ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                                პანკრეასი

 ადამიანისა და ცხოველის საჭმლის მომნელებელი სისტემის ჯირკვალი, რომელიც გამოყოფს პანკრეასის წვენს და ჰორმონებს. პანკრეასი მონაწილეობს ცილების, ცხიმებისა და ნახშირწყლების მონელებასა და მათი ცვლის რეგულაციაში. ეგზოკრინული ფუნქცია აკისრია პანკრეასის რთულ ალვეოლურ-მილაკოვანი აღნაგობის ჯირკვლოვან ქსოვილს, რომლის თხელი, შეამერთებელ-ქსოვილოვანი ფირფიტები ჯირკვლის პანერქიმას ყოფენ ცალკეულ წილაკებად — აცინუსებად. სწორედ აცინუსთა უჯრედები გამოყოფენ პანკრეასის წვენს. აცინუსების ჯირკვლების სადინარები ერთვიან ჯირკვლის საერთო სადინარს. ენდოკრინულ ფუნქციას ასრულებენ პანკრეასის ლანგერჰანსის კუნძულები.

ადამიანის პანკრეასის მასა 70 გრამია, სიგრძე 15-25 სანტიმეტრს აღწევს. პანკრეასი განივად მდებარეობს მუცლის უკანა კედელზე, წელის I-II მალების დონეზე. მის მარჯვნივ, ბოლოს თავს ნალივით გარს ეხვევა თორმეტგოჯა ნაწლავი, მარცხნივ ბოლო — კუდი ელენთას აღწევს. თავსა და კუდს შორის მოთავსებულია პანკრეასის სხეული. პანკრეასის სტრუქტურა ძალიან ჰგავს სანერწყვე ჯირკვლის აგებულებას. პანკრეასის ეკზოსეკრეტორული ნაწილის გამომყოფი საბოლოოდ თავს იყრის ორ სადინარში: მთავარი სადინარი იხსნება თორმეტგოჯა ნაწლავის დასწვრივ ნაწილში არსებულ დვრილში, ნაღვლის საერთო სადინართან ერთად, დამატებითი სადინარი კი მთავრი სადინარის ცოტა ზემოთ და მარცხნივ. პანკრეასის ეგზოკრინულ ნაწილაკებში, განსაკუთრებით კუდის მიდამოში გაფანტულია ინკრეტორული ფუნქციის მქონე უჯრედოვანი მიკროსკოპული გროვები, რომლებიც წარმოქმნიან 200 ათასი-1,8 მილიონამდე პანკრეასის კუნძულს. კუნძულები გარშემოხვეულია შემაერთებელი ქსოვილით და იზოლირებულია ჯირკვლის ელემენტებისაგან. კუნძულების საერთო წონაა 0,7-0,8 გრამი.

იხ. ვიდეო პანკრეასისპრობლემების შემთხვევაში უარი თქვით მავნე პროდუქტების მომხარებაზე 

პანკრეასის კუნძულების მიერ გამოყოფილი ჰორმონი — ინსულინი პირდაპირ გადადის სისხლში და არეგულირებს ნახშირწყლების ცვლას. კუნძულების ფუნქციის დაქვეითებას (ჰიპოფუნქცია) შაქრიანი დიაბეტის განვითარება მოჰყვება. 1922 წელს კანადელმა მეცნიერებმა შეძლეს სუფთა ინსულინის მიღება. ინსულინს წარმატებით იყენებენ შაქრიანი დიაბეტისა და დიაბეტური კომის სამკურნალოდ.

                                                                    

ინსულინის სტრუქტურა

პანკრეასის დაავადებებიდან აღსანიშნავია პანკრეასის მწვავე ანთება — პანკრეატიტი, პანკრეასის მწვავე ჰემორაგიული ანთება. პანკრეასის ჩირქოვანი ანთება უფრო ხშირად მეზობელი ორგანოების დაავადების შედეგად ვითარდება. პანკრეასის სადინარის დახშვა იწვევს ქრონიკულ პანკრეატიტს. პანკრეასში შეიძლება განვითარდეს, ცისტა, სიმსივნე.

