ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -   იდუმალებით მოცული ისტორია - A history shrouded in mystery

     Phoenix Lights - ფენიქსის ნათებები

                       A drawing that appeared in USA Today. - ნახატი, რომელიც გამოჩნდა USA Today-ში.

(ინგლ. Phoenix Lights) - ოპტიკური ფენომენების სერია (საყოველთაოდ მოხსენიებული, როგორც ამოუცნობი მფრინავი ობიექტები, უცხოპლანეტელები), რომლებიც ბევრმა ადამიანმა დააფიქსირა შეერთებული შტატების (არიზონა და ნევადა) ცაზე და მექსიკის შტატ სონორაში 13 მარტს. , 1997 წ.

განათება, სხვადასხვა აღწერილობის მიხედვით, ათასობით ადამიანისთვის ხილული იყო 3:30-დან 6:30 საათამდე UTC-ის ფარგლებში, დაახლოებით 480 კმ-ის რადიუსში - ნევადის საზღვრიდან, ფენიქსის გავლით ტუსონამდე. ინციდენტში იყო ორი განსხვავებული გარემოება, რამაც გამოიწვია ცნობისმოყვარეობა და ეჭვი: მთელ შტატში ხილული სინათლის წყაროების სამკუთხა ფორმაცია და ფენიქსის მხარეში ხილული და გადაღებული ფიქსირებული განათების სერია. აშშ-ს საჰაერო ძალებმა დაადგინეს შუქების მეორე ნაკრები, როგორც სროლები, რომლებიც ჩამოაგდეს A-10 Warthog-მა სასწავლო ფრენის დროს ბარი გოლდვატერში, სამხრეთ-დასავლეთ არიზონაში. თუმცა, ბევრი ექსპერტი უარყოფს ამგვარ ახსნას ვიდეო ანალიზის საფუძველზე: განათება ინარჩუნებდა მუდმივ სიმაღლეს და შედარებით პოზიციას, ასევე სტაბილური შუქის სქემას, რაც არ არის დამახასიათებელი სასიგნალო რაკეტებისთვის: მოწმეები აცხადებდნენ, რომ ნახეს უზარმაზარი უცხოპლანეტელები ფართობი, კუთხის ფორმისა, რომელშიც ჩართული იყო ნათელი განათების შუქები ან (შესაძლოა) შუქის გამომცემი ძრავები მუშაობდნენ. Fife Symington, მაშინ არიზონას გუბერნატორი და ასევე მოვლენის მოწმე, მოგვიანებით უწოდა საიტი "არა ამ სამყაროს".

შუქები გამოჩნდნენ მოგვიანებით 2007 და 2008 წლებში, მაგრამ ეს მოვლენები სწრაფად აიხსნებოდა ლუკას საჰაერო ძალების სამხედრო თვითმფრინავის მიერ ჩამოშვებული (შესაბამისად) სასიგნალო შუქებით და სასიგნალო შუქურებით აღჭურვილია სამოქალაქო ჰელიუმის ბუშტებით.

იხ. ვიდეო - Огни Феникса: что наблюдал целый американский штат в 1997 году

1997 წლის 13 მარტს, 19:55 საათზე MST, მოწმემ ჰენდერსონში, ნევადაში განაცხადა, რომ დაინახა დიდი, V-ს ფორმის ობიექტი, რომელიც სამხრეთ-აღმოსავლეთით მოგზაურობდა. საღამოს 8:15 საათზე, პოლდენში, ნევადაში, უცნობმა ყოფილმა პოლიციელმა განაცხადა, რომ სამხრეთ ჰორიზონტზე გაქრა მოწითალო-ნარინჯისფერი შუქების გროვა. ცოტა ხნის შემდეგ გავრცელდა ინფორმაცია პრესკოტის ველზე შუქის შესახებ. ტიმ ლეიმ და მისმა მეუღლემ ბობიმ, მისმა ვაჟმა ჰალმა და მისმა შვილიშვილმა დემიენ ტერნიჯმა პირველად დაინახეს შუქები, როდესაც ისინი მათგან დაახლოებით 65 მილის (100 კმ) დაშორებით იყვნენ. თავდაპირველად, შუქები მათ ეჩვენებოდათ, როგორც ხუთი ცალკეული და განსხვავებული ნათურა რკალის ფორმის, თითქოს ისინი ბალონის თავზე იყვნენ, მაგრამ მალევე მიხვდნენ, რომ შუქები მათკენ მოძრაობდნენ. მომდევნო ათი წუთის განმავლობაში, როგორც ჩანს, ნათურები მიუახლოვდნენ, მანძილი ნათურებს შორის გაიზარდა და მათ მიიღეს თავდაყირა V-ის ფორმა. საბოლოოდ, როდესაც შუქები რამდენიმე მილის დაშორებით ჩანდა, ოჯახმა თქვა, რომ მათ შეეძლოთ ისეთი ფორმის გამოსახვა, რომელიც 60 გრადუსიანი დურგლის კვადრატს ჰგავდა, მასში ჩადგმული ხუთი ნათურა, ერთი წინ და ორი თითო მხარეს. მალე ჩაშენებული განათების ობიექტი მათკენ მოძრაობდა, მათზე დაახლოებით 100-დან 150 ფუტს (30-დან 45 მეტრამდე) და ისე ნელა მოძრაობდა, რომ ჩუმად მოძრავი ობიექტის იერს აძლევდა, რომელიც თითქოს მათ თავზე გადადიოდა. და გაიარა V ხვრელი მთის ქედის მწვერვალებში პიესტევას მწვერვალის მთისკენ და Phoenix Sky Harbor საერთაშორისო აეროპორტის მიმართულებით. 8:30-დან 20:45 საათამდე, მოწმეებმა გლენდეილში, ფენიქსის ჩრდილო-დასავლეთით მდებარე გარეუბანში, დაინახეს, რომ სინათლის ფორმირება გადიოდა საკმარისად მაღალ სიმაღლეზე, რომ თხელი ღრუბლები დაეფარა. მოყვარულმა ასტრონომმა მიჩ სტენლიმ სკოტსდეილში, არიზონა, ასევე დააკვირდა მაღალი სიმაღლის შუქებს, რომლებიც "ფორმირებულად დაფრინავდნენ" ტელესკოპით. სტენლის თქმით, ისინი საკმაოდ მკაფიოდ ინდივიდუალური თვითმფრინავები იყვნენ.

იმავე საღამოს დაახლოებით საღამოს 10:00 საათზე, ფენიქსის რაიონში ადამიანთა დიდმა რაოდენობამ განაცხადა, რომ დაინახა "კაშკაშა შუქების მწკრივი, რომელიც ცურავდა ცაში, ან ნელა ეცემა". გადაღებულია რამდენიმე ფოტო და ვიდეო, რამაც აიძულა ავტორ რობერტ შიფერმა ეს აღწერა, როგორც „შესაძლოა, ყველაზე გავრცელებული უცხოპლანეტელი მოვლენის ისტორიაში.

იხ. ვიდეო - 17th anniversary of "Phoenix Lights"

ახსნა-განმარტებები

რობერტ შიფერის თქმით, ის, რაც ცნობილი გახდა, როგორც 1997 წლის "ფენიქსის ნათების" ინციდენტი "შედგებოდა ორი დაუკავშირებელი ინციდენტისგან, თუმცა ორივე იყო ერთი და იგივე ორგანიზაციის საქმიანობის შედეგი: ოპერაცია Snowbird, პილოტების მომზადების პროგრამა, რომელიც ახორციელებდა ზამთარში საჰაერო ხომალდს. ეროვნული გვარდია დევის-მონტანის საჰაერო ძალების ბაზიდან ტუსონში, არიზონა“. ტუსონის ასტრონომმა და საჰაერო ძალების გადამდგარმა პილოტმა ჯეიმს მაკგაჰამ თქვა, რომ მან ასევე გამოიკვლია ორი ცალკეული ხილვა და მიაკვლია ორივე A-10 თვითმფრინავს, რომელიც დაფრინავდა ფორმირებაში მაღალ სიმაღლეზე.

პირველი ინციდენტი, რომელიც ხშირად აღიქმებოდა, როგორც დიდი „მფრინავი სამკუთხედი“ მოწმეების მიერ, დაიწყო დაახლოებით საღამოს 20:00 საათზე და გამოწვეული იყო ხუთი A-10 თვითმფრინავით, ოპერაცია Snowbird-დან, რომელიც მიჰყვებოდა დანიშნულ საჰაერო მოძრაობის დერეფანს და ფრენის ვიზუალური ფრენის წესების მიხედვით. ფედერალური საავიაციო ადმინისტრაციის წესები კერძო და კომერციულ თვითმფრინავებთან დაკავშირებით არ ვრცელდება სამხედრო თვითმფრინავებზე, ამიტომ A-10 ფორმირება აჩვენა სტაბილური ფორმირების განათება, ვიდრე მოციმციმე შეჯახების შუქები. ფორმირება გადაფრინდა ფენიქსზე და ტუსონში, დაეშვა დევის-მონთანზე დაახლოებით საღამოს 8:45 საათზე.

