ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                              M777

M777 აშშ-ის არმიის მე-10 სამთო დივიზიონის შემადგენლობაში. ოპერაცია Enduring Freedom, ლოგარის პროვინცია, ჩარხის რაიონი, ავღანეთი

M777 მსუბუქი წონის ბუქსირებადი ჰაუბიცა (ინგლ. M777 Lightweight Towed Howitzer)

tიპი ბუქსირებადი ჰაუბიცა

წარმომავლობის ქვეყანა დიდი ბრიტანეთი

სამსახურის ისტორია

შეიარაღებაშია 2005 – დღემდე

იყენებენ ავსტრალია, კანადა, ინდოეთი, საუდის არაბეთი, აშშ

ომები და კონფლიქტები ავღანეთის ომი

ერაყის ომი

სირიის სამოქალაქო ომი

ერაყის სამოქალაქო ომი

იემენის სამოქალაქო ომი

საუდის არაბეთის ინტერვენცია იემენში

წარმოების ისტორია

კონსტრუქტორი BAE Systems

მწარმოებელი BAE Systems

ეგზემპლარის ღირებულება $3.02 მილიონი

წარმოების პერიოდი 2004 – დღემდე

მახასიათებლები

წონა 4 200 კგ

სიგრძე საბრძოლო: 10.7 მ

სალაშქრო: 9.5 მ

ლულის სიგრძე 5.08 მ / L39

გათვლა / ჯგუფეული 7+1

ჭურვი M107, M795, ERFB, M982 Excalibur

კალიბრი 155 მმ

ვერტიკალური კუთხე 0° – +71.7°

სროლის ტემპი საშუალო: 2 გ/წთ

მაქსიმალური: 7 გ/წთ

ჭურვის/ტყვიის საწყისი სიჩქარე მუხტი 8S: 827 მ/წმ

მაქსიმალური მანძილი M107: 24 კმ

ERFB: 30 კმ

M795: 28.7–37 კმ

M982 Excalibur: 40 კმ

                                                                            

აშშ-ის საზღვაო ქვეითები M777-ის საცდელ სროლებს აწარმოებენ.

M777-მა არსებობა დაიწყო სახელით „ულტრამსუბუქი საველე ჰაუბიცა“ (Ultralight Field Howitzer, UFH). იგი შეიქმნა გაერთიანებულ სამეფოში, კერძოდ, ბაროუ-ინ-ფერნესში, კომპანია Vickers Shipbuilding and Engineering-ის (VSEL) შეიარაღების განყოფილებაში. UFH-ის პროტოტიპების შექმნიდან და დემონსტრაციიდან ცოტა ხნის შემდეგ VSEL კომპანია BAE Systems-მა შეიძინა, ქვემეხს სახელი გადაარქვა და M777 უწოდა. მის შექმნაზე პასუხისმგებლობის აღების შემდეგ BAE Systems-მა მისი კონსტრუქციის და აწყობის პროცესის „ამერიკანიზაცია“ მოახდინა თავისი სახმელეთო და შეიარაღების ჯგუფის მეშვეობით, რომელიც აშშ-ის ტერიტორიაზე მდებარეობს. M777-ის ნაწილების დახლოებით 70% ამჟამად ამერიკული წარმოებისაა, მათ შორის ლულაც, რომელსაც Watervliet Arsenal აწარმოებს

M777 იწონის 4 200 კილოგრამს და 41%-ით მსუბუქია ჰაუბიცა M198-ზე (7154 კგ), რომლის ჩანაცვლების მიზნითაც ის შეიქმნა. წონის შემცირება, მეტწილად, ტიტანის გამოყენებითაა მიღწეული. M777-ის ტრანსპორტირება შესაძლებელია ვერტმფრენის საკიდით, ისეთი სატრანსპორტო თვითმფრინავებით, როგორიცაა C-130, ან შესაძლებელია მისი ბუქსირება ნებისმიერ სატვირთო მანქანაზე, რომელიც 2.5 ტონაზე მეტს იწონის (მაგალითად, საშუალო ტაქტიკური მანქანები FMTV და MTVR). გათვლის მინიმალური აუცილებელი შემადგენლობაა 5 სამხედრო მოსამსახურე, განსხვავებით M198-სგან, რომელსაც სულ მცირე 9 სამხედრო მოსამსახურე ესაჭიროება.

M777 იყენებს ციფრულ ცეცხლის მართვის სისტემას, რომელიც მსგავსია თვითმავალ ჰაუბიცებზე, მათ შორის, M109A6 PALADIN-ზე გამოყენებული სისტემისა. მისი საშუალებით ხდება ნავიგაციის, დამიზნების და თვითლოკაციის უზრუნველყოფა, რაც ქვემეხის მოქმედებაში სწრაფად მოყვანის საშუალებას იძლევა. კანადური M777 ტრადიციულ „მინისა და რკინის“ დამიზნების სისტემასთან ერთად იყენებს ცეცხლის მართვის სისტემას სახელწოდებით „ქვემეხის ციფრული მართვის სისტემა“ (Digital Gun Management System, DGMS), რომელსაც Leonardo MW აწარმოებს, ხოლო არაპირდაპირი ცეცხლის მართვის პროგრამული უზრუნველყოფა (Indirect Fire Control Software Suite, IFCSS) შექმნილია კანადის არმიის სახმელეთო პროგრამული უსზრუნველყოფის საინჟინრო ცენტრში. სისტემის ის ნაწილი, რომელსაც Leonardo MW აწარმოებს, ცნობილია სახელით LINAPS და იგი მანამდე ბრიტანეთის არმიის სამეფო არტილერიის L118 მსუბუქი ქვემეხებისთვისაც გამოიყენებოდა.

ცეცხლის მართვის ციფრული სისტემის სამუშაოდ აუცილებელია მბრუნავი ჰიბრიდულ-ელექტრონული ძრავი, რომელსაც Liquid Piston აწარმოებს.

M777-ს შეუძლია GPS მართვადი M982 „ექსკალიბურის“ ტიპის ჭურვების გასროლა, რაც 40 კილომეტრამდე მანძილზე ზუსტი მოხვედრების საშუალებას იძლევა. იუმას პოლიგონზე გამართული საცდელი სროლების დროს აშშ არმიის ქვედანაყოფმა 24 კილომეტრიდან გასროლილი 14 „ექსკალიბურიდან“ 13 მიზნიდან 10 მეტრის რადიუსში მოახვედრა, რაც ნიშნავს, რომ შესაძლო წრიული ცდომილება 5 მეტრს არ აღემატება. 2012 წლის ივნისში ავღანეთში, ჰელმანდის პროვინციაში საზღვაო ქვეითთა მე-11 პოლკის მე-2 (საარტილერიო) ბატალიონმა M982 „ექსკალიბურის“ ჭურვი ამბოხებულების პოზიციას 36 კილომეტრის მანძილიდან მოახვედრა. ეს M777 ჰაუბიცის არსებობის ისტორიაში ყველაზე შორ ოპერატიულ გასროლას წარმოადგენს, ასევე, ყველაზე შორ გასროლას ლულიანი საარტილერიო შეიარაღებიდან საზღვაო ქვეითთა კორპუსის ისტორიაში. აშშ-ის არმიის ყველაზე შორი გასროლა „ექსკალიბურის“ ჭურვით ერაყში მოხდა და მანძილი 30 კილომეტრი იყო.

იხ. ვიედო Russia Panic: Ukraine Used An American M777 155mm Howitzers To Destroy Russia - What is this M777 howitzer, which caused such a sensation in the world when it was supplied to Ukrainian troops?

On April 14, 2022, the United States officially announced that they would supply Ukraine with 18 units of 155 mm Howitzer M777 and 40,000 shells for them. This news was considered sensational by many world media, and here is why. First, it will significantly increase the combat power of the Ukrainian army. And second, it shows that the United States and its allies in the North Atlantic bloc intend to provide Ukraine with almost any available weapon in order for them to win the war with Russia.

                                      

M777 – საბაზისო ვარიანტი ოპტიკური ცეცხლის მართვის სისტემით

M777A1 – საბაზისო ვარიანტის განახლება ციფრული შესაძლებლობებით, როგორიცაა ჩაშენებული დენის წყარო, სატელიტური პოზიციონირება, ინერციული ნავიგაცია, რადიო, დისპლეი (Gun Display Unit, GDU) და სხვა.

M777A2 – Block 1A განახლებული ოპერაციული სისტემით. დაემატა გაუმჯობესებული გადასატანი ინდუქციური საარტილერიო ამფეთქის დაყენების სისტემა (Enhanced Portable Inductive Artillery Fuze Setter, EPIAFS), რაც M982 „ექსკალიბურის“ და სხვა სახის მართვადი საბრძოლო მასალის სროლის საშუალებას იძლევა.

M777ER – ეს განახლება შეიქმნა გაუმჯობესებული მანძილის ლულიანი არტილერიის (Extended Range Cannon Artillery, ERCA) პროექტის ფარგლებში, რომლის მიზანიც სროლის მაქსიმალური მანძილის 30-დან 70 კილომეტრამდე გაზრდა იყო. განახლებაში შედის გაცილებით გრძელი, 58 კალიბრიანი (9.1 მ) ლულა და გაძლიერებული მუხტი, რომელიც XM1113 მარკის რეაქტიულ ჭურვს ისვრის.

იხ. ვიდეო - Армия США ведет огонь из смертоносной 155-мм гаубицы M777 - 20 353 просмотра  30 янв. 2022 г.  Американские солдаты, приписанные к батарее «Кобра» эскадрильи полевой артиллерии 2-го кавалерийского полка, ведут огонь из гаубиц M…

ავსტრალია

ავსტრალიელი ჯარისკაცები M777A2-დან სასწავლო სროლის დროს, 2016

2008 წელს ავსტრალიის თავდაცვის ძალებმა გამოთქვა სურვილი აშშ-ისგან 57 ერთეული M777A2-ის შეძენის შესახებ, რომელთა საერთო ღირებულება დაახლოებით US$248 მილიონი იყო. შემდგომში, ავსტრალიის არმიამ შეისყიდა 35 ქვემეხი, რომლითაც ჩაანაცვლა ავსტრალიის სამეფო არტილერიის 1-ლი პოლკის, მე-4 პოლკის და მე-8/მე-12 პოლკის შეიარაღებაში არსებული მოძველებული 155 მმ M198 და 105 მმ L119 Hamel-ის ტიპის სისტემები. პირველი M777A2 ქვეყანამ 2010 წლის ბოლოს მიიღო. დამატებით 19 ჰაუბიცას ავსტრალია პირდაპირ ამერიკული მწარმოებლისგან შეიძენს, რის შედეგადაც, მთლიანობაში, 6 ბატარეის დაკომპლექტება შეეძლება. იმავდროულად, ავსტრალიის არმიამ შეისყიდა 155 მმ მართვადი საბრძოლო მასალა, კერძოდ, M982 „ექსკალიბური“ და XM1156 ზუსტი დამიზნების ხელსაწყო (Precision Guidance Kit).

ბრაზილია

2010 წელს ბრაზილიის საზღვაო ძალები განიხილავდა M777-ს, როგორც ერთ-ერთ ვარიანტს მოძველებული 155 მმ M114A1 ჰაუბიცების ჩასანაცვლებლად ბრაზილიის საზღვაო ქვეითთა კორპუსისთვის, თუმცა, საბოლოო შეთანხმება არ მიღწეულა.

