კიცუნე იაპონური მელა

                                    

იაპონური სახელწოდება და იაპონური ფოლკლორის მნიშვნელოვანი გმირი. იაპონიაში ბინადრობს მელას ორი ნაირსახეობა - ნარინჯისფერი მელა )(Vulpes japonica, ჰონდო კიცუნე, ძირითადად ბინადრობს კუნძულ ჰონსიუზე;) და ჰოკაიდოს მელა (კიტა კიცუნე, ბინადრობს ჰოკაიდოზე; Vulpes schrencki).

                                      

ფართოდ აღიარებული მოსაზრების თანახმად ბევრი მითი კიცუნეს შესახებ იაპონიაში ჩინური, კორეული ან ინდური ფოლკლორიდან შევიდა. ჩინურსა და კორეულ მითოლოგიებში არსებობს ცხრაკუდიანი სულები, რომლებსაც ჩინელები ჰული ძინს, ხოლო კორეელები კუმიჰოს უწოდებენ. მრავალი უძველესი მითი კიცუნეს შესახებ შემორჩა წიგნში „კონძაკუ მონოგატარიში“, რომელიც არის XI საუკუნის ჩინური, ინდური და იაპონური მითების 

                                              

კიცუნეს ქანდაკება ტაძარ ინარიში, განლაგებული ბუდისტურ ტაძარ ტოდაიძის მახლობლად. ქალაქი ნარა, იაპონია.

დღემდე გრძელდება კამათი იმის შესახებ, არის თუ არა კიცუნე საკუთრევ იაპონური ფოლკლორის წარმომადგენელი. იაპონელი ფოლკლორისტი კიოსი ნოძაკი მიიჩნევს, რომ კიცუნე იაპონიაში ძვ.წ. V საუკუნეში არსებობდა, ხოლო ჩინეთიდან და კორეიდან მხოლოდ კიცუნეს უარყოფითი თვისებები გადმოვიდა. იგი მიიჩნევს, რომ XVI საუკუნის ჩანაწერების წიგნ ნიჰონ რიაკის თანახმად ადამიანები და მელიები უძველეს იაპონიაში თანაცხოვრობდნენ და მრავალი ადგილობრივი ლეგენდა წარმოიშვა როგორც ამ თანაცხოვრობის შედეგი.

                                                    

                                                 ცხრაკუდა  მელა თავსესხმის  პრინცს  ჰანდზოკუს. გრავიურია XIX ს.

ინარის შემსწავლელკი მეცნიერი კარენ სმაიერსი მიიჩნევს, რომ მელის კავშირი ბუდზიმთან და მისი წარმოდგენა, როგორც მაცდენელი არსების, იაპონურ ფოლკლორში შევიდა მსგავსი ჩინური მითების გავლენით, თუმცა მყისვე აღნიშნავს, რომ ზოგი მითი საკუთრივ იაპონურია და აქედან გამომდინარე უნიკალურია. იაპონური ფოლკორში ამ ცხოველი დიდი ცოდნა და მაგიაურია. დიდხანს ცოცხლობს და ადამიანის სახისმიღება შუძლია უდრო ხშირად ლამაზი სიმპატიური გოგონასი. უნდა აღნიშნიშნოს, რომ იაპონური მითოლოგიაში მოხდა შერევა პირველი ძირძველი რწმენის, დამახასიათებელი, როგორც მელასი ატრიბუტი ღმერთი იანარის (მელა-მაუწებელი) ჩინელები. მიიჩნევდნენ მელას მაქციას, ახლოს მყოფი დემონთან.