ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
ჯორდან პიტერსონი
(ინგლ. Jordan Peterson; დ. 12 ივნისი, 1962) — კანადელი კლინიკური ფსიქოლოგი და ფსიქოლოგიის პროფესორი ტორონტოს უნივერსიტეტში. მისი სწავლების სფეროებია პათოფსიქოლოგია, სოციალური ფსიქოლოგია და პიროვნების ფსიქოლოგია. მისი ინტერესის სფეროებია რელიგიის ფსიქოლოგია და ფსიქოიდეოლოგიური რწმენა, პიროვნებისა და საკუთარი თავის წარდგენის ფსიქოლოგია.
პიტერსონი სწავლობდა ალბერტასა და მაკგილის უნივერსიტეტებში. მან მიიღო დოქტორის ხარისხი მაკგილის უნივერსიტეტში 1991-1993 წლებში მანამ, სანამ წავიდოდა ჰარვარდის უნივერსიტეტში, სადაც თავდაპირველად დამხმარე ასისტენტი იყო, შემდგომში კი ფსიქოლოგიის დეპარტამენტის ასოცირებული პროფესორი გახდა. 1998 წელს პიტერსონი დაბრუნდა კანადაში. აქ ის ფსიქოლოგიის დეპარტამენტის წევრი გახდა ტორონტოს უნივერსიტეტში, რომელშიც დღეს სრული პროფესორია.
პიტერსონის პირველი წიგნი: „მნიშვნელობის რუკები“, გამოქვეყნდა 1999 წელს, ის შეიცავს რამდენიმე აკადემიურ სფეროს, რისი მეშვეობითაც აღწერს რწმენისა და მითების სისტემათა სტრუქტურებს, მათ როლს ადამიანის ემოციების რეგულაციაში, ფსიქოლოგიური მნიშვნელობის, საფუძვლის შექმნაში. ამასთან ისინი განხილულია, როგორც გენოციდის მოტივატორი. მისი მეორე წიგნი, „ცხოვრების 12 წესი“, გამოიცა 2018 წლის იანვარში.
2016 წელს, პეტერსონმა გამოუშვა YouTube ვიდეოების სერია, რომლებშიც აკრიტიკებს კანდის მთავრობის პოლიტკორექტულობას სიტყვის თავისუფლების ფარგლებში. მას დიდ მხარდაჭერას უცხადებს მედიაც, რომლის მიმართ თავად პიტერსენს როგორც ლოიალურ ასევე კრიტიკულ დამოკიდებულებას ამჟღავნებ.
იხ.ვიდეო - წიგნის გაცნობა | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი - 2018 წელს
მას შემდეგ, რაც პიტერსონმა დაამთავრა ფაირვიუს სკოლა 1979 წელს, ის ჩაირიცხა გრანდ პრაირის რეგიონალურ კოლეჯში რათა ესწავლა პოლიტიკის მეცნიერება და ინგლისური ლიტერატურა და ინგლისური ლიტერატურა. მოგვიანებით ის გადავიდა ალბერტას უნივერსიტეტში, სადაც მან მიიღო ხელოვნების ბაკალავრის ხარისხი პოლიტიკის მეცნიერებაში 1982 წელს. ამის შემდეგ მან ერთი წელი დაუთო ევროპაში მოგზაურობს. აქ მან გაიღრმავა ინტერესები ფსიქოლოგიის სფეროში, კონკრეტულად კი ცივი ომისა და XX საუკუნის ევროპული ტოტალიტარიზმის გარშემო გარკვეული პერიოდი ის იტანჯებოდა კოშმარებით, რისი მიზეზიც ბირთვული ომით მიღებული შთაბეჭდილებები იყო. შედეგად, მან აქტიურად დაიწყო მუშაობა ბოროტების თემატიკაზე, იმ მაქსიმალურ სისასტიკეზე, რასაც ადამიანი სჩადის მოცულობა. ის აქტიურად იკვლევდა კარლ გუსტავ იუნგის, ფრიდრიხ ნიცშეს, ალექსანდრე სოლჟენიცინისა და ფიოდორ დოსტოევსკის შემოქმედებას. მოგზაურობის შემდეგ ის დაბრუნდა ალბერტას უნივერსიტეტში და მიიღო ბაკალავრის ხარისხი ფსიქოლოგიაში, 1984 წელს. 1985 წელს, ის გადავიდა მონრეალში და ჩაირიცხა მაკგილის უნივერსიტეტში. აქ მან მიიღო ფსიქოლოგიის დოქტორის ხარისხი კლინიკურ ფსიქოლოგიაში. აქ ის 1993 წლის ივნისამდე მუშაობდა სადოქტორო ნაშრომზე.
