ასკლეპიოსი

                           ასკლეპიოსი

                                          

 (ბერძნ. Ἀσκληπιός, Asklēpios) — მკურნალობის ღვთაება ძველ ბერძნულ მითოლოგიაში. აპოლონის ვაჟი. ასკლეპიოსის კულტი განსაკუთრებით გავრცელდა ძვ. წ. V საუკუნიდან. ასკლეპიოსის კულტის ცენტრი იყო ეპიდავროსი. ძვ. წ. III საუკუნიდან იგი გავრცელდა რომშიც, სადაც ასკლეპიოსს ეკულაპიუსს უწოდებდნენ. ასკლეპიოსის სამლოცველოები სამკურნალო ადგილებად ითვლებოდა. ასკლეპიოსის ატრიბუტია კვერთხზე შემოხვეული საღვთო გველი. ბერძნული მითოლოგიის მიხედვით, ასკლეპიოსს ორი ქალიშვილი ჰყავდა – ჰიგეა და პანაცეა, რომლებიც მამის კვალს გაჰყვნენ დაბადებული მოკვდავი, მაგრამ მისი საექიმო ხელოვნებით მიიღო უკვდავება. ჰერმეტულ კორპუსში ის გვხდება როგორც მეგობარი და მოსწავლე ჰერმეს ტრისმეგისა ის იყო აპოლონის შვილის ხოლო დედა ყავდა ერთ-ერთი ვერსიით ნიმფა ან კორონიდა სხვა კი არსინოია.

  ასკლეპიოსმა სთხოვა მენტორს შეესწავლა მისთვის საექიმოს ხელოვნება, მალე ის ისე დაეუფლა, რომ არა მარტო  აჯობა ქირონს არამედ ყველა მოკვდავს.ის ჩავიდა  კოსზე და ასწავლა ადგილობრივ მოხლეობას საექიმო საქმიანობა.

 მის მეუღლესთან ეპიონოისთან ერთად მას შეეძინა ვაჟები ტელესფორი, პადალირი და მაჰაონი (ჰომეროსი აღნიშნავს როგორც შესანიშნავს ექიმებს) და ქალიშვილი, მიღებული როგორც ქალღმერთი ჰიგიე
                                                   

ძველბერძნულ მითოლოგიაში ჯანმრთელობის ქალღმერთი,ასკლეპისა და ეპიონას ქალიშვილი (მითის მეორე ვარიანტში ასკლეპიოსისა და ათენას). ორფიზმების თანახმად გიგეა არის ასკლეპის ცოლი.

მისი კულტი არსებობდა ოროპში,ქანდაკება მეგარაში. მას ეძღვნება LXVIII ორფიული ჰიმნი.

ქალღმერთის სახელთან ასევე აკავშირებენ სიტყვა „ჰიგიენის“ წარმოშობას.

ჰიგეას პატივსაცემად დარქმეულია ასტეროიდიც

ასკლეპიოსი გველთანაა დაკავშირებული გველით.ლეგენდის მიხედვით, უძველესი ბერძნული ღმერთი მედიცინისა და სამკურნალო, ასკელეპიოსი, მივიდა ქალაქში,  მისი თანმხლებით, სასახლეში მეფე მინოსის კრეტაზე, რომელიც მას მკვრედით აღდგენს მისი შვილი. გზად მიმავალი, თანამშრომლებს ესროლა გველი, და ასკელიოპმა მოკლა გველი. შემდეგ, მეორე გველი გამოჩნდა, რომლესაც ბალახი  ჰქონდა პირში და ამ ბალახით გააცოცხლა პირველი მოკლლული გველი. ასკლეპისმა   ამ ბალახის,  დახმარებით დაიწყო გაცოცხლება მკვდრების (იგივე მითია განუცხადა შესახებ Polyeidus. აგრეთვე Glaucus (ვაჟი Minos)).
                                               
                                  ნანგრევები ერთერთი შენობის  ეპიდავრული ასკლეპიონის
ასკელეპიოსი კვდრეთის აღდომას ახორციელებდა სისხლის მეშვეობით რ-იც მოდიოდა სხეულიდან მედუზა გორგონიდან ის მან ათენადან მიიღო. დელფოში მან ყველა მკვდარი გააცოცხლა. სიკვდილის ღმერთი თანატოსი ჩამორთმეული მოხვეჭილი ძალაუფლების გამო შეშჩივლა ზევს ასკლეპიოსზე, დარღღვეული სამყაროს წესრიგის გამო ზევსი დათანხმდა, რომ თუ კი ადამიანები აღარ მოკვდებიან, ისისნი ვერ განასხვავებენ ღმერთებს ადამიანებისგან. მან  ელვით მოკლა ასკელეპიოსი ჰიპერბარიაში. აპოლონმა შური იძია მისი შვილის სიკვდილის გამო, დახოცა ციკლოპები, მაგრამ უდიდესი ექიმი დაბრუნდა მიცვალებულთა სამეფოდან და გახდა ექიმების ღმერთი. 
                                               
ნახატი-რეკონსტრუქცია კოლოსალური სტატუის ასკლეპიოსის ეპიდავრის სალოცავში ალფონს დეფრასი (1895)

კიდევ ერთი ვერსია არსებობს, მისი ხასიათი უკავშირდება ტრადიციული მეთოდების განკარგვის პარაზიტი-ჰელმინთოზი გვინეის worm (aka გვინეის worm დაავადებას), როდესაც  პარაზიტი მოხვედრილია  ორგანიზმში, თანდათან მყარდება და  შეძრულია. 

Rod of Asclepius, როგორც წესი, გამოსახულია, როგორც ხის ჯოხი twigs და სიმბოლოა დაკავშირებით დედამიწაზე და მოხეტიალე ექიმი
                                                                                                                                                                           „სიცოცხლის ვარსკვლავი“

 გადაუდებელი სამედიცინო დახმარების მომსახურების ემბლემა, რომელსაც აკონტროლებენ ამერიკის მედიცინის ასოციაცია და აშშ-ის ჯანდაცვის დეპარტამენტი.

ემბლემა წარმოადგენს ცისფერ ექვსქიმიან ვარსკვლავს, რომლის ცენტრშიც გვხვდება თეთრი ფერის ასკლეპიოსის კვერთხი.

ემბლემა „სიცოცხლის ვარსკვლავი“ დააპატენტეს 1967 წელს აშშ-ში. ის შეიმუშავა გადაუდებელი სამედიცინო დახმარების შეფმა ლეო შვარცმა.

იხ. ლინკზე