სულხან-საბა ორბელიანი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                სულხან-საბა ორბელიანი

სულხან-საბა ორბელიანი
დაბადების თარიღი	24 ოქტომბერი/3 ნოემბერი, 1658 ტანძია, ახლანდელი ბოლნისის მუნიციპალიტეტი
გარდაცვალების თარიღი	6 თებერვალი, 1725 მოსკოვი, რუსეთი
საქმიანობა	მწერალი მეცნიერი პოლიტიკური მოღვაწე
მეუღლე(ები)	თამარ ჯაყელი
მშობლები	მამა: ვახტანგი დედა: თამარი
ხელმოწერა

სულხან-საბა ორბელიანი (ერისკაცობაში სულხან ორბელიანი, ბერად დაერქვა — საბა; დ. 3 ნოემბერი [ძვ. სტ. 24 ოქტომბერი], 1658, ტანძია, ახლანდელი ბოლნისის მუნიციპალიტეტი — გ. 6 თებერვალი [ძვ. სტ. 26 იანვარი], 1725, მოსკოვი, რუსეთი) — ქართველი მწერალი, მეცნიერი, პოლიტიკური მოღვაწე.

ბიოგრაფია

სულხან-საბა ორბელიანი 1658 წელს სოფელ ტანძიაში დაიბადა. შთამომავლობით დიდგვაროვანი ფეოდალი იყო. მამა — ვახტანგი, ქართლის სამეფოს მდივანბეგი იყო; დედა — თამარი, ზაალ არაგვის ერისთავის ასული. სამეფო კარზე, რომელიც კულტურისა და განათლების ცენტრსაც წარმოადგენდა, ორბელიანი მეგობრობდა უფროს მამიდაშვილებთან, ვახტანგ V-ის (შაჰ-ნავაზის) განათლებულ ვაჟებთან: არჩილთან, ლევანთან, გიორგისთან (შემდეგში ქართლის მეფე გიორგი XI). ამ უკანასკნელს თავის სულიერ მოძღვრად მიიჩნევდა. მიიღო კარგი განათლება როგორც საერო, ისე სასულიერო დისციპლინებში. შემდეგში სამეფო კარზე მასვე დაევალა მომავალი ტახტის მემკვიდრის ვახტანგ ლევანის ძის (ვახტანგ VI) აღზრდა.

ორბელიანი ჭაბუკობიდანვე ჩაება სახელმწიფოებრივ, სამწერლო და სამეცნიერო საქმიანობაში. იყო ირან-ოსმალეთის აგრესიის წინააღმდეგ გაჩაღებული ბრძოლის ერთ-ერთი თავკაცი და გიორგი XI-ისა და, მოგვიანებით, ვახტანგ VI-ის ახალი პოლიტიკური ორიენტაციათა ძიების ერთგული თანამდგომი. 1688 წელს, როცა ირანის შაჰმა გიორგი XI-ს მეფობა ჩამოართვა, რეპრესირებული ორბელიანი იძულებული გახდა გასცლოდა ქართლს. ერთხანს იმერეთში, შემდეგ სამცხეში იმყოფებოდა. 1698 წლის 18 მარტს, როგორც ჩანს, პოლიტიკურ მიზეზთა გამო, საბას სახელით ბერად აღიკვეცა დავითგარეჯის იოანე ნათლისმცემლის მონასტერში. 1703 წლიდან, ქართლის ახალი გამგებლის, ვახტანგ VI-ის დავალებით, ორბელიანმა დიპლომატიური მისიით იმოგზაურა სხვადასხვა ქვეყანაში, მათ შორის საფრანგეთსა და იტალიაში (1713–1716). 1710 წლის 1 დეკემბრიდან 1711 წლის 20 თებერვლამდე იმყოფებოდა ხვარასანში, ქაიხოსრო მეფესთან. სამშობლოში დაბრუნდა 1711 წლის 11 მაისს. 1712 წლის 23 აპრილიდან - 2 ნოემბრამდე ვახტანგ მეფესთან ერთად ისპაჰანში იმყოფებოდა. სამშობლოში დაბრუნდა 20 დეკემბერს. 1713 წლის 17 აგვისტოს საფრანგეთში „გაიპარა“, მოიარა პარიზი, ჟენევა, სიცილია და რომი. შეხვდა რომის პაპს კრანდუკს. უკან მობრუნებულს რომის პაპმა წმინდა ჯვრის ნაწილი, წმინდა კლემენტოს თავი და და სხვა მრავალი ნაწილი უბოძა. 1715 წლის 19 იანვარს კონსტანტინოპოლში ჩავიდა, სადაც შეუდგა „ლექსიკონის“ წერას, რომელიც 1716 წლის 20 იანვარს დაასრულა.

გარკვეული პოლიტიკური მოსაზრებებით ორბელიანმა მიიღო კათოლიკური აღმსარებლობა. ირან-ოსმალეთის მუდმივი აგრესიისაგან განაწამებ ქართველ სახელმწიფო მოღვაწეებს, მათ შორის ორბელიანს სურდათ მოესინჯათ ნიადაგი დასავლეთ ევროპასთან პოლიტიკური კავშირისათვის. ორბელიანი ეწვია საფრანგეთის მეფეს ლუი XIV-ს და რომის პაპს კლიმენტი XI-ს, რათა ეთხოვა აგრეთვე ფინანსური დახმარება ირანის ტყვეობიდან ვახტანგ VI-ის გამოსახსნელად. მისი დიპლომატიური მისია მარცხით დამთავრდა. იმედგაცრუებულმა ორბელიანმა დიდი გაჭირვებით ჩამოაღწია სამშობლოში. ბერის სამოსით შემოსილი ეძებდა გზებს ქვეყნის ოსმალეთისგან გასანთავისუფლებლად (სულხანი 1698 წელს ბერად აღიკვეცა დავითგარეჯის მონასტერში. ამ დროიდან იწოდება იგი სულხან-საბად).

1724 წელს, როცა ვახტანგ VI-მ რუსეთს დააპირა გადახვეწა, მან მოსკოვში წინასწარი მოლაპარაკებისათვის ორბელიანი გაგზავნა, მაგრამ ხანდაზმულ მწერალს არ დასცალდა უკანასკნელი მისიის აღსრულება, იგი მოსკოვში მალე გარდაიცვალა. დაკრძალეს ვსესვიატსკოეში.

შემოქმედება

ორბელიანის განმანათლებლური მოღვაწეობა, მწერლობის აღორძინებასთან ერთად, მიზნად ისახავდა სამეცნიერო დარგების განვითარებას. ენციკლოპედიურ ელემენტებს შეიცავს მისი „ქართული ლექსიკონი“ („სიტყვის კონა“, 1685–1716), რომელიც გამოირჩევა იმ დროისათვის მოწინავე მეთოდოლოგიით, უმდიდრესი ფაქტობრივი მასალის მოხშობით; მასში ასახულია ქართული სალიტერატურო ენის, კერძოდ, ლექსიკის განვითარების ძირითადი ეტაპები. ორბელიანი არ იფარგლებოდა მწიგნობრული ენით და ლექსიკონში გაბედულად შემოჰქონდა ცოცხალი, სასაუბრო მეტყველებაში დადასტურებული ენობრივი ფაქტები.

ორბელიანის ორიგინალური თხზულებისაგან გამორჩეულია იგავ-არაკთა კრებული „სიბრძნე სიცრუისა“ („წიგნი სიბრძე სიცრუისა“, 1686–1695). მსოფლიოში გავრცელებული ამ ტიპის კრებულებისაგან განსხვავებით, ფაბულა აქ ბევრად უფრო მნიშვნელოვან როლს თამაშობს, სიმკვრივეს ანიჭებს თხზულებას, იგავ-არაკთა მკაცრ ჩარჩოში აქცევს და ძირითადი იდეური მიზანდასახულობის გამოკვეთას ემსახურება. ავტორმა მიმართა ცალკეული იგავ-არაკებისათვის მოარული სიუჟეტების დასესხების გზას, ზოგი სიუჟეტი ეროვნული ფოლკლორიდან გამოიყენა, რიგი იგავ-არაკებისა თვითონვე შეთხზა. მთელი მასალა შეზავებულია ეროვნული იუმორითა და კოლორიტით, გამდიდრებულია მხატვრულად ზუსტი დეტალებით. თხზულებაში სრულად იჩენს თავს ავტორის განმანათლებლური იდეალები. იგავ-არაკების ფორმით გაშლილი სიუჟეტი თავს იყრის სწავლა-აღზრდის საკითხების გარშემო. ორბელიანი ქადაგებს აღზრდის დემოკრატიულ პრინციპებს. მის საფუძვლად შრომასა და როგორც გონებრივ, ისე ფიზიკურ გაწვრთნილებას მიიჩნევს; აკრიტიკებს ცხოვრების მანკიერ მხარეებს, ზნეობრივ და სულიერ დაცემულობას. ამ დროს იგი, სამეფო კარიდან მოკიდებული, არც ერთი ფენის წარმომადგენელს არ ინდობს. მისი მამხილებელი სიტყვა ხშირად სატირიკოსის სიმძაფრეს აღწევს. ჰუმანიზმი, მეგობრობის მაღალი ოდეალები, ადამიანის პირად ღირსებათა პატივისცემა მსჭვალავს მთელს თხზულებას. ნაწარმოებს გასდევს ღრმა ეროვნული სულისკვეთება, ზრუნვა იმ კონკრეტილ საკითხების მოგვარებაზე, რაც ხელს უშლიდა იმდროინდელ საქართველოს თავი დაეღწია პოლიტიკური თუ სოციალური უკუღმართობისაგან. ავტორი თავს არიდებს მშრალ მორალისტიკას, მიმზიდველად მოთხრობილ ამბებში ბუნებრივად აქსოვს ამა თუ იმ ბრძნულ აზრს, შეგონებას.

