понедельник, 27 сентября 2021 г.

ბატატი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                               ბატატი


 ტკბილი კარტოფილი (ლათ. Ipomoea batatas) — აბილილის გვარის გორგლიანი მცენარე ხვართქლასებრთა ოჯახისა. ტროპიკულ ქვეყნებში მოჰყავთ მრავალწლოვან, ხოლო სუბტროპიკულში ერთწლოვან კულტურად.

აქვს 1–5 მ სიგრძის გართხმული ღერო, ფოთოლი მთლიანი და თათისებრ დაყოფილია. ყვავილი ვარდისფერი ან თეთრი. ნაყოფი ოთხთესლიანი კოლოფია. ბატატის ფესვები ვეგეტაციის დასასრულს წარმოქმნის სხვადასხვა ფორმისა და შეფერილობის გორგლს, რომელიც მომწიფებისას შეიცავს 24–28% სახამებელსა და შაქარს. გორგლი იწონის 200 გ-იდან 3 კგ-მდე.

ბატატის სამშობლოა მექსიკა და ცენტრალური ამერიკა. ფართოდაა გავრცელებული ინდოეთშიინდონეზიაშიჩინეთშიიაპონიაშიესპანეთშიიტალიასა და აშშ-ში. მოჰყავთ აგრეთვე თურქმენეთსა და საქართველოში — მხოლოდ საცდელ ნაკვეთებზე. ბატატის გორგლს იყენებენ საჭმელად, ამზადებენ კონსერვს, ფქვილს, სახამებელს, ბადაგს, მიწისზედა ნაწილი პირუტყვის საუკეთესო საკვებია.

იხ. ვიდეო


ტკბილი ბატატიკარტოფილი ტუბერები 30 სმ სიგრძემდე, წვნიანი, დელიკატური რბილობით და თხელი კანით. მათ არ აქვთ თვალები და ყლორტები წარმოიქმნება ფარული კვირტებისგან. სხვადასხვა ჯიშის ტუბერები შეიძლება ძალიან განსხვავებული იყოს ფორმაში - მრგვალი, ლენტიანი, ფუსფუსური; რბილობის ფერით - თეთრი, ყვითელი, ნარინჯისფერი, ნაღები, წითელი, მეწამული; გასინჯვა - ახალიდან ძალიან ტკბილი; ტექსტურაში - რბილი და წვნიანიდან მშრალი და მყარი; ქერქის ფერით - ცისარტყელას თითქმის ყველა ფერი. კულტივირებული ჯიშების უმეტესობა მეტ -ნაკლებად ტკბილია საქაროზის, გლუკოზის და ფრუქტოზის შემცველობის გამო. რძიანი წვენი ჩნდება ტუბერის შესვენებაზე (ან მოჭრილ ღეროზე).
იხ. ვიდეო






Комментариев нет:

ათეროსკლეროზი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -                         ათეროსკლეროზი ძარრვებში ცვლილებები (ათეროსკლეროზის განვითარების...