ასტრობიოლოგია

                                         

                შეიცანი სამყარო ჩვენ ვეძებთ სიცოცხლეს კოსმოსში

      უცნობია, იქნება თუ არა სიცოცხლე სამყაროში, იმ შემთხვევაში, რ-საც იგივე ურედები ქენბა როგორც დედამიწაზე მცენარეების (სახეობებში) ქლოროპლასტები მცენარეების ურედებში

 იმისათვის, რომ გავიგოთ არსებობს თუ არა სიცოცხლის ფორმები კოსმოსში და სხვა პლანეტებზე.  საინტერესო მეცნიერებაა იმ მხივაც რომ პრაქტიკულად უცხოპლანეტული სიცოცხლეს სწავლობს და იკვლევს.  ამას სწავლობს ასტრობიოლოგია. (ადრე ცნობილი, როგორც ეგზობიოლოგია) — მრავალმხრივი მეცნიერება, რომელიც შეისწავლის სიცოცხლის წარმოშობას (აბიოგენეზი), ადრეულ ევოლუციას და ცხოვრებას სამყაროს მომავალში. ასტრობიოლოგია განიხილავს დედამიწის გარეთ სიცოცხლის არსებობის საკითხს და თუ ეს ასეა, როგორ შეუძლია ადამიანებს ამის დადგენა.

რათქმა უნდა დედამიწა არ გახლავთ ცალკე იზოლირებული პლაენტა მიუხედავ იმისა რომ ვენ არ ვიცით არის თუ არა სიცოცხლე სხვაპლენეტებზე ამა თუ იმ სახით დღეისთვის. ეს მრავალმხრივი სფერო მოიცავს პლანეტარული სისტემის წარმოქმნას, კოსმოსური ნაერთების წარმოქმნას, ქვა-წყლის და ნახშირბადის ურთიერთქმედებას, დედამიწაზე ბიოგენეზს, პლანეტების საცხოვრებლად ვარგისიანობას და ცოცხალი ორგანიზმის ადაპტაციის უნარს დედამიწასა და სხვა პლანეტებზე.

                                               

ნუკლეინის მჟავები შეიძლება არ იყონ ერთადერთი ბიომოლეკულები, რომლებსაც სასიცოცხლო პროცესების დაპროგრამება შეუძლიათ

ასტრობიოლოგია იყენებს მოლეკულურ ბიოლოგიის, ბიოფიზიკის, ბიოქიმიის, ქიმიის, ასტრონომიის, ფიზიკური კოსმოლოგიის, ეგზოპლანეტოლოგიის და გეოლოგიის ინფორმაციას, რათა გამოიკვლიოს სიცოცხლის შესაძლებლობა სხვა სამყაროებში და აღმოაჩინონ დედამიწისგან განსხვავებული ბიოსფეროები. სიცოცხლის წარმოშობა და ადრეული ევოლუცია ასტრობიოლოგიის დისციპლინის განუყოფელი ნაწილია. ასტრობიოლოგია არსებულ სამეცნიერო მონაცემების ინტერპრეტაციით კავდება და ეხება ჰიპოთეზებს, რომლებიც დაფუძნებულია სამეცნიერო თეორიებზე.

იხ. ვიდეო ეგზოტიკური ადგილები სამყაროში 

ეს მრავალმხრივი სფერო მოიცავს პლანეტარული სისტემის წარმოქმნას, კოსმოსური ნაერთების წარმოქმნას, ქვა-წყლის და ნახშირბადის ურთიერთქმედებას, დედამიწაზე ბიოგენეზს, პლანეტების საცხოვრებლად ვარგისიანობას და ცოცხალი ორგანიზმის ადაპტაციის უნარს დედამიწასა და სხვა პლანეტებზე.

ტერმინი ასტრობიოლოგია პირველად იყო გამოყენებული სსრკ მცნიერმა გ.ა.ტიხოვმა 1953წ-ს შედგება სიტყვებისგან ასტრ. ბერძნ ,,ვარკვლავია'' ბიოს ,,სიცოცხლე'' და ლოგოს კვლევა,, იყო სხვა ტერმონოლოგიაც - ქსენობიოლოგია, ასნუ ,,დედამიწისაგარეთ ბიოლოგია'' ეს ტერმინი იყო გამოყენებული 1954წ-ს მწერალ-ფანტასტსმა რობერტ ჰაინლენიმ მისი რომანში ,,ვასრკლავის მხეცი''

ბიოქიმია წარმოიშვა დიდი აფეთქებიდან მალევე, 13.8 მილიარდი წლის წინ, სავარაუდოდ, ეპოქის დროს, როდესაც სამყარო მხოლოდ 10-17 მილიონი წლის იყო. პანსპერმიის ჰიპოთეზის მიხედვით, მიკროსკოპული სიცოცხლე ვრცელდება მეტეოროიდებით, ასტეროიდებით და სხვა მცირე მზის სისტემური ორგანოებით, რომლებიც შეიძლება არსებობდეს სამყაროში. 2015 წლის აგვისტოში გამოქვეყნებული კვლევის თანახმად, ძალიან დიდი გალაქტიკები შეიძლება უფრო ხელსაყრელი იყოს დასახლებადი პლანეტების შექმნისა და განვითარებისათვის, ვიდრე ისეთი პატარა გალაქტიკა, როგორიც ირმის ნახტომია. მიუხედავად ამისა, დედამიწა რჩება სამყაროში ერთადერთ ადგილად, სადაც ადამიანს სიცოცხლე შეუძლია. მიახლოებითი გამოთვლებით, სამყაროში უნდა არსებობდეს სასიცოცხლო ზონები (ხანდახან მოხსენიებული, როგორც "ოქროს გრავირებული ზონები").

