გვირილა

                    სამკურნალო გვირილა

                                             

                            გვირილის ყვავილები (Matricaria chamomilla), გვარის სახეობა

ლათ. Matricária - ერთწლოვანი ბალახოვანი მცენარე რთულყვავილოვანთა ოჯახისა. მისი სიმაღლე 60 სმ აღწევს. ფოთოლი ორმაგფრთისებრ განკვეთილია, ღერო დატოტვილი აქვს, ყვავილედი — კალათაა, შედგება 12—18 განაპირა ენაკისებრი თეთრი ყვავილისა და შუა მრავალრიცხოვანი მილისებრი ყვითელიყვავილებისაგა. ნაყოფი — თესლურაა, საქართველოში იზრდება აჭარაში. გზის პირებზე. დიდ მოსავალს იძლევა ნაყოფიერ შავმიწა თიხნარ ნიადაგზე. სამკურნალო გვირილის ყვავილი შეიცავს ეთეროვან ზეთს, აზულენს, გლიკოზიდს და სხვა. იყენებენ მედიცინაში ფიტოთერქაპიაში. მოსავალს (ყვავილედებს) იღებენ მცენარის მასობრივი ყვავილობისას, აშრობენ ფარდულში ან სპეციალურ საშრობებზე (არა უმეტეს 45° ტემპერატურისა).

გვირალას ნაყენს იყენებენ მედიცინაში ანთების საცინაამრდეგო და ანტისპაზმური სევე ლარინგიტის გასტრისტის ანუ უხდება მომნებელ სისტემას და ღრძილების ანთების დროს. დადებითად მოქმედებს ნერვულ სისტემაზეც. რემვატიზული და სახსრებისას გვირილის აბაზანები.

იხ. ვიდეო

სახელი

გვარის სამეცნიერო (ლათინური) სახელწოდება Matricaria ("საშვილოსნოს ბალახი") მომდინარეობს ლათინური მატრიციდან ("საშვილოსნო"), რაც აიხსნება მცენარის ტრადიციული გამოყენებით გინეკოლოგიური დაავადებების სამკურნალოდ. ეს სახელი პირველად გამოიყენა შვეიცარიელმა ბოტანიკოსმა და ექიმმა ალბრეხტ ფონ ჰალერმა (1708-1777).

რომაელმა მწერალმა და მეცნიერმა პლინიუს უფროსმა თავის მრავალტომეულ ნაშრომში ბუნებრივი ისტორია აღწერა ეს მცენარე სახელად Chamaemellon, რომლის სახელწოდებაც მომდინარეობს ბერძნულიდან. χᾰμαι (ჩამაი, „დაბალი“) და μῆλον (mellon, „ვაშლი“), რაც აიხსნება ბალახის მოკლე სიმაღლით და ყვავილების სუნით, ვაშლის სურნელს მოგვაგონებს.

რუსული სახელი "გვირილა" ნასესხებია პოლონური ენიდან და მოდის ლათინური romana-დან ("რომაული"). პოლონელებმა პირველებმა დაასახელეს ეს მცენარე, უკვე მე -16 საუკუნის შუა ხანებში და აღწერეს როგორც "რომანოვის ყვავილი".

გამოყენება, გაშენება

გვირილა აქტიურად გამოიყენება მედიცინასა და კოსმეტოლოგიაში.

მედიცინაში

გამხმარი და ახალი გვირილა დიდი ხანია გამოიყენება მედიცინაში: (დეკორქცია, ექსტრაქტები) - როგორც ანთების საწინააღმდეგო, სუსტი ანტისეპტიკური და შემკვრელი, გარეგნულად - გამრეცხვისთვის, ლოსიონებისა და აბაზანებისთვის. გვირილით მკურნალობა გამოიყენება კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის (კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის), გინეკოლოგიური არეალის, შარდსასქესო სისტემის და სხეულის სხვა სისტემების პათოლოგიების დროს, როგორც პირველადი ან დამატებითი თერაპია. გვირილა მიიღება პერორალურად ჩაის ან დეკორქციის სახით (ტრადიციული ინგლისური სახლის სამკურნალო საშუალება) ან ინფუზიის სახით და გამოიყენება ნაწლავის სპაზმების, მეტეორიზმისა და დიარეის დროს და როგორც დიაფორეზული საშუალება. პრეპარატები - რეკუტანი, როტოკანი.

