суббота, 12 февраля 2022 г.

ჯორდან პიტერსონი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                         ჯორდან პიტერსონი

 (ნგლ. Jordan Peterson; დ. 12 ივნისი1962) — კანადელი კლინიკური ფსიქოლოგი და ფსიქოლოგიის პროფესორი ტორონტოს უნივერსიტეტში. მისი სწავლების სფეროებია პათოფსიქოლოგიასოციალური ფსიქოლოგია და პიროვნების ფსიქოლოგია. მისი ინტერესის სფეროებია რელიგიის ფსიქოლოგია და ფსიქოიდეოლოგიური რწმენა, პიროვნებისა და საკუთარი თავის წარდგენის ფსიქოლოგია.

პიტერსონი სწავლობდა ალბერტასა და მაკგილის უნივერსიტეტებში. მან მიიღო დოქტორის ხარისხი მაკგილის უნივერსიტეტში 1991-1993 წლებში მანამ, სანამ წავიდოდა ჰარვარდის უნივერსიტეტში, სადაც თავდაპირველად დამხმარე ასისტენტი იყო, შემდგომში კი ფსიქოლოგიის დეპარტამენტის ასოცირებული პროფესორი გახდა. 1998 წელს პიტერსონი დაბრუნდა კანადაში. აქ ის ფსიქოლოგიის დეპარტამენტის წევრი გახდა ტორონტოს უნივერსიტეტში, რომელშიც დღეს სრული პროფესორია.

პიტერსონის პირველი წიგნი: „მნიშვნელობის რუკები“, გამოქვეყნდა 1999 წელს, ის შეიცავს რამდენიმე აკადემიურ სფეროს, რისი მეშვეობითაც აღწერს რწმენისა და მითების სისტემათა სტრუქტურებს, მათ როლს ადამიანის ემოციების რეგულაციაში, ფსიქოლოგიური მნიშვნელობის, საფუძვლის შექმნაში. ამასთან ისინი განხილულია, როგორც გენოციდის მოტივატორი. მისი მეორე წიგნი, „ცხოვრების 12 წესი“, გამოიცა 2018 წლის იანვარში.

2016 წელს, პეტერსონმა გამოუშვა YouTube ვიდეოების სერია, რომლებშიც აკრიტიკებს კანდის მთავრობის პოლიტკორექტულობას სიტყვის თავისუფლების ფარგლებში. მას დიდ მხარდაჭერას უცხადებს მედიაც, რომლის მიმართ თავად პიტერსენს როგორც ლოიალურ ასევე კრიტიკულ დამოკიდებულებას ამჟღავნებ.

იხ.ვიდეო - წიგნის გაცნობა | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი - 2018 წელს

გამოსცა. პიტერსონი კანადელი პრაქტიკოსი ფსიქოლოგი და ფსიქოლოგიის
პროფესორია. მისი წიგნის 3 მილიონზე მეტი ასლია გაყიდული და ბესტსელერია
კანადაში, ამერიკის შეერთებულ შტატებში და დიდ ბრიტანეთში

მას შემდეგ, რაც პიტერსონმა დაამთავრა ფაირვიუს სკოლა 1979 წელს, ის ჩაირიცხა გრანდ პრაირის რეგიონალურ კოლეჯში რათა ესწავლა პოლიტიკის მეცნიერება და ინგლისური ლიტერატურა და ინგლისური ლიტერატურა. მოგვიანებით ის გადავიდა ალბერტას უნივერსიტეტში, სადაც მან მიიღო ხელოვნების ბაკალავრის ხარისხი პოლიტიკის მეცნიერებაში 1982 წელს. ამის შემდეგ მან ერთი წელი დაუთო ევროპაში მოგზაურობს. აქ მან გაიღრმავა ინტერესები ფსიქოლოგიის სფეროში, კონკრეტულად კი ცივი ომისა და XX საუკუნის ევროპული ტოტალიტარიზმის გარშემო გარკვეული პერიოდი ის იტანჯებოდა კოშმარებით, რისი მიზეზიც ბირთვული ომით მიღებული შთაბეჭდილებები იყო. შედეგად, მან აქტიურად დაიწყო მუშაობა ბოროტების თემატიკაზე, იმ მაქსიმალურ სისასტიკეზე, რასაც ადამიანი სჩადის მოცულობა. ის აქტიურად იკვლევდა კარლ გუსტავ იუნგისფრიდრიხ ნიცშესალექსანდრე სოლჟენიცინისა და ფიოდორ დოსტოევსკის შემოქმედებას. მოგზაურობის შემდეგ ის დაბრუნდა ალბერტას უნივერსიტეტში და მიიღო ბაკალავრის ხარისხი ფსიქოლოგიაში1984 წელს. 1985 წელს, ის გადავიდა მონრეალში და ჩაირიცხა მაკგილის უნივერსიტეტში. აქ მან მიიღო ფსიქოლოგიის დოქტორის ხარისხი კლინიკურ ფსიქოლოგიაში. აქ ის 1993 წლის ივნისამდე მუშაობდა სადოქტორო ნაშრომზე.

იხ. ვიდეო - 1-ლი წესი | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი - ბუნება არის უთანასწორო, ხშირად უხეშია და ხშირად -

უსამართლო. უფრო მეტიც, განა სადმე გეგულებათ სრული თანასწორობა?

უთანასწორობა ბუნების თვისებაა. მოგვწონს თუ არ მოგვწონს, ადამიანში

ბევრია ცხოველური. ბუნების კანონები ადამიანთა საზოგადოებას ისევე ეხება,

როგორც ველურ ბუნებას.




                                                             პირადი ცხოვრება

1989 წელს ჯორდან პიტერსონი დაქორწინდა ტამი რობერტსზე. მათ ჰყავთ ერთი ვაჟი და ერთი ქალიშვილი.

პოლიტიკურად, პიტერსონმა თავი კლასიკურ ბრიტანელ ლიბერალად დაასახელა, მისი თქმით სიცრუეა მოსაზრება, რომ ის მარჯვენა ფრთას განეკუთვნება.ის პრაგმატისტი ფილოსოფოსია. 2017 წელს მიცემულ ინტერვიუში მან საკუთარი რელიგიის შესახებ ისაუბრა და განაცხადა, რომ ის ქრისტიანია. პიტერსონი ამბობს, რომ მისი პოზიცია აგნოსტიკურია ღვთის არსებობისადმი და მისი დამოკიდებულება ქრისტიანობისადმი მეტადაა დამყარებული ეთიკურ მნიშვნელობებსა და მიზეზებზე. მან პირადი კონცეპტუალიზაცია ქრისტიანობისადმი რადიკალურად გამიჯნა იმისგან, რაც საქვეყნოდაა აღარებული, თქვა, რომ ქრისტიანის ეთიკური პასუხისმგებლობაა დაემსგავსოს ქრისტეს. როდესაც პიტერსონს ჰკითხეს სჯეროდა თუ არა ღმერთის არსებობის, მან უპასუხა: „ჩემი აზრით, პირდაპირი პასუხი ამ შეკითხვაზე იქნება არა, მაგრამ ვშიშობ, ის შესაძლოა არსებობდეს“. „The Spectator“-ისთვის მიცემულ ინტერვიუში, ტიმ ლოთმა გნაცხადა, რომ პიტერსონი ინსპირირებულიაკარლ გუსტავ იუნგისეული ფილოსოფიით, და აქვს ქრისტიანი ეგზისტენციალისტების მსგავსი შეხედულებები. ლოთმა ასევე თქვა, რომ იტერსონი დიდ პატივს სცემს დაოიზმს, რადგან მისი მიხედვით ცხოვრება არის განსაცდელი ქაოსსა და წესრიგს შორის, და მიიჩნევს, რომ ცხოვრება არ იქნებოდა ასეთ მრავალფეროვანი ამ ორის გარეშე.

