воскресенье, 26 марта 2023 г.

ლეპტონები

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                        ლეპტონები

ლეპტონები ჩართულია რამდენიმე პროცესში, როგორიცაა ბეტა დაშლა.
შემადგენლობა ელემენტარული ნაწილაკი
სტატისტიკა Fermionic
თაობა 1, 2, 3
ურთიერთქმედება ელექტრომაგნიტიზმი, გრავიტაცია, სუსტი
სიმბოლო
ანტინაწილაკების ანტილეპტონი (
)
ტიპი 6 (ელექტრონი, ელექტრონული ნეიტრინო, მუონი, მუონური ნეიტრინო, ტაუ, ტაუ ნეიტრინო)
ელექტრული მუხტი +1 e, 0 e, −1 e
ფერადი მუხტი No
დაატრიალეთ 1⁄2
ბარონი ნომერი 0

(ბერძნ. λεπτός - სინათლე) - ფუნდამენტური ნაწილაკები ნახევარმთლიანი სპინით, რომლებიც არ მონაწილეობენ ძლიერ ურთიერთქმედებაში. კვარკებთან და ლიანდაგ ბოზონებთან ერთად ლეპტონები სტანდარტული მოდელის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენენ.
ეტიმოლოგია და ისტორია
სახელწოდება „ლეპტონი“ შემოგვთავაზა ლ. როზენფელდმა (კ. მიოლერის წინადადებით) 1948 წელს და ასახავდა იმ ფაქტს, რომ იმ დროისთვის ცნობილი ყველა ლეპტონი გაცილებით მსუბუქი იყო ვიდრე მძიმე ნაწილაკები, რომლებიც შედის ბარიონების კლასში (βαρύς). - მძიმე). ახლა ტერმინის ეტიმოლოგია სრულად აღარ შეესაბამება ფაქტობრივ მდგომარეობას, ვინაიდან 1977 წელს აღმოჩენილი ტაუ ლეპტონი დაახლოებით ორჯერ მძიმეა, ვიდრე ყველაზე მსუბუქი ბარიონები (პროტონი და ნეიტრონი).
იხ. ვიდეო - Лептоны

Თვისებები
ყველა ლეპტონი ფერმიონია, რაც ნიშნავს, რომ მათი სპინი არის 1/2. ლეპტონები კვარკებთან ერთად (რომლებიც მონაწილეობენ ოთხივე ურთიერთქმედებაში, მათ შორის ძლიერში), ქმნიან ფუნდამენტური ფერმიონების კლასს - ნაწილაკებს, რომლებიც ქმნიან მატერიას და რომლებსაც, რამდენადაც ცნობილია, არ აქვთ შინაგანი სტრუქტურა.

მიუხედავად იმისა, რომ ჯერჯერობით არ არის ნაპოვნი ლეპტონების არაწერტილოვანი სტრუქტურის ექსპერიმენტული მითითებები, მიმდინარეობს მცდელობები ააგეს თეორიები, რომლებშიც ლეპტონები (და ფუნდამენტური ფერმიონების სხვა ჯგუფი - კვარკები) იქნებიან კომპოზიტური ობიექტები. კვარკებისა და ლეპტონების შემადგენელი ჰიპოთეტური ნაწილაკების სამუშაო სახელწოდებაა პრეონები.

ლეპტონების ჰიპოთეტური სუპერპარტნიორები - ბოზონები, სლეპტონები
იხ.ვიდეო - What are LEPTONS? | Particle Physics 101 PART 3
ლეპტონის რისცხვი - ლეპტონის ნომერი
თითოეულ დამუხტულ ლეპტონს (ელექტრონს, მუონს, ტაუ ლეპტონს) შეესაბამება მსუბუქი ნეიტრალური ლეპტონი - ნეიტრინო. ადრე ითვლებოდა, რომ ლეპტონების თითოეულ თაობას აქვს საკუთარი (ე.წ. არომატი - ინგლისური არომატიდან) ლეპტონის მუხტი - სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ლეპტონი შეიძლება წარმოიშვას მხოლოდ მისი თაობის ანტილეპტონთან ერთად, ასე რომ განსხვავება დახურულ სისტემაში თითოეული თაობის ლეპტონებისა და ანტილეპტონების რაოდენობა მუდმივი იყო. ამ განსხვავებას ეწოდება ელექტრონის, მიონის ან ტაუ ლეპტონის რიცხვი, ეს დამოკიდებულია თაობაზე. ლეპტონის ლეპტონის რიცხვია +1, ანტილეპტონი არის −1.