დედამიწის მსგავსი სხვა პლანეტების სიცოცხლის ძიებისას, ზოგიერთი მარტივი ვარაუდი ასტრობიოლოგების სამუშაოს ამარტივებს. არსებობს საფუძვლიანი ეჭვი, რომ ჩვენს გალაქტიკაში სიცოცხლის დიდი უმრავლესობის განუყოფელი ნაწილია ნახშირბადი, ისევე როგორც დედამიწის ყველა სიცოცხლის ფორმისთვის. ნახშირბადი არის მეოთხე ყველაზე გავრცელებული ელემენტი სამყაროში და ენერგია, რომელიც აუცილებელია მისი მოლეკულებისთვის, საკმარისია ისეთი მოლეკულების ფორმირებისთვის, რომლებიც არა მხოლოდ სტაბილურია, არამედ რეაქტიული. ის ფაქტი, რომ სხვა ნახშირბადის ატომები ადვილად ერთდებიან და ქმნიან ძლიერ ბმას, იძლევა უკიდურესად გრძელი და რთული მოლეკულების წარმოქმნის საშუალებას.

დღეისთვის ასტრობიოლოგიის ინტერეს წამოროაგდენს ,,ნასა'' კვლევები ჯერ კიდევ 1959წ-ს დაიწყეს კოსმოსური პროგრამებში 1960წ-ს შეიქმმნა პროგრამა პროგრამა ეკზობიოლოგიის 1971წ-ს ,,ნასამ'' დააფინასნა პროექტი (სეტი) ძებნა არამიწიერი ცივილიზაციის. პროგრამა ,,ვიკინგი'' დაიწყო 1976წ-ს, სამი ბიოლოგოიური ექსპერიმენტის ჩათვლით, სემუშავება შესაძლო სისცოცხლის არსებობის მარსზე. სამიცნერო აპარატი Mars Pathfinder, დაეშვა 1997წ-ს ჰქონდა სამეცნიერო ტვირთი აღმოჩენისათვის მიკრობებისთ ან ნამარხების.
იხ.ვიდეო რა არის სუცოცხლე ადმაინის წარმოშობა და ასტრობიოლოგია

მიმდინარეობს კვლევები პლანეტა მარსზე მარსმავალების საშუალებით, სადაც მეცნიერები ცდილობენ გაიგონ მარსზე არსებული უძველესი სიცოცხლის და უძველესი მდინარეების ან ტბების შესახებ. მარსზე სიცოცხლის, ნამარხების, და ორგანული ნივთიერებების არსებობის მტკიცებულებების პოვნა NASA-ს მთავარი ამოცანაა.
                                             
მარსის მეტეორიტი  ALH84001 გააჩნია მიკროსკოპული წარმოანაქმნი, რომელსაც შეეუძლია შეექმნა მიკროორგანიზმები                                                  

იმ შემთხვევაშიც კი, თუ დედამიწის გარეთ სიცოცხლე არ იარსებებს, ასტრობიოლოგიის მრავალფეროვანი ხასიათი და მასში ჩართული კოსმოსურმა და ევოლუციურმა პერსპექტივებმა შესაძლოა დედამიწას სარგებელი მოუტანოს. აგრთვე იხ ლინკზე 

მეექვსე თაობის ბობდამშენი

            მეექვსე თაობის ბობდამშენი
                       
რას წარმოადგენს ამერიკული კონცეფცია მეექვსე თაობის და რატომ კარგავს აზრს ს-400
                                თაოებები თვითმფრინავეიბის და მისი მახასიათებლები:
უკიდურესად უჩინარი (გაუმჯებესება სტელ-ტეხნოლოგიები)
შესაძლებლობა შეცვლის ფორმის
ჭკვიანი ზედაპირის საფარი
მაღალინრეგირებული კავშრგაბულობის შესაძლებლობა
ძალიან მგრძნობიარე დაჩიკები
პილოტირებული ბობდამშენი
იარაღის მიმართულება ენერგიის (2013წ-ის ნოებერში კვლევითი ლაბორატორია სამხედრო სჰააერო ავიაციის აშშ-ს  (Air Force Research Laboratory, AFRL), დასვა საკითხი ინფორმაციაზე შექმნისთვის ლაზერული იარაღის მე-6 თაობის 2030წ-სთვის.
                                                              XQ-58 ვალკირია
                                         