გვირილა გამოიყენება შფოთვითი აშლილობისა და უძილობის სამკურნალოდ. თუმცა, 2015 წელს სისტემატურმა მიმოხილვამ და მეტა-ანალიზმა აჩვენა უძილობის სამკურნალოდ გვირილით მცენარეული საშუალებების არაეფექტურობა.

კოსმეტოლოგიაში

გვირილის ექსტრაქტი შედის ბევრ კოსმეტიკურ პროდუქტში, განსაკუთრებით კრემებში. ჩამოიბანეთ თმა გვირილის ინფუზიით, რომ მისცეთ ოქროსფერი ელფერი.

არომათერაპიაში

გვირილის ეთერზეთი („გერმანული გვირილა“) გამოიყენება არომათერაპიაში; უფრო ხშირად - როგორც დამამშვიდებელი. მისი მაღალი ფასის გამო მას ხშირად აყალბებენ, მათ შორის ცვლიან რომაული გვირილის ზეთით (Chamaemelum nobile).

მებაღეობაში

ბოტანიკური გვარის გვირილის წარმომადგენლები პრაქტიკულად არ გამოიყენება როგორც დეკორატიული მცენარეები. „ბაღის გვირილების“ ხსენებები ეხება მცენარეებს Astra, Gerbera, Doronicum, Nivyanik, Osteospermum, Tansy, Pupavka, Trekhbernik, Chrysanthemum და ა.შ.

იხ. ვიდეო 

გვირილა დიდი ხანია გამოიყენება როგორც ანთების საწინააღმდეგო, ჰემოსტატიკური საშუალება და ასევე სხვადასხვა დაავადებების სამკურნალოდ. გვირილის ყველაზე გამოხატული სამკურნალო თვისებები. სხვა ჯიშების ეფექტურობა უფრო დაბალია და ამიტომ ნაკლებად ხშირად იყენებენ.მცენარე გვხვდება მდელოებზე, გზებზე, სამკურნალოდ კი სპეციალურად ბაღში ზრდიან.

გვირილის მკურნალობა

სახლში მომზადებული გვირილის კომპოზიციები ეხმარება გაუმკლავდეს ვირუსებს, გაციებას, ანთებას, აღმოფხვრას სპაზმები, ალერგიები, კრუნჩხვები და ათავისუფლებს ტკივილს. გვირილის კომპოზიციები ხელს უწყობს საჭმლის მომნელებელი ჯირკვლების სეკრეციის დარღვევის, გასტრიტის, კუჭისა და თორმეტგოჯა ნაწლავის წყლულის დროს და ხსნის კუჭის ლორწოვანი გარსის შეშუპებას. გამოიყენება ღვიძლის ანთების, ნაღვლის სტაგნაციის პროფილაქტიკისა და აღმოსაფხვრელად, ქოლეცისტიტის, ცისტიტის, ნეფრიტის, მეტეორიზმის, ბუასილის სამკურნალოდ, ქალის ციკლის დარღვევის, საშვილოსნოს სისხლდენის დროს. გვირილის სამკურნალო თვისებები გამოიყენება გულის შეკუმშვის სიძლიერის ნორმალიზებისთვის, ნერვულ სისტემაზე დამამშვიდებლად, მნიშვნელოვანი ინტელექტუალური სტრესის, ისტერიული დაავადების და ნევროზის დროს.სამკურნალო მცენარემ მიიღო თავისი დამახასიათებელი სახელი, რაც ნიშნავს "საშვილოსნოს ბალახს", რადგან იგი ფართოდ გამოიყენება ქალის დაავადებების სამკურნალოდ. ეს ჯიში ბუნებაში თითქმის არ გვხვდება, ის სპეციალურად უნდა გაიზარდოს ბაღში ან ბოსტნეულში. ფესვი წვრილია, ფესვიანი. დატოტვილი ღერო 40 სმ-ს აღწევს. ფოთლებს ჭრიან ორ ან სამ ვიწრო წილით. ყვავილობა შედგება თეთრი და ყვითელი ფურცლებისაგან. ყვავილობა იწყება ივნისში და მთავრდება აგვისტო-სექტემბერში. როდესაც ყვავილის შიგნიდან ღრუს გახეხავთ, იგრძნობთ ახალი ვაშლის ძლიერ, სასიამოვნო არომატს.