ნეიტრინოს რხევების აღმოჩენით დადგინდა, რომ ეს წესი ირღვევა: ელექტრონული ნეიტრინო შეიძლება გადაიქცეს მიონად ან ტაუ ნეიტრინოდ და ა.შ. ამგვარად, არომატული ლეპტონის რიცხვი არ არის დაცული. თუმცა, პროცესები, რომლებშიც მთლიანი ლეპტონის რიცხვი (თაობიდან დამოუკიდებლად) არ იქნება შენარჩუნებული, ჯერ არ არის აღმოჩენილი. ლეპტონის რიცხვს ზოგჯერ ლეპტონის მუხტს უწოდებენ, თუმცა მას არ გააჩნია რაიმე საზომი ველი, რომელიც დაკავშირებულია ელექტრული მუხტისგან განსხვავებით. ლეპტონის რიცხვის კონსერვაციის კანონი ექსპერიმენტული ფაქტია და ჯერ არ გააჩნია ზოგადად მიღებული თეორიული დასაბუთება. სტანდარტული მოდელის თანამედროვე გაფართოებებში, რომლებიც აერთიანებს ძლიერ და ელექტროსუსტ ურთიერთქმედებებს, ნაწინასწარმეტყველებია პროცესები, რომლებიც არ ინარჩუნებენ ლეპტონურ რიცხვს. მათი დაბალი ენერგიის გამოვლინებები შეიძლება იყოს ჯერ კიდევ აღმოუჩენელი ნეიტრინო-ანტინეიტრინო რხევები და უნეიტრინო ორმაგი ბეტა დაშლა, რომელიც ცვლის ლეპტონის რიცხვს ორი ერთეულით.

სიცოცხლის ხანგრძლივობა
დამუხტული ლეპტონებიდან მხოლოდ ყველაზე მსუბუქი, ელექტრონი (და მისი ანტინაწილაკი, პოზიტრონი) სტაბილურია. მძიმე დამუხტული ლეპტონები იშლება უფრო მსუბუქებად. მაგალითად, უარყოფითი მიონი იშლება ელექტრონად, ელექტრონულ ანტინეიტრინოდ და მიონურ ნეიტრინოდ (შეიძლება ნახოთ, რომ ლეპტონის მთლიანი და არომატული რიცხვი შენარჩუნებულია ამ პროცესში) სიცოცხლის ხანგრძლივობა დაახლოებით 2 μs. ტაუ ლეპტონს (სიცოცხლის ხანგრძლივობა დაახლოებით 3⋅10−13 წმ) შეუძლია დაიშალოს არა მხოლოდ ლეპტონების, არამედ მსუბუქი ჰადრონების (კაონებისა და პიონების) ემისიითაც. ნეიტრინოების დაშლა არ გამოვლენილა და ისინი ამჟამად სტაბილურად ითვლება.

მასა
დამუხტული ლეპტონების მასებისთვის მიღებულია რამდენიმე მარტივი ემპირიული კანონზომიერება, როგორიცაა კოიდის ფორმულა და ბარუტის ფორმულა, რომლებსაც არ აქვთ ზოგადად მიღებული თეორიული ახსნა.


суббота, 25 марта 2023 г.

ატომური მასა

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                        ატომური მასა

სტილიზებული ლითიუმ-7 ატომი: 3 პროტონი, 4 ნეიტრონი და 3 ელექტრონი (ჯამური ელექტრონები არის ბირთვის მასის ~1⁄4300). მას აქვს 7.016 Da. იშვიათ ლითიუმ-6-ს (მასა 6,015 Da) აქვს მხოლოდ 3 ნეიტრონი, რაც ამცირებს ლითიუმის ატომურ წონას (საშუალო) 6,941-მდე.

   ატომური მასა, ატომური წონა (ma) — მასის ატომური ერთეულებით გამოსახული ატომის მასის მნიშვნელობა. ერთეულთა საერთაშორისო სისტემაში წონის ერთეულია — კილოგრამი, თუმცაღა ფაქტიურად გამოიყენება სისტემგარეშე ერთეული — მასის ატომური ერთეული.

ატომური მასის გაზომვისათვის განსაკუთრებული სიდიდის გამოყენება იმასთანაა დაკავშირებული, რომ ატომთა მასა ძალიან მცირეა (10-22 — 10-24 გ) და გრამებში მისი გამოსახვა მოუხერხებელია. ატომური მასის ერთეულად მიღებულია ნახშირბადის 12C იზოტოპის ატომის მასის 1/12 ნაწილი. ნახშირბადის ერთეულის (ნ. ე.) მასა (1,66043±0,00031)·10-24 ტოლია. აღნიშNული სისტემგარეშე მასის საზომი ერთეულმა მიიღო სახელწოდება — მასის ატომური ერთეული (მ. ა. ე.) ან დალტონი.