ყველა ქვეყანა რ-იც მუშაობს თაობის თვითფრინავები წარმოაგდენს პილოტიანი აპაარტებს, ხოლო ამერიკელებმა აბსოლიტურად სულ სხვა კონცეფცია აიღეს ეს გახლავთ უპილოტო ბომბდამშენი მე-6 თაობის ექსპერიმენტული საიდუმლო უპილოტო საბრძოლო საჰაერო ხომალდი XQ-222. Valkyrie– მა წარმატებით დაასრულა პირველი ფრენა, 2019 წლის 5 მარტს, არიზონში XQ-58 მიზნად ისახავდა მოქმედებას, როგორც 'ერთგული ფრთა', რომელსაც აკონტროლებს მშობელი თვითმფრინავი დავალებების შესრულება, როგორიცაა სკაუტის გაკეთება, ან შეტევაზე მტრის ცეცხლი შთანთქავს.
ფასიც ბევრად იაფია ვიდრე უზომოდ გაზრდილი ბიუჯეტი ფ-35 და რაც ასევე საინტერესოა ხელოვნური ინტელექტი ელემენები მართავს თუმცა სავარუდოდ ინტერფესის უნდა ჰქონდეს.
იხ. ვიდეო თავად დარწმუნდებით თუ აზეა საუბარი

კონგრესმა თანხები გამოყო სრულყოფისთავის

მას ასევე უნდა ჰქონდეს განლაგება თვითმფრინავების თვითმფრინავების ნაწილად, უშუალო მფრინავების კონტროლის გარეშე.

მას გააჩნია სტელსი ტექნოლოგია ტრაპეციული ძალის გამოყენებით ჩაქსოვილი პირას, V- კუდი და S- ის საჰაერო შესასვლელი.
იხ. ვიდეო როგორ შეუძლია ს-400 წინაამღდე მოქმედება

პირველი ფრენა მოხდა ხელშეკრულების მინიჭებიდან დაახლოებით 2,5 წლის განმავლობაში. სულ ხუთი ტესტირების ფრენა ორ ფაზაშია დაგეგმილი სისტემის ფუნქციონირების, აეროდინამიკური შესრულებისა და დაწყებისა და აღდგენის სისტემის შესაფასებლად. ბევრი არ აირს ცნობილი ამ აპარატზე მაგრამ მასში ჩადებულია ის სიტემები რ-იც უმოქედობას ძენს ს-400 თუ ს- 500   იხ. ვიდეო

რეზინის ტყვია

                        რეზინის ტყვია

                           

               9-მმ რეზინის ტყვია და 9-მმ ტრამვატული იარაღის პატრონი რეზინის ტყვიით

ტყვია დამზადებული რეზინისგან და მისი დანიშნულება არის დროებით მწყობრიდან გამოყვანა ადამიანის სასიკვდილო ჭრილობის მიყენების გარეშე. რეზინის 

ტყვიის პატრონები გამოიყენება როგორ პოლიციელების ასევე სამოქალაქო პირების მხრიდან.

სხვადასვხვა ტყვიაარსებობს  და  კალიბრისა. ისტორიაში მისი გამოყენება 1968წ-ს რეზინის ტყვია გამოიყენება ინგლისის ჯარის მიერ და პოლიციის ჩრდ. რლანდიაში. საერთო რაოდენობიტ ინგლისის ჯამრმა და პოლიციამ გამოიყენა 55 834 პატრონი რეზინის ტყვია1970 და 1975წწ.

პატრონი რეზინის ტყვიის ასევე აქვს აშშ-ს სახედრო შეიაღარებას. რ-საც იყენებს დრეისთვისაც. ასე მაგ., 2011წ-ს რეზინის ტყვიები გამოყენებული იყო დენვერში დემონსტრაციის დარბევისას.

იხ. ვიდეო

სხვადასხვა ქვეყნებში იყო სხვა დასხვა პატრონები დამზადებული. ისრაელის პოლიცია ფართოდ იყენებს მეტალის გულიან ტყვიებს დემონსტრაციების დაშლისას და მარისუური ქციების პროტესტის პლაესტინელების მოსახლეობის. ასე მაგ. 1997წ-ს შედეგად ტყვიის მოხვედრისას დაიღუპნენ ორი პალესტინელი. ხოლო 2000წ-ს კი დაიღუპა სამი და დაშავდა 152 პალესტიენლი.

პატრონები რეზინის ტყვიების ასევე აქვს ესპანეთის პოლიციას.შედაგად მათი გამოყენებისას დაიღუპნენ და დაშავდენენ. რის შედეგადაც ამ მიზეზით სექტებერში 2010წ-ს შიაქმნა აჯრზალვის ასოციაცია რეზინის ტყვიების (La asociación Stop Bales de Goma), მაგრამ ტყვიების გამოყენება დრემდე გამოიყენება. 2012წ-ს ივლისშიპოლიციამ გამოიყენა რეზინის ტყვიები დაშლისთვის შახტარის ფეხბურთელების გულშემატკივარის წინაამრდეგ.