სულხან-საბას ძეგლი ბოლნისში

„სიბრძნე სიცრუისა“ აღადგენს ქართული პროზის დიდ ტრადიციებს, რომლებიც იმ ხანებში საკმაოდ დაქვეითებული იყო. ორბელიანმა ძველ ქართველ მწერალთაგან ერთ-ერთმა პირველმა მიმართა ხალხურ სასაუბრო ენას და ამ მხრივ ნაყოფიერი გავლენა მოახდინა ქართული პროზის შემდგომ განვითარებაზე. თხზულება თარგმნილია რუსულ (1878), ფრანგულ (1888), ინგლისურ (1895), გერმანულ (1933) და სხვა ენებზე.

ქართული დოკუმენტური პროზის ერთ-ერთი პირველი და უნიკალური ნიმუშია ორბელიანის „მოგზაურობა ევროპაში“, რომელიც დღიურების ფორმითაა დაწერილი. თხზულებამ ჩვენამდე დაზიანებული სახით მოაღწია. დაკარგულია პირველი თავები, სადაც, ალბათ, აღწერილი იყო საფრანგეთის ქალაქები, მათ შორის პარიზი. შემორჩენილია მხოლოდ იტალიის და თურქეთის ქალაქთა აღწერილობანი. „მოგზაურობა ევროპაში“ საყურადღებოა დეტალური აღწერებით, ავტორის მრავალმხრივი ინტერესებით, მისი პიროვნული განცდებითა და შთაბეჭდილებებით.

ორბელიანმა წვლილი შეიტანა ქართული სასულიერო მწერლობის განვითარებაშიც. ქრისტიანული მოძღვრების ძირითადი დოგმებია გადმოცემული მის სასწავლო-აღმზრდელობითი დანიშნულების თხზულებაში „სამოთხის კარი“. განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს ორბელიანის ქადაგებათა კრებულს, ე. წ. „სწავლანს“, რომელიც მიუხედავად სასულიერო შინაარსისა, გარკვეულ იდეურ კავშირს ამჟღავნებს იგავ-არაკთა კრებულთან „სიბრძნე სიცრუისა“. ორბელიან ეკუთვნის ჰიმნოგრაფიული თხზულებანი; დიდი წვლილი მიუძღვის მას სასულიერო მწერლობის ძეგლების, განსაკუთრებით ბიბლიის შესწავლა-რედაქტირებაში. ორბელიანმა ფაქტობრივად დაასრულა ვახტანგ VI-ის წამოწყებული საქმე და მოგვცა „ქილილა და დამანას“ საბოლოო, ამჟამად კანონიკურად აღიარებული ქართული რედაქცია. მანვე გალექსა ამ კრებულში ვახტანგ VI-ის მიერ პწკარედის სახით გადმოღებული სპარსული ლექსები. ორბელიანის პოეტური თარგმანები გამოირჩევა მაღალი კულტურით და სალექსო ფორმათა მრავალფეროვნებით. ამ შემთხვევაში იგი ქართული ლექსის ნოვატორადაც მოგვევლინა და ერთმა პირველთაგანმა სათავე დაუდო ქართული ლექსის რეფორმაციას.

საინტერესო ფაქტები

• 2004 წელს დაწესდა ქართული დიპლომატიის დღე, რომელიც სულხან-საბა ორბელიანის დაბადების დღეს უკავშირდება და ყოველწლიურად, 3 ნოემბერს აღინიშნება.

იხ.ვიდეო - დიალოგი ლიტერატურაზე - სულხან-საბა ორბელიანი

დიდნგელი -პროპოლისი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

დიდნგელი -პროპოლისი

პროპოლისი ფუტკრის სხეულების სახსრებში

პროპოლისი (ძველი ბერძნულიდან πρόπολις, სიტყვასიტყვით "გარეუბანი", დან προ- - "წინ" და πόλις - "ქალაქი"), ასევე ფუტკრის წებო ან uz - ფისოვანი ნივთიერება ყავისფერიდან მუქ მწვანე ფერამდე, რომელსაც ფუტკრები იყენებენ ბზარების გასაწმენდად. , შემოსასვლელის გამტარიანობის რეგულირება, თაფლის უჯრედების დეზინფექცია დედოფლის მიერ კვერცხების დათესვამდე, ასევე სკაში უცხო საგნების იზოლირება. შეიცავს წებოვან ნივთიერებებს, რომლებსაც ფუტკრები აგროვებენ ხეების საგაზაფხულო კვირტიდან (ვერვი, მურყანი, არყი და სხვა) და ცვლიან თავიანთი ფერმენტებით.

არ არსებობს კონსენსუსი პროპოლისის წარმოშობის შესახებ. შიდა წარმოშობის თეორიის თანახმად, პროპოლისი არის ფუტკრის ყვავილის ყვავილის მონელების პირველი ფაზის ფისოვანი ნარჩენი. პროპოლისის მცენარეული წარმოშობის დადასტურებაა მისი ქიმიური შემადგენლობისა და არყის მეჭეჭის, შავი ვერვის და სხვა მცენარეების კვირტების ექსტრაქტები. კუსტენმახერის თეორია (1911) აღნიშნავს შემდეგ ფაქტებს:

პროპოლისის მაქსიმალური შეგროვება და წარმოება დროში ემთხვევა მტვრის უდიდეს კოლექციას;

ფუტკარი ასევე აგროვებს წებოს იმ ადგილებში, სადაც არ არის მერქნიანი მცენარეულობა;

ფუტკრების რაოდენობა, რომლებიც ფისოვანი ხის კვირტებს სტუმრობენ, მცირეა.

21-ე საუკუნეში გავრცელებულია მოსაზრება, რომ პროპოლისი არის ცვალებადი ქიმიური შემადგენლობის პროდუქტი და რომ არსებობს პროპოლისის მრავალი სახეობა, რომელიც განისაზღვრება მათი ბოტანიკური წარმოშობით.

იხ.ვიდეო- #პროპოლისი იგივე დინდგელი ბუნებრივი ანტიბიოტიკი!

გამოიყენეთ სკაში

ფუტკარი პროპოლისს იყენებს სკაში ბზარების და ხვრელების დასამაგრებლად, რითაც იცავს მას ნაკაწრებისგან და ინარჩუნებს მასში განსაკუთრებულ მიკროკლიმატს. პროპოლისის დახმარებით ფუტკრები არეგულირებენ შემოსასვლელის სიგანეს გარემოს ტემპერატურის მიხედვით, საიდანაც მოდის სახელწოდება propolis - προπόλις - "ქალაქის წინ". ფუტკრები აპრიალებენ თაფლის უჯრედებს პროპოლისით, სანამ დედოფალი იქ კვერცხებს დადებს. როდესაც საკმაოდ დიდი ცხოველები, როგორიცაა თაგვები, შედიან სკაში, რომლის ამოღებასაც ფუტკრები ვერ ახერხებენ, ფუტკრები პროპოლისს იყენებენ გვამების მუმიფიცირებისთვის, რაც ხელს უშლის მათ დაშლას.

პროპოლისის წარმოება

მეფუტკრეები აგროვებენ პროპოლისს სპეციალური ბადეებით ან უბრალოდ აჭრიან მას კედლებიდან. სეზონზე თითოეული სკიდან 50-150 გრ პროპოლისი გროვდება. ზოგიერთი მეფუტკრე დაგროვილ პროპოლისს დნება წყლის აბაზანაში, გამოყოფს მას მექანიკური მინარევებისაგან; ამავე დროს, იგი თითქმის მთლიანად ინარჩუნებს თავის თვისებებს.

ფიზიკური და ორგანოლეპტიკური თვისებები

განყოფილებას აკლია ბმულები წყაროებთან (იხილეთ ძიების რეკომენდაციები).

ინფორმაცია უნდა იყოს გადამოწმებადი, წინააღმდეგ შემთხვევაში შეიძლება წაიშალოს. თქვენ შეგიძლიათ სტატიის რედაქტირება ავტორიტეტულ წყაროებზე ბმულების დამატებით სქოლიოების სახით. (2011 წლის 12 მაისი)

პროპოლისის (სხვა თაფლის პროდუქტებისგან გამორჩეული) თავისებურება ის არის, რომ მოხარშვისას, თუნდაც ერთი საათის განმავლობაში, პროპოლისი მთლიანად ინარჩუნებს თავის თვისებებს. ამიტომ მისი გამოყენება შესაძლებელია იმ შემთხვევებშიც, როცა საჭიროა მისი გაცხელება, მოხარშვა ან ცხელ წყალთან ერთად გამოყენება.

პროპოლისს აქვს წვის-მწარე გემო და მუქი ყავისფერი ან ყვითელი ფერისაა. თავდაპირველად საკმაოდ რბილია, მაგრამ შენახვისას სქელდება და თანდათან მკვრივდება, გადაიქცევა მყიფე მასად, როგორც მუქი როზინი. პროპოლისი დნება 80-104 °C ტემპერატურაზე, როცა გაცივდება 15 °C-ზე და ადვილად იშლება.

ხსნადი ცხელ სპირტებში - მეთილსა და ეთილში (70%-ზე მეტი), ბენზინში. ნაწილობრივ ხსნადი ამიაკში და ძლიერ ძმარმჟავაში. ასევე სპეციალური დამუშავებით იხსნება წყალში ან მცენარეულ ან ცხოველურ ზეთებში.

პროპოლისის შემადგენლობა

მთლიანობაში, პროპოლისში აღმოაჩინეს ორგანული ნაერთების 16 კლასი. პროპოლისის ბიოლოგიურად აქტიურ ნაერთებს შორის, რომელთაგან ამჟამად გამოვლენილია 100-ზე მეტი, მნიშვნელოვანი როლი ეკუთვნის დაბალი მოლეკულური წონის ციკლურ ნაერთებს: პოლიფენოლებს, ალკოჰოლებს, ალდეჰიდებს და სხვებს.