იხ. ვიდეო - 1-ლი წესი | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი - ბუნება არის უთანასწორო, ხშირად უხეშია და ხშირად -
უსამართლო. უფრო მეტიც, განა სადმე გეგულებათ სრული თანასწორობა?
უთანასწორობა ბუნების თვისებაა. მოგვწონს თუ არ მოგვწონს, ადამიანში
ბევრია ცხოველური. ბუნების კანონები ადამიანთა საზოგადოებას ისევე ეხება,
როგორც ველურ ბუნებას.
პირადი ცხოვრება
1989 წელს ჯორდან პიტერსონი დაქორწინდა ტამი რობერტსზე. მათ ჰყავთ ერთი ვაჟი და ერთი ქალიშვილი.
პოლიტიკურად, პიტერსონმა თავი კლასიკურ ბრიტანელ ლიბერალად დაასახელა, მისი თქმით სიცრუეა მოსაზრება, რომ ის მარჯვენა ფრთას განეკუთვნება.ის პრაგმატისტი ფილოსოფოსია. 2017 წელს მიცემულ ინტერვიუში მან საკუთარი რელიგიის შესახებ ისაუბრა და განაცხადა, რომ ის ქრისტიანია. პიტერსონი ამბობს, რომ მისი პოზიცია აგნოსტიკურია ღვთის არსებობისადმი და მისი დამოკიდებულება ქრისტიანობისადმი მეტადაა დამყარებული ეთიკურ მნიშვნელობებსა და მიზეზებზე. მან პირადი კონცეპტუალიზაცია ქრისტიანობისადმი რადიკალურად გამიჯნა იმისგან, რაც საქვეყნოდაა აღარებული, თქვა, რომ ქრისტიანის ეთიკური პასუხისმგებლობაა დაემსგავსოს ქრისტეს. როდესაც პიტერსონს ჰკითხეს სჯეროდა თუ არა ღმერთის არსებობის, მან უპასუხა: „ჩემი აზრით, პირდაპირი პასუხი ამ შეკითხვაზე იქნება არა, მაგრამ ვშიშობ, ის შესაძლოა არსებობდეს“. „The Spectator“-ისთვის მიცემულ ინტერვიუში, ტიმ ლოთმა გნაცხადა, რომ პიტერსონი ინსპირირებულიაკარლ გუსტავ იუნგისეული ფილოსოფიით, და აქვს ქრისტიანი ეგზისტენციალისტების მსგავსი შეხედულებები. ლოთმა ასევე თქვა, რომ იტერსონი დიდ პატივს სცემს დაოიზმს, რადგან მისი მიხედვით ცხოვრება არის განსაცდელი ქაოსსა და წესრიგს შორის, და მიიჩნევს, რომ ცხოვრება არ იქნებოდა ასეთ მრავალფეროვანი ამ ორის გარეშე.
იხ. ვიდეო - მე-2 წესი | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი -მოუარე საკუთარ თავს ისე, როგორც ექცევი მას ვის მოვლაზეც პასუხისმგებელი
ხარ. პაციენტების დიდი ნაწილი ან არ იღებს გამოწერილ წამალს, ან არასრულად
იცავს ექიმის რჩევას. ამავე ადამიანებს ვისაც საკუთარი წამლის მიღება ავიწყდებათ, უფრო იშვიათად ავიწყდებათ თავის ძაღლს მისცენ წამალი. ანუ, ხშირად ადამიანები შინაურ ცხოველებს უკეთ უვლიან ვიდრე საკუთარ თავს.