იხ. ვიდეო

დღე-ღამის განმავლობაში ადამიანის ორგანიზმში გამოიყოფა 1,5-2 ლიტრი პანკრეასის წვენი. იგი უფერო, უსუნო, ტუტე რეაქციის სითხეა. შეიცავს ორგანულ ნივთიერებებს. ფერმენტებიდან აღსანიშნავია პროტეაზები, ლიპაზები და ამილაზები. სეკრეცია იწყება საკვების მიღებიდან 1-3 წუთის შემდეგ და გრძელდება 6-10 საათი. პანკრეასის ფუნქცია რეგულირდება ნერვული და ჰუმორული მექანიზმებით. პანკრეასის სეკრეციაზე გავლენას ახდენენ თანაფარისებრი, ჰიპოფიზი, აგრეთვე ფარისებრი და თირკმელზედა ჯირკვლის ჰორმონები.

იხ. ვიდეო

თევზში პანკრეასი ღვიძლთან არის შერწყმული და მაკროსკოპულად განურჩეველია. მასში, თევზებში, ისევე როგორც მაღალ ცხოველებში, ინსულინი წარმოიქმნება ლანგერჰანსის კუნძულებზე. ლამპრებსა და ფილტვის თევზებში, პანკრეასი არსებითად იმალება ნაწლავის კედელში. ზუთხის და ზოგიერთ თევზის თევზში, ისევე როგორც მიქსინებში, პანკრეასი მდებარეობს ღვიძლის ქსოვილში. უმეტეს ციპრინიდებსა და პერციფორმებში, პანკრეასი ღვიძლთან ერთად ქმნის ერთ ორგანოს - ჰეპატოპანკრეასს.

ზოგიერთ თევზში პანკრეასი მდებარეობს ნაღვლის ბუშტისა და მისი სადინარების, ელენთის მახლობლად. პანკრეასი გამოყოფს ფერმენტებს თევზის ნაწლავებში - პროტეაზებს, ლიპაზებს, ამილაზებს - რომლებიც უზრუნველყოფენ ცილების, ცხიმების და ნახშირწყლების მონელებას. კუნძულის უჯრედები (ენდოკრინული უჯრედები) აწარმოებენ ჰორმონ ინსულინს, რომელიც არეგულირებს სისხლში გლუკოზის დონეს.

კუჭქვეშა ჯირკვალი თუ გაწუხებთ - ქონიკურლი დაავდების დროს - აირეთ 1კგ ლიმონი, გამოცალეთ კურკები დაამატეთ 300-300 გრ ოხრახუში და ნიორი, ეს ყველაფერი გატარეთ ხორცსაკებ მანქანაში, მოათავსეთ მომინაქრებულ ჭურჭელში და 2 კვირა გააჩერეთ

ცალე აირეთ 20-20 გრ წითელი მოცვის, მარწყვის და მოის ფოთოლი, სიმინდის ულვაში, დაასხით 2 წიოქა ადურებული წყალი და მთელი ღამით დატოვეთ თერმოსში.

3 კვირის განმავლობაში ყოველდღე, დრეში 3-ჯერ, ჭამამდე 15 წთ-ით ადრე მიიღეთ 1 ჩაის კოვზი ნაზავი და მცენარეთა ფოლებისგან დამზადებული ჩაი - 05-1 ჭიქა.

აიღეთ 30გრ ნემსიწვერის ეკალი, დაასხით 100მლგრ დმუღარე და წამოადურეთ მომინანინქრებულ ჭურჭელში წყლის ორთლზე ნახევარი საათის განმავლობაში შეგრილეთ და გაფილტრეთ. დარჩენილი მასა გამოწურეთ, ნახარში ადუღებული წყალით 100მლ-მდე შეავსეთ მიირეთ მეოთხედი ჭიქა 2-ჯერ

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                                Landsat 9