კანადა

კანადელი სამხედროები ისვრიან M777-დან მოწინავე ოპერატიულ ბაზაზე ავღანეთში, ჰელმანდის პროვინციაში, 7 აპრილი, 2007.

2005 წლის დეკემბერში კანადის სამეფო ცხენოსანი არტილერიის 1-ლმა პოლკმა განახორციელა თავიანთი პირველი 6 ერთეული 155 მმ M777-ების საინაუგურაციო გასროლა. აღნიშნული 6 ქვემეხი კანადამ აშშ-ის საზღვაო ქვეითთა კორპუსისგან, საერთაშორისო სამხედრო შესყიდვების (FMS) ფარგლებში აშშ-სა და კანადას შორის არსებული კონტრაქტით მიიღო. მათი პირველი გასროლა 1-ლი პოლკის A ბატარეამ განახორციელა ბაზა შაილოზე (Shilo), შემდეგ კი ჰაუბიცები ავღანეთში, ოპერაცია Archer-ის მხარდასაჭერად გადაისროლეს და 2006 წლის დასაწყისში ყანდაარში, კანადური ძალების ოპერაციის რაიონში განათავსეს. ეს იყო M777-ის პირველი გამოყენება საბრძოლო ვითარებაში. იმავე წლის ზაფხულში აღნიშნულმა ჰაუბიცებმა მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს პანჯუაის ბრძოლაში, როცა უკანდახევაში მყოფ თალიბანის ელემენტებს მცირე რაოდენობის გასროლებით უმძიმესი ზიანი მიაყენეს. ბრძოლის ყველაზე მძიმე ფაზის დროს დაღუპული 72 ამბოხებულიდან უმეტესობა მხოლოდ ორი M777-დან განხორციელებული საარტილერიო ცეცხლის შედეგად განადგურდა. შემოდგომისთვის კანადური M777-ები უკვე იყო აღჭურვილი ცეცხლის მართვის ციფრული სისტემებით (DGMS), რამაც საგრძნობლად გაზარდა მათი სიზუსტე და შესაძლებელი გახადა მათი გამოყენება კანადური და ამერიკული სახმელეთო შენაერთების ახლო საცეცხლე მხარდაჭერისთვის. მათი გამოყენება იმდენად წარმატებული აღმოჩნდა, რომ იმავე წელს კანადამ BAE-ს დამატებით 6 ქვემეხი შეუკვეთა. 2009 წლის მაისში კანადის მთავრობამ გააფორმა შეკვეთა 25 ჰაუბიცაზე, რითიც საერთო რაოდენობა 37 გახდა. გრძელდება DGMS სისტემის გაუმჯობესება კომუნიკაციის სისტემების დამატებით.

                                                           ინდოეთი

ინდოეთის არმიამ 145 ერთეული M777-ის შეძენის სურვილი 2010 წელს გამოთქვა, საერთო ღირებულება 30 მილიარდი უნდა ყოფილიყო (US$394 მილიონი). 2012 წლის 11 მაისს ინდოეთის თავდაცვის სამინისტრომ გამოაცხადა 145 ჰაუბიცის შეძენის გეგმა US$660 მილიონად აშშ-ის საერთაშორისო სამხედრო შესყიდვების ფარგლებში. აღნიშნული გეგმა წარედგინა ინდოეთის ფინანსთა მინისტრს და უშიშროების კომიტეტს. 2013 წლის 2 აგვისტოს ინდოეთმა 145 ერთეული ქვემეხის შესყიდვა ამჯერად US$885 მილიონად მოითხოვა, თუმცა, 2014 წლის 24 თებერვალს შესყიდვა ისევ გადაიდო. 2014 წლის 11 მაისს შესყდვის გეგმას დაეთანხმა თავდაცვის სამინისტრო, თუმცა, იმავე წლის 11 ივლისს მთავრობამ განაცხადა, რომ მაღალი ფასის გამო ქვემეხებს აღარ შეიძენდა. 2014 წლის 22 ნოემბერს პრიცესი განახლდა, ამჯერად, „დაამზადე ინდოეთში“ პროგრამის ფარგლებში. 2015 წლის 13 მაისს თავდაცვის სამინისტრომ გამოყო ₹29 მილიარდი 145 ჰაუბიცის შესაძენად აშშ-ისგან. იმავე წლის 15 დეკემბერს სამინისტრომ განაცხადა, რომ ამის შემდეგ კიდევ 500 ერთეული M777-ის შეძენა სურდა.

2016 წლის 26 ივნისს ცნობილი გახდა, რომ 145 ჰაუბიცას ინდოეთი US$750 მილიონად შეიძენდა. იმავე წლის ნოემბრის ბოლოს – დეკემბრის დასაწყისში შეთანხმება საბოლოოდ გაფორმდა. შეთანხმების თანახმად, BAE Systems-მა ინდოეთს 25 ერთეული ჰაუბიცა მიაწოდა, ხოლო დამატებით 120 ინდოეთში, Mahindra Defence Systems Limited-ის მიერ აიწყობოდა.

ინდოეთის არმიამ სრულ საბრძოლო მზადყოფნაში მყოფი პირველი 2 ჰაუბიცა 2017 წლის 18 მაისს, ნიუ-დელიში მიიღო.^[ 2017 წლის 2 სექტემბერს გავრცელდა ცნობა, რომ ერთ-ერთი ჰაუბიცის ლულა კალიბრაციის პროცესში სროლისას დაზიანდა. ინდოეთის არმიამ M777 ჰიმვიჯაის წვრთნების დროს, არუნაჩალ-პრადეშში გამოიყენა. წვრთნებში ახლადჩამოყალიბებული ინტეგრირებული საბრძოლო დაჯგუფებები მონაწილეობდნენ.

ინდოეთს, მთლიანობაში, 7 საარტილერიო პოლკის შექმნა აქვს დაგეგმილი, რომელთაგანაც თითოეულში 18 ჰაუბიცა იქნება. პირველი მათგანი 2020 წლის ბოლოს ჩამოყალიბდა და მას 15 ქვემეხი BAE Systems-მა, ხოლო დამატებით 3 Mahindra Defense Systems Limited-მა მიაწოდა.

2020 წლის ივლისში ჩინეთთან დაძაბულობის ზრდის ფონზე, რაც ლადაქის გაერთიანებული ტერიტორიის და ოკუპირებული ტიბეტის საზღვარზე ჩინეთის აგრესიულ ქმედებებს უკავშირდებოდა, ინდოეთმა დამატებით „ექსკალიბურის“ ჭურვების შეძენის შესახებ განაცხადა.

საუდის არაბეთი

2011 წელს საუდის არაბეთმა შეუკვეთა 36 ერთეული M777A2, ასევე, 17 136 მსხვრევად-ფუგასური ჭურვი და 2 304 შორი მოქმედების რეაქტიული ჭურვი. ქვეყანამ, აგრეთვე, შეიძინა HMMWV მანქანები საბრძოლო მასალის და გათვლის ტრანსპორტირებისათვის, თუმცა, არ შეუძენია „ექსკალიბურის“ მარკის საბრძოლო მასალა.

აშშ

82-ე საჰაერო-სადესანტო დივიზიის მე-18 საცეცხლე ბრიგადის 321-ე საველე-საარტილერიო პოლკის 1-ლი ბატალიონის C ბატარეის ჯარისკაცები 155 მმ M777 ჰაუბიცის სროლის პროცესში. მოწინავე ოპერატიული ბაზა ბოსტიკი, ავღანეთი, 2009.

ამერიკელი საზღვაო ქვეითები ისვრიან 155 მმ M777 ჰაუბიცას სადემონსტრაციო სროლების დროს, იაპონია, 2012.

M777-მა აშშ-ის არმიასა და საზღვაო ქვეითთა კორპუსში M198 ჰაუბიცა 2005 წლიდან ჩაანაცვლა. 2014 წლიდან აშშ-ის სამხედრო ძალებმა M777-ის გაუმჯობესებული ვარიანტების მიღება დაიწყეს, რომლებიც აღჭურვილი იყო ახალი თხევად-კრისტალური დისპლეით, განახლებული ოპერაციული სისტემით, დენის ახალი წყაროთი და ლულის სენსორებით, რომლებიც ადგილზე ბალისტიკური გამოთვლებისთვის გამოიყენება. შემდგომი გაუმჯობესების სახით დაგეგმილია ახალი სენსორული ეკრანის დამატება გათვლის მეთაურისთვის, ახალი კომპიუტერი და ციფრული რადიოსადგური.

                                                     არმია

ჩრდილოეთ კაროლინაში, ფორტ ბრეგში განლაგებული მე-18 საველე-საარტილერიო ბრიგადა პირველი ქვედანაყოფი იყო, რომელმაც სატესტო XM777 ჰუბიცა გამოსცადა. საცდელ სროლებში ბრიგადის 321-ე საველე-საარტილერიო პოლკის 1-ლი და მე-3 ბატალიონები მონაწილეობდნენ. პირველი პროტოტიპები, ასევე, გამოსცადა 377-ე საჰაერო შეტევის პოლკმა, რომელიც 1998 წელს ასევე მე-18 საველე-საარტილერიო ბრიგადის შემადგენლობაში შედიოდა. 2008 წლის 2 იანვარს მე-11 საველე-საარტილერიო პოლკის მე-2 ბატალიონის B ბატარეის მე-2 ოცეული გახდა ამერიკის არმიის პირველი ქვედანაყოფი, რომელმაც M777 ბრძოლაში გამოიყენა ოპერაცია „ერაყის თავისუფლების“ ფარგლებში. 2007 წლის ივნისში M777-ის A2 მოდიფიკაცია მიიღო 321-ე პოლკის მე-3 ბატალიონმა. იმავე წლის დეკემბერში ქვედანაყოფი ავღანეთში გადაისროლეს და 2008 წლის იანვარში მათ პირველად გამოიყენეს M777 ავღანეთში, ოპერაცია Enduring Freedom-ის დროს. 2008 წლის აპრილში M777 გამოცდა დაიწყო მე-8 საველე-საარტილერიო პოლკმა ფორტ უეინრაიტში, ფეარბენკსში, ალასკაში. 2008 წლის 20 ივლისს პენსილვანიის ეროვნული გვარდიის 28-ე ქვეითი დივიზიის 108-ე საველე-საარტილერიო პოლკი გახდა ეროვნული გვარდიის პირველი ქვედანაყოფი, რომელმაც შეიარაღებაში მიიღო და გაისროლა M777. 2017 წელს ISIL-ის ნაღმმტყორცნელთა პოზიციის მიმართულებით სროლების დროს ჭურვის სახაზინო ნაწილში აფეთქების შედეგად გარდაიცვალა 2 ამერიკელი ჯარისკაცი და დაშავდა მათი გათვლის რამდენიმე წევრი. M777-თან დაკავშირებული წვრთნების დროს რამდენიმე ინციდენტს ჰქონდა ადგილი, მათ შორის, 2014 წლის თებერვალში ერთ-ერთი შემთხვევა 321-ე პოლკის მე-3 ბატალიონის ჯარისკაცის გარდაცვალებით დასრულდა, მანამდე კი, 2011 წელს კემპ ლეჟენში (ფორტ ბრეგის ტერიტორიაზე) წვრთნების დროს ერთი საზღვაო ქვეითი დაიღუპა.