                                                        პლასტიკური ტყვია

  

37-მმ ინგლისური პლასტიკურიტყვია და გილზა 37-მმ პატრონი

(plastic bullet) - ასევე იყენებენ ტყვიებს, დაზადებული მყარი პლასმსასიგან. გამოიყენება მიტინგების დასაშლელად და არეულობის დასახშობად, არასასიკვდილო ჭრილობების გარეშე. ახლო მანძილიდან წარმოადგენს ხიფათს სიცოცხლისათვის.  

თოფის ვაზნა პლასტმასის ტყვიები შევიდა შეიარაღებაში პოლიციის რიგირ ქვეყნებიში 1970წ-ში.  გამოცდისას შესადარებლად შედეგად რეზინის ტყვიების აჩვენა, რომ საერთო მონაცემებით პლასტმასის ტყვიები 4,5-ჯერ მეტი ეფექტურია ვიდრე რეზინის ტყვიები იგივე კალიბრის და კონსტრუქციის - ის წარმოადგესნ უფრო ზუსტს სროლისას 20მ დისტანციისას და უფრო მეტად ისხლიტავს.

დიდი ბრიტანეთმა გამოიყენა პლასტამასის ტყვიები ჩრდ. ირალიდიაში 1973-დან 1981 წწ გამოყეენბული იყო 42-ათასზე მეტი პატრონი შედეგად გარდაიცვალა 14 ადამიანი (მათ შორის ცხრა ბავშვი). პირველი 10 წ-ში პლასტასის ტყვიების გამოყენებისას ჩრდ. ირლადიაში პოლიციელების მხრიდან დაიღუპა 15 ადამიანი, რადენიმე ასეულმა მიიღო დაზიანებები და ტრამვები სხვადასხვა ხარისხის მათ შორის მძიმედ დაღუპელბს შორისაა:

10წ-ის სტეფან გედისი

12წ-ის ქეროლ ენნ კელლი

1წ-ის ჯიული ლივისტონი

1982წ-ს  ბელფასტის ექიმებმა მიმართეს ევროპარლამენტს თხოვნით აიკრძალოს გამოყენება პლასტასის ტყვიები, ვიანიდან რეზინის ტყვიებისგან განსახვავებით ისინი წარმოადგენს უფრო საშიშროებას თავში მოხედრის შემდეგ. მიუხეავად ამისა დღემდე იყენებს.

1997წ-ს ბრიტანეთის პოლიციამ ბელფასტში არეულობის ჩასახშობად გამოყენებული იყო 1500 პატრონი პლასტასის ტყვიები.

2001წ-ს ბრიტანეთის პოლიციამ მიიღო უფლება გამოიყენოს მთელ ტერიტორიაზე ინგლისიას და უელსის პლასტამსის ტყვიების. 

ისრეალის პოლიცია ფართოდ იეყენბს ორტსესტის ჩასახშობად პალესტინელების წინაამღდეგ 1989წ-ის 29იანვარს დაიღუპა პლასტასის ტყვიებისგან 47 პალესტიენლი,მათ შორის 33 დასავლეთ სანაპიროზე იორდანას მდინარეზე და 14 - ღაზას სექტორში), მნიშვნელოვანი რაოდენობამ მიიღო ჭრილობები და ტრამვები მათ შორის არიან დაღუპულები

5 წ-ის ბიჭი Biya Fayez

                                 6 წ-ის პლაესტინელი გოგონა Hana Abu Ghazala

                                                   12 წ-ის გოგონა Hanadi Abu Sultan

                                ცარ-ბომბა

                                                      

ვინ თუ არა პირველ რიგში რუსეთმა იცის თუ რას წარმოადგენს ბირთვული ომი და იარაღი ხოლო იმის დასამტკიცებლად სსრკ-ში გამოიცადა ყველაზე დიდი და ყველაზე ძლიერი ბირთვული იარაღი, რომელიც ოდესმე გამოყენებულა. რათქმა უნდა ფანატიზმი თუ სიცოცხლის სიყვარული ისეთი ფრიქოტიპაჟისტვის როგორიც რუსეთის პრეზიდენტია ეს ერთი საკითხია, თუმცა არც მარტოა ის და მისი  გერემოცვას დიდი გავლენა აქვს მასზე.ცარ-ბომბა, მეტსახელად AN602 H-bomb, თავდაპირველად 1961 წლის 30 ოქტომბერს გამოსცადა საბჭოთა კავშირმა. მას ასევე ბომბების მამასაც უწოდებენ. მისი აფეთქება 56 000 000 ტონა სიმძლავრის იყო. საბჭოთა კავშირის ტექნიკოსებს სურდათ, რომ მისი სიმძლავრე 100 000 000 ტონა ყოფილიყო, თუმცა პრობლემების გამო მათ ეს ვერ შეძლეს და მისი სიმძლავრე 56 000 000 ტონამდე შეამცირეს.