2000 წლიდან, პიტერსონმა დაიწყო საბჭოთა ხელოვნების ნიმუშების შეგროვება. მისი სახლის კედლები დაფარულია სწორედ ამ ნამუშევრებით, რომელსაც ის ინახავს იმ ურთიერთობის სიმბოლოდ, რაც ტოტალიტარულ სახელმწიფოსა და ხელოვნებას შორის არსებობდა, პროპაგანდა რომლის მეშვეობითაც იდეალისტური შეხედულებები ძალადობად და შიშად გენერირდებოდა. 2016 წელს, პიტერსონი გახდა ჩარლზ ჯოზეფის გაფართოებული ოჯახის წევრი, ხელოვანის, რომელმაც მას ზზედმეტსახელად „Alestalagie“ („დიადი მძებნელი“) უწოდა. 2016 წლიდან, პიტერსონი იცავს მკაცრ დიეტას მხოლოდ ხორცითა და ზოგიერთი ბოსტნეულით, რათა გაეკონტროლებინა დეპრესია და ავტოიმუნური პრობლემები, მათ შორის ფსორიაზი და უვეიტი.
იხ. ვიდეო - მე-3 წესი | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი - იმეგობრე მათთან ვისაც კარგი უნდა შენთვის - ადამიანები, რომლებსაც უხარია ჩვენი კარგი, ჩვენი აღმასვლა და ვინც არ მოითმენს ჩვენგან დესტრუქციულობასა და ცინიზმს - ის ხალხი გაგვამხნევებს, რომ კარგი გავუკეთოთ საკუთარ თავს და სხვებს. ასეთი მეგობრები გაგვკიცხავენ და დაგვსჯიან, თუ კარგს არ გავაკეთებთ
პეტერსონის თქმით, 2016 წელს მას ჰქონდა მძიმე აუტოიმუნური რეაქცია საკვებზე და დაუნიშნა კლონაზეპამი, ბენზოდიაზეპინი. მოგვიანებით, იმავე წელს, ის დადიოდა მკაცრ დიეტაზე, რომელიც შედგებოდა მხოლოდ ხორცისა და ბოსტნეულისგან, რომელსაც მისი ქალიშვილი აწინაურებდა, „კვებითი „გავლენის მქონე“ სამედიცინო სერთიფიკატების გარეშე“, ცდილობდა გააკონტროლოს მისი მძიმე დეპრესია და აუტოიმუნური აშლილობა, მათ შორის ფსორიაზი და უვეიტი. 2018 წლის შუა რიცხვებში მან საერთოდ შეწყვიტა ბოსტნეულის ჭამა და განაგრძო მხოლოდ ძროხის, მარილისა და წყლის ჭამა. 2019 წლის აპრილში, კლონაზეპამის მიერ დანიშნული დოზა გაიზარდა, რათა გაუმკლავდეს შფოთვას, რომელიც მას განიცდიდა ცოლის კიბოს დიაგნოზის შედეგად. რამდენიმე თვის შემდეგ მან გააკეთა სხვადასხვა მცდელობა, შეემცირებინა ან მთლიანად შეწყვიტა წამლის მიღება, მაგრამ განიცადა "საშინელი" ბენზოდიაზეპინის მოხსნის სინდრომი. მისი ქალიშვილის თქმით, პეტერსონმა და მისმა ოჯახმა ვერ იპოვეს ექიმები ჩრდილოეთ ამერიკაში, რომლებიც მზად იყვნენ დაეკმაყოფილებინათ მათი მკურნალობის სურვილები, ამიტომ 2020 წლის იანვარში პეტერსონი, მისი ქალიშვილი და მისი ქმარი გაემგზავრნენ მოსკოვში, რუსეთში სამკურნალოდ. იქ ექიმებმა პეტერსონს ორივე ფილტვში პნევმონიის დიაგნოზი დაუსვეს ჩასვლისთანავე და ის სამედიცინო ინდუცირებულ კომაში ჩასვეს რვა დღის განმავლობაში. პეტერსონმა ოთხი კვირა გაატარა ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში, ამ დროის განმავლობაში მან, სავარაუდოდ, გამოავლინა მოტორული უნარების დროებითი დაკარგვა.
