ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
ეკზომარს
პროტოპი მარსახოდის პროგრამა ,, ეკზომარსი'' (2015წ)
რუბრიკა - ჩვენ ვეძებთ სიცოცხლეს დედამიწისგარეთ
ინგლ. ExoMars - ერთობლივი პროგრამა ევროპული კოსოსური სააგენტოს (ეკს) და რუსეთის კოსმოსური სააგენტოს ,, როსკოსმოსის'' კვლევები მარსის. ძირითადი მიზანი იყო სიცოხლის ფორმების ძიების დამადასტურებელი ფაქტების გამოვლინების წარსულში.
პროგრამა განახორციელა გაშვება განახორციელა ატომატური საპლანეტათშორისო სადგური (ასს) ,,ეკზომარს- 2016'' და დაგეგმილი ,,ეკზომარსს - 2022''.
ExoMars-2016 ”შედგება ორბიტალური (Trace Gas Orbiter) და დამშვები (Schiaparelli) აპარატისაგან.
პირველი კოსმოსური ხომალდი გაუშვეს 2016 წლის 14 მარტს Proton-M- ის რაკრტა-მატარებლით ბაიკონურის კოსმოდრომიდან. 2016 წლის 19 ოქტომბერს, Trace Gas Orbiter წარმატებით შემოვიდა პლანეტის თანამგზავრის ორბიტაზე, ხოლო სკიაპარელის რბილი დაშვება მერიდიანას პლატოზე დაეშვა.
უაღრესად დრამატული მოვლენები მოხდა რომის იმპერიაში ვირგილიუსის ახალგაზრდობის პერიოდში. 50-იანი წლების ბოლოს ძვ. ე პოლიტიკური სისტემის კრიზისი სრულად გამოიკვეთა, რამაც 49 წელს გამოიწვია სამოქალაქო ომი გაიუს იულიუს კეისარსა და გნეუს პომპეუს დიდს შორის. სასტიკი საომარი მოქმედებები მთელ ხმელთაშუაზღვისპირეთში გაგრძელდა ოთხი წლის განმავლობაში (ძვ. წ. 49-45). კეისარმა, რომელმაც ერთადერთი ძალაუფლება ხელში ჩაიგდო ძვ.წ. 44 წელს. მოკლეს , რასაც მოჰყვა ახალი სამოქალაქო ომი კესარიელებსა და რესპუბლიკელებს შორის, პროკურატურის მკვლელობები (ძვ. წ. 43 წლის ბოლოს), ფილიპელთა მასშტაბური ბრძოლა (ძვ.წ. 42 წლის შემოდგომა). ამ ბრძოლაში გამარჯვებამ მარკ ანტონიმ და ოქტავიანემ (კეისრის ნაშვილებმა ვაჟმა) გაიზიარეს ძალაუფლება რომზე და, თავის მხრივ, იჩხუბეს; მარკუსის ძმამ ლუციუს ანტონიმ დაიწყო პერუსელთა ომი ოქტავიანეს წინააღმდეგ, რომელიც იბრძოდა ცენტრალურ და ჩრდილოეთ იტალიაში, ვირგილიუსის სამშობლოს მახლობლად (ძვ. წ. 41-40). შემორჩენილი წყაროები არაფერს იუწყებიან პუბლიუსის მონაწილეობის შესახებ ყველა ამ მოვლენაში. არ არის ცნობილი ვის მხარეზე იყო პოეტის სიმპათიები და მოუწია თუ არა მას საბრძოლო მოქმედებებში მონაწილეობა. მისი ასაკის ხალხი ორივე "პარტიამ" აქტიურად გაიწვია ჯარში (კეისარმა თავისი ლეგიონები აიყვანა ცისალპინურ გალიაში, ომის დასაწყისში კამპანიაში, პომპეუსში), მაგრამ ვერგილიუსის აყვანა ვერ მოხერხდა ჯანმრთელობის ცუდად გამო.
