среда, 14 апреля 2021 г.

მცირე ცთომილები

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                       მცირე ცთომილება

253 მატილდა, С-ტიპის ასტერიდი

იგივე ასტეროიდები — მზის ირგვლივ ელიფსურ ორბიტებზე მოძრავი სხეულები, რომელთა ზომები მზის სისტემის პლანეტებთან შედარებით მცირეა. მაგ. ცერერას დიამეტრია 770 კმ, პალადასი — 490 კმ, ვესტასი — 385 კმ, სხვებისა — ბევრად ნაკლები.

XX საუკუნეში აღმოჩენილია მხოლოდ 40 კმ-ზე ნაკლებ დიამეტრიანი მცირე ცთომილები. ყველა იმ მცირე ცთომილებს, რომელთა ორბიტა ზუსტადაა გამოთვლილი, საკუთარი სახელი და მუდმივი ნომერი აქვს. ასეთი ცთომილების რიცხვი 2500-ზე მეტია. მათზე ინფორმაცია ყოველწლიურად ქვეყნდება საერთაშორისო გამოცემაში „მცირე ცთომილების ეფემერიდები“.

მცირე ცთომილების ორბიტები ძირითადად მარსისა და იუპიტერის ორბიტებს შორისაა. მათ დიდი ექსცენტრისიტეტები აქვთ, ეკლიპტიკის სიბრტყისადმი საშუალო დახრილობა კი 9,54 °-ია.

მათი ზედაპირი ძირითადად დაფარულია კრატერებით, რაც მცირე ზომის ციური სხეულების დაჯახებითაა გამოწვეული.

იხ. ვიდეო

ტრმინი ასტეროიდი მომდინარეობს ბერძნ. სიტყვიდან  - ἀστεροειδής  - ,, ვარსკლავის მსგავსი'' მოიფიქრა კომპოზიტორმა ჩარლზ ბერნიმ ხოლო დაარქვა უილიამ ჰერშელმა დაფუძნებული იყო სახეწოდება იმისა გამო, რომ ვარსკლავს გავდა ტელესკოპში დაკვირვების დროს - გასხვავებით პლანეტებისგან რ-იც დაკვირვების დროს დიკებისმსგავსად გამოიყურებოდნენ. 
შედარება ზომების ასტეროიდი  ვესტას, ჯუჯა პლანეტა ცერერა და მთვარე. 20კმ რეზოლუცია პოქსელზე
მთვარაი პარამეტრი რ-თაც კლასიფიკაციას აწარმოებენ სხეულის ზომაა. ასტერიდი მიჩნეულია 30მ -ის ზემოთ ხოლო მასზე მცირე ზომის სხეული კი მეტეორიტებია.
2006წ-ს ასტრონომთა საერთაშორისო კავშირმა შეიტანა უმრავლესობა ასტეროიდები მზის სისტემის მცირე სხელები.
ასტეორიდების მთავარი სარტყეი (თეთრი) და იუპიტერის ტროას ასტეროიდები (მწვანე)
მზის სისტემაში აღმოჩენილია ასეული თასობით ასტერიდები. მცირე პლანატების მონაცემების მიხედვით 2017წ-ის 1 აპრილის მოანეცემებით აღმოჩენილია 729 626 მცირე პლანეტები, აქედან 47 034 მცირე პლანეტა აღმოჩინეს 2016 წ-დან. ბაზაში განლაგებულია 739 062 ობიექტი, საიდანაც 496 915 ზუსტად აქვს განსაზღვრული ორბიტები და მინიჭებული აქვს ნომრები. ვარაუდოებენ, რომ მზის სისტემაში არსებობს 1,1 დან 1,9 მლნ-ზე მეტი ობიექტები რ-თა სიდიდე არ აღემატება 1კმ-ს.




Комментариев нет:

მშობიარობა

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -                              მშობიარობა დედა და ახალშობილი ნაჩვენებია vernix caseosa სა...