(ინგლ. Ambrose Gwinnett Bierce 1845წ 24 ივლისი - შესაძლოა 1913წ-ის 26 დეკემბერი.) ამრიკელი მწერალი,ჟურნალისტი, ავტორი იუმორული და ,, საშინელებათა'' მოთხრობების.
მონაწილებას იღებდა აშშ სამქალაქო ომში (1861 - 1865), ამბროზ ბისრსი, იყო თავისებური რეპორტიორი სიხისტით, შეუთავსებელი და პირდაპირი, რ-იც გამოვლინდა მისი ლექსებსა და სტატიებში ესეებში მისი მხატრული პროზა და პოეზია. ამ თვისების გამო მან ზედმეტსახელი დამისახურა ,, შეუწყნარებელი ბირსი'' (ინგლ. Bitter Bierce) ხანდაზმულ ასაკში მან მხარი დაუჭირა და წაახალისა ახალგაზრდა მწერლები, მაგალითად, პოეტი ჯორჯ სტერლინგი (ინგლისელი) რუსი (1869-1926) და "საშინელი" მოთხრობების ავტორი, უილიამ მორჟ (1854-1923).
სიცოცხლის ბოლოს, ამბროსი ბირსი, გატეხილი პირადი ტრაგედიით (ორი ვაჟის ნაადრევად გარდაცვალება, მეუღლისგან განქორწინება, დამსაქმებელთა პრობლემები), გაემგზავრა მექსიკაში, სადაც მოხდა სამოქალაქო ომი. მისი ბოლო წერილის წერილი დათარიღდა 1913 წლის 26 დეკემბერს, რის შემდეგაც მწერალი კვალის გარეშე გაქრა. ამბროსი ბიერსის გარდაცვალების ადგილი და დრო ჯერ კიდევ არ არის ცნობილი.
ამბროსი ბირსის სალიტერატურო მემკვიდრეობა დიდად აფასებდა თანამედროვეთა და მიმდევართა. ამბროსი ბირსი ითვლება მოკლემეტრაჟიული პროზის სამაგალითო ოსტატად და მისი მოთხრობა "საქმე ბუზის ნაკადის ხიდზე", ამერიკული ლიტერატურის კლასიკად ითვლება.
იხ. ვიდეო
An Occurrence at Owl Creek Bridge
(Eng. A Ownance at Owl Creek Bridge) - ყველაზე ცნობილი ამბავი ამერიკელი მწერლის ამბროსი ბირსისა. ის პირველად გამოიცა გაზეთ The San Francisco Examiner- ში 1890 წელს და იგი შესულია კრებულში The Thick of Life (ჯარისკაცების და სამოქალაქო პირების სამოქალაქო ფორმაში).
(გერმ.Erich Maria Remarque ნამდვილი სახელი ერიხ პაულ რემარკი (გერმ.Erich Paul Remark; დ. 22 ივნისი, 1898, ოსნაბრიუკი— გ. 25 სექტემბერი, 1970, ლოკარნო) — გერმანელი მწერალი და გერმანული კულტურის ერთ-ერთი საუკეთესო ლიტერატორი. მისმა ანტიფაშისტურმა რომანებმა დიდი გავლენა მოახდინა და დღესაც ახდენს მრავალ თაობასა თუ საზოგადოებაზე. მის რომანებში უმეტესად ასახულია ომის შემდგომი (როგორც პირველი, ასევე მეორე მსოფლიო ომი) გერმანიის ცხოვრება და საოცარი რეალიზმით არის გადმოცემული მაშინდელი მძიმე სოციალური მდგომარეობა. რემარკის საუკეთესო ნაწარმოებებად ითვლება: „დასავლეთის ფრონტი უცვლელია“, „სამი მეგობარი“ და „ტრიუმფალური თაღი“.
ერიხ პაულ რემარკი პროვინციულ ქალაქ ოსნაბრიუკეში კათოლიკე მუშების ოჯახში დაიბადა. ბავშვობაში მისი ოჯახი ხშირად იცვლიდა ბინას. ორი და და ერთი ძმა ჰყავდა, თუმცა ძმა ადრევე გარდაეცვალა.
იხ. ვიდეო
1904-1912 წლებში რემარკი სახალხო სკოლაში სწავლობდა, სკოლის დამთავრების შემდეგ კი – 3 წელი კათოლიკურ სამასწავლებლო სემინარიაში, სადაც სახალხო სკოლების მასწავლებლებს ამზადებდნენ.
