. socialis -საზოგადოება რომელიც ითვალისწინებს სოციალური თანასწორობის პრინციპებზე დამყარებული საზოგადოების მშენებლობას; ასევე საზოგადოებრივი სისტემა, რომელიც ასეთ პრინციპებს ემყარება;პოლიტიკურიმიმართულება; საზოგადოებრივ-ეკონომიკური ფორმაცია, რომელშიც წარმოების საშუალებები საზოგადოებრივ საკუთრებაშია.
იხ. ვიდეო
სოციალიზმი ქადაგებს ადამიანის მიერ სხვა ადამიანის ექსპლუატაციის ყველა ფორმის ლიკვიდაციას. სოციალისტურ საზოგადოებაში მიღწეულია სრული სახალხო მმართველობა, სოციალური თანასწორობა, მაქსიმალურად მინიმუმამდეა დაყვანილი ეკონომიკური დიფერენციაცია; გარანტირებულია ადამიანის უფლებები და თავისუფლება. სოციალისტური სისტემები არის საბაზრო და არასაბაძრო ფორმები. არასაბაზრო სოციალიზმი გულისხმობს წარმოების და ფულის საბაზრო ფაქტორების საინჟინრო და ტექნიკური კრიტერიუმები დაფუძნებულია ერთგვარად გაკეთებულ გაანგარიშებებზე, რითაც შეიქმნება ეკონომიკური მექანიზმი, რომელიც მოქმედებს ეკონომიკური კანონების შესაბამისად, რომლებიც განსხვავდება კაპიტალიზმის კანონების მიხედვით. არასაკმარისი ბაზარი სოციალიზმი მიზნად ისახავს არაეფექტურობას და კრიზისებს, რომელიც ტრადიციულად უკავშირდება კაპიტალის დაგროვებასა და მოგების სისტემებს.ანუ ნატურალური ფორმას. საბაზრო სოციალიზმი კი ინარჩუნებს გამოყენებას ფულადი ფასს, საბაზრო ფაქტორის ბაზრის ზოგიერთ შემთხვევაში, მოტივი ეხებოდა საზოგადოებრივი საკუთრების საწარმოების საქმიანობას და მათ შორის წარმოების საშუალებების განაწილებას. ამ ფირმების მიერ მიღებული მოგება უშუალოდ აკონტროლებს თითოეული ფირმის მუშა ძალას ან დაგროვდება საზოგადოებისთვის, მთლიანობაში, სოციალური დივიდენდის სახით.
პრაქტიკა
ადამიანის მიერ ადამიანის ექსპლუატაცია სახელმწიფოს მიერ ადამიანის ექსპლუატაციით იცვლება.
ეკონომიკური თავისუფლების არარსებობა თრგუნავს მოქალაქეთა ეკონომიკურ საქმიანობას, მათ მათ არ აინტერესებს ინოვაციურ და გამომგონებელ საქმიანობაში .
სახელმწიფო საკუთრებაში არსებულმა საწარმოებმა შეიძლება ყურადღება არ მიაქციონ, რამდენად მოთხოვნადია მათი პროდუქტი მომხმარებელთა შორის. ეს იწვევს საჭირო საქონლის დეფიციტს და ზედმეტი პროდუქციის ზედმეტ პროდუქციას .
გარანტირებული დასაქმება და სახელმწიფო განაწილების სისტემა იწვევს დამოკიდებულებას და უყურადღებობას მათი საქმიანობის შედეგებში .
შემოსავლებში ”თანაბარიზაცია” (იგივე ხელფასი სხვადასხვა შექმნილ ფასეულობებში) თრგუნავს მუშაკთა შრომისუნარიანობის გაზრდის სტიმულს .
ეკონომიკის თვითწმენდა არ ხდება. არამომგებიანი და არაეფექტური საწარმოები სახელმწიფო აფინანსებს მომგებიანი ხარჯების ხარჯზე . ასეთი სისტემა იწვევს წამგებიანი საწარმოების სტაბილურ ზრდას და გარდაუვლად იწვევს ეკონომიკის დაშლას .
სოციალიზმი პიროვნებას ართმევს თავისუფალ შრომას და მისი შრომის შედეგების უფლებას, რაც არღვევს ადამიანის ერთ – ერთ მნიშვნელოვან ბუნებას .
სახელმწიფო დაგეგმვა და მონოპოლია მოქალაქეებს ართმევს პროდუქტის არჩევის შესაძლებლობას .