დდეამიწის 

სადამკვირვებლო თანამგზავრი გაშვებას 2021 წლის 27 სექტემბერს კოსმოსური გაშვების კომპლექსიდან-3E ვანდენბერგის კოსმოსურ ძალებზე Atlas V 401 გამშვებ მანქანაზე. NASA პასუხისმგებელია სატელიტის მშენებლობაზე, გაშვებასა და ტესტირებაზე, ხოლო შეერთებული შტატების გეოლოგიური სამსახური (USGS) მართავს თანამგზავრს და მართავს და ავრცელებს მონაცემთა არქივს. ეს იქნება მეცხრე თანამგზავრი Landsat პროგრამაში, მაგრამ Landsat 6 ვერ მიაღწია ორბიტას. კრიტიკული დიზაინის მიმოხილვა (CDR) დასრულდა NASA– ს მიერ 2018 წლის აპრილში და Northrop Grumman Innovation Systems– მა (NGIS) მიიღო თანამგზავრის წარმოების უფლება

იხ. პირდაპრიი ლაივი გაშვება რაკეტა ატლასის თანამგზავრის

The design and construction of Landsat 9 were assigned by NASA, under a delivery order contract to Orbital ATK, in October 2016. The purchase cost of US$129.9 million is part of a five-year contract between the two entities. The budget that provides for initial work on Landsat 9 also calls for research into less expensive and smaller components for future Landsat hardware.

Landsat 9 will largely replicate the functions of its predecessor Landsat 8. The former will include near-identical copies of remote sensors: the Operational Land Imager (OLI) and the Thermal Infrared Sensor (TIRS) instruments – optical and thermal sensors respectively – that will be designated OLI-2 and TIRS-2; the latter will be upgraded to a risk class B implementation (high priority, high national significance, high complexity,) while no changes will be applied to OLI-2.

NASA selected Ball Aerospace & Technologies to provide the OLI-2 instrument through a sole source procurement. OLI-2 will collect data for nine spectral bands with a ground sample distance (GSD) of 30 m for all bands except the panchromatic band, which has a 15 m GSD.

NASA assigned the TIRS-2 instrument as a directed development to Goddard Space Flight Center (GSFC). Design changes to the TIRS-2 are intended to address the stray light and Scene Select Mechanism (SSM) encoder problems experienced with the TIRS on Landsat 8.^[6] Testing and assessment of the TIRS-2 demonstrate the stray light magnitude has been reduced to 1%

Landsat 9 is currently scheduled to launch on 27 September 2021 at 18:11 UTC. This is 4–5 years after the end of Landsat 7's mission design lifetime and near the end of its maximum (fuel supply) lifetime. The Launch Services Program (LSP) at the Kennedy Space Center (KSC) will control the launch operations, which will be conducted from Vandenberg Space Force Base. The launch of Landsat 9 was delayed to September 2021 due to the effects of the coronavirus pandemic on spacecraft work in Arizona.

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                                  ვანილი

მცენარეული კლასიფიკაცია - სამეფო - მცენარეები, ყვავილოვანი მცენარეები, ერთლებიანები, რიგი - Asparagales, აოჯახი - ჯადვარისებრი გვარი - ვანილი, ეპიფიტურ მცენარეთა, მცოცავი ლიანებია, აქვთ საჰაერო მისაკიდი ფესვები.

ცნობილია 100-მდე სახეობა, რომლებიც გავრცელებულია ორივე ნახევარსფეროს ტროპიკებში. ზოგი სახეობის ნაყოფი შეიცავს სურნელოვან ნივთიერებებს (მაგ. ვანილინს) და იყენებენ პარფიუმერიასა და კვების მრეწველობაში.

საკონდიტრო წარმოებაში ვანილის სახელწოდებით უფრო მეტად ცნობილია ლათ. Vanilla planifolia-ს ნაყოფი. ამ მცენარეს ხორცოვანი ფოთლები და მომწვანო-მოთეთრო ყვავილები აქვს.

მისი სამშობლოა მექსიკა. მოჰყავთ მრავალ ტროპიკულ ქვეყნებში. ვანილის მოუმწიფებელი და შემჭკნარი ნაყოფი ძვირფასი სუნელ-სანელებელია.