ატომური მასის ცნება ჯ. დალტონმა შემოიტანა 1803 წელს. მასვე ეკუთვნის ატომური მასის განსაზღვრის პირველი ცდები. ჯ. დალტონმა ატომური მასის ერთეულად წყალბადის ატომის მასა (წყალბადის სკალა) მიიღო. 1906 წელს ატომური მასის ერთეულად ქიმიკოსებმა ჟანგბადის ატომური მასის 1/16 ნაწილი (ჟანგბადის სკალა) მიიღეს. მოგვიანებით, ჟანგბადის იზოტოპების (16O, 17O, 18O) აღმოჩენის შემდეგ, შემოიღეს ორი სკალა: ქიმიური, რომლის მიხედვით ატომურ მასას გამოსახავდნენ ბუნებრივი ჟანგბადის ატომური მასის საშუალო მნიშვნელობის 1/16 ნაწილის ტოლი ერთეულით, და ფიზიკური , რომლის მიხედვით ატომური მასის ერთეულად მიღებული იყო ჟანგბადის იზოტოპის 16O ატომური მასის 1/16 ნაწილი. ორი სკალის გამოყენება უხერხულობას ქმნიდა, ამიტომ 1961 წლიდან მიღებულია ერთიანი, ნახშირბადის სკალა. უნიფიცირებული ნახშირბადის სკალით მოცემული ატომური მასა 1,000043-ჯერ მეტია, ვიდრე ქიმიური სკალით განსაზღვრული ატომური მასის მნიშვნელობა. ატომური მასის ზუსტი (0,001%-მდე უფრო ზუსტი) განსაზღვრა შეიძლება მას-სპექტროსკოპული მეთოდით.

სტანდარტული ატომური მასა

ქიმიური ელემენტის ატომური მასა (ასევე „საშუალო ატომური მასა“, „სტანდარტული ატომური მასა“) წარმოადგენს, ამ კონკრეტული ელემენტის, ბუნებაში არსებულ ყველა სტაბილური და არასტაბილური ელემენტთა საშუალო შეწონილ მასას, მათი დედამიწის ქერქსა და ატმოსფეროში გავრცელების პროპორციულად. სწორედ აღნიშნული ატომური მასის სიდიდეა წარმოადგენილი დ. მენდელეევის ელემენტთა პერიოდულ სისტემაში. მონოიზოტოპური ელემენტთათვის (როგორებიცაა: იოდიოქრო და სხვ.) ელემენტის ატომური მასა ემთხვევა ბუნებაში არსებულ მის ერთადერთი იზოტოპის ატომურ მასას. ბუნებაში არარსებულ და სინთეზირების გზით მიღებულ იმ ელემენტთა ატომური მასები (როგორებიცაა: ტეხნიციკიური და სხვ.), ელემენტთა პერიოდულ სისტემაში პირობითად წარმოდგენილია აღნიშნული ელემენტის ყველაზე სტაბილური იზოტოპი კვადრატულ ფრჩხილებში.

ატომური მასების ყველაზე ზუსტი სიდიდეები ქვეყნდება იუპაქის ეგიდით გამოცემულ პუბლიკაციებში.

ატომის ფარდობითი მასა

ატომის ფარდობითი მასა (მოძველებული სახელწოდება — ატომური წონა) — ატომის მასის მნიშვნელობა, გამოხატული მასის ატომურ ერთეულებში, განისაზღვრება, როგორც მოცემული ელემენტის ატომის ფარდობა ნახშირბადის იზოტოპის 12C ნეიტრალური ატომის 1/12- თან.

მოლეკულური (მოლური) მასა

მოლეკულის მასის მნიშვნელობა, რომელიც გამოსახულია მასის ატომური ერთეულებით, უდრის მოლეკულის შემადგენლობაში შემავალი ყველა ატომის მასების ჯამს.

იხ. ვიდეო - ატომური მასა და მასური რიცხვი


ატომური მასების გამოთვლისას თავდაპირველად (მე-19 საუკუნის დასაწყისიდან, ჯ. დალტონის წინადადებით; იხ. დალტონის ატომისტური თეორია), წყალბადის ატომის მასა, როგორც უმსუბუქესი ელემენტის, მიღებულ იქნა მასის ერთეულად [ნათესავი] და , მასთან მიმართებაში გამოითვალა სხვა ელემენტების ატომების მასები. მაგრამ რადგან ელემენტების უმრავლესობის ატომური მასები განისაზღვრება მათი ჟანგბადის ნაერთების შემადგენლობის საფუძველზე, ფაქტობრივი გამოთვლები გაკეთდა ჟანგბადის ატომურ მასასთან მიმართებაში, რომელიც ითვლებოდა 16; ჟანგბადისა და წყალბადის ატომურ მასებს შორის თანაფარდობა ჩაითვალა 16: 1-ის ტოლი. შემდგომში უფრო ზუსტი გაზომვებით აჩვენა, რომ ეს თანაფარდობა უდრის 15,874: 1 ან, რაც იგივეა, 16: 1,0079, იმისდა მიხედვით, თუ რომელი ატომია - ჟანგბადი. ან წყალბადი - მიუთითეთ მთელი რიცხვი. ჟანგბადის ატომური მასის ცვლილება იწვევს უმეტესი ელემენტების ატომური მასის ცვლილებას. ამიტომ, გადაწყდა 16-ის ატომური მასის დატოვება ჟანგბადისთვის, წყალბადის ატომური მასა 1,0079.