1915 წელს ახალგაზრდულ წრეში „სიზმრების მანსარდა“ გაწევრიანდა. იმავე წელს დაამთავრა სამასწავლებლო სემინარიის მოსამზადებელი კურსი და სამეფო სამასწავლებლო სემინარიაში ჩაირიცხა. 1916 წლის 21 ნოემბერს რემარკი ჯარში გაიწვიეს. 1917 წლიდან კი უკვე ფრონტზე გადაიყვანეს. ომის დროს რამდენიმეჯერ დაიჭრა. ამავე წელს გარდაიცვალა მისი დედა ანა მარია რემარკი. 1918 წელს იგი რკინის ჯვრის ორდენით დააჯილდოვეს.
პირველი მსოფლიო ომის დამთავრების შემდეგ რემარკი მშობლიურ ქალაქში დაბრუნდა. რემარკების ოჯახი ხაკენშტრასეს ქუჩაზე ცხოვრობდა, სადაც მისი რომანების მოქმედებები ვითარდება. 1919 წლიდან სამასწავლებლო სემინარიაში აგრძელებს სწავლას და მოსწავლეთა გაერთიანების მდივანი ხდება. ამავე წელს ჯარიდან დაეთხოვა და ჯილდოებზეც უარი თქვა.
სახალხო სკოლის მასწავლებლის დიპლომის მიღების შემდეგ 1920 წელს ჯერ მასწავლებლად მუშაობს, მაგრამ ამ საქმეს მალევე ანებებს თავს და საფლავის ქვებით სავაჭრო კომპანიაში ბუღალტრად იწყებს მუშაობას; შემდეგ ფორტეპიანოზე დაკვრას ასწავლიდა და ორღანისტადაც მუშაობდა. ამ პერიოდში დაიწყო რემარკმა თავისი ჩანახატების გამოცემა ფსევდონიმით ერიხ მარია რემარკი.
1925 წლიდან რემარკი საცხოვრებლად ბერლინში გადადის, სადაც გაზეთის რედაქტორად იწყებს მუშაობას. იმავე წლის 14 ოქტომბერს ილზა ჯინ ცამბიზე იქორწინა. 1927 წელს ცოლთან ერთად კათოლიკური ეკლესიიდან გამოდის. ამავე წლის შემოდგომაზე იწყებს მუშაობას თავის პირველ რომანზე „დასავლეთის ფრონტი უცვლელია“ (Im Western nichts Neues). რომანი ჯერ გაზეთში დაიბეჭდა 1928 წელს, და მხოლოდ შემდეგ წელს გამოვიდა წიგნად.
გერმანული საზოგადოება ამ რომანს არაერთგვაროვნად შეხვდა, ზოგი თვლიდა, რომ ის საუკეთესოდ აღწერდა პირველ მსოფლიო ომს, ხოლო სხვები ამ რომანს გერმანიის ღალატად მიიჩნევდნენ. ამ წლიდან გავრცელდა პრესაში მისი თითქოს და ებრაული წარმოშობის შესახებ ჭორები. რემარკს ჭორების არ შეშინებია და რომანზე „გზა შინისაკენ“ (Der Weg Zurück) იწყებს მუშაობას.
1930 წელს რემარკი რუტ ალბუს რჩევით სურათებსა და ხელოვნების ნიმუშებს ყიდულობს. ამავე წელს იგი გაეყარა პირველ ცოლს. 1931 წელს ხდება ნაწარმოების „დასავლეთის ფრონტი უცვლელია“ პირველი ეკრანიზაცია. მის პრემიერაზე ბერლინში მოეწყო ნაციონალ-სოციალისტების აქცია ფილმის აკრძალვის მოთხოვნით, საბოლოოდ ფილმი გერმანიაში აიკრძალა. რემარკი მშობლიურ ქალაქში ბრუნდება ,სადაც მუშაობას დაბრუნებაზე აგრძელებს. წლის ბოლოს გაზეთში „გზა შინისაკენ“ გამოქვეყნდა.
1931 წელს გერმანიაში გაიმართა ფართომასშტაბიანი ბატალიები რემარკის მომხრეებსა და მოწინააღმდეგეებს შორის. რემარკმა გამოსცა პუბლიკაცია „რემარკი და სინამდვილე“ სადაც ასახა თავისი პოზიცია. იმავე წელს რუთ ალბუს ინიციატივით მან იყიდა შვეიცარიაში ვილა, სადაც მალევე გადასახლდა. 1932 წლიდან მან დაიწყო რომან „პატზე“ მუშაობა, რომელიც შემდგომ „სამი მეგობარის“ სახელწოდებით გამოვიდა.