2017 წლის მაისში აშშ-ის არმიამ განაცხადა შვედური BONUS-ის ტიპის ჭურვების შეძენის შესახებ, რომელიც შუალედური ვარიანტი იყო ამერიკული კლასტერული საბრძოლო მასალის ჩანაცვლებისთვის. საბოლოო მიზანს წარმოადგენს 1%-ზე ნაკლები აუფეთქებელი ნარჩენი მასალის დატოვება არაუნიტარული ჭურვების აფეთქების შემდეგ. BONUS-ის ტიპის ჭურვები შეიცავს ორ, სენსორული ამფეთქის მქონე ტანკსაწინააღმდეგო ნაღმს, რომელიც ტერიტორიის სკანირებით პოულობს სახმელეთო მიზნებს და ჰაერიდან ეცემა მათ. სისტემა წარმატებით გამოიცადა M777 ჰაუბიცებიდან.

2008 წლის ნოემბრიდან 2019 წლის აპრილამდე პერიოდში მე-3 საკავალერიო პოლკმა რამდენიმე M777A2 ერაყში, სირიის საზღვარზე მდებარე საჰამის საცეცხლე ბაზაზე გამოიყენა სირიის დემოკრატიული ძალების მხარდასაჭერად ბაღუზ ფაუქანის ბრძოლის დროს. ეს ოპერაცია წარმატებული აღმოჩნდა და მის შედეგად ISIL-ის მიერ დაკავებული უკანასკნელი ქალაქი გათავისუფლდა.

საზღვაო ქვეითთა კორპუსი

2005 წლის მაისში საზღვაო ქვეითთა მე-11 პოლკის მე-3 ბატალიონი, რომელიც კალიფორნიაში, თუენთინაინ-პალმსის საზღვაო ქვეითთა კორპუსის საჰაერო და სახმელეთო საბრძოლო ცენტრში იყო განლაგებული, გახდა საზღვაო ქვეითთა პირველი ქვედანაყოფი, რომელმაც ახალი M777 მიიღო. მთლიანობაში, საზღვაო ქვეითთა კორპუსს 580 ქვემეხი გადაეცა, ხოლო არმიას და ეროვნულ გვარდიას – 421.

2016 წლის მარტში 26-ე საზღვაო ქვეითთა საექსპედიციო ქვედანაყოფის 200-მა ჯარისკაცმა 4 M777A ჰაუბიცით მოაწყო საცეცხლე ბაზა ბელი, ოფიციალურად კარაოსარის საპასუხო ცეცხლის კომპლექსი ერაყის ქალაქ მახმურის ახლოს. მათი ფუნქცია ერაყის არმიის შეტევის მხარდაჭერა იყო ქალაქ მოსულზე. საცეცხლე ბაზა ISIL-ის კონტროლირებადი ტერიტორიიდან მხოლოდ 15 კილომეტრით იყო დაშორებული და ერთი საზღვაო ქვეითი ჩამოსვლიდან რამდენიმე დღეში, 19 მარტს, ბაზაზე სარაკეტო თავდასხმის შედეგად დაიღუპა. პირდაპირი თავდასხმები შემცირდა მომდევნო კვირებში, მას შემდეგ, რაც ერაყელებმა ახლომდებარე სოფლები დაიკავეს. საზღვაო ქვეითთა ჰაუბიცები ყოველდღე ისროდნენ ერაყელთა სამანევრო ოპერაციების მხარდასაჭერად მსხვრევად-ფუგასური, საკვამლე და მანათობელი საბრძოლო მასალით. ისინი არმიის ჯარისკაცებმა დაახლოებით 60 დღის შემდეგ ჩაანაცვლეს. ამ დროის განმავლობაში საზღვაო ქვეითებმა 486 საცეცხლე ამოცანა შეასრულეს და 2 000-ზე მეტი ჭურვი ისროლეს.

2011 წლის მარტში M777-ებით აღჭურვილი მე-11 საექსპედიციო ქვედანაყოფი გადაისროლეს სირიაში საარტილერიო მხარდაჭერის გასაწევად იმ ძალებისთვის, რომლებიც ქალაქ რაკადან ISIL-ის ძალების გასაძევებლად იბრძოდნენ.

იხ. ვიდეო - Самые Лучшие Буксируемые Гаубицы в Мире - 1 223 477 просмотров  3 сент. 2019 г.  Буксируемое орудие – это несамоходное артиллерийское орудие на колёсном или гусеничном лафете. Достоинствами буксируемых гаубиц является возможность транспортировки практически любым транспортом. При этом после установки на позицию, транспортное средство высвобождается для других целей и задач. По сравнению с самоходными орудиями, их буксируемые аналоги отличаются меньшими массогабаритными показателями, большей скрытностью, существенно меньшей стоимостью и большей надёжностью. Сегодня мы подготовили для Вас рейтинг из 10 самых лучших буксируемых гаубиц в мире!

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

     ვარსკვლავური გზა: პიკარდი

(ინგლ. Star Trek: Picard) არის ამერიკული სატელევიზიო სერიალი, შექმნილი CBS All Access-ისთვის აღმასრულებელი პროდიუსერის ალექს კურცმანის მიერ. ეს არის Star Trek ფრენჩაიზის მეორე სერია, რომელიც ფოკუსირებულია პერსონაჟ ჟან-ლუკ პიკარზე. მოქმედება ვითარდება 24-ე საუკუნეში, Star Trek: Into Darkness (2002) მოვლენებიდან ოცი წლის შემდეგ, სიუჟეტი განიცადა რომულუსის განადგურებამ Star Trek (2009).

CBS-მა ოფიციალურად გამოაცხადა 2020 წლის იანვარში, რომ იგი განახლდა მეორე სეზონისთვის, რომლის წარმოება დაიწყო 2021 წლის 16 თებერვალს. 2021 წლის აპრილში დადასტურდა, რომ მესამე სეზონის წარმოება მეორე სეზონის პარალელურად განხორციელდებოდა. მე-2 სეზონის პრემიერა შედგა 2022 წლის 3 მარტს,  ხოლო მესამე და ბოლო სეზონის პრემიერა სავარაუდოდ 2023 წლის დასაწყისში იქნება.

იხ. ვიდეო - Звездный путь: Пикар - Обзор сериала

გადამდგარი ადმირალი ჟან-ლუკ პიკარი ცხოვრობს საფრანგეთის ოჯახურ ვენახში. გარდაცვლილ დათაზე ოცნებობს. ინტერვიუს დროს ის იხსენებს, თუ როგორ ცდილობდა რომულუსის ევაკუაციას, მაგრამ მარსზე სინთეტიკის აჯანყებამ Starfleet-ს საბაბი მისცა დაარღვიოს ეს დაპირება და უარი ეთქვა რომულას დახმარებაზე. ამას მოჰყვა სიცოცხლის ხელოვნური ფორმების ზოგადი აკრძალვა. გოგონას სახელად დაჟს თავს ესხმიან უცნობი ადამიანები, რომლებიც კლავენ მის შეყვარებულს და ცდილობენ მის გატაცებას. უეცრად ის ყველას კლავს, თუმცა ვერ ხვდება, სად აქვს ამისათვის საჭირო უნარები. ხილვებში პიკარდის სახე ეჩვენება მას. მიდის მასთან, მაგრამ დილით გარბის, რათა არ ჩაერიოს თავის პრობლემებში. პიკარი მიდის არქივში და აღმოაჩენს დათას ძველ ნახატს, სახელად "ქალიშვილი". სურათზე - ქალი დაჟის სახით. დაი თვალყურს ადევნებს პიკარს, ის განმარტავს, რომ ის სინთეტიკურია და ალბათ დათას ქალიშვილია. უცნობი პირები თავს ესხმიან მათ და მოკლავენ გოგონას. პიკარდი მიფრინავს ინსტიტუტში. დეისტრომი და ხვდება დოქტორ აგნეს ჟურატის, რომელიც ადასტურებს მის თეორიას. მისმა მენტორმა ბრიუს მედოქსმა შეიმუშავა პროცედურა სახელწოდებით ფრაქტალ-ნერვული კლონირება, ანუ დაჯს ჰქონდა ადამიანის სხეული და პოზიტრონიული ტვინი. გარდა ამისა, პიკარდი ხვდება, რომ პროცედურა ქმნის ტყუპებს; მაშასადამე, სადღაც არის დაჟის და. ეპიზოდის ფინალში რომულან ნარეკი ხვდება დაის დას სოჯი აშერს რომულანის ობიექტში, რომელიც თურმე ბორგის კუბია.

იხ. ვიდეო - 5 Actors Who Are NOT Returning For Star Trek: Picard Season 3 - We will miss them, even if we are excited to see what the direction the series now takes!

პიკარდი ცდილობს სოჯის, დაის დაის პოვნას. თავისი დიასახლისის ლარისის (ტალ შიარის ყოფილი თანამშრომელი) დახმარებით ის მიემგზავრება ბოსტონში და ამოწმებს დაის ბინას. ლარისი იგებს, რომ საცხოვრებელი კვალი მთლიანად გაწმენდილია. ლარისი ასევე ცხადყოფს, რომ მკვლელები უნდა ეკუთვნოდნენ ჟატ ვაშს, საიდუმლო ორგანიზაციას, რომელიც ტალ შიარმა დანამდვილებით არც კი იცოდა. ლარისის თქმით, ჟატ ვაშს სძულს ხელოვნური სიცოცხლის ფორმები. ამასობაში, ბორგ კუბის ბორტზე, სოჯისა და ნარეკს შორის ახლო ურთიერთობა ვითარდება. პიკარდი სთხოვს ადმირალ კრისტენ კლენსის დროებით დააბრუნოს იგი ფლოტში და მისცეს გემი, მაგრამ კატეგორიული უარი მიიღო. ის გადაწყვეტს იპოვოს საკუთარი გემი და შეკრიბოს ეკიპაჟი, მოიწვიოს ექიმი აგნეს იურატი და ძველი ნაცნობი, რაფი მუზიკერი. კლენსი აცნობებს პიკარის ვიზიტს მეთაურ ოჰთან და სთხოვს გაარკვიოს რა ხდება. ოჰ ურეკავს ლეიტენანტ რიზოს და უბრძანებს, დარწმუნდეს, რომ მისი ოპერატივი დარჩეს დავალებაზე. კუბზე რიზო ნარეკს ჰოლოტრანსმიტერის საშუალებით ეჩვენება და ცხადყოფს, რომ ის მისი ოპერატიული და ძმაა. ის აფრთხილებს მას, რომ თუ ის ვერ დაარწმუნებს სოჯს სხვა სინთეტიკის ადგილმდებარეობის გასაჯაროებაში, მაშინ მას უფრო მკაცრი ზომების მიღება მოუწევს.

იხ. ვიდეო - Starfleet faces a Borg ship - Star Trek Picard 2x01

Flashback გვიჩვენებს, თუ როგორ მოითხოვა პიკარმა, რომ Starfleet-ს გაეგრძელებინა რომულუსის ევაკუაცია მარსზე მომხდარი კატასტროფის შემდეგაც კი, ან მიიღო მისი გადადგომის წერილი. ბრძანება მეორეზე დათანხმდა, რის შემდეგაც მისი თანამებრძოლი რაფი, რომელიც ეჭვობდა, რომ რომულანები მონაწილეობდნენ თავდასხმაში, სამსახურიდან გაათავისუფლეს და ნებართვა ჩამოართვეს.