იხ. ვიდეო - მე-2 წესი | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი -მოუარე საკუთარ თავს ისე, როგორც ექცევი მას ვის მოვლაზეც პასუხისმგებელი

ხარ. პაციენტების დიდი ნაწილი ან არ იღებს გამოწერილ წამალს, ან არასრულად

იცავს ექიმის რჩევას. ამავე ადამიანებს ვისაც საკუთარი წამლის მიღება ავიწყდებათ, უფრო იშვიათად ავიწყდებათ თავის ძაღლს მისცენ წამალი. ანუ, ხშირად ადამიანები შინაურ ცხოველებს უკეთ უვლიან ვიდრე საკუთარ თავს.

 



2000 წლიდან, პიტერსონმა დაიწყო საბჭოთა ხელოვნების ნიმუშების შეგროვება. მისი სახლის კედლები დაფარულია სწორედ ამ ნამუშევრებით, რომელსაც ის ინახავს იმ ურთიერთობის სიმბოლოდ, რაც ტოტალიტარულ სახელმწიფოსა და ხელოვნებას შორის არსებობდა, პროპაგანდა რომლის მეშვეობითაც იდეალისტური შეხედულებები ძალადობად და შიშად გენერირდებოდა. 2016 წელს, პიტერსონი გახდა ჩარლზ ჯოზეფის გაფართოებული ოჯახის წევრი, ხელოვანის, რომელმაც მას ზზედმეტსახელად „Alestalagie“ („დიადი მძებნელი“) უწოდა. 2016 წლიდან, პიტერსონი იცავს მკაცრ დიეტას მხოლოდ ხორცითა და ზოგიერთი ბოსტნეულით, რათა გაეკონტროლებინა დეპრესია და ავტოიმუნური პრობლემები, მათ შორის ფსორიაზი და უვეიტი.

იხ. ვიდეო - მე-3 წესი | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი -  იმეგობრე მათთან ვისაც კარგი უნდა შენთვის - ადამიანები,  რომლებსაც უხარია ჩვენი კარგი, ჩვენი აღმასვლა და ვინც არ მოითმენს ჩვენგან დესტრუქციულობასა და ცინიზმს - ის ხალხი გაგვამხნევებს, რომ კარგი გავუკეთოთ საკუთარ თავს და სხვებს. ასეთი მეგობრები გაგვკიცხავენ და დაგვსჯიან, თუ კარგს არ გავაკეთებთ




პეტერსონის თქმით, 2016 წელს მას ჰქონდა მძიმე აუტოიმუნური რეაქცია საკვებზე და დაუნიშნა კლონაზეპამი, ბენზოდიაზეპინი. მოგვიანებით, იმავე წელს, ის დადიოდა მკაცრ დიეტაზე, რომელიც შედგებოდა მხოლოდ ხორცისა და ბოსტნეულისგან, რომელსაც მისი ქალიშვილი აწინაურებდა, „კვებითი „გავლენის მქონე“ სამედიცინო სერთიფიკატების გარეშე“, ცდილობდა გააკონტროლოს მისი მძიმე დეპრესია და აუტოიმუნური აშლილობა, მათ შორის ფსორიაზი და უვეიტი. 2018 წლის შუა რიცხვებში მან საერთოდ შეწყვიტა ბოსტნეულის ჭამა და განაგრძო მხოლოდ ძროხის, მარილისა და წყლის ჭამა. 2019 წლის აპრილში, კლონაზეპამის მიერ დანიშნული დოზა გაიზარდა, რათა გაუმკლავდეს შფოთვას, რომელიც მას განიცდიდა ცოლის კიბოს დიაგნოზის შედეგად. რამდენიმე თვის შემდეგ მან გააკეთა სხვადასხვა მცდელობა, შეემცირებინა ან მთლიანად შეწყვიტა წამლის მიღება, მაგრამ განიცადა "საშინელი" ბენზოდიაზეპინის მოხსნის სინდრომი. მისი ქალიშვილის თქმით, პეტერსონმა და მისმა ოჯახმა ვერ იპოვეს ექიმები ჩრდილოეთ ამერიკაში, რომლებიც მზად იყვნენ დაეკმაყოფილებინათ მათი მკურნალობის სურვილები, ამიტომ 2020 წლის იანვარში პეტერსონი, მისი ქალიშვილი და მისი ქმარი გაემგზავრნენ მოსკოვში, რუსეთში სამკურნალოდ. იქ ექიმებმა პეტერსონს ორივე ფილტვში პნევმონიის დიაგნოზი დაუსვეს ჩასვლისთანავე და ის სამედიცინო ინდუცირებულ კომაში ჩასვეს რვა დღის განმავლობაში. პეტერსონმა ოთხი კვირა გაატარა ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში, ამ დროის განმავლობაში მან, სავარაუდოდ, გამოავლინა მოტორული უნარების დროებითი დაკარგვა.

იხ. ვიდეო - მე-4 წესი | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი - შეადარე შენი თავი მას ვინც შენ იყავი გუშინ და არა ვინმე სხვას დღეს - შური და ჯიბრი მტკივნეული და დამაზიანებელი გრძნობაა მათთვის ვინც მას განიცდის. შინაგანი ტკივილის გარდა, შურით ან ჯიბრით შეპყრობილმა ადამიანმა შეიძლება სხვას ავნოს.


ოლივერა ბოგუნოვიჩის, მაკლინის საავადმყოფოს ამბულატორიული სერვისების სამედიცინო დირექტორის და ჰარვარდის სამედიცინო სკოლის ფსიქიატრიის ასისტენტ პროფესორის თქმით, ბენზოდიაზეპინების მოხსნის მიღებული გზა, რომელსაც აქვს 80-90% წარმატების მაჩვენებელი, არის დოზის თანდათანობითი შემცირება კურსის განმავლობაში. რამდენიმე თვის. მოწევის ერთბაშად შეწყვეტის მცდელობამ შეიძლება გამოიწვიოს მძიმე გვერდითი მოვლენები და პარადოქსული რეაქცია და არ არის რეკომენდებული.

იხ. ვიდეო - მე-5 წესი | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი - არ მისცე შვილს უფლება გააკეთოს რაიმე ისეთი, რის გამოც ის ნაკლებად მოგეწონება - მშობლებს სრული უფლებამოსილება აქვთ საკუთარი შვილების აღზრდაზე და დიდწილად განსაზღვრავენ როგორნი გამოვლნენ ისინი. ამ კონტექსტში, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ბავშვის აღზრდის საწყისი წლები.