                                                                  ამ ჯიშის სამკურნალო თვისებები ნაკლებად გამოხატულია. როგორც წესი, მცენარე რეკომენდირებულია გამოსაყენებლად, როგორც გარეგანი საშუალება, გამრეცხვისთვის, კომპრესების, ლოსიონების, კენჭების და თმის ნიღბებისთვის. ეს ჯიში არ უნდა იქნას მოხმარებული შინაგანად. გარეგნულად, მცენარე განსხვავდება გვირილისგან თავისი მოკლე ფოთლებში, რომლებიც ფოთლებს შორის უნდა მოიძებნოს. ყვავილები მწვანე და სურნელოვანია, წამლებს კი პიკანტური გემო აქვს. ეს ჯიში არ შეიცავს შამაზულენის ეთერზეთს.

ყვავილების სამკურნალო შემადგენლობა

გვირილის ყვავილის თავები მდიდარია მატრიცინით, შამაზულენის წყარო, რომელიც აძლევს ეთერზეთს ცისფერ ფერს და აძლევს სხვადასხვა სამკურნალო თვისებებს. შამაზულენი აჩქარებს ქსოვილების რეგენერაციას, აქვს ანთების საწინააღმდეგო და ანტიალერგიული მოქმედება და ნაწილობრივ ნადგურდება მოხარშვისას. გარდა ამისა, მცენარის ეთერზეთში შედის ოლეინის, პალმიტის, სტეარინის, ლინოლეინის მჟავების გლიკოზიდები, აგრეთვე ღრძილები, ლორწო, ფლავონოიდები, კუმარინები, კაროტინი, ვიტამინი C. მიკროელემენტები წარმოდგენილია კალიუმით, სპილენძით, თუთიით, სელენით.

გვირილა მაქსიმალურ სამკურნალო თვისებებს ივნისის შუა რიცხვებიდან იძენს. ყვავილებს კრეფენ თბილ, მშრალ დილას, როდესაც თეთრი ფურცლები ჰორიზონტალურ პოზიციას იკავებენ და მცენარეს აქვს მაქსიმალური სასარგებლო თვისებები. Yandex.Direct დაბალი წნევა. მკურნალობა. გამოიყენეთ უახლესი მკურნალობის მეთოდი სახლში. პირველი შედეგი 12 წუთში. mir-zdravi.ru გაშრობამდე ახარისხებენ ნედლეულს, აშორებენ გამხმარ ყვავილებს, მწერებს და მიწის ნაკვთებს. ნედლეული იფანტება ქაღალდზე 2-3 სმ ფენად, აშრობენ ღია ცის ქვეშ ან კარგი ვენტილაციის მქონე ოთახში. დასაშვებია საშრობების გამოყენება დაყენებული ტემპერატურის არაუმეტეს +40C. გაშრობის შემდეგ გვირილა კარგავს მასის 80%-მდე. შენახვისას, ნაკლებად გამხმარი ყვავილები სწრაფად იცვლის ფერს და იწყებს გაფუჭებას. ზედმეტად გამომშრალი იქცევა მტვრად, რომელსაც არ აქვს სასარგებლო თვისებები. სამკურნალო გვირილის ყვავილები ინახება ქსოვილის ან ქაღალდის პარკებში მშრალ ოთახში ერთ წლამდე.

გვირილის ინფუზია, დეკორქცია, ნაყენი, ჩაი

მისი სამკურნალო თვისებების მოსაპოვებლად, გვირილა ექვემდებარება სითბოს. მაგალითად, ორთქლის გავლენით მატრიცენი გარდაიქმნება შამაზულენ კარბოქსილის მჟავად, შემდეგ კი შამაზულენად. შამაზულენი საკმაოდ ადვილად იშლება, ამიტომ წამლების მომზადებისას არ უნდა მოხარშოთ ღია ცეცხლზე, არამედ გამოიყენოთ მხოლოდ წყლის აბაზანა.

ინფუზია

პირველი მეთოდი: გვირილის ინფუზიის მოსამზადებლად, მოხარშეთ 1 ს.კ. გამხმარი ნედლეული ჭიქა მდუღარე წყალში, დახურეთ სახურავი. ნახევარი საათის შემდეგ გადაწურეთ.