გრძელი პაუზის შემდეგ პირველი საიმედოდ დათარიღებული მოვლენები პუბლიუსის ცხოვრებაში თარიღდება ძვ.წ. ე შემდეგ ოქტავიანემ დაიწყო კეისრის არმიის ვეტერანების მიწების მიცემა, რომელიც მან წაიღო იტალიისა და ცისალპური გალიის თემებისა და კერძო მფლობელებისგან. ვერგილიუსის მამულთან მანტუასთან ასევე ჩამოართვა ასისტენტ არრიუსის სასარგებლოდ და პოეტი ცდილობდა უზრუნველყო თავისი ქონების დაბრუნება. ამის შესახებ წყაროები სხვადასხვა გზით საუბრობენ. ერთი ვერსიით, მიწა დაუბრუნდა ვირგილიუსს მისმა თანატოლებმა გაიუს ასინიუს პოლიომ (იმ დროს ტრანსპადნის გალიის გუბერნატორი) და გაიუს კორნელიუს გალუსმა (აგრარული კომისიის წევრი), ასევე მისმა თანამემამულე პუბლიუს ალფენ ვარმა (სავარაუდოდ ლეგატმა). სხვა ვერსიით, ვირგილიუსმა, გაიუს ცილნიუს მეცენასის დახმარებით, მიაღწია შეხვედრას თვით ოქტავიანესთან და მან მიიღო გადაწყვეტილება მის სასარგებლოდ. დაბოლოს, სერვიუსი წერს, რომ პუბლიუსმა დაუბრუნა თავისი მიწები "პოლიოსა და მეცენასის პატრონაჟის წყალობით". მოგვიანებით, ვირგილიუსის ქონება მეორედ ჩამოერთვა. წყაროებში მოცემულია სხვადასხვა დრამატული დეტალი: ქონება დაყოფილია 60 ვეტერანზე; არიუსმა კინაღამ მოკლა პოეტი და მან თავი გადააგდო მდინარეში. ვეტერანთა გულშემატკივარი, პირველყოფილი მილიენ ტორონის მეთაურობით, როგორღაც შეიჭრა ვირგილიუსის სახლში და ჯარისკაცმა, სახელად კლოდიუსმა, მახვილიც კი დაჰკრა მასთან, მაგრამ პუბლიუსი გაიქცა და ქვანახშირის მაღაროელთა მაღაზიაში დაიმალა. როგორც ჩანს, ეს ყველაფერი მოგონილი ეპოქის ისტორიაა. შეძლო თუ არა პოეტმა მამის ქონების შენარჩუნება, გაუგებარია, მაგრამ ყოველ შემთხვევაში ის აღარ დაბრუნებულა თავის პატარა სამშობლოში. ამ მომენტიდან ვირგილიუსმა ბედი დააკავშირა ცენტრალურ და სამხრეთ იტალიასთან.
მანტუანის მამულის ეპიზოდის მიხედვით თუ ვიმსჯელებთ, ჩვენს წელთაღრიცხვამდე 41 წლით. ე პუბლიუსმა უკვე მიიღო გარკვეული მნიშვნელობა, როგორც პოეტმა და ამის წყალობით, მაღალი მფარველები შეიძინა. მისი პოზიცია ლიტერატურულ წრეებში სამწლიანი მუშაობის - ეკლოგების კრებულის, სახელწოდებით "მწყემსის ლექსები" ან "ბუკოლიკები" გამოქვეყნდა, გაძლიერდა (მკვლევარებმა სავარაუდოდ თარიღდება ძვ. წ. 39) "Bucolics", რომლის ჩვეულებრივი სცენა იყო Arcadia, და სხვათა შორის, ავტობიოგრაფიულ მასალას ემყარებოდა, ხოლო სუეტონიუსი კი ამტკიცებს, რომ ვირგილიუსმა ისინი დაწერა თავისი კეთილისმყოფელების - ალფენ ვარის, პოლიოს და გალის "გასადიდებლად" (Pollio შეიძლება ეკუთვნოდეს) და თავად კოლექციის იდეა ). ეს სახელები ნამდვილად არის ნახსენები eclogs- ში. პოეტი წერს:
სახელი, ო ვარ, შენი - მხოლოდ ჩვენი მანტუა რომ დარჩენილიყო,
მანტუაც, სამწუხაროდ, ძალიან ახლოსაა კრემონას ღარიბთან, -
მათ სიმღერებში გედები ასველებენ თანავარსკვლავედებამდე!
