ნერვალგია

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                              ნერვალგია

ნევრალგია (ძველი ბერძნულიდან νεῦρον - "ვენა, ნერვი" + ἄλγος - "ტკივილი") არის პერიფერიული ნერვების დაზიანება, რომელიც ხასიათდება ტკივილის შეტევებით ნერვის ინერვაციის ზონაში. ნევრიტისგან განსხვავებით, ნევრალგიის დროს არ არის მოტორული დარღვევები ან მგრძნობელობის დაკარგვა და არ არის დაზიანებული ნერვის სტრუქტურული ცვლილებები. ნევრალგია ვითარდება ძირითადად ვიწრო არხებსა და ღიობებში გამავალ ნერვებში.

ზოგადი ინფორმაცია

ეგრეთ წოდებული პირველადი ან არსებითი ნევრალგიის დროს კლინიკური გამოკვლევა არ ავლენს სხვა დაავადებებს; მეორადი, ან სიმპტომური, ნევრალგიით, ანთებითი, სიმსივნური და სხვა პროცესებით გამოვლენილია, რომლებიც უარყოფითად მოქმედებს ნერვზე.

ნევრალგია შეიძლება მოხდეს სხეულის ნებისმიერ ნაწილში: თავიდან ფეხებამდე. უმეტეს შემთხვევაში ნევრალგია ჩნდება სხვადასხვა დაზიანებების, ინფექციების ან გაციების მძიმე ფორმების შედეგად. ნევრალგიის გამოჩენის კიდევ ერთი კარგი მიზეზია ჰიპოთერმია. გახანგრძლივებული კურსის შემთხვევაში ნევრალგია გადადის ნევრიტულ სტადიაში, ანუ ჩნდება ნერვში გამოხატული სტრუქტურული ცვლილებები და მგრძნობელობის დაკარგვა.

ნევრალგიის სახეები

ნევრალგიის ყველაზე გავრცელებული ტიპია ტრიგემინალური ნერვის დაზიანება, ნაკლებად ხშირია დიდი ან მცირე კეფის ნევრალგია, გლოსოფარინგალური ნერვები და ა.შ.

ტრიგემინალური ნევრალგია არის ნევრალგიის სახეობა, რომელიც ხდება სახის ტრავმის, სინუსების ანთების, დაავადებული კბილების ან მალოკლუზიის შედეგად. ტკივილის შეტევა ამ ტიპის ნევრალგიით შეიძლება მოხდეს ნებისმიერ მომენტში. ტკივილი შეიძლება გამოჩნდეს ცხელი ან ცივი საკვების, ძლიერი ხმაურის, კაშკაშა სინათლის ან კბილების გახეხვის გამო. თუ პაციენტი ეხება ცხვირის წვერს, ღრძილს ან ზედა ტუჩს, ამან ასევე შეიძლება გამოიწვიოს ტკივილის შეტევა. სახის კანის ქავილი და ბუსუსების შეგრძნება შეტევის დაწყების სიგნალია. შემდეგ ჩნდება მკვეთრი ტკივილი, რომელიც გრძელდება რამდენიმე წუთის განმავლობაში. ტრიგემინალური ნევრალგიის შეტევის დროს პაციენტს ტკივილისგან პირის გაღებაც კი არ შეუძლია.

ნეკნთაშუა ნევრალგიით, პაციენტი განიცდის ძლიერ ტკივილს ნეკნებში. ეს ტკივილი ძლიერდება ხველების ან ცემინებისას. ყველაზე ხშირად, ამ ტიპის ნევრალგია ვლინდება გულმკერდის ხერხემლის ოსტეოქონდროზით.

ბარძაყის გარეთა კანის ნერვის ნევრალგიას თან ახლავს ტკივილი ბარძაყის გარეთა არეში. ასეთი დაავადების დროს პაციენტი გრძნობს წვის შეგრძნებას და დაბუჟებას. შეტევა ძლიერდება პაციენტის ნებისმიერი მოძრაობით.

პტერიგოპალატინის განგლიონის ნევრალგია ყველაზე ხშირად ხდება მოულოდნელად, ღამით. შეტევა შეიძლება გაგრძელდეს 2-3 საათიდან ორ კვირამდე. მთელი ამ ხნის განმავლობაში პაციენტი გრძნობს ძალიან ძლიერ ტკივილს სასის, ტაძრების, თვალებისა და კისერზე. ზოგიერთ შემთხვევაში ტკივილი ხელებზეც კი ვრცელდება.

გლოსოფარინგალური ნერვის ნევრალგია. ამ ტიპის ნევრალგია ძალიან იშვიათია. შეტევის პირველი ნიშნებია ტკივილი ყელის არეში, რომელიც ვრცელდება ყურზე და ქვედა ყბაზე.

კეფის ნევრალგიის დროს პაციენტი გრძნობს ტკივილს თავის უკანა მხრიდან ტაძრებისკენ, ასევე თვალის არეში. ყველაზე ძირითადი სიმპტომია აუტანელი, მფეთქავი ტკივილი თავის არეში, რომელიც ვლინდება ხველის და თავის მოძრაობის ფონზე. შეტევის დროს მოძრაობებმა შეიძლება გამოიწვიოს პაციენტს ღებინებაც კი.

სიმპტომები

ნევრალგიის დროს ტკივილი პაროქსიზმული ხასიათისაა, რომელსაც თან ახლავს ვეგეტატიურ-სისხლძარღვთა დარღვევები (კანის სიწითლე, ლაქრიმაცია და სხვ.), ზოგჯერ კი მტკივნეული ტიკი - ადგილობრივი კუნთების კრუნჩხვები. სხვა შემთხვევაში ტკივილი ხდება უწყვეტი და ქრება მხოლოდ ტკივილგამაყუჩებლის მიღების შემდეგ.

მკურნალობა

მეორადი ნევრალგიისთვის - ძირითადი დაავადების თერაპია; პირველადი - ნოვოკაინის, B ვიტამინების ინექციები.

ტრიგემინალური ნევრალგიის სპეციფიური მკურნალობა არის ანტიკონვულსანტები. ეს უკანასკნელი ხშირად ერთადერთი ეფექტური ტკივილგამაყუჩებელია. ჩვეულებრივ გამოიყენება კარბამაზეპინის პრეპარატები. მკურნალობა გრძელდება დიდი ხნის განმავლობაში, სანამ სიმპტომები მთლიანად არ შეჩერდება.

იხ.ვიდეო - Trigeminal Neuralgia (Tic Douloureux), Animation

ნერვალგიის დროს - 1ს/კ ჟოლოს დაქუცმაცებულ ფოთელბს დაასხით 1ჩ/ჭ მდუღარე წყალი და 5 წთ ადუღეთ ნელ ცეცხლზე 30წთ გააჩერეთ , გადაწურეთ და მიიღეთ 50მლ 3-ჯერ დღეში ჭამამდე ნახევარი საათით