მეორე მეთოდი: გამხმარი ყვავილები მოათავსეთ შუშის ან მინანქრის ჭურჭელში, დაასხით ათი ნაწილი ნელთბილი ადუღებული წყალი, დაახურეთ თავსახური და გააჩერეთ წყლის აბაზანაში 20 წუთის განმავლობაში, გადაწურეთ 30 წუთის შემდეგ.

დეკორქცია

მცენარეულ მასალას დაასხით ადუღებული წყალი ოთახის ტემპერატურაზე და გააჩერეთ წყლის აბაზანაში 30 წუთის განმავლობაში. გააჩერეთ 10 წუთის განმავლობაში, გადაწურეთ. საწყის მოცულობას დაუმატეთ ადუღებული წყალი.

ნაყენი

დაქუცმაცებული ყვავილები მოათავსეთ შუშის ჭურჭელში, დაასხით ხუთი ნაწილი არაყი და მჭიდროდ დახურეთ. დატოვე ბნელ ადგილას ერთი კვირის განმავლობაში, შეანჯღრიეთ კონტეინერი ყოველდღე. გაწურეთ და ამოიღეთ ნედლეული, გაწურეთ გვირილის ნაყენი სუფთა მუქი შუშის ჭურჭელში, დაამატეთ არაყი თავდაპირველ მოცულობას. გააჩერეთ კიდევ ერთი კვირა გრილ, ბნელ ადგილას, გაფილტრეთ დასრულების შემდეგ. სწორად მომზადებული ნაყენი გამჭვირვალეა და აქვს გვირილის არომატი. პრეპარატს აქვს ძლიერი თერაპიული ეფექტი, ამიტომ მისი მიღება შესაძლებელია მხოლოდ ექიმთან კონსულტაციის შემდეგ და არა უმეტეს ორი კვირის განმავლობაში.

გვირილის ჩაი

მოხარშეთ 1 ჩ.კ. გამხმარი ყვავილები ჭიქა მდუღარე წყალთან ერთად, გააჩერეთ 5-10 წუთი. საღამოს თაფლით დალევა, გვირილის ჩაი ხსნის უძილობას, გეხმარებათ დაძინებაში და დაღლილობის წინააღმდეგ ბრძოლაში. ჩაი მეტეორიზმის სამკურნალოდ: შეურიეთ 3 წილი გვირილის ყვავილი, 2 წილი ვალერიანის ფესვი, 0,5 წილი კვლიავი. მოხარშეთ 1 ჩ.კ. შეურიეთ ჭიქა მდუღარე წყალში, გააჩერეთ 20-30 წუთი, გადაწურეთ. მიიღეთ ნახევარი ჭიქა დილით და საღამოს.

გვირილით მკურნალობა გაციების, ცხვირის გამონადენის, ყელის ტკივილის დროს

Ცივი

მოამზადეთ ინფუზია 2 ს.კ. ყვავილები თითო ჭიქა მდუღარე წყალში. ნახევარი საათის შემდეგ დაამატეთ 1 ლიტრი მდუღარე წყალი. ტაფას დააფარეთ პირსახოცი და ორთქლი მონაცვლეობით შეისუნთქეთ პირით და ცხვირით. მიიღეთ მკურნალობა ყოველდღე.

Სურდო

მოხარშეთ 1 ჩ/კ თერმოსში. მცენარეული ნედლეული ჭიქა მდუღარე წყალში, გააჩერეთ 4 საათი. როდესაც თბილია, გამოიყენეთ კომპრესები ცხვირის ხიდზე.

ანგინა

მოხარშეთ 1 ს/კ ნარევი ჭიქა მდუღარე წყალთან ერთად. გვირილა და 1 ს.კ. ცელანდინი, ადუღეთ წყლის აბაზანაში 15 წუთის განმავლობაში, გადაწურეთ. საწყის მოცულობას დაუმატეთ ადუღებული წყალი. საინფუზიო განზავდეს წყლით და 5-7-ჯერ დღეში გაწურეთ.