- პუბლიუსი ვირჯილ მარონი. Bucolics, IX, 27 - 29
მეექვსე ეკლოგია ეძღვნება ვარუ. ამასთან, ზოგი მკვლევარი მიიჩნევს, რომ ეს nobile იმედოვნებდა მის ეპიკურ პოემას მის პატივსაცემად და რომ ვერგილიუსს ბოდიშის მოხდა მოუწია იმედგაცრუებული მოლოდინის გამო (ასე განმარტა მეექვსე ეკლოგიის დასაწყისი). მეათე ეკლოგიაში ვირგილიუსი გლოვს გალუსის ტანჯვას უბედური სიყვარულის გამო, მეოთხეში იგი ახსენებს Pollio- ს, ჰპირდება "ოქროს ხანის" მოსვლას მისი საკონსულოს წელს; დაბოლოს, პირველ ეკლოგიაში ის საუბრობს იმ "ღმერთზე", რომელმაც ნება დართო მწყემს ტიტირუს დარჩეს მშობლიურ ქვეყანაში, ხოლო სხვა მწყემსები გადასახლებაში იყვნენ. უკვე ანტიკურივე კომენტატორებმა ტიტირუში ნახეს ვირგილიუსი და "ღმერთში" ოქტავიანე.
"ბუკოლიკების" ისტორიული პირების ცნობებიდან (პირდაპირი და დაფარული) ანტიკური მეცნიერები ასკვნიან, რომ ვირგილიუსი მჭიდრო კავშირშია ოქტავიანეს გარემოცვასთან ჯერ კიდევ ძვ.წ. 30-იანი წლების დასაწყისში. ე პოლიო და გალუსი და ვარ იმ დროს ოქტავიანეს გარემოცვა იყვნენ. პუბლიუსის ურთიერთობა მათთან აშკარად იერარქიული იყო: პოეტმა აშკარად აამაღლა ვარუსი თავის თავზე, გალუსი თვლიდა თავის თანასწორს და უაღრესად ფრთხილად ისაუბრა პოლიოზე, ცდილობდა შეენარჩუნებინა
ვერგილიუსი მოზაიკაზე ტრირეში (III ს)
ტრირი
დროშა
გერბი
(გერმ.Trier, ლუქსემ. Tréier, ფრანგ.Trèves) — გერმანიის საოლქო დაქვემდებარების ქალაქი. ქალაქი მდებარეობს რაინლანდ-პფალცის დასავლეთ ნაწილში, მაგრამ იგი აგრეთვე გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის უკიდურესი დასავლეთით მდებარე ქალაქიცაა.
ქალაქი ტრირი სახელწოდებით ავგუსტა ტრევერორუმ დაარსდა 2000-ზე მეტი წლის წინ (მე-3 საუკუნის მეორე ნახევრიდან ეწოდა ტრევერისი (Treveris)). გამომდინარე აქედან ქალაქ ტრირს აქვს პრეტენზია ერქვას გერმანიის უძველესი ქალაქი.
რომაულ ტრირში არსებული მდებარეობს არაერთი საინტერესო ისტორიულ-კულტურული ძეგლი, რომელთა მნიშვნელოვნებას ხაზს უსვამს მათი ადგილი იუნესკოსმსოფლიო მემკვიდრეობის სიაში. ესენია;
ალაქი ტრირი მდებარეობს შუა მოზელის ხეობის ერთ-ერთ გაშლილ ხევში, რომლის მთავარი ნაწილი მდინარის მარჯვენა ნაპირზე მდებარეობს. ტყიანი და ნაწილობრივ ზვრებით დაკავებული ფერდობები სამხრეთში ჰუნსრუკის მაღლობს, ხოლო ჩრდილოეთში აიფელს ერთვის.
საზღვარი ლუქსემბურგის დიდ საჰერცოგოსთან დაახლოებით 15 კილომეტრითაა (ვასერბილიგი) დაშორებული. ტრირთან ახლომდებარე მოდიდო ქალაქები სამხრეთ-დასავლეთით ზაარბრჲუკენი, დაახლ. 80 კილომეტრის, ჩრდილო-აღმოსავლეთით კობლენცი , დაახლ. 100 კილომეტრის, ხოლო დასავლეთით კი ლუქსემბურგის დედაქალაქი ლუქსემბურგი სულ რაღაც 50 კილომეტრის დაშორებით მდებარეობს.
ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
სირიუსი (ფილმი)
ჟანრი - დუკუმენტური, რეჟისორი ამარ კალეკა ქვეყანა - აშშ, ხაგრძლივობა - 110 წთ, ბიუჯეტი - 250 000 დოლარი, უფოლოგ სტივენ მ. გრიგის წიგნის მიხედვით.
ფილმში ნაჩვენებია ინტერვიუები აშშ-ს ყოფილ მთავრობასა და სამხედრო ჩინოვნიკებთან. გარდა ამისა, არსებობს ამბავი ატაკამის უდაბნოში აღმოჩენილ პატარა (15 სმ) მუმიაზე, სახელად ატაკამა ჰუმანოიდი.