კონკურენციის ნაკლებობა იწვევს საქონლის ხარისხის სტაბილურ გაუარესებას .
ინდივიდუალური თავისუფლების გარეგანი დათრგუნვა, იძულება გარკვეული ტიპის საქმიანობასთან, გარკვეულ საქონელზე, რომელიც უნდა იქნას მოხმარებული .
სიმტკიცე, დაგეგმვის არაეფექტურობა, შეზღუდული რესურსების ეფექტურად განაწილების შეუძლებლობა და საზოგადოების მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად .
ინიციატივის ჩაგვრის შედეგად წარმოქმნილი შესაბამისობა .
დისკრიმინაცია (სახელმწიფო წყვეტს, თუ როგორ უნდა გამოყოს რესურსები, დამოუკიდებლად დააწესოს კრიტერიუმები სამართლიანობისთვის), რაც ქმნის პრივილეგიების სისტემას .
”ტოტალიტარიზმი ძლიერდება ... როდესაც პოლიტიკური ძალა მონოპოლიზდება წარმოების საშუალებების საკუთრებაში” , რადგან, ლიბერალური კონცეფციების თანახმად, ”კერძო საკუთრება… ინდივიდუალური თავისუფლების საფუძველი” . ”ეკონომიკური ზრდა… ხელს უწყობს შეძლებული პირების წრის გაფართოებას და განსაკუთრებით საშუალო ფენის… ახალი ძალაუფლების და გავლენის ცენტრების გაჩენას,… ქვეყნის მოქალაქეებს შორის უფრო რთული ურთიერთობების გაჩენას” .
ზოგიერთი ავტორი აკრიტიკებს სოციალური სისტემის ხელოვნურად შექმნის მცდელობას, მის "დიზაინს", ევოლუციონალიზმის საწინააღმდეგოდ - გზას, რომლის მეშვეობითაც ხდება ყველა სახის სოციალური სტრუქტურა
(ფრანგ. Bataille des Pyramides) — დიდი ბრძოლა, რომელიც მოხდა 1798 წლის21 ივლისსნაპოლეონ ბონაპარტის არმიასა და მამლუქებს შორის, რომლებსაც მეთაურობდნენ მურად ბეი და იბრაჰიმ ბეი. მამლუქების მხარეს იბრძოდა ასევე ოსმალეთის იმპერია. ფრანგული არმია ითვლიდა 20 000 სამხედროს, ხოლო მამლუქებს ჰყავდათ 60 000 ჯარისკაცი, თუმცა აქედან მხოლოდ 21 000 მონაწილეობდა ბრძოლაში. პირამიდების ბრძოლა დასრულდა ნაპოლეონის გამარჯვებით და მამლუქების ჯარის დიდი ნაწილის განადგურებით.1798 წლის ივლისში ნაპოლეონიალექსანდრიისდაკავების შემდეგ, გაემართაკაიროსკენ. ფრანგული არმია შეხვდა მამლუქებს კაიროსგან 6 კილომეტრისა და პირამიდებისგან 15 კილომეტრის დაშორებით. მამლუქების ძალებს მეთაურობდნენ მურად ბეი და იბრაჰიმ ბეი. ისინი აკონტროლებდნენ 24 000 იანიჩარს, 10 000 კავალერიას, ხოლო მათი ქვეითი არმია იყო საჩქაროდ მობილიზებული გლეხები.
იხ. ვიდეო
თავის მხრივ მამლუქები დარწმუნებულნი იყვნენ თავის გამარჯვებაში. ნილოსის მარჯვენა მხარეს კი ხალხი შეიკრიბა, რომელიც ემზადებოდა ბრძოლის საყურებლად.
ნაპოლეონმა იხ ბმელზე დაიწყო შეტევა მურადის არმიაზე. მისი ჯარი იყოფოდა ხუთ ნაწილად (კარედ), აქედან თითოეულს კუთხეებში არტილერია ჰქონდა. ფრანგების მარცხენა ფლანგი იყო დაცული ნილოსით. მურადმა მიიყვანა ფლანგი ნილოსის სოფელ ემბახეხთან, რომელიც კარგად გამაგრებული იყო და მასში შედიოდა ქვეითი ბრიგადა და 40 საარტილერიო დანადგარი. მისი ცხენოსანი არმია განლაგებული იყო მეორე ფლანგზე, უდაბნოში. იბრაჰიმი, რომელიც ხელმძღვანელობდა მეორე არმიას, უმწეოდ უყურებდა ბრძოლას ნილოსის აღმოსავლეთ ნაპირიდან.