მეორე ინციდენტი, რომელიც აღწერილია, როგორც "ბრწყინვალე შუქების მწკრივი, რომელიც ცურავს ცაში, ან ნელა ცვივა" დაიწყო დაახლოებით საღამოს 10:00 საათზე და გამოწვეული იყო მერილენდის საჰაერო ეროვნული გვარდიის სხვადასხვა A-10 თვითმფრინავების მიერ გასროლით. ასევე მოქმედებს დევის-მონთანის საჰაერო ბაზიდან, როგორც ოპერაცია Snowbird-ის ნაწილი. აშშ-ს საჰაერო ძალებმა ახსნეს წვრთნები, როგორც ნელა ცვივა, ხანგრძლივად დამწვარი LUU-2B/B განათების აფეთქებები, რომლებიც ჩამოაგდეს ოთხი A-10 Warthog თვითმფრინავის ფრენის დროს საწვრთნელ ვარჯიშზე Barry M. Goldwater Air Force Range-ზე დასავლეთ პიმაში. ქვეყნის. ანთებები ხილული იქნებოდა ფენიქსში და ჩანდა, რომ ცურავდა ცეცხლმოკიდებული ელვარებისგან მზარდი სითბოს გამო, რაც ქმნის „ბალონის“ ეფექტს მათ პარაშუტებზე, რამაც შეანელა დაღმართი. ამის შემდეგ, შუქები თვალისმომჭრელად ჩაქრა, როდესაც ისინი ფენიქსის სამხრეთ-დასავლეთით მდებარე ესტრელას ქედის უკან ჩავარდნენ.

მერილენდის საჰაერო ეროვნული გვარდიის პილოტმა, ვიცე-პოლკოვნიკმა ედ ჯონსმა, 2007 წლის მარტის მედიის შეკითხვაზე პასუხის გაცემისას, დაადასტურა, რომ მან აფრინდა ერთ-ერთი თვითმფრინავი იმ ფორმირებაში, რომელიც აფრქვევდა სროლებს მოცემულ ღამეს. მერილენდის საჰაერო ეროვნული გვარდიის ცნობით, ესკადრონი, რომელსაც ის ეკუთვნოდა, ფაქტობრივად იმყოფებოდა დევის-მონთან AFB-ში, არიზონა, იმ დროს საწვრთნელ წვრთნაზე და გაფრინდა სავარჯიშო ფრენები გოლდვოთერის ქედისკენ განსახილველ ღამეს. მერილენდის საჰაერო ეროვნული გვარდიის ისტორია, რომელიც გამოქვეყნდა 2000 წელს, ამტკიცებდა, რომ ინციდენტზე პასუხისმგებელი იყო ესკადრონი, 104-ე გამანადგურებელი ესკადრონი. პირველი მოხსენებები, რომ მერილენდის საჰაერო ეროვნული გვარდიის წევრები პასუხისმგებელნი იყვნენ ინციდენტზე, გამოქვეყნდა არიზონას რესპუბლიკაში 1997 წლის ივლისში.

მოგვიანებით შედარებები ცნობილ სამხედრო სროლების წვეთებთან დაფიქსირდა ადგილობრივ სატელევიზიო სადგურებზე, რაც აჩვენებს მსგავსებას ცნობილ სამხედრო სროლის წვეთებსა და ფენიქსის შუქებს შორის. LUU-2B/B განათების ანთებების სიკაშკაშის ანალიზმა, ტიპი, რომელიც იმ დროს გამოიყენებოდა A-10 თვითმფრინავის მიერ, დაადგინა, რომ ასეთი ანთებების სიკაშკაშე დაახლოებით 50-70 მილის მანძილზე კარგად დაეცემა. ფენიქსიდან დანახული განათების დიაპაზონში

ქარის მიმართულება ფენიქსში, არიზონა, 1997 წლის 13–14 მარტი. ქარის შესახებ ნათქვამია იმ მიმართულებით, საიდანაც ის მოდის. მონაცემები NOAA ეროვნული კლიმატური მონაცემთა ცენტრის მიერ.

არსებობს გარკვეული უთანხმოება იმის თაობაზე, თუ როგორ უნდა მოხდეს ანგარიშების კატეგორიზაცია მოცემულ ღამეში. ზოგიერთი თვლის, რომ თვითმხილველთა ცნობების განსხვავებული ბუნება მიუთითებს იმაზე, რომ ამ ტერიტორიაზე რამდენიმე ამოუცნობი ობიექტი იყო, რომელთაგან თითოეული ცალკე „მოვლენა“ იყო. ეს დიდწილად უარყოფილია სკეპტიკოსების მიერ, როგორც თვითმხილველთა ცნობილი სუბიექტური ცნობებისთვის დამახასიათებელი აბერაციების ზედმეტად ექსტრაპოლაცია. მედიამ და სკეპტიკურად განწყობილმა მკვლევარებმა დიდწილად აირჩიეს ხილვების დაყოფა ორ ცალკეულ კლასად, პირველ და მეორე მოვლენებად, რისთვისაც ორი ცალკე ახსნაა შემოთავაზებული:

პირველი ღონისძიება

პირველი მოვლენა - "V", რომელიც გამოჩნდა ჩრდილოეთ არიზონას თავზე და თანდათან გადავიდა სამხრეთით შტატის თითქმის მთელ სიგრძეზე, საბოლოოდ გაიარა ტუსონის სამხრეთით - არის მკაფიოდ "სოლის ფორმის" ობიექტი, რომელიც მოხსენებული იყო იმდროინდელი გუბერნატორის სიმინგტონისა და მრავალი სხვას მიერ. ეს მოვლენა დაიწყო დაახლოებით 2015 UTC-ზე პრესკოტის რაიონში და ნახეს ტუსონის სამხრეთით დაახლოებით 2045 UTC.

ორი ცალკეული მოვლენის მომხრეები ვარაუდობენ, რომ პირველ მოვლენას ჯერ კიდევ არ აქვს დასამტკიცებელი ახსნა, მაგრამ არსებობს გარკვეული მტკიცებულება, რომ განათება სინამდვილეში თვითმფრინავი იყო. Phoenix New Times-ში რეპორტიორ ჯანეტ გონსალესის სტატიის თანახმად, v-ს ფორმის კადრებში სინათლის სხივები მოძრაობენ როგორც ცალკეული ობიექტები და არა როგორც ერთი ობიექტი; ფენომენი, რომელიც ცნობილია როგორც ილუზორული კონტურები, შეიძლება გამოიწვიოს ადამიანის თვალმა დაინახოს ერთმანეთთან დაკავშირებული ხაზები ან წერტილები, რომლებიც ქმნიან ერთ ფორმას.

მიჩ სტენლიმ, მოყვარულმა ასტრონომმა, დააკვირდა დობსონური ტელესკოპის გამოყენებით ფორმირებულ შუქებს, რომლებიც 43x-ს ადიდებდნენ. განათების შემოწმების შემდეგ მან დედას, რომელიც იმ დროს იმყოფებოდა, უთხრა, რომ შუქები თვითმფრინავები იყო. სტენლის თქმით, განათება აშკარად ცალკეული თვითმფრინავი იყო; მასთან მყოფმა ამხანაგმა გაიხსენა, რომ იმ დროს სტენლის ჰკითხა, როგორი განათება იყო და მან თქვა: „თვითმფრინავები“. როდესაც სტენლიმ პირველად ისაუბრა მის დანახვაზე Discovery Channel-ის მერიის შეხვედრაზე, სადაც ყველა მოწმე იყო, ის გამოიძახეს და განაცხადეს, რომ ის, რაც მან დაინახა, იყო ის, რაც ნახეს სხვა მოწმეებმა. როგორც ჩანს, სტენლიმ დაინახა მერილენდის ეროვნული გვარდიის თვითმფრინავი, რომელიც დაფრინავდა ფორმირებულად მაღალსიმაღლე რაკეტების ჩამოგდების მიზნით ბარი მ. გოლდვატერის საწვრთნელ მოედანზე ფენიქსის სამხრეთით. თუმცა, ფენიქსის ზოგიერთი მაცხოვრებლის მიერ, რომლებსაც არ აქვთ მძლავრი ტელესკოპები და არც ერთი სამხედრო ან სამოქალაქო თვითმფრინავი არ დაფრინავდა ამ მხარეში იმ დროს, უარყო მისი ცნობა იმ შუქების ბუნების შესახებ, რომლებიც ფორმირებულნი იყვნენ იმ ღამით. რა თქმა უნდა, იმ დროს არაფერი იყო ცნობილი მერილენდის ეროვნული გვარდიის თვითმფრინავების შესახებ, რადგან მათი მისია საიდუმლო სამხედრო მისია იყო.

