ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                        ელექტრული ველი

ელექტრული ველი - გოგონა ეხება ელექტროსტატიკური გენერატორს, რომელიც სხეულს მაღალი ძაბვით ამუხტავს. მისი თმა, რომელიც იგივე პოლარობითაა დამუხტული, მოიგერიებს თავის ელექტრული ველით და გამოირჩევა მისი თავიდან.

ელექტრომაგნიტური ველის ერთ-ერთი შემადგენელი — მატერიის განსაკუთრებული ფორმა, რომელიც არსებობს დამუხტული სხეულების მახლობლად. ელექტრული ველი ასევე წარმოიქმნება დროში ცვლადი მაგნიტური ველის მიერ. ელექტრული ველი უხილავია, მაგრამ მისი დამზერა შესაძლებელია მისი მოქმედებით დამუხტულ სხეულებზე.

ელექტრული ველის რაოდენობრივი აღწერისთვის განსაზღვრავენ ელექტრული ველის დაძაბულობას. სივრცის მოცემულ წერტილში მისი მნიშვნელობა ტოლია ამ წერტილში მოთავსებულ საცდელ მუხტზე მოქმედი ${\displaystyle {\vec {F}}}$ ძალის ფარდობისა ამ მუხტის ${\displaystyle q}$ სიდიდეზე:

${\displaystyle {\vec {E}}={\frac {\vec {F}}{q}}}$.

კლასიკურ ფიზიკაში მაქსველის განტოლებები აღწერს ელექტრული ველის, მაგნიტური ველის, მუხტებისა და დენების ბმულ ევოლუციას.

ლორენცის ძალა აღწერს თუ რა ძალით მოქმედებს ელექტრომაგნიტური ველი რაიმე მუხტზე.

იხ. ვიდეო

ელექტრო ველის შესაქმნელად, უნდა შეიქმნას ელექტრული მუხტი. ხახუნისას რაიმე სახის დიელექტრიკი მატყლზე ან მსგავსი რამ, მაგალითად პლასტმასის კალამი, საკუთარ სუფთა თმაზე. შეიქმნება მუხტი სახელურზე და მის გარშემო ელექტრული ველი. დამუხტული კალამი მოიზიდავს პატარა ქაღალდებს. თუ მატყლს უფრო ფართო საგანს, მაგალითად, რეზინის ლენტს წაუსვამთ, მაშინ სიბნელეში ხედავთ ელექტრული განმუხტვებისგან წარმოქმნილ მცირე ნაპერწკლებს.

ელექტრული ველი ხშირად ხდება ტელევიზორის ეკრანის მახლობლად (ეხება CRT ტელევიზორებს), როდესაც ტელევიზორი ჩართულია ან გამორთულია. ეს ველი იგრძნობა მისი მოქმედებით თმის ან ხელებზე.

                                                                                   

დადებითი (წითელი) და უარყოფითი (ლურჯი) მუხტის მიმდებარე ელექტრული ველის ილუსტრაცია

ელექტრული ველი გამატრებში  შიგნით ჭარბი მუხტით

ელექტროსტატიკაში ჩატარებული ექსპერიმენტებიდან ცნობილია, რომ გარედან გამტარში შეყვანილი ზედმეტი მუხტები გადადის კონდუქტორის ზედაპირზე და რჩება გამტარ ზედაპირზე. ზედმეტი მუხტების გადაადგილება გამტარის ზედაპირზე მიუთითებს ელექტრული ველის არსებობაზე გამტარის ზედაპირზე გადატანის პერიოდში.

ელექტრული ველი კონდუქტორების შიგნით, საკუთარი ელექტრონების ნაკლებობით

საკუთარი ელექტრონების ნაკლებობით, სხეული იღებს "ხვრელის" ხასიათის დადებით მუხტს. ამ შემთხვევაში, ხვრელები ელექტრონების მსგავსად იქცევიან და ასევე ნაწილდება სხეულის ზედაპირზე.