იხ. ვიდეო

ამ სანელებლების წარმოების ტექნოლოგია საკმაოდ რთულია. პირველ ეტაპზე მოუმწიფებელი ხილი იკრიფება და ცხელ წყალში (80-85 ° C) 20 წამის განმავლობაში ჩადის, რითაც ასრულებს ერთგვარ მოკლევადიან გაუფერულებას. შემდეგ ნაყოფი ფერმენტირდება 60 ° C ტემპერატურაზე ერთი კვირის განმავლობაში. მხოლოდ დუღილის შემდეგ ვანილი იძენს თავის დამახასიათებელ არომატს და ყავისფერ ფერს. ამის შემდეგ, სანელებელი აშრობს ჩრდილში ღია ცის ქვეშ რამდენიმე თვის განმავლობაში. მას შემდეგ, რაც თეთრი ყვავი ჩნდება ბუჩქებზე, ითვლება, რომ სანელებელი მზად არის გამოსაყენებლად.

ვანილის ხარისხი ბევრ ფაქტორზეა დამოკიდებული, დაწყებული ვაზის ბოტანიკური სახეობებიდან, საიდანაც იგი მიიღება და დამთავრებული დუღილის და გაშრობის პირობებით. ამიტომ, მსოფლიო პრაქტიკაში ვანილი ხარისხით იყოფა 8 ჯიშად.

იხ. ვიდეო

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -

                                    კინკანი

                            

კუმკვატი^[1] (ლათ. Fortunella) — მარადმწვანე ხეების და ბუჩქების გვარი ტეგანისებრთა ოჯახისა. მჭიდროდ დატოტვილი, 2-3 მ სიმაღლის მცენარეა.

აქვს ვიწრო და წვეტიანი ფოთოლი, თეთრი ყვავილი, წვრილი (2 სმ-მდე დიამეტრის), მოტკბო-მომჟავო ნაყოფი. ყვავილობს ივლისში, ნაყოფი იანვარ-თებერვალში მწიფდება. მისგან ამზადებენ მურაბას, იყენებენ საკონსერვო წარმოებაში და დეკორატიული მიზნით.

საქართველოში გავრცელებულია „ნაგამი“, რომელიც დეკემბერში იკრიფება და კარგად ინახება, იჭმება კანიანად.

იხ. ვიდეო

კუმკატის  სამშობლოა სამხრეთ აზია და აზია-წყნარი ოკეანის რეგიონი. ის იზრდება ჩინეთის სამხრეთით, ასევე სამხრეთ -აღმოსავლეთ აზიაში, იაპონიაში, ახლო აღმოსავლეთში, სამხრეთ ევროპაში (განსაკუთრებით საბერძნეთის კუნძულ კორფუზე) და შეერთებული შტატების სამხრეთით (განსაკუთრებით ფლორიდაში). პოსტსაბჭოთა სივრცეში ის იზრდება კავკასიონის შავი ზღვის სანაპიროზე სოჭის რეგიონში, ყირიმში, იალტის რეგიონში, ასევე აფხაზეთში.

კუმკვატების შესახებ ყველაზე ადრეული ისტორიული ცნობა გვხვდება მე -12 საუკუნის ჩინურ ლიტერატურაში. ისინი დიდი ხანია გაშენებულია ინდოეთში, იაპონიაში, ტაივანში, ფილიპინებსა და სამხრეთ -აღმოსავლეთ აზიაში. ისინი ევროპაში 1846 წელს გაიცნო რობერტ ფორტუნამ, ლონდონის სამებაღეო საზოგადოების კოლექციონერმა და მალევე მიიყვანეს ჩრდილოეთ ამერიკაში

იხ. ვიდეო

მუმკატის ქერქი შეცავს ეთორეზეთებს ხილის არომატს დიდი ნაწილს და შედგება ძირითადად ლიმონენისგან, რაც მთლიანი მასის დაახლოებით 93% -ს შეადგენს. ლიმონენისა და ალფა-პინენის (0.34%) გარდა, ორივე მონოტერპენად ითვლება, ზეთი უჩვეულოდ მდიდარია (სულ 0,38%) სესკიტერპენებში, როგორიცაა α- ბერგამოტინი (0.021%), კარიოფილენი (0.18%), α- ჰუმულენი ( 0,07%) და α-muurolene (0,06%) და ეს ხელს უწყობს ხილის პიკანტურ და მერქნიან გემოს. კარბონილის ნაერთები ქმნიან დანარჩენ ნაწილს და ისინი პასუხისმგებელნი არიან გამორჩეულ არომატზე. ეს ნაერთები მოიცავს ეთერებს, როგორიცაა იზოპროპილ პროპანოატი (1.8%) და ტერპინილ აცეტატი (1.26%); კეტონები, როგორიცაა კარვონი (0.175%); და სპექტრი ალდეჰიდების როგორიცაა citronellal (0.6%) და 2-methylundecanal. სხვა ჟანგბადიანი ნაერთები მოიცავს ნეროლს (0.22%) და ტრანსლიალოლის ოქსიდს (0.15%).