გარდა ამისა, პრესკოტი მოიცავს ემბრი-რიდლის საავიაციო უნივერსიტეტის დასავლეთ კამპუსს, სადაც საფრენოსნო სწავლება უზრუნველყოფილია მსუბუქი თვითმფრინავების დიდი ფლოტით. კიდევ ერთი გავრცელებული თეორია კამპუსში არის ის, რომ აშენებული თვითმფრინავი იყო ERAU თვითმფრინავი, რომელიც ფორმირებულად დაფრინავდა ტრანსპონდერებითა და შუქებით, ხუმრობით. ეს განიხილება, როგორც ღია საიდუმლოება, რადგან ეს ქცევა არის FAA და ERAU რეგულაციების სერიოზული დარღვევა.

მეორე ღონისძიება

მეორე მოვლენა იყო ცხრა ნათურის გამოჩენა, რომლებიც დაახლოებით 22:00 საათზე ქალაქ ფენიქსზე „დაიფარნენ“. მეორე ღონისძიებამ მიიღო მეტი მედია გაშუქება, ნაწილობრივ ფარნების მრავალი ვიდეო გამოსახულების გამო. ის ასევე დააფიქსირა ბევრმა ადამიანმა, რომლებიც შეიძლება ფიქრობდნენ, რომ ხედავდნენ იმავე შუქებს, რაც ადრე იყო მოხსენებული.

აშშ-ს საჰაერო ძალებმა ახსნეს მეორე მოვლენა, როგორც ნელა ცვივა, ხანგრძლივად დამწვარი LUU-2B/B ილუმინატორები, რომლებიც ჩამოაგდეს ოთხი A-10 warthogs თვითმფრინავით, დასავლეთ პიმას ოლქში Barry Goldwater Proving Ground-ზე სავარჯიშოში. ამ ახსნის მიხედვით, რაკეტები ხილული იქნებოდა ფენიქსში და თითქოს დაცურავდნენ დამწვარი რაკეტებიდან მზარდი სითბოს გამო, რაც მათ პარაშუტებზე „ბალონის“ ეფექტს ქმნიდა, რამაც შეანელა მათი დაღმართი. შემდეგ შუქები თითქოს ციმციმდნენ, როდესაც ისინი სიერა ესტრელას უკან, ფენიქსის სამხრეთ-დასავლეთით მდებარე მთის მწვერვალს ჩამორჩნენ. ვიკიპედიის საიტი: wiki5.ru მერილენდის საჰაერო ეროვნული გვარდიის პილოტმა, ლეიტენანტმა პოლკოვნიკმა ედ ჯონსმა, 2007 წლის მარტში მედიის გამოკითხვის საპასუხოდ, დაადასტურა, რომ მან გაფრინდა ჯგუფის ერთ-ერთი თვითმფრინავი, რომელმაც ჩამოაგდო ცეცხლი ამ ღამეს. Maryland Air-ის თანახმად, ესკადრონი, რომელსაც ის ეკუთვნოდა, ფაქტობრივად იმყოფებოდა დევის-მონთანის AFB-ში, არიზონა, საწვრთნელ ვარჯიშზე იმ დროს და დაფრინავდა საწვრთნელ მისიებს ბარი გოლდვატერ რიჯში მოცემულ ღამეს. ეროვნული გვარდია. 2000 წელს გამოქვეყნებული მერილენდის ეროვნული გვარდიის ისტორიაში ნათქვამია, რომ ინციდენტზე პასუხისმგებელი იყო 104-ე მებრძოლთა ესკადრილია. პირველი ცნობები, რომ მერილენდის ეროვნული გვარდიის წევრები პასუხისმგებელნი იყვნენ ინციდენტზე, გამოქვეყნდა გაზეთ Arizona Republic-ში 1997 წლის ივლისში.

მსგავსი სამხედრო სარაკეტო გამშვები საშუალებების ნახვა შესაძლებელია ასობით მილის დაშორებით იდეალურ გარემო პირობებში. მოგვიანებით ადგილობრივ სატელევიზიო არხებზე ცნობილ სამხედრო რაკეტებთან შედარება გავრცელდა, სადაც ნაჩვენები იყო მსგავსება ცნობილ სამხედრო ჩირაღდნებსა და Phoenix Lights-ს შორის. LUU-2B/B განათების ანთებების სიკაშკაშის ანალიზმა, რომელსაც იმ დროს იყენებდნენ A-10 თვითმფრინავები, აჩვენა, რომ ასეთი ციმციმები დაახლოებით 50-70 მილის მანძილზე კარგად შემცირდებოდა. ფენიქსიდან ხილული სინათლის წყაროების ფარგლებში.

საზოგადოების გამოხმაურება

მასმედია

ინციდენტის დროს ახალი ამბების გაშუქება მინიმალური იყო. ფენიქსში, ადგილობრივი საინფორმაციო გამოშვებების მცირე რაოდენობამ აღნიშნა ეს მოვლენა, მაგრამ გარდა ამისა, მას მცირე ყურადღება მიექცა. მაგრამ 1997 წლის 18 ივნისს USA Today-მა გამოაქვეყნა წინა გვერდზე სიუჟეტი, რომელმაც საქმე ეროვნული ყურადღების ცენტრში მოექცა. ამას მოჰყვა ახალი ამბების გაშუქება ABC-სა და NBC-ზე. საქმემ სწრაფად დაიპყრო საზოგადოების ფანტაზია და მას შემდეგ გახდა უცხოპლანეტელებთან დაკავშირებული დოკუმენტური ტელევიზიის მთავარი ელემენტი, მათ შორის სპეციალური არხები

შუქის აანთებიდან მალევე, არიზონას გუბერნატორმა, ფიფ სიმინგტონ III-მ პრესკონფერენცია გამართა და განაცხადა, რომ „მათ იპოვეს დამნაშავეები“. მან ხაზი გაუსვა სიტუაციას სცენაზე უცხოპლანეტელების კოსტუმში გამოწყობილი თანაშემწის გამოყვანით. (Dateline, NBC). მაგრამ 2007 წლის მარტში სიმინგტონმა თქვა, რომ 1997 წლის მოვლენის დროს შეესწრო ერთ-ერთი "გაურკვეველი წარმოშობის გემს", თუმცა მან არ გაავრცელა ინფორმაცია. არიზონაში, პრესკოტში The Daily Courier-თან ინტერვიუში, Symington-მა თქვა: „მე ვარ პილოტი და ვიცი თითქმის ყველა მანქანა, რომელიც დაფრინავს. ის იყო ყველაზე მეტი, რაც კი ოდესმე მინახავს. დიდ საიდუმლოდ რჩება. სხვამ დაინახა, პასუხისმგებელმა ადამიანებმა. არ ვიცი ამაზე რატომ იცინიან ხალხი“. Symington ადრე თქვა: ”ეს იყო უზარმაზარი და აუხსნელი. ვინ იცის საიდან მოვიდა? ბევრმა ნახა და მეც. დრამატული იყო. და ეს არ შეიძლებოდა იყოს აფეთქებები, რადგან ისინი ძალიან სიმეტრიული იყო. მას ჰქონდა გეომეტრიული კონტური, მუდმივი ფორმა.

სიმინგტონმა ასევე აღნიშნა, რომ მან მოითხოვა ინფორმაცია ლუკის საჰაერო ძალების ბაზის მეთაურისგან, ეროვნული გვარდიის გენერლისა და საზოგადოებრივი უსაფრთხოების დეპარტამენტის ხელმძღვანელისგან. მაგრამ არცერთმა ოფიციალურმა პირმა, რომელსაც მას დაუკავშირდა, არ იცოდა რა მოხდა და ასევე საგონებელში ჩავარდა. მოგვიანებით მან უპასუხა საჰაერო ძალების ახსნას, რომ ნათურები იყო რაკეტები: ”როგორც მფრინავი და საჰაერო ძალების ყოფილი ოფიცერი, დანამდვილებით შემიძლია ვთქვა, რომ ეს ხომალდი არ ჰგავდა ადამიანის მიერ შექმნილ ნებისმიერ ობიექტს, რაც კი ოდესმე მინახავს. და ეს, რა თქმა უნდა, არ იყო მაღალი სიმაღლის რაკეტები, რადგან რაკეტები არ დაფრინავენ ფორმირებაში." კომენტარი არ არის." მან მიუთითა, რომ ის იმ დროს არიზონას გუბერნატორი იყო და არა მხოლოდ მშვიდობიანი მოქალაქე.

