რეაქცია ,, დაარტყა ან გაიქცე''

              რექაცია ,,დაარტყა ან გაიქცე''
                              
იბრძოლო ან გაიქცე? როგორ მყისვე რეაგირებს თავდასხმის მუქარაზე და წარმატებით შეაშინა ძაღლი თათით, თუმცა ავტორმა ვერ მოასწრო აღებეჭდა სრლად
მდგომარეაობა, როდესაც ორგანიზმის მობილიზება ხდება მუქარის აღმოსაფხვრელად. პირველად აღწერა უპლტერ ბრენდფორდ კენონმა.
იხ. ვიდეო

ფიზიოლოგია და მეაქანიზმი

საშიშროების მომნეტში ჰიპოთოლამუსი გადასცემს ქიმიურ სიგნალს თირკმელზედა ჯირკვვლებს, ის თქავისთავად ააქტიურებს სიმპათიკური ნერვული სისტემა. თირკმელზედა ჯირკვლები გამოყოფს ჰორმონებს კატექოლამინებს  - ადრენალინს და ნორეპინეფრინს. ისინი უზრუნველყოფენ დაუყოვნებილი ფიზიკური რეაქციას, დაკავშირებული მომზადებას ყველა კუნთის ამაღლებას აქტიურობას. ყველა ეს ფაქტორები  ახდენს უდიდესი სტიმულირებული მოქედებას მოკლეპერიოდით გაძლიერება კუნთის ძალის, რეაქციის სისწრაფეს. მგრძნობელობას რეცეფტორების და გამძლეობას და ასევე ამაღლებს ტკივილის ბაირერს. შედაგად გატყორცნას ამ ჰორომონების საგრზნობლად ხშირდება გულის ცემა, იაზრდება წნევა, სუნთქვა ხშირი ხდება, მაღლდება ოფლის გამოყოფა. ცნობიერება ვიწროვდება, კონცენტრირდება საშიშროების წყაროზე, რაც საშუალებას გაძლევთ ნაწილობრივ ან მთლიანად უგულებელყოთ სიგნალები, რომლებიც მას არ უკავშირდება: ექსტრაორდინალური ხმები, მხედველობის პერიფერიაზე მოძრაობები და ა.შ. ყოველივე ეს საშუალებას აძლევს ადამიანს, საშუალოდ, უფრო ეფექტურად უპასუხოს საფრთხეს ნებისმიერი ორი გზით: შეტევა მის წყაროზე ("დარტყმა") ან საშიში სიტუაციის თავიდან აცილება ("გაშვება").
                                                 
                                                                     შეშინებული კატა
შედეგი საშიშროების გასვლის შედმეგ ან გადალახვის შემდეგ ორგანიზმი განიცდის საერთო გამოფიტვას. სხეული კანკალებს, ვლინდება ცხელება. ხანგრძლივი სტრესი და პროვიცირიბებული ამ დგომარეობის საფრთხის შეუძლია გახდეს მიზეზი ქრონიკული იმუნური სისტემის დაწევა, როგორც შედეგი ავატყომფობის. თუმცა შემდეგში ეფექტურად ხდება ამაღლება იმუნური სისტემის