ამრიგად, ჟანგბადის ატომის მასის 1⁄16 მიღებულ იქნა ატომური მასის ერთეულად, რომელსაც ეწოდა ჟანგბადის ერთეული. შემდგომში აღმოჩნდა, რომ ბუნებრივი ჟანგბადი არის იზოტოპების ნაზავი, ასე რომ, ჟანგბადის მასის ერთეული ახასიათებს ჟანგბადის ბუნებრივი იზოტოპების ატომების მასის საშუალო მნიშვნელობას (ჟანგბადი-16, ჟანგბადი-17 და ჟანგბად-18), რაც აღმოჩნდა. იყოს არასტაბილური ჟანგბადის იზოტოპური შემადგენლობის ბუნებრივი ცვალებადობის გამო. ატომური ფიზიკისთვის ასეთი ერთეული მიუღებელი აღმოჩნდა და მეცნიერების ამ დარგში ჟანგბადის ატომის 16O მასის 1⁄16 ატომური მასის ერთეულად იქნა აღებული. შედეგად ჩამოყალიბდა ატომური მასების ორი სასწორი - ქიმიური და ფიზიკური. ატომური მასების ორი სასწორის არსებობა დიდ უხერხულობას ქმნიდა. ფიზიკურ და ქიმიურ მასშტაბებზე გამოთვლილი მრავალი მუდმივის მნიშვნელობები განსხვავებული აღმოჩნდა
იხ.ვიდეო - СЕКРЕТЫ Химии раскрыты — Относительная Атомная Масса // Химия с нуля



. ამ მიუღებელმა პოზიციამ განაპირობა ჟანგბადის შკალის ნაცვლად ატომური მასების ნახშირბადის შკალის შემოღება.

ფარდობითი ატომური მასების ერთიანი მასშტაბი და ატომური მასის ახალი ერთეული მიღებულ იქნა ფიზიკოსთა საერთაშორისო კონგრესმა (1960) და გააერთიანა ქიმიკოსთა საერთაშორისო კონგრესმა (1961; ქიმიკოსთა I საერთაშორისო კონგრესიდან 100 წლის შემდეგ). ატომური მასის წინა ორი ჟანგბადის ერთეული - ფიზიკური და ქიმიური. ჟანგბადის ქიმიური ერთეული უდრის ატომური მასის ახალი ნახშირბადის ერთეულის 0,999957-ს. თანამედროვე მასშტაბით, ჟანგბადის და წყალბადის ფარდობითი ატომური მასები, შესაბამისად, არის 15,9994: 1,0079 ... ვინაიდან ატომური მასის ახალი ერთეული მიბმულია სპეციფიკურ იზოტოპთან და არა ქიმიური ნივთიერების ატომური მასის საშუალო მნიშვნელობასთან. ელემენტი, ბუნებრივი იზოტოპური ვარიაციები გავლენას არ ახდენს ამ ერთეულის რეპროდუქციულობაზე.

Axiom Space

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                          Axiom Space      



Axiom Space, Inc., ასევე ცნობილი როგორც Axiom Space, არის ამერიკელი კერძო დაფინანსებული კოსმოსური ინფრასტრუქტურის დეველოპერი, რომლის სათაო ოფისი მდებარეობს ტეხასის შტატში, ჰიუსტონში.

დაარსებული 2016 წელს მაიკლ ტ. სუფრედინის და კამ გაფარიანის მიერ, კომპანიამ პირველად გაფრინდა კოსმოსური ფრენა 2022 წელს: Axiom Mission 1, პირველი კომერციული ეკიპაჟით კერძო კოსმოსური ფრენა საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურამდე. კომპანიის მიზანია ფლობდეს და მართოს მსოფლიოში პირველი კომერციული კოსმოსური სადგური 2025 წელს. კომპანიის თანამშრომლები არიან NASA-ს ყოფილი ადმინისტრატორი ჩარლზ ბოლდენი და ასტრონავტები მაიკლ ლოპეს-ალეგრია და ბრენტ ვ. ჯეტ უმცროსი.