პარანორმალური მოვლენები

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -   შევაბიჯოთ იდუმალებით მოცული სამყარო 

ნახატი fegljus (შვედური) რუსული, სკანდინავიურ შეხედულებებში სინათლის აუხსნელი წყაროს შესახებ, რომელიც წინასწარმეტყველებს გარდაუვალ სიკვდილს

პარანორმალური ფენომენები, უცხო ფენომენები ან ანომალიური ფენომენები არის ფსიქოფიზიკური ფენომენები, რომელთა არსებობას არ გააჩნია მეცნიერული მტკიცებულება, რომელსაც არ გააჩნია მეცნიერული ახსნა და სცილდება მსოფლიოს თანამედროვე სამეცნიერო სურათს.

ეს მოიცავს მხოლოდ იმ ფენომენებს, რომელთა არსებობა არ არის დადასტურებული: მაგალითად. ადამიანის აურა, ტელეპათია, ტელეკინეზი, პოლტერგეისტი, ლევიტაცია, მზის ჭამა და მრავალი სხვა. მეორეს მხრივ, ისეთი ფენომენი, როგორიცაა ბურთის ელვა, არ არის კლასიფიცირებული, როგორც ანომალიური მოვლენა, თუმცა ის რჩება აუხსნელ ფენომენად - ვინაიდან მისი არსებობა ეჭვქვეშ არ დგას.

მეცნიერული მეთოდის გამოყენებით პარანორმალური ფენომენების არსებობის შემოწმებას სხვადასხვა ფონდი ეწევა. კერძოდ, არსებობს ჯეიმს რენდის ფონდი, რომელიც მზადაა გადაიხადოს მილიონი დოლარი ყველას, ვინც გაივლის გამოცდას და აჩვენებს პარანორმალურობას. რუსეთში არის მსგავსი ჯილდო - ჰარი ჰუდინის პრიზი. ასეთ ფონდებში ტესტირების პირობები გამჭვირვალეა და წინასწარ განიხილება სუბიექტთან, რა შეიძლება ჩაითვალოს ფენომენის დემონსტრირებად და რა არა. თუმცა, ასეთი ტესტების არსებობის ნახევარ საუკუნეზე მეტია, მიუხედავად იმისა, რომ მათ წელიწადში ათობით ადამიანი გადის, ჯერ ვერც ერთმა ცდისპირმა ვერ შეძლო პარანორმალური ფენომენის დემონსტრირება. როგორც წესი, ყველა პარანორმალური ფენომენი აიხსნება ფიზიკის, ქიმიის ან ადამიანის აზროვნებისა და მეხსიერების შეცდომების შესახებ ცოდნის გამოყენებით. მაგალითად, ძალიან გავრცელებული სიტუაციაა, როდესაც ადამიანი ელოდება ზარს სხვა ადამიანისგან და ეს ზარი ხდება: თუმცა, ეს არის მეხსიერების შეცდომა, უკანდახედვა, როდესაც "ზარის პროგნოზი" ჩაიწერება ადამიანის მეხსიერებაში რეტროაქტიულად, შემდეგ. "ნაწინასწარმეტყველები" მოვლენა მოხდა. თავის სფეროში მეცნიერებამ ვერ იპოვა მტკიცებულება პარანორმალის არსებობის შესახებ.

იხ. ვიდეო - ღვთიური სასწაული თუ პარანორმალური მოვლენები; ღამის პრაიმ თაიმი-2022.06.28

ამოუცნობი მფრინავი ობიექტები

მთავარი სტატია: ამოუცნობი მფრინავი ობიექტი

ხშირად, პარანორმალურ ფენომენებს შორისაა ამოუცნობი მფრინავი ობიექტი და ამოუცნობი მცურავი ობიექტი.

ნამარხებს და კვალს, რომლებიც თარიღდება ადამიანის გაჩენამდე დროით, მაგრამ ხელოვნური წარმოშობის ნიშნებით, ეწოდება ამოუცნობი ნამარხი ობიექტი (FIO) ან პალეოარტეფაქტები.

პარანორმალური ადგილები

"ანომალური ზონა" გადამისამართდება აქ. ამ თემაზე, თქვენ უნდა შექმნათ ცალკე სტატია.

დედამიწის უბნებს, სადაც ხშირად შეიმჩნევა ანომალიური ფენომენები, ეწოდება ანომალიური ზონები (ზოგიერთში რეალურად არის მაგნიტური ანომალიები).

ანომალიურ ზონებს შორის არის ანომალიური რეზერვუარები, რომლებშიც დაფიქსირდა (სავარაუდოდ) ანომალიური ფენომენი: ჰუმანოიდის ან სხვა უცნაური არსებების გამოჩენა წყლის ქვეშ, წყალში ჩასვლა და დისკების და ბურთების ასვლა, სიღრმიდან ანათება. და ა.შ.

მაგალითად, ადგილების დასწრების გაზრდის მიზნით, შეიძლება შეიქმნას ან შეინახოს ხელოვნურად დაინტერესებული საჯარო თუ კერძო სტრუქტურების მიერ ინფორმაცია მათი პარანორმალურობის, საიდუმლოების შესახებ და ა.შ.

იხ. ვიდეო - 15 Паранормальных Явлений Снятых на камеру - Паранормальные явления встречаются людям очень редко, поэтому не все в них  верят. Но те кто их повидал и ощутил на себе, уже никогда не будут относиться к этим вещам так скептически. Вашему вниманию хотим представить 15 Паранормальных случаев снятых на камеру которых никто не может объяснить. Приятного просмотра !!!

მოლებსკაიას (პერმის) ანომალიური ზონა

ლაბინკირის ტბა 

ბროსნოს ტბა 

ბერმუდის სამკუთხედი

მთავარი სტატია: ბერმუდის სამკუთხედი

დედამიწაზე ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი ტერიტორია, სავარაუდოდ, ანომალიური ფენომენით, არის ბერმუდის სამკუთხედი - ტერიტორია ატლანტიკის ოკეანეში სამკუთხედის სახით ფლორიდის ნახევარკუნძულს, ბერმუდასა და პუერტო რიკოს კუნძულებს შორის, სადაც გემები და თვითმფრინავები, როგორც ჩანს, საიდუმლოებით ქრება. შეინიშნება სხვადასხვა ანომალიური ფენომენი. ეს არის, მაგალითად, ბრტყელი სამკუთხედები, რომლებიც ჩუმად მოძრაობენ ჰაერში მძლავრი „საძიებო შუქებით“ თითოეულ კუთხეში და მოციმციმე სინათლის წყაროს შუაში, სიბნელე მოულოდნელად ეცემა დღის განმავლობაში, ძლიერი ელვისებური გამონადენი, მდგარი ტალღების გამოჩენა და ა.შ.

წყნარ ოკეანეში არის ანალოგი - ეშმაკის ზღვა.

ანომალიური ხმოვანი ფენომენები ბუნებაში

მთავარი სტატია: ბგერის ანომალიური მოვლენები ბუნებაში

ქალაქ ტაოსში, ნიუ-მექსიკოში ისმის ზუზუნი, რომლის წარმოშობას მეცნიერული ახსნა არ აქვს. ფენომენისთვის კიდევ უფრო იდუმალი ის ფაქტია, რომ ქალაქის მოსახლეობის მხოლოდ 2%-ს შეუძლია მისი მოსმენა. ისინი აღწერენ ხმაურს, როგორც უმოქმედო ძრავის ხმას, უჩივიან თავის ტკივილს, გულისრევას, თავბრუსხვევას, ცხვირიდან სისხლდენას და ძილის დარღვევას, რომელიც გამოწვეულია გაუგებარი გუგუნით. ყურებში მოთავსებული ყურსასმენები არ ამცირებს პარანორმალური ფენომენის მოცულობას, სახელწოდებით The Taos Hum („Taos Hum“).

იხ. ვიდეო - Paranormal Activity Caught On Camera

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                            თავის ტვინი

ადამიანის ტვინი:

1. ცერებრალური ნახევარსფერო (ტელენცეფალონი)

2. თალამუსი (ინტერტვინი)

3. ჰიპოთალამუსი (შუა ტვინი)

4. შუა ტვინი

5. ხიდი

6. ცერებრელი

7. მედულა მოგრძო

8. ზურგის ტვინი

 (ბერძნ. encephalon) — ხერხემლიანი და უხერხემლო ცხოველების ნერვული სისტემის ცენტრი. მდებარეობს თავის ქალას ღრუში. ხერხემლიანი ცხოველების თავის ტვინი, ფუნქციისამებრ ძალიან რთული და მნიშვნელოვანი აღნაგობისაა. იგი მილიარდობით ნეირონებს ანუ ნერვულ უჯრედებს შეიცავს. მისი კონკრეტული მცირე უბნის დაზიანებაც კი ცოცხალი ორგანიზმის ჯანმრთელობისთვის ძალიან სახიფათო, შესაძლოა, მომაკვდინებელიც იყოს.

