ასტროფიზიკა

                                  ასტროფიზიკა

               

ორი  წარმოდგენილი ოპტიკური სპექტრის: ზემოთ ,, ბუნებრივი'' (ხილული სპექტროსკოპი), ქვემოთ - როგორც დამოკიდებული ინტესივობის ტალღის სიგრძეზე. ნაჩვენებია კომბონირებული სპექტრული გამოსხივება მზის. აღნიშნულია შთანთქმის ხაზები ბალმერის სერიის წყალბადის.

ასტრონომიის განყოფილება რ-იც იკვლევს ფიზიკის და ქიმიის პრინციპებს ასტრონომიული ობიექტების (ბერძნ. ἀστήρ - ასტრო ვასრკვლავი და  φυσικά - ,, ბუნება ;;) ისეთი ასტრონიმიული  ობიექტებს იკვლევს როგორებიც არის ვარსკვლავები, გალაქტიკები, ეკზოპლანეტები და სხვ. ფიზიკური მატერიის თვისებებს ყველა მაშტაბის  და მათი წარმოშობას სამყაროში სწავლობს კოსმოსგონია.

იხ. ვიდეო

დაკვირვებითი ასტრონომია არის ასტრონომიული მეცნიერება, ის მოიცავს ჩაწერილ მოცემებს. თეორიულ ასტროფიზიკასთან კონსტრანტში, რომელიც მოიცავს გაზომნვადი შედეგის ფიზიკური მოდელის აღმოჩენას. ის ციურ სცხეულებზე ტელესკოპით და სხვა ახვა აპარეტებით დაკვირბების პრაქტიკაა.

დაკვირვებითი ასტროფიზიკის ძირითადი დაკვირვებები ელექტრომაგნიტური სპექტრით ხორციელდება.

                                                            

                                                                             რადიტელესკოპი РТФ-32

• რადიო ასტრონომია შეისწავლის რადიაციას რომლის გამოსხივებაც რამდენიმე მილიმეტრს უდრის. კვლევის სამაგალითო არეალია რადიოტალღები, როგორც ყოველთვის ის იმიტირებულია ისეთი ცივი ობიექტებით როგორიცაა ინტერსტერალური გაზი და ქვიშის ღრუბლები; კოსმოსური მიკროტალღოვანი ფონის რადიაციის ფერი წითელია თუ ის დიდი აფეთქების, პულსარის ან სუპერნოვადან მოდის. ასეთი კვლევებისთვის საჭიროა უზარმაზარი რადიოსკოპები.

• ინფრაწიტელი ასტრონომია შეისწავლის ისეთ რადიაციულ გამოსხივებას რომელიც იმდენად დიდია რომ შეუიარაღებელი თვალითაც კი შესამჩნევია, მაგრამ ასევე ეს გამოსხივებები რადიოტალღებზე პატარაა პატარაა. ინფრაწითელი დაკვირვებები როგორც წესი ხორციელდება ტელესკოპებით რომლებიც ძალიან გავს ოპტიკურ ტელესკოპებს. ვარსკვლავებზე ცივი ობიექტები (უმეტეს წილად პლანეტები) შეისწავლება ინფრაწითელი ასტრონომიით.

• ოპტიკური ასტრონომია ასტრონომიის ყველაზე ძველი დარგია. ამ დარგში სპეცტროსკოპები ყველაზე მეტად გამოყენებადი ინსტრუმენტია. დედამიწის ატმოსფერო ოპტიკურ ობსერვარტორიებს ხელს უშლის, ამიტომ მაღალი ხარისხის სურათების და გამოსახულებების მისაღებად გამოიყენება კოსმოსური ტელესკოპები და ადაპტირებული ოპტიკები. ტალღის ასეთი სიდიდე განაპირობებს იმას რომ ციური სხეულები უკეთ ჩანან ამიტომ ამითომ იკვეთება მათი ქიმიური სპექტრი და შესაძლებელის ხდება ვარსკვლავების, გალაქტიკების და ნებულის ქიმიური შემადგენლობის დადგენა.

• ულტრაიისფერი, რენგენული და გამა სხივების ასტრონომია სეისწავლის ძალიან ენერგიულ პროცესებს როგორებიცაა ბინალური პულსარები, შავი ხვრელები და მაგნეტარები. რადიაციის ეს სახეები დედამიწის ატმოსფეროში ვერ აღწევენ დამათი გამოკვლევა მხოლოდ კოსმოსური ტელესკოპებით არის შესაძლებელი

                                                                         

 ხაზები გვიჩვენებს სუპერ ნოვას აფეთქების დროს მატერიის ამოფრქვევის მიმართულებას და წარმოდგენას გვიქმნის პულსარების ჩამოყალიბებასზე.

თეორიული ასტროფიზიკა იყენბს ხელსაწყოების ფართო ვარიაციებს მაგალითად ანალიტიკური მოდელი (ვარკვლავის თვისებების დასადგენად) და კომპიუტერული სიმულაცია, თვითოეულ მადგანს გააჩნია საკუთარი დადებითი და უარყოფითი. ასნალიტიკური მოდელით შესაძლებელია ვარსკვლავის ზედაპირის შესწავლა ხოლო კომპიუტერული სიმულაცია გამოიყენება ვარსკვლავის შიგნიდან შესასწავლად და იმის გასაგებათ თუ რა ხდება მის გულში. თეორიტიკოსები ასტროფიზიკაში ცდილობენ რომ შექმნან სახვადასხვა ციური სხეულების კომპიუტერული მოდელები (სიმულაციები) და ისე დააკვირდნენ მას. ეს დამკვირვებლებს ეხმარება რომ მიიღონ მონაცემები სხეულების შესახებ და შემდეგ მათი პრაქტიკული შესწავლის გზები აირჩიონ.

იხ. ვიდეო საინტერესო მოსაზრებებია და ერთგვარი ორიგინალურიც 

თეორიტიკოსები ასევე ცდილობენ რომ შეცვალონ სიმულირებული სხეულები ახალი მონაცემების მიღების მიზნით. ამრიგად თეორიტიკოსების მთავარი მიზანია რაც შეიძლება ნაკლები ცვლილების კაკეთება მონაცემების რეალობასთან მორგების მიზნით, რადგან ბევრი ცვლილების გაკეთება მათ მოდელების მიტოვებისაკენ უბიძგებს.

თეორიული ასტროფიზიკა სეისწავლის: სტერალურ დინამიკას და ევოლუციას; გალაქტიკის ფორმაციას და ევოლუციას; მაგნეტოჰიდროდინამიკას; მატერიის დიდი სტრუქტურებს სამყაროში; კოსმოსური რადიაციის წარმოშობას; ზოგად ფარდობითობის თეორიას და ფიზიკურ კოსმოლოგიას, სიმებიანი კოსმოლოგიის და ასტრონაწილაკური ფიზიკის ჩათვლით. ასტროფიზიკური ფარდობითობა ემსახურება შავი ხვრელების და გრავიტაციული ტალთღების შესწავლას.

ზოგ ზოგადად აღიარებულ თეორიებს შეისწავლის თეორიული ასტროფიზიკა, ესენია დიდი აფეთქებია, კოსმოსური ინფლექცია, შავი მატერია, შავი ენერგია და ფიზიკის ფუნდამენტური თეორიები. ხოლო ჭიის ხვრელები მიეკუთვნებიან იმ ჰიპოთეზების და თეორიების რიცხვს რომლებიც არავი დაუდასტურებია და არავის აღმოუჩენია მაგრამ არსებობს მათი არსებობის თეორიული შესაძლებლობა.