ამჟამად პიკარმა დახმარება სთხოვა რაფის, მაგრამ ის ითხოვს მის წასვლას, რადგან ამ 14 წლის განმავლობაში არც კი დაურეკავს. თუმცა მან იპოვა მას სამოქალაქო პილოტი, სახელად კრისტობალ რიოსი. პიკარდი ტელეპორტირებს Rios-ის გემ Sirena-ზე და გაიგებს, რომ ბორტზე აქვს დამხმარე ჰოლოგრამები, რომლებიც დამზადებულია საკუთარი თავის სახით. ამასობაში, ბორგის კუბზე, პროექტის დირექტორი ჰიუ, ყოფილი ბორგის დრონი, მოდის სოჯიში და წაიყვანს მას ყოფილი რომულანის დრონების ჯგუფის სანახავად. ერთ-ერთი ყოფილი თვითმფრინავი, სავარაუდოდ, იღებს მომავლის ხედვას და აცხადებს, რომ სოჯი არის "დამანგრეველი", რაც ასევე გულისხმობს, რომ მისი და გარდაიცვალა. რომულანი თავის სროლას ცდილობს, მაგრამ სოჯი იყენებს თავის ზეადამიანურ სიჩქარეს მის განიარაღებაზე. ის "დედას" დაუკავშირდა, რათა გაარკვიოს, კარგად არის თუ არა დაჯი. "დედა" ამშვიდებს მას, რომ დაჟი კარგადაა, სოჯი კი საუბრისას იძინებს, როცა ნარეკი შემოდის მასზე იღვიძებს. ის აღიარებს, რომ იწყებს მისი შეყვარებას, რის შემდეგაც ტოვებს და წააწყდება თავის დას, რომელმაც დაიბრუნა რომულანური გარეგნობა და ურჩევს, არ მიბმულიყო სოჯთან. პიკარს, ლარისა და ჟაბანს თავს ესხმის ჟატ ვაშის რაზმი. ისინი ახერხებენ ყველას მოკვლას ერთის გარდა, რომელიც ასევე სუჯის "დამანგრეველს" უწოდებს, სანამ თვითმკვლელობამდე მიიყვანენ. მეთაური ო მიდის ექიმ იურათთან და აგნესი ყველაფერს უყვება, მაგრამ შემდეგ გადაწყვეტს პიკართან ერთად გაფრენას. პიკარდი და იურათი ტელეპორტირდებიან სირენაზე და გაკვირვებულები ხედავენ, რომ რაფი უკვე იქ არის. იგი აცხადებს, რომ მიფრინავს მხოლოდ იმ ადგილას, სახელწოდებით Free Cloud (Freecloud) და თვლის, რომ ბრიუს მედოქსი იქ მდებარეობს. პირველად წლების განმავლობაში, პიკარდი გასვლის ბრძანებას გასცემს და სირენა შემოდის სარტყელში.

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                დეივიდ კოპერფილდი

 (სრული ორიგინალური სათაური — The Personal History, Adventures, Experience and Observation of David Copperfield the Younger of Blunderstone Rookery (Which He Never Meant to Publish on Any Account) — ჩარლზ დიკენსის რიგით მერვე რომანი, რომელიც პირველად 1850 წელს გამოიცა. ისევე, როგორც წინამორბედი ნაწარმოებები, იგი მანამდე ქვეყნდებოდა ნაწილ-ნაწილ. წიგნში გამოყენებული სიუჟეტური ელემენტები აღებულია დიკენსის პირადი ცხოვრებიდან. „დეივიდ კოპერფილდი“ ითვლება დიკენსის ყველაზე ავტობიოგრაფიულ რომანად.

დევიდ კოპერფილდი ობოლი დაიბადა — მამამისის სიკვდილიდან ნახევარი წლის შემდეგ. ისე მოხდა, რომ მის დაბადებას დაესწრო მამამისის მამიდა, მის ბეტსი ტროტვუდი; ამ ქალბატონის ქორწინება ისე წარუმატებელი ყოფილა, რომ იგი მამაკაცთა მოძულე გამხდარა, ქალიშვილობის გვარი დაუბრუნებია და პროვინციაში დასახლებულა. ქორწინებამდე მას ძალიან უყვარდა ძმისშვილი, მაგრამ მხოლოდ მისი გარდაცვალებიდან ნახევარი წლის შემდეგ შეურიგდა მის არჩევანს და გაეცნო მის ქვრივს. მის ბეტსიმ სურვილი გამოთქვა მოენათლა ახალშობილი გოგონა (მას უნდოდა, რომ სწორედ გოგონა დაბადებულიყო), ითხოვა მისთვის ბეტსი ტროტვუდ კოპერფილდი დაერქვათ, აპირებდა „სათანადოდ აღეზარდა იგი“ და დაეცვა ყველა შესაძლებელი შეცდომისგან. როდესაც გაიგო, რომ ბიჭი დაიბადა, ისე გაუცრუვდა გული, რომ გამოუმშვიდობებლად სამუდამოდ დატოვა ძმისშვილის სახლი.

ბავშვობაში დევიდი გარშემორტყმული იყო დედისა და ძიძა პეგოტის ზრუნვითა და სიყვარულით; მაგრამ დედა მეორედ გათხოვდა. თაფლობის თვეში დევიდი და ძიძა გაამგზავრეს იარმაუთში სტუმრად პეგოტის ძმასთან. ასე ხვდება პირველად სტუმართმოყვარე გემ-სახლში და ეცნობა მის მკვიდრთ: მისტერ პეგოტის, მის ძმისწულ ქამს და დისწულ ემილის (დევიდს ბავშვურად შეუყვარდება პატარა ემი) და მისტერ პეგოტის ძველი მეგობრის ქვრივს, გამიჯს. შინ დაბრუნებისას დევიდი სახლში „ახალ მამას“ — მისტერ მარდსტონს და სრულიად შეცვლილ დედას აღმოაჩენს: ახლა მას ეშინია ბავშვს მოეფეროს და ყველაფერში ქმარს ემორჩილება. როდესაც მათთან მისტერ მარდსტონის დაც სახლდება, ბიჭის ცხოვრება სრულიად აუტანელი ხდება.

მარდსტონები ამაყობენ თავიანთი სიმტკიცით, რაშიც „ტირანულ, პირქუშ, ქედმაღალ, სატანისებურ ზნეს გულისხმობენ, რომელიც ორივეს ახასიათებს“. ბავშვს სახლში ამეცადინებენ; მამინაცვლისა და მისი დის მრისხანე მზერა აშინებს ბიჭს და დედას ნასწავლ გაკვეთილებსაც ვერ აბარებს. მისი ცხოვრების ერთადერთი სიხარული მამისეული წიგნებია, რომლებიც, მისდა საბედნიეროდ, საკუთარ ოთახში აღმოჩინა. ცუდი სწავლისთვის სადილს არ აჭმევენ და თავში ურტყამენ; ბოლოს და ბოლოს მისტერ მარდსტონმა გაროზგვასაც მიმართა. როდესაც პირველი დარტყმა იგრძნო, მამინაცვალს ხელზე უკბინა. ამის გამო სელემ ჰაუზის სკოლაში გაამწესეს — პირდაპირ არდადეგების დროს. დედა ცივად გამოეთხოვა მის მარდსტონის შიშით და მხოლოდ მაშინ, როდესაც ეტლი სახლს ნახევარი მილით მოშორდა, ერთგული პეგოტი ჩაუჯდა ეტლში, კოცნით აავსო „თავისი დევი“, ნუგბარ-ნუგბარით აუვსო ჯიბეები და ტყავის საფულე მიაჩეჩა, რომელშიც სხვა ფულთან ერთად ქაღალდში გახვეული დედის ნაჩუქარი ორი ნახევარკრონიანიც იდო, ქაღალდზე კი ეწერა „დევისთვის. სიყვარულით“. სკოლაში ჩასვლისთანავე ზურგზე დაფა დაჰკიდეს წარწერით „უფრთხილდით, იკბინება!“

არდადეგები მთავრდება, სკოლაში მისი ბინადრები ბრუნდებიან და დევიდი ახალ მეგობრებს ეცნობა — მასზე ექვსი წლით უფროს, მოსწავლეებში ლიდერად აღიარებულ ჯემს სტირფორდსა და ტომი ტრედლსს — „ყველაზე მხიარულსა და ყველაზე უბედურს“. სკოლას ხელმძღვანელობს მისტერ კრიკლი, რომელიც აღზრდის მხოლოდ ერთ მეთოდს — დაშინებასა და როზგს აღიარებს; არა მხოლოდ მოსწავლეებს, არამედ შინაურებსაც სასტიკად ეშინიათ მისი. ერთადერთს, სტირფორდს ერიდება მისტერ კრიკლი და ისიც თავის მფარველობაში აიყვანს კოპერფილდს — იმისთვის, რომ შეჰერაზადასავით უყვება მამის ბიბლიოთეკიდან წაკითხული წიგნების შინაარსს.

საშობაო არდადეგები დგება და დევიდი სახლში მიდის, თუმცა ჯერაც არ იცის, რომ ეს მისი უკანასკნელი შეხვედრა იქნება დედასთან: მალე იგი გარდაიცვლება; მოკვდება დევიდის ახალშობილი ძმაც. დედის სიკვდილის შემდეგ დევიდი სკოლაში აღარ ბრუნდება: მისტერ მარდსტონი უხსნის, რომ განათლება ძვირი ჯდება და ისეთს, როგორიც დევიდ კოპერფილდია, არც გამოადგება, რადგან თავი უკვე საკუთარი შრომით უნდა ირჩინოს. ბიჭი მძიმედ განიცდის თავის მიუსაფრობას: მარდსტონებმა დაითხოვეს პეგოტი, კეთილი ძიძა — ერთადერთი ადამიანი მთელს სამყაროში, რომელსაც ბიჭი უყვარდა. პეგოტი იარმაუთში ბრუნდება და ცოლად მიჰყვება მეეტლე ბარკისს, მაგრამ განშორებამდე დაიყოლიებს მარდსტონებს, გაუშვან დევიდი იარმაუთში და იგი კვლავ ხვდება გემ-სახლში ზღვის პირას, სადაც ყველა თანაუგრძნობს მას და ყველა კეთილია მის მიმართ — ეს იყო სიყვარულის უკანასკნელი ყლუპი მძიმე განსაცდელის წინ.

მარდსტონი დევიდს ლონდონში აგზავნის „მარდსტონისა და გრინბის“ სავაჭრო სახლში სამუშაოდ. ასე შედის დამოუკიდებელ ცხოვრებაში ათი წლის დევიდი და ფირმის მონა ხდება. სხვა ბიჭებთან ერთად იგი მთელი დღე რეცხავს ბოთლებს და გრძნობს, თანდათანობით როგორ ავიწყდება სკოლაში ნასწავლი და შიში ზარავს იმაზე ფიქრში, რომ შეიძლება წინა ცხოვრებიდან ვინმემ ამ დღეში დაინახოს. მისი ტანჯვა ძლიერი და ღრმაა, მაგრამ ის მაინც არ ჩივის.

დევიდი ძალიან უახლოვდება თავისი ბინის მეპატრონის, მისტერ მიკომბერის ოჯახს; მიკომბერი თავქარიანი და უიღბლო კაცია, რომელსაც მუდმივად მოადგებიან ხოლმე მევალეები და რომელიც მუდმივად იმის იმედით ცხოვრობს, რომ ოდესმე „ბედი გაუღიმებს“. მისის მიკომბერი, რომელიც იოლად ვარდება ისტერიკაში და ასევე იოლად მშვიდდება, ხშირ-ხშირად სთხოვს დევიდს დააგირაოს ხან ვერცხლის კოვზი, ხან შაქრის მაშა; მაგრამ მალე მიკომბერებთან გამომშვიდობება უხდება: ისინი სავალო ციხეში აღმოჩნდებიან და განთავისუფლების შემდეგ უკეთესი ხვედრის საძიებლად პლიმუტს გაემგზავრებიან.