ფილმის დაფინანსება ნაწილობრივ განხორციელდა Kickstarter პროექტის მიერ.
ფილმის პრემიერა შედგა 2013 წლის 24 აპრილს, ლოს-ანჯელესში, კალიფორნია, აშშ
იხ. ფილმი
პირველი ნაწილის დასაწყისში, საიდუმლო შეთქმულების გამომჟღავნება, ირწმუნება, რომ მიუხედავად ყველა დემოკრატიული არჩევნისა, დედამიწაზე ძალა ეკუთვნის ე.წ. მსოფლიო ელიტას. იგი მხოლოდ დაინტერესებულია ინდუსტრიის ნავთობისა და გაზის სექტორის განვითარებით, სადაც მისი უზარმაზარი ფული იქნა ჩადებული. ის ბლოკავს ნებისმიერ ინფორმაციას ალტერნატიული ტექნოლოგიების შესახებ, კერძოდ, ინფორმაციას უცხოპლანეტელები, რომელთა საშუალებით შეიძლება ასეთი ტექნოლოგიების მიცემა. გარდა ამისა, ფილმი ცდილობს დაამტკიცოს დედამიწაზე უცხოელი სკაუტების არსებობა. მოყვანილია მრავალი დოკუმენტი და სხვადასხვა სახის ინტერვიუები აშშ-ს მთავრობისა და სამხედრო სტრუქტურების ოფიციალურ წარმომადგენლებთან. ამტკიცებენ, რომ არსებობს უცხოელთაგან ნასესხები საიდუმლო ცოდნა, როგორიცაა ენერგიის მიღება ვაკუუმიდან და სიმძიმის საწინააღმდეგო მანქანებიდან. ამასთან, მსოფლიო ელიტა ფრთხილად იცავს ამ ტექნოლოგიებს მიწიერი მოსახლეობის გამოყენებისგან.
ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
შვიტა
Equinsetum arvense
მრავლწლოვანი სამკურნალო მცენარეა მცენარე შეიცავს ნახშირწყლებს (პექტინს, გალაქტოზას, გლუკოზას, მანოზას, არაბინოზს, ქსილოზას), ორგანულ მჟავებს (აკონიტი, ფუმარა, გლუკონი, გლიცერინი, ვაშლი, მალონიკი, ცინქონა, ვარდკაჭაჭა), სტეროიდები (მათ შორის β- სიტოსტეროლი, კამპესტეროლი, იზოფუკოსტეროლი ქოლესტერინი), საპონინები, ლიგნინი, ფლავონოიდები (იზოკერციტრინის, კაემფეროლის, კვერცეტინის, ლუტეოლინის ჩათვლით), ფენოლის კარბოქსილის მჟავები და მათი წარმოებულები (მათ შორის, ვანილი, პროტოკატექური, გალური, ფეროლური, კოფეინის მჟავები), კაროტინოიდები (მათ შორის β- კაროტინოიდები და γ- კაროტინი, ლუთეინი), C ვიტამინი. დავები შეიცავს კაროტინოიდებს (α-კაროტინს, β- კაროტინს, γ- კაროტინს), ფლავონოიდებს (გოსიპიტრინი, არტიკულატინი, იზოართიკულატინი), მაღალ ცხიმოვან მჟავებს.