რუსეთში მკურნალობიდან რამდენიმე თვის შემდეგ, პეტერსონი და მისი ოჯახი საცხოვრებლად ბელგრადში, სერბეთში გადავიდნენ შემდგომი მკურნალობისთვის. 2020 წლის ივნისში, პეტერსონი პირველად გამოჩნდა საჯაროდ ერთ წელზე მეტი ხნის განმავლობაში, როდესაც ის გამოჩნდა მისი ქალიშვილის პოდკასტში, ჩაწერილი ბელგრადში. მან თქვა, რომ "დაბრუნდა ჩემს ჩვეულებრივ მეთან", გარდა დაღლილობის გრძნობისა და ფრთხილი ოპტიმისტური იყო მისი პერსპექტივების მიმართ. მან ასევე თქვა, რომ სურდა ხალხის გაფრთხილება ბენზოდიაზეპინის ხანგრძლივი გამოყენების საშიშროების შესახებ. 2020 წლის აგვისტოში, მისმა ქალიშვილმა გამოაცხადა, რომ მამამისს დაავადდა COVID-19 სერბეთში ყოფნის დროს საავადმყოფოში ყოფნის დროს. ორი თვის შემდეგ, პეტერსონმა გამოაქვეყნა YouTube ვიდეო, რათა აცნობოს მაყურებელს, რომ ის სახლში დაბრუნდა და უახლოეს მომავალში აპირებდა მუშაობის განახლებას.

იხ. ვიდეო - მე-6 წესი | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი - ცხოვრებას და დიდ მიზნებთან შეჭიდებას ნამდვილად აქვს აზრი. თუმცა იქამდე საჭიროა, პირველ რიგში, ადამიანმა შედარებით მცირე არეალი - საკუთარი პირადი სივრცე მოიყვანოს წესრიგში. ამ პროცესში მოპოვებული შინაგანი სიმშვიდე კი ხელს უწყობს უფრო ძნელი დაბრკოლებების გადალახვას

იხ. ვიდეო - მე-7 წესი | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი - ტკივილი და მძიმე შრომა ადამიანის ცხოვრების განუყოფელი ნაწილია. ადამიანს ყოველდღიურად აქვს არჩევანი: გაიღოს მსხვერპლი და იშრომოს, რათა სამომავლოდ მიიღოს უფრო დიდი სარგებელი ან თავი აარიდოს ძნელ საქმეს და იპოვოს იმწუთიერი კმაყოფილება. ჩნდება დილემა - ვაკეთოთ ღირებული თუ ხელსაყრელი?
იხ. ვიდეო - მე-8 წესი | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი - ილაპარაკე სიმართლე, ან სულ მცირე, არ იცრუო - ადამიანებს ხშირად გვიწევს არჩევანის გაკეთება ერთის მხრივ, ვილაპარაკოთ სიმართლე, რაც შესაძლებელია ვინმეს არ მოეწონოს და მეორეს მხრივ, ვიცრუოთ, რაც იმ მომენტში საჭიროდ ან მომგებიანად შეიძლება ჩანდეს.
იხ. ვიდეო - მე-9 წესი | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი - მოსმენის საუკეთესო ფორმაა დიალოგი, როდესაც ადამიანები გონებაგახსნილნი არიან სასაუბრისას, გულწრფელად ინტერესდებიან მეორე მხარის ხედვით და რიგრიგობით ამბობენ სათქმელს. ასეთი გზით მოსაუბრე ადამიანები ხვდებიან, რომ ის, რაც არ იციან უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე ის, რაც იციან.
იხ. ვიდეო - მე-10 წესი | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი - სათქმელის სწორად ჩამოყალიბება და თქმა დაფიქრებას და რისკის აღებას მოითხოვს. უთქმელობა რისკს აგვარიდებს, მაგრამ შეიძლება ცუდი წაახალისოს. რა ჯობია - ვთქვათ როდესაც რაიმე პრობლემას ვაწყდებით, თუ ჩუმად გადავდოთ სათქმელი მომავლისთვის?
იხ. ვიდეო - მე-11 წესი | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი - ბავშვებს ურჩევნიათ, რომ მათი სათამაშო ადგილი რამდენადმე სახიფათო იყოს, რომ ეს მათთვის გამოწვევასა და ინტერესს წარმოადგენდეს. მოზრდილებსაც და ბავშვებსაც უნდათ, რომ ატარონ მანქანა, იარონ და ითამაშონ ისე, რომ თავიანთ საწადელს მიაღწიონ და თან ეს მათი შესაძლებლობების კიდესთან ახლოს იყოს. ზღვართან ახლოს სიარული ადამიანებს განვითარებაში ეხმარება.
იხ. ვიდეო - მე-12 წესი | ცხოვრების 12 წესი ქაოსის ანტიდოტი - ჯორდან პიტერსონი - ადამიანი მდგრადი არსებაა, მას შეუძლია გაუძლოს დიდ ტკივილსა და დანაკარგებს, მაგრამ ამ ყველაფრისთვის სჭირდება მუდმივი რწმენა არსებობის სიკარგეში. ამ რწმენის დაკარგვა გზის აბნევის ტოლფასია.


























четверг, 10 февраля 2022 г.

The Forsyte Saga (ტელესერიალი 2002)

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

  The Forsyte Saga (ტელესერიალი 2002) 

The Forsyte Saga არის ბრიტანული დრამატული სატელევიზიო სერიალი, რომელიც დაფუძნებულია ჯონ გალსვორტის ტრილოგიაზე The Forsyte Saga. წიგნები ტელევიზიისთვის ადაპტირებულია Granada Television-ის მიერ. ფილმის ადაპტაციის პირველი ნაწილი გამოვიდა ITV-ზე 2002 წლის გაზაფხულზე, ხოლო მეორე ნაწილი 2003 წლის ზაფხულის დასაწყისში
The Forsyte Saga-ს 2002 წლის ვერსიის შემქმნელებმა იცოდნენ, რომ ტრილოგიის ნებისმიერი ახალი სპექტაკლი შედარებას ექვემდებარებოდა 1967 წლის ვერსიასთან, რომელიც ადგენს პერიოდული დრამის სტანდარტს მომდევნო ოცდახუთი წლის განმავლობაში. მინისერიალის იდეა თავდაპირველად ITV-ს რეჟისორს დევიდ ლიდიმენტს მოჰყვა, რომელიც მიიპყრო Forsyte Saga-ს რომანებმა არა მხოლოდ როგორც დიდი მიღწევა ინგლისურ ლიტერატურაში, არამედ მათი სიმბოლური მნიშვნელობის გამო ბრიტანული ტელევიზიისთვის. თავიდანვე Granada Television-მა შეიმუშავა დიდი სატელევიზიო პროექტი, რომელიც ვერ ჯდებოდა ორნაწილიან ფილმში. თავდაპირველად იგეგმებოდა სერიალის ორი სეზონის გადაღება: ითვლებოდა, რომ პირველი სეზონი იქნებოდა Forsyte Saga-ს ადაპტაცია, ხოლო მეორეს ერქვა თანამედროვე კომედია. სიტა უილიამსი შეუერთდა პროექტს 1999 წლის ბოლოს და 2000 წლის დასაწყისში, აწარმოებდა მოლაპარაკებებს მწერლებთან და მუშაობდა ადაპტაციაზე. კასტინგი 2001 წელს დაიწყო; უპირველეს ყოვლისა, მსახიობებს ეძებდნენ სომსის, აირინის და ბოსინის მთავარ როლებს. უილიამსმა დაინახა დემიან ლუისი სატელევიზიო სერიალში Band of Brothers და მიიწვია სოამს ფორსაიტი მთავარ როლზე. მინისერიალის წარმოებისთვის დამატებითი დაფინანსება უზრუნველყოფდა WGBH-TV-ს, რომელიც ეკუთვნის ამერიკულ რადიოსადგურ PBS-ს, რადგან 1967 წლის BBC-ის ვერსია წარმატებული იყო PBS-ზე 1970-იანი წლების დასაწყისში
იხ. ვიდეო - Сага о Форсайтах 1 серия
იხ. ვიდეო 2 სერია
იხ ვიდეო 3 სერია
იხ. ვიდეო 4 სერია
იხ. ვიდეო 5 სერია
იხ. ვიდეო 6 სერია
იხ. ვიდეო 7 სერია
იხ. ვიდეო 8 სერია

იხ. ვიდეო 9 სერია
იხ. ვიდეო 10 სერია







ჯონ გოლზუორთი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                           ჯონ გოლზუორთი

 (ინგლ. John Galsworthy; დ. 14 აგვისტო1867ლონდონი ― გ. 31 იანვარი1933, იქვე) — ინგლისელი მწერალი. ნობელის პრემიის ლაურეატი (1932).