თავის ტვინი ფიზიოლოგიურ, ორგანიზმის ცხოველმყოფადობისთვის საჭირო ყველა პროცესს აკონტროლებს, დაწყებული კუნთების მუშაობიდან ან სუნთქვიდან, დამთავრებული ჰორმონების გამოყოფამდე. მიმდინარე პროცესების აღსაქმელად და საკონტროლოდ თავის ტვინი მუდმივად იღებს ინფორმაციას სხვა ორგანოებიდან ნერვების საშუალებით და საპასუხო რეაქციებსაც იძლევა. ერთ-ერთი ასეთი საპასუხო რეაქციაა - რეფლექსი. მაგალითად, როდესაც ქუჩაში ვიღაც ჩვენს სახელს იძახის, ჩვენ მომენტალურად ვტრიალდებით ან ყურადღებას ვაქცევთ, მიუხედავად იმისა, რომ შეიძლება ვიღაც სულაც არ გვეძახდეს ჩვენ. ან როდესაც გვშია, თავის ტვინამდე მიდის სიგნალი და ჩვენ საკვები ძიებას ვიწყებთ. ასე მოქმედებს სხვა ცოცხალი ორგანიზმებიც.

იხ. ვიდეო - ბიოლოგია, X კლასი - ნერვული სისტემა - თავის ტვინის ფუნქციები #ტელესკოლა

თავის ტვინის აგებულება (ანატომია)

ტვინის ფორმა და ზომა სახეობებს შორის მნიშვნელოვნად განსხვავდება და საერთო მახასიათებლების იდენტიფიცირება ხშირად რთულია. მიუხედავად ამისა, მაინც არსებობს რაღაც საერთო, თუნდაც თევზისა და ადამიანის თავის ტვინებში, ამით ჩვენ მათ ერთმანეთისგან ვანსხვავებთ და ვსმჯელობთ, თუ რომელია უფრო კარგად განვითარებული. ბუნებრივია, ადამიანის თავის ტვინი ყველა სხვა ცოცხალ ორგანიზმზე, დაწყებული უმარტივესებიდან, დამთავრებული ფრინველებამდე ბევრად უფრო მაღალ განვითარებულია, რაზედაც მისი ევოლუციური აღნაგობა მიუთითებს.

თავის ტვინის ევოლუციური განვითარება და აღნაგობა

ზოგიერთი პრიმიტიული ცოცხალი არსების, მაგალითად ღრუბლების (რომელთაც საერთოდ არ აქვთ ნერვული სისტემა) გარდა, ყველა მრავალუჯრედული ორგანიზმიბილატერალურია, ანუ აქვს ორი სიმეტრიული სხეული (მარცხნივ და მარჯვნივ ერთნაირი აღნაგობა). პირველი ბილატერალები 700-650 მლნ. წლის წინ გაჩდნენ დედამიწაზე, რომელთაც გაუჩნდათ მილისებრი ნერვული სისტემა: ნერვული მილი მთელ სიგრძეზე, დაბოლოებული პატარა ბოლქვით ანუ თავის ტვინით და დღემდე ასეთი ნერვული სისტემა აქვს დაბალგანვითარებულ ორგანიზმებს, მაგალითად მრგვალ ჭიებს (ნემატოდებს).

უხერხემლოების თავის ტვინი

უხერხემლოებს, მაგალითად, ფეხსახსრიანებს (მწერებს, კიბოსნაირებს, ობობასნაირებს) აქვთ კვანძებისგან შემდგარი ნერვული მილი მთელ ზურგზე, რომელიც თავის მიდამოში ბოლოვდება პატარა ცენტრალური გაგანიერებით ე.წ თავის ტვინით, რომელიც მხოლოდ სამი ნაწილისგან შედგება. ცეფალოპოდებიდან (თავფეხიანები) რვაფეხასაც ზუსტად იგივე აღნაგობის ტვინი აქვს, რაც ნებისმიერ უხერხემლოს, იმ განსხვავებით, რომ მისი თავის ტვინი ყველაზე დიდია და 8 ნაწილისგან შედგება.

ხერხემლიანების თავის ტვინი

ზვიგენისა და ადამიანის თავის ტვინი და მისი უბნები.

უხერხემლოებისაგან განსხვავებით, ხერხემლიანების ტვინი ბევრად უფრო მაღალგანვითარებული და რთული აგებულებისაა. ხერხემლიანთა თითოეულ სახეობას აქვს თავისი ევოლუციური განვითარების ისტორია, თუმცა, მიუხედავად ამისა ხერხემლიანთა ხუთი კლასის: თევზების, ამფიბიების, ქვეწარმავლების, ფრინველებისა და ძუძუმწოვრების თავის ტვინები ასახავს, რომ ისინი ერთმანეთის შემდეგ განვითარდნენ და ერთნაირ ანატომიურ სტრუქტურებს შეიცავენ. ამათგან ყველაზე კარგად განვითარებული თავის ტვინი, ევოლუციურად ყველაზე ბოლო საფეხურს - ძუძუმწოვრებს აქვთ, მათ შორის ადამიანებს.

ყველა ხერხემლიანი იზიარებს საერთო თავის ტვინის ემბრიონული განვითარების ფორმას. თავდაპირველად, ორსულობის ადრეულ კვირებში, ჩნდება ტვინის სამი უბანი: წინა ტვინი (პროზენცეფალონი) , შუა ტვინი (მეზენცეფალონი) და რომბისებრი ტვინი (რომბენცეფალონი). ასეთი ტვინი ზრდასრულ ასაკშიც კი აქვს მხოლოდ თევზებსა და ამფიბიებს. მე-5 კვირიდან წინა ტვინი ანუ პროზენცეფალონი იყოფა შუამდებარე (დიენცეფალონი) და დასასრულ ტვინად (ტელენცეფალონი). შუა ტვინი მცირდება ზომაში და ვიწროვდება, ხოლო წინა უფრო მსხვილდება. რომბენცეფალონი ანუ რომბისებრი ტვინიც იყოფა ორ ნაწილად: უკანა ტვინად (მეტენცეფალონი) და მოგრძო ტვინად (მიელენცეფალონი). ვითარდება. ქვეწარმავლებსა და ფრინველებს, თევზებისა და ამფიბიებისგან განსხვავებით, შუამდებარე და დასასრული ტვინი კარგად აქვთ განვითარებული, თუმცა ძუძუმწოვრებზე უფრო ქვედა საფეხურზე არიან.

თავის ტვინის ნაწილები ემბრიონული განვითარებისას

საბოლოოდ ზრდასრულ ძუძუმწოვარს, მათ შორის ადამიანს, ჩამოყალიბებული აქვს თავის ტვინის შემდეგი 6 განყოფილება: მოგრძო ტვინი, ხიდი, ნათხემი (რომბისებრი ტვინიდან განვითარებული) , შუა ტვინი (მეზენცეფალონი), შუამდებარე ტვინი (დიენცეფალონი) და დიდი ნახევარსფეროები (დასასრული ტვინი / ტელენცეფალონი). თავის ტვინის თითოეულ ამ უბანს აქვს თავისი დამახასიათებელი ფუნქცია და აღნაგობა.

ჰისტოლოგიურად, თავის ტვინი ნერვული ქსოვილითაა აგებული, რომელიც ორი სახის უჯრედებს შეიცავს: ნეირონებსა და გლიურ უჯრედებს. გლიური უჯრედები, ან ნეიროგლია, ნეირონებისთვის საკვებ,საყრდენ და დამცველობით ფუნქციას ასრულებენ, ამავდროულად ხელს უწყობენ ნერვული ქსოვილის ელექტრულ აქტივობას. თავის ტვინში, ისევე როგორც ზურგის ტვინში მოთავსებულია თეთრი და რუხი ნივთიერებები. რუხი ნივთიერება ნეირონების სხეულების, დენდრიტებისა და აქსონების გროვებისგან შედგება გლიურ უჯრედებთან ერთად. იგი თეთრი ნივთიერების გარეთაა და დიდ ნახევარსფეროებსა და ნათხემს მთლიანად გარს ეკვრის, წარმოქმნის ქერქს. თეთრი ნივთიერება კი ყოველთვის ცენტრალურად მდებარეობს, რომელშიც მიელინის გარსის მქონე აქსონები მდებარეობს, სწორედ ეს განაპირობებს მის თეთრ შეხედულებას. იგი გამტარ გზებს წარმოქმნის და თავის ტვინს ზურგის ტვინთან აკავშირებს, გადასცემს სხვადასხვა იმპულსებსა და სიგნალებს.