იხ. ვიდეო
აბაზანისთვის შვიტას ნაყენი ასე მზადდება: . 100 გ ბალახს დაასხით ცხელი წყალი და ერთი საათით დააყენეთ. მზა ნაყენი ჩაასხით წყლით სავსე აბაზანაში და შიგ ჩაწექით. გერმანიის ჯანდაცვის სამინისტრო გვაფრთხილებს, არამც და არამც არ მივიღოთ შვიტას შემცველი პრეპარატი, თუ გულის ან თირკმელების უკმარისობას ვუჩივით. თუ ამ მხრივ ყველაფერი რიგზე გაქვთ, ნივთიერებათა ცვლის მოსაწესრიგებლად და შეშუპების დასაცხრობად მოამზადეთ ასეთი ნაყენი: . აიღეთ 1-2 ჩ. კ. დაქუცმაცებული ბალახი, დაასხით 250 მლ ცივი წყალი და 12 საათი გააჩერეთ ან დაასხით მდუღარე წყალი და ნახევარ საათში გაფილტრეთ. სვით დღეში 3 ჭიქა დიდი ხნის განმავლობაში. ხველის დასაცხრობად და გაციების პროფილაქტიკისთვის შემდეგი ნაყენის დამზადებას გირჩევთ: . აიღეთ 2-2 წილი შვიტა, ცაცხვის ყვავილი და მრავალძარღვა, ერთი წილი კამის ფესვი. 2 ს. კ. ნარევს დაასხით 250 მგ მდუღარე, დააყენეთ 15 წუთი და გაფილტრეთ. დალიეთ დღეში 2-3 ჭიქა. თუ შაქრიანი დიაბეტი არ გააქვთ, შეგიძლიათ დაატკბოთ, უმჯობესია თაფლით. გარდა ამისა, შვიტას ნაყენი უხდება: . შარდკენჭოვან დაავადებას. აიღეთ 2 ს. კ. დაქუცმაცებული ბალახი, დაასხით ერთი ჭიქა მდუღარე, ერთი საათით დააყენეთ და გაფილტრეთ. სვით მეოთხედი ჭიქა დღეში 4-ჯერ. . რევმატიზმს. 4 ჩ. კ. დაქუცმაცებულ ბალახს დაასხით 2 ჭიქა მდუღარე, შეფუთეთ და ორი საათით დააყენეთ. მიიღეთ 1 ს. კ. დღეში 5-6-ჯერ. . ქერტლს. აიღეთ 1 ს. კ. დაქუცმაცებული ბალახი, დაასხით 2 ჭიქა მდუღარე, ადუღეთ 10 წუთი და გაფილტრეთ. შეიზილეთ თმის ძირებში დღეგამოშვებით, დაძინებამდე 1-2 საათით ადრე. იხ . ბმულზე
ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
არენდ-როლანის კომეტა
(კომეტა 1957 III) აღმოაჩინეს სილვენ არენდმა და ჟორჟ როლანმა 1956 წლის 8 ნოემბერს უკლის ობსერვატორიაში (ბელგია).
1957 წლის 8 აპრილს კომეტამ პერიჰელიუმი გაიარა. ბრწყინვალების მაქსიმუმში პირველი ვარსკვლავიური სიდიდისა იყო, კარგად ჩანდა შეუიარაღებელი თვალით, ჰქონდა 2 კუდი, რომელთაგან უგრძესი 60 მლნ. კმ-ზე იყო გაჭიმული. სპექტრში ნახშირბადის, ციანისა და ნატრიუმის ზოლები ჩანდა. არენდ-როლანის კომეტა პირველი კომეტაა, რომელშიც შეინიშნა რადიოგასხივები. კომეტა არაპერიოდულია.
ბიელას კომეტა
კომეტა ბიელა 1846წ-ის თებერვალი მალე დაშლის შედეგად ბირთვი გაიხლიჩა ორ ნაწილად სურათი ე.ვაისის
(3D / Biela) არის იუპიტერების ოჯახის მოკლევადიანი კომეტა, რომელიც პირველად 1772 წლის 8 მარტს დააფიქსირა ფრანგმა ასტრონომმა ჟაკ ლეიბაქს მონტეინმა (1716-1785?) ქალაქ ლიმოჟიდან, დედამიწასთან უახლოესი მოახლოების მომენტამდე ხუთი დღით ადრე (0.63 AU). ე.) როდესაც იგი იმდენად ნათელი გახდა, რომ მისი დანახვა შეუიარაღებელი თვალითაც შეიძლებოდა. ამ კომეტის შესახებ ყველაზე საგულისხმო ის არის, რომ თითქმის 170 წელი გავიდა მისი ბოლო დაკვირვებიდან. მოკლე პერიოდის კომეტისთვის ეს უზარმაზარი პერიოდია, რადგან ზოგიერთი მათგანისთვის ორბიტალური ცვლილებები ხდება თითქმის ყოველი მობრუნების შემდეგ მზის გარშემო. ამიტომ, დღეს ამ კომეტის ხელახალი აღმოჩენისა და იდენტიფიკაციის შანსი ძალიან მცირეა, განსაკუთრებით თუ გავითვალისწინებთ დიდ მეტეორალურ წვიმას, რომელიც მოხდა 7 წლის სიხშირით 1872 წლიდან (კომეტის მოსალოდნელი დაბრუნების წელი), რაც მაღალი ხარისხის ალბათობით მიუთითებს მის დაშლაზე. კომეტას საკმაოდ მოკლე ორბიტალური პერიოდი ჰქონდა მზის გარშემო - 6,46 წელზე მეტი.