იხ. ვიდეო

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                              ლაიმი

                                       
(Citrus × aurantiifolia)^[1] — მცენარე ტეგანისებრთა ოჯახისა. ბუჩქოვანი ხეა, სიმაღლით 5 მ. ეკლიანია. ციტრუსოვანი ჰიბრიდია (C. micrantha x C. medica) სფეროსებრი ნაყოფით, რომლის დიამეტრია 25–50 მმ. ჩვეულებრივ აგროვებენ მანამ სანამ მწვანეა, მაგრამ მომწიფებისას ხდება ყვითელი. სპარსულ ლაიმთან შედარებით მცირეა, უფრო მაღალი მჟავიანობისაა, უფრო ძლიერი არომატი და თხელი ქერქი აქვს. ლაიმი სხვა ლაიმებთან შედარებით, ფასდება უნიკალური გემოს გამო. მისი სამშობლოა სამხრეთ-აღმოსავლეთი აზია. ლაიმის წვენისგან მზადდება ამერიკული დესერტი ლაიმის ნამცხვარი.

იხ. ვიდეო ლიმონისა და ლაიმის ნამცხვარი

ძირითადად გამოიყენება როგორც ახალი, ასევე წვენისა და შესანახი სეგმენტებისათვის. წვენი შეიცავს 6-8% ლიმონმჟავას, საუკეთესო ჯიშებს აქვთ რამდენიმე თესლი (0-4). ცაცხვის ხილის არომატი განსხვავდება ლიმნისგან.

ლიმონის წვენი გამოიყენება ლიმონმჟავას დასამზადებლად. ზეთი გამოიყენება როგორც არომატიზატორი გამაგრილებელი სასმელების წარმოებაში. როგორც კოსმეტიკა შესაფერისია ცხიმიანი კანისთვის. ნარევებში - ცხიმიანი კანისთვის: აკონტროლებს ცხიმის გამოყოფას, აშორებს შავ წერტილებს, ამკვრივებს ფორებს, ათეთრებს კანს (განსაკუთრებით კისრის და ზურგის). აძლიერებს თმას და ფრჩხილებს, ხელს უწყობს მათ ზრდას. ზრდის სისხლის მიმოქცევას, აღადგენს დაზიანებულ კანს და კაპილარებს (როზაცეა), ასტიმულირებს ახალი უჯრედების ზრდას, ასწორებს ნაოჭებს, აუმჯობესებს ტონს დაღლილ კანში, აუმჯობესებს სახის ფერს (ორსულობის შემდგომ, მწეველებში, ნერვული სტრესის ან სერიოზული დაავადების შემდეგ). შეიძლება გამოყენებულ იქნას დახურული კომედონების (მილიას ან თეთრკანიანი) სამკურნალოდ. სამედიცინო გამოყენება ცაცხვის ანტირევმატული, ანტისეპტიკური, ანტივირუსული, ბაქტერიციდული, სამკურნალო, აღმდგენი, მატონიზირებელი მოქმედება ფართოდ გამოიყენება მედიცინაში. ამშვიდებს ძლიერ და სწრაფ გულისცემას. აქვს სასარგებლო გავლენა კუჭზე. ათავისუფლებს სტრესთან დაკავშირებული ნაწლავის ანთებას. ხშირად გამოიყენება ლიმონის ნაცვლად, რადგან ცაცხვს აქვს მსგავსი თვისებები. გამოიყენება სიცხის, ინფექციური დაავადებების, ყელის ტკივილის, გაციებისა და სხვათა სამკურნალოდ

იხ. ვიდეო

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                               ბატატი

 ტკბილი კარტოფილი (ლათ. Ipomoea batatas) — აბილილის გვარის გორგლიანი მცენარე ხვართქლასებრთა ოჯახისა. ტროპიკულ ქვეყნებში მოჰყავთ მრავალწლოვან, ხოლო სუბტროპიკულში ერთწლოვან კულტურად.