ჯგუფი ტვინის მასა, გ

სპერმის ვეშაპი 7800

ფინვალი 6930

სპილო 4783

ორკა 5620

კეხი ვეშაპი 4675

რუხი ვეშაპი 4317

მშვილდოსანი ვეშაპი 2738

გრინდა 2670

Bottlenose Dolphin 1500-1600 წწ

ზრდასრული 1300-1400 წწ

ვალრუსი 1020-1126 წწ

Pithecanthropus 850-1000

აქლემი 762

ჟირაფი 680

ბეჰემოთი 582

ზღვის ლეოპარდი 542

ცხენი 532

გორილა 465-540

პოლარული დათვი 498

ძროხა 425-458

შიმპანზე 420

ახალშობილი ადამიანი 350-400

ჯგუფი ტვინის მასა, გ

ორანგუტანი 370

კალიფორნიის ზღვის ლომი 363

Manatee 360

ვეფხვი 263.5

ლევი 240

გრიზლი 234

ღორი 180

იაგუარი 157

ცხვარი 140

ბაბუნი 137

რეზუს მაიმუნი 90-97

ძაღლი (ბიგლი) 72

Aardvark 72

Beaver 45

დიდი თეთრი ზვიგენი 34

ულვაშიანი მედდა ზვიგენი 32

კატა 30

გოჭი 25

ციყვი მაიმუნი 22

მარმოტი 17

კურდღელი 10-13

პლატიპუსი 9

ჯგუფი ტვინის მასა, გ

ალიგატორი 8.4

პროტეინი 7.6

პოსუმი 6

ჭიები 6

ჭიანჭველა 4.4

ზღვის გოჭი 4

ჩვეულებრივი ხოხობი 4.0

ზღარბი 3.35

ტუპაია 3

საბრძოლო ხომალდი 2.5

ბუ 2.2

ვირთხა (წონა 400 გ) 2

ნაცრისფერი ქერქი 1.9

ზაზუნა 1.4

ჯუმპერი 1.3

ბეღურა 1.0

ევროპული მწყერი 0.9

კუს 0.3-0.7

ბულფროგი 0.24

Viper 0.1

ოქროს თევზი 0,097

მწვანე ხვლიკი 0.08

ნათხემი

ნათხემი უშუალოდ მოგრძო ტვინის ზემოთ მდებარეობს . მისი ზედაპირი წარმოქმნილია რუხი ნივთიერებით — ქერქით, რომლის შიგნით თეთრი ნივთიერებაა. ნათხემი აკონტროლებს სხეულის წონასწორობას,მისი დაზიანება სასიკვდილო არაა,თუმცა დაღვევის შემთხვევაში ადამიანს არამყარი სიარული აქვს და ზედმეტად იქნევს ხელეფსა და ფეხებს, უჭირს წონასწორობის შენარჩუნება, ვერ უყრის ნემსში ძაფს და სხვა.

შუა ტვინი (მეზენცეფალონი)

შუა ტვინი ჩონჩხის კუნთებს მუდმივად უგზავნის იმპულსებს და მათ ტონუსს უნარჩუნებსაქ გადის მხედველობისა და ბგერის გაღიზიანებებისსაორიენტაციო რეფლექსების რკალები.მაგ.ხმის გაგონებაზე თავისა და სხეულის შებრუნება. შუა ტვინში გადის ყველა გზა,რომელიც დიდ ნახევარსფეროებსა და ნათხემს აკავშირებს მოგრძო და ზურის ტვინთან. იგი ახორციელებს უპირობო "რა არის" რესფლექსს, დამცველობით რეფლექსებს: ოტოლიტების გზით გაღიზიანებული რეცეპტორები ნერვულ იმპულსებს გადასცემენ ნერვული გზებით, რომელიც გაივლის შუა ტვინში, ნათხემსა და დიდი ნახევარსფეროების ქერქში. შუა ტვინის იმ ნეირონების განადგურება, რომლებიც დოფამინს გამოყოფს, პარკინსონს იწვევს. დოფამინი ნეირომედიატორია, რომელიც აკონტროლებს ჩონჩხის კუნთების მოქმედებას.

იხ. ვიდეო - Головной мозг | Строение и функции | Биология ЦТ, ЕГЭ

მოგრძო ტვინი

მოგრძო ტვინი, ხიდი და შუა ტვინი ქმნის ტვინის ღეროს,რომელშიც გადის აღმავალი და დაღმავალი გზები.ტვინის ღერო თავის მხრივ დაკავშირებულია ზურგის ტვინთან,ნათხემთან და დიდ ნახევარსფეროებთან. ტვინის ღეროდან გამოდის 12 წყვილი ნერვი. ნერვები ტვნს თავში განლაგებულ გრძნობათა ორგანოებთან, კუნთებთან და ჯირკვლებთან აკავშირებს. ერთი წყვილი,რომელსაც ცდომილ ნევრს უწოდებენ,ტვინს შინაგან ორგანოებთან,გულთან,ფილტვებთან,კუჭთან,ნაწლავებთან აკავშირებს. აქ რუხი ნივთიერება განლაგებულია გროვებად - ბირთვებად. მასში მოთავსებულია სუნთქვის, გულის მუშაობის, საჭმლის მომნელებელი სისტემის, ყლაპვის, წოვის, ღეჭვის, ხველების, ცემინების, სლოკინის, ღებინების, ცრემლდენის, ნერწყვის გამოყოფის ცენტრები

შუამდებარე ტვინი

შუამდებარე ტვინის მეშვეობით ყველა რეცეპტორიდან იმპულსები დიდი ნახევარსფეროების ქერქს გადაეცემა, რთული მამოძრავებელი რეფლექსების უმეტესი ნაწილი, როგორიცაა სიარული, სირბილი, ცურვა დაკავშირებულია შუამდებარე ტვინთან. იგი არეგულირებს:ნივთიერებათა ცვლას,სხეულის მუდმივი ტემპერატურის შენარჩუნებას(ჰომეოსტაზს),საკვების,წყლის მოხმარების,შიმშილისა და წყურვილის შეგრძნებას,გამოყოფს ბიოლოგიურად აქტიურ ნივთიერებებს და ამით ჰუმორულ რეგულაციას ახორციელებს.

დიდი ნახევარსფეროები

ადამიანის ტვინის კარგად განვითარებული დიდი ნახევარსფეროები შუა და შუამდებარე ტვინს ფარავს. დიდი ნახევარსფეროების ზედაპირი — ქერქი — რუხი ნივთიერებებისგან არის წარმოქმნილი. ქერქის ქვეშ მოთავსებულია თეთრი ნივთიერება, რომლის სისქეში განლაგებულია ქერქქვეშა ბირთვები. ნახევარსფეროების ზედაპირი დანაოჭებულია. ღარები და ხვეულები საშუალოდ 2000—2500 სმ² — მდე ადიდებს ქერქის ზედაპირის ფართობს. ამ ფართობის 2/3-ზე მეტი ჩამალულია ღარებში. ქერქში 14 მილიარდამდე ნერონია.

ყოველი ნახევარსფერო ღარებით დაყოფილია შუბლის, თხემის, საფეთქლისა და კეფის წილებად. ყველაზე ღრმაა ცენტრალური ღარი, რომელიც შუბლის წილს თხემის წილისგან გამოყოფს და გვერდითი ღარი, რომელიც საფეთქლის წილს შემოსაზღვრავს.

იხ. ვიდეო - The Brain

           თავის ტვინის ნახევარსფერო

ადამიანის თავის ტვინი წინიდან

შინაური ცხვარის ტვინი. უკანა ხედი. ჩანს გრძივი ნაპრალი, რომელიც ჰყოფს თავის ტვინის მარცხენა და მარჯვენა ნახევარსფეროებს.

ხერხემლიანთა ტვინი ღარით იყოფა ორ დიდ ნახევარსფეროდ (ლათ. Hemisphaerium cerebri): მარცხენა და მარჯვენა. ნახევარსფეროების ნაცრისფერი ნივთიერების გარე ფენა არის ცერებრალური ქერქი, რომელსაც მხარს უჭერს თეთრი ნივთიერების შიდა ფენა. ორი ნახევარსფერო ერთმანეთთან არის დაკავშირებული კომისურებით - ნერვული ბოჭკოების განივი შეკვრით. ამ კომისურებიდან მთავარია კორპუს კალოზიუმის სქელი ფირფიტა; იგი ვრცელდება წინიდან უკანა მიმართულებით 8 სმ და შედგება 200-250 მილიონი ნერვული ბოჭკოებისაგან, რომლებიც გადის ერთი ნახევარსფეროდან მეორეზე. მცირე კავშირები, მათ შორის წინა და უკანა კომისურები და ფორნიქსი, გადასცემს ინფორმაციას ორ ნახევარსფეროს შორის ლოკალიზებული ფუნქციების კოორდინაციის მიზნით. თითოეულ ნახევარსფეროში გამოიყოფა ყველაზე გამორჩეული ადგილები წინ, უკან და გვერდებზე, რომელსაც ეწოდება პოლუსები: შუბლის პოლუსი (polus frontalis), კეფის პოლუსი (polus occipitalis) და დროებითი პოლუსი (polus temporalis).