                                                  

ბირთვული ბომბის გამოსაცდელი არეალი იყო „ნოვაია ზემლია“-ს ტერიტორია. აფეთქება არ ყოფილა დიდი სიმძლავრის, რადგან ბომბი მიწიდან 13კმ.-ზე აფეთქდა. ბომბი ჩამოაგდო საბჭოთა კავშირის ვერტმფრენმა სახელწოდებით ტუპოლევ TU-95. ეს იყო ერთადერთი თვითმფრინავი, რომელსაც შეეძლო ამ ბომბის ტრანსპორტირება. როდესაც ბომბი აფეთქდა ვერტმფრენი უზარმაზარი აფეთქების ტალღიდან ერთი კილომეტრით დაბლა დაეცა. მას განვიხილოთ რას წარმოადგენდა ეს ბომბი პირველი მიზანი რა იყო. 1950წ-ს აშს-ს ჰქონდა საგრძნობი უპირატესობა სსრკს-თან შედარებით ბირთვული იარაღში (სხვათაშორის ეხლაც აქვს უპირატესობა არამარტო ბირთვული არამედ სამხედრო ტეხნიკისა და ტეხნოლოგიის) თუმცა ამ დროისათვის თერმობირთვული ბომბი შექმნილი ჰქონდა სსრკ-ს. ასევე არ ჰქონდათ ეფექტური საშუალება აშშ-ს ტერიტორიამდე მიტანის ანუ რეალური საშუალება აშშ-ს-გან ბირთვული დრტყმის შემთხვევაში არ ჰქონდათ.

ამავე დროს პროპაგანდისული (ეხლაც იგივე პროპაგანდაა და ძალინ გავს დღევადენი რუსეთი მაშინდელ სსრკ-ს) საპასუხოდ ბირთვული შანტაჟისა -შეიქმნა ცარ ბომბა შედგენაში მისი კონცეფციას შეკავებისა გ.მ. მელინკოვისა და ნ.ს. ხრუშოვის რ-იც დაიყვანენა ბირთვული ბლეფამდე, რომ შექმნილიყო  ბირთვული ბალასნი.

იხ. ვიდეო

ამვე დროს  1960წ-ის 23 ივნისს სსრკს მინისტრთა საბჭოს დადგენილება შექმნისა ზემძიმე ბალისტიკური რაკეტის  Н-1 (იდექსი  ГРАУ — 11А52) (სხვათაშორის ამ რაკეტის ისტორიაა საინტერესო ისტორიაა ). იყო ტორპეტოების შექმნის  Т-15 რ-იც არ იყო წარმატებული და ახვა. ასეთი იარაღისთვის გამოცდებს მოითხოვდა არც არ იყო მარტივივი. შემდეგში იყო პროექტი 202  РДС-37 (სახაროვი, ზელდოვიჩი და დოვიდენკო) ალბათ გეცნოთ ხომ გვარი სახაროვი ნობელის პრემიაც და საქართველოსთან მიმართებაში მისი მეუღლეც (საქართველო მცირე იმპერიააო) ამ ისტორიაზე შიეძლება ცაკლე სტატიის დაწერა. ეხლა კი გავაგრძელოთ შაემდეგში იყო 1960წ-ს  ВНИИЭФ) . შემდეგში შემუშავება თვითმფრინავ-გადამტანი Ту-95 და მისი მოდიფიცირებული ვარიანტები.

გამოცდები 50-მეგატონი ბომბის განაცხადა ხრუშოვმა 21 კპსს სხდომაზე. ხოლო 1961 წ-ს გამოაქვეყნა ნიუორკ ტაიმსმა.

გამოცდა კი მოხდა 1961წ-ის 30 ოქტომბერს დედამიწისზედაპირზიდან 4000მ თვითმფრინავ ლაბორატორია აფეთქების დროს იმყოფებოდა 53,5კმ ხოლო  თვითფრინავ მატარებელი 39 კმ დარტყიმითი ტალღა დაეწია 115 კმ დაშორებაზე თვითფრინავს ზემოქმედება იგძნობოდა ვიბრაციის სახით. 

იხ. ვიდეო

შედეგები  გამოცდას  დიდი მნიშვნელობ აიქონია პოლიტიკური მნშივნელობით. სსრკ-მ დემონსტრაცია მოახდინა თავისი თავისი ბირთვული არსენალის სიმძლავრის (მაგ.. დროსითვის აშშ-მ 15 მგტ თერმობირთვული მუხტის გამოცდა ჰქონდა) საბოლოოდ მოსკოვში იქნა ხელმოწერილი  ბირთვული გამოცდები აკრძალვის შესახებ ატმოსფეროში, კოსმოსურ სივრცეში და წყლის ქვეშ.

სამეცნ

სამეცნიერო თვალსაზრისით  ექსპერიმენტულად იქნა შემოწმებული გათვლები და კონსტრუქციერებული  თერმობირთვული ( მოკლედ ავხსნი რა განსხვებაა თერმობირთვული და ბირთვული აფეთქებისგან ბირთვული არის ჯაჭვური რეაქცია ანუ ატომის ბირთვის გახელეჩისას  ხოლო თერმობირთვული ისე როგორც ჩვენი მზე ბირთვული სინთეზით ანუ უფრო მაღალი ტემპერეტურის მეშვეობით სიძლიერით  ანუ ენერგიის გამოყოიფა ძლიერია მაგრამ განსხავებულია. ანუ იმდენად მაღალი ტემპერატურა წარმოაიქმნება რომ ატომის ბირთვების გაყოფა  ხდება და წამოიქნება  პლაზმის სახით). 