იხ. ვიდეო - მე-4 წესი | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი - შეადარე შენი თავი მას ვინც შენ იყავი გუშინ და არა ვინმე სხვას დღეს - შური და ჯიბრი მტკივნეული და დამაზიანებელი გრძნობაა მათთვის ვინც მას განიცდის. შინაგანი ტკივილის გარდა, შურით ან ჯიბრით შეპყრობილმა ადამიანმა შეიძლება სხვას ავნოს.
ოლივერა ბოგუნოვიჩის, მაკლინის საავადმყოფოს ამბულატორიული სერვისების სამედიცინო დირექტორის და ჰარვარდის სამედიცინო სკოლის ფსიქიატრიის ასისტენტ პროფესორის თქმით, ბენზოდიაზეპინების მოხსნის მიღებული გზა, რომელსაც აქვს 80-90% წარმატების მაჩვენებელი, არის დოზის თანდათანობითი შემცირება კურსის განმავლობაში. რამდენიმე თვის. მოწევის ერთბაშად შეწყვეტის მცდელობამ შეიძლება გამოიწვიოს მძიმე გვერდითი მოვლენები და პარადოქსული რეაქცია და არ არის რეკომენდებული.
იხ. ვიდეო - მე-5 წესი | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი - არ მისცე შვილს უფლება გააკეთოს რაიმე ისეთი, რის გამოც ის ნაკლებად მოგეწონება - მშობლებს სრული უფლებამოსილება აქვთ საკუთარი შვილების აღზრდაზე და დიდწილად განსაზღვრავენ როგორნი გამოვლნენ ისინი. ამ კონტექსტში, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ბავშვის აღზრდის საწყისი წლები.
რუსეთში მკურნალობიდან რამდენიმე თვის შემდეგ, პეტერსონი და მისი ოჯახი საცხოვრებლად ბელგრადში, სერბეთში გადავიდნენ შემდგომი მკურნალობისთვის. 2020 წლის ივნისში, პეტერსონი პირველად გამოჩნდა საჯაროდ ერთ წელზე მეტი ხნის განმავლობაში, როდესაც ის გამოჩნდა მისი ქალიშვილის პოდკასტში, ჩაწერილი ბელგრადში. მან თქვა, რომ "დაბრუნდა ჩემს ჩვეულებრივ მეთან", გარდა დაღლილობის გრძნობისა და ფრთხილი ოპტიმისტური იყო მისი პერსპექტივების მიმართ. მან ასევე თქვა, რომ სურდა ხალხის გაფრთხილება ბენზოდიაზეპინის ხანგრძლივი გამოყენების საშიშროების შესახებ. 2020 წლის აგვისტოში, მისმა ქალიშვილმა გამოაცხადა, რომ მამამისს დაავადდა COVID-19 სერბეთში ყოფნის დროს საავადმყოფოში ყოფნის დროს. ორი თვის შემდეგ, პეტერსონმა გამოაქვეყნა YouTube ვიდეო, რათა აცნობოს მაყურებელს, რომ ის სახლში დაბრუნდა და უახლოეს მომავალში აპირებდა მუშაობის განახლებას.
იხ. ვიდეო - მე-6 წესი | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი - ცხოვრებას და დიდ მიზნებთან შეჭიდებას ნამდვილად აქვს აზრი. თუმცა იქამდე საჭიროა, პირველ რიგში, ადამიანმა შედარებით მცირე არეალი - საკუთარი პირადი სივრცე მოიყვანოს წესრიგში. ამ პროცესში მოპოვებული შინაგანი სიმშვიდე კი ხელს უწყობს უფრო ძნელი დაბრკოლებების გადალახვას