ცნობილი ლონდონელი ვექილის შვილი ჯონ გოლზუორთი დაიბადა 1867 წელს. დაამთავრა საშუალო კლასის წარმომადგენელთა შვილებისათვის განკუთვნილი პრივილეგირებული სასწავლებელი და ოქსფორდის უნივერსიტეტის იურიდიული ფაკულტეტი. მშობლების და პირადად მისი სურვილი იყო საფუძვლიანად შეესწავლა საზღვაო სამართალი, რის გამოც ორი თუ სამი წელი სავაჭრო გემზე მოგზაურობაში გაატარა. ასე შემოიარა ევროპა, სამხრეთი არქიპელაგი, ავსტრალიააშშ და რუსეთი. ბეჭდვა 1897 წლიდან დაიწყო. გოლზუორთიმ ლიტერატურის თითქმის ყველა ჟანრში მოსინჯა თავისი კალმის ძალა. ნოველებსა და პიესებში მწერალმა მრავალი დასამახსოვრებელი სახე გამოკვეთა. იგი, როგორც ჭეშმარიტ რეალისტს შეჰფეროდა, თვალს არ არიდებდა არც სოციალურ ყოფით ამბებს. სწორედ ამ სოც-ფსიქოლოგიურ თემათა სიუხვემ განაპირობა მისი, როგორც მწერლისა და დრამატურგის წარმატება.

ჯონ გოლზუორთი იმ რჩეულ, მცირერიცხვოვან მწერალთა ჯგუფს ეკუთვნის, რომლის კალამმა მომავალ თაობებს და ისტორიის ანალებს სამუდამოდ შემოუნახა გარდასულ დროში მცხოვრებ ადამიანთა ფერუცვლელი, ამაღლებული სიყვარულის განცდის წადილი, მისკენ ლტოლვა. მწერალმა დაურიდებლად აღწერა აგრეთვე ადამიანთა სულმდაბალი, ანგარებიანი, ეგოისტური მიდრეკილებანი. გოლზუორთიმ უკვდავი ფუნჯით დაგვისურათხატა XIX საუკუნის დასასრულსა და XX საუკუნის გარიჟრაჟზე ბრიტანეთის კუნძულების საშუალო კლასის და მისი ზედაფენის წარმონადგენელთა პიროვნული ცხოვრების ამბები და საზოგადოებრივი ურთიერთობანი. და როგორც პირადად თვითონ უყვარდა თქმა: ქაღალდზე შემოუნახა ისტორიას ადამიანები, მათი ურთიერთობანი და განცდები ისე, როგორც ჰერმეტულად დახურულ ქილებში პომიდორს ინახავენ საკუთარ წვენში... ჩვენი ეპოქით დაინტერესებულ მკითხველს შეუძლია მათი იქიდან ამოღება, ხილვა, ფერის, გემოსა და სურნელის შეგრძნება”.

დიდი ყურადღება მიიქცია მწერლის პირველივე პიესამ ვერცხლის კოლოფი. ამ პიესაში გოლზუორთიმ ამხილა ბურჟუაზიულ კანონმდებელთა ფარისევლობა. პიესაში სრულიად აშკარად ჩანს, რომ ინგლისის სასამართლლოს ორი კანონი გააჩნია, ერთს, უფრო ლმობიერს შეძლებულთათვის იყენებს, მეორეს, უფრო მკაცრსა და პირქუშს - ღარიბების წინააღმდეგ. ამ თემის გაღრმავებასა და ინგლისის სასამართლოს კიდევ უფრო ულმობელ მხილებას ეძღვნება პიესა მართლმსაჯულება. გოლზოურთი ინგლისელ მწერალთა შორის ის პიონერია, ვინც თავისი პიესის ”ბრძოლის” გმირებად მუშათა კლასის წარმომადგენლები გამოიყვანა.

გოლზუორთის კალამს მრავალი პიესა ეკუთვნის. მათი რიცხვი ოცდაათამდე აღწევს. მის მეგობარსა და სახელგანთქმულ კრიტიკოსს ედვარდ გარნეთს მწერლის პიესები და ნოველები ფორსაიტების საგის ტოლფასოვნად მიაჩნდა. გოლზუორთის ნოველები ერთიანად სოციალ-ფსიქოლოგიურია.