1933 წლიდან, როდესაც გერმანიაში ნაციონალ-სოციალისტები მოვიდნენ ხელისუფლებაში, რემარკის ვილაში შვეიცარიაში თავს აფარებენ გერმანიიდან დევნილები. ამ დროს გერმანიაში მოხდა მისი რომანის „დასავლეთის ფრონტი უცვლელიას“ საჯარო დაწვა და მისი რომანების გაყიდვიდან ამოღება. 1935 წელს მას მოსთხოვეს გერმანიაში დაბრუნება, რაზეც რემარკმა უარი განაცხადა. იგი ამ პერიოდში ხშირად მოგზაურობდა პარიზში, სადაც მონაწილეობა მიიღო დევნილ მწერალთა კონფერენციაში.
იხ. ვიდეო ნასესხები სიცოცხლე
1936 წელს პირველად გამოვიდა რომანი „სამი მეგობარი“ დანიურ ენაზეკოპენჰაგენში. 1937 წელს მოხდა „გზა შინისაკენ“ ეკრანიზაციაც. ამავე წელს რემარკმა და მისმა პირველმა ცოლმა მიიღეს პანამის რესპუბლიკის პასპორტი. ამავე დროს რემარკსა და მარლენ დიტრიხს შორის დაიწყო რომანი.
1938 წელს რემარკი და მისი პირველი ცოლი ხელმეორედ დაქორწინდნენ, მიუხედავად ამისა მისი რომანები მარლენ დიტრიხთან და რუთ ალბუსთან გრძელდებოდა. იმავე წელს მან დაიწყო მუშაობა რომანებზე „შეიყვარე მოყვასი შენი“ და „ტრიუმფალური თაღი“. „სამი მეგობარის“ პირველი ეკრანიზაცია მოხდა პარიზში. გერმანიის მთავრობამ კი ცოლ-ქმარ რემარკებს მოქალაქეობა ჩამოართვა.
1939 წელს, როდესაც ევროპაომის ალში გაეხვა, რემარკი, როგორც ბევრი სხვა გერმანელი, აშშ-ში წავიდა ემიგრაციაში, სადაც პირველად გამოიცა მისი „გიყვარდეს მოყვასი შენი“ ინგლისურ ენაზე, რომანის ეკრანიზაცია კი 1941 წელს მოხდა სახელით „ასე სრულდება ჩვენი ღამე“. 1942 წელს რემარკი აშშ-ში აქტიურ ანტინაცისტურ მოღვაწეობას ეწევა, იგი ასევე ყველაფრით ცდილობს გერმანიიდან ემიგრანტებისთვის დახმარებას. 1943 წელს რემარკი იტყობს, რომ მისი და ელფრიდა გერმანიაში გაასამართლეს და სიკვდილით დასაჯეს. შემდეგ წელს იგი აქტიურად მუშაობს ამერიკის სახელმწიფო სტრუქტურებთან გერმანიაში ნაციზმის დაცემის შემდეგ ჩასატარებელ აღმზრდელობით სამუშაოებზე.
1945 წელს რემარკმა დაიწყო მუშაობა მორიგ რომანზე „ჟამი სიცოცხლისა და ჟამი სიკვდილისა“, იმავე წელს პირველად გამოქვეყნდა „ტრიუმფალური თაღი“ინგლისურ ენაზე. ომის შემდეგ, 1947 წელს რემარკმა და მისმა მეუღლემ ამერიკის მოქალაქეობა მიიღეს. 1948 წელს მოხდა „ტრიუმფალური თაღის“ ეკრანიზაცია. ამავე წელს იგი პირველად, ამერიკაში ემიგრაციის შემდეგ, დაბრუნდა ევროპაში.
შემდეგი წლები დატვირთული იყო მოგზაურობებითა და ახალ რომანებზე მუშაობით. 1952 წელს გამოვიდა მისი რომანი „სიცოცხლის ნაპერწკალი“. ამ პერიოდში იგი უშედეგოდ ცდილობს გერმანიის მოქალაქეობის აღდგენას. 1953 წელს იგი პირველად ომის შემდეგ ჩავიდა მშობლიურ ქალაქში, სადაც და და მამა მოინახულა. 1954 წელს გამოვიდა რომანი „ჟამი სიცოცხლისა, ჟამი სიკვდილისა“. ამ დროს იგი იწყებს მუშაობას რომანზე „შავი ობელისკი“.
1958 წელს რემარკმა და პოლეტ გოდარდმა იქორწინეს. ნანატრი მოქალაქეობა რემარკს მხოლოდ გარდაცვალების წელს მისცეს. 1970 წელს რემარკი აორტისანევრიზმით გარდაიცვალა.