ცხვირის პოლიპების მკურნალობა

გახეხეთ, აურიეთ და მოათავსეთ 1 ს/კ მინის ქილაში. ცელანდინის მწვანილი, 2 ჩ.კ. კოლტფუტის ფესვი, 4 ჩ.კ. წმინდა იოანეს ვორტი, 4 ჩ.კ. კალენდულას ყვავილები, 3 ჩ.კ. გვირილის ყვავილები. მცენარეულ ნედლეულს დაასხით 0,5 ლიტრი ზეითუნის ზეთი. ჩადეთ ბნელ, თბილ ადგილას ერთი თვის განმავლობაში, პერიოდულად შეანჯღრიეთ კონტეინერი და გაწურეთ დასრულების შემდეგ. ჩაასხით 3-4 წვეთი ზეთის ნაყენი თითოეულ ნესტოში დღეში ოთხჯერ.

Კბილის ტკივილი

მოხარშეთ ნარევი 1 ჩ.კ. გვირილის ყვავილები და 1 ს.კ. სალბი ჭიქა მდუღარე წყალთან ერთად, გააჩერეთ 15 წუთი, გადაწურეთ. სანამ თბილია, ჩამოიბანეთ პირი, შეინახეთ ინფუზია პირში რაც შეიძლება დიდხანს. ძალიან მალე კბილის ტკივილი ქრება.

გულის და სისხლძარღვთა დაავადებების მკურნალობა გვირილით

არითმია

შეურიეთ 2 ს.კ. ვალერიანის ფესვი, კამის ნაყოფი, კვლიავი, პიტნა, გვირილა. მოხარშეთ 1 ჩ.კ. ჭიქა მდუღარე წყალი, გააჩერეთ 15 წუთი, გადაწურეთ. მიიღეთ ჭიქა ღამით.

ათეროსკლეროზი

შეურიეთ 3 ს.კ. კუნელის ნაყოფი, შოკებერის ნაყოფი, 1 ს.კ. წიწაკის ქერქი, სიმინდის აბრეშუმი, ლანგონი, სიმებიანი, დედალი, გვირილის ყვავილები. მოხარშეთ 2 ს.კ. შეურიეთ ჭიქა მდუღარე წყალში, გააჩერეთ 15 წუთი, გადაწურეთ. მიიღეთ ნახევარი ჭიქა ჭამის შემდეგ სისხლძარღვების სამკურნალოდ.

კუჭის დაავადებების მკურნალობა

გვირილის სამკურნალო თვისებები სასარგებლოა კუჭის წვენის გაზრდილი მჟავიანობისთვის, მცენარე ახდენს მისი სეკრეციის ნორმალიზებას. გვირილის ინფუზია აქრობს ფერმენტაციის პროცესებს, გაზების წარმოქმნას, ხსნის ლორწოვანი გარსის სპაზმს და შეშუპებას და ხელს უწყობს ჭრილობების შეხორცებას.

გასტრიტი

შეურიეთ 3 ს.კ. პიტნა, გვირილის ყვავილები თითო 2 ს/კ. კამის ხილი, კალამუსი, ვალერიანის რიზომები. მოხარშეთ 2 ჩ.კ. ჭიქა მდუღარე წყალი, ადუღეთ წყლის აბაზანაში 10 წუთის განმავლობაში, გააციეთ, გადაწურეთ. მიიღეთ ჭიქა დღეში სამჯერ.

კუჭისა და თორმეტგოჯა ნაწლავის წყლული

მოხარშეთ 1 ჩ.კ. ყვავილები ჭიქა მდუღარე წყალთან ერთად, გააჩერეთ 10 წუთი, გადაწურეთ. მიიღეთ ნახევარი ჭიქა თბილი ჭამამდე ერთი საათით ადრე და ღამით, მაგრამ არა უადრეს ჭამიდან ორი საათისა. მკურნალობა ერთი თვის განმავლობაში. იმისათვის, რომ გვირილის სამკურნალო თვისებებს მაქსიმალური ეფექტი ჰქონდეს, მიზანშეწონილია მისი მიღების შემდეგ დაწოლა, მონაცვლეობით მოტრიალდეთ მარცხენა და მარჯვენა მხარეს.