კომპანიამ თავისი პირველი კომერციული ასტრონავტები ორბიტაზე 2022 წელს გაგზავნა. ის ასევე გეგმავს ადამიანის კოსმოსურ ფრენას მთავრობის მიერ დაფინანსებული და კომერციული ასტრონავტებისთვის, რომლებიც დაკავებულნი იქნებიან კოსმოსურ კვლევებში, კოსმოსურ წარმოებასა და კოსმოსურ კვლევაში.
იხ. ვიდეო - Загадочный скафандр Axiom, Лунный контракт Firefly, Фото столкновения DART: #Космодайджест 208
Axiom Space-ის აღმასრულებელი დირექტორი მაიკლ ტ. სუფრედინი ადრე იყო საერთაშორისო კოსმოსური სადგურის პროგრამის მენეჯერი 2005 წლიდან 2015 წლამდე.[8] NASA-დან პენსიაზე გასვლის შემდეგ, სუფრედინიმ და კამ გაფარიანმა დაიწყეს Axiom Space, რათა გამიზნულიყო განვითარებადი კომერციული კოსმოსური ფრენების ბაზარი. ღაფარიანი არის ინჟინერი და მეწარმე, რომელმაც თავისი კომპანია Stinger Ghaffarian Technologies, Inc., NASA-ს მსხვილი კონტრაქტორი, KBR-ს 2018 წელს მიჰყიდა.

კომპანია აირჩია NASA-მ, რათა უზრუნველყოს პირველი კომერციული დანიშნულების მოდული საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე. Axiom Space-მა ასევე გამოაცხადა 2020 წლის მარტში კონტრაქტი SpaceX-თან კომერციული ასტრონავტების საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე Falcon 9-ის და Crew Dragon-ის მეშვეობით ფრენის შესახებ, რომელიც დაგეგმილია 2022 წლის მარტში; გაშვება მოხდა 2022 წლის 8 აპრილს და ეკიპაჟი დაბრუნდა 25 აპრილს.

კომპანიას ჰყავდა 110 თანამშრომელი 2021 წლის თებერვლის მდგომარეობით, ოფისებით მდებარეობდა ჰიუსტონსა და ლოს ანჯელესში.
იხ. ვიდეო -  Axiom Space Reveals Next-Generation Spacesuit - 
When astronauts return to the Moon for the first time in over 50 years as part of NASA’s Artemis III mission, they will be wearing Axiom Space’s next-generation spacesuit to walk on the lunar surface. 
The new Axiom Extravehicular Mobility Unit (AxEMU) spacesuit will provide astronauts advanced capabilities for space exploration while providing NASA commercially developed human systems needed to access, live and work on and around the Moon. The advanced spacesuits ensure astronauts are equipped with high-performing, robust equipment and are designed to accommodate a wide range of crew members. 
Axiom Space is guided by the vision of a thriving home in space that benefits every human, everywhere. The leader in providing space infrastructure as a service, Axiom offers end-to-end missions to the International Space Station today while privately developing its successor – a permanent commercial destination in Earth’s orbit that will sustain human growth off the planet and bring untold benefits back home. More information about Axiom can be found at www.axiomspace.com.
Axiom სადგური აპირებს თავისი კოსმოსური ხომალდის მოდულების ინდივიდუალურად გაშვებას და ორბიტაზე აწყობას, პირველ რიგში საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურს. ISS-ის პენსიაზე გასვლამდე (და ატმოსფერული ხელახალი შესვლა), კომპანია გეგმავს თავისი მოდულების გამოყოფას და ორბიტის დაწყებას დამოუკიდებლად, როგორც აქსიომის სადგური. Axiom Space 2020 წლის რენდერები გვიჩვენებს, თუ როგორ შეიძლება მოდულების განლაგება და გადატანა ISS-ზე მობილური სერვისის სისტემის, კონკრეტულად Canadarm2-ის მიერ. Canadarm2-მა შესაძლოა ასევე გააგრძელოს ოპერაციები Axiom-ის კოსმოსურ სადგურზე ISS-ის გადადგომის შემდეგ 2020-იანი წლების ბოლოს. კომპანია ამჟამად მიზნად ისახავს 2025 წლის ბოლოს ISS-ზე პირველი მოდულის გაშვებას და სადგურის დასრულებისთვის 2020-იანი წლების ბოლოს.