ზოგადად, ნახევარსფეროები ერთმანეთის სარკისებური გამოსახულებაა დახვეწილი განსხვავებებით, ხოლო მარჯვენა მხარე წინ არის წამოწეული. მიკროსკოპულ დონეზე, ცერებრალური ქერქის ციტოარქიტექტურა ავლენს უჯრედების ფუნქციას, ნეიროტრანსმიტერების რაოდენობას და რეცეპტორების ქვეტიპებს. შესამჩნევი განსხვავებები განსხვავდება ინდივიდიდან ინდივიდამდე.

ნახევარსფეროს ფუნქციების ლატერალიზაცია

პოპულარული ფსიქოლოგია ხშირად საუბრობს იმაზე, თუ როგორ არის ტვინის გარკვეული ფუნქციები (მაგ., ლოგიკა, კრეატიულობა) გვერდითი, რაც ნიშნავს, რომ ისინი განლაგებულია ტვინის მარჯვენა ან მარცხენა მხარეს. ეს განცხადებები ხშირად არაზუსტია, რადგან ტვინის ფუნქციების უმეტესობა რეალურად ნაწილდება ორივე ნახევარსფეროზე.

ასიმეტრიის მეცნიერული მტკიცებულების უმეტესობა ტვინის ფუნქციებს უფრო დაბალი დონის აღქმის ფუნქციებს უკავშირებს, ვიდრე უფრო აღმასრულებელ ფუნქციებს, რომლებიც ფართოდ არის განხილული (მაგ. გრამატიკის ქვეცნობიერი დამუშავება და არა ზოგადად „ლოგიკური მსჯელობა“

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                    ნიკოლაი ჰარტმანი

     

 (გერმ. Nicolai Hartmann; დ. 20 თებერვალი, 1882, რიგა ― გ. 9 ოქტომბერი, 1950, გეტინგენი) — გერმანელი ფილოსოფოსი, კრიტიკული ონტოლოგიის ფუძემდებელი. 1920-1945 მარბურგის, კელნის, ბერლინისა და გეტინგენის უნივერსიტეტების პროფესორია.
 ბიოგრაფია

ჰარტმანი ჯერ პაულ ნატორპის მოწაფე იყო და მარბურგის სკოლის ნეოკანტიანელთა პოზიციებს იცავდა („არსის პლატონისეულ ლოგიკა“, 1909, „მათემატიკის ფილოსოფიური საფუძვლები პროკლესთან“, 1909), შემდეგ კი ედმუნდ ჰუსერლის გავლენით დაიწყო გნოსეოლოგიის საზღვრების გადალახვა და „თვით საგნებისაკენ“ სვლა. ჰარტმანი მოითხოვს კვლევის დამყარებას მეტაფიზიკის მინიმუმზე, იდეალიზმისა და რეალიზმზე მაღლა დგომისა და თვალსაზრისამდელ პოზიციებზე, გვთავაზობს ობიექტური იდეალიზმის, როგორც ღია სისტემის, საკუთარ გაგებას („შემეცნების მეტაფიზიკის ძირითადი ნიშნები“, 1921), რომელიც შემდგომში განახორციელა დიდ ფაქტობრის მასალასა და ტრადიციის ათვისებაზე („გერმანული იდეალიზმის ფილოსოფია“, ტ. 1, 1923, ტ. 2, 1929) დამყარებით. ეს სისტემა წარმოადგინა შრომებში: „გონითი არსის პრობლემა“ (1933), „ონტოლოგიის დაფუძნებისათვის“ (1935), „შესაძლებლობა და სინამდვილე“ (1938), „რეალური სამყაროს აგებულება“ (1940), „ბუნების ფილოსოფია“ (1950); აღსანიშნავია აგრეთვე „ეთიკა“, რომელიც მაქს შელერის გავლენითაა დაწერილი (1926) და უკანასკნელი შრომა „ესთეტიკა“ (1953). ჰარტმანმა დაწვრილებით დაამუშავა კატეგორიების პრობლემა, განასხვავა მათი სფეროები და ფენები, დაინახა დიალექტიკის საჭიროება, მაგრამ ვერ განასხვავა ერთმანეთისაგან ტელეოლოგია და განვითარების თეორია და ორივე უარყო, აღიარა მხოლოდ „ჰორიზონტალური“ და არა „ვერტიკალური“ დიალექტიკა, ამიტომ სისტემის ერთიანობა ვერ დააფუძნა. ჰარტმანის გავლენა განიცადეს გ. იაკობიმ, გ. მარტინმა, ჰ. ვაინმა, მ. ლანდმანმა და სხვ. ჰარტმანის ხელმძღვანელობით 1922 მარბურგში სადოქტორო დისერტაცია დაიცვა მოსე გოგიბერიძემ.

იხ. ვიდეო - The Philosophy of Nicolai Hartmann with Predrag Cicovacki

ეთიკური თეორია

ჰარტმანის ეთიკური თეორიის ცენტრალური კონცეფცია არის ღირებულება. ჰარტმანის 1926 წლის წიგნი, ეთიკი, ამუშავებს ღირებულების მატერიალურ ეთიკას, რომლის მიხედვითაც მორალური ცოდნა მიიღწევა ჩვენი ფასეულობების გამოცდილების ფენომენოლოგიური გამოკვლევით. მორალურ ფენომენებს ჰარტმანი ესმის, როგორც გამოცდილება არსების სფეროს, რომელიც განსხვავდება მატერიალური საგნებისგან, კერძოდ, ღირებულებების სფეროსგან. ღირებულებები, რომლებიც ბინადრობენ ამ სფეროში უცვლელი, ზედროული და სუპერისტორიულია, თუმცა მათზე ადამიანის ცნობიერება დროთა განმავლობაში იცვლის ყურადღებას. ჰარტმანი კანტისგან ფრაზის სტილის მიხედვით ახასიათებს ღირებულებებს, როგორც საქონლის შესაძლებლობის პირობებს; სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ღირებულებები არის ის, რაც შესაძლებელს ხდის, რომ მსოფლიოში სიტუაციები იყოს კარგი. სიტუაციების სიკეთის (ან ცუდის) შესახებ ჩვენი ცოდნა გამომდინარეობს მათი ემოციური გამოცდილებიდან, გამოცდილებიდან, რომლებიც შესაძლებელი ხდება ღირებულების დაფასების აპრიორული შესაძლებლობით. ჰარტმანისთვის ეს ნიშნავს, რომ ჩვენი ცნობიერება საქმის მდგომარეობის ღირებულების შესახებ არ მიიღწევა მსჯელობის პროცესით, არამედ განცდის გამოცდილების გზით, რომელსაც იგი უწოდებს ფასეულობის ცნობიერებას. მაშ, თუ ეთიკა არის იმის შესწავლა, თუ რა უნდა გააკეთოს, ან რა ვითარება უნდა მოიტანოს, ჰარტმანის აზრით, ასეთი კვლევები უნდა ჩატარდეს ჩვენი ემოციური შესაძლებლობების დიდი ყურადღების მიქცევით, რათა გავარკვიოთ რა არის ღირებული. მსოფლიოში. როგორც ასეთი, ჰარტმანის კონცეფცია სწორი მორალური ფილოსოფიის შესახებ უპირისპირდება რაციონალისტურ და ფორმალისტურ თეორიებს, როგორიცაა კანტი, რომლის მიხედვითაც ეთიკური ცოდნა გამომდინარეობს წმინდა რაციონალური პრინციპებიდან.

ციტატები

"ადამიანის ტრაგედია არის ის, ვინც შიმშილობს და ზის უხვად დატვირთულ მაგიდასთან, მაგრამ ხელს არ უწვდის, რადგან ვერ ხედავს იმას, რაც მის წინ არის. რადგან რეალურ სამყაროს აქვს ამოუწურავი ბრწყინვალება, რეალური. ცხოვრება სავსეა მნიშვნელობითა და სიუხვით, სადაც ჩვენ ვიგებთ, ის სავსეა სასწაულებითა და დიდებით

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                     კოლხური კულტურა

კოლხური ცული. დამახასიათებელი ორნამენტებით.