ტრიუმფალური თაღი (რომანი)
ერიხ მარია რემარკისრომანი, რომელიც გამოიცა 1945 წელს. მწერალი მასში აღწერს გერმანელი ლტოლვილის ცხოვრებას, რომელიც არალეგალურად გადმოვიდა გერმანიიდანპარიზშიმეორე მსოფლიო ომამდე. რომანის „დასავლეთის ფრონტი უცვლელია“ შემდეგ, „ტრიუმფალური თაღი“ გახდა მწერლის რიგით მეორე ბესტსელერი მსოფლიოს მასშტაბით.ტრიუმფალური თაღი არის ტრიადის დასასრული, რომელიც დაიწყო რემარკმა სამი მეგობრით. მთავარ გმირ რავიკს აწუხებს ეგზისტენციალური პრობლემები, რომელიც მეოცე საუკუნის დასაწყისიდან იღებს სათავეს, იგი მოსვენებას ვერ პოვებს ვერც პარიზში.
ეკრანიზაცია - ფილმი 1948 წ-ს მთავარ როლებში ინგრიდ ბერგმანი და შარლემ ბუაი იხ ბმულზე კინო
მეორე ფილმი - 1985 წ- ს მთავარ როლებში - ენტონი ჰოპკინსი და ლესლი-ენ-დაუნი
ბოსტნეული კულინარიული ტერმინია - აღნიშნავს მცენარეები, რ-აც საჭმელად იყენებენ. ბოტანიკის თვალასაზრისით საკვებად ვარგისი მცენარე არის სადაც შეძლება შევიდეს კენკრაც და ხილი. განეკუთვნება 10 ოჯახს:
სიცოცხლის ხანგრძლივობის მიხედვით განარჩევენ ერთწლოვან, ორწლოვან და მრავალწლოვან ბოსტნეული კულტურებს. საჭმელად გამოსაყენებელი ორგანოების მიხედვით ბოსტნეული კულტურები იყოფა 4 ჯგუფად: ფოთლიანები — კომბოსტო, კამა, ოხრახუში, სალათა, ისპანახი და სხვა; ნაყოფიანები — კიტრი - უხვად შეიცავს კალიუმს, კალციუმს, რკინას, ფოსფორს, იოდს, კაროტინს, და სხვ. სასარგებლო ნივთიერებას, დიდი ხანია კიტრს იყენებენ კოსმეტოლოგიაში მისი წვენი აქრობსჭორფლებს, ფერიმჭალებს, პიგმეტურ ლაქებს, სპეციალისტების რჩევითძირად ღირებულ პროცედურებთან ერთად სასურველია სახე გაიწმინდოთ კიტრით. გთავაზობთ სახის კანის გასაახალგაზრდავებე და გამწენდ რეცეპტს - მსხვილად გახეხილი კიტრი ჩაყარეთ ბოთლში და დაასხით სპირტი(არაყი)2 კვირადადგით მზეზე, ამ ნაყენით დღეში 2 ჯერ გაიწმინდეთ სახე. კიტრი ხელს უწყობს საკვების სწრაფად ათვისებას და ორგანიზმიდან ზედმეტი სითხის გამოდევნას. გასანკუთრებით რეკომენდებულია კუჭნაწლავის (როგორც გამხსნელი საშუალების( ღვიძლისა და თირკმელების დიარეების დროს. პროტონდიტის თმის ცვენის, ნერვიულობისა და ათეროსკლეროზის დროს.ყოველდღე დალიეთ 100მლგრ ახალგამოწურული კიტრის წვენი. ეფექტის გასაძლიერებლად დაამატეთ პომიდვრის, ნისრვის 20:201 ან შავი მოცხარის ვაშლის, გრეიფუტის, წვენი 2:211.
მაღალი ტემპერატურის დროს დღეში 3 - 4-ჯერ მიიღეთ კიტრისწვენისა და თაფლის ნაყენი.
ნესვი, საზამთრო, პამიდორი, ბადრიჯანი, ლობიო, სიმინდი და სხვა; ძირხვენები — თალგამურა, ბოლოკი, თვის ბოლოკი, სტაფილო, ჭარხალი და სხვა; ბოლქვიანნი — ხახვი, პრასა, ნიორი. მრავალწლოვანებს გამოყოფენ ცალკე ჯგუფად. ბოსტნეული კულტურები შეიცავს ვიტამინებს, აგრეთვე ნახშირწყლებს, ცილებს, ცხიმებს. ხახვში, ნიორში, ბოლოკსა და სხვა შემავალ ფიტონციდებს ახასიათებთ ბაქტერიციდული თვისებები. თითქმის ყველა ბოსტნეული ძვირფასი საკონსერვო ნედლეულია. ბოსტნეული კულტურების უმეტესობა ტროპიკული და სუბტროპიკული წარმოშობისაა, ბევრი მათგანი სითბოს მოყვარულია და მოითხოვს ნაყოფიერსა და ტენიან ნიადაგს. საქართველოში ბოსტნეული კულტურები ძველთაგანვე ფართოდაა გავრცელებული.