მისი ნაყოფი იჭმევა. ფოთოლი შეიცავს გლუკოზიდ არბუთინს და მთრიმლავ ნივთიერებებს. გამხმარი ფოთლების ნახარში იხმარება მედიცინაში. გვხდება ზღვის დონიდან 1000 - 2400მ სიმაღლეზე. მედიცინაში ყვავილობის დროს მოკრეფილი ფოთლები გამოიყენება. იზრდება იჭვნარებში, სუბალპურ და ალპურ სარტყელში, მშრალ ღორღიან ადგილებში. შედარებიტ ხშირია აფხაზეთში, სვანეთში, რაჭა-ლეჩხუმში, სამეგრელოში და იმერეთში.
მისი პრეპარატები ფართოდ გამოიყენება სადეზინფექციო საშუალებად და შარდმენ საშუელებად. ცისტის და უერთიტის პიელიტის. იყენებენ მასტიტის დროს. დალევის შმეთხვევაში იგი აღიძიანებს კუჭინაწლავს ტრაქტატის ლორწოვან გარს, რაც ცალკეულ შემთხვევაში გახატულია პირღებინების და კუჭაშლილობისას.
ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
მთიანი ყარაბაღის 2020 წლის კონფლიქტი
ტერიტორია, კონტრორირებული არაღიარებული მთიანი-ყარაბაღის რესპუბლიკა ტეროტორია, გამოცხადებული მყრ,მააგრამ კონყტრორირებული აზრბაიჯანის მხრიდან მხარდაჭერილი აზერბაჯანის ჯარისკონფლიწქტის დროს (აზერბაიჯანელების მონაცემებით; დიდი ნაწილი აღიარებულია სომხეთის მხრიდან
მიმდინარე შეიარაღებული კონფლიქტი აზერბაიჯანსა და სომხეთს შორის სადავო მთიანი ყარაბაღის რეგიონში.
შეტაკებები დაიწყო 2020 წლის 27 სექტემბრის დილას მთიანი ყარაბაღის საკონტაქტო ხაზის გასწვრივ, რომელიც დამყარდა მთიანი ყარაბაღის ომის შემდეგ (1988–1994). შეტაკებების საპასუხოდ, სომხეთმა და არცახმა სრული მობილიზაცია და საომარი მდგომარეობა გამოაცხადეს. აზერბაიჯანმა კომენდატის საათი და სრული მობილიზაცია გამოაცხადა. ომი მოიცავს თვითმფრინავების, სენსორების, შორი მანძილით მძიმე არტილერიისდა ბალისტიკური რაკეტების გამოყენებას, აგრეთვე სახელმწიფო პროპაგანდსა და სოციალური მედიის ოფიციალური ანგარიშების გამოყენებას, რაც ონლაინ საინფორმაციო ომს წარმოადგენს.
იხ..ვიდეო
მრავალმა ქვეყანამ და გაერომ მკაცრად დაგმეს კონფლიქტი და ორივე მხარეს მოუწოდეს დაძაბულობის დეესკალაციისკენ და მნიშვნელოვანი მოლაპარაკებებისკენ. საერთაშორისო ანალიტიკოსების აზრით, საბრძოლო მოქმედებები, სავარაუდოდ, დაიწყო აზერბაიჯანის შეტევით.
იხ. ვიდეო
მხარეები მოსკოვში ცეცხლის დროებით შეწყვეტაზე შეთანხმდნენ, რომელიც ძალაში 10 ოქტომბერს შევიდა. ცეცხლის შეწყვეტის ხელშეკრულება არაერთხელ დაირღვა, შეჩერდა გვამების გეგმიური დაბრუნებისა და დაჭრილთა და პატიმართა გაცვლის პროცესები. ორივე მხრიდან დაღუპულთა რიცხვი ათასამდე მერყეობს. რუსულ-თურქული გეოპოლიტიკური დინამიკისა და მილსადენის პოლიტიკის გამო არსებობს ფართო რეგიონულ კონფლიქტად გადაზრდის საშიშროებაც.