აქვს 1–5 მ სიგრძის გართხმული ღერო, ფოთოლი მთლიანი და თათისებრ დაყოფილია. ყვავილი ვარდისფერი ან თეთრი. ნაყოფი ოთხთესლიანი კოლოფია. ბატატის ფესვები ვეგეტაციის დასასრულს წარმოქმნის სხვადასხვა ფორმისა და შეფერილობის გორგლს, რომელიც მომწიფებისას შეიცავს 24–28% სახამებელსა და შაქარს. გორგლი იწონის 200 გ-იდან 3 კგ-მდე.

ბატატის სამშობლოა მექსიკა და ცენტრალური ამერიკა. ფართოდაა გავრცელებული ინდოეთში, ინდონეზიაში, ჩინეთში, იაპონიაში, ესპანეთში, იტალიასა და აშშ-ში. მოჰყავთ აგრეთვე თურქმენეთსა და საქართველოში — მხოლოდ საცდელ ნაკვეთებზე. ბატატის გორგლს იყენებენ საჭმელად, ამზადებენ კონსერვს, ფქვილს, სახამებელს, ბადაგს, მიწისზედა ნაწილი პირუტყვის საუკეთესო საკვებია.

იხ. ვიდეო

ტკბილი ბატატიკარტოფილი ტუბერები 30 სმ სიგრძემდე, წვნიანი, დელიკატური რბილობით და თხელი კანით. მათ არ აქვთ თვალები და ყლორტები წარმოიქმნება ფარული კვირტებისგან. სხვადასხვა ჯიშის ტუბერები შეიძლება ძალიან განსხვავებული იყოს ფორმაში - მრგვალი, ლენტიანი, ფუსფუსური; რბილობის ფერით - თეთრი, ყვითელი, ნარინჯისფერი, ნაღები, წითელი, მეწამული; გასინჯვა - ახალიდან ძალიან ტკბილი; ტექსტურაში - რბილი და წვნიანიდან მშრალი და მყარი; ქერქის ფერით - ცისარტყელას თითქმის ყველა ფერი. კულტივირებული ჯიშების უმეტესობა მეტ -ნაკლებად ტკბილია საქაროზის, გლუკოზის და ფრუქტოზის შემცველობის გამო. რძიანი წვენი ჩნდება ტუბერის შესვენებაზე (ან მოჭრილ ღეროზე).

იხ. ვიდეო

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                            ქაცვი (მცენარე)

 (ლათ. Hippophae) — ხშირტოტებიანი ბუჩქოვანი მცენარეა ფშატისებრთა ოჯახიდან, სიმაღლით 1,5-3,5 მ, იშვიათად 10 მ. სიმაღლის ხეა. ფოთლები მორიგეობითია, მოკლე ყუნწებით, ხაზურ-ლანცეტა, ზემოდან მონაცისფრო-მუქი მწვანეა, ქვემოდან მოვერცხლისფრო-თეთრი. ყვავილები ორბინიანია, სწორი ჯამისებური, უფურცლო ყვავილსაფარით.

ნაყოფი წვნიანი, პრიალა, ნარინჯისფერი, ყვითელი ან მოწითალოა, სფეროსებრი ფორმის, სხედან ძალიან მოკლე ნაყოფსამაგრზე, რომელიც სქლად ერთხმის ტოტს. ქაცვი იზრდება მდინარის ნაპირებზე, მთის ფერდობებზე, ტენიან ადგილებში, სადაც ხშირად ქმნის ძნელადმისადგომ აღმონაცენს. განსაკუთრებით ფართოდაა გავრცელებული ქაცვის მდინარეების რიონისა და ცხენისწყლის ხეობებში, სადაც შესაძლებელია მისი მასიურად დამზადება.

