რიჩარდ ბარტონი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -

                     რიჩარდ ბარტონი

ბარტონი სამოსელში (1953)

რიჩარდ ბარტონი  (დ. რიჩარდ უოლტერ ჯენკინსი უმცროსი; დ. 10 ნოემბერი, 1925 – გ. 5 აგვისტო, 1984) იყო უელსელი მსახიობი. BAFTA-ს, ოქროს გლობუსის, გრემის და ტონის ჯილდოების გამარჯვებული, ასევე ოსკარის შვიდგზის ნომინანტი. 1960-იან წლებში პოპულარობის პიკში ბარტონი ჰოლივუდის ერთ-ერთ ყველაზე მაღალანაზღაურებად მსახიობად ითვლებოდა. საზოგადოების ცნობიერებაში მსახიობის სახელი კვლავ მჭიდრო კავშირშია მის მეორე მეუღლესთან, ელიზაბეტ ტეილორთან, ახლო წარსულში, მათი მშფოთვარე ურთიერთობა გაზეთების პირველ გვერდებს არ ტოვებდა.

The Miner's Arms სოფელ პონტრიდიფენში, სადაც რიჩარდ ბარტონის მშობლები შეხვდნენ და დაქორწინდნენ.

BBC-ის მიერ 2002 წელს ჩატარებული გამოკითხვის მიხედვით, იგი აღიარებულ იქნა ისტორიაში ერთ-ერთ უდიდეს ბრიტანელად.

ბიოგრაფია

რიჩარდ უოლტერ ჯენკინსი უმცროსი დაიბადა უელსის სოფელ პონტრიდიფენში (ახლანდელი ნიტ-პორტ ტალბოტი). უელსელი მაღაროელის რიჩარდ უოლტერ ჯენკინსის უფროსის (1876–1957) და მისი მეუღლის ედიტ მოდ თომას (1883–1927) ოჯახში ცამეტი შვილიდან მეთორმეტე ბარტონს გამორჩეული კარიერა ჰქონდა ჰოლივუდში.

რიჩარდმა ბავშვობა სიღარიბეში გაატარა და 1960-იან წლებში ის გახდა ყველაზე მაღალანაზღაურებადი მსახიობი მსოფლიოში.

მისი სამსახიობო ნიჭი გამოიკვეთა სასკოლო თეატრალურ დადგმებში. მისი პირველი ნაბიჯები სამსახიობო სფეროში წაახალისა მისმა სკოლის მასწავლებელმა ფილიპ ბარტონმა, რომელმაც რიჩარდს უელსური აქცენტი მოაშორა და თეატრისა და ლიტერატურისადმი ინტერესი გააჩინა.

ბავშვობის სახლი დასთან ცისთან ერთად

კარიერა

1943 წელს რიჩარდმა დებიუტი შეასრულა პროფესიულ სცენაზე. მან მიიღო სასცენო სახელი ბარტონი, მისი მასწავლებლის გვარი. გაიწვიეს ჯარში და მსახურობდა საჰაერო ძალებში. დემობილიზებულია 1947 წელს. მუშაობდა ლონდონის ერთ-ერთ თეატრში. 1948 წელს შედგა მისი დებიუტი კინოში ფილმში "The Last Days of Dolwyn", სადაც შეასრულა ერთ-ერთი მთავარი როლი. ბევრს მუშაობდა რადიოში. 1951 წელს მისი დებიუტი შედგა სტრატფორდ-ონ-ეივონის შექსპირის მემორიალის თეატრის სცენაზე. რიჩარდ ბარტონის ჰოლივუდის დებიუტი შედგა 1952 წელს ფილმში "ჩემი ბიძაშვილი რეიჩელი", სადაც მან შეასრულა მამაკაცის მთავარი როლი.

ბარტონს ხშირად ადანაშაულებდნენ როლების არჩევისას განურჩევლად. კრიტიკოსების სკეპტიციზმმა აიძულა ისინი უყურადღებოდ მოექციათ მისი საუკეთესო სამსახიობო ნამუშევარი - უკან გადახედე ბრაზით (1958), ვის ეშინია ვირჯინია ვულფის? (1966), Equus (1977) და 1984 (1984).

ის შვიდჯერ იყო ნომინირებული ოსკარზე (6 საუკეთესო მსახიობი კაცისთვის, 1 საუკეთესო მეორეხარისხოვანი როლისთვის), მაგრამ არც ერთი ქანდაკება არ მოიგო. საქმე იქამდე მივიდა, რომ 1970 წელს ჯილდოს მიღების შემდეგ, ჯონ უეინმა ვითომ გადააგდო იგი ბარტონს და უთხრა: „შენ იმსახურებ ქანდაკებას“.