იხ. ვიდეო
მთიანი ყარაბაღი კონფლიქტური რეგიონია, რომელიც ადმინისტრაციულად აზერბაიჯანს ეკუთვნის, თუმცა მეტწილად სომეხი ეთნიკური ჯგუფებითაა დასახლებული. ეს რეგიონი აზერბაიჯანის დე იურე ნაწილია, მაგრამ ფაქტობრივად იმართება თვითგამოცხადებული არცახის რესპუბლიკის მერ, რომელსაც მხარს უჭერს სომხეთი. ეთნიკური ძალადობა დაიწყო გასული საუკუნის 80-იანი წლების ბოლოს და სრულ ომში გადაიზარდა სსრკ-ს დაშლის შემდეგ, 1991 წელს. მთიანი ყარაბაღის ომის შედეგად 750,000 აზერბაიჯანელი და 353,000 სომეხი გადასახლდა აზერბაიჯანიდან და სომხეთიდან. ომი 1994 წელს ცეცხლის შეწყვეტით დასრულდა.
იხ. ვიდეო
სამი ათწლეულის განმავლობაში ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმება მრავალჯერ დაირღვა. მიმდინარე კონფლიქტამდე ყველაზე სერიოზული ინციდენტები იყო მთიანი ყარაბაღის 2016 წლის შეტაკებები. მიუხედავად იმისა, რომ გაუგებარია, თუ როგორ სურთ ტერიტორიის მართვა ამ რეგიონის ამჟამინდელ მცხოვრებლებს, გამოკითხვების თანახმად, მათ არ სურთ აზერბაიჯანის შემადგენლობაში იყვნენ. 2019 წლის აგვისტოში სომხეთის პრემიერ- მინისტრი, ნიკოლ ფაშინიანი ესტუმრა რეგიონს, სადაც მან განაცხადა: ,,არცახი სომხეთია, წერტილი".
იხ. ვიდეო მიმიდანრე პროცესებზე
შეტაკებები მოხდა სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის საზღვარზე 2020 წლის ივლისში. ათასობით აზერბაიჯანელმა საპროტესტო აქცია გამართა სომხეთის წინააღმდეგ მათ ომის დაწყება სურდათ.
იხ. ვიდეო
2020 წლის ივლისიდან სომხეთმა და აზერბაიჯანმა ფართომასშტაბიანი სამხედრო წვრთნები დაიწყეს. საომარი მოქმედებების განახლებამდე გაჩნდა ბრალდებები, რომ ჰამზას დივიზიის ასობით სირიელი შეიყვანეს აზერბაიჯანში. მაშინ, როდესაც პრეზიდენტ ერდოღანთან დაახლოებული თურქული მედია აცხადებდა, რომ ერაყიდან და სირიიდან ჯარისჯაცები მთიან ყარაბაღში სომხების მხარდასაჭერად გადავიდნენ. როგორც აზერბაიჯანის, ასევე სომხეთის მთავრობები უარყოფენ ბრალს უცხოელი მებრძოლების მონაწილეობის შესახებ.
ანალიზი - ანალიტიკა რა გეოპოლიტიკური ცვლილებები მოხდება რეგიონში თუ აზერბაიჯანმა დაიბრუნა ყარაბაღი ძალისმიერი გზით. რისი წინაპირობა საკმაოდ სოლიდურად გამოიყურება. ამ კითხვაზე პასუხი ზოგადად უნდა მივადევნოთ თვალი რუსეთის სამეზებლოში მიმდინარე პროცესებს და ჩემის აზრით ეს პირდაპირ დაკავშირებულია მიმდინარე ომთან. პირველი აშკარად ჩანს რომ რუსეთის დასუსტების გზაზე დგას როგროც ეკონომიკურად ასევე გავლენის მიმართულების და ისიც უნდა ვივარაუდოთ რომ პუტინის რუსეთს ნამდვილად ეშინია თვითონ რუსეთში რევულუციის და ძალაუფლების დაკარგვის.
იხ. ვიდეო
როგორც ვიცით სანამ დაიწყებოდა აღნიშნული ომი უფრო სწორად რომ ვთქვათ ალიევი წამოიწყებდა ომს მანამდე ბელორუსიაში მიდმინარეობდა სეროზული გამოსვლები და რელურად ბელორუსია და სასომხეთია რუსეთის მიკავშირეები ევროპულ ნაწილში და ზუსტად ამ წერტილებში მიმდინარეობს რუსული გავლენების დასუსტების გამოვლიენება. როგორც ვიცით რუსული ბაზები დგას ორივე ქვეყანაში და ეკონომიკურად ძლიერ მიჯაჭვულნი არიან. სომმხები კი თუ დაკარგავენ ყარაბაღს არა მგონია ეს რუსული გავლენაზე მინიმუ დადებითად იმოქედოს და რათქა უნდა თუქრული გავლენებიც იზრდება როგორც ამიერ კავკასიაში ასევე რეალურად ჩრდ. კავკასიაშიც. რუსებს კი ერთის მხრივ ეშინია თურქეთის მაგარმ უფრო პანიკურდა ამერიკელებისა და ანოტოს ეს აშკარდ ჩანს რუსული თოქშოიუებში. ასე რომ რეალურად ჩვენ ვხედავთ რუსული გაეპოლიტიკის დასუსტებას ცალსახად შემდეგში კი ჩვენ გვიჩვენებს მოვლენები თუ როგორი სიჩქარით წავა და გადავა თუ არა ეს შუა აზიის ქვეყნებზეც.