კულინარი
დაბალანსებული დიეტა, პირველ რიგში, გულისხმობს გემრიელი, კარგად მომზადებული საკვების დროულ და სწორად ორგანიზებულ მიწოდებას, რომელიც შეიცავს სხვადასხვა საკვებ ნივთიერებებს, რომლებიც აუცილებელია მისი ნორმალური განვითარებისათვის. დიეტაში სხვადასხვა ბოსტნეულის კომბინაციამ სასარგებლო გავლენა მოახდინა სხეულზე, ზრდის თითოეული ვიტამინის ასიმილაციის პროცენტს ცალკე. დაბალანსებული დიეტის ორგანიზებაში მნიშვნელოვანი როლი ენიჭება ბოსტნეულს - ყოველდღიური დიეტის აუცილებელ და არსებით ნაწილს, ვიტამინების საწყობებსა და სხვა ორგანულ და მინერალურ ნივთიერებებს.
ბოსტნეულში ნახშირწყლებია. ბოსტნეულში ცილის შემცველობა მნიშვნელოვნად დაბალია, ვიდრე ხორცში, და მათში ცხიმი თითქმის არ შეიცავს. ბოსტნეულის ძირითადი მნიშვნელობა ის არის, რომ ისინი შეიცავს ბიოლოგიურად აქტიურ ნივთიერებებს: ვიტამინებს (ვიტამინი C, კაროტინი, ფოლიუმის მჟავა), მინერალები, ორგანული მჟავები, ბოჭკოვანი და პექტინი .
ბოსტნეულის ჭამის დროს მცირდება ტოქსინების მოქმედება ადამიანის სხეულზე. ბოსტნეული ამცირებს გულის დაავადებებისა და კიბოს განვითარების რისკს. მეცნიერები ირწმუნებიან, რომ მწვანე და ყვითელი ბოსტნეული ხელს უწყობს კიბოს განვითარებას .
ბოსტნეული გამოიყენება დიეტურ საკვებში. ჯანმრთელმა ზრდასრულმა უნდა მოიხმაროს მინიმუმ 600 გრ ბოსტნეული დღეში .
საწინააღმდეგო ნაწილაკებისგან შემდგარი ნივთიერება, რომელიც სტაბილურად არ წარმოიქმნება (სადამკვირვებლო მონაცემები არ მიუთითებს ანტიმატერიის აღმოჩენაზე ჩვენს გალაქტიკასა და მის მიღმა . ანტიმეტერიის ბირთვები შედგება ანტიპროტონებისა და ანტინეიტრონებისგან, ხოლო გარსი შედგება პოზიტრონებისაგან .
მატერიისა და ანტიმეტერიის ურთიერთქმედება ანიჰილიზაციას განიცდიან, და იქმნება მაღალი ენერგიის ფოტონები ან ნაწილაკ-ანტინაწილაკის წყვილი.
ჩვენს მიერ დაკვირვებული სამყაროს ნაწილში არ აღმოჩნდა ანტიმეტრიის მნიშვნელოვანი დაგროვება , თუმცა, მიმდინარეობს მსჯელობები იმის შესახებ, მოიცავს თუ არა სამყარო თითქმის ექსკლუზიურად მატერიას, და არსებობს თუ არა სხვა ადგილები შევსებული, პირიქით, თითქმის მთლიანად ანტიმეტრით. სამყაროში მატერიისა და ანტიმეტრიის ასიმეტრია ფიზიკის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი გადაუჭრელი პრობლემაა (იხ. სამყაროს ბარიონური ასიმეტრია). ვარაუდობენ, რომ ასიმეტრია წარმოიქმნა დიდი აფეთქების შემდეგ წამის პირველ ფრაქციებში.