დევიდს ლონდონში ერთი ახლობელი ადამიანიც არ რჩება და მყარად გადაწყვეტს, პაპიდასთან გაიქცეს ტროტვუდში. წერილში ეკითხება პეგოტის, სად ცხოვრობს პაპიდა და სესხად ნახევარ გინეას სთხოვს. ფულისა და ფრიად გაურკვეველი პასუხის მიღების შემდეგ, რომ მის ტროტვუდი „სადღაც დუვრის მახლობლად“ ცხოვრობს, დევიდი თავის ნივთებს ზანდუკში ჩააწყობს და საფოსტო კარეტების სადგურისკენ გაემართება; გზაში გაძარცვავენ და უკვე ზანდუკისა და ფულის გარეშე ფეხით დაადგება გზას. ღია ცის ქვეშ გაათენებს ღამეს, გაჰყიდის ქურთუკს და ჟილეტს, პური რომ იყიდოს, უამრავ განსაცდელს გადაიტანს და მეექვსე დღეს, მშიერი და ჭუჭყიანი, დამტვრეული ფეხებით, ჩააღწევს დუვრს. გაუმართლებს და პაპიდის სახლს იპოვის, ტირილით მოუყვება თავის ამბავს და თავშესაფარს მოსთხოვს. პაპიდა მარდსტონებს წერილს მისწერს და საბოლოო პასუხის მიცემას მათთან მოთათბირების შემდეგ დაჰპირდება, მანამდე კი დევიდს დაბანენ, სადილს აჭმევენ და ნამდვილ, სუფთა ლოგინში აწვენენ.

მარდსტონებთან მოთათბირების შემდეგ ბებია გაერკვა, რომ ეს პირქუში, უხეში და ხარბი ხალხია, რომლებმაც ისარგებლეს იმით, რომ დევიდის დედამ, რომელიც საფლავში ჩაიყვანეს, ანდერძში სპეციალურად არ აღნიშნა დევიდის წილი და მთელს მის ქონებას დაეპატრონენ, ხოლო ბავშვს ერთი პენსიც არ გამოუყვეს. ყველაფერ ამის შემდეგ პაპიდამ გადაწყვიტა, დევიდის ოფიციალური მეურვე გამხდარიყო. როგორც იქნა, დევიდი ნორმალურ ცხოვრებას უბრუნდება. პაპიდა ცოტა უცნაურია, მაგრამ მეტად კეთილია და არა მხოლოდ თავისი ძმის შვილიშვილის მიმართ. მის სახლში ცხოვრობს წყნარი გიჟი მისტერ დიკი, რომელიც პაპიდამ ბედლამს გადაარჩინა. დევიდი იწყებს კენტერბერიში დოქტორ სტრონგის სკოლაში სწავლას. რამდენადაც სკოლის პანსიონში ადგილები აღარ არის, პაპიდა მადლიერებით იღებს თავისი იურისტის, მისტერ უიკფილდის წინადადებას, თავისთან შეიკედლოს ბიჭი. ცოლის გარდაცვალების შემდეგ მისტერ უიკფილდი სევდის ჩასახშობად უზომო რაოდენობით პორტვეინს ეტანებოდა; ერთადერთი სინათლე მის ცხოვრებაში მისი ქალიშვილი, დევიდის თანატოლი აგნესი იყო. იგი დევიდსაც კეთილ ანგელოზად მოევლინა. მისტერ უიკფილდის იურიდიულ კანტორაში მსახურობს ურია ჰიპი — საზიზღარი არსება, ჟღალთმიანი, მთელი ტანით დაკლაკნილი, მუდმივად ღია წითელი უწამწამო თვალებით, დღემუდამ ცივი და სველი ხელებით, რომელიც თითოეულ თავის ფრაზას პირმოთნედ ამატებს „ჩვენ პატარა და მორჩილი ხალხი ვართ“.

დოქტორ სტრონგის სკოლა მისტერ კრიკლის სკოლისაგან სრულიად განსხვავდებოდა. დევიდი წარმატებით სწავლობდა და ბედნიერმა სასკოლო წლებმა, რომელთაც ათბობდა პაპიდის, მისტერ დიკისა და კეთილი ანგელოზის აგნესის სიყვარული, თვალის დახამხამებაში ჩაიქროლა. სკოლის დამთავრების შემდეგ პაპიდამ დევიდს შესთავაზა ლონდონს გამგზავრება, პეგოტის მონახულება, დასვენება და შემდეგ რაიმე სასურველი საქმის ამორჩევა; დევიდი სამოგზაუროდ მიეშურება. ლონდონში სტირფორდს შეხვდება, რომელთან ერთადაც სწავლობდა სელემ ჰაუზში. სტირფორდი თავის დედასთან სტუმრად ეპატიჟება, დევიდი მიიღებს მიპატიჟებას. თავის მხრივ, დევიდიც მიიპატიჟებს სტირფორდს იარმაუთში. გემ-სახლში მივლენ სწორედ იმ დროს, როდესაც ემილისა და ქამის ნიშნობა მიმდინარეობს; ემილი გაიზარდა და გამშვენიერდა, მთელი მხარის ქალებს შურთ მისი სილამაზისა და გემოვნებიანი ჩაცმის გამო; ემილი მკერავად მუშაობს. დევიდი თავისი ძიძის სახლში გაჩერდა, სტირფორდი კი — ფუნდუკში; დევიდი მთელი დღეები დადის სასაფლაოზე ძვირფას საფლავებთან; სტირფორდი ზღვაში გადის, აწყობს ნადიმებს მეზღვაურებისთვის და ხიბლავს მთელი სანაპიროს მოსახლეობას, „აღძრული მბრძანებლობის გაუცნობიერებელი სურვილით, უანგარიშო მოთხოვნილებით მოიპოვოს, დაიპყროს ისიც კი, რაც მისთვის არანაირ ფასეულობას არ წარმოადგენს“. როგორ ნანობს დევიდი, რომ იგი ჩამოიყვანა!

სტირფორდი აცდუნებს ემილის და ქორწილის წინადღეს ქალი მასთან ერთად გარბის, „რომ დაბრუნდეს როგორც ლედი ან სულ არ დაბრუნდეს“. ქამს გული დაემსხვრევა და მხოლოდ ერთი სურვილი აქვს, შრომაში ჩაახშოს თავისი სევდა, მისტერ პეგოტი კი გაემგზავრება მთელს ქვეყანაზე ემილის საძებნელად და გემ-სახლში რჩება მხოლოდ მისის გამიჯი — რათა ფანჯარაში მუდმივად ენთოს სინათლე, იმ შემთხვევისთვის, თუკი ემილი დაბრუნდება. მრავალი წელი არ იქნება მისგან არანაირი ცნობა, სანამ დევიდი არ გაიგებს, რომ იტალიაში ემილი გაექცა სტირფორდს, როდესაც მას მობეზრდა და შესთავაზა, ჩემს მსახურს გაჰყევი ცოლადო.

პაპიდა სთავაზობს დევიდს, იურისტის კარიერა აირჩიოს და პროქტორი გახდეს. დევიდი თანხმდება, პაპიდა ათას ფუნტ შეიტანს მისი განსწავლისთვის, მოუწყობს ცხოვრებას და დუვრში დაბრუნდება. იწყება დევიდის დამოუკიდებელი ცხოვრება ლონდონში. გაიხარებს, როდესაც ისევ შეხვდება ტომი ტრედლს, სელემ ჰაუზელ მეგობარს, რომელიც ასევე იურიდიულ ასპარეზზე შრომობს, მაგრამ ღარიბია და ცხოვრებისთვის და სწავლისთვის საჭირო ფულს დამოუკიდებლად შოულობს. ტრედლსი დანიშნულია და აღტკინებით უყვება დევიდს თავისი სოფის შესახებ. დევიდიც შეყვარებულია დორაზე, იმ ფირმის მფლობელის, მისტერ სპენლოუს ქალიშვილზე, სადაც პრაქტიკას გადის. მეგობრებს ბევრი აქვთ სალაპარაკო. მიუხედავად იმისა, რომ ცხოვრება მკაცრად ეპყრობა, ტრედლსი გასაოცრად კეთილი სულისაა. ირკვევა, რომ მისი ბინის პატრონები ცოლ-ქმარი მიკომბერები არიან; ისინი, როგორც ყოველთვის, ახლაც ვალებში არიან ჩავარდნილი. დევიდი სიამოვნებით განაახლებს ძველ ნაცნობობას; ტრედლსი და მიკომბერები წარმოადგენენ მისი ურთიერთობის წრეს, სანამ მიკომბერები კენტერბერიში არ გაეშურებიან გარემოებათა გავლენით და ახალი იმედებით ფრთაშესხმულები, რომ „ბედმა გაუღიმათ“: მისტერ მიკომბერმა სამუშაო მიიღო „უიკფილდისა და ჰიპის“ კანტორაში.

ურია ჰიპმა მოხერხებულად იყენებს მისტერ უიკფილდის სისუსტეს, ხდება მისი კომპანიონი და ნელ-ნელა ხელთ იგდებს მის კანტორას. იგი განზრახ აურ-დაურევს ანგარიშებს, უსინდისოდ ძარცვავს ფირმას და მის კლიენტებს, მუდმივად ათრობს მისტერ უიკფილდს და შთააგონებს, რომ ყველაფერში დამნაშავე მისი ლოთობაა. იგი მისტერ უიკფილდის სახლში გადადის საცხოვრებლად და აგნესის დაუფლებას ცდილობს. მიკომბერი, რომელიც მთლიანად მასზეა დამოკიდებული, სწორედ ამ ბინძურ საქმეში უნდა დაეხმაროს მას. ურია ჰიპის ერთ-ერთი მსხვერპლი — დევიდის პაპიდაა. იგი გაკოტრდა; მისტერ დიკთან ერთად იგი ლონდონში გადადის საცხოვრებლად, ხოლო დუვრის სახლს გააქირავებს, თავი რომ როგორმე გაიტანოს.

დევიდს ეს ამბავი ვერ გასტეხს; იგი მუშაობას იწყებს დოქტორ სტრონგის მდივნად, რომელიც პენსიაზე გავიდა და ლონდონში დასახლდა (ეს ადგილი კეთილმა ანგელოზმა აგნესმა აშოვნინა); ამას გარდა, დევიდი სწავლობს სტენოგრაფიას. ბებიას ისე მიჰყავს მეურნეობა, რომ დევიდს ეჩვენება, თითქოს კი არ გაღარიბდა, არამედ გამდიდრდა; მისტერ დიკი ქაღალდების გადაწერით შოულობს ფულს. სტენოგრაფიას რომ დაეუფლა, დევიდმა საპარლამენტო რეპორტიორობა დაიწყო და ფინანსურად წელში გაიმართა. მიუხედავად ამისა, მისტერ სპენლოუმ, დორას მამამ, გაღარიბებულ დევიდს სახლში მისვლა აუკრძალა. დორასაც ეშინია სიღარიბისა. დევიდი უნუგეშოდაა; მაგრამ როდესაც მისტერ სპენლოუ მოულოდნელად გარდაიცვალა, გაირკვა, რომ მისი საქმეები სრულიად მოუწესრიგებელი ყოფილა და დორა, რომელიც ახლა მამიდებთან ცხოვრობს სულაც არაა დევიდზე უფრო მდიდარი. დევიდს უფლება ეძლევა, მიაკითხოს მას; დორას მამიდები მშვენივრად შეეწყვნენ დევიდის ბებიას. დევიდს არ მოსწონს, რომ ისინი ყველანი დორას სათამაშოსავით ეპყრობიან, მაგრამ თავად დორას არაფერი აქვს საწინააღმდეგო. როგორც კი სრულწლოვანებას მიაღწევს, დევიდი დაქორწინდება. ეს ქორწინება ხანმოკლე აღმოჩნდება: ორი წლის შემდეგ დორა ისე გარდაიცვლება, რომ წესიერად დაქალებასაც ვერ მოასწრებს.