იხ. ვიდეო შუშის აღება
მაშ ასე დასრულდა ომი სასოხეთმა დაკარგა საკმაოდ სერიზული ტერიტორიები და აზერბაიჯანმა აიღო მთელი რიგი ტერიტორიები მათ შორის შუშა და სხვა დასახლებები. იხ. ვიდეო აქ ნათქვამია ვიდეოში რომ პომპეუს ჩასმოვლა რ-იც რაქმა უნდა შეგნებულად დამეთხვა გეოპოლიტიკუ ცვლილელებს რეგიონში
მოკლე ანალიზი - რათმქა უნდა ჩემის აზრით ყარაბაღის კონფლიქტი არ წარმოადგენს ცალკე აღებული მოვლენას და ამიტომ სრული სურათისთვის საჭიროა უფრო ფართო გეოპოლიტიკური პრეცესების კონექსტის ჩარჩოში განვიხილოთ. ოირველი და მნიშვნელოვანი ისაა, რომ ზოგადად ეხლა მიმდინარეობს რუსეთის დასუსტების პროცესი ყველა მიმართულებით მათ შორის ეკონომიკური და გავლენის სფეროს დასუსტების მიმართულებით ბელორუსიის კრიზისიც რომელიც ყარაბაღის განახლებულ კონფლიქტს წინ უსწრებდა ამის ნიშანი იყო.
მეორე და მნიშვნელოვანი თურქეთის გავლენა გაძლიერდა რეგიონში მნიშვნელოვნად და რუსული პრესტიჟი დაეცა იგივე თუნდაც სომხეთის მოსახლეობაში. ასევე მნიშვნელოვანია ორი კომპონენტი ესა გახლავთ ტერიტორიის დაბრუნების ძალისმიერი დაბრუნება და
ომის ახალებური მიდგომა. ის ვინც ფიქრობს რომ თურქეტს არანაირი მონაწილეობა მიუღია ამ ომში რბილად რომ ვთქვათ ღრმად ცდება. წლობის განმავლობაში აზერბაიჯანი და თურქეთი ერთობლივ წვრთნებს ატარებდნენ მხოლოდ ერთად ერთი მიზნით ყარაბაღის დაბრუნების ანუ სომხეთისთვის ომის წარნოაების დახვეწისთვის. უფრო მეტიც აშკარად ჩანდა და არც იყო დამალული რომ თურქეთის გენშატაბმა დაუგეგმა და ტაქტიკა.
იხ. ვიდეო
რათთქა უნდა ღრმა შეთქმულებისს თეორიაში არ შევიდეთ მაინ ითვლება დასავლური სამხედრო ტეხნოლოგიისა და ტაქტიკის გამარჯვებად და რუსულის ცალსახად ფიასკოს.დასავლეთის გამაჯვება დიდი როლს თამაშობს როგორც ზემოთ ვიდეოშიცაა უკრაინისთვის შეძლია ეს ტაქტიკური გარეჯვება აზერბაიჯანის გამოიყენოს დონბასში და ლუგანკსში და არც დროს კარგავს როცა ერთობლი უპილოტოების წარმოება გადაწყვიტეს უკრაინამ და რუსეთმა რათქა უნდა საქართველომაც უნდა მიაქცვიოს ყურადღება კერძოს თვითონ თურქული უპილოტო ბაირაქტარი იხ. ბმულზე სტატია ღირებულბააა 70 მლონ დოლარი ჩვენ შეგვიძლია სეროზული წარმობაც დავიწყოთ თუ საქართველოს თავდაცვის სამინისტრომ და დელტა და ხელოსუფლება მჭიდრო კავშისდავამყარებთ მსაჩუსეთი ტეხნოლოგიის ინსტიტუტთან იხ სტატია.
