суббота, 7 сентября 2019 г.

რეზინის ტყვია

                        რეზინის ტყვია
                           
               9-მმ რეზინის ტყვია და 9-მმ ტრამვატული იარაღის პატრონი რეზინის ტყვიით
ტყვია დამზადებული რეზინისგან და მისი დანიშნულება არის დროებით მწყობრიდან გამოყვანა ადამიანის სასიკვდილო ჭრილობის მიყენების გარეშე. რეზინის 
ტყვიის პატრონები გამოიყენება როგორ პოლიციელების ასევე სამოქალაქო პირების მხრიდან.
სხვადასვხვა ტყვიაარსებობს  და  კალიბრისა. ისტორიაში მისი გამოყენება 1968წ-ს რეზინის ტყვია გამოიყენება ინგლისის ჯარის მიერ და პოლიციის ჩრდ. რლანდიაში. საერთო რაოდენობიტ ინგლისის ჯამრმა და პოლიციამ გამოიყენა 55 834 პატრონი რეზინის ტყვია1970 და 1975წწ.
პატრონი რეზინის ტყვიის ასევე აქვს აშშ-ს სახედრო შეიაღარებას. რ-საც იყენებს დრეისთვისაც. ასე მაგ., 2011წ-ს რეზინის ტყვიები გამოყენებული იყო დენვერში დემონსტრაციის დარბევისას.
იხ. ვიდეო
სხვადასხვა ქვეყნებში იყო სხვა დასხვა პატრონები დამზადებული. ისრაელის პოლიცია ფართოდ იყენებს მეტალის გულიან ტყვიებს დემონსტრაციების დაშლისას და მარისუური ქციების პროტესტის პლაესტინელების მოსახლეობის. ასე მაგ. 1997წ-ს შედეგად ტყვიის მოხვედრისას დაიღუპნენ ორი პალესტინელი. ხოლო 2000წ-ს კი დაიღუპა სამი და დაშავდა 152 პალესტიენლი.
პატრონები რეზინის ტყვიების ასევე აქვს ესპანეთის პოლიციას.შედაგად მათი გამოყენებისას დაიღუპნენ და დაშავდენენ. რის შედეგადაც ამ მიზეზით სექტებერში 2010წ-ს შიაქმნა აჯრზალვის ასოციაცია რეზინის ტყვიების (La asociación Stop Bales de Goma), მაგრამ ტყვიების გამოყენება დრემდე გამოიყენება. 2012წ-ს ივლისშიპოლიციამ გამოიყენა რეზინის ტყვიები დაშლისთვის შახტარის ფეხბურთელების გულშემატკივარის წინაამრდეგ.
                                                        პლასტიკური ტყვია
  
37-მმ ინგლისური პლასტიკურიტყვია და გილზა 37-მმ პატრონი
(plastic bullet) - ასევე იყენებენ ტყვიებს, დაზადებული მყარი პლასმსასიგან. გამოიყენება მიტინგების დასაშლელად და არეულობის დასახშობად, არასასიკვდილო ჭრილობების გარეშე. ახლო მანძილიდან წარმოადგენს ხიფათს სიცოცხლისათვის.  
თოფის ვაზნა პლასტმასის ტყვიები შევიდა შეიარაღებაში პოლიციის რიგირ ქვეყნებიში 1970წ-ში.  გამოცდისას შესადარებლად შედეგად რეზინის ტყვიების აჩვენა, რომ საერთო მონაცემებით პლასტმასის ტყვიები 4,5-ჯერ მეტი ეფექტურია ვიდრე რეზინის ტყვიები იგივე კალიბრის და კონსტრუქციის - ის წარმოადგესნ უფრო ზუსტს სროლისას 20მ დისტანციისას და უფრო მეტად ისხლიტავს.
დიდი ბრიტანეთმა გამოიყენა პლასტამასის ტყვიები ჩრდ. ირალიდიაში 1973-დან 1981 წწ გამოყეენბული იყო 42-ათასზე მეტი პატრონი შედეგად გარდაიცვალა 14 ადამიანი (მათ შორის ცხრა ბავშვი). პირველი 10 წ-ში პლასტასის ტყვიების გამოყენებისას ჩრდ. ირლადიაში პოლიციელების მხრიდან დაიღუპა 15 ადამიანი, რადენიმე ასეულმა მიიღო დაზიანებები და ტრამვები სხვადასხვა ხარისხის მათ შორის მძიმედ დაღუპელბს შორისაა:
10წ-ის სტეფან გედისი
12წ-ის ქეროლ ენნ კელლი
1წ-ის ჯიული ლივისტონი
1982წ-ს  ბელფასტის ექიმებმა მიმართეს ევროპარლამენტს თხოვნით აიკრძალოს გამოყენება პლასტასის ტყვიები, ვიანიდან რეზინის ტყვიებისგან განსახვავებით ისინი წარმოადგენს უფრო საშიშროებას თავში მოხედრის შემდეგ. მიუხეავად ამისა დღემდე იყენებს.
1997წ-ს ბრიტანეთის პოლიციამ ბელფასტში არეულობის ჩასახშობად გამოყენებული იყო 1500 პატრონი პლასტასის ტყვიები.
2001წ-ს ბრიტანეთის პოლიციამ მიიღო უფლება გამოიყენოს მთელ ტერიტორიაზე ინგლისიას და უელსის პლასტამსის ტყვიების. 
ისრეალის პოლიცია ფართოდ იეყენბს ორტსესტის ჩასახშობად პალესტინელების წინაამღდეგ 1989წ-ის 29იანვარს დაიღუპა პლასტასის ტყვიებისგან 47 პალესტიენლი,მათ შორის 33 დასავლეთ სანაპიროზე იორდანას მდინარეზე და 14 - ღაზას სექტორში), მნიშვნელოვანი რაოდენობამ მიიღო ჭრილობები და ტრამვები მათ შორის არიან დაღუპულები
5 წ-ის ბიჭი Biya Fayez
                                 6 წ-ის პლაესტინელი გოგონა Hana Abu Ghazala
                                                   12 წ-ის გოგონა Hanadi Abu Sultan