იხ. ვიდეო  - Известные люди Джон Голсуорси Док фильм

გალსვორტის მიერ 1897 წელს გამოცემული პირველი წიგნი იყო მოთხრობების კრებული "ოთხი ქარიდან". მას მოჰყვა „პოეტური თავის ტრაგედიაში“, ჯოზეფ კონრადის მიმოხილვით, რომელმაც მას მაღალი შეფასება მისცა, რომანი „ჯოსლინი“. ეს ორი და რამდენიმე შემდგომი ნაშრომი მის მიერ გამოქვეყნდა ჯონ სინჯონის სახელით. მისი პირველი პიესა, ვერცხლის ყუთი, გამოჩნდა 1906 წელს და წარმატებული იყო, რასაც მოჰყვა იმავე წელს The Owner, პირველი წიგნი Forsyte-ის ტრილოგიაში. მიუხედავად იმისა, რომ გალსვორთი წერდა პიესებსაც და რომანებსაც, ამ პერიოდში მაინც ამჯობინებდა სპექტაკლებზე მუშაობას, რომელთა მთავარი თემა, როგორც იმდროინდელი სხვა მწერლების მსგავსად, კლასობრივი და სოციალური ურთიერთობები იყო. გალსვორტი ასევე პოპულარული გახდა, როგორც დრამატურგი. მისი პიესები ეხებოდა საზოგადოებაში არსებული უთანასწორობის და ღარიბების მიმართ უსამართლობის პრობლემებს. პიესაში „ვერცხლის ყუთი“ (1906 წ.) ითქვა, რომ ერთი კანონია მდიდრებისთვისაც და ღარიბებისთვისაც, ხოლო პიესაში „სამართლიანობა“ მწერალი სასამართლო რეფორმის მომხრე იყო. გალსვორტის შემოქმედების მთავარი თემა მესაკუთრეთა და საკუთრების სამყაროა, რომელიც ადამიანებს თავის მონებად აქცევს. ეს სამყარო ეწინააღმდეგება სილამაზისა და თავისუფლების სამყაროს. ასე, მაგალითად, რომანში "ვილა რუბეინი" კონფლიქტი ვითარდება მხატვრის სამყაროს ბურჟუაზიულ სამყაროსთან შეჯახების გარშემო, რომელშიც ადამიანის მთავარი ღირებულება მისი სიმდიდრეა. თუმცა, გალსვორტი ახლა უფრო ცნობილია თავისი რომანებით, განსაკუთრებით The Forsyte Saga, ტრილოგიით ამავე სახელწოდების ოჯახის შესახებ. დაწერილი 1906 და 1921 წლებში, ეს არის ერთგვარი პარალელი თომას მანის ბუდენბრუკებთან. გალსვორთი რომანს სოციალურ კამათად უყურებდა. მას, როგორც მწერლის მოვალეობად მიაჩნდა საზოგადოების პრობლემის შესწავლა, მაგრამ არა გამოსავლის წარმოჩენა. თავად ავტორმა აღიარა, რომ „საგის“ დაწერამდე ხელახლა წაიკითხა კიპლინგი, ზოლა, ტურგენევი, ტოლსტოი და ფლობერი. ამ ტრილოგიაში, ისევე როგორც სხვა რომანებში, დაწვრილებით არის აღწერილი სოციალური კლასების, განსაკუთრებით კი საშუალო დონის ფენის ცხოვრება. მიუხედავად მისი პერსონაჟების მიმართ სიმპათიისა, გალსვორტი აჩვენებს მათ იზოლაციას, სნობობას, სიხარბეს და ზოგჯერ საეჭვო მორალურ პრინციპებს. ის ითვლება ერთ-ერთ პირველ ედვარდიელ მწერალთაგან, ვინც ეჭვქვეშ აყენებს სოციალურ იდეალებს ადრე ვიქტორიანულ ლიტერატურაში. მიუხედავად იმისა, რომ გალსვორტიმ აჩვენა ცვლილებები ინგლისში საშუალო კლასის ოჯახში, ის თავად საუბრობდა იმაზე, რომ ინგლისური საზოგადოება ცოტათი შეიცვალა. საგა მიჰყვება ბრიტანეთის საშუალო კლასის სამ თაობას 1914 წლამდე. ფორსაიტის ისტორია შეიქმნა არტურ გალსვორტის, მწერლის ბიძაშვილის მიხედვით. ასე რომ, მოვლენა, როდესაც სომსმა გააუპატიურა ცოლი, ეფუძნება რეალურ მოვლენებს, რომლებიც მოხდა ადასა და მის ყოფილ ქმარს არტურთან. რომან როლანმა, ჟან-კრისტოფის ავტორმა, გამოიგონა ტექნიკური ტერმინი რომანი-მდინარე მსგავსი რომანების აღსაწერად, რომლებიც შეიძლება ცალკე წაიკითხოთ, მაგრამ მაინც ერთსა და იმავე თემას ეხება. ფორსაიტები, როგორც მთავარი გმირები, ჩნდებიან მოთხრობაში "ფორსაიტის გადარჩენა" და სპექტაკლში "ცივილიზებული". სწორედ მათში ჩნდება Forsytes-ის, როგორც მფლობელების თვისებები. რომანში „ფარისელების კუნძული“ ავტორი ავლენს ბურჟუას თვალთმაქცობას, რომელიც იმალება პატივმოყვარეობის ნიღბის მიღმა. კუნძულის მეტაფორაში ავტორი გმობს მთელ ინგლისს თავისი თვალთმაქც პოლიტიკოსებით, საეკლესიო მოღვაწეებით, მეცნიერებითა და ხელოვანებით. გალსვორთი თავს რეალისტად აფასებდა და გამოსახულების სინამდვილეს ეგრეთ წოდებულ „სუფთა ხელოვნებას“ უპირისპირებდა, ცრუ თვლიდა მას. ხელოვნების დანიშნულებაზე, რაზეც მან ისაუბრა თავის სტატიებში "ალეგორია მწერლის შესახებ", "ნისლიანი აზრები ხელოვნებაზე", ასევე "ხელოვნება და ომი", მან განიხილა ხელოვნების სოციალური მიზანი და შთაგონება ცხოვრებიდან. როგორც რომანისტმა, გალსვორტიმ მნიშვნელოვანი მიიჩნია გმირის ცხოვრებას, მის პერსონაჟსა და მის აზრს შორის ურთიერთობის დაფიქსირება. რომანის ყველაზე მნიშვნელოვანი პირობაა რომანის „სიცოცხლის ჭეშმარიტი“ გმირის არსებობა. თავის საქმიანობაში ის მხარს უჭერდა ბევრ რეფორმას, მათ შორის სასამართლო სისტემის რეფორმას, ქალთა უფლებებისთვის ბრძოლას, ცხოველთა უფლებებისთვის ბრძოლას და ცენზურის წინააღმდეგობას. ჯონ გალსვორტი იყო 20 რომანის, 27 პიესის, 3 პოეზიის კრებულის, 173 მოთხრობის, 5 ესეის, 700 წერილისა და მრავალი სხვა ჩანახატის ავტორი სხვადასხვა თემაზე. მისი ნამუშევრების პოპულარობა შემცირდა ავტორის გარდაცვალების შემდეგ, მის ნამუშევრებს თავს დაესხნენ ლოურენს და ვირჯინია ვულფებს, მაგრამ 1967 წელს The Forsyte Saga-ს წარმატებულმა ადაპტაციამ გააჩინა ინტერესი მისი ნამუშევრების მიმართ. გალსვორტიმ გავლენა მოახდინა თომას მანის შემოქმედებაზე, ავტორის ნამუშევრები ფართოდ იყო ცნობილი საფრანგეთსა და რუსეთში
იხ. ვიდეო - Biography of John Galsworthy || famous novelist and writer







Oxygene

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                               Oxygene

ფრანგი ელექტრონული მუსიკოს ჟან-მიშელ ჟარის 1976 წლის სტუდიური ალბომი. ეს არის მისი ყველაზე ცნობილი და ყველაზე წარმატებული ალბომი, რომელიც ჩაწერილია ჟარის შინაურ სტუდიაში, ანალოგურ და ელექტრონულ ინსტრუმენტებზე.

იხ. ვიდეო - Jean-Michel Jarre - Oxygene, Pt. 4

თავდაპირველად ჟარს გაუჭირდა დისკის გამოცემა. ალბომი მთლიანად ინსტრუმენტულია და რთული იყო ამ დისკიდან სარეკლამო სინგლის ამორჩევა. გამოსვლის შემდეგ იგი იქცა ელექტრონული მუსიკის ერთ-ერთ სავიზიტო ბარათად და გაიყიდა 15 მილიონი ასლის ოდენობით.

იმდროინდელი ელექტრონული ალბომების გვერდით, მაგალითად, Kraftwerk-ის რთულ, ფუტურისტულ ჟღერადობასთან, ან კოსმიურ Tangerine Dream-თან შედარებით, ეს ალბომი უფრო თავისუფალი, მელოდიური და კიდევ უფრო დამაჯერებლად კოსმიური ჟღერადობის იყო.

Oxygene (ნაწილი II) ცნობილი გახდა ავსტრალიურ ფილმში გალიპოლი შეტანის შემდეგ. Oxygene (ნაწილი IV) გამოიცა სინგლის სახით და იქცა ელექტრონული მუსიკის ჟანრში დაწერილ ერთ-ერთ საუკეთესო ნაწარმოებად. ალბომის რამდენიმე კომპოზიცია მოხვდა დაგლას ადამსის წიგნის ავტოსტოპით გალაქტიკაში რადიოდადგმაში.

ჟარის ჟღერადობის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი კომპონენტი იყო რამდენიმე სინთეზატორი, რომლის საშუალებით მუსიკოსი ახდენდა ორიგინალური ხმოვანი ეფექტების გენერირებას.

