ციცინათელა

                                           ციცინათელა

                                                     

ციცინათელები (ლათ. lampyridae) — მწერები ხოჭოების ოჯახის. აქვთ წაგრძელებული მუქი ფერის სხეული. დედლები მატლს ჰგვანან. ღამის მწერები არიან. ციცინათელების ზოგი სახეობის ზრდასრულ დედლებს მუცლის ბოლოზე აქვს მანათობელი ორგანო. მრავალი სახეობის მატლები და კვერხცებიც ანათებენ. ციცინათელების ოჯახში 2040-მდე სახეობაა. ტროპიკულ აფრიკაში ციცინათელების ერთ სახეობას ფანრის მაგივრად იყენებენ. ამისათვის რამდენიმე მანათობელ ციცინათელას მარლის ტომარაში ათავსებენ და ასე ინათებენ გზას. ადგილობრივი გოგონები სილამაზისთვის ციცინათელებს თმაშიც იმაგრებენ.

იხ. ვიდეო

ნათება ციცინათელებს ემსახურება ერტანეთის კომუნიკაციაში. ამ სახეობის ოჯახიდან პრქტიკულად გამოიხატება სქესის სიგნალში , ასევე დაცვისა და ტერიტორიების სიგნალები: თითქოსდა მოუწოდებს  დედალი  მამრს, სიგნალით ,,თანხმობა'' და ,,უარყოფა'' სიგნალი მმარის ასევე სიგნალი აგრესიის და სხვ. თუმცა ყველა სახეობას არ აქვს ფართო სპექტრის სიგნალები ზოგირეთი მაგ., Lampyris noctiluca, გამოსხივებს მხოლოდ მოწოდებას, ხოლო უმრავლეს სახეობას Photinus და  Photuris მამრებს არ გააჩნიათ. 

მექანიზმი ნათების - რეაქცია ნათების რამდენიმე ქიმიური შეამდგენლობა. ერთ-ერთია გამძლე გათბობის და არსებობა მცირე რაოდენობით არის - ლუციფერონი.სხვა ნივთიერებები - ფერმენტი ლუციფერაზის.  ასევე ადენოზინტრიფოსფორმჟავა

ადენოზინტრიფოსფორმჟავა (ატფ) — უჯრედის ნებისმიერი ფუნქციის ენერგიით უზრუნველყოფის უშუალო წყარო. უჯრედის ყოველგვარი აქტივობა — მოძრაობა, ბიოსინთეზი, ელექტრობის გენერაცია და სხვ. — ხორციელდება ატფ-ის ჰიდროლიზის შედეგად გათავისუფლებულ ენერგიის ხარჯზე