მისტერ პეგოტი იპოვის ემილის; ხანგრძლივი ხეტიალის შემდეგ ემილიმ ლონდონს ჩამოაღწია, სადაც მარტა ენდელი, ხელიდან წასული გოგონა იარმაუთიდან, რომელსაც ემილი ოდესღაც დახმარებია, თავის კეთილისმყოფელს გადაარჩენს და ბიძამისის ბინაში მიიყვანს (ემილის ძიებაში მარტას ჩართვის იდეა დევიდს ეკუთვნოდა). ახლა მისტერ პეგოტი აპირებს ავსტრალიაში ემიგრირებას, სადაც არავინ დაინტერესდება ემილის წარსულით.

ამასობაში მისტერ მიკომბერი, რომელსაც აღარ ძალუძს ურია ჰიპის თაღლითობაში მონაწილეობა, ტრედლსის მეშვეობით ამხელს მას. მისტერ უიკფილდის კეთილი სახელი გადარჩება, პაპიდას და სხვა კლიენტებს კი მათი ქონება უბრუნდებათ. მადლიერებით აღსავსენი, მის ტროტვუდი და დევიდი მიკომბერის თამასუქებს გაანაღდებენ და ამ მშვენიერ ოჯახს ფულს ასესხებენ: მიკომბერებიც ავსტრალიაში გამგზავრებას გადაწყვეტენ. მისტერ უიკფილდი დახურავს თავის ფირმას და პენსიაზე გადის; აგნესი გოგონებისთვის სკოლას ხსნის.

ავსტრალიაში გემის გამგზავრების წინადღეს იარმაუთის სანაპიროს საშინელი ქარიშხალი დაატყდება თავს, რომელიც ქამისა და სტირფორდის სიცოცხლეს შეიწირავს.

დორას სიკვდილის შემდეგ დევიდი, რომელიც ცნობილი მწერალი გახდა (ჟურნალისტიკიდან იგი ბელეტრისტიკაზე გადავიდა), კონტინენტზე გაემგზავრა, რათა შრომაში ჩაეკლა თავისი დარდი. სამი წლის შემდეგ დაბრუნდა და ცოლად შეირთო აგნესი, რომელსაც, როგორც გაირკვა, მთელი ცხოვრება ჰყვარებია იგი. პაპიდა, ბოლოს და ბოლოს, გახდა ნათლია ბეტსი ტროტვუდ კოპერფილდისა (ასე ჰქვია მის ერთ-ერთ შვილთაშვილს); პეგოტი დევიდის შვილებს ზრდის; ტრედლსი დაქორწინდა და ბედნიერია. ემიგრანტები მშვენივრად მოეწყვნენ ავსტრალიაში. ურია ჰიპი იმ ციხეში ზის, ხოლო ამ ციხის უფროსი ჩვენი ძველი ნაცნობი მისტერ კრიკლია.

ამრიგად, ცხოვრებამ ყველას თავისი ადგილი მიუჩინა.

იხ. ვიდეო - "Дэвид Копперфилд" Чарльз Диккенс. Аудиокнига - Великий каратель лжи и лицемерия, Чарльз Диккенс отличался простотой и легкостью слога. В юном герое Диккенс воплотил все лучшие качества человека. Он видит несправедливость и учится с ней бороться. Он не останавливается на пути к счастью, различает хорошее и плохое, наблюдает за людьми для того, чтобы раскрыть истинные их мотивы, намерения.

«История Дэвида Копперфилда» самый автобиографичный роман из всех произведений Чарльза Диккенса. Это своего рода «роман воспитания», в котором повествуется о жизни мальчика от младенчества до зрелости. Становление личности, переживание различных периодов, переосмысливание ценностей, мечтания раскрыты подробно и полно. Но все же упор Диккенс сделал именно на воспитание, различные подходы. Писатель не раз в своих произведениях делал акцент на том, что образование играет большую роль в становлении и зрелости личности. Несовершенная система воспитания может искалечить судьбу человека. А система, которая базируется на принципах справедливости, добра, любви и заботе позволяет выпускать в общество достойных людей, которые смогут принести немало пользы, радости и счастья.

Маленький Дэвид появился на свет, когда его отца уже полгода не было в живых. Воспитывали его в младенчестве горячо любящие мать и няня Пеготти. Тетя его отца, хотя и была любящей, не могла принять выбор своего племянника. Но на рождения Дэвида она приехала с надеждой, что у нее будет внучка. После того, как невестка и в этом не оправдала ожиданий, а родила мальчика, бабушка навсегда ушла из ее дома. Маленького Дэвида в младенчестве любили и уважали, а мир представлялся ему средоточием счастья, радости и благодарности. Мальчик благодаря большому количеству изливаемой на него любви растет отзывчивым, открытым, радостным. В детстве Дэвид знакомиться с людьми, которым суждено стать его верными друзьями на всю жизнь. Брат няни Пеготти – простой рыбак, усыновил двух сироток — Эмили и Хэма, приютил вдову Гаммидж. Несмотря на то, что жизнь рыбака полна суровых испытания, сердца этих людей не ожесточились. Эта важная дружба с хорошими, но бедными людьми навсегда исключила возможность появления у мальчика сословного чванства.

Росший в любви и достатке ребенок получает возможность гораздо дольше сопротивляться злу и несправедливости. Именно это и предстояло Дэвиду. Его мама скоро вышла замуж за черствого, жестокого, холодного мистера Мэрдстона. Он и его сестра били мальчика, унижали, наказывали за мельчайшие оплошности. Безвольная мать не может противостоять этим монстрам и по их указанию Дэвида отдают в школу. Здесь мальчик начинает общаться со сверстниками. Диккенс показывает то, как по характеру в детстве можно определить судьбу взрослого человека. У Дэвида появляется два друга – самоуверенный Стирфорт и добряк, оптимист Трэдлс. Первый открывает тайну учителя, мать которого лежит в богадельне. Из-за этого мужчина теряет место работы и возможность прокормить себя и мать. В будущем Стирфорт не станет более благородным. Он соблазнит перед свадьбой сироту Эмили и бросит ее. Трэдлс же в детстве еще делится бескорыстно с Дэвидом своими сокровищами. Во взрослой жизни он всего добьется сам и взвалит на себя хлопоты о семье жены. И все это будет ему в радость. Дэвид уже в школе смутно понимает неблаговидность поступков Стирфорта. И хотя они друзья, но главный герой не следует повсюду за товарищем, не наследует его и не поддерживает.

После учебы Дэвид устраивается к юристу Уикфилду. Здесь его ждет ангел его жизни Агнес. Она добра, спокойна и разумна. Не раз ее душевные качества помогали Дэвиду в житейских бурях. В доме же юриста юноша имеет возможность наблюдать за тем, как спиртное лишает человека разума, достоинства, чести. Урия Хип, лицемерный и лживый, опутывает своего партнера мистера Уикфилда. Несмотря на свое показное смирение, внутри Урии клокочет вулкан ненависти. Он помнит всех, кто его унижал, он мечтает о мести. Но больше всего его раздражает открытая неприязнь Дэвида к лицемерию, его свобода, честность и достоинство. Дэвид понимает, что зло нужно не просто игнорировать. Ему необходимо противостоять.

Чарльз Диккенс уверен, что добрый, открытый характер Дэвида не только его заслуга. Юноше во многом нужно благодарить всех, кто учил его любви, трудолюбию, прощению, смирению, стойкости. Его ветреная, но любящая мама. Простая, но открытая и сильная няня Пеготти. Чудаковатая, но добродушная бабушка. Беззащитная и тихая, но стойко ждущая и верная Агнес. Сильные, но не ожесточенные рыбаки. Все они формировали в детстве и юношестве прекрасный характер Дэвида Копперфилда.

პერსონაჟები

პირველხარისხოვანი პერსონაჟები:

დევიდ კოპერფილდი, ბეტსი ტროტვუდი, ჯემს სტირფორდი, კლარა პეგოტი,მისტერ პეგოტი, აგნესა, დორა, ემილია(პატარა ემი), მისტერ და მისის მიკობერები, ქამი, ტომ ტრედელსი, მისტერ დიკი, მისტერ ვიკფილდი, ური ჰიპი

მეორეხარისხოვანი პერსონაჟები:

მისტერ კრილი(სკოლის დირექტორი) , მისტერ მელი, ჯენეტი(ბეტსის მოახლე), დოქტორი სტრონგი და მისის სტრონგი, ლიტიმერი, მისის გუმიჯი, მართა, მის მაუჩერი, მისტერ სპენლო

წარმატება და დადგმები

რომანს დიდი წარმატება ხვდა წილად. იგი არა მხოლოდ არაერთხელ იქნა გამოცემული მსოფლიოს ხალხთა ენებზე, არამედ დაიდგა რადიო, სასცენო თუ კინო სივრცეში.

დეივიდ კოპერფილდის პატივსაცემად ფსევდონიმი აიღო დეივიდ სეთ კოტკინმა, მსოფლიოში ცნობილმა ილუზიონისტმა.

                                                                      დევიდ კოპერფილდი (ფილმი, 1999)

                                 

ჟანრი დრამა

რეჟისორი საიმონ კერტისი

პროდიუსერი კიტ ჰარვუდი

კეტრინ დადლი

რებეკა იტონი

ჯეინ ტრანტერი

ავტორი

სცენარის რომანი:

ჩარლზ დიკენსი

ადაპტაცია:

ადრიან ჰოჯესი

ძირითადში

მთავარ როლს დენიელ რედკლიფი ასრულებს

კიარან მაკმენამინი

ემილია ფოქსი

პაულინ ქვირკი

მეგი სმიტი

ტრევორ ივ

ალან არმსტრონგი

ბობ ჰოსკინსი

ნიკოლას ლინდჰერსტი

ჯოანა პეიჯი

ამანდა რაიანი

კინოოპერატორი ენდი კოლინზი

კომპოზიტორი რობერტ ლეინი

BBC Film Company, WGBH

ჰულუს დისტრიბუტორი

ხანგრძლივობა 185 წთ.

ბიუჯეტი 4 000 000 ფუნტი

ქვეყანა: აშშ

  გაერთიანებული სამეფო

ინგლისური ენა

1999 წელი

(ინგლ. დევიდ კოპერფილდი) - ბრიტანელი რეჟისორის საიმონ კერტისის 2 ეპიზოდიანი დრამა (1999 წ.). აშშ-სა და დიდი ბრიტანეთის ერთობლივი მუშაობა. ჩარლზ დიკენსის რომანის დევიდ კოპერფილდის სატელევიზიო ადაპტაცია.