АН602 ანუ ცარ ბობმა არ ყოფილა იარაღი არასოდეს ის მხოლოდ ერთხელ იქნა გამოყენებული და ერთჯერეადად შექმნილი ის მხოლოდ ფსიქოლოგიური ზეწოლას წარმოადგენდა ამიერეკისთვითვის.

 რაც შეეხება რაკეტა მატარებლებს დღევანდელი კოსმური რუსული ,,პროტონი'' რ-საც კოსმოსში გაყვას როგორც პილოტირებული ასევე არაპილოტირებული ტვირთები წარმოაგდენს რეალიზებურ პროგრამას ასევე იყო მთავრის პროგრამაც რ-იც ვერ განხორციელდა კატასტროფების გამო. უნდა აიღინიშნოს, რომ დღეისთვის მასზე უფრო მძლავრი მუხტის ბომბებია შექმნილი ერთგარი მისტიფიკაციაც იყო იმ დროსათვის.

                     ბერძენ-სპარსელთა ომები

                                          

                                                              რუქა სპარსულ-ბერძნული ომების

 ომების სერია საბერძნეთის ქალაქ-სახელმწიფოებსა და აქემენელ  სპარსეთის იმპერიას შორის. ომი დაიწყო ძვ. წ. 500 წელს და 51 წლის შემდეგ ძვ. წ. 449 წელს დასრულდა ბერძნების თავდაცვითი წარმატებით. მიზეზი სპარსეთის ექსპანსია არმოსავლეტ ხლეთაშუაზღვაში. დიდი კოროსიდან მოყოლებული იხ. ლიკზე  როცა სპარსეთის იმპერია შექმნა თანდათან სპარსეთი უზარმარ იპერიად გაადიქცა. ამ დროსთავსი სარსეთის იმერია უზარმარი ტერიტორიაზე იყო გადაჭიმული  და ძლიერი ჰეგემონიით სარგებლობდა. მთავარი ეტეპები ომებსს ისტორიოგრაფები უოფენ ორ ნაწილად პირველი - 492 - 490 ეე ჩვ. წ.აღ. მეორე - 480-479 ჩვ. წ აღ. დაიწყო იონიელების აჯანყებით, თუმცა ის მალევე ძვ. წ. 493 წელს სპარსელებმა ჩაახშეს. ამას მოჰყვა დარიოს I-ის შეჭრა ბალკანეთის ნახევარკუნძულზე, რომელიც მარათონის ველზე ათენელების მიერ მოპოვებული გადამწყვეტი გამარჯვებით დაგვირგვინდა. შემდეგ საბერძნეთში შეიჭრა სპარსული არმია მისი შვილის, ქსერქსე I-ის მეთაურობით.

იხ.ვიდეო

 სწორედ ამ პერიოდს უკავშირდება ლეგენდარული თერმოპილეს ბრძოლა ქსერქსესა და სპარტის მეფე ლეონიდასს შორის, რომელიც ოკუპანტების გამარჯვებით დამთავრდა. კამპანიის ბედი სალამინის საზღვაო ბრძოლაში ათენელებისა და სპარტელების კოალიციის გამარჯვებამ გადაწყვიტა. გამარჯვების შემდეგ ძვ. წ. 479-478 წლებში ბერძნებმა კონტრშეტევა წამოიწყეს და სპარსელების მიერ დაპყრობილი ტერიტორიები გაათავისუფლეს. შემდეგ კი ძვ. წ. 477-449 წლებში მიმდინარე ათენელების პირველი საზღვაო ალიანსის მიერ წარმოებული ომის შედეგად მოწინააღმდეგეს თრაკია და მცირე აზიაც გამოსტაცეს. ისორიკოსები ინფორმაციას ომ ამების შესახებ მხოლოდ ბერძნული წყაროებით. ჰეორედე ჰარნიკალასელი მშობლიური ქალაქიდან განდევნის შემდეგ  Vს შუახანებში ჩვ.წ აღ. გაიარა მტელი ხმელთაშუა ზღვა სკვიტების სახელწიფოდან ეგვიპტემდე, აგროვებდა იფორამციებს ბერძნულ-სპარსული ომებზე რ-იც არწერა თავისი წიგნში. (ცნობილი სახელწოდებით როგორც ისტორია)  ციცერონმა მას უწოდა ისტორიის მამა. შემდეგი ისტორიკოსა თუკიდიდე.  ომების შედეგად სპარსელების მრავალ ცდას აეღო ბალკანეთი, წერტილი დაესვა. ბერძნული ცივილიზაციის კულტურულმა განვითარებამ პიკს მიაღწია, თუმცა მალევე ამ პერიოდში დაწინაურებულ ათენსა და სპარტას შორის დაიწყო ომი, რომელიც პელოპონესის ომის სახელითაა ცნობილი.