                                ცარ-ბომბა

                                                      
ვინ თუ არა პირველ რიგში რუსეთმა იცის თუ რას წარმოადგენს ბირთვული ომი და იარაღი ხოლო იმის დასამტკიცებლად სსრკ-ში გამოიცადა ყველაზე დიდი და ყველაზე ძლიერი ბირთვული იარაღი, რომელიც ოდესმე გამოყენებულა. რათქმა უნდა ფანატიზმი თუ სიცოცხლის სიყვარული ისეთი ფრიქოტიპაჟისტვის როგორიც რუსეთის პრეზიდენტია ეს ერთი საკითხია, თუმცა არც მარტოა ის და მისი  გერემოცვას დიდი გავლენა აქვს მასზე.ცარ-ბომბა, მეტსახელად AN602 H-bomb, თავდაპირველად 1961 წლის 30 ოქტომბერს გამოსცადა საბჭოთა კავშირმა. მას ასევე ბომბების მამასაც უწოდებენ. მისი აფეთქება 56 000 000 ტონა სიმძლავრის იყო. საბჭოთა კავშირის ტექნიკოსებს სურდათ, რომ მისი სიმძლავრე 100 000 000 ტონა ყოფილიყო, თუმცა პრობლემების გამო მათ ეს ვერ შეძლეს და მისი სიმძლავრე 56 000 000 ტონამდე შეამცირეს.
                                                  
ბირთვული ბომბის გამოსაცდელი არეალი იყო „ნოვაია ზემლია“-ს ტერიტორია. აფეთქება არ ყოფილა დიდი სიმძლავრის, რადგან ბომბი მიწიდან 13კმ.-ზე აფეთქდა. ბომბი ჩამოაგდო საბჭოთა კავშირის ვერტმფრენმა სახელწოდებით ტუპოლევ TU-95. ეს იყო ერთადერთი თვითმფრინავი, რომელსაც შეეძლო ამ ბომბის ტრანსპორტირება. როდესაც ბომბი აფეთქდა ვერტმფრენი უზარმაზარი აფეთქების ტალღიდან ერთი კილომეტრით დაბლა დაეცა. მას განვიხილოთ რას წარმოადგენდა ეს ბომბი პირველი მიზანი რა იყო. 1950წ-ს აშს-ს ჰქონდა საგრძნობი უპირატესობა სსრკს-თან შედარებით ბირთვული იარაღში (სხვათაშორის ეხლაც აქვს უპირატესობა არამარტო ბირთვული არამედ სამხედრო ტეხნიკისა და ტეხნოლოგიის) თუმცა ამ დროისათვის თერმობირთვული ბომბი შექმნილი ჰქონდა სსრკ-ს. ასევე არ ჰქონდათ ეფექტური საშუალება აშშ-ს ტერიტორიამდე მიტანის ანუ რეალური საშუალება აშშ-ს-გან ბირთვული დრტყმის შემთხვევაში არ ჰქონდათ.
ამავე დროს პროპაგანდისული (ეხლაც იგივე პროპაგანდაა და ძალინ გავს დღევადენი რუსეთი მაშინდელ სსრკ-ს) საპასუხოდ ბირთვული შანტაჟისა -შეიქმნა ცარ ბომბა შედგენაში მისი კონცეფციას შეკავებისა გ.მ. მელინკოვისა და ნ.ს. ხრუშოვის რ-იც დაიყვანენა ბირთვული ბლეფამდე, რომ შექმნილიყო  ბირთვული ბალასნი.
იხ. ვიდეო

ამვე დროს  1960წ-ის 23 ივნისს სსრკს მინისტრთა საბჭოს დადგენილება შექმნისა ზემძიმე ბალისტიკური რაკეტის  Н-1 (იდექსი  ГРАУ — 11А52) (სხვათაშორის ამ რაკეტის ისტორიაა საინტერესო ისტორიაა ). იყო ტორპეტოების შექმნის  Т-15 რ-იც არ იყო წარმატებული და ახვა. ასეთი იარაღისთვის გამოცდებს მოითხოვდა არც არ იყო მარტივივი. შემდეგში იყო პროექტი 202  РДС-37 (სახაროვი, ზელდოვიჩი და დოვიდენკო) ალბათ გეცნოთ ხომ გვარი სახაროვი ნობელის პრემიაც და საქართველოსთან მიმართებაში მისი მეუღლეც (საქართველო მცირე იმპერიააო) ამ ისტორიაზე შიეძლება ცაკლე სტატიის დაწერა. ეხლა კი გავაგრძელოთ შაემდეგში იყო 1960წ-ს  ВНИИЭФ) . შემდეგში შემუშავება თვითმფრინავ-გადამტანი Ту-95 და მისი მოდიფიცირებული ვარიანტები.
გამოცდები 50-მეგატონი ბომბის განაცხადა ხრუშოვმა 21 კპსს სხდომაზე. ხოლო 1961 წ-ს გამოაქვეყნა ნიუორკ ტაიმსმა.
გამოცდა კი მოხდა 1961წ-ის 30 ოქტომბერს დედამიწისზედაპირზიდან 4000მ თვითმფრინავ ლაბორატორია აფეთქების დროს იმყოფებოდა 53,5კმ ხოლო  თვითფრინავ მატარებელი 39 კმ დარტყიმითი ტალღა დაეწია 115 კმ დაშორებაზე თვითფრინავს ზემოქმედება იგძნობოდა ვიბრაციის სახით. 
იხ. ვიდეო
შედეგები  გამოცდას  დიდი მნიშვნელობ აიქონია პოლიტიკური მნშივნელობით. სსრკ-მ დემონსტრაცია მოახდინა თავისი თავისი ბირთვული არსენალის სიმძლავრის (მაგ.. დროსითვის აშშ-მ 15 მგტ თერმობირთვული მუხტის გამოცდა ჰქონდა) საბოლოოდ მოსკოვში იქნა ხელმოწერილი  ბირთვული გამოცდები აკრძალვის შესახებ ატმოსფეროში, კოსმოსურ სივრცეში და წყლის ქვეშ.
სამეცნ
სამეცნიერო თვალსაზრისით  ექსპერიმენტულად იქნა შემოწმებული გათვლები და კონსტრუქციერებული  თერმობირთვული ( მოკლედ ავხსნი რა განსხვებაა თერმობირთვული და ბირთვული აფეთქებისგან ბირთვული არის ჯაჭვური რეაქცია ანუ ატომის ბირთვის გახელეჩისას  ხოლო თერმობირთვული ისე როგორც ჩვენი მზე ბირთვული სინთეზით ანუ უფრო მაღალი ტემპერეტურის მეშვეობით სიძლიერით  ანუ ენერგიის გამოყოიფა ძლიერია მაგრამ განსხავებულია. ანუ იმდენად მაღალი ტემპერატურა წარმოაიქმნება რომ ატომის ბირთვების გაყოფა  ხდება და წამოიქნება  პლაზმის სახით). 
АН602 ანუ ცარ ბობმა არ ყოფილა იარაღი არასოდეს ის მხოლოდ ერთხელ იქნა გამოყენებული და ერთჯერეადად შექმნილი ის მხოლოდ ფსიქოლოგიური ზეწოლას წარმოადგენდა ამიერეკისთვითვის.
 რაც შეეხება რაკეტა მატარებლებს დღევანდელი კოსმური რუსული ,,პროტონი'' რ-საც კოსმოსში გაყვას როგორც პილოტირებული ასევე არაპილოტირებული ტვირთები წარმოაგდენს რეალიზებურ პროგრამას ასევე იყო მთავრის პროგრამაც რ-იც ვერ განხორციელდა კატასტროფების გამო. უნდა აიღინიშნოს, რომ დღეისთვის მასზე უფრო მძლავრი მუხტის ბომბებია შექმნილი ერთგარი მისტიფიკაციაც იყო იმ დროსათვის.