პირამიდებთან ბრძოლა მხატვარი ლუი ფრანსუა ლოჟენი 1808
დაახლოებით 15:30 საათზე, მამლუქი ცხენოსანი ჯარი წავიდა შეტევაზე ფრანგულ პოზიციებზე. ფრანგებმა ცეცხლი გახსნეს მუშკეტებიდან და არტილერიიდან. ფრანგული ნაწილები ძლიერ აზიანებდნენ მამლუქებს. შუაგულში მებრძოლი მამლუქები გაემართნენ ფრანგი გენერლის, ლუი რეზეს რაზმზე და დიდი დანაკარგით გააღწიეს ფრანგების სამხედრო წესრიგს, თუმცა ფრანგებმა მაინც ალყაში მოაქციეს ისინი და ყველა ამოხოცეს შუბებით. სამი ათასი მამლუქი მურადის მეთაურობით წავიდა გიზას მიმართულებით, ხოლო დანარჩენი ცხენოსანი ჯარი გაემართა ბანაკისკენ. იმავდროულად ფრანგებმა კონტრშეტევა მოაწყვეს და შეიჭრნენ სოფელ ემბახეხში გენერალ ბონის მეთაურობით. გენერალი ბონის რაზმებმა გაანადგურეს იქ მყოფი გარნიზონი. თავის მხრივ, საფრანგეთის გენერალმა რამპონმა ორი ქვეითი ბატალიონით დაიკავა თხრილი და დამბა, რომელიც იმყოფებოდა ემბახეხსა და ქალაქ გიზას შორის. ამითი ფრანგებმა მოსწყვიტეს მურადი სხვა მამლუქებისაგან. გენერალ ბონის ჯარისკაცებმა მოახერხეს ეგვიპტელების შეტევების დამარცხება, რომლებიც იმყოფებოდნენ ბანაკში. ამის შემდეგ მამლუქები წავიდნენ გიზის მიმართულებით, რათა შეერთებულიყვნენ მურადის არმიასთან, მაგრამ ეს გზა აღმოჩნდა გადაკეტილი გენერალ რამპონის ორი ბატალიონით. მამლუქები ალყაში აღმოჩნდნენ. ბევრი მათგანი მდინარის გადაცურვას ცდილობდა, მაგრამ უმრავლესობამ ეს ვერ შეძლო. მურად ბეიმ ბევრჯერ სცადა ემბახეხისკენ წასვლას, მაგრამ ყველა მისი მცდელობა შეაკავეს ფრანგებმა. ღამე მურადმა უკან დაიხია, ხოლო ქვეითი ჯარები გადადიოდნენ ნილოსის მეორე მხარეს. ფრანგებს, რომლებიც მიხვდნენ, რომ ბრძოლა მოგებულია, ხოლო ეგვიპტელებმა უკან დაიხიეს, ერგოთ ეგვიპტელების საარტილერიო დანადგარები. ამის შემდეგ ფრანგული არმია კიდევ რამდენიმე დღე ძარცვავდა იქაურობას, რადგან მამლუქებს ჰქონდათ ტრადიცია ბრძოლაში წაეღოთ მთელი ოქრო და ის ქამარში დაემალათ.
პირამიდების ბრძოლა, ფრანსუა-ლუი-ჯოზეფ ვატავა, 1798-1799
ნაპოლეონის დანაკარგი იყო 29 ადამიანი დაღუპული და 260 დაჭრილი. მურადის დანაკარგი ძალიან მძიმე იყო, თურქულ-ეგვიპტური არმიის დანაკარგი იყო არა მხოლოდ მოკლული და დაიჭრილი, დაიხრჩო ან ტყვედ აიყვანეს 7000 ჯარისკაცი. ასევე 3000 არაბი, იანიჩარი და სხვა სამხედროები დაიღუპა. მურად ბეიმ 3000 კაციანი ლაშქრით დაიხია ზემო ეგვიპტეში, სადაც აქტიური პარტიზანული მოქმედებები დაიწყო, ხოლო იბრაჰიმი ათასკაციანი ლაშქრით დაიხია სირიაში.