ალბომი მოხვდა ბრიტანული ჩარტის #2, ხოლო აშშ ჩარტის - #78 ადგილზე.

1997 წელს ჟარმა გამოუშვა ციკლის გაგრძელება Oxygene 7–13 (ასე მას ეწოდა, რადგანაც პირველ ალბომში 6 ნაწილისგან შემდგარი პიესა იყო შეტანილი). მასზე მუშაობისას გამოყენებული იქნა იგივე ინსტრუმენტები, რაც წინამორბედზე.

2007 წელს ჩაიწერა და გამოიცა ორიგინალური ალბომის ახალი ვერსია Oxygene: New Master Recording. ჟარმა იგი ჩაწერა საკუთარ სტუდიაში, იმავე ინსტრუმენტების დახმარებით, რაც პირველი ალბომის შექმნისას გამოიყენებოდა. აუდიო და ვიდეო ვერსიაში შეტანილია ორიგინალური ალბომის შესრულება, რამდენიმე მცირე დამატებითი ფრაგმენტით. ვიდეო ვერსია გამოვიდა სამგანზომილებიან ფორმატში - მაყურებელს, სპეციალური სათვალეების მეშვეობით, საშუალება აქვს ვირტუალურად აღმოჩნდეს ჟარის სტუდიაში, ისე თითქოს ეს მართლაც ხდებოდეს.

2008 წლის 20 იანვარს ბრიტანულმა The Mail on Sunday-მ ყოველ მკითხველს მისცა საშუალება მოესმინა 2007 წლის ახალი ვერსია - თითოეული ასლი უფასოდ მოჰყვებოდა გამოცემას.

იხ. ვიდეო - Jean-Michel Jarre - Oxygene 2 (1976-2017)







вторник, 8 февраля 2022 г.

B-Tribe

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                                   B-Tribe

ნიუ ედჟი ემბიენტი ჟნანრი სახელწ.  შემოკლებულიBarcelona Tribe Of Soulsters») - გერმანული წარმოშობის პროდიუსერებისა და კომპოზიტორების მუსიკალური პროექტი კლაუს ზუნდელი (კლაუს ზუნდელი, ასევე ცნობილი ფსევდონიმით The Fearsome Brave - "საშინელი მამაცი"), მარკუს სტააბისა და რალფ ჰამ. ეს მუსიკოსები ასევე ცნობილია მათი წინა პროექტით Sacred Spirit.
იხ. ვიდეო B-Tribe - Zapateado


პროექტი აერთიანებს კლასიკური ესპანური გიტარის მუსიკას და ფლამენკოს სხვა ელემენტებს ტრიპ ჰოპ მუსიკასთან. ყველა ალბომი ჩაიწერა კლაუს ზუნდელის პირად ჩამწერ სტუდიაში იბიცაში. ესპანელი მუსიკოსი პაკო ფერნანდესი ასრულებს კომპოზიციების ყველა გიტარულ ნაწილს, ხოლო ერიკ პლუმმეტაზი, მუსიკოსი ფრანკფორტის რადიოს ორკესტრიდან, ასრულებს ჩელოს ნაწილს. B-Tribe დაარსდა 1993 წელს და 1994 წელს მათი სინგლი Fiesta Fatal გახდა ნომერ პირველი საცეკვაო ჰიტ ევროპაში.
იხ. ვიდეო - B - Tribe - Love



ჟან-ბასისტ დიუმა

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                       ჟან-ბასისტ დიუმა

(ფრ. ჟან-ბატისტ ანდრე დიუმა; 14 ივლისი ფრანგი ქიმიკოს-ორგანიკი და სახელწმიფო მოღვაწე

ჟან-ბატისტ დიუმა ახალგაზრდობაში აფთიაქად ვარჯიშობდა; 1816 წელს გაემგზავრა ჟენევაში, სადაც მუშაობდა ფარმაცევტის თანაშემწედ. დიუმა სწავლობდა ჟენევის უნივერსიტეტში. ყურადღება მიიპყრო მისმა სამაგისტრო ნაშრომმა ნერვული სისტემის ფიზიოლოგიაზე. 1823 წელს უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ გადავიდა პარიზში, გახდა ჟაკ ლუი ტენარის ასისტენტი და 1840 წლამდე მუშაობდა პოლიტექნიკურ სკოლაში. როგორც მინერალოგი ალექსანდრე ბრონგიარტის სიძე, ის მუშაობდა შვილთან, ადოლფ თეოდორ ბრონნიართან ერთად, მათ მიერ 1823 წელს გამოქვეყნებულ Annales des Sciences naturelles-ზე. 1822-1831 წლებში დიუმამ დაწერა მრავალი სტატია "საბუნებისმეტყველო მეცნიერების კლასიკური ლექსიკონისთვის" (Dictionnaire classique d'Histoire naturelle) Bory de Saint-Vincent (1778-1846). დიუმა ასევე ასწავლიდა ქიმიის კურსებს Athenaeum-ში, მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების კონფერენციაზე, რომელიც იყო ლიბერალური სახელმწიფო ოპოზიციის (ბიზნესის ლიდერები, მეცნიერები) თავშეყრის ადგილი. ინტელიგენციის ოპოზიციური გაზეთის Le Globe (fr.)rus.-ის ბევრი მკითხველი იყო, მათ შორის აქციონერი ალფონს ლავალი (fr.)rus., რომელსაც დიუმა დაეხმარა 1829 წელს თავისი პროექტის ჩამოყალიბებაში: ხელოვნების ცენტრალური სკოლა და. ხელნაკეთობა (fr.)rus. . (l'École centrale des arts et manufactures), რომლის მიზანი იყო სამოქალაქო ინჟინრების, „ქარხნებისა და ქარხნების ექიმების“ მომზადება. ნაპოლეონ III-ის თხოვნით, 1853 წლის ოქტომბრის ბოლოს, დიუმამ, ფრედერიკ კულმანთან (ფრ.) რუსულთან ერთად, დაიწყო ინდუსტრიული ხელოვნებისა და მაღაროების სკოლის (ლილის ცენტრალური სკოლა) დაარსება. 1832 წელს დიუმა აირჩიეს მეცნიერებათა აკადემიის ქიმიის განყოფილებაში. შემდეგ მან შეცვალა ლუი ჟაკ ტენარდი პოლიტექნიკის სკოლის კათედრაზე და გახდა პროფესორი 1835 წელს. იქ მუშაობდა 1840 წლამდე, სანამ თეოფილ-ჟიულ პელუზმა შეცვალა. 1838 წელს დიუმა გახდა მედიცინის ფაკულტეტის ორგანული ქიმიის განყოფილების ხელმძღვანელი. მისი ერთ-ერთი სტუდენტი აქ იყო ლუი პასტერი, რომელზეც დიუმას დიდი გავლენა მოახდინა. პარალელურად დიუმა გახდა ტენარის მოადგილე საბუნებისმეტყველო ფაკულტეტზე, ასწავლიდა II სემესტრის კურსებს 1832 წლიდან 1836 წლამდე, შემდეგ კი ყველა კურსს 1836 წლიდან 1841 წლამდე. 1840 წელს მან მიიღო ლონდონის სამეფო საზოგადოების უცხოელი წევრის წოდება. ტენარის წასვლის შემდეგ დიუმა გახდა ქიმიის განყოფილების გამგე, ხოლო 1841 წელს - ფაკულტეტის დეკანი, რომელიც შეცვალა ჟან-ბატისტ ბიო. ამ დროს მასთან სწავლობდა იგნასი დომეიკო (1802-1889). ქიმიის გარდა დიუმა სამთავრობო საქმიანობაშიც იყო ჩართული. 1850-1851 წლებში იყო სოფლის მეურნეობისა და ვაჭრობის მინისტრი ლუი-ნაპოლეონ ბონაპარტის მთავრობაში. იმპერატორის კორონაციის დროს ის სენატორი გახდა. 1853 წლის 9 მარტს დიუმა დაინიშნა უმაღლესი განათლებისა და მეცნიერების გენერალურ ინსპექტორად და ამას აკეთებდა 1868 წლამდე, სანამ ბალარდი შეცვალა. ამ თანამდებობაზე ყოფნისას დიუმა იყო საიმპერატორო საბჭოს წევრი საჯარო განათლებისთვის, რომლის ვიცე-პრეზიდენტი იყო 1864 წლამდე. შემდეგ იგი შეცვალა ერნესტ დე როიერმა (ფრ.) რუსმა.. ამის შემდეგ დიუმა გახდა უმაღლესი სპეციალური განათლების უმაღლესი საბჭოს ვიცე-პრეზიდენტი. ჟან-ბატისტ დიუმა არის სახელმწიფო მოღვაწის ერნესტ ჩარლზ ჟან-ბატისტ დიუმას (ფრ.) რუსი. და ფრანგი გენერალ-მაიორის ნოელ ჟან-ბატისტის ბაბუა ანრი ალფონს დიუმა (ფრ.) რუსი .. დიუმა იყო კათოლიკე, რომელიც იცავდა ქრისტიანულ შეხედულებებს კრიტიკოსების თავდასხმებისგა.
იხ. ვიდეო - Простые истории. Политик Жан-Батист Дюма