четверг, 5 сентября 2019 г.

ბერძენ-სპარსელთა ომები

                     ბერძენ-სპარსელთა ომები

                                          Map Greco-Persian Wars-ru.svg
                                                              რუქა სპარსულ-ბერძნული ომების
 ომების სერია საბერძნეთის ქალაქ-სახელმწიფოებსა და აქემენელ  სპარსეთის იმპერიას შორის. ომი დაიწყო ძვ. წ. 500 წელს და 51 წლის შემდეგ ძვ. წ. 449 წელს დასრულდა ბერძნების თავდაცვითი წარმატებით. მიზეზი სპარსეთის ექსპანსია არმოსავლეტ ხლეთაშუაზღვაში. დიდი კოროსიდან მოყოლებული იხ. ლიკზე  როცა სპარსეთის იმპერია შექმნა თანდათან სპარსეთი უზარმარ იპერიად გაადიქცა. ამ დროსთავსი სარსეთის იმერია უზარმარი ტერიტორიაზე იყო გადაჭიმული  და ძლიერი ჰეგემონიით სარგებლობდა. მთავარი ეტეპები ომებსს ისტორიოგრაფები უოფენ ორ ნაწილად პირველი - 492 - 490 ეე ჩვ. წ.აღ. მეორე - 480-479 ჩვ. წ აღ. დაიწყო იონიელების აჯანყებით, თუმცა ის მალევე ძვ. წ. 493 წელს სპარსელებმა ჩაახშეს. ამას მოჰყვა დარიოს I-ის შეჭრა ბალკანეთის ნახევარკუნძულზე, რომელიც მარათონის ველზე ათენელების მიერ მოპოვებული გადამწყვეტი გამარჯვებით დაგვირგვინდა. შემდეგ საბერძნეთში შეიჭრა სპარსული არმია მისი შვილის, ქსერქსე I-ის მეთაურობით.
იხ.ვიდეო


 სწორედ ამ პერიოდს უკავშირდება ლეგენდარული თერმოპილეს ბრძოლა ქსერქსესა და სპარტის მეფე ლეონიდასს შორის, რომელიც ოკუპანტების გამარჯვებით დამთავრდა. კამპანიის ბედი სალამინის საზღვაო ბრძოლაში ათენელებისა და სპარტელების კოალიციის გამარჯვებამ გადაწყვიტა. გამარჯვების შემდეგ ძვ. წ. 479-478 წლებში ბერძნებმა კონტრშეტევა წამოიწყეს და სპარსელების მიერ დაპყრობილი ტერიტორიები გაათავისუფლეს. შემდეგ კი ძვ. წ. 477-449 წლებში მიმდინარე ათენელების პირველი საზღვაო ალიანსის მიერ წარმოებული ომის შედეგად მოწინააღმდეგეს თრაკია და მცირე აზიაც გამოსტაცეს. ისორიკოსები ინფორმაციას ომ ამების შესახებ მხოლოდ ბერძნული წყაროებით. ჰეორედე ჰარნიკალასელი მშობლიური ქალაქიდან განდევნის შემდეგ  Vს შუახანებში ჩვ.წ აღ. გაიარა მტელი ხმელთაშუა ზღვა სკვიტების სახელწიფოდან ეგვიპტემდე, აგროვებდა იფორამციებს ბერძნულ-სპარსული ომებზე რ-იც არწერა თავისი წიგნში. (ცნობილი სახელწოდებით როგორც ისტორია)  ციცერონმა მას უწოდა ისტორიის მამა. შემდეგი ისტორიკოსა თუკიდიდე.  ომების შედეგად სპარსელების მრავალ ცდას აეღო ბალკანეთი, წერტილი დაესვა. ბერძნული ცივილიზაციის კულტურულმა განვითარებამ პიკს მიაღწია, თუმცა მალევე ამ პერიოდში დაწინაურებულ ათენსა და სპარტას შორის დაიწყო ომი, რომელიც პელოპონესის ომის სახელითაა ცნობილი.
 იხ.ვიდეო

                                    რეკლამა

იხ. ბმულზე  .  .  .   ⤵⤵⤵

среда, 4 сентября 2019 г.

