ეპიდემია

                                       ეპიდემია

                

ეპიდემის მაგალითი, რომელიც გვიჩვენებს ახალი ინფექციების რაოდენობას დრონთა განმავლლობაში

ბერძნ.  επιδημία - ზოგადი დაავადება - პროგრესილებული დროში და სივრცეში გავრცელება ინფექციური დაავადებების ხალხში, საგრძნობლად მაღალია რეგისტრირებული მოცამებეზე ტერიტორიაზე რ-იც ჩვეულებრივ აღირიცხებე ხოლმე. შეიძლება გახდეს საგანგებო სიტუაციის გამოცხადების მიზეზი. იხ. ვიდეო

ყოველდღიურ ცხოვრებაში, უნივერსალური ეპიდემიოლოგიური ბარიერი ითვლება ტერიტორიის მაცხოვრებელთა 5% -ის, ან ზოგჯერ სოციალური ჯგუფის 5% -ის დაავადებად. თუმცა, მრავალი სამედიცინო განყოფილება გამოთვლის საკუთარი ეპიდემიის ბარიერებს საერთო დაავადებებისთვის, ამ დაავადების საშუალო დონის საფუძველზე მრავალი წლის განმავლობაში. ასეთი ეპიდემიის ბარიერები შეიძლება ტოლი იყოს, მაგალითად, 1%

იხ. ვიდეო

თავდაპირველად ტერმინი ,,ეპიდემია'' ესმოდათ როგორრც ინფექციის გავრცელება (შავი ჭირი, მალარია, ტიფი, დიფერია, ციება, გრიპი და სხვ.)თუმცა ეხლა ტერმინში მოიაზრება რაც შეიძლება ის ხალხში გავცელებული (მაგ., ეპიდემიური ტურიზმი)

იხ. ვიდეო

ეპიდემიის განყოფილეა, რ-იც შეისწავლის ეპიდემიას და მეთოდებს მასთან ბრძოლის ეწოდება ეპიდემოლოგია.

                                                  ეპიდემიოლოგია

                              

 (ძვ. ბერძნ. epidēmia — ხალხში გავრცელებული, logos — მოძღვრება) — მეცნიერება, რომელიც შეისწავლის ადამაინთა პოპულაციაში დაავადებათა აღმოცენების და გავრცელების კანონზომიერებებს და შეიმუშავებს პროფილაქტიკურ ღონისძიებებს მათ მიმართ.               

                                              

                                                        ჰიპოკრატე (460 - 370 ჩვ. წ. აღ)

ეპიდემიოლოგია, როგორც მეცნიერება, ჩაისახა ძვ. წ. IV საუკუნეში, საბერძნეთში. მის ფუძემდებლად ითვლება ჰიპოკრატე. თავდაპირველად, ეპიდემიოლოგიის შესწავლის საგანი იყო მხოლოდ ეპიდემიები. ტერმინი „ეპიდემია“ გულისხმობს ინფეცქიური დაავადებების (გადამდები) სწრაფ მატებას ან იმ ახალი დაავადებების გავრცელებას, რომლებიც მანამდე არ გვხვდებოდა მოცემულ ტერიტორიაზე.

                                                   

ჯონ სნოუს მიერ შემქნილი რუქა რომელიც ასახვს ლონდონის 1854 წ-ის ქოლერის ეპიდემიის ძირითად კერებს

საქართველოში შესწავლილია დიფთერიის, პარაზიტული ტიფების, დიზენტერიის, მუცლის ტიფის, ყივანახველას , სალმონელოზის, ლეპტოსპიროზის, მალარიის და სხვა ინფექციურ დაავადებათა ეპიდემიოლოგიისა და პროფილაქტიკის საკითხები, ქართველ მეცნიერთა დამსახურებით, ქვეყანაში ისეთი მძიმე დაავადებების ლიკვიდაცია ან მნიშვნელოვანი შემცირება, როგორიცაა: ნატურალური ყვავილი, პარტახტიანი ტიფი, დიფთერია, მალარია და სხვ. საქართველოში ეპიდემიოლოგიის განვითარებაში და ინფექციურ დაავადებებათ წინააღმდეგ ბრძოლაში დიდი წვლილი მიუძღვით ნ. იოვაშვილს, კ. მასხარაშვილს, ა. მთვარელიძეს და ნ. ნადარაიას.

ქვეყანაში ეპიდემიოლოგიის განვითარების მნიშვნელოვანი ეტაპი იყო საქართველოს შავი ჭირის საწინააღმდეგო სადგურის ბაზაზე საქართველოს დაავადებათ კონტროლის და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ეროვნული ცენტრის შექმნა.

ამჟამად, საქართველოში ეპიდემიოლოგიის დარგში კვლევითი მუშაობა მიდის, ძირითადად, თსსუში, დაავადებათა კონტროლის ეროვნულ ცენტრში, სამედიცინო პარაზიტოლოგიისა და ტროპიკული მედიცინის სამეცნიერო-კვლევით ინსტიტუტში.

                         მსხვილი ეპიდემიის ჩამონათვალი პანდემია

ჭირი ”(551-580), რომელიც წარმოიშვა აღმოსავლეთ რომის იმპერიაში და მოიცვა მთელი შუა აღმოსავლეთი. დაახლოებით 100 მილიონი ადამიანი დაიღუპა ამ ეპიდემიისგან.
"შავი სიკვდილი" არის როგორც ეპიდემია, როგორც ბუბონიური, ასევე ფილტვების ჭირისა, რომელიც მე –14 საუკუნეში შუა საუკუნეების ევროპაში მოიცვა. დაიღუპა 50 მილიონი ადამიანი.
”ესპანური გრიპი” (”ესპანური გრიპი”) - პირველი მსოფლიო ომის შემდეგ ეპიდემიის შედეგად დაინფიცირდა დაახლოებით 550 მილიონი ადამიანი, ანუ მსოფლიოს მოსახლეობის 29.5% . დაიღუპა მსოფლიოს დაახლოებით 50-100 მილიონი ადამიანი ან მსოფლიოს მოსახლეობის 2.7-5.3% , რაც საშუალებას გვაძლევს განვიხილოთ ეს ეპიდემია, როგორც კაცობრიობის ისტორიაში ერთ-ერთი უდიდესი კატასტროფა. ამრიგად, ინფიცირებულთა შორის სიკვდილიანობის მაჩვენებელი იყო 10-20%