Axiom Space გეგმავს ასტრონავტების ტრენინგის ჩატარებას კომერციული ასტრონავტებისთვის, მასპინძლობს მთავრობებსა და კომერციულ პარტნიორებს. სამამდე Axiom Space მოდული შეიძლება მიმაგრდეს საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე. მოსალოდნელია, რომ პირველი მოდული ჩაერთვება Harmony-ის წინა პორტში, რაც მოითხოვს PMA-2-ის გადატანას. Axiom Space გეგმავს დაურთოს ორ დამატებით მოდულს თავის თავდაპირველ ძირითად მოდულზე და გაგზავნოს კერძო ასტრონავტები მოდულების მოსანახულებლად.
                                                              
მომავალი აქსიომის დედამიწის ობსერვატორიის ინტერიერი (მხატვრის ილუსტრაცია მოდელის, რომელიც შექმნილია ფილიპ სტარკის მიერ)
Axiom Station-ის ინტერიერი 2018 წელს დააპროექტა ფრანგმა არქიტექტორმა ფილიპ სტარკმა. ჰაბიტატის რენდერები გვიჩვენებს კამერას კედლებით, რომლებიც დაფარულია ბუჩქოვანი ბალიშებით და მორთული ასობით ფერის ცვალებადი LED-ით. Axiom Space-მა საჯაროდ გამოაცხადა განზრახვა განაგრძოს მინიმუმ ერთი ასტრონავტი სადგურში, , რომელსაც დაევალება ზრუნვა კვლევით პროექტებზე და სადგურის შეკეთებაზე. ეს მოიცავს კეთილმოწყობას, როგორიცაა მაღალსიჩქარიანი Wi-Fi, ვიდეო ეკრანები, სურათების ფანჯრები და მინის კედლიანი გუმბათი.
Axiom Space-მა მთვარეზე ფრენის კოსმოსური კოსტუმი წარმოადგინა
ძნელი სათქმელია, გახდება თუ არა Axiom Space კოსმოსური მოდის ტენდენციები, მაგრამ NASA-მ ის აირჩია, როგორც ახალი კოსმოსური კოსტუმების შემქმნელად Artemis III მთვარის მისიისთვის. იხ. ბმულზე წყარო

ამ მისიის ფარგლებში, ის პირველად 1970-იანი წლების დასაწყისიდან დაიგეგმა. გავაგზავნოთ ასტრონავტების გუნდი ჩვენი თანამგზავრის სამხრეთ პოლუსზე და ამისთვის მათ დასჭირდებათ ახალი, საიმედო, თანამედროვე და კომფორტული კოსმოსური კოსტუმები.

ოთხშაბათს, NASA-ს ჰიუსტონის კოსმოსურ ცენტრში, Axiom Space-მა უმასპინძლა ასეთი კოსმოსური კოსტუმის პროტოტიპის დემონსტრირებას სტუდენტებისთვის და ჟურნალისტებისთვის, რათა უფრო ახლოს დაათვალიერონ იგი, დაუსვან კითხვები და, შესაძლოა, ახალი გადაწყვეტილებები შესთავაზონ.

კოსტიუმი, სახელწოდებით AxEMU, შეიქმნა NASA-ს პროტოტიპების საფუძველზე და ხასიათდება გაზრდილი მობილურობითა და დამატებითი დაცვით შესაძლო საფრთხისგან, რომელიც შესაძლოა მთვარეზე ასტრონავტებს მოელოდეს.

„NASA-სა და Axiom-ს შორის თანამშრომლობა გადამწყვეტია მთვარეზე ასტრონავტების დასაფრენად და კოსმოსის გამოკვლევებში აშშ-ის ლიდერობის მხარდასაჭერად“, - თქვა NASA-ს ადმინისტრატორმა ბილ ნელსონმა. პირველი ქალისთვის მთვარის ზედაპირზე, მაგრამ ასევე გაიხსნება მრავალი ადამიანისთვის მთვარეზე კვლევისა და სამეცნიერო ექსპერიმენტების უპრეცედენტო შესაძლებლობები“.

"დრაკონის" ფრენა და კოსმოსური კოსტუმის ევოლუცია
არტემისის მისია: NASA-ს Orion-ის კაფსულა მთვარემდე აღწევს
ქალები, რომლებიც კოსმოსურ კოსტუმებს კერავდნენ. Ხელით
კოსტუმის ტექნიკური მახასიათებლები და უსაფრთხოების სტანდარტები დაადგინეს NASA-ს ექსპერტებმა და Axiom Space-ის სპეციალისტებმა აიღეს ვალდებულება სრულად დაეცვათ ეს მოთხოვნები.

ისინი ასევე პასუხისმგებელნი არიან კოსტუმის დიზაინზე, განვითარებასა და სერტიფიცირებაზე, ასევე ასტრონავტების მომზადებაზე ამ კოსტუმებთან და სპეციალურ ინსტრუმენტებთან მუშაობაზე, რომლებსაც ისინი გამოიყენებენ მთვარეზე.
AxEMU კოსტიუმები შექმნილია იმისთვის, რომ მაქსიმალურად გაადვილდეს მთვარის ლანდშაფტზე ნავიგაცია. ამავდროულად, ისინი შეიქმნა უნივერსალური ისე, რომ მოერგოს როგორც მამაკაცებს, ასევე ქალებს. დეველოპერი ამტკიცებს, რომ აშშ-ს მოსახლეობის 90%-მდე შეიძლება გამოიყენოს ასეთი კოსმოსური კოსტუმი.