                              99942 აპოფისი

                                                2004MN4 Sormano.gif
                                                     ყველაზე საშიში ასტეროდი  

 (лат. Apophis) — ასტეოროიდი არმოაჩინა როი  ტაკერმა რომელიც დედამიწას უახლოვდება, აღმოჩენილია 2004 წელს არიზონის კიტ-პიკის ასტრონომიულ ობსერვატორიაში, საკუთარი სახელი მიიღო 2005 წლის 19 ივლისს. დასახელებულია ძველეგვიპტურ მითოლოგიის ღმერთის აპოპის სასახელოდ (ძველბერძნულში - აპოფიზი) — უზარმაზარი გველი, რომელიც მიწისქვეშეთში ცხოვრობს და მზის განადგურებას ცდილობს. ჯე პრიოდე სიტყვითასტეოროიდებზე ესენი მცირე ზომის პლანეტები არიან და ადვილად შესაძლებელია ტრაეტორია შეიცვალონ ათქმა უნდა თეორიულად თუ დავუშვებთ რომ შეეჯახოს დედამიწას ალაბატ ნანხი გექნებატ ბრუს ვილის მონაწილეობით კინო არმაგედონი. ამ სახელის მინიჭება შემთხვევითი არ არის, რადგან ტრადიციულად მცირე სხეულების სახელებს იღებენ ბერძნული, რომაული და ეგვიპტური მითოლოგიიდან. ვარაუდობენ, რომ 2029 წელს დედამიწასთან მოახლოებისას აპოფიზი შეიცვლის თავის ორბიტას. ობიექტი განეკუთვნება ატონთა ჯგუფს. 
                                       
                     რაიონი ასტეროიდების ჯგუფი ატონის გამოყოფილია მწვანე ფერით
 NASA-ს მონაცემებით 13 აპრილს დედამიწის ორბიტას უახლოვდება. 2029 წელს გაივლის მინიმალურ მანძილზე, რომელიც 37 500 კმ (სხვა მონაცემებით: 36 830 კმ) შეადგენს. რადარული დაკვირვების შემდეგ 2029 წელს შეჯახება გამოირიცხა. მაგრამ პირველადი მონაცემების სიზუსტის ნაკლებობის გამო 2036 წელს და შემდგომ წლებში შეჯახების ალბათობა მაღალია. სხვადასხვა მეცნიერები შეტაკების მათემატიკურ ალბათობას აფასებენ, როგორც 2,2−5 და 2,5−5. ხოლო 2036 წლის შემდგომ ალბათობა. 
 უფრო დაბალია. თანახმად მეცნირების ვარაუდის, ტრაექტორიის დასაზუსტებლად, შეამდგენლობისა და მასის გასანსაზრვრად საჭიროა ავტომატური პლანეტატაშორისო სადგური (აპს) გაშვებაკვლევებისთვის.  იხ.ვიდეო


ასტრონომია

                             ასტრონომია

                            
გარეაგალაქტიკური ასტრონომია გრავიტაციული ლინზებირება ჩანსა რადენიმე ციფერი პეტლიესებყრი ობიეტები, რ-იც წარმოადგენს მრავალჯერადი გამოსახულებას ერთი გალაქტიკა გამრავლებული გრავიტაციული ლინზებირების ეფექტის გამო გროვის ყვითელი გალაქტიკები ცენტრთან ახლოს ამრუდბეს სინათლის სხივებს. ლინზა შექმნილია გრავიტაციული ველით გროვაში, რ-იც ამრუდებს სინათლის სხივებს. რაც იწვევს გადიდებას და გარუდებას გამოსახულებას უფრო დაშორებული ობიექტების.
(ბერძ. αστρονομίαάστρον „ასტრონ“ — მნათობი და νόμος „ნომოს“ — კანონი) — საბუნებისმეტყველო მეცნიერების დარგია, რომელიც შეისწავლის ცის მნათობებს: მზესმთვარეს, ცთომილებსა და მათ თანამგზავრებს, კომეტებს და მათ მეტეორულ სხეულებს, ვარსკვლავებსანისლეულებს, ვარსკვლავთა სისტემებს და ნივთიერებას, რომელიც ავსებს ვარსკვლავთშორის სივრცეებს და ცის სხვა ობიექტებს, მათს მდებარეობასა და მოძრაობას კოსმოსურ სივრცეში, ფორმასა და აგებულებას, ფიზიკურ თვისებებსა და ქიმიურ შემადგენლობას, მათს წარმოშობასა და განვითარებას. ასტრონომია შეისწავლის დედამიწასაც, როგორც ერთიან მთლიან ციურ სხეულს, წარმოშობით, აგებულებითა და მოძრაობით ცის სხვა სხეულებთან დაკავშირებულს. იგი იკვლევს იმ ზემოქმედებებს, რომლებსაც ცის სხეულები (უფრო მეტად, მზე) დედამიწაზე და მის ატმოსფეროში მიმდინარე პროცესებზე ახდენენ.
იხ. ვიდეო
ისტორია ასტრონომიის. იხ. ცალკე ასვე ასტრომეტრია იხ. ცალკე.
სტრუქტურა სტრონომიის როგორც მეციერების დისწიპლინის
თანამედროვე ასტრომია იყოფა მთელი რიგითი განყოფილებებით, რ-იც მჭიდროდ დაკავშირებულები არიან ერთმანეთში.
ასტრომეტრია - იკვლევს ხილული მნათობების  მდგომარეობას და მოძრაობას. ადრე ასტრომეტრიის როლი იყო ასევე უზუსტესად განსაზღვრა გეოგრაფიული კოორდინატების და დროის ციური სხეულების დახმარებით ეხლა სხვა მეთოდებით ხდება.
ფუნდამეტური ასტრომეტრიის ამოცანა არის ციური სხეულების დაკვირვება, შედგენა კატალოგის ვარსკვლავების განლაგების და გასზაღვრა რაოდენობის და განლაგების ასტრომონიული პარამეტრებით  - სიდიდით შესაძლებლობა იძლევა გაითვალისწინებული იყოს კანონზომიერება კოორდინატების კანონზომიერების,.
სფერული ასტრონომია მათემატიკური მთოდებით განსაზრვრა ხილული მდგომარეობა და მოძრაობა ციური სხეულების სხვადასხვა კორდინატული სისტემების დახმარებით, ასევე თეორია კანონზომიერი განსაზღვრა კორდინატების მნათობების.
თეორიული ასტრონომია იძლევა მეთოდებს ორბიტების გნსაზრვრისთვის ციური სხეულების მათი ხილული მდგოარებით და მეთოდი გამოთვლა ეფიმირული (ხილული მდგომარეობის)
ცის მექანიკა იკვლევს კანონს ციური სხეულების მოძრაობის ზემოქედებით მსოფლიო მიზიდულობით, განსაზღვრა მასის და ფორმის.
ასტროფიზიკა იკვლევს აგებულებას, ფიზიკურ თვისებას და ქიმიური შეადგენლობას ციური სხეულების. ის იყო პრაქტიკულ (დაკვირვებიოთ) ასტროფიზიკად და ტეორიულ ასტროფიზიკად.
ვარსკვალური ასტრონომია იკვლევს კანონზომიერებას სივრცეში განლაგებას და გასნაზღვრას მოძრაბა ვარსკვაავების, ვარსკვლავური სისტემების და ვარკვლავთშორისო მატერიის გატვალისწინებით მათი  ფიზიკური განსაკუთრებულობით.
კოსმოქიმია იკვლევს ქიმიური შედგენილობას კომოსური სხეულების, კანონებს განიხილავს და გადანაწილებას ქიმიური ელემენტების სამყაროში, პროცესები აღწერა და მიგრაცია ატომების კოსმოსური ხეულების წარმოწნის დროს. ხანდახან ყოფენ ბირთვულ კოსმოქიმიას, რ-იც იკვლევს რადიოქტირი დაშლის პრიცესებს და იზოტოპების შეადგენლობას კოსმოსურ ხეულების.
კოქმოგონია განიხილება საკითხები წარმოშობიდა და ევოლუციის დამყაროსი. 
დაფუძნებული ყველაზე  პოპულარული ცოდნაზე. 
არქეოასტრონომია ერთერთი ახალი მეოცე საუკუნის მიმართულებაა, რ-იც იკვლევს ასტრონომიული ცოდნას ძველ ხალხში და ეხმარება დათარიღებაში ძველი აღჭურვილობის.
რადიოტელეკოპები - ერთერთი იმ მრავალი სხდასხვა ინსტრუმენტები, გამოიყენება ასტრონომიაში.
სამუყვარულო ასტრონომია - ერთერთი მეცნიერება სადა დიდი წვლილი შეიძლება მოყვარულმა ასტყრონომებმა. საერთო მოცულობით დაკვირვებები უფრო მეტი მოყვარული ასტრონომი ახორცილებს, ვიდრე პროფესიანალი, თუმცა ტეხნოლოგიური თვლსაზრსით სამოყვარულო ასტრონომი საგრძნობლად ჩამორჩება. ხანდახან ისინი თვითონ აწყობენ აღჭურვილობას. პიონერი სამოყვარულო ასტრონომიის იყო - კარლ იანსკი, რ-აც დაიწყო ცის დაკვირვება რადიოტელესკოპით 1930წწ.
იხ.ვიდეო ასტრონომია