პროპოლისში 200-ზე მეტი ნაერთია გამოვლენილი. ინგლისის ნიმუშების გაანალიზებისას ერთ-ერთ მათგანში ერთდროულად გამოვლინდა 150 ნაერთი. პროპოლისის დამცავი ფუნქციის შესასრულებლად, ეს არის სიმრავლე, რომელიც უზრუნველყოფს ერთობლივ ეფექტურ მოქმედებას, რომელიც მნიშვნელოვანია.

საშუალოდ, პროპოლისი შედგება:

50% ფისოვანი კომპონენტები (ფლავონოიდები - 5%, არომატული მჟავები, არომატული მჟავების ეთერები),

30% ცვილი (ესტერები, ცხიმოვანი მჟავები, ცხიმოვანი მჟავების სპირტები, გაჯერებული ნახშირწყალბადები),

10% ეთერზეთები და არომატული ზეთები,

5% მტვერი (თავისუფალი ამინომჟავები და ცილები),

5% სხვა ნივთიერებები (მინერალები, კეტონები, ლაქტონები, ქინონები, სტეროიდები, ვიტამინები და შაქარი).

პროპოლისი შეიცავს თითქმის ყველა მიკროელემენტს, რაც ადამიანს სჭირდება: მაგნიუმი, კალიუმი, ნატრიუმი, რკინა, თუთია, მანგანუმი, სპილენძი, კობალტი, ფოსფორი, გოგირდი, ანტიმონი, ალუმინი, ქრომი, სელენი, სილიციუმი, სტრონციუმი, ტიტანი, ვანადიუმი, კალა და ფტორი. მინერალებიდან, რომლებიც ადამიანს გაცილებით დიდი რაოდენობით სჭირდება, პროპოლისი ძირითადად შეიცავს კალციუმს. პროპოლისში ასევე გვხვდება სხვადასხვა ვიტამინები, მათ შორის, პირველ რიგში, B ვიტამინები (B1, B2, B6), ვიტამინები A, C, E, H და P.

პროპოლისი ასევე შეიცავს ამინომჟავებს: ალანინს, β-ალანინს, α(δ)-ამინობუტერინის მჟავას, არგინინს, ასპარაგინს, ასპარტინის მჟავას, ვალინი, ჰიდროქსიპროლინი, ჰისტიდინი, გლიცინი, გლუტამინის მჟავა, იზოლეიცინი, ლიზინი, ლეიცინი, მეთიონინი, ორნიტინი, პიროგლუტამინის მჟავა. მჟავა, პროლინი, სარკოზინი, სერინი, ტიროზინი, ტრეონინი, ტრიპტოფანი, ფენილალანინი, ცისტინი და ცისტეინი. ბევრი მათგანი შეუცვლელია ადამიანისთვის.

ფლავონოიდებს დიდი თერაპიული მნიშვნელობა აქვთ. ფლავონოიდების სპექტრი წარმოდგენილია ხუთი ნაერთით: აპიგენინი, აქაცეტინი, კემპფეროლი, კემპფერიდი და ერმანინი.

პროპოლისი ასევე შეიცავს სხვადასხვა ფერმენტებს. მათი არსებობა პროპოლისში არ არის ისეთი მნიშვნელოვანი, როგორც მეფუტკრეობის სხვა პროდუქტებში, მაგრამ ისინი გარკვეულწილად გავლენას ახდენენ მის თვისებებზეც. კვლევის დროს აღმოჩენილია ახალი კომპონენტები, რომელთა შორის არის ბუნებრივი ანტიბიოტიკებიც კი, რომელთა არსებობა აქამდე უცნობი იყო: ეთერზეთები, სხვა ბუნებრივი ნივთიერებები, რომლებიც არახელსაყრელია პათოგენებისთვის, მაგალითად, სოკოს საწინააღმდეგო ნივთიერება პინოკემბრინი ან კოფეინის მჟავას ესტერი. რომელიც ანალოგიურად მოქმედებს .

სამკურნალო და ფარმაკოლოგიური თვისებები

პროპოლისს აქვს კარგად დადასტურებული ფარმაკოლოგიური მოქმედება, მათ შორის ანტიმიკრობული, ანტიოქსიდანტური, ანთების საწინააღმდეგო, იმუნომოდულატორული და კარდიოპროტექტორული ეფექტი. შესაბამისი კვლევები ჩატარდა ჰონგ კონგის უნივერსიტეტის პედიატრიისა და მოზარდთა მედიცინის დეპარტამენტში 2013 წელს. კვლევა 2017 ეჭვქვეშ დააყენა პროპოლისის ეფექტურობა პირის ღრუს, კანისა და სასქესო ორგანოების დაავადებების სამკურნალოდ, არსებული კვლევების ცუდი მეთოდოლოგიური მახასიათებლებისა და ნიმუშის მცირე ზომის გამო. დამატებითი კლინიკური მონაცემების მისაღებად საჭირო იქნება დამატებითი კვლევები უფრო დიდი ნიმუშების ნაკრებით კონკრეტული დარღვევებისთვის.

2016 წელს კალიფორნიის უნივერსიტეტის ბიოინფორმატიკისა და ჯანმრთელობის ინფორმატიკის კვლევითმა ცენტრმა გამოაქვეყნა მიმოხილვა პროპოლისის კიბოს საწინააღმდეგო თვისებების შესახებ. ამრიგად, პროპოლისმა აჩვენა ეფექტურობა თავის ტვინის, თავისა და კისრის, კანის, მკერდის, ღვიძლის, პანკრეასის, თირკმელების, შარდის ბუშტის, პროსტატის, მსხვილი ნაწლავის და სისხლის კიბოს წინააღმდეგ. მატრიქსის მეტალოპროტეინაზების დათრგუნვა, ანტიანგიოგენეზი, მეტასტაზების პრევენცია, უჯრედული ციკლის გაჩერება, აპოპტოზის ინდუქცია და ქიმიოთერაპიით გამოწვეული მავნე გვერდითი ეფექტების შესუსტება მიჩნეულია კიბოს მანიპულაციის ძირითად მექანიზმებად. ასევე დადასტურებულია მისი ბიოლოგიური ეფექტი, რომელიც მერყეობს ანტიმიკრობული, ანტიოქსიდანტური, ანთების საწინააღმდეგო, დიაბეტური, დერმატოპროტექტორული, ანტიალერგიული, საფაღარათო და იმუნომოდულატორულიდან სიმსივნის საწინააღმდეგომდე.

2017 წელს მომზადდა ყოვლისმომცველი მიმოხილვა, 115 დამოუკიდებელი კვლევის შედეგებზე დაყრდნობით, რომელმაც დაადასტურა და დაადასტურა პროპოლისის კლინიკური ეფექტურობა რიგი დაავადებებისა და დარღვევების სამკურნალოდ (ჭრილობების მკურნალობა, პედიატრია, წყლულების მკურნალობა, სხვადასხვა სახის რეფლუქსი და გასტრიტი, პირის ღრუს ანთება, გულის დარღვევები და ონკოლოგიური პათოლოგიები).

რუსეთში რეგისტრირებულია ექვსი ჰომეოპათიური და სამკურნალო პროდუქტი, რომელთა აქტიური ნივთიერებაა პროპოლისი: „პროპოლისის ნაყენი“, „პროპოსოლი“ აეროზოლი, მალამო „პროპოცეუმი“, „ჰომეოპათიური პროპოლისის“ ჰომეოპათიური მალამო, „პროსტოპინი“ რექტალური სუპოზიტორები და „პროპოლისი DN“. ” რექტალური ჰომეოპათიური სუპოზიტორები

იხ.ვიდეო - Кусочек прополиса каждый день – какая польза для организма

დინდგელი ბუნებრივი ანტიბოტიკია - უძველესი დროიდან ცნობილია დიდნდგელის (პროპოლსის) ანტიმიკრობული თვისებბები: ამღლებ იმუნიტეტს, წმენდ უჯრედებს, აღადგენს დაზიანებულ ქსოვილებს, ასტიმულირებს ფაგოციტების (შთანთქმავი უჯრედების) (ჰეპატოციტების) ფუნქციას, აუმჯობესებს ალბუმინებისა და გლობულინების თანაფარდობასდინდგელი ოროსფერ სტაფილოკოკს, რ-საც ვერ ერევა უახლოესი ანტიბოტიკებიც კი ანადგურებს, დამღუპველად მოქედებს ვირუსებსა და სოკოებზე, გრიპის ეპიდემიის დროს საკმარისია კვირაში 2-ჯერ დაღეჭოთ დინდგელის ძალიან პატარა ბურთულ ყველა ტკივილის დროს კი ძილის წინ 2-3 ც ( დილით თავს კარგად იგრძნობთ ). დინდგელი აძლიერებს დაავაადებების მიმართ ორგანიზმის წინამღდგბის უნარს, ხელს უშლის ბაქტერიების გამრავლებას და ორგანიზმიდან გამოდევნის ტოქსინებს. ანტიბოტიკოთერაპიის დროს დიდგელს გამოყენება - სათანადო ეფექტის შენარჩუნებით ორჯერ ამცირებს მედიკამნტების დოზას.

გთავაზობთ დინდგელის რეცეპტებს:

 დიდნგელი 15-20 წთ გაყინეთ საყინულეში, შემდეგ 15-20გ გახეხეთ წვრილად, დაამატეთ 70%-იანი 100მლ სპირტი, შეანჯრიეთ და ერთი კვირა დადგიტ საძინებელში, ერთი კვირის შემდეგ 1 ს/კ სპირტიანი დინდგელის ნაყენი მიიღეთ 3-ჯერ დღეში, ჭამიდან 1სთ-ის შემდეგ.