პირველი ეპიზოდი

დევიდ კოპერფილდი დაიბადა საფოლკში, მამის გარდაცვალებიდან სამი თვის შემდეგ. დიდი დეიდა, ბეტსი ტროტვუდი, რომელიც დაბადების დღეს ჩამოდის, უსიამოვნოდ ნერვიულობს, რადგან ელოდა, რომ დისშვილს ნახავდა და არა ძმისშვილს. იმედგაცრუებული ტროტვუდი ტოვებს კოპერფილდის სასახლეს.

დევიდი იზრდება, დედა და მოახლე პეგოტი დაუღალავად აფასებენ ბიჭს და, როგორც ჩანს, მათ მშვიდ ცხოვრებას არაფერი უშლის ხელს.

დევიდი და პეგოტი მიემგზავრებიან იარმუთში, სადაც ისინი სტუმრობენ მისი ძმის, დანის ოჯახს. აქ ახალგაზრდა კოპერფილდი თავის პირველ მეგობრებს იძენს.

რვა წლის დაქვრივების შემდეგ, დედამისი ხელახლა ქორწინდება, როგორც მას ეჩვენება, მომგებიანი წვეულებისთვის. თუმცა, ძლივს რომ გახდა სახლის მფლობელი, მამინაცვალი ედვარდ მერდსტონი ავლენს ზიზღს თავისი დედინაცვალის მიმართ, ზრდის მას საკმაოდ მკაცრი მეთოდებით და მალე აგზავნის პანსიონში, სადაც დევიდი განზრახ ამცირებენ მერდსტონის ბრძანებებს. დევიდის ერთადერთი ნუგეში სკოლაში არის მისი მეგობრობა ჯეიმს სტირფორტთან, უფროს სტუდენტთან მდიდარი და გავლენიანი ოჯახიდან.

განმეორებითი მშობიარობის შემდეგ ვერ გამოჯანმრთელდა, დავითის დედა და ახალშობილი ძმა იღუპებიან. მამინაცვალი ბიჭს სახლიდან აძევებს და ლონდონში მელნის ქარხანაში სამუშაოდ აგზავნის. თუმცა, მერსტოუნი მას თავშესაფარს აძლევს დედაქალაქში მცხოვრები ნაცნობისგან, უილკინს მიკავბერისგან, რომელიც დევიდს უკავშირდება, როგორც საკუთარ შვილს. მაგრამ ბედის ნებით მიკავბერს აცხადებენ გაკოტრებულად და გადაასახლებენ მოვალის ციხეში. გათავისუფლების შემდეგ ის და მისი ოჯახი გადადიან პლიმუთში, ტოვებენ კოპერფილდს უსახლკაროდ და მხარდაჭერის გარეშე.

იმ იმედით, რომ თავშესაფარს იპოვის თავის ერთადერთ ნათესავთან, დეიდა ტროტვუდთან, დევიდი გარბის ქარხნიდან და დოვერისკენ მიდის. საბოლოოდ, ის პოულობს მას და, მიუხედავად ბეტსის უხალისობისა, რომ სახლში ბიჭი ჰყავდეს, დროთა განმავლობაში, დეიდა დისშვილის სიყვარულით არის გამსჭვალული, იგი ასახელებს ტროტვუდს და ხდება მისი კანონიერი მეურვე. დევიდი განაახლებს სწავლას, მაგრამ სხვა სკოლაში, კენტერბერიში. ბეტსი ტროტვუდის ადვოკატთან, მისტერ ვიკფილდთან ერთად ცხოვრობს, დევიდი თავის საუკეთესო მეგობარს იძენს თავისი ქალიშვილის აგნესის სახით, რომელთანაც ახალგაზრდულ წლებს ატარებს. სკოლის დამთავრების შემდეგ, დეიდი დეიდის რჩევით, ლონდონში, მისტერ სპენლოუს ოფისში კლერკად აიყვანება. სახლში შესვლისას კოპერფილდს შეუყვარდება დამსაქმებლის ქალიშვილი დორა...

იხ. ვიდეო - ИСТОРИЧЕСКАЯ ДРАМА Дэвид Копперфилд, фильм по мотивам романа Чарльза Диккенса

მეორე სერია

ლონდონში ახალგაზრდა ხვდება ძველ ნაცნობს, ჯეიმს სტირფორტს, რომელთანაც გადაწყვეტს ეწვიოს დენ პეგოტის იარმუთის ოჯახს. დევიდი აგნესს ეუბნება დორასადმი სიყვარულზე, თუმცა გოგონა მეგობარს ურჩევს არ დაუკავშირდეს სტირფორტს. ასევე დედაქალაქში, ახალგაზრდა კოპერფილდი წააწყდება ურია ჰეპს, მისტერ ვიკფილდის კლერკს. ჰიპი ეუბნება ახალგაზრდას, რომ აპირებს აგნესის დაქორწინებას, მაგრამ სთხოვს, არ უღალატოს მის განზრახვებს. იარმუთში ჩასვლისას დევიდი გაიგებს, რომ ჰემი მალე დაქორწინდება ემილიზე, თუმცა გოგონა მეგობარს ანდობს თავის შეშფოთებას ქორწინებასთან დაკავშირებით. და საყვარელ პეგოტისთან დეივი აცხადებს დორაზე დაქორწინების სურვილს.

სახლში დაბრუნებული დევიდი გაიგებს, რომ ახლა მისტერ მიკავერი მუშაობს ურია ჰიპასთან და მისი დეიდა ფინანსურად გაკოტრებულია. ამის მიუხედავად, ის დორას შესთავაზებს და ის ფარულ ნიშნობას დათანხმდება. დამსაქმებელთან მორიგი შეხვედრის შემდეგ სიმართლე ირკვევა, რაზეც მისტერ სპენლოუს ქალიშვილის დავიწყებას ურჩევენ. დევიდი უარს ამბობს დორას დატოვებაზე და ისევ შეეცდება მასთან შეხვედრას, მოულოდნელად იპოვის მის გაციებულ სხეულს და ქაღალდებს ბიზნესის დაშლის შესახებ ოფისში. შემდეგ კოპერფილდი იწყებს თავისი მოთხრობების წერას და გაყიდვას.

ჰიპი საჯაროდ აცხადებს აგნესის დაქორწინების განზრახვას. მამის უკმაყოფილების მიუხედავად, აგნესი ხვდება, რომ მისი ოჯახი ზედმეტად არის დამოკიდებული ჰეპზე და უხალისოდ იღებს მის პოტენციურ ქორწინებას.

დევიდი ისევ ეწვევა იარმუთს, სადაც გულდაწყვეტილი ჰემი გვიჩვენებს, რომ ემილი გაიქცა სტირფორთთან ერთად, რომელიც მას ფარულად სტუმრობდა. ბიძა დისშვილის საძებნელად მიდის.

დევიდი დორას აგნესს აცნობს და წყვილი მალე დაქორწინდება. თუმცა, დორას სრული უუნარობა საყოფაცხოვრებო სამუშაოების შესრულებაში აწუხებს ახლადშექმნილ მეუღლეს, მაგრამ ის მზადაა დაეხმაროს მას და, საბოლოოდ, კავშირი ორივეს მოერგება. დორა მალევე ხვდება, რომ ორსულადაა, თუმცა, მშობიარობა გოგონას სხეულს იმდენად ასუსტებს, რომ ის კვდება, აგნესი სჯის მიტოვებულ ქმარზე ზრუნვას.

საბოლოოდ, დევიდი ემილის აღმოაჩენს ლონდონის უღელტეხილში, სავალალო მდგომარეობაში. სტერფორტმა მიატოვა იგი და მეძავივით ცხოვრობდა. დენ პეგოტი თავის დისშვილს ხელში აიყვანს და ავსტრალიაში ახალი ცხოვრების დაწყებას გეგმავს. ემილი დევიდს სთხოვს ბოდიშის თხოვნის წერილი გადასცეს ჰემს, რომელიც მოვლენის დაწყებამდე ცოტა ხნით ადრე ძლიერი ქარიშხლის შედეგად დაიღუპა. პეგოტი ამტკიცებს, რომ ჰემის გარდაცვალების შესახებ ემილი არ გამოჯანმრთელდეს.

Micawber ცხადყოფს, რომ მან აღმოაჩინა Heep-ის ბოროტი სქემა, რომელმაც გაანადგურა ორივე Wickfield და Betsy Trotwood, რისთვისაც Heep დააპატიმრეს და გადაასახლეს ავსტრალიაში, როგორც მსჯავრდებული. ამისთვის მისის ტროტვუდი იხდის მისტერ მიკავბერს მცირე ვალებს და ის და მისი ოჯახი მიდიან ავსტრალიაში, რათა ცხოვრება ნულიდან დაიწყოს.

დორას გარდაცვალების შემდეგ, დევიდი სამი წლით უჩინარდება, რა დროსაც იგი აგრძელებს პირველი წიგნების წერას და გამოცემას. კენტერბერიში დაბრუნებისას დევიდი ხვდება, რომ უყვარს აგნესი. როგორც ირკვევა, აგნესს ყოველთვის უყვარდა დევიდი და დორასგან ბრძანებაც კი მიიღო, არ დაეტოვებინა იგი. წყვილი ბედნიერად არის დაქორწინებული და ჰყავს სამი შვილი, რომელთაგან ყველაზე უმცროსს დეიდის პატივსაცემად ბეტსი ტროტვუდ-კოპერფილდი ჰქვია, რომელიც წარმოუდგენლად ბედნიერია გოგონას გარეგნობით.

იხ. ვიდეო - David Copperfield by Charles Dickens

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                     პატრიკ სტიუარტი

(ინგლ. Patrick Hewes Stewart; დ. 13 ივლისი, 1940) არის ინგლისელი მსახიობი, რეჟისორი და პროდიუსერი, სამეფო შექსპირის კომპანიის ერთ-ერთი მთავარი მსახიობი, რომელიც სცენაზე თამაშობდა 27 წლის განმავლობაში (1966 წლიდან დღემდე. 1993). ის ყველაზე ცნობილია კაპიტანი ჟან-ლუკ პიკარის როლით ფილმში Star Trek: The Next Generation და პროფესორი X-ის როლით X-Men ფილმების სერიაში. 2005 წლიდან ის არის CIA-ს დირექტორის მოადგილის ევერი ბალოკის ხმა ანიმაციურ სერიალში American Dad.

ბრიტანეთის იმპერიის ორდენის ოფიცერი (2001 წლიდან). 2010 წელს მას მიანიჭეს რაინდი დიდი ბრიტანეთის დედოფალმა ელიზაბეტ II-მ.

იხ. ვიდეო - Как менялся Патрик Стюарт/Тогда и сейчас | https://t.me/ThinkAit

პატრიკ სტიუარტი დაიბადა 1940 წლის 13 ივლისს მირფილდში, დასავლეთ იორკშირში, ინგლისი, გლედისის (ძვ. ბაროუკლოუ), ქსოვისა და ტექსტილის მუშაკისა და ბრიტანეთის არმიის პოლკის სერჟანტის მაიორის ალფრედ სტიუარტის ვაჟი. მას ჰყავს ორი უფროსი ძმა, ჯეფრი (დაიბადა 1925 წლის 28 იანვარს) და ტრევორი (დაიბადა 1935 წლის 10 აგვისტო). მისმა მშობლებმა მას საშუალო სახელი არ დაარქვეს, მაგრამ 1980-იან წლებში მან მოკლედ გამოიყენა საშუალო სახელი "ჰიუზი" პროფესიონალურად.