(Citrus limon), მრავალწლოვანი მარადმწვანე სუბტროპიკული მცენარე ციტრუსოვანთა გვარის ტეგანისებრთა ოჯახისა. ლიმონის ხის სიმაღლე 3—7 მ აღწევს. აქვს ეკლებიანი ტოტები, ღია მწვანე მოგრძო ლანცეტისებრი ან მოგრძო კვერცხისებრი, კიდედაკბილული, ტყავისებრი ფოთლები. ყვავილი ორსქესიანია, თეთრი, არომატული. ნაყოფი მრავალბუდიანი კენჯრაა, სიგრძე 6—7 სმ, დიამეტრი 5—6 სმ (120გ-მდე), ნაყოფის ქერქი 2—5 მმ სისქისაა, ყვითელი, გლუვი ან ამობურცულია. ზეთოვანი ჯირკვლებითაა მოფენილი, მწარე, დამახასიათებელი არომატი აქვს. რბილობი მომწვანო-მოყვითალოი, წვრილმარცვლოვანი, წვნიანი, ძალიან მჯავეა. თესლი ღია ფერისაა, გლუვი, ნაყოფში დაახლოებით 20 ცალი ან მეტია.
ლიმონის ეთერი ზეთი
ლიმონი სითბოს და სინათლის მოყვარე მცენარეა, ციტრუსოვან მცენარეთა შორის ყველაზე უფრო უყვარს ტენი. მისი სამშობლოა სამხრეთ-აღმოსავლეთი აზია. ველურად არ არის შენიშნული. მოშენებულია ხმელთაშუაზღვისპირეთში, აშშ-ის, მექსიკის, არგენტინისა და სხვა სუბტროპიკულ რაიონებში. ყოფილ სსრკ-ში 200 წელზე მეტია რაც მოჰყავთ. ღია გრუნტში ლიმონის მოშენების უმთავრესი რაიონებია კავკასიის შავი ზღვის სანაპირო, აზერბაიჯანი, შუა აზია. ლიმონი მოჰყავთ ტრანშეებში, აგრეთვე ოთახის პირობებში. ლიმონის ნაყოფი შეიცავს (%-ობით): მჟავებს (უმთავრესად ლიმონის) — 3,5—8,1, შაქრებს — 1,9—3, C ვიტამინს — 45—140 მგ 100 გ-ში, აგრეთვე P და B ვიტამინებს, პექტინოვან ნივთიერებებს, კრინის მარილებს, ფოსფორს, კალიუმს, კალციუმსა და მაგნიუმს. იყენებენ ნედლად, წვენების წარმოებაში, ლიმონის მჟავად და სხვა. ლიმონს ამრავლებენ მყნობითა და კალმით. ნამყენი ლიმონი მსხმოიარობს მე-3 მე-4 წელს. მოსავალი ერთი ხიდან 150-300 ნაყოფია.
ლიმონის მარმელადი
საქართველოში ლიმონის ნარგაობას დაახლოებით 1000 ჰა უკავია. ყინვით დაზიანების შემთხვევაში მისი მოსავლიანობა კლებულობს. საქართველოში ლიმონის მაქსიმალური წარმოება 4 ათას ტონამდე აღწევს. სამკურნალო-პროფლიატიკური მიზნით პოლივიტამინების, კუჭნაწლავების, ცინგის, ანგინის, პადაგრის, ჰიპერტონისას, კნწოვანი დაავდების და შად გამომყოფი პრობლემებისას, რევმატიზმისას, ატეროსკლეროზისას.
სახლის ლიმონის ლიქიორი ლიმონჩენო იტალ. .Limoncello იტალიური ლიქიორი ტრადიციული პრიდუქტი
შუასაუკუნეებში მიაჩნდათ, რომ ლიმონი შავი ჭირისგან იაცავდა და წამოადგენდა შხამის საწინაამღდეგო თვისებებს გველის ნაკბენისას. არმოსავლეტ მედიცინაში კი ჭრილობებისა და ფილტვების ასევე შხამის სააწინაამღდეგო სხვადასხვა მოწამლისას. XIს იბნ სინა წერდა, რომ ლიმონი არის საუკეთესო წამალი გულის დააავდებისას.
იხ. ვიდეო
ასევე გამოიყენება როგორც ლიმონის წყალი კოსმეტიკაში, ბალზამის, ლოსიონებში კრებეში, მასკების დამზადებაში. დეკორატიაში. კულინასიაში.