იხ. ვიდეო
ანტიმტერის არსებობის შესახებ პირველი თეორიების გამოცხადებიდან მას შემდეგ, რაც მეცნიერებს შესაძლებლობა მიეცათ ემპირიულად შეესწავლათ მისი თვისებები უპასუხონ კითხვას - რატომ არსებობს სამყარო? "ანტიმეტერიის" მცნება წარმოიშვა სამეცნიერო წრეებში მე -19 საუკუნის ბოლოს და 1928 წელს ლეგენდარულმა ბრიტანელმა ფიზიკოსმა პოლ დირაკმა შეიმუშავა თეორია, რომლის თანახმად, მატერიასა და ანტიმატერიას ერთნაირი თვისებები აქვთ, მუხტის გარდა, ახლანდელი კვლევის თანახმად, რომლის შედეგებიც გამოქვეყნდა ჟურნალში Nature, მეცნიერებმა შეძლეს ანტი-წყალბადის ნაწილაკების დაჭერა და მათი არსებობის გახანგრძლივება დიდი ხნის განმავლობაში, რაც მათ აძლევდა საშუალებას ანალიზი გაეკეთებინათ თავიანთი სტრუქტურის შესახებ. ცნობილია, რომ სამყაროში თითოეულ ნაწილაკს აქვს თავისივე ანტინაწილაკები , იდენტური (ანუ სიმეტრიული) მას ყველა თვისება მსგავსი აქვთ, მაგრამ საპირისპირო მუხტით. შესაბამისად, ანტიმატერიაში არსებული ელექტრონისა და პროზიტრონის ანალოგიურად პოზიტრონი და ანტიპროტონი, რომლებიც ერთად ქმნიან ანტიატომს - ანტიწყალბადს. პრობლემა ის არის,რომ ანტიმატერია ძალიან არასტაბილურია და, ჩვეულებრივ ნივთიერებებთან ურთიერთობისას, ნაწილაკებსა და ანტინაწილაკებისას ანიჰილიზიაცია წარმოიშვება და მაღალი ენერგიის ფოტონები ან წყვილი ნაწილაკა-ატინაწილაკების წყვილი. ამ მომენტში სამყაროს ერთ – ერთი უდიდესი საიდუმლოა: თუ სამყაროს წარმოშობისას შეიქმნა იგივე ოდენობა მატერია და ანტიმატერია, მაშინ რატომ არ გაქრა იგი განადგურების შედეგად? ექსპერიმენტულად ამ კითხვაზე პასუხის გასაცემად და დაადასტუროს დისერტაცია მატერიისა და ანტიმეტრიული თვისებების მახასიათებლების შესახებ, შვეიცარიის ცერნის ლაბორატორიაში მომუშავე საერთაშორისო სპეციალისტთა ჯგუფს დასჭირდა ანტი-წყალბადის ატომის ხაფანგი და მისი არსებობის გახანგრძლივება საკმაოდ გრძელი პერიოდის განმავლობაში. 2010 წელს, Alpha– ს პროექტის გუნდმა მოახერხა 38 ანტიწყალბადი ატომის ჩასმა "ვაკუუმური ხაფანგში", გაყოფილი წამით; 2011 წელს მათ გაიმეორეს ექსპერიმენტი, მაგრამ ამჯერად მათ მოახერხეს მხოლოდ 1000 წამზე მეტი გაჩერება. თანდათანობით, ფიზიკოსებმა შეძლეს ანტიმატერიის თვისებების ანალიზის დაწყება, რაც, ალფა პროექტის ერთ-ერთი თანამშრომლის თქმით, ამ ექსპერიმენტის საწყისი მიზანი იყო. ”თითქმის 20 წელი დაგვჭირდა იმის შესწავლა, თუ რამდენად იდენტურია მატერიისა და ანტიმეტრის თვისებები, ახლა კი ექსპერიმენტულად პასუხი შეგვიძლია,” - თქვა პროექტის მონაწილე ჯეფრი ჰანგსტმა BBC– სთან ინტერვიუში.
(ჩეჩ. ზაქაევი ხალიტან ვოხ ახმად; 1959 წლის 26 აპრილი, სოფ. კიროვსკი, ტალდი-კურგანის რაიონი, ყაზახეთის სსრ) - იჩკერიის არაღიარებული ჩეჩნეთის რესპუბლიკის ბრიგადის გენერალი. კულტურის მინისტრი და ჩრი- ს მინისტრის მოადგილე, 1996 წლიდან - CRI საგარეო საქმეთა მინისტრი. 2007 წლის ნოემბერში ჩეჩნეთის ემიგრაციის ნაწილი გამოცხადდა არარსებული ჩრი- ს ”პრემიერ მინისტრად”.
2002 წლის იანვრიდან ცხოვრობს დიდ ბრიტანეთში. ამავე წელს, რუსეთის ფედერაციის გენერალურმა პროკურატურამ დაადანაშაულა ზაქაევი 1991 წელს 2001 წლამდე ბანდების შექმნისთვის, რომლის რიცხვი 300-დან 1,500 მილიციამდე იყო, ასევე ტერორისტული და ჩვეულებრივი დანაშაულები . რუსეთის ხელისუფლებამ სცადა მისი ექსტრადიცია რუსეთის ფედერაციაში . 2003 წელს ლონდონის სასამართლომ უარყო ზაქაევის ექსტრადიციის მოთხოვნა, ბრალდებას უწოდებდა პოლიტიკურად მოტივირებულ და გამოხატავდა შიშებს, რომ ზაქაიევს შეიძლება აწამებდნენ რუსეთში ექსტრადირების შემთხვევაში .