ოპტიკური ასტრონომია, ინფაწითელი ასტრონომია, ულტრაისფერი ასტრონომია, რადოასტრონომია, რედგენული ასტრონომია, გამა-ასტრონომია, ასტრონომია, რ-იც არ არისდაკავშირებული ელექტრომაგნიტური გამოსხივებასთან, გარეატმოსფერული ასტრონომია,მრავალარხიანი ასტრონომია, თეორიული ასტრონომია, სამოყარულო ასტრონომია.


воскресенье, 1 сентября 2019 г.

ელექტრომაგნიტური უსაფრთხოება

      ელექტრომაგნიტური უსაფრთხოება

                           
მოწყობილობა შესაფასებლად ელქტრული ველის სამუშაო ადგილას განსაზღვრული სამუშაო პირობებში
სისტემა ცოდნის, შიასლოა ზიანის მიეყენოს ადამიანს ელექტრომაგნიტური გამოსხივებით. ელექტრომაგნიტური ტალღების შეუძლიათ მავნე ზემოქედება მოახდინოს ადამიანის ჯამრთელობაზე. საერთო მონაცემები ელექტრომაგნოტური გამოსხივება გარკვეულ დონემდე შეიძლება უარყოფითი გავლენა იქონიოს ადამიანის ჯამრთელობაზე, ცხოველებზე და სხვა ცოცხალი ორგანიზმებზე ასევე შეუძლია შეაფერხოს ელექტრომაგნიტური ხელსაწყოების მუშაობა.  სხვადასხვა სახეობა არაიონიზებული გამოსხივება ელექტრომაგიტური ველში გავლენას ახდენს სხვადასხვა ფიზიოლოგიური ზემოქედებაზე.
იხ.ვიდეო
პრაქტიკულად სხვადასხვა ზემოქედებას ახდენა სხვადასხბა გამოსხივების შემთხვევბში მაგნიტური ველში (მუდმივი და კვაზისივცეში იმპულსური) ასევე ზემაღალი გამოსხივებაში, ლაზერული გამოსხივებაში, ელექტრული და მაგნიტური ველებში საწარმოოს სიხშირეზე მაღალვოლტიანი ხელსაწყოებზე და სხვ.
ამასთან დაკავშირებით გავრცელებისას წყაროებზე ელექტრომაგნიტური გამოსხივების საყოფაცხოვრებო (მიკროტალღური ღუმელი,  მობილური ტელეფონები, ტელერადიოგადაცემა) და საწარმოში ( მღალი სიხშირის ხელსაწყოები რადიოკავშირები), დიდი მნიშვნელობა ენიჭება ნორმირებული დონეს ელექტრომაგნიტური გამოსხივებას.
არსებობს ეროვნული და საერთაშორისო ჰიგიენური ნორმატივების დონეები ემგ. დამოკიდებულია დიაპაზონებზე საცხივრებელი ფართებისთვის და სამუშაო ადგილებისთვის.
იხ. ვიდეო