პირადი ცხოვრება

ბარტონი ხუთჯერ იყო დაქორწინებული, მათგან ორჯერ ჰოლივუდის სუპერვარსკვლავ ელიზაბეტ ტეილორზე (1964–1974, 1975–1976), რომელთანაც მან ითამაშა თერთმეტ ფილმში, მათ შორის ცნობილ ისტორიულ ბლოკბასტერში კლეოპატრა (1963). ამ ურთიერთობის აღმავლობისა და ვარდნის შესახებ 2012 წელს გადაიღეს ფილმი „ლიზი და დიკი“ (რეჟ. ლოიდ კრამერი), ხოლო 2013 წელს „ბარტონი და ტეილორი“ (რეჟ. რიჩარდ ლაქსტონი).

ტეილორის გარდა, ბარტონი დაქორწინდა:

მსახიობი სიბილ უილიამსი (1949-1963; ჰყავს ორი ქალიშვილი - ქეითი და ჯესიკა);

მოდელი სიუზან ჰანტი (1976-1982 წწ.);

ვიზაჟისტი სალი ჰეი (1983 წლიდან სიკვდილამდე).

ახალგაზრდობაში, როდესაც დაქორწინებული იყო სიბილ უილიამსზე, მას ჰქონდა მორევი რომანი მსახიობ კლერ ბლუმთან, რომელიც მოგვიანებით გახდა მისი პარტნიორი ფილმებში "უკან შეხედე ბრაზით" და "ჯაშუში, რომელიც ცივიდან შემოვიდა". ბარტონის გარდაცვალების შემდეგ ბლუმმა მას თავისი ცხოვრების უდიდესი სიყვარული უწოდა.

                           როგორც რომაული სამხედრო ტრიბუნა მარსელუს გალიო კვართში (1953)

სიცოცხლის ბოლო წლებში მას მრავალი დაავადება აწუხებდა, დიდი ხნის განმავლობაში მკურნალობდა ალკოჰოლიზმით (ზოგჯერ იქამდე მიდიოდა, რომ ბარტონი დღეში სამ ბოთლ არაყს სვამდა) და ნიკოტინზე დამოკიდებულებას ვერ აძლევდა (ის გახდა დამოკიდებული. მოწევა ბავშვობაში). ყოველივე ამან გამოიწვია 58 წლის ბარტონის გარდაცვალება შვეიცარიის ჟენევაში, სელინიის მუნიციპალიტეტში, თავის სახლში ცერებრალური სისხლდენით. ოთხი დღის შემდეგ მსახიობი დაკრძალეს წითელი კოსტიუმით (უელსის ფესვების ნიშნად) და თან წაიღეს მისი საყვარელი პოეტის, დილან თომას ნაწარმოებების ტომი.

იხ. ვიდეო - ელიზაბეტ ტეილორისა და რიჩარდ ბარტონის სიყვარულის ისტორია: ჰოლივუდის ყველაზე საკულტო წყვილი - The love story of Elizabeth Taylor and Richard Burton: Hollywood's most iconic couple

ბარტონი გარდაიცვალა ინტრაცერებრალური სისხლდენით 1984 წლის 5 აგვისტოს საკუთარ სახლში სელინიში, შვეიცარია, 58 წლის ასაკში. მიუხედავად იმისა, რომ მისი გარდაცვალება მოულოდნელი იყო, მისი ჯანმრთელობა რამდენიმე წლის განმავლობაში უარესდებოდა და კისრის მუდმივი და ძლიერი ტკივილი აწუხებდა. ჯერ კიდევ 1970 წლის მარტში მას გააფრთხილეს, რომ ღვიძლი გადიდებული იყო და 1981 წლის აპრილში ციროზის და თირკმლის დაავადების დიაგნოზი დაუსვეს.

ბარტონი დაკრძალეს სელინიის ძველ სასაფლაოზე ("Vieux Cimetière") დილან თომას ლექსების ასლით. მან და ტეილორმა განიხილეს ერთად დაკრძალვა; მისმა ქვრივმა სალიმ იყიდა ნაკვეთი ბარტონის გვერდით და აღმართა დიდი საფლავის ქვა ორივეზე, სავარაუდოდ იმისთვის, რომ ტეილორი იქ არ დაკრძალულიყო.

ბარტონმა დატოვა 4,58 მილიონი აშშ დოლარის ქონება (2022 წელს 12,900,871 აშშ დოლარის ექვივალენტი). მისი ქონების უმეტესი ნაწილი შედგებოდა უძრავი ქონებისგან, ინვესტიციებისგან სამ ქვეყანაში და ხელოვნების ნიმუშებს. მისი ქონების უმეტესი ნაწილი ქვრივს უბოძა