სამეცნიერო ნაშრომი დიუმას სამეცნიერო ნაშრომები ძირითადად ორგანული ქიმიის დარგს განეკუთვნება. 1826 წელს მან შემოგვთავაზა ორთქლის სიმკვრივის განსაზღვრის მეთოდი, რომლითაც მან განსაზღვრა რამდენიმე ელემენტის ატომური მასა; თუმცა დიუმას არ გაუკეთებია მკაფიო განსხვავება ატომსა და მოლეკულას შორის, რამაც მცდარი დასკვნებისკენ მიიყვანა. 1830 წელს მან შემოგვთავაზა ორგანულ ნაერთებში აზოტის რაოდენობრივი განსაზღვრის მოცულობითი მეთოდი (დიუმას მეთოდი). 1827 წელს დიუმამ დაადგინა აცეტონისა და ეთერების შემადგენლობა; ფრანგ ქიმიკოს პ. ბულესთან ერთად მივიდა დასკვნამდე, რომ ეთილენი, ეთილის სპირტი და მისი ეთერები და ეთერები იმავე რადიკალის წარმოებულებია, რომელსაც ჯ.ია. ბერცელიუსმა ეთერინი უწოდა. დიუმამ ეთერინი ამიაკის მსგავს ფუძედ მიიჩნია. ეს იდეები განვითარდა ეთერულ თეორიაში, რთული რადიკალების ერთ-ერთ თეორიაში. 1833-1834 წლებში მან შეისწავლა ქლორის მოქმედება ორგანულ ნაერთებზე და ჩამოაყალიბა წყალბადის ქლორით ჩანაცვლების ემპირიული წესები (მეტალეფსიის რეაქცია). 1835 წელს, ფრანგ ქიმიკოსთან E. M. Peligot-თან ერთად, მან ჩაატარა კვლევა ხის ალკოჰოლზე და, შეადარა მისი შემადგენლობა და თვისებები ღვინის სპირტის შემადგენლობასა და თვისებებთან, ჩამოაყალიბა იდეები ალკოჰოლების კლასის შესახებ. 1839 წელს პელიგოტთან ერთად დაადგინა, რომ ცხიმები ეთერებია. იმავე წელს ტრიქლოროძმარმჟავას მიღების შემდეგ, მან შესთავაზა, რომ ქიმიური ნაერთების ნებისმიერი ელემენტი შეიძლება შეიცვალოს სხვებით. წყალბადის ქლორით მეტალეპტიური ჩანაცვლების შესახებ ჩატარებული კვლევის შედეგებზე დაყრდნობით, მან შესთავაზა უარი ეთქვა ბერცელიუსის ელექტროქიმიურ დუალიზმის შესახებ და წამოაყენა ტიპების პირველი თეორია. დიუმამ ასევე დაადგინა ინდიგოს ემპირიული ფორმულა (1841), დაადგინა ორგანულ ქიმიაში პირველი ჰომოლოგიური სერიის არსებობა, ჭიანჭველა მჟავების სერია (1843). 1847 წელს მან პირველად მიიღო ნიტრილები და შეიმუშავა მათი სინთეზის ზოგადი მეთოდი. ორგანული ქიმიის გარდა, მან შეისწავლა საკვების გავლენა სხვადასხვა ცხოველის რძის ქიმიურ შემადგენლობაზე და სისხლის ქიმიურ შემადგენლობაზე, ასევე ეწეოდა მევენახეობას და მონაწილეობდა ფილოქსერასთან ბრძოლის ღონისძიებებში. 1840-იან წლებში, ბუსინგოსთან თანამშრომლობით, მან დაწერა ორტომიანი ნაშრომი Essai de statique chimique des êtres organisés (გამოქვეყნებულია მცენარეთა ფიზიოლოგიისა და აგროქიმიის რჩეული შრომების რუსულ თარგმანში). 1851-1859 წლებში დიუმა, ისევე როგორც გერმანელი ექიმი მაქს ფონ პეტენკოფერი, გარკვეულწილად ადრე, ცდილობდა ეპოვა ურთიერთობა ქიმიურ ელემენტებში, რომლებიც მსგავსი იყო ორგანული ნაერთების ჰომოლოგიურ სერიაში. მან აჩვენა, რომ ქიმიურად მსგავსი ელემენტების ატომური წონა ჩვეულებრივ განსხვავდება ერთმანეთისგან რვის ნამრავლით


ფოსა

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                                     ფოსა