 იხ.ვიდეო

                                    რეკლამა

იხ. ბმულზე  .  .  .   ⤵⤵⤵

https://shotashota75.blogspot.com/2020/06/blog-post_3.html

                              99942 აპოფისი

                                                

                                                     ყველაზე საშიში ასტეროდი  

 (лат. Apophis) — ასტეოროიდი არმოაჩინა როი  ტაკერმა რომელიც დედამიწას უახლოვდება, აღმოჩენილია 2004 წელს არიზონის კიტ-პიკის ასტრონომიულ ობსერვატორიაში, საკუთარი სახელი მიიღო 2005 წლის 19 ივლისს. დასახელებულია ძველეგვიპტურ მითოლოგიის ღმერთის აპოპის სასახელოდ (ძველბერძნულში - აპოფიზი) — უზარმაზარი გველი, რომელიც მიწისქვეშეთში ცხოვრობს და მზის განადგურებას ცდილობს. ჯე პრიოდე სიტყვითასტეოროიდებზე ესენი მცირე ზომის პლანეტები არიან და ადვილად შესაძლებელია ტრაეტორია შეიცვალონ ათქმა უნდა თეორიულად თუ დავუშვებთ რომ შეეჯახოს დედამიწას ალაბატ ნანხი გექნებატ ბრუს ვილის მონაწილეობით კინო არმაგედონი. ამ სახელის მინიჭება შემთხვევითი არ არის, რადგან ტრადიციულად მცირე სხეულების სახელებს იღებენ ბერძნული, რომაული და ეგვიპტური მითოლოგიიდან. ვარაუდობენ, რომ 2029 წელს დედამიწასთან მოახლოებისას აპოფიზი შეიცვლის თავის ორბიტას. ობიექტი განეკუთვნება ატონთა ჯგუფს. 
                                       
                     რაიონი ასტეროიდების ჯგუფი ატონის გამოყოფილია მწვანე ფერით
 NASA-ს მონაცემებით 13 აპრილს დედამიწის ორბიტას უახლოვდება. 2029 წელს გაივლის მინიმალურ მანძილზე, რომელიც 37 500 კმ (სხვა მონაცემებით: 36 830 კმ) შეადგენს. რადარული დაკვირვების შემდეგ 2029 წელს შეჯახება გამოირიცხა. მაგრამ პირველადი მონაცემების სიზუსტის ნაკლებობის გამო 2036 წელს და შემდგომ წლებში შეჯახების ალბათობა მაღალია. სხვადასხვა მეცნიერები შეტაკების მათემატიკურ ალბათობას აფასებენ, როგორც 2,2⁻⁵ და 2,5⁻⁵. ხოლო 2036 წლის შემდგომ ალბათობა. 
 უფრო დაბალია. თანახმად მეცნირების ვარაუდის, ტრაექტორიის დასაზუსტებლად, შეამდგენლობისა და მასის გასანსაზრვრად საჭიროა ავტომატური პლანეტატაშორისო სადგური (აპს) გაშვებაკვლევებისთვის.  იხ.ვიდეო

ასტრონომია

                             ასტრონომია

                            
გარეაგალაქტიკური ასტრონომია გრავიტაციული ლინზებირება ჩანსა რადენიმე ციფერი პეტლიესებყრი ობიეტები, რ-იც წარმოადგენს მრავალჯერადი გამოსახულებას ერთი გალაქტიკა გამრავლებული გრავიტაციული ლინზებირების ეფექტის გამო გროვის ყვითელი გალაქტიკები ცენტრთან ახლოს ამრუდბეს სინათლის სხივებს. ლინზა შექმნილია გრავიტაციული ველით გროვაში, რ-იც ამრუდებს სინათლის სხივებს. რაც იწვევს გადიდებას და გარუდებას გამოსახულებას უფრო დაშორებული ობიექტების.
(ბერძ. αστρονομία; άστρον „ასტრონ“ — მნათობი და νόμος „ნომოს“ — კანონი) — საბუნებისმეტყველო მეცნიერების დარგია, რომელიც შეისწავლის ცის მნათობებს: მზეს, მთვარეს, ცთომილებსა და მათ თანამგზავრებს, კომეტებს და მათ მეტეორულ სხეულებს, ვარსკვლავებსა, ნისლეულებს, ვარსკვლავთა სისტემებს და ნივთიერებას, რომელიც ავსებს ვარსკვლავთშორის სივრცეებს და ცის სხვა ობიექტებს, მათს მდებარეობასა და მოძრაობას კოსმოსურ სივრცეში, ფორმასა და აგებულებას, ფიზიკურ თვისებებსა და ქიმიურ შემადგენლობას, მათს წარმოშობასა და განვითარებას. ასტრონომია შეისწავლის დედამიწასაც, როგორც ერთიან მთლიან ციურ სხეულს, წარმოშობით, აგებულებითა და მოძრაობით ცის სხვა სხეულებთან დაკავშირებულს. იგი იკვლევს იმ ზემოქმედებებს, რომლებსაც ცის სხეულები (უფრო მეტად, მზე) დედამიწაზე და მის ატმოსფეროში მიმდინარე პროცესებზე ახდენენ.
იხ. ვიდეო

ისტორია ასტრონომიის. იხ. ცალკე ასვე ასტრომეტრია იხ. ცალკე.

