მეფისტოფელი

                              მეფისტოფელი

                                                  

                    მეფისტოფელი იხ. ბმულზე ვიტენბერგის თავზე. იხ. ბმულზე ეჟენ დელაკრუას ლითოგრაფია

 (გერმ. mephistopheles – ძველი გერმანული ლეგენდის მიხედვით: ბოროტი სული, დემონი (გამოყვანილია გოეთეს „ფაუსტსა“ და ბევრ სხვა ნაწარმოებში; ცნობილია აგრეთვე როგორც მეფისტო) — პერსონაჟი, რომელიც განასახიერებს ბოროტების პრინციპს. პირველად გვხვდება ხალხურ წიგნში დოქტორ ფაუსტუსის შესახებ (1587); მეფისტოფელი ზოგან ეშმაკად გვევლინება, ზოგან – ეშმაკის ხელქვეით ბოროტ სულად. მეფისტოფელს მსოფლიო პოპულარობა მოუპოვა და მარადიულ ზოგად ტიპად აქცია გოეთეს ფაუსტმა.

                                                  

ფეოდორ შალიაპინი მეფისტიფელია სახე. ფერადი ფოტოგრაფია პროკუდინა-გორსკის (1915)

სახელი მეფისტოფელი შესაძლოა ბერძნული, ან ძველი ებრაული წარმოშობისაა. ბიბლიაში არ ფიგურირებს. შესაძლოა პირველად გაჩნდა რენესანსის ეპოქაში. ამ დროიდან მოყოლებული მეფისტოფელი გამოიყენება როგორც სატანის ან ეშმაკის ალტერნატიული სახელი.

გარეგნულად მეფისტოფელს მკვეთრად გამოყოფილი იერი აქვს, რის გამოც არსებობს გამონათქვამი: „მეფისტოფელური გარეგნობა“, „მეფისტოფელური პროფილი“ და ა.შ. დამახასიათებელია მკვეთრი კონტური, წაწვეტილი ცხვირი, ღაწვი და სხვა.

                                                  

XIX საუკუნის ბოლოს ამერიკელი მომღერალი მორისი ვ. მორისი, როგორც მეფისტოფელი

ოპერაში - ფრანგი კომპოზიტორ შარლ გუნოს ოპერიდან ,, ფაუსტი'' მეფიტოფელის კუპლეტი ფრ