კოპტები

                                    კოპტები

                                                  

                                                                             კოპტური დროშა

ეგვიპტელები მკვიდრი ქრისიანული ჯგუფი უმსხვილესი ეთნოგრაფიული ჯგუფი. . ახ. წ. IV-VI საუკუნეში ეგვიპტეში ქრისტიანობა უმთავრესი რელიგია იყო, სანამ ამ ქვეყანას არაბები დაიპყრობდნენ. მიუხედავად იმისა, რომ მოსახლეობის მნიშვნელოვან უმცირესობად იქცნენ, ადგილობრივებმა რწმენა შეინარჩუნეს. ისტორიულად, ისინი კოპტურ ენაზე ლაპარაკობდნენ, დემოტური დამწერლობის პირდაპირ მემკვიდრეზე, რომელიც რომაულ ხანაში იყო გავრცელებული. მაგრამ ეს ენა დღეს გაქრობის პირასაა და XVIII საუკუნიდან მხოლოდ ღვთისმსახურებაში გამოიყენება. კოპტები ძირითადად არაბულად საუბრობენ.

                                              

                             ეგვიპტური კოპტები საერთო რაოდენობა 10 - 20 მილიონი

ეგვიპტელი კოპტები ახლო აღმოსავლეთის უდიდეს ქრისტიანულ საზოგადოებას წარმოადგენენ, ისევე როგორც რეგიონის უდიდეს რელიგიურ უმცირესობას. ისინი ეგვიპტის მოსახლეობის დაახლოებით 10%-ს შეადგენენ. კოპტემი მიჩნეულია უძველესი ეგვიპტელების. იხ. ვიდეო

ეგვიპტური ენა ასევე ძველეგვიპტური ენა — ძველ ეგვიპტელთა ენა. გავრცელებული იყო ძველ ეგვიპტეში. მიეკუთვნება აფრაზიული ენების ოჯახს. ეს არის ერთ-ერთი უძველესი ენა მსოფლიოში საკუთარი დამწერლობის სისტემით. ყველაზე ძველი წერილობითი ძეგლები ეკუთვნის IV ათასწლეულს ჩ. წ.-მდე, ხოლო ყველაზე ახალი - მე-5 საუკუნეს. ეგვიპტური ენის მეცნიერული შესწავლა იწყება XIX საუკუნის მეორე მეოთხედიდან, მას შემდეგ, რაც ჟან ფრანსუა შამპოლიონიმ გაშიფრა რამდენიმე იეროგლიფი.

                                                        

                    კოპტური მართლამადიდებლური ტაძარი წიმნდა მარიასი ხართუმში სუდანი

ეგვიპტური ენის შემდეგი განვითარებაა კოპტური ენა, რომელსაც ეგვიპტელი ქრისტიანები იყენებდნენ.

გენეტიკური კვლევებმა კოპტური ეგვიპტელების აჩვენა, რომ ისინი განსხვავდებიან ეგვიპტელი მუსულმანებისგან. მიუხედავ ამისა კოპტები ყველაზე მეტად მჭიდროდ  არიან დაკავშირებული მუსულმან ეგვიპტელებთან ვიდრე სხვა მოსახლეობა. უფრო ფართოდ კველევებმა გვაჩვენა, რომ კოპტები დაკავშირებული არიან სახრ. ევროპელებთან და ნუმიბიელებთან. 

                                                     

                                                        წმინდა მარიამის ეკლესია კაიროში

კოპტები წარმოადგენენ ერთერთი ყველაზე ძველ ქრისტიანებს თემს ახლო აღმოსავლეთში. ისინი გადარჩნენ როგორც დამოუკიდებელი რელიგიური თემი მიუხედავდ შიშისა და ეგვიპტელებთან ინტეგრქააციისა. 10 - 20 % მოსახლება სართო მსახლეობის. კოპტემი ამაყობენ იმით, რომ მათი ეკლესია ერთერთი მოციქულის მიერ და იყო პირველი არ გათიშული ჯაჭვი პატრიარქი. ძირითადი ნაწილი 16 საუკუნის განმავლობაში არ ურთიერთობდა როგორც რომალულ-კათოკური ეკლესითნ ასევე სხვდასხვა აღმოსავლეთ ეკლესისთან.

                                                              

                                                    კოტური დამწერლობა ქავეზე (დაახლ. III ს)

641წ-ს ეგვიპტეში არაბები შეიჭრენ, რ-საც წინაამღდეგობას უწევდა ბიზანტიის იმპერიის არმია, მაგრავ ვარანაირი წინაამღდეგობა ვერ გაუწიეს ადგილობრივმა მოსახლეობამ. თუმცა წინაამღდეგობა ეგვტილების არაბული მართველობის წინაამღდეგ ეგვპტე გრძნობდა რადენი ხანი IX ს-მდე.

არაბებმა დააკისრეს გადასახადი, ცნობილი, როგორც ჯიზია ქრისტიანებს სტატუსი ზიმიმი მიიღეს.

არაბები VII ს იშვიათად იყენებდნენ ტერმინს  თვითონ,,ეგვიპტელების'' ტერმინით კოპტები რ-საც თვითონ კოპტებს  უწოდებდნენ თავისთავს. კოპტური ეკლესიას სახელი.