ასევე არსებობს ჰიგიენური ნორმები განათების ანუ ოპტიკური გამოსხივები, ასევე შემუშავებულია ნორმატივები უსაფრთხოების მუშაობისას ლაზერების გამოსხივებისას.
რადიოტალღები.
დასაშვები ზღვარი ელექტრომაგნიტური გამოსხივება (სიმკვრივე  ელექტრომაგნიტური ნერგიის) აისახება ნორატივებში, რ-იც საქართველოს მთავრობის დაგენილება 340
8. დათვალიერება ელექტრომოწყობილობების, შენობა-ნაგებობების, ელექტროდანადგარების ვიზუალური შემოწმება.
9. დამიწება ელექტრომოწყობილობის ან ელექტროდანადგარის სისტემის რომელიმე წერტილის წინასწარგანზრახული ელექტრული შეერთება დამამიწებელ მოწყობილობასთან.
10. დამცავი დამიწება ელექტროდანადგარის ნაწილების დამიწება ელექტროუსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად.
11. სამუშაოზე პირველადი დაშვება განწესით ან განკარგულებით შესასრულებელ სამუშაოზე პირველად დაშვება.
12. სამუშაოზე განმეორებით დაშვება განწესით ან განკარგულებით მიმდინარე სამუშაოზე ხელმეორედ ან შესვენების შემდეგ დაშვება.
13. დენგამტარი ნაწილი ელექტროდანადგარის ნაწილი, რომელიც ნორმალურ პირობებში ძაბვის ქვეშ იმყოფება.
14. დენგაუმტარი ნაწილი ელექტროდანადგარის დენგამტარი ნაწილისგან იზოლირებული ნაწილი, რომელიც ნორმალურ პირობებში არ არის ძაბვის ქვეშ, მაგრამ რომელიც ავარიული რეჟიმის შემთხვევაში შეიძლება ძაბვის ქვეშ აღმოჩნდეს.
15. ელექტრული ველის დაძაბულობა ელექტრული ველის დაძაბულობა ზონაში, რომელშიც ადამიანებს უხდებათ ყოფნა მუშაობის პროცესში.
16. ელექტროდამცავი საშუალება ელექტროდენის ზემოქმედებისაგან დამცავი საშუალება.
17. ელექტროდანადგარი ენერგოდანადგარის სახეობა, რომლის დანიშნულება შეიძლება იყოს ელექტროენერგიის წარმოება, გარდაქმნა, გადაცემა, განაწილება ან მოხმარება.
18. ელექტროდანადგარი ადგილობრივი ოპერატიული პერსონალის გარეშე ელექტროდანადგარი, რომელსაც მომსახურებას უწევს  ოპერატიულ-სარემონტო პერსონალი ან ოპერატიულ-გამსვლელი ბრიგადა.
19. ელექტროდანადგარი მარტივი თვალსაჩინო სქემით 1000 ვოლტზე მაღალი ძაბვის გამანაწილებელი მოწყობილობა სალტეების ერთმაგი ან არასექციონირებული სისტემით და სალტეების შემოვლითი სისტემის გარეშე, ყველა საჰაერო და საკაბელო ხაზი, ყველა 1000 ვოლტამდე ძაბვის ელექტროდანადგარი.
20. მოქმედი ელექტროდანადგარი ელექტროდანადგარი ან მისი ნაწილი, რომელიც იმყოფება ძაბვის ქვეშ, ან რომელსაც საკომუტაციო აპარატის ჩართვით შეიძლება მიეწოდოს ძაბვა.
21. ელექტროდანადგარი 1000 ვოლტამდე და 1000 ვოლტზე მაღალი ძაბვით ელექტროდანადგარები 1000 ვოლტამდე (25 ვოლტის ზემოთ) და 1000 ვოლტზე მაღალი ძაბვით (ძაბვის მოქმედი მნიშვნელობის მიხედვით).
22. ელექტროდანადგარების ოპერატიული მომსახურება სამუშაოთა კომპლექსი, რომელიც მოიცავს: ელექტროდანადგარების მუშა რეჟიმის წარმართვას, გადართვებს, მოწყობილობების დათვალიერებას, შეკეთების საწარმოებლად სამუშაო ადგილის მომზადებას, სამუშაოზე დაშვებას და მოწყობილობების, ოპერატიული პერსონალის თანამდებობრივი და საწარმოო ინსტრუქციებით განსაზღვრულ სხვა ტექნიკურ მომსახურებას.

23. ელექტროქვესადგური ელექტროდანადგარი, რომლის დანიშნულებაა ელექტრული ენერგიის გარდაქმნა და განაწილება.
24. ელექტრული ქსელი ქვესადგურების, გამანაწილებელი მოწყობილობების და მათი შემაერთებელი ელექტროგადამცემი ხაზების ერთობლიობა, რომელთა დანიშნულებაა ელექტროენერგიის გადაცემა და განაწილება.
25. ეკრანირების ზონა ელექტრულ ველში მდებარე შენობა-ნაგებობების, აგრეთვე მოწყობილობების, ძალოვანი ტრანსფორმატორების და მსხვილგაბარიტიანი ობიექტების საძირკვლებთან, დამიწებულ ლითონკონსტრუქციებთან ახლოს მდებარე სივრცე, სადაც ელექტრული ველის დაძაბულობა არ აღემატება 5 კვ/-.
26. მაგნიტური ველის გავლენის ზონა სივრცე, რომელშიც მაგნიტური ველის დაძაბულობა აჭარბებს 80 ამპ/-.
27. ელექტროგადამცემი და კავშირგაბმულობის საკაბელო ხაზების დაცვის ზონად დგინდება:
) მიწის ნაკვეთი მიწისქვეშა საკაბელო ხაზის გასწვრივ, რომელიც შემოსაზღვრულია განაპირა კაბელებიდან ხაზის ორივე მხარეს ელექტროგადამცემი საკაბელო ხაზებისათვის 1 მეტრით, ხოლო კავშირგაბმულობის საკაბელო ხაზებისათვის 2 მეტრი მანძილით დაშორებული ვერტიკალური სიბრტყეებით. 1000 ვოლტამდე ძაბვის საკაბელო ხაზების შემთხვევაში დასახლებულ პუნქტებში, ტროტუარის ქვეშ დაცვის ზონა განისაზღვრება ქუჩის სავალი ნაწილის მხარეს არაუმცირეს 0,6 მეტრი, ხოლო მის მოპირდაპირე მხარეს არაუმცირეს 1 მეტრი მანძილით;
) წყლის სივრცის ნაწილი ზედაპირიგან ფსკერამდე წყალქვეშა საკაბელო ხაზის გასწვრივ, რომელიც შემოსაზღვრულია განაპირა კაბელებიდან ხაზის ორივე მხარეს 100 მეტრით დაშორებული სიბრტყეებით.
28. ელექტროგადამცემი და კავშირგაბმულობის საჰაერო ხაზების დაცვის ზონად დგინდება:
) საჰაერო ხაზის გასწვრივ მიწის ნაკვეთი და საჰაერო სივრცე, შემოსაზღვრული ვერტიკალური სიბრტყეებით, რომლებიც დაშორებული არიან ხაზის ორივე მხარეს განაპირა სადენებიდან (მათი გადაუხრელ მდგომარეობაში ყოფნისას) შემდეგი მანძილებით:
.) 1 კვ-მდე 2 ;
.)1-20 კვ 10 ;
.) 35 კვ 15 ;
.) 110 კვ 20 ;
.) 220 კვ 25
.) 330 500 კვ 30 .
) წყალსატევებზე (მდინარე, არხი, ტბა და სხვ.) საჰაერო ხაზების გადასასვლელის გასწვრივ ხაზის დაცვის ზონად დგინდება წყლის ზედაპირი და საჰაერო სივრცე, შემოსაზღვრული ვერტიკალური სიბრტყეებით, რომლებიც დაშორებულია განაპირა სადენებიდან (მათი გადაუხრელ მდგომარეობაში ყოფნისას) სანაოსნო წყალსატევებისათვის 100 მეტრით, ხოლო არასანაოსნოსათვის ხმელეთზე გამავალი საჰაერო ხაზისათვის დადგენილი დაცვის ზონის შესაბამისად.