სხვათა შორის, პროტოტიპის შავი ფერის მიუხედავად, ექსპერტებს ეჭვი არ ეპარებათ, რომ კოსტუმის საბოლოო ვერსია მაინც ტრადიციულად თეთრი იქნება, თუნდაც მხოლოდ იმიტომ, რომ ასტრონავტები არ ათბობენ.

კოსმოსში გაგზავნამდე კოსტიუმები საფუძვლიანად შემოწმდება კოსმოსთან ახლოს არსებულ პირობებში. ეს ჩვეულებრივ ხდება სპეციალურად აღჭურვილ აუზებში. NASA იტოვებს ასტრონავტების საერთო მომზადებას და თავად მისიების დაგეგმვას.

თუ ყველაფერი გეგმის მიხედვით წარიმართება, NASA-ს არტემისის პროგრამა მთვარეზე ნახევარი საუკუნის შემდეგ პირველ კოსმოსურ ხომალდს დაეშვება. ეს ექსპედიცია იქნება პირველი შორ მანძილზე მთვარის მისიის დასაწყისი შორი დისტანციური ხედვით - პილოტირებული ფრენა მარსზე.
იხ. ვიდეო - Axiom Space показала прототип скафандра для астронавтов НАСА миссии Артемида [новости космоса]

Axiom Space, Inc., also known as Axiom Space, is an American privately funded space infrastructure developer headquartered in Houston, Texas.

Founded in 2016 by Michael T. Suffredini and Kam Ghaffarian, the company first flew a spaceflight in 2022: Axiom Mission 1, the first commercially crewed private spaceflight to the International Space Station. The company aims to own and operate the world's first commercial space station in 2025. The company's employees include former NASA Administrator Charles Bolden  and astronauts Michael Lopez-Alegria and Brent W. Jett Jr.

The company sent its first commercial astronauts into orbit in 2022. It also plans human spaceflight for government-funded and commercial astronauts engaging in in-space researchin-space manufacturing, and space exploration.

History

Michael Suffredini in 2012

Axiom Space CEO Michael T. Suffredini was previously the program manager for the International Space Station from 2005 to 2015. After retiring from NASA, Suffredini and Kam Ghaffarian started Axiom Space to target the emerging commercial spaceflight market. Ghaffarian is an engineer and entrepreneur who sold his company, Stinger Ghaffarian Technologies, Inc., a large NASA contractor, to KBR in 2018.

The company was selected by NASA to provide the first commercial destination module on the International Space Station. Axiom Space also announced in March 2020 a contract with SpaceX to fly commercial astronauts to the International Space Station via Falcon 9 and Crew Dragon scheduled for March 2022; launch took place 8 April 2022 and crew returned on 25 April.

The company had 110 employees as of February 2021, with offices located in Houston and Los Angeles.

NASA contract for ISS modules

Artist's rendering of Axiom modules connected to ISS

In 2020, as part of the broader Next Space Technologies for Exploration Partnerships (NextSTEP) cislunar initiative, NASA awarded Axiom a US$140 million contract to provide at least one habitable spacecraft to attach to the International Space Station.[10] Axiom Space was the only selected proposal from the solicitation process due in 2019. Bigelow Aerospace did not submit a proposal and has subsequently ceased operations.

The modules constructed by Axiom Space are designed to attach to the Harmony forward port with the intent to demonstrate an ability to commercially provide services and products in the low Earth orbit economy. The "Axiom Segment" of the station was planned, as of January 2020, to include a node module to act as a connector, a research and manufacturing facility, a crew habitat, and a "large-windowed" module for viewing the Earth.

Axiom Station

Axiom Station intends to have its spacecraft modules individually launched and assembled in-orbit, first attaching to the International Space Station. Before ISS retirement (and atmospheric reentry), the company plans to detach its modules and commence orbit on its own as Axiom Station. Axiom Space renderings from 2020 illustrate how modules might be berthed and relocated on the ISS by the Mobile Servicing System, specifically the Canadarm2. Canadarm2 might also continue its operations on the Axiom Space Station after the retirement of ISS in late 2020s.[ The company is currently targeting late 2025 for the launch of its first module to the ISS and the late-2020s for station completion.

Axiom Space plans to conduct astronaut training for commercial astronauts, to host governments and commercial partners. Up to three Axiom Space modules could attach to the International Space Station. The first module is expected to dock to the forward port of Harmony, which would require relocation of the PMA-2. Axiom Space plans to attach up to two additional modules to its initial core module, and send private astronauts to visit the modules.