იხ. ვიდეო ქაცვი - თმის ცვენისა და კუჭნაწლავის ანთების საწინაამღდეგო საშუალება

ნაყოფები საჭმელად ვარგისია, მომჟავო, მდიდარი ვიტამინებით ანანასის სუნით. შეიცავს 3,5%-მდე შაქარს, 2,6% მჟავებს, 8% ცხიმოვან ზეთებს 300-450 მგ.% C-ვიტამინს, კაროტინს, B1, B2, BC (ფოთლის მჟავა) და E ვიტამინებს. ნაყოფში შემავალი ზეთი მიდის ჭრილობის შემხორცებელი წამლების დასამზადებლად. ხალხურ მედიცინაში ქაცვის ნაყოფებს იყენებენ როგორც ტკივილგამაყუჩებელ, კუჭის სამკურნალო და სურავანდის საწინააღმდეგო საშუალებას. გამოიყენება აგრეთვე ქაცვის ფოთლებიც. ისინი შეიცავს 230-260 მგ.% C-ვიტამინს და 10%-მდე მთრიმლავ ნივთიერებებს. ნორჩი ყლორტებისა და ფოთლებისაგან იღებენ შავ, ხოლო ნაყოფებიდან – ყვითელ საღებავებს.

იხ. ვიდეო

საკვები  ხილი გამოიყენება წვენების, კომპოტების, ღვინოების, წიწიბურის ზეთის მოსაპოვებლად. ეს ზეთი ფართოდ გამოიყენება მედიცინაში და კოსმეტოლოგიაში, ეს არის ლოსიონების, მალამოების, მედიკამენტების ნაწილი.

გაშენებულია ხილის გულისთვის და ასევე მნიშვნელოვანია როგორც დეკორატიული მცენარე. ხილი შეიცავს ვიტამინებს (C, E, B ჯგუფი), კაროტინს. ხილს მოიხმარენ ნედლად, იღებენ მათგან ზეთს, ამზადებენ ნაყენებსა და კონსერვებს. გამოიყენება ქვიშების, გზის ფერდობების, ხევების და ჰეჯირების გასამაგრებლად. buckthorn ფოთლები გამოიყენება ნედლეულის სათრიმლავი. ნაყოფი ზოგიერთი ფრინველის ზამთრის საკვების მნიშვნელოვანი ნაწილია, მაგალითად, საველე ველზე.

იხ. ვიდეო

ქაცვიცვისგან მაზადებენ მურებებს, ფაფიას წვენს, ნაყენსა და ვაჟინს. ახალი ნაყოფსა და წვენს ძლიერი ანთებსაწინაამღდეგო და ბაქტერიოცედული თვისებები აქვს, რაც ხელს უშლის კარიეზის წარმოქნას და ღრძილების დავადებისას. ქაცვის ზეთი ხსნის ეგზემისა და ფსორიაზის სიპტომებს, მოყინვისა და დაწვრობის შემდეგ სწრაფადაღადგენს კანს.

ზეთს ასე ამზადებენ გასწირეთ წვენი, დარჩენილი რბილობიდააქუცმამეთ, გააშრეთ და დაასხით ზეითუნის ზეთი ან მზესუმზირის ზეთიგააჩერეთ 3კვირა ოთხისტემპ-ზე. შემდეგ გაწურეთ და ზეთი შეინახეთ მაცივარში. თუ ამ ზეთსდაამატებთ კანის კრემს და წაისვამთ, კანი გახდება ელასტიური დაბანის შემდეგ თუ თმაში შეიზელთ შეაჩერებს თმის ცვენას ქავილსა და სიმშრალეს.

თუ 1 ჩ/ქ ქწაცვის ზეთს მიიღებთ 3-ჯერ დღეში გასტრიტის დროს გაუმჯოსებს დგომარეობას, გაცოვებისას სურდოსა დაგრიპის დროს ცხვირში ჩაიევეტეთ

ქაცვის ფოთლების ნახარშის კოპრესი შეცვლის კუნთებისა და სახსრების ტკივილს, ხოლო ქერქი შეიცავს ბედიერების ჰორმონს სეროტინს და აწესრიგებს ნერვული სისტემის მუშაობას, აუმჯობესებს გუნება-განწყობას.