სტიუარტი გაიზარდა ღარიბ ოჯახში და ასევე განიცდიდა ოჯახურ ძალადობას მამის მიერ, რამაც შემდგომში გავლენა მოახდინა მის პოლიტიკურ და იდეოლოგიურ შეხედულებებზე. ბავშვობის უმეტესი ნაწილი ჯარროუში გაატარა. სტიუარტის მამა მსახურობდა სამეფო იორკშირის მსუბუქ ქვეით ჯარში და იყო პოლკის სერჟანტი მე-2 პარაშუტის ბატალიონში მეორე მსოფლიო ომის დროს, მანამდე მუშაობდა გენერალურ მუშად და ფოსტალიონად. დუნკერკის ევაკუაციის დროს მისი სამხედრო გამოცდილების შედეგად, მამამისს განიცადა ის, რაც ცნობილია, როგორც საბრძოლო დაღლილობა (ამჟამად მას პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა ეწოდება). 2008 წელს ინტერვიუში სტიუარტმა თქვა: ”მამაჩემი იყო ძალიან ძლიერი ადამიანი, ძალიან ძლიერი ადამიანი, რომელმაც მიიღო ის, რაც სურდა. მათ თქვეს, რომ როდესაც ის საპარადო მოედანზე წავიდა, ჩიტებმა შეწყვიტეს სიმღერა. ბევრი, მრავალი წელი გავიდა, სანამ მივხვდი, როგორ ჩაერთო მამაჩემი ჩემს საქმეში. მაკბეტს ულვაშები მოვუყარე. მამას არ ჰქონდა ისინი, მაგრამ როცა სცენაზე გასვლის წინ სარკეში ჩავიხედე, ანარეკლში დავინახე მამაჩემის სახე, რომელიც მიყურებდა“.

სტიუარტი დაესწრო კროულის ეკლესიის სკოლას. ის თავის სამსახიობო კარიერას ანიჭებს ინგლისურის მასწავლებელს, სესილ დორმანდს, რომელმაც „დამიდო შექსპირის ასლი ხელში [და] მითხრა: „ახლა ადექი და შეასრულე“. 1951 წელს, 11 წლის ასაკში, სტიუარტი შევიდა მირფილდის საშუალო თანამედროვე სკოლაში, სადაც განაგრძო დრამის შესწავლა. დაახლოებით ამავე დროს, მან გაიცნო მსახიობი ბრაიან ბლესედი Mytholmroyd-ში დრამის კურსზე და მას შემდეგ ისინი მეგობრობდნენ.

15 წლის ასაკში სტიუარტმა დატოვა სკოლა და დაიწყო მეტი დრო დაეთმო ადგილობრივ თეატრს. მან მიიღო სამუშაო, როგორც გაზეთის რეპორტიორი და ნეკროლოგის მწერალი Mirfield & District Reporter-ში, მაგრამ ერთი წლის შემდეგ მისმა დამსაქმებელმა მას ულტიმატუმი წაუყენა, აერჩია მსახიობობა ან ჟურნალისტიკა[24] და მან დატოვა სამსახური. მისი ძმა ყვება ამბავს, რომ სტიუარტი ესწრებოდა რეპეტიციებს მუშაობის დროს და შემდეგ აწყობდა ისტორიებს, რომლებიც გამოქვეყნდა გაზეთში. სტიუარტი მოკრივედ ვარჯიშობდა. მისი თქმით, მსახიობობა მას ახალგაზრდობაში თვითგამოხატვის საშუალებად ემსახურებოდა. სტიუარტმა და მისმა მეგობარმა ბლესდმა მოგვიანებით მიიღეს გრანტები ბრისტოლის Old V თეატრალურ სკოლაში დასასწრებად.

ფაქტები

პატრიკ სტიუარტი შევიდა გინესის რეკორდების წიგნში პროფესორ X-ისადმი ერთგულებისთვის, მან თავისი როლი შეასრულა 16 წელი და 228 დღე.

მხარს უჭერს საფეხბურთო კლუბს ჰადერსფილდ თაუნს.

2003 წელს მან მონაწილეობა მიიღო Top Gear სატელევიზიო შოუს განყოფილებაში "ვარსკვლავი ბიუჯეტის მანქანაში" (სეზონი 02, ეპიზოდი 09)

იხ. ვიდეო - The Life and Tragic Ending of Patrick Stewart - The Life and Tragic Ending of Patrick Stewart

Patrick Stewart was born Sir Patrick Stewart on 13 July 1940, in Mirfield, West Riding of Yorkshire, England, with Gladys, a weaver, and Alfred Steward, a Sergeant Major in the British Army. His siblings include Geoffrey and Trevor, both of whom are elder to him. He had a troubled childhood and witnessed physical abuse inflicted on his mother by his father.

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                     ლოტოსის ეფექტი

წვეთების კომპიუტერული ილუსტრაცია, რომელიც მტვერს იჭერს ზედაპირიდან, რომელიც აჩვენებს ლოტოსის ეფექტს

უკიდურესად დაბალი ზედაპირის დატენიანების ეფექტი, რომელიც შეიძლება შეინიშნოს Lotus (Nelumbo) გვარის მცენარეების ფოთლებსა და ფურცლებზე და სხვა მცენარეებზე, როგორიცაა ნასტურტიუმი, ჩვეულებრივი ლერწამი და წყალშემკრები.

ფოთლების ზედაპირზე ჩამოსული წყალი ხვდება ბურთის ფორმის წვეთებად. ფოთლიდან გამოწურვისას წყალი ამავდროულად იჭერს მტვრის ნაწილაკებს, რითაც ასუფთავებს მცენარის ზედაპირს.

ეფექტი წარმოიქმნება როგორც ზედაპირის მიკროსტრუქტურის თავისებურებების გამო, ასევე მისი მაღალი ჰიდროფობიურობის გამო. ეფექტის ბიოლოგიური მნიშვნელობა მდგომარეობს მცენარის დაცვაში მიკროორგანიზმების, სოკოების და წყალმცენარეების კოლონიზაციისგან. დამატებითი თვითგამწმენდი ეფექტი მდგომარეობს ფოტოსინთეზის უფრო დიდ ეფექტურობაში.

                                                            

წყლის ჭავლი ლოტოსის ფოთოლზე

პეპლების და მრავალი სხვა მწერის ფრთები ანალოგიურადაა განლაგებული, რისთვისაც ზედმეტი წყლისგან დაცვა სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია: დასველების შემთხვევაში ისინი დაკარგავენ ფრენის უნარს.

ლოტოსის ეფექტი აღმოაჩინა გერმანელმა ბოტანიკოსმა ვილჰელმ ბართლოტმა 1990-იან წლებში, თუმცა ლოტოსის ფოთლების თვისებები დიდი ხანია ცნობილია.

ამ ეფექტის შესწავლის ერთ-ერთი პრაქტიკული მიმართულებაა ეგრეთ წოდებული სუპერჰიდროფობიური მასალების შექმნა.

იხ. ვიდეო - Эффект лотоса - Эффект лотоса — эффект крайне низкой смачиваемости поверхности, который можно наблюдать на листьях и лепестках растений рода Лотос (Nelumbo) и некоторых других. Описан в 90-х годах 20-го века немецким учёным Вильгельмом Бартлоттом. Эффект лежит в основе создания супергидрофобных материалов. Для создания ролика использованы фрагменты фильма „Der Lotus-Effect“ © by Philip Morris Stiftung 1998 и прекрасного фильма  учёных из университете Пенсильвании  Youfa Zhang, Dengteng Ge and Shu Yang  Materials Science & Engineering, University of Pennsylvania

მაღალი ზედაპირული დაძაბულობის გამო, წყლის წვეთები ამცირებენ ზედაპირს და გროვდება სფერულ ფორმაში. როდესაც სითხე ზედაპირს ეკონტაქტება, შეკრული ძალები იწვევს ზედაპირის დატენიანებას. დატენიანების ხარისხი დამოკიდებულია ზედაპირის სტრუქტურაზე და სითხის წვეთების დაძაბულობაზე.

ლოტოსის ფურცლები დაფარულია მიკროსკოპული გამონაზარდებით. გარდა ამისა, ფოთოლი დაფარულია ცვილისებრი ფენით, რომელიც წარმოიქმნება მცენარის ჯირკვლებში.

იხ. ვიდეო - NanoTech: Lotus 'Self-Cleaning, Waterproof' Advanced to Ion-Mask - HD Technology Video:

What has your Eye-Spied in regards to Repelling Materials?

Here's how from back in the 90's up to now and into the Future, the Lotus Leaf has and Will Inspire Us to Create Products that are Waterproof & Self Cleaning which have lead Innovative Minds to Advance Nano Technology into a multiple of Products Including today's Ion-Mask.

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                          M982 Excalibur

ტიპის მართვადი ჭურვი

ქვეყანა: აშშ

სერვისის ისტორია

მიღებულია 2005 წლის სექტემბერში

სამსახურში

ამერიკის შეერთებული შტატები ამერიკის არმია

უკრაინის უკრაინის შეიარაღებული ძალები

M982 Excalibur (თავდაპირველად XM982[1]) არის 155 მმ შორ მანძილზე მართვადი აქტიური რაკეტის (ARS) ჭურვი, რომელიც გასროლილია ჰაუბიცის ლულით. შემუშავებულია Raytheon Missile Systems-ისა და BAE Systems Bofors-ის მიერ.

კომბინირებული მართვის სისტემა - სატელიტური (GPS) და ინერციული. აეროდინამიკური დიზაინი - "იხვი". ქობინი მრავალფუნქციურია.

იხ. ვიდეო Снаряд повышенной дальности - XM982 "Эскалибур"

ინტელექტუალურ" გასროლას უნდა ჰქონოდა სროლის დიაპაზონი 40-დან 57 კმ-მდე (დამოკიდებულია კონფიგურაციაზე) წრიული შეცდომით სავარაუდო (CEP) 4 მ  . გაფართოებული დიაპაზონი მიიღწევა დასაკეცი აეროდინამიკური კონსოლების გამოყენებით, რაც საშუალებას აძლევს ჭურვს სრიალდეს სამიზნეზე ბალისტიკური ტრაექტორიის ზემოდან. დარტყმის სიზუსტე მიიღწევა GPS GNSS სიგნალის მიმღების გამოყენებით. შედარებისთვის, სტანდარტულ ამერიკულ 155-მმ-იან ჭურვებს აქვთ 200-300 მ რიგის CEP, როდესაც ისვრის საშუალო დიაპაზონში.

Excalibur თავდაპირველად შეიქმნა შვედეთის 55,1 მილიონი დოლარის ფინანსური კონტრიბუციით, რომელიც 2010 წელს მასობრივი წარმოების საბრძოლო მასალის მიღებას ელოდა. 2008 წელს ხარჯებმა შეადგინა 85 000 დოლარი თითო ჭურვი, დიდი პარტიების წარმოებით, ღირებულება შეიძლება შემცირდეს 50 000 დოლარამდე.

Excalibur-ის საბრძოლო გამოყენების პირველი გამოცდილება ერაყში 2007 წლის ზაფხულში იმდენად წარმატებული იყო (ჭურვების 92% დაეცა მიზნიდან 4 მეტრში), რომ აშშ-ს არმიამ გადაწყვიტა წარმოების მაჩვენებელი თვეში 150 ერთეულამდე გაეზარდა წინასთან შედარებით. თვეში 18 ჭურვი.

იხ. ვიდეო - M982 Excalibur Guided artillery shell