The Future Axiom Earth Observatory interior (Artist's illustration of the model designed by Philippe Starck)

The interior for Axiom Station was designed in 2018 by French architect Philippe Starck. Renderings of the habitat show a chamber with walls that are covered with tufted padding and studded with hundreds of color-changing LEDs. Axiom Space has publicly stated an intent to maintain at least one astronaut in the station continuously, who will be assigned to take care of research projects and station repairs. This includes amenities like high-speed Wi-Fi, video screens, picture windows, and a glass-walled cupola.

Human spaceflight

Axiom Space plans to provide human spaceflight services to people, corporations, and space agencies. Missions to the International Space Station are offered by Axiom Space, with a 10-day mission including 15 weeks of training. In addition to training, Axiom Space states that the package will include mission planning, hardware development, life support, medical support, crew provisions, hardware and safety certifications, on-orbit operations, and mission management. Missions could extend for longer periods of time depending on the focus of the spaceflight.

In June 2020, NASA Administrator Jim Bridenstine said NASA was involved with the filming of a Tom Cruise movie to the ISS  with SpaceX expected to be the transportation partner for the flights.

Astronauts

In-space research and manufacturing

Crystals grown in microgravity

Axiom Space intends to commercialize microgravity research and development, using the ISS National Lab until its own modules are operational.

Missions

In early June 2021, Axiom Space announced a deal with SpaceX which added three additional crewed flights to the ISS, for a total of four.

Axiom Mission 1 at LC-39A undergoing prelaunch preparations

Ax-1

Axiom Mission 1 (or Ax-1)[ was a privately funded and operated crewed mission to the International Space Station (ISS). The mission was operated by Axiom Space out of Axiom's Mission Control Center MCC-A in Houston, Texas. The flight launched on 8 April 2022 from Kennedy Space Center in Florida. The spacecraft used was a SpaceX Crew Dragon. The crew consisted of Michael López-Alegría, an American born in Spain and a professionally trained astronaut hired by Axiom, Eytan Stibbe from IsraelLarry Connor from the United States, and Mark Pathy from Canada.

Ax-2

Ax-2 is a planned private crew mission to the ISS. The flight is slated to launch in the second quarter of 2023 and send four people to the ISS. On 25 May 2021, Axiom Space announced that former NASA Astronaut Peggy Whitson would be the mission commander and John Shoffner would be the mission pilot.On September 20, 2022, it was reported that Saudi Arabia had bought the remaining two seats for the mission.

Ax-3

Ax-3 is a planned private crew mission to the ISS. The flight will launch no earlier than November 2023 and carry four people to the ISS.[42] The crew is expected to include Walter Villadei along with two Turkish astronauts and is expected to launch in late 2023.

Ax-4

Ax-4 is a planned private crew mission to the ISS. The flight will launch no earlier than mid-2024 and carry four people to the ISS, including the winner of the Space Hero reality television show. The crew is expected to include a Hungarian astronaut.

Axiom Mission Control Center

In January 2022, the Axiom Space Mission Control Center (or MCC-A) completed its first on-orbit operation on the ISS. The MCC-A, located at Axiom's HQ in Houston, TX, is registered as a payload operations site.

Flights

MissionPatchLaunch date (UTC)Landing date (UTC)CrewDurationVehicleRemarksOutcome
Axiom Mission 1Axiom-1 Patch8 April 202225 April 202217 daysCrew Dragon EndeavourFirst Crew Dragon flight contracted by Axiom Space. First fully private flight to the ISS, carrying Michael López-Alegría as Axiom professional astronaut, Eytan Stibbe to conduct educational experiments for a 17-day trip, Larry Connor and Mark Pathy, both heading investment companies.Success
Axiom Mission 2Q2 2023Q2 202312 daysCrew DragonSecond Crew Dragon flight contracted by Axiom Space. Second fully private flight to the ISS, carrying Peggy Whitson as Axiom professional astronaut.Planned
Axiom Mission 3NET November 2023NET November 2023
  • TBA
  • TBA
  • TurkeyTBA
  • TurkeyTBA
Crew DragonPlanned
Axiom Mission 42024Planned

Space suit

Future NASA contracted suits

On 1 June 2022, NASA announced it had selected Axiom Space along with competing Collins Aerospace to develop and provide astronauts with next generation spacesuit and spacewalk systems to first test and later use outside the International Space Station, as well as on the lunar surface for the crewed Artemis missions, and prepare for human missions to Mars.



უძველესი უცხოპლანეტელები (სერიალი)

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -   უძველესი უცხოპლანეტელები (სერიალი) ინგლ. Ancient Aliens Ancient Aliens არის ამერიკული...