სტრუქტურა სტრონომიის როგორც მეციერების დისწიპლინის

თანამედროვე ასტრომია იყოფა მთელი რიგითი განყოფილებებით, რ-იც მჭიდროდ დაკავშირებულები არიან ერთმანეთში.

ასტრომეტრია - იკვლევს ხილული მნათობების  მდგომარეობას და მოძრაობას. ადრე ასტრომეტრიის როლი იყო ასევე უზუსტესად განსაზღვრა გეოგრაფიული კოორდინატების და დროის ციური სხეულების დახმარებით ეხლა სხვა მეთოდებით ხდება.

ფუნდამეტური ასტრომეტრიის ამოცანა არის ციური სხეულების დაკვირვება, შედგენა კატალოგის ვარსკვლავების განლაგების და გასზაღვრა რაოდენობის და განლაგების ასტრომონიული პარამეტრებით  - სიდიდით შესაძლებლობა იძლევა გაითვალისწინებული იყოს კანონზომიერება კოორდინატების კანონზომიერების,.

სფერული ასტრონომია მათემატიკური მთოდებით განსაზრვრა ხილული მდგომარეობა და მოძრაობა ციური სხეულების სხვადასხვა კორდინატული სისტემების დახმარებით, ასევე თეორია კანონზომიერი განსაზღვრა კორდინატების მნათობების.

თეორიული ასტრონომია იძლევა მეთოდებს ორბიტების გნსაზრვრისთვის ციური სხეულების მათი ხილული მდგოარებით და მეთოდი გამოთვლა ეფიმირული (ხილული მდგომარეობის)

ცის მექანიკა იკვლევს კანონს ციური სხეულების მოძრაობის ზემოქედებით მსოფლიო მიზიდულობით, განსაზღვრა მასის და ფორმის.

ასტროფიზიკა იკვლევს აგებულებას, ფიზიკურ თვისებას და ქიმიური შეადგენლობას ციური სხეულების. ის იყო პრაქტიკულ (დაკვირვებიოთ) ასტროფიზიკად და ტეორიულ ასტროფიზიკად.

ვარსკვალური ასტრონომია იკვლევს კანონზომიერებას სივრცეში განლაგებას და გასნაზღვრას მოძრაბა ვარსკვაავების, ვარსკვლავური სისტემების და ვარკვლავთშორისო მატერიის გატვალისწინებით მათი  ფიზიკური განსაკუთრებულობით.

კოსმოქიმია იკვლევს ქიმიური შედგენილობას კომოსური სხეულების, კანონებს განიხილავს და გადანაწილებას ქიმიური ელემენტების სამყაროში, პროცესები აღწერა და მიგრაცია ატომების კოსმოსური ხეულების წარმოწნის დროს. ხანდახან ყოფენ ბირთვულ კოსმოქიმიას, რ-იც იკვლევს რადიოქტირი დაშლის პრიცესებს და იზოტოპების შეადგენლობას კოსმოსურ ხეულების.

კოქმოგონია განიხილება საკითხები წარმოშობიდა და ევოლუციის დამყაროსი. 

დაფუძნებული ყველაზე  პოპულარული ცოდნაზე. 

არქეოასტრონომია ერთერთი ახალი მეოცე საუკუნის მიმართულებაა, რ-იც იკვლევს ასტრონომიული ცოდნას ძველ ხალხში და ეხმარება დათარიღებაში ძველი აღჭურვილობის.

რადიოტელეკოპები - ერთერთი იმ მრავალი სხდასხვა ინსტრუმენტები, გამოიყენება ასტრონომიაში.

სამუყვარულო ასტრონომია - ერთერთი მეცნიერება სადა დიდი წვლილი შეიძლება მოყვარულმა ასტყრონომებმა. საერთო მოცულობით დაკვირვებები უფრო მეტი მოყვარული ასტრონომი ახორცილებს, ვიდრე პროფესიანალი, თუმცა ტეხნოლოგიური თვლსაზრსით სამოყვარულო ასტრონომი საგრძნობლად ჩამორჩება. ხანდახან ისინი თვითონ აწყობენ აღჭურვილობას. პიონერი სამოყვარულო ასტრონომიის იყო - კარლ იანსკი, რ-აც დაიწყო ცის დაკვირვება რადიოტელესკოპით 1930წწ.

იხ.ვიდეო ასტრონომია

ოპტიკური ასტრონომია, ინფაწითელი ასტრონომია, ულტრაისფერი ასტრონომია, რადოასტრონომია, რედგენული ასტრონომია, გამა-ასტრონომია, ასტრონომია, რ-იც არ არისდაკავშირებული ელექტრომაგნიტური გამოსხივებასთან, გარეატმოსფერული ასტრონომია,მრავალარხიანი ასტრონომია, თეორიული ასტრონომია, სამოყარულო ასტრონომია.