ღვიძლისა და სანაღვლე გზების მკურნალობა

ანთების მოსახსნელად ნაღვლის სადინრების სპაზმების აღმოსაფხვრელად, ნაღვლის გამოყოფის სტიმულირება: დაასხით ოთახის ტემპერატურის 2 ჭიქა წყალი, თითო 1 ჩ/კ. გვირილა, პიტნა, ჭია, იარუსი, 2 ჩ.კ. კუმინი. გააჩერეთ 8-12 საათი, მიიყვანეთ ადუღებამდე, გაცივდით, გადაწურეთ. მიიღეთ ნახევარი ჭიქა ჭამიდან ერთი საათის შემდეგ.

გვირილის სამკურნალო თვისებები თვალებისთვის

ქუთუთოების ანთების დროს ინტენსიური ვიზუალური მუშაობა დღის განმავლობაში: მოხარშეთ 1 ჩ.კ. გვირილა ჭიქა მდუღარე წყალთან ერთად, გააჩერეთ 10 წუთი, გადაწურეთ. შეინახეთ მაცივარში არა უმეტეს 2-3 დღისა. საღამოს დახურულ ქუთუთოებზე 15 წუთის განმავლობაში დადეთ თბილი ინფუზიით დასველებული ბამბის ან მარლის ტამპონები. კონიუნქტივიტის სამკურნალოდ: მოხარშეთ 3 სუფრის კოვზი მდუღარე წყალი. გვირილის ყვავილები, გააჩერეთ ერთი საათი, გადაწურეთ. ჩამოიბანეთ თვალები დღეში რამდენჯერმე თბილი ინფუზიით.

ქალის დაავადებების მკურნალობა

ქალის სასქესო ორგანოების ანთების ან ენდომეტრიტის სიმპტომების შემთხვევაში უნდა მიმართოთ ექიმს. სასარგებლოა დანიშნულ მკურნალობასთან შერწყმა გვირილის ნახარშებთან, რომლებიც ამცირებენ ანთებას და ტკივილს: დაასხით 2 ს.კ. გვირილის ყვავილები ლიტრ წყალთან ერთად მიიყვანეთ ადუღებამდე დაბალ ცეცხლზე. დააფარეთ თავსახური და გააცივეთ. შეურიეთ 1 წილი მუხის ქერქი, 3 წილი ჭინჭრის, 3 წილი გვირილა, 5 წილი კვანძოვანი ბალახი. მოხარშეთ 2 ს.კ. შეურიეთ ლიტრი მდუღარე წყალში, გააჩერეთ 5 წუთი დაბალ ცეცხლზე, გაცივდით, გადაწურეთ. გარეცხვა უნდა ჩატარდეს ინფუზიის ტემპერატურაზე +37C.

გვირილის სამკურნალო თვისებები მამაკაცებისთვის

პროსტატიტის რეცეპტი: აურიეთ 2 ჩ.კ. წმინდა იოანეს ვორტი, 1 ჩ.კ. ცელანდინი, 1 ჩ.კ. ცაცხვის ყვავილები, 1 ჩ.კ. გვირილები. მოხარშეთ 1 ჩ.კ. შეურიეთ ჭიქა მდუღარე წყალში, გააჩერეთ ერთი საათი, გადაწურეთ. მიიღეთ ნახევარი ჭიქა დღეში ორჯერ სამი კვირის განმავლობაში.

უკუჩვენებები

გვირილა და მისი ყვავილებისგან მომზადებული კომპოზიციები საზიანოა ანაციდური გასტრიტის დროს, როდესაც კუჭში მარილმჟავა თითქმის არ არის, ასევე ინდივიდუალური შეუწყნარებლობის შემთხვევაში. დოზის გადაჭარბება ვლინდება ხველებით, ხმის ჩახლეჩვით, თავბრუსხვევით, თავის ტკივილით, გულისრევით, დიარეით. ქალები განიცდიან ძლიერ ტკივილს მენსტრუაციის დროს. ორსულებს და მეძუძურ ქალებს გვირილის გამოყენება მხოლოდ ექიმის დანიშნულებით აქვთ დაშვებული. ორსულებს და მეძუძურ ქალებს გვირილის გამოყენება მხოლოდ ექიმის დანიშნულებით აქვთ დაშვებული. იხ. ბმულზე წყარო

იხ. ვიდეო - გვირილა – პირის ღრუს პრობლემებისა და ძილის მომწესრიგებელი