გაყინული წმინდანად გახეხილი 10გ დინდგელი ჩაყარეთ მომინქრებულ ჭურჭელში, დაასხით 100მლ ნადუღარი წყალი და 10წთ გააჩერეთ წყალი ორთქლზე, შემდეგ გაადწურეთ ორფა მარილში, ჩაასხით მუქი ფერის მინის ჭურჭელში და ჭამამდე 30-40 წთ-ით ადრე 1ს/კ წყლიანი ნაყენი დღეში 3-ჯერ

10გ დაქუცმაცებული დინდგელი ჩაყარეთ თერმოსში, დაასხით 100მლ ანადუღარი ცხელი წყალი და გააჩერეთ 24სთ მოყვითალო-მოყავისფრო სურნელოვანი სითხე შეინახეთ სიგრილეში არა უმეტეს 7 დღისა. დინდგელის წყალხსნარი მიიღეთ 1ან 2ს/კ დღეში 3-ჯერ ჭამამდე 30-40წთ ადრე (შეგიძლიათ მიიღოთ მუდმივად უკუჩვენება არ აქვს)

15-20გ გაყიონული გახეხილი დინგელი ჩყარეთ ომინანქრინებულ პატარა ქვაბში და წყლის ორთლქლზე გააჩერეთ მანამ სანამ წებოვანი არ გახდება, შემდეგ დაამატეთ 100გ კარაქი და 5 მლ წყალი, გააცერეთ წყლის ორთქლზე კიდევ 5 წთ, თან მარლაში (მინის ჭურჭელში) მალამო შედგით მაცივარში.

პავლე ინგოროყვა

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                         პავლე ინგოროყვა

დაბ. თარიღი	1 ნოემბერი, 1893
დაბ. ადგილი	ფოთი
გარდ. თარიღი	20 ნოემბერი, 1983 (90 წლის)
გარდ. ადგილი	თბილისი
დასაფლავებულია	დიდუბის პანთეონი
მოქალაქეობა	რუსეთის იმპერია  საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა საქართველოს სსრ
საქმიანობა	ისტორიკოსი და ლიტერატურათმცოდნე
ალმა-მატერი	სანქტ-პეტერბურგის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

პავლე იესეს ძე ინგოროყვა (დ. 1 ნოემბერი, 1893, ფოთი — გ. 20 ნოემბერი, 1983, თბილისი) — ქართველი ლიტერატურათმცოდნე, ისტორიკოსი, რუსთველოლოგი.

ბიოგრაფია

დაიბადა ქალაქ ფოთში. იქვე დაამთავრა ოთხკლასიანი სასწავლებელი. 1912 წელს, გიმნაზიის დასრულების შემდეგ, 19 წლის ასაკში, სწავლა დაიწყო სანქტ-პეტერბურგის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ისტორია-ფილოლოგიის ფაკულტეტზე. სტუდენტობის პერიოდშივე, 1913 წელს, გამოაქვეყნა თავისი პირველი ნაშრომი „ძველ-ქართული სასულიერო პოეზია“. ეს იყო ქართული სასულიერო პოეზიის ძეგლთა შესწავლის და გამოცემის ერთ-ერთი პირველი ცდა. 1914 წელს ქართული გაზეთების ფურცლებზე პირველად გამოჩნდა მისი სტატია „თარგმანება ფსალმუნთა წიგნისა“. უნივერსიტეტის დასრულების შემდეგ (თუმცა დიპლომი არ აუღია), 1916 წელს, სამშობლოში დაბრუნდა.

1916 წელსვე გამოსცა თამარ მეფის „გალობანი ვარძიისანი“. 1917 წლიდან, დღიდან დაარსებისა, იყო „საქართველოს მწერალთა კავშირის“ წევრი. 1917 წლიდან აქტიურად ჩაება საქართველოს საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ ცხოვრებაში და 1919 წლის დამდეგამდე იყო საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრი სოციალისტ-ფედერალისტების პარტიიდან. 1918 წლის 26 მაისს ხელი მოაწერა საქართველოს დამოუკიდებლობის აქტს. ინგოროყვამ მოამზადა პარიზის სამშვიდობო კონფერენციაზე წარსადგენი მოხსენებები საქართველოს საზღვრებისა და მოსახლეობის შესახებ. 1920 წელს მან მოამზადა ადმინისტრაციული დაყოფის პროექტი.

საქართველოს საბჭოთა ოკუპაციის შემდეგ დაუბრუნდა სამეცნიერო საქმიანობას. 1921-1923 წლებში, პროტესტის ნიშნად, ინგოროყვა იყო „შავჩოხიანთა ჯგუფის“ წევრი. 1924 წელს დააფუძნა და 1924-1925 წლებში რედაქტორობდა ჟურნალ „კავკასიონს“. 1925 წელს ჟურნალი აკრძალა ხელისუფლებამ როგორც „შოვინისტური“ გამოცემა. 1925 წელს მისი ინიციატივით დაფუძნდა გამომცემლობა „ქართული წიგნი“, რომელმაც ინგოროყვას რედაქციით 1926-1928 წლებში გამოსცა ილია ჭავჭავაძის მრავალტომეული. აღნიშნული მრავალტომეულის და ეროვნული ხასიათის სხვა წიგნების გამოცემის გამო, 1933 წელს გამომცემლობა დახურეს. 1924-1928 წლებში, დაიწყო აქტიური მუშაობა „ვეფხისტყაოსნისა“ და რუსთაველის თემებზე, რომელიც სიცოცხლის უკანასკნელ დღეებამდე არ შეუწყვეტია. 1929-1939 წლებში განაგებდა საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის ხელნაწერთა განყოფილებას. 1936-1938 წლებში იყო „დიდი ქართული საბჭოთა ენციკლოპედიის“ რედაქციის განყოფილების გამგე. ეს პროექტი არ განხორციელდა, რისი მთავარი მიზეზი იყო სარედაქციო წევრთა დიდი ნაწილის რეპრესიები. 1955 წელს უარი ეთქვა აკადემიკოსად არჩევაზე მონოგრაფიაში „გიორგი მერჩულე“ აფხაზეთის შესახებ გაკეთებული დასკვნების გამო. ნაშრომი საბჭოთა ცენზურამ სტამბიდან ამოიღო და ტირაჟის დიდი ნაწილი გაანადგურა.

პავლე ინგოროყვა 1983 წლის 20 ნოემბერს გარდაიცვალა. დაკრძალულია მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში.

სამეცნიერო მოღვაწეობა

პავლე ინგოროყვამ თავისი მოღვაწეობის მნიშვნელოვანი ნაწილი დაუთმო შოთა რუსთაველის და „ვეფხისტყაოსნის“ კვლევას. მან ორჯერ გამოსცა „ვეფხისტყაოსანი“ – 1953 და 1971 წლებში. შექმნა უამრავი ნაშრომი: „რუსთაველიანა“ (1926), „რუსთაველიანაზე“ (1927), „რუსთაველი და მისი პოემა“ (1937), „რუსთაველის ეპოქის სალიტერატურო მემკვიდრეობა“ (1940-1941), „შოთა რუსთაველი“ (1937), „რუსთველიანას ეპილოგი“ (1963).

მისი ერთ-ერთი ფუნდამენტური ნაშრომია „გიორგი მერჩულე“ (1954). მასში განხილულია V-X საუკუნეების ქართული სასულიერო პოეზია, გამოვლენილი და გამოქვეყნებულია მანამდე უცნობი პოეტ-ჰიმნოგრაფების თხზულებები. ამ ნაშრომის საშუალებით აღმოაჩინა მან რიტმული პოეზიის მაგალითები და სცადა ძველი ქართული სანოტო სისტემის გაშიფვრა. სულ მოიძია 31 ჰიმნი და 1200-მდე საგალობელი.

ინგოროყვას ეკუთვნის გამოკვლევები ქართველ მწერლებზე. ავტორია მონოგრაფიებისა „ნიკოლოზ ბარათაშვილი“ (1938), „აკაკი წერეთელი“ (1940), „ილია ჭავჭავაძე“ (1951). გამოსცა ვ. ორბელიანის, ნიკოლოზ ბარათაშვილის, აკაკი წერეთლის. მისივე რედაქტორობით გამოიცა გიორგი მერჩულეს „გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრება“, „ჩვენი საუნჯის“ VI ტომი, თანარედაქტორია „შაჰნამეს“ II ტომის, „ქილილა და დამანას“ და „ვისრამიანის“ გამოცემებისა.

ფლობდა ქართულ, რუსულ, გერმანულ, ინგლისურ, ძველ ბერძნულ, ლათინურ და იტალიურ ენებს.

იხ. ბმულზე წყარო

პავლე ინგოროყვა - ბაგრატიონთა გვარეულობის ისტორიისათვის

 საშუალო საუკუნეთა საქართველოს სამეფო დინასტიის — ბაგრატიონთა სახლის — ისტორიას სხვა ადგილას ვეხებით უფრო დაწვრილებით, და აქ ამ საგანზე შევჩერდებით იმდენად, რამდენადაც ამას კავშირი აქვს ამ წერილში აღძრულ საკითხვბთან.

ბაგრატიონნი, როგორც გამოირკვა, ყოფილან დასავლეთის პიტიახშები (იხ. გვ. 543). ამის მიხედვით ბაგრატიონთა გვარეულობა, ჩანს, ვკუთვნოდა „სეფე-წულთა“ წრეს, ბაგრატიონთა სახლი, ჩანს, იყო განშტოება ფარნავაზიანთა ძველ-ქართული დინასტიისა.

ამას ეთანხმება აგრეთვე სხვა ჩვვნებებიც:

1. ცნობა სებეოსის ანონიმისა. საისტორიო ძეგლში, რომელიც შესავალის სახით არის ჩართული სებეოსის მატიანეში და რომვლიც სებეოსის ანონიმის სახელით არის ცნობილი (— იგი ვკუთვნის ადრეულ საშუალო საუკუნეებს) — წარმოდგენილია შემდეგი გენეალოგია ბაგრატიონთა გვარისა: ფარნავაზ შვა ბაგამ და ბაგარა[ტ]ი, ბაგარა[ტ] შვა ბივრა[ტ]ი; ბივრა[ტ] შვა ასპიტი (იხ. სებეოსის ანონიმი, განყ. I). იმავე საისტორიო ძეგლში ბაგრატიონთა წინაპარს ბაგრატს (ბაგარატს) პირდაპირ ეწოდება ფარნავაზიანი „ბაგარატ ფარ[ნა]ვაზიანი“ — იხ.სებეოსის ანონიმი, იქვე, განყ. 1).