29. მიზნობრივი ინსტრუქტაჟი მითითებები ელექტროდანადგარში კონკრეტული სამუშაოს უსაფრთხოდ შესრულებაზე, რომელშიც მონაწილეობს განწესით ან განკარგულებით განსაზღვრული ყველა პირი, დაწყებული განწესის ან განკარგულების გამცემიდან ბრიგადის წევრებამდე ან შემსრულებლებამდე.
30. მაღლივი სამუშაოები სამუშაოები, რომლებიც სრულდება 5 მეტრზე მეტ სიმაღლეზე მიწის, გადახურვის ან სამუშაო ნაფენის ზედაპირიდან უშუალოდ კონსტრუქციებზე ან მოწყობილობებზე მათი მონტაჟის ან შეკეთების დროს, მომუშავის ვარდნისაგან ძირითადი დამცავი საშუალების, დამცავი ქამრის გამოყენებით.
31. მეორადი შეერთებები (მეორადი წრედები) მართვის ელექტროავტომატიკის, ბლოკირების, გაზომვის, დაცვის და სიგნალიზაციის ხელსაწყოების და მოწყობილობების შემაერთებელი ელექტრული სადენების, კაბელების და მომჭერთა რიგების ერთობლიობა.
32. მექანიზმი ყველა სახის ამწეები და კოშკურები, ექსკავატორები, ტრაქტორები, ავტომტვირთელები, ამწესაბურღი მანქანები, გამოსაწევი კიბეები მექანიკური ამძრავით და სხვა საშუალებები, რომელიც გამოიყენება ამ წესებით განსაზღვრული სამუშაოების განხორციელებისთვის.
33. მექანიკური საკეტი გასაღებიანი საკეტი მოსახსნელი სახელურით.
34. ამაღლებული ძაბვა ელექტრომოწყობილობის მუშა ძაბვაზე მეტი ძაბვა, რომლითაც ხდება ელექტრომოწყობილობის გამოცდა.
35. მომუშავე, რომელსაც აქვს უსაფრთხოების II V ჯგუფი პერსონალის კვალიფიკაციის ხარისხი ელექტროუსაფრთხოებაში (წესებში მითითებულია კონკრეტულ სამუშაოებზე დადგენილი უსაფრთხოების მინიმალური ჯგუფი, რაც ნიშნავს, რომ აღნიშნული სამუშაო არ შეიძლება შეასრულოს მითითებულზე დაბალი უსაფრთხოების ჯგუფის მქონე მომუშავემ).
36. მუშაობა დენგამტარ ნაწილებზე ძაბვის მოუხსნელად ან მათთან ახლოს მუშაობა, რომელიც სრულდება მუშა ან ინდუცირებული ძაბვის ქვეშ მყოფ დენგამტარ ნაწილებთან შეხებით ან დენგამტარ ნაწილებთან დასაშვებზე ნაკლებ მანძილზე.
37. მუშაობა ძაბვის მოხსნით მუშაობა ელექტროდანადგარის დენგამტარ ნაწილებზე, როცა საკომუტაციო აპარატების გამორთვით ან სალტეების, კაბელების, სადენების გათიშვით მათზე მოხსნილია ძაბვა და დამიწებულია.
38. პასუხისმგებელი ელექტრომეურნეობაზე პასუხისმგებელი ადმინისტრაციულ- ტექნიკური მუშაკი, რომელსაც ევალება ელექტროდანადგარებში სამუშაოების უსაფრთხოდ ჩატარების ორგანიზება მოქმედი წესებისა და ნორმატიულ-ტექნიკური დოკუმენტაციის შესაბამისად.
39. ელექტროტექნიკური პერსონალი ადმინისტრაციულ-ტექნიკური, ოპერატიული, ოპერატიულ-სარემონტო, სარემონტო პერსონალი, რომელიც ორგანიზებას უწევს ან ახორციელებს ელექტროდანადგარების მონტაჟს, გაწყობას, ტექნიკურ მომსახურებას, რემონტს, მუშაობის რეჟიმის მართვას.
40. ელექტროტექნოლოგიური პერსონალი პერსონალი, რომელთა მიერ მართულ ტექნოლოგიურ პროცესში ძირითადია ელექტრული ენერგია (ელექტროშედუღება, ელექტროლიზი და ..) ან რომელებიც მუშაობის დროს იყენებენ ხელის ელექტრულ მანქანებს,   გადასატან   ელექტროინსტრუმენტებს   და   სანათებს,   აგრეთვე   მომუშავეები,