გვიანდელი ბრინჯაოს — ადრინდელი რკინის ხანის (ძვ. წ. II ათასწლეულის II ნახევარი — I ათასწლეულის I ნახევარი), არქეოლოგიური კულტურა. გავრცელებულია ძვ. კოლხებისა და სხვა დასავლეთის ქართული ტომების (სასპერები, ტიბარენები, მაკრონები, მოსხები, მოსინიკები და სხვა) მიწა-წყალზე (დასავლეთი საქართველო, მტკვრისა და ჭოროხის წყალგამყოფი მთიანეთი, სამხრეთ-აღმოსავლეთი შავიზღვისპირეთი და ქ. ორდუმდე). უმთავრესად ცნობილია მაღალგანვითარებული ბრინჯაოს წარმოებით და მხატვრული ხელოსნობით. აღმოჩენილია სპილენძ-ბრინჯაოს ნაკეთობათა მრავალრიცხოვანი ე. წ. მდნობელთა და ლითონის ნივთიერებით მოვაჭრეთა განძები, სამარხეული ინვენტარი და მრავალი შემთხვევითი მონაპოვარი.

სამაროვნები შესწავლილია აფხაზეთის სანაპიროზე: ეშერის, კიურდერეს, პრიმორსკოეს ქვევრსამარხ-ოსუარიუმები, მეგუძირხვის და ყულანურხვის ორმოსამარხები (მ. თრაფში), სოხუმის მთის კომპლექსები (ა. კალანდაძე), რაჭაში ბრილის ორმოსამარხები, ქვაყუთები და თავისებური კრემაციული კოლექტიური სამარხები (გ. გობეჯიშვილი). კოლხეთის დაბლობზე (პალურის, მუხურჩის, ნიგვზიანის, გორაძირის) კოლექტიური სამაროვნები მეორადი დაკრძალვით (ან კრემაციით) და სხვა. კოლექტიური სამარხები განეკუთვნება კოლხური კულტურის ბოლო საფეხურს (ძვ. წ. VIII-VI სს.). მათში კოლხური ბრინჯაოს გვერდით მრავლადაა იმპორტული ნივთები, რაც კოლხეთის ფართო საგარეო ვაჭრობაზე მიუთითებს. ამ დროს საგრძნობლად მატულობს რკინის საბრძოლო და სამეურნეო იარაღის დამზადება. კოლხეთში გვიან ხანამდე რკინასთან ერთად ბრინჯაოს არსებობა აიხსნება ბრინჯაოს ინდუსტრიის ღრმა ტრადიციებითა და ფერად ლითონთა მდიდარი საბადოების სიმრავლით. სპილენძის მადნის ძვ. გამონამუშევრები შესწავლილია რაჭაში (გ. გობეჯიშვილი), მიკვლეულია აფხაზეთში, სვანეთში, აჭარაში. სამოსახლო ბორცვები და ნასოფლარები ცნობილია კოლხეთის დაბლობზე. დიხაგუძუბა (ა. ჟანტურია, ნ. ხოშტარია), ნაოხვამუ (გ. ნიორაძე), დაბლაგომი (ბ. კუფტინი, ნ. ხოშტარია), ნოსირი (დ. ქორიძე), ჭალადიდი, მუხურჩა, ნამჭედური და სხვა. მათი ზოგიერთი ფენა კოლხური კულტურის საფეხურს განეკუთვნება, შეიცავს ძალურ და თიხალესილ ნაგებობათა ნაშთებს, კერამიკას, ქვისა და ძვლის სამეურნეო იარაღსა და ხელსაწყოს, ცხოველთა ძვლებს და სხვა. ნაწარმთა ნარჩენებს, განძებისა და სამარხებისათვის დამახასიათებელი ნივთები ნამოსახლარებში იშვიათია, სამარხებში კი მცირეა ნამოსახლარისათვის ტიპური ჭურჭელი. კოლხური კულტურისთვის დამახასიათებელია კოლხური ცულები, თოხები, სეგმენტური იარაღი, წალდები, ნამგლები, მოკლე შუბისპირები, ე. წ. ალისებური და მოგრძო ფოთლისებური სატევრისპირები, გორდაპირიანი და კოტებიანი ბრტყელი ცულები, მშვილდ-საკინძები, აბზინდები, სარტყლები, სამაჯურები, საკისრე, საწვივე და მასიური რგოლები, საკიდები, სიტულის ტიპის ჭურჭელი, სტატუეტები, ჩამოსასხმელი ყალიბები და სხვა. ნაკეთობანი ხშირად შემკულია გრაფიკული მოხატულობით, ზოგჯერ კი კოლხების რელიგიურ-იდეოლოგიური წამოდგენების გამომხატველი სკულპტურული გამოსახულებით. ნამოსახლარებზე აღმოჩენილია შავი, მონაცისფრო და მოწითალო თიხის ჭურჭელი. გვიანდელი ხანის ფენებსა და სამარხებში ჩნდება ყურმილიანი ხელადები, მაღალფეხიანი და ვიწროძირიანი სასმისები და სხვა.

იხ. ვიოდეო - ძველი კოლხეთი - ვანის არქეოლოგიური მუზეუმი - ძველი კოლხეთი -  ვანის არქეოლოგიური მუზეუმი... 

მითი არგონავტების შესახებ ეფუძნება რეალურ ისტორიულ მოვლენებს.  დღევანდელი დასავლეთ საქართველოს ტერიტორიაზე არქეოლოგიური აღმოჩენების შედეგად გამოვლენილი მაღალგანვითარებული კულტურა ცხადყოფს, რომ კოლხეთის მითიური ქვეყანა სწორედ ამ რეგიონში მდებარეობდა. ვანი ისტორიული კოლხეთის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი სატაძრო ქალაქი იყო. 

ესაა ადგილი, რომელიც ყველა ქართველმა უნდა ნახოს. 

  

სამეცნიერო - პოპულარული  პროექტი - "ფესვები" 

ქართველი ემიგრანტი მოსწავლეებისათვის და ასევე საქართველოში მცხოვრები ბავშვებისათვისაც, რომელიც ხელს უწყობს საქართველოს ისტორიის და კულტურის პოპულარიზაციას, როგორც ქვეყნის შიგნით, ასევე მის ფარგლებს გარეთ და რომელიც დაეხმარება ბავშვებს უკეთ გაიცნონ თავისი სამშობლო და მისი დიადი წარსული.

კოლხური კულტურას გენეტიკური კავშირი აქვს წინა და მომდევნო ხანის კულტურებთან, ამიტომ, ფართო გაგებით, იგი მოიცავს უფრო დიდ პერიოდს, ვიდრე მხოლოდ კოლხური ბრინჯაოს აყვავების ხანაა. კულტურის ლოკალურ თავისებურებათა მიხედვით გამოიყოფა მსხვილი მეტალურგიური ცენტრები: აფხაზეთი, ჭოროხის აუზი, კოლხეთის დაბლობი (რიონის ჩრდილოეთით), კოლხეთის ბაღის აღმოსავლეთი (რიონის შუაწელის აუზი) და ყვირილის აუზი. არსებობს უფრო ვიწრო საწარმოო რაიონებად დაყოფის ცდაც. სამიწათმოქმედო იარაღის სიჭარბე ბარის რაიონებში გამოხატავს ამ რაიონთა მეურნეობის სპეციფიკას. კოლხური და მისი თანადროული აღმოსავლეთი ქართული კულტურა შეხვედრის ოლქებია მესხეთი და შიდა ქართლი, სადაც განძებსა და სამარხებში გვხვდება შერეული კომპლექსები. კოლხური ბრინჯაოს ცალკეული ნიმუშები აღმოჩნდა უფრო შორსაც (აღმოსავლეთი საქართველო, სომხეთი, ჩრდილოეთი კავკასია, უკრაინა, ცენტრალური ანატოლია). კოლხური კულტურას უკავშირდება ყობანური კულტურა.

იხ. ვიდეო - რა იცით ვანის არქეოლოგიური გათხრების შესახებ - 1881 წლის 28 მაისის გაზეთი „დროება“ წერდა, რომ სოფელ საჩინოში ყოველი წვიმის შემდეგ ნიაღვარს განსაკუთრებული ოსტატობით შესრულებული ოქროს ნაკეთობები ჩამოჰქონდა. წერილის ავტორი ამ ადგილის არქეოლოგიურ შესწავლას ითხვოდა. 60 წელზე მეტხანს გორაზე არქეოლოგიურ გათხრები წარმოებდა, რომლის შედეგადაც უძველესი ნაქალაქარი აღმოჩნდა. ქალაქი ძველი წელთაღიცხვით მე-8 საუკუნიდან პირველ საუკუნემდე ქმნიდა განუმეორებელ, უმდიდრეს კულტურას, რომელიც პირველ საუკუნეში მტრის შემოსევის შედეგად სრულად განადგურდა.

ვანის ნაქალაქარის ისტორიის, იქ აღმოჩენილი საგანძურისა და ჩვენი წინაპრების უნიკალური ანტიკური კულტურის შესახებ იხილეთ თომა ჩაგელიშვილის ფილმი „საიდუმლო ქალაქი“