2. გადმოცვმა არიან-ქართლიდან გადმოსახლების შესახებ. ქართულ წყაროებში, როგორც ცნობილია, დაცულია გადმოცემა ქართველთა გადმოსახლების შესახებ სამხრეთიდან (არიან-ქართლიდან) — აზო- ფარნავაზიანთა დინასტიის მეთაურობით. რომ ბაგრატიონთა სახლი წარმოადგენდა ფარნავაზიანთა დინასტიის განშტოებას, ამას ეთანხმება აგრეთვე ის გარემოება, რომ ანალოგიური გადმოცემა არსებობდა ბაგრატიონთა გვარვნულობის შესახებაც. ბაგრატიონთა სახლის შესახებ თქმულება, რომელიც ჩვენ გვხვდება ქართულ, ბერძნულ და სომხურ წყაროებში, და რომელიც უფრო პირველადის სახით დაუცავს კონსტანტინე პორფიროგენეტს, გადმოგვცემს, რომ ბაგრატიონთა სახლი არის შთამომავალი ბერსავია ჰური ხეთელის მეუღლისა, და რომ ქართველი ხალხი გადმოსახლდა სამხრეთიდან თანამედროვე საქართვვლოს ტერიტორიაზე ბაგრატიონთა სახლის წინაპრების მეთაურობით. ამრიგად, ბაგრატიონთა სახლის შვსახებ თქმულება — ეს არის ვარიაცია აზო-ფარნავაზიანთა შესახები გადმოცემისა: ბაგრატიონები, ისევე როგორც აზო-ფარნავაზიანნი, წარმოდგენილნი არიან როგორც წინამძღოლნი ქართველთა გადმოსახლებისა სამხრეთიდან საქართველოს თანამედროვე მიწა-წყალზე.

ქართველთა პირვანდელ სამშობლოს უძველეს ქართულ წყაროებში, როგორც ცნობილია, ეწოდება: „არიან-ქართლი“. ეს არის ბიბლიური „ურ-ქაშდ“, ჰურ-ქაშდ (||ჰურ-ქართ||ჰურ-არტ||ჰურ-არტაანი). აქ საჭიროა აღვნიშნოთ ამასთან ისიც, რომ ბაგრატიონთა შესახებ თქმულებაში მოხსენებული ჰური ხეთელი და ჰურია-სტანი, თავისი პირვანდელი სახით, იმავე მსოფლიოს — ხეთურ მსოფლიოს იგულისხმებს 1.

დასასრულ კიდევ ერთი შენიშვნა ბაგრატიონთა გვარეულობის შესახებ. ბაგრატიონთა ძირითადი სამფლობელო ანტიკური ხანის დასასრულსა და ადრეულ საშუალო საუკუნეებში არის სპერი — ჭოროხის ხეობაში. ჭოროხის ხეობის მკვიდრი მოსახლეობა, როგორც ცნობილია, ქართველი ხალხის ორ შტოს ვკუთვნოდა: ჭანები და იბერიელები (ქართ-მესხები). კერძოდ, საკუთრივ სპერის თემში, როგორც ეს დასტურდება პროკოპი კესარიელის ცნობებიდან, უპირატსად ჭანური მოსახლეობა იყო. და რამდენადაც სპერი ძირითადად ჭანურ თემს წარმოადგენდა, ამდენად სამართლიანია მოსაზრება აკად. ნ. მარისა, რომელიც ბაგრატიონთა სახლს ჭანური წარმოშობის გვარეულობად სთვლის.

აღვნიშნავთ ამასთან, რომ ჭანური მსოფლიოდან მომდინარეობს თვით ონომასტიკონი, საგვარეულო სახელები ბაგრატიონთა სახლისა, სახელდობრ, ის სპეციფიკური სახელები, რომლებიც მიღებული იყო ბაგრატიონთა გვარში, და რომლებიც ბოლოვდება გრამატიკული ელემენტით „ტი“: ბაგრა-ტი, სუმბა-ტი, ბივრა-ტი, აშო-ტი. აღსანიშნავია, რომ მეორე ძველ-ქართულ გვარეულობაშიაც, რომელიც ჭანეთიდან იყო წარმოშობით, სახელდობრ, ორბელიანთა გვარში (ჭან-ბაკურიან-.ორბელიანნი) — მიღებული იყო ანალოგიურ სახის საგვარეულო სახელები, დაბოლოებული იმავე გრამატიკული ვლემენტით „ტი“: ლიპარი-ტი, რა-ტი (*ჰრა-ტი).

აქ ჩვენ გვაქვს იმავე ტიპის სახელები ბოლოკიდურით „ტი“, რომელიც შერჩენილია დასავლეთ საქართველოს საგვარეულო ონომასტიკონში. ჯიბუ-ტი, ღლონ-ტი, ჟღენ-ტი, *ხუბუ-ტი (აქედან ხუბუ-ტი-ა), *მეჩხე-ტი, *ჩხე-ტი (აქედან მეჩხე-ტის-ძე, ჩხე-ტის-ძე და სხვანი.

დაბოლოება „ტი“, ჩანს, არის ჭანურ-მეგრული ექვივალენტი ქართულ საგვარეულო სახელწოდებათა დაბოლოებისა „თი“, რაც მიღებული ყოფილა საშუალო საუკუნეთა საქართველოში — კერძოდ, ჭოროხის ხეობაში (იხ. სულთა-მატიანე მიჭიბიანის ხევისა)2.

ავღნიშნავთ ამასთან, რომ დაბოლოების „ტი“||„თი“ ძველ ქართულში დიალექტურად ენაცვლება დაბოლოება „თა“: ბაგრა-ტი || ბარა-თა, ბივრა-ტი || ბივრა-თა, აშოტი || შო-თა.

1 ამ საგანზე უფრო დაწვრილებით სხვა ადგილას გვექნება საუბარი (სახაელწოდებათა იგივეობის შესახებ: ურ-ქაშდ|| ურ-ქართ|| ურ-არტ ||ჰურ-არტაანი — იხ. ჩვენი წერილი: დავით სასუნცი, - 1939 წ., გვ. XXXI – XXXII).

2 ეს ძეგლი, სულთა-მატიანე მიჭიხიანის ხევისა, რომელიც აღმოჩნდა აკადემიკოს მარი-ბროსეს არქივში (სსრკ მეცნიერებათა აკადემიის ყოფ. სააზიო მუზეუმში), დამზადებული გვაქვს გამოსაცემად. ძირითადი ტექსტი ძეგლისა XIV – XV საუკუნეებს ეკუთვნის.


პავლე ინგოროყვა, თხზულებათა კრებული, ტომი 4, გვ. 563-566, თბილისი, 1974

იხ.ვიდეო  - პავლე ინგოროყვა - დოკუმენტური ფილმი

სტრიები

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                              სტრიები

სტრია — კანის გაწელვის ადგილას გაჩენილი თეთრი ან იასამნისფერი ხაზი. ის დანაწიბურებულ ქსოვილს წარმოადგენს.

გამომწვევი მიზეზი

სტრიას იწვევს: ორსულობა, წონის სწრაფი მატება და ზოგიერთი ენდოკრინული დაავადება. გაწელვის ან ჰორმონული ცვლილებების გამო კანი თხელდება და სიმკვრივეს კარგავს. ეს მის შიგნითა შრეებში ნახეთქებს აჩენს, რომლებიც შემდეგ შემაერთებელი ქსოვილით ივსება. ჩვეულებრივ, სტრიები ჩნდება მუცელზე, ბარძაყებზე, მკერდზე, ენდოკრინული დაავადებების დროს — სახეზეც. თუ წონის მკვეთრი ცვლილების შედეგად წარმოიშვა, უმეტესად ვერტიკალურია, ხოლო თუ ჰორმონული პრობლემებით არის გამოწვეული — ჰორიზონტალური.

ახალგაჩენილ სტრიებს ვარდისფერი ან იასამნისფერი ელფერი დაჰკრავს — ასეთ ფერს ნახეთქებში განვითარებულ შემაერთებელ ქსოვილში გამავალი სისხლძარღვები აძლევს. დროთა განმავლობაში სისხლძარღვები ცარიელდება და სტრიები თეთრდება, ნაწიბურებს ემსგავსება. ნაწიბურის ქსოვილზე პიგმენტი არ არის, ამიტომ სტრიები გარუჯვის შემდეგაც თეთრი რჩება და გარუჯულ კანზე უფრო მეტად შესამჩნევია. გლუკოკორტიკოსტეროიდების (პრედნიზოლონი, ჰიდროკორტიზონი) ხანგრძლივი გამოყენებისას, ასევე იცენკო-კუშინგის სინდრომის დროს სტრიები შესაძლოა მთელ სხეულზე გაჩნდეს, სახეზეც კი. ასეთ წარმონაქმნებს უფრო მეტი ფართობი უკავია და უფრო გაწელილი და ფართოა, ვიდრე თუნდაც ორსულობისას გაჩენილი სტრიები.

მკურნალობა

სტრიების მკურნალობა რთულია და რაც შეიძლება ადრე უნდა ჩატარდეს. ძველი სტრიების მთლიანად მოშორება არ შეიძლება, მაგრამ შესაძლებელია მათი გადასწორება ქიმიური პილინგის ან ლაზერული მოხვეწის საშუალებით. ქიმიური პილინგის დროს კანზე ადებენ სპეციალურ მჟავებს და ერთგვარად ამოწვავენ ეპიდერმისის ღრმა შრეებს. სპეციალისტები სამი ტიპის მჟავებს იყენებენ: ალფა-ჰიდროქსიმჟავებს, ფენოლის მჟავას და სამქლორძმარმჟავას. პირველი კანს კი არ წვავს, არამედ გარქოვანებულ უჯრედებს ქერცლავს, ამავე დროს ხელს უწყობს კოლაგენის სინთეზს. ფენოლის მჟავა კოსმეტოლოგიაში ოქროს სტანდარტად მიიჩნევა, მაგრამ მისი გამოყენება უდიდეს რისკსაც შეიცავს. პროცედურა ძალიან მტკივნეულია (ამიტომ ნარკოზის ქვეშ ტარდება) და შესაძლოა, გართულებებიც მოჰყვეს. მაღალი ტოქსიკურობის გამო არ შეიძლება ფენოლის გამოყენება გულ-სისხლძართა სისტემის დაავადებების დროს. სამქლორძმარმჟავა უფრო რბილად მოქმედებს, მაგრამ მაინც უკიდურეს სიფრთხილეს მოითხოვს. პროცედურის შედეგი ბევრად არის დამოკიდებული სპეციალისტის კვალიფიკაციასა და გამოცდილებაზე (პროცედურები აუცილებლად ექიმმა უნდა ჩაატაროს).

სტრიების გაჩენის თავიდან აცილება ძნელია, განსაკუთრებით მაშინ, თუ არსებობს მათ მიმართ განწყობა: ჰორმონული დარღვევები, თხელი მოშვებული კანი და უკვე არსებული სტრიები წონის უმნიშვნელო მერყეობისას, — მაგრამ პროფილაქტიკა ყოველთვის უფრო უმტკივნეულო და იაფია, ვიდრე უკვე ჩამოყალიბებული პრობლემების მკურნალობა. სიფრთხილე მართებთ იმ ქალბატონებს, რომლებიც ხშირად (მით უმეტეს, მკვეთრად) იმატებენ და იკლებენ წონაში, ასევე — ორსულებს. ორსულობისას კანს სათანადოდ უნდა მოვუაროთ. სტრიების გაჩენის თავიდან ასაცილებლად კოსმეტოლოგები გვირჩევენ კოლაგენის, ელასტინისა და A, C, E ვიტამინების შემცველ კრემებს. ისინი არაჩვეულებრივად ამკვრივებს, ელასტიკურობას მატებს კანს და სტრიების გაჩენას ამცირებს (შესაძლოა, სულაც არ გაგიჩნდეთ). ურიგო შედეგი არ აქვს კანის მსუბუქ მასაჟს ზეითუნის ზეთით სტრიების შესაძლო წარმოქმნის ადგილებში (მუცელზე, ბარძაყებზე, მკერდზე). სტრიების საწინააღმდეგო საშუალება უნდა წაისვათ ყოველდღიურად, შხაპის შემდეგ, მთელ სხეულზე. ეს პანაცეა არ არის, მაგრამ საკმარისია, რომ მომავალში უფრო სერიოზული ჩარევა თავიდან ავიცილოთ.

სილამაზის სალონებისა და კლინიკების საბრძოლო არსენალში უამრავი თანამედროვე მეთოდი მოიპოვება, მაგრამ მან, ვისაც სურს, სტრიებისგან სრულიად გათავისუფლდეს, პლასტიკურ ქირურგიას უნდა მიმართოს. აბდომინოპლასტიკის დროს გაწელილ კანს მთლიანად აშორებენ, მაგრამ თუ სტრია მეტისმეტად ბევრია, მათ ვერც ამ გზით მოიცილებთ.

იხ.ვიდეო - Უმკურნალეთ სტრიებს სახლის პირობებში💯💯

ვარ 21 წლის ერთი წელია გამიჩნდ თეთრი სტრიები მკერდზე - სტრიები რატომ გაგოცნდათ, წონასი მოიმატეთ თუ ორსულობის გამო? არსებობს წონის ცვალებადობასთან (ან ორსულობასთან) დაკავშირებული თეთრი სტრიების საწინაამღდეგო კრემები, მაგ., ციკატრიქსი, პრენექეა, კონტრატუბექსი და სხ., ისინი რამდენადმე აღადგენენ დაზიანებულ კანს. ეს საშუალებები ახალწარმოშობილი სტრიების შემტხვევაში უფრო ეფექტურია, სტრიებს ებრძვის მეთერაპია, მეზოპილინგი, პოლინგი. მოკლედ სტრიებს მკურნალობენ უოპერაციოდ შესაძლებელია გაჩენიდან 1 წ-ის განმავლობნაში ვიდრე წითელია. შემდგომ მისი გაქრობა პრაქტიკულად შეუძლებელია. მხოლოდ სემცირება ხდება გირჩევთ მიმართოთ ესთეთიკურ ცენტრებს. 

დუოდენტიტი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                       დუოდენტიტი

თორმეტგოჯა ნაწლავი. განყოფილებაში ნაჩვენებია ვატერის პაპილა, ასევე საერთო ნაღვლისა და პანკრეასის სადინარები, რომლებიც უახლოვდება მას. ნახატი გრეის ანატომიიდან

დუოდენიტი (დუოდენიტი; ანატ. თორმეტგოჯა ნაწლავის თორმეტგოჯა ნაწლავი + -itis) თორმეტგოჯა ნაწლავის, ყველაზე ხშირად მხოლოდ ლორწოვანი გარსის ანთებითი დაავადებაა.

კლასიფიკაცია

არსებობს დუოდენიტი:

ცხარე;

ქრონიკული.

და ასევე:

საერთო;

შეზღუდული (ძირითადად თორმეტგოჯა ნაწლავის ბოლქვით - ბულბიტი).

მწვავე დუოდენიტი

მწვავე დუოდენიტი ჩვეულებრივ გვხვდება კუჭისა და ნაწლავების მწვავე ანთებასთან ერთად, როგორც მწვავე გასტროენტერიტი, გასტროენტეროკოლიტი. არსებობს:

კატარალური მწვავე დუოდენიტი;

ეროზიულ-წყლულოვანი მწვავე დუოდენიტი;

ფლეგმონური მწვავე დუოდენიტი.

ეტიოლოგია, პათოგენეზი

მწვავე დუოდენიტი წარმოიქმნება ორგანიზმზე შემდეგი ფაქტორების ზემოქმედების შედეგად: საკვები ტოქსიკური ინფექციები, ტოქსიკური ნივთიერებებით მოწამვლა, რომლებსაც აქვთ გამაღიზიანებელი მოქმედება საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის ლორწოვან გარსზე, ძალიან ცხარე საკვების გადაჭარბებული მიღება, როგორც წესი, დიდი რაოდენობით. ძლიერი ალკოჰოლური სასმელები, თორმეტგოჯა ნაწლავის ლორწოვანი გარსის დაზიანება უცხო სხეულებით ან სხვა ბაქტერიებით.

სიმპტომები, კურსი

მწვავე დუოდენიტს ახასიათებს ტკივილი ეპიგასტრიკულ რეგიონში, გულისრევა, ღებინება, ზოგადი სისუსტე, ტკივილი პალპაციით ეპიგასტრიკულ რეგიონში, სისუსტე და ცხელება. დიაგნოზი დასტურდება თორმეტგოჯა ნაწლავის ლორწოვან გარსში ანთებითი ცვლილებების გამოვლენით. ძალიან იშვიათი ფლეგმონური დუოდენიტის დროს პაციენტის ზოგადი მდგომარეობა მკვეთრად უარესდება, განისაზღვრება მუცლის კედლის კუნთების დაძაბულობა ეპიგასტრიკულ რეგიონში, დადებითი შჩეტკინ-ბლუმბერგის ნიშანი, ცხელება, ნეიტროფილური ლეიკოციტოზი და გაზრდილი ESR.

მწვავე კატარალური და ეროზიულ-წყლულოვანი დუოდენიტი, როგორც წესი, მთავრდება თვითშეხორცებით რამდენიმე დღეში, განმეორებითი თორმეტგოჯა ნაწლავის უკმარისობით, შესაძლებელია გადასვლა ქრონიკულ ფორმაზე. შესაძლო გართულებები: ნაწლავის სისხლდენა, ნაწლავის კედლის პერფორაცია, მწვავე პანკრეატიტის განვითარება.

მკურნალობა

მწვავე კატარალური და ეროზიულ-წყლულოვანი დუოდენიტის დროს ნაჩვენებია 1-2 დღე უზმოზე, წოლითი რეჟიმი და კუჭის ამორეცხვა. მომდევნო დღეებში - დიეტა No1, შემკვრელი და კონვერტული საშუალებები შიგნით, ტკივილისთვის - ანტისპაზმური და ანტიქოლინერგული საშუალებები. ფლეგმონოზური დუოდენიტის დროს მკურნალობა ქირურგიულია ანტიბიოტიკოთერაპიასთან ერთად.

ქრონიკული დუოდენიტი

კლასიფიკაცია

არ არსებობს ქრონიკული დუოდენიტის ზოგადად მიღებული კლასიფიკაცია. განვითარების მახასიათებლებისა და პროცესის შეღავათიანი ლოკალიზაციის გათვალისწინებით, გამოირჩევა 4 ვარიანტი:

ქრონიკული დუოდენიტი, ძირითადად ბულბიტი, აციდოპეპტიკური წარმოშობის;

ქრონიკული დუოდენიტი, ატროფიულ გასტრიტთან ან ენტერიტთან ერთად;

ქრონიკული დუოდენიტი, რომელიც განვითარდა დუოდენოსტაზის ფონზე;

ადგილობრივი დუოდენიტი (პაპილიტი, პერიპაპილარული დივერტიკულიტი).

გარდა ამისა, ენდოსკოპიური სურათის მიხედვით განასხვავებენ:

ზედაპირული ქრონიკული დუოდენიტი;

ატროფიული ქრონიკული დუოდენიტი;

ინტერსტიციული ქრონიკული დუოდენიტი;

ეროზიულ-წყლულოვანი ქრონიკული დუოდენიტი.

ეტიოლოგია, პათოგენეზი

ქრონიკული დუოდენიტის გაჩენას ხელს უწყობს არარეგულარული კვება ცხარე, გამაღიზიანებელი, ძალიან ცხელი საკვების ხშირი მოხმარებით. მეორადი ქრონიკული დუოდენიტი აღინიშნება ქრონიკული გასტრიტის, კუჭისა და თორმეტგოჯა ნაწლავის წყლულების, ქრონიკული პანკრეატიტის, გიარდიოზის, კვებითი ალერგიის, ურემიის, აუტოიმუნური დაავადებების (ცელიაკიის დაავადება, კრონის დაავადება), Helicobacter pylori-ით ერთობლივი ინფექციის და არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო საშუალებების მიღებისას. თორმეტგოჯა ნაწლავის ლორწოვან გარსზე გამაღიზიანებელი აგენტის პირდაპირი ზემოქმედების გარდა, მასზე აქტიური კუჭის წვენის პროტეოლიზური მოქმედება (ტროფიკული დარღვევებით, დისკინეზიებით) მნიშვნელოვანია ქრონიკული თორმეტგოჯა ნაწლავის პათოგენეზში.

სიმპტომები, კურსი

ქრონიკულ თორმეტგოჯა ნაწლავს ახასიათებს ტკივილი ეპიგასტრიკულ რეგიონში - მუდმივი, მოსაწყენი ან წყლულის მსგავსი, სისავსის ან დაჭიმვის შეგრძნება მუცლის ზედა ნაწილში ჭამის შემდეგ, მადის დაკარგვა, გულისრევა და ზოგჯერ ღებინება. პალპაციით ვლინდება ტკივილი ეპიგასტრიკულ რეგიონში ღრმად.

პროგნოზი ხელსაყრელია შესაბამისი მკურნალობით, მაგრამ თორმეტგოჯა ნაწლავის ეროზიულ-წყლულოვანი ფორმის დროს შეიძლება მოხდეს გართულებები - ნაწლავური სისხლდენა.

მკურნალობა

გამწვავების დროს მკურნალობა ტარდება საავადმყოფოში. დანიშნეთ დიეტა No1a, შემდეგ 1b, ანტაციდები (კუჭის წვენის შენარჩუნებული მჟავიანობით), შემკვრელი, სპაზმოლიზური, განგლიონის მაბლოკირებელი და ანტიქოლინერგული საშუალებები. რეგენერაციის პროცესების გასაუმჯობესებლად ინიშნება ვიტამინები (A, B6, B12) და ცილოვანი ჰიდროლიზატების ინტრავენური წვეთოვანი ინფუზიები.

მეორადი დუოდენიტის დროს აუცილებელია ძირითადი დაავადების მკურნალობა.

ქრონიკული თორმეტგოჯა ნაწლავის მქონე პაციენტები უნდა იმყოფებოდნენ დისპანსერული დაკვირვების ქვეშ.

დიაგნოსტიკა

კათეტერის განთავსების დიაგრამა კუჭსა და თორმეტგოჯა ნაწლავში წნევისა და წინაღობის მონიტორინგისთვის

თორმეტგოჯა ნაწლავის კლინიკური სურათი მრავალფეროვანია და არასპეციფიკური, გარდა ამისა, იზოლირებული დუოდენიტი, როგორც წესი, შერწყმულია სხვა დაავადებებთან (ქრონიკული გასტრიტი, პეპტიური წყლული, ენტერიტი, პანკრეატიტი, სანაღვლე გზების დაავადებები). ამრიგად, ქრონიკული დუოდენიტის საიმედო დიაგნოზი შესაძლებელია მხოლოდ ინსტრუმენტული კვლევის მეთოდების დახმარებით, როგორიცაა:

ფიბროგასტროდუოდენოსკოპია ბიოფსიით;

დუოდენოსკოპია;

pH-მეტრია;

იატაკის მანომეტრია;

წინაღობა.

თორმეტგოჯა ნაწლავის დიაგნოზის პარალელურად აუცილებელია თორმეტგოჯა ნაწლავთან დაკავშირებული საჭმლის მომნელებელი ორგანოების შესწავლა.

პრევენცია

რაციონალური რეგულარული კვება, ალკოჰოლის მოხმარების შემცირება, სხვა დაავადებების დროული მკურნალობა, რომელთა წინააღმდეგაც ხდება მეორადი თორმეტგოჯა ნაწლავი.

იხ.ვიდეო - Duodenitis treatment depends on the cause, docs say -An inflammation of the small intestine known as duodenitis can be difficult to treat, but it is possible if you find the cause, doctors said.

 

დუოდენტიტის დროს - 2ს/კ კრაზანას დაასხით 1 ჩ/ჭ მდუღარე წყალი დაახურეთ თავზე და 0,5 სთ მოათავავსეთ წყლის ორთქლზე გადმოვდგათ და 15წთ-ის შემდეგ გაწურეთ მიიღეთ 1/3 ჩ/ჭ ნაყენი დღეში 3-ჯერ წამამდე 0,5 სთ ადრე.

რადიკულიტი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                              რადიკულიტი

(რადიკულოპათია) არის სინდრომი, რომელიც გამოწვეულია ზურგის ნერვების ფესვების დაზიანებით. რადიკულიტის ყველაზე ტიპიური გამოვლინებებია ტკივილი დაზარალებული ნერვული ფესვებისა და მათგან წარმოქმნილი ნერვების გასწვრივ, მგრძნობელობის დაქვეითება და ზოგჯერ მოძრაობის დარღვევები. ჩვეულებრივ დაავადება მწვავედ ვითარდება, მაგრამ ხშირ შემთხვევაში ქრონიკული ხდება პერიოდული გამწვავებით. ნერვული ბოჭკოების დაზიანების ადგილმდებარეობის მიხედვით განასხვავებენ რადიკულიტის სხვადასხვა ფორმებს. ყველაზე გავრცელებულია ლუმბოსაკრალური რადიკულიტი, რომლის დროსაც ტკივილი იგრძნობა ლუმბოსაკრალურ მიდამოში, დუნდულოში, რომელიც გამოსხივდება ბარძაყის, ქვედა ფეხისა და ფეხის არეში. ტკივილი მოძრაობასთან ერთად ძლიერდება, ამიტომ პაციენტი თავს არიდებს უეცარ მოძრაობებს. საწოლში, ტკივილის შესამსუბუქებლად, პაციენტი ჩვეულებრივ ფეხს იხრის.

რადიკულიტის ყველაზე გავრცელებული მიზეზია დაავადება (ხერხემლის ოსტეოქონდროზი), რომლის დროსაც მალთაშუა ხრტილოვანი დისკები კარგავენ ელასტიურობას და ხერხემლიანებს შორის მანძილი მცირდება ამის გამო, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს ნერვული ბოჭკოების შეკვრა. ზურგის ტვინი. დისკების სიმაღლის შემცირების საპასუხოდ, ხერხემლიანებზე იწყებენ ფორმირებას მარგინალური ოსტეოფიტები, რომლებიც კიდეების დახურვით, შემდგომში ამაგრებენ ხერხემლიანებს ერთ კონკრეტულ მდგომარეობაში. ფიზიკური აქტივობის დროს წარმოქმნილმა გამონაყარმა შეიძლება ზეწოლა მოახდინოს ნერვულ ფესვებზე და გამოიწვიოს ტკივილი. მსგავსი კლინიკური სურათი შეიძლება გამოიწვიოს უეცარმა მოძრაობამ (სხეულის, თავის მოხვევა), ზურგის კუნთების სპაზმი ტრავმის დროს, სხეულის ჰიპოთერმია, მოწამვლა. არ გულისხმობს სიმძიმის აწევას.

ლუმბოსაკრალური რადიკულიტი საკრალური უბნის ფესვების დაზიანებით, საიდანაც წარმოიქმნება საჯდომის ნერვი, ეწოდება რადიკულიტი. რადიკულიტის დროს ტკივილი ვრცელდება საჯდომის ნერვის გასწვრივ (დუნდულოში, ბარძაყისა და ქვედა ფეხის უკანა ზედაპირზე, ქუსლში); თან ახლავს ფეხის სიცივის შეგრძნება, კანის დაბუჟება და „მცოცავი ბატი“.

ცერვიკობრაქიალური რადიკულიტის დროს ტკივილი აღინიშნება თავის უკანა ნაწილში, მხრის, მხრის პირში და ძლიერდება თავის მობრუნებისას, ხელის მოძრაობისას ან ხველების დროს. მძიმე შემთხვევებში ხელის კანზე იგრძნობა დაბუჟება, წვა და ჩხვლეტა; მგრძნობელობა დაქვეითებულია. გულმკერდის რადიკულიტი საკმაოდ იშვიათია და ვლინდება ტკივილებით ნეკნთაშუა სივრცეებში, გამწვავებული მოძრაობით.

მკურნალობას ატარებს ექიმი; ის მიზნად ისახავს ძირითადად რადიკულიტის გამომწვევი მიზეზების აღმოფხვრას. ტკივილგამაყუჩებლებთან ერთად ფართოდ გამოიყენება ფიზიოთერაპიული პროცედურები, თერაპიული ვარჯიშები და ხერხემლის წევა. ხერხემლის წევა არის სპეციალური თერაპიული ტექნიკა, რომელიც ზრდის ხერხემლიანებს შორის მანძილს, რაც საშუალებას აძლევს შეკუმშული ნერვული დაბოლოებების განთავისუფლებას. თითქმის მაშინვე ადამიანი გრძნობს ზურგის ტკივილის შემცირებას. თერმული პროცედურებისა და ტკივილგამაყუჩებლების დამოუკიდებელი გამოყენება მიუღებელია, ვინაიდან წელის ტკივილი შეიძლება გამოწვეული იყოს არა მხოლოდ რადიკულიტით, არამედ სხვა დაავადებებითაც, რომლებზეც სითბოს გამოყენება უკუნაჩვენებია. ტრადიციული მედიცინის გამოყენებისას, ეს უნდა იქნას გათვალისწინებული. დაავადება ძნელად განკურნებადია და ყველაზე ხშირად ადამიანს უწევს მასთან ადაპტაცია. რადიკულიტის გამწვავებისას რეკომენდებულია წოლითი რეჟიმი.

ამ პერიოდში საშინაო საშუალებები უნდა იქნას გამოყენებული სამკურნალო მცენარეებთან, რომლებსაც ძირითადად აქვთ ტკივილგამაყუჩებელი ეფექტი. რადიკულიტის დროს გამოყენებული თერაპიული საშუალებების მნიშვნელოვანი ნაწილი წარმოდგენილია მალამოებითა და წვივით. აქედან გამომდინარე, მნიშვნელოვანია, რომ შეძლოთ ამ მკურნალობის პროცედურის სწორად შესრულება. გახეხვის შემსრულებლის ხელები თბილი უნდა იყოს. დაასხით ან მოათავსეთ რუბლი ან მალამო ერთ ხელზე. დაიწყეთ მტკივნეული ადგილის ნაზად დარტყმა ზევით 10-20 წუთის განმავლობაში, ძლიერი ტკივილის დროს - 5 წუთი. დარწმუნდით, რომ ხელზე გახეხილი მასა გაქვთ, რათა მტკივნეულ ადგილებს მშრალი ხელით არ შეეხოთ. თუ ხელზე მალამო არ არის, მიიღეთ ახალი ნაწილი. პროცედურის შემდეგ მტკივნეული ადგილი თბილად უნდა შეიფუთოთ და ეცადოთ არ გაცივდეთ. დისკოგენური რადიკულოპათიის დროს, რომელსაც თან ახლავს მძიმე პარეზი, ხანგრძლივი (სამიდან ოთხ თვეზე მეტი) კონსერვატიული მკურნალობის ეფექტის ნაკლებობა და დიდი დისკის თიაქრის არსებობა, ნაჩვენებია ქირურგიული მკურნალობა.

იხ.ვიდეო - რადიკულიტი - დაავადება თუ სიმპტომი? სრული ვიდეოვერსია, 16 ნოემბერი, 2016

რადიკულიტის დროს - ფურაცელინის 1/4 აბი გახსენით 50მლ წყალში წამოადუღეთ, დაამატეთ 1ს/კ თაფლიმდოგვის საფენი ჩადეტ ამ ხსნარში და დაიდეთ მტკივნეულ ადგილას 5-6 წთ შედმეგ მოიხსენით. კანი არ გაიწმინდოთშემოიხვიეთ პოლიეთილენის ნაჭერი, შალი და მთელი ღამე დატოვბეთ დილით მოიხსენით.

ნერვალგია

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                              ნერვალგია

ნევრალგია (ძველი ბერძნულიდან νεῦρον - "ვენა, ნერვი" + ἄλγος - "ტკივილი") არის პერიფერიული ნერვების დაზიანება, რომელიც ხასიათდება ტკივილის შეტევებით ნერვის ინერვაციის ზონაში. ნევრიტისგან განსხვავებით, ნევრალგიის დროს არ არის მოტორული დარღვევები ან მგრძნობელობის დაკარგვა და არ არის დაზიანებული ნერვის სტრუქტურული ცვლილებები. ნევრალგია ვითარდება ძირითადად ვიწრო არხებსა და ღიობებში გამავალ ნერვებში.

ზოგადი ინფორმაცია

ეგრეთ წოდებული პირველადი ან არსებითი ნევრალგიის დროს კლინიკური გამოკვლევა არ ავლენს სხვა დაავადებებს; მეორადი, ან სიმპტომური, ნევრალგიით, ანთებითი, სიმსივნური და სხვა პროცესებით გამოვლენილია, რომლებიც უარყოფითად მოქმედებს ნერვზე.

ნევრალგია შეიძლება მოხდეს სხეულის ნებისმიერ ნაწილში: თავიდან ფეხებამდე. უმეტეს შემთხვევაში ნევრალგია ჩნდება სხვადასხვა დაზიანებების, ინფექციების ან გაციების მძიმე ფორმების შედეგად. ნევრალგიის გამოჩენის კიდევ ერთი კარგი მიზეზია ჰიპოთერმია. გახანგრძლივებული კურსის შემთხვევაში ნევრალგია გადადის ნევრიტულ სტადიაში, ანუ ჩნდება ნერვში გამოხატული სტრუქტურული ცვლილებები და მგრძნობელობის დაკარგვა.

ნევრალგიის სახეები

ნევრალგიის ყველაზე გავრცელებული ტიპია ტრიგემინალური ნერვის დაზიანება, ნაკლებად ხშირია დიდი ან მცირე კეფის ნევრალგია, გლოსოფარინგალური ნერვები და ა.შ.

ტრიგემინალური ნევრალგია არის ნევრალგიის სახეობა, რომელიც ხდება სახის ტრავმის, სინუსების ანთების, დაავადებული კბილების ან მალოკლუზიის შედეგად. ტკივილის შეტევა ამ ტიპის ნევრალგიით შეიძლება მოხდეს ნებისმიერ მომენტში. ტკივილი შეიძლება გამოჩნდეს ცხელი ან ცივი საკვების, ძლიერი ხმაურის, კაშკაშა სინათლის ან კბილების გახეხვის გამო. თუ პაციენტი ეხება ცხვირის წვერს, ღრძილს ან ზედა ტუჩს, ამან ასევე შეიძლება გამოიწვიოს ტკივილის შეტევა. სახის კანის ქავილი და ბუსუსების შეგრძნება შეტევის დაწყების სიგნალია. შემდეგ ჩნდება მკვეთრი ტკივილი, რომელიც გრძელდება რამდენიმე წუთის განმავლობაში. ტრიგემინალური ნევრალგიის შეტევის დროს პაციენტს ტკივილისგან პირის გაღებაც კი არ შეუძლია.

ნეკნთაშუა ნევრალგიით, პაციენტი განიცდის ძლიერ ტკივილს ნეკნებში. ეს ტკივილი ძლიერდება ხველების ან ცემინებისას. ყველაზე ხშირად, ამ ტიპის ნევრალგია ვლინდება გულმკერდის ხერხემლის ოსტეოქონდროზით.

ბარძაყის გარეთა კანის ნერვის ნევრალგიას თან ახლავს ტკივილი ბარძაყის გარეთა არეში. ასეთი დაავადების დროს პაციენტი გრძნობს წვის შეგრძნებას და დაბუჟებას. შეტევა ძლიერდება პაციენტის ნებისმიერი მოძრაობით.

პტერიგოპალატინის განგლიონის ნევრალგია ყველაზე ხშირად ხდება მოულოდნელად, ღამით. შეტევა შეიძლება გაგრძელდეს 2-3 საათიდან ორ კვირამდე. მთელი ამ ხნის განმავლობაში პაციენტი გრძნობს ძალიან ძლიერ ტკივილს სასის, ტაძრების, თვალებისა და კისერზე. ზოგიერთ შემთხვევაში ტკივილი ხელებზეც კი ვრცელდება.

გლოსოფარინგალური ნერვის ნევრალგია. ამ ტიპის ნევრალგია ძალიან იშვიათია. შეტევის პირველი ნიშნებია ტკივილი ყელის არეში, რომელიც ვრცელდება ყურზე და ქვედა ყბაზე.

კეფის ნევრალგიის დროს პაციენტი გრძნობს ტკივილს თავის უკანა მხრიდან ტაძრებისკენ, ასევე თვალის არეში. ყველაზე ძირითადი სიმპტომია აუტანელი, მფეთქავი ტკივილი თავის არეში, რომელიც ვლინდება ხველის და თავის მოძრაობის ფონზე. შეტევის დროს მოძრაობებმა შეიძლება გამოიწვიოს პაციენტს ღებინებაც კი.

სიმპტომები

ნევრალგიის დროს ტკივილი პაროქსიზმული ხასიათისაა, რომელსაც თან ახლავს ვეგეტატიურ-სისხლძარღვთა დარღვევები (კანის სიწითლე, ლაქრიმაცია და სხვ.), ზოგჯერ კი მტკივნეული ტიკი - ადგილობრივი კუნთების კრუნჩხვები. სხვა შემთხვევაში ტკივილი ხდება უწყვეტი და ქრება მხოლოდ ტკივილგამაყუჩებლის მიღების შემდეგ.

მკურნალობა

მეორადი ნევრალგიისთვის - ძირითადი დაავადების თერაპია; პირველადი - ნოვოკაინის, B ვიტამინების ინექციები.

ტრიგემინალური ნევრალგიის სპეციფიური მკურნალობა არის ანტიკონვულსანტები. ეს უკანასკნელი ხშირად ერთადერთი ეფექტური ტკივილგამაყუჩებელია. ჩვეულებრივ გამოიყენება კარბამაზეპინის პრეპარატები. მკურნალობა გრძელდება დიდი ხნის განმავლობაში, სანამ სიმპტომები მთლიანად არ შეჩერდება.

იხ.ვიდეო - Trigeminal Neuralgia (Tic Douloureux), Animation

ნერვალგიის დროს - 1ს/კ ჟოლოს დაქუცმაცებულ ფოთელბს დაასხით 1ჩ/ჭ მდუღარე წყალი და 5 წთ ადუღეთ ნელ ცეცხლზე 30წთ გააჩერეთ , გადაწურეთ და მიიღეთ 50მლ 3-ჯერ დღეში ჭამამდე ნახევარი საათით