 (ლათ. Cryptoprocta ferox) — მტაცებელი ძუძუმწოვარი ვივერისებრთა ოჯახისა. მისი სხეულის სიგრძე 80 სმ, სიმაღლე 37 სმ, ხოლო მასა 7-12 კგ აღწევს. გრძელი კუდი (65 სმ-მდე) აქვს. კუნძულ მადაგასკარის ყველაზე დიდტანიანი მტაცებელია. ფოსას სხეული დაფარულია მოკლე, მოწითალო-ყავისფერი ბეწვით. ბინადრობს ტყეში. იკვებება პატარ-პატარა ძუძუმწოვრებითა და ფრინველებით; ზიანი მოაქვს შინაური ფრინველისა და ღორების (გოჭების) განადგურებით.
ეს არის მადაგასკარის მტაცებლების ერთადერთი სახეობა, რომელიც სიცოცხლის ნაწილს ღია სივრცეებში ატარებს. ფოსოს ბუნაგები ტყეებშია განლაგებული, მაგრამ საკვების საძიებლად სავანაში იხეტიალებენ. მთიან რაიონებში ის ზღვის დონიდან 2000 მ-მდე მაღლდება. აქტიურია ძირითადად ღამით, მაგრამ ნადირობს შებინდებისას. დღისით ის იმალება გამოქვაბულებში და სხვა ბუნებრივ სამალავებში. ცნობილია ფოსოს ბურუსები, განლაგებული მიტოვებულ ტერმიტების ბორცვებში, ასევე მათ მიერ გათხრილი ბურუსები. ისინი ხშირად იმალებიან ხეების ჩანგალებში.
იხ. ვიდეო - Fossa, Madagascar's Top Predator but Endangered Species|National Geographic
What do you think this animal is? It looks like a puma, the body is like that of a giant otter, it hunts like a cat, and walks leaning on its paws like a bear! But none of them is a fossa relative! It belongs to the civet family and the closest relative of the fossa is the mongoose! This is a very beautiful anti-cat that climbs trees very well! Of course, because the main prey of the fossa are lemurs, and in order to catch up with them, you need to be very fast! And if someone falls into her mouth, she will not get out of there! In the mouth of the beast there are 36 sharp teeth, of which 4 are clearly visible fangs! The cunning fossa loves to ambush lemurs, hiding somewhere in a hollow and unexpectedly attacking. She also raids the chicken coops of local farmers, which has earned herself a bad name! This rare Madagascar beast is the pinnacle of the island's food chain, and the fossa has no enemies other than humans. For that, local tribes can purposefully exterminate it, considering it a pest. And this despite the fact that the fossa is listed in the Red Book and no more than 2500 of these animals live on the island, and besides Madagascar it is not found anywhere else!

ფოსები მადაგასკარის მთავარი მტაცებლები არიან. მათი დიეტა შედგება პატარა ძუძუმწოვრებისგან, ფრინველებისგან, ქვეწარმავლებისგან, ამფიბიებისგან და მწერებისგან. ხშირად თავს ესხმიან ლემურები, რომელთა დევნაც შესაძლებელია ხეებში. ფოსა კლავს დატყვევებულ ცხოველს წინა თათებით დაჭერით და თავის ზურგზე კბენით, ზოგჯერ კი იმაზე მეტ ცხოველს ანადგურებს, ვიდრე ჭამა შეუძლია. ამ ჭუჭყიანმა, ხშირად ანგრევს ქათმის სახლებს, ცუდი რეპუტაცია მოიპოვა ადგილობრივ მოსახლეობაში. ფოსები ნახევრად არბორალური ცხოველებია, რომლებსაც შეუძლიათ ტოტიდან ტოტზე გადახტომა (თუმცა მათ ურჩევნიათ დაფარონ 50 მ-ზე მეტი მანძილი მიწაზე). ფოსოს ხეებზე ცოცვა თათებითა და კუდით. წამოდგომისას ის მოძრაობს ღეროს გასწვრივ, წინა ფეხებს ფართოდ ავრცელებს და უკანა ფეხებს მუცლის ქვეშ იწევს, რომელიც შემდეგ გასწორდება, წინ მიიწევს. დაღმართებისას პირიქითაა: გაშლილი უკანა ფეხები მუხრუჭის როლს ასრულებს, წინა ფეხები კი მოხრილია. ისინი ძალიან მოძრავები არიან და ამით ჩვეულებრივ ციყვებს ჰგვანან.
იხ. ვიდეო საინტერესო ფაქტები


ისინი ეწევიან მარტოხელა ცხოვრების წესს - თითოეული ფოსო იკავებს ნაკვეთს დაახლოებით 1 კმ². ისინი თავიანთ ტერიტორიას აღნიშნავენ ჯირკვლის სეკრეციით. მალაგასელთა ფანტასტიკურ ისტორიებს შორის ფოსების შესახებ, არის ერთი: ისინი, სავარაუდოდ, არამარტო თავს ესხმიან ქათმის ბუჩქებს, არამედ შეუძლიათ ფრინველების მოკვლა მარტო ანალური ჯირკვლების ამაზრზენი სუნით. ფოსას ხმა კატის ხმას წააგავს: მათ შეუძლიათ გამოსცენ მუქარის ხმა, გადაიქცევა გაწელილ „მიოუში“; კუბები ღრიალებენ .
იხ. ვიდეო - Любитель лемуров, курочек и главная вонючка Мадагаскара! ФОССА - это вам не кошка! - Как вы думаете что это за животное? С виду напоминает пуму, тело как у гигантской выдры, охотится как кошка, а ходит опираясь на лапы как медведь! Но никому из них фосса не является родственником! Она принадлежит к семейству виверовые и ближайший родственник фоссы - мангуст! Это очень красивая антикошка, которая отлично лазает по деревьям! Конечно, ведь основная добыча фоссы - лемуры и чтобы их догнать, нужно быть очень быстрым! А уж если кто попадется ей в пасть - уже не выберется оттуда! В пасти у зверя красуются 36 острых зубов из которых 4 - хорошо заметные клыки! Хитрая фосса любит устраивать лемурам засады, спрятавшись где-нибудь в дупле и неожиданно нападая. Также совершает набеги на курятники местных фермеров, чем завоевала себе дурную славу! Этот редкий мадагаскарский зверь является вершиной пищевой цепочки острова и кроме человека врагов у фоссы нет. За то местные племена могут целенаправленно истреблять его, считая вредителем. И это при том, что фосса занесена в Красную книгу и на острове обитает не более 2500 этих животных, а кроме Мадагаскара она не встречается больше нигде! - როგორ ფიქრობთ, რა არის ეს ცხოველი? პუმას ჰგავს, სხეული გიგანტური წავის მსგავსია, კატასავით ნადირობს და დათვივით თათებზე დაყრდნობილი დადის! მაგრამ არცერთი მათგანი არ არის ფოსოს ნათესავი! ის ეკუთვნის ცივეტების ოჯახს და ფოსას უახლოესი ნათესავი არის მანგუსტი! ეს არის ძალიან ლამაზი ანტიკატა, რომელიც ძალიან კარგად ადის ხეებზე! რა თქმა უნდა, რადგან ფოსას მთავარი მტაცებელი ლემურები არიან და იმისთვის, რომ მათ დაეწიოთ, ძალიან სწრაფი უნდა იყოთ! და თუ ვინმე პირში ჩავარდება, იქიდან არ გამოვა! მხეცის პირში არის 36 ბასრი კბილი, რომელთაგან 4 აშკარად ჩანს კბილთა!
მზაკვრ ფოსას უყვარს ლემურების ჩასაფრება, სადღაც ღრუში იმალება და მოულოდნელად უტევს. ის ასევე დაარბია ადგილობრივი ფერმერების ქათმის ქოხებში, რამაც საკუთარი თავი ცუდი სახელი მოიპოვა! მადაგასკარის ეს იშვიათი მხეცი კუნძულის კვების ჯაჭვის მწვერვალია და ფოსას ადამიანების გარდა სხვა მტერი არ ჰყავს. ამისთვის ადგილობრივ ტომებს შეუძლიათ მისი მიზანმიმართულად მოსპობა მავნებლად მიჩნეული. და ეს იმისდა მიუხედავად, რომ ფოსა წითელ წიგნშია ჩამოთვლილი და ამ ცხოველთაგან არაუმეტეს 2500-ზე მეტი ცხოვრობს კუნძულზე და მადაგასკარის გარდა ის სხვაგან არ არის ნაპოვნი





უძველესი უცხოპლანეტელები (სერიალი)

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -   უძველესი უცხოპლანეტელები (სერიალი) ინგლ. Ancient Aliens Ancient Aliens არის ამერიკული...