2003 წლის ბოლოს, ზაკაევმა მიიღო პოლიტიკური თავშესაფარი დიდ ბრიტანეთში და ამჟამადაც იქ ცხოვრობს. იხ. ვიდეო ,, რუსეთი მზად არის დასაშლელად''
ორი წარმოდგენილი ოპტიკური სპექტრის: ზემოთ ,, ბუნებრივი'' (ხილული სპექტროსკოპი), ქვემოთ - როგორც დამოკიდებული ინტესივობის ტალღის სიგრძეზე. ნაჩვენებია კომბონირებული სპექტრული გამოსხივება მზის. აღნიშნულია შთანთქმის ხაზები ბალმერის სერიის წყალბადის.
ასტრონომიის განყოფილება რ-იც იკვლევს ფიზიკის და ქიმიის პრინციპებს ასტრონომიული ობიექტების (ბერძნ. ἀστήρ - ასტრო ვასრკვლავი და φυσικά - ,, ბუნება ;;) ისეთი ასტრონიმიული ობიექტებს იკვლევს როგორებიც არის ვარსკვლავები, გალაქტიკები, ეკზოპლანეტები და სხვ. ფიზიკური მატერიის თვისებებს ყველა მაშტაბის და მათი წარმოშობას სამყაროში სწავლობს კოსმოსგონია.
იხ. ვიდეო
დაკვირვებითი ასტრონომია არის ასტრონომიული მეცნიერება, ის მოიცავს ჩაწერილ მოცემებს. თეორიულ ასტროფიზიკასთან კონსტრანტში, რომელიც მოიცავს გაზომნვადი შედეგის ფიზიკური მოდელის აღმოჩენას. ის ციურ სცხეულებზეტელესკოპით და სხვა ახვა აპარეტებით დაკვირბების პრაქტიკაა.
ინფრაწიტელი ასტრონომია შეისწავლის ისეთ რადიაციულ გამოსხივებას რომელიც იმდენად დიდია რომ შეუიარაღებელი თვალითაც კი შესამჩნევია, მაგრამ ასევე ეს გამოსხივებები რადიოტალღებზე პატარაა პატარაა. ინფრაწითელი დაკვირვებები როგორც წესი ხორციელდება ტელესკოპებით რომლებიც ძალიან გავს ოპტიკურ ტელესკოპებს. ვარსკვლავებზე ცივი ობიექტები (უმეტეს წილად პლანეტები) შეისწავლება ინფრაწითელი ასტრონომიით.
ოპტიკური ასტრონომია ასტრონომიის ყველაზე ძველი დარგია. ამ დარგში სპეცტროსკოპები ყველაზე მეტად გამოყენებადი ინსტრუმენტია. დედამიწის ატმოსფერო ოპტიკურ ობსერვარტორიებს ხელს უშლის, ამიტომ მაღალი ხარისხის სურათების და გამოსახულებების მისაღებად გამოიყენება კოსმოსური ტელესკოპები და ადაპტირებული ოპტიკები. ტალღის ასეთი სიდიდე განაპირობებს იმას რომ ციური სხეულები უკეთ ჩანან ამიტომ ამითომ იკვეთება მათი ქიმიური სპექტრი და შესაძლებელის ხდება ვარსკვლავების, გალაქტიკების და ნებულის ქიმიური შემადგენლობის დადგენა.
ხაზები გვიჩვენებს სუპერ ნოვას აფეთქების დროს მატერიის ამოფრქვევის მიმართულებას და წარმოდგენას გვიქმნის პულსარების ჩამოყალიბებასზე.
თეორიული ასტროფიზიკა იყენბს ხელსაწყოების ფართო ვარიაციებს მაგალითად ანალიტიკური მოდელი (ვარკვლავის თვისებების დასადგენად) და კომპიუტერული სიმულაცია, თვითოეულ მადგანს გააჩნია საკუთარი დადებითი და უარყოფითი. ასნალიტიკური მოდელით შესაძლებელია ვარსკვლავის ზედაპირის შესწავლა ხოლო კომპიუტერული სიმულაცია გამოიყენება ვარსკვლავის შიგნიდან შესასწავლად და იმის გასაგებათ თუ რა ხდება მის გულში. თეორიტიკოსები ასტროფიზიკაში ცდილობენ რომ შექმნან სახვადასხვა ციური სხეულების კომპიუტერული მოდელები (სიმულაციები) და ისე დააკვირდნენ მას. ეს დამკვირვებლებს ეხმარება რომ მიიღონ მონაცემები სხეულების შესახებ და შემდეგ მათი პრაქტიკული შესწავლის გზები აირჩიონ.
იხ. ვიდეო საინტერესო მოსაზრებებია და ერთგვარი ორიგინალურიც
თეორიტიკოსები ასევე ცდილობენ რომ შეცვალონ სიმულირებული სხეულები ახალი მონაცემების მიღების მიზნით. ამრიგად თეორიტიკოსების მთავარი მიზანია რაც შეიძლება ნაკლები ცვლილების კაკეთება მონაცემების რეალობასთან მორგების მიზნით, რადგან ბევრი ცვლილების გაკეთება მათ მოდელების მიტოვებისაკენ უბიძგებს.
პროტონის ანტინაწილაკი. ანტიპროტონის მასა (938,2 მეგევ) და სპინი (1/2) პროტონის მასისა და სპინის ტოლია. ელექტრული მუხტი, მაგნიტური მომენტი, ბარიონული მუხტი და იზოტოპური სპინის მესამე მდგენელი პროტონის შესაბამისი სიდიდეების საპირისპირო ნიშნისაა.
ანტიპროტონის არსებობა იწინასწარმეტყველა ელემენტარული ნაწილაკების თანამედროვე თეორიამ, ექსპერიმენტულად კი აღმოაჩინა ე. სეგრეს ჯგუფმა 1955 წელს ბერკლიში (აშშ) ბევატრონზე სპილენძის ბირთვებისა და 6,3 გევ ენერგიამდე აჩქარებული პროტონების ურთიერთქმედებისას, რის შედეგადაც p, p წყვილები წარმოიშობა. პროტონებთან და ნეიტრონებთან დაჯახებისას ანტიპროტონი განიცდის ანიჰილაციას დიდი ენერგიის მქონე 4-5 π-მეზონის გამოსხივებით.
ასტრონომებმა დედამიწაზე ანტიპოტონის სარტყელი აღმოაჩინეს. სტატია გამოქვეყნებულია Astrophysical Journal Letters -ში, ხოლო მისი ანაბეჭდი ხელმისაწვდომია arXiv.org– ზე.
იხ. ვიდეო
ცნობილია, რომ როდესაც კოსმოსური სხივები ეჯახება ზედა ატმოსფეროს, წარმოიქმნება მრავალი ელემენტარული ნაწილაკი, რომელთა შორისაა ანტიპროტონები. ვინაიდან ეს უარყოფითად დატვირთული ნაწილაკებია, ისინი მოძრაობენ დედამიწის ძალის ხაზების გასწვრივ, რითაც ქმნიან ერთგვარ ანტიპროტონულ სარტყელს. თუმცა ბოლო დრომდე ვერ მოხერხდა ამ ნაწილაკების დაფიქსირება.
როგორც ახალი გამოკვლევის ნაწილი, მეცნიერებმა გაანალიზეს PAMELA მოწყობილობის მიერ დაბალი ორბიტაზე შეგროვილი მონაცემები ფრენის 850 დღის განმავლობაში. სხვა საკითხებთან ერთად, ამ მოწყობილობას, რომელიც ერთობლივად შეიქმნა რუსეთის, შვედეთის, იტალიისა და გერმანიის მიერ, შეეძლო ანტიპროტონების რეგისტრაცია. ცალკე, მკვლევარებმა შეისწავლეს ინფორმაცია, რომ მოწყობილობა შეგროვდა სამხრეთ ატლანტიკური ანომალიის გავლით ფრენის დროს - რეგიონი, სადაც ვან ალენის გამოსხივების ქამარი ყველაზე ახლოს მდებარეობს დედამიწის ზედაპირთან. ამ რეგიონში, აპარატურა იყო ფრენის მთლიანი დროის 1.7 პროცენტი.
შედეგად, მეცნიერებმა შეძლეს დაადგინონ, რომ სანამ მოწყობილობა იმყოფებოდა ანომალიაში, მან აღრიცხა 28 ანტიპორტონი. ანტიპაწილაკების რეგისტრაციის ეს სიხშირე მნიშვნელოვნად (მასშტაბის რამდენიმე დავალებით) აღემატება ზედა ატმოსფეროში მათი რეგისტრაციის სიხშირეს. მეცნიერთა აზრით, ეს იმის მტკიცებულებაა ანტიპროტონის ქამრის არსებობის შესახებ, რომელიც ანომალიაში დედამიწასთან ახლოსაა. თავად მკვლევარები ხაზს უსვამენ, რომ ანტიპროტონების რაოდენობა დედამიწის მაგნიტური ველის მიერ დატყვევებულ სხვა დატვირთულ ნაწილაკებთან შედარებით ძალიან მცირეა.