რომელთაც თანამდებობრივი ინსტრუქციებით ევალებათ წინამდებარე წესებით ხელმძღვანელობა.
41. არაელექტროტექნიკური პერსონალი საწარმოო პერსონალი, რომელიც არ ხვდება ელექტროტექნიკური და ელექტროტექნოლოგიური პერსონალის განსაზღვრებაში.
42. ოპერატიული პერსონალი პერსონალი, რომელიც ახორციელებს ელექტროდანადგარების ოპერატიულ მართვას და მომსახურებას (დათვალიერება, ოპერატიული გადართვები, სამუშაო ადგილის მომზადება, სამუშაოზე დაშვება და მეთვალყურეობა, სამუშაოების შესრულება მიმდინარე ექსპლუატაციის შესაბამისად).
43. ოპერატიულ-სარემონტო პერსონალი სპეციალურად  მომზადებული სარემონტო პერსონალი, რომელიც მასზე გაპიროვნებულ ელექტროდანადგარებს უწევს ოპერატიულ მომსახურებას.
44. სარემონტო პერსონალი პერსონალი, რომელიც უზრუნველყოფს ელექტრული მოწყობილობების ტექნიკურ მომსახურებას და რემონტს, მონტაჟს, გაწყობასა და გამოცდას. 45.  საკაბელო  ხაზი   ელექტროენერგიის  ან  ცალკეული  იმპულსების  გადამცემი
ხაზი, რომელიც შედგება ერთი ან რამდენიმე პარალელური კაბელისგან, შეერთებისათვის საჭირო აქსესუარებით (ქურო, მომჭერები და სხვა არმატურა). ზეთსავსე საკაბელო ხაზები დამატებით აღჭურვილია ზეთის მიმწოდებელი აპარატებითა და ზეთის წნევის სიგნალიზაციის სისტემებით.
46. საკომუტაციო აპარატი ელექტრული აპარატი, რომლის დანიშნულებაა ელექტრული წრედის კომუტაცია და ელექტროდანადგარის ნაწილებიდან ძაბვის მოხსნა (ამომრთველი, დატვირთვის ამომრთველი, განმხოლოებელი, გამთიშველი, ავტომატი, ჩამრაზი, პაკეტური ამომრთველი, მცველი და . .).
47. ელექტროდანადგარებთან სამუშაო ადგილი ელექტროდანადგარის უბანი, სადაც პერსონალი სამუშაოდ დაიშვება განწესით ან განკარგულებით.
48. სამუშაო ადგილის მომზადება მუშაობის დაწყებამდე სამუშაო ადგილზე ტექნიკური ღონისძიებების ჩატარება მომუშავეზე სახიფათო საწარმოო ფაქტორების ზემოქმედების გამორიცხვის მიზნით.
49. გადაუდებელი სამუშაო სამუშაო, რომელიც სრულდება დაუყოვნებლივ ადამიანებზე ტრავმის გამომწვევი ან ჯანმრთელობისთვის საშიში ფაქტორების ზემოქმედების აღსაკვეთად, აგრეთვე ისეთი უწესივრობების და დაზიანებების ასაცილებლად, რომლებმაც შეიძლება გამოიწვიონ მოწყობილობების, ნაგებობების, ელექტრომომხმარებლის ნორმალური მუშაობის დარღვევა.
50. სამუშაოები, რომლებიც სრულდება მიმდინარე ექსპლუატაციისას   მოცულობით მცირე ( არაუმეტეს ერთი ცვლის ხანგრძლივობის) სარემონტო და ტექნიკური მომსახურების სხვა სამუშაოები, რომელსაც ასრულებს ოპერატიული, ოპერატიულ-სარემონტო პერსონალი მათზე გაპიროვნებულ 1000 ვოლტამდე ძაბვის ელექტროდანადგარებში, რომელთა ჩამონათვალს ამტკიცებს ორგანიზაციის ტექნიკური ხელმძღვანელი.
51. სამუშაოები სიმაღლეზე სამუშაოები, რომელთა შესრულებისას მომუშავე იმყოფება 2 მეტრზე ნაკლებ მანძილზე შემოუღობავ დონეებს შორის 1,3 მეტრი და მეტი სიმაღლისას. შემოღობვების მოწყობის შეუძლებლობისას სამუშაოები უნდა ჩატარდეს დამცავი ქამრების და დამზღვევი ბაგირების გამოყენებით.
ნიშნებია გამოყენება

ასევე მობილური ტელეფონების და საბაზისო სადგურები
დაშვებული ნორმები გამოსხივების სადგურების მობილური კავშირის (900 და 1800მგჰ მთლიანი დონე წყაროდან) სხვა დასხვა ქვეყნებთამ საგრძნობლად  განსხვადება:
უკრაინა: 10მკ. ვტ./სმ², დან 2016 იყო 2,5 მკვტ/სმ². (ყველაზე მკაცრი სანიტარული მორმა არის ევროპაში)
რუსეთში, უნგრეთში; 10 მკვტ/სმ².
აშშ, სკანდიმავიურ ქვეყნებში: 100 10 მკვტ/სმ².
რაც შეეხება რადიაციას დასაშვები ნორმა უასფრთხოების ტეხნიკური რეგლამეტი 450
ცნობილია რომ რედგენული გამოსხივება - სიხშირეზე  3 * 1016 ჰც დან 3 * 1030 
რადიაციაზე კონტროლს უწევს გარემოს დაცვის სამინისტრო, ასევე საერთწაშორის ატომური სააგენტო.
ასევე შედის შრომის უსაფრთხოებაში კონსულტაციისთვის  დაინტერესბული კომპანიებმა შეუძლიათ დაუკავშირდეს იმეილზე shotashota80@gmail.com ან კომენტარებშიც მოიწერონ აღნიშნული საკითხის ირგვლივ.

უძველესი უცხოპლანეტელები (სერიალი)

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -   უძველესი უცხოპლანეტელები (სერიალი) ინგლ. Ancient Aliens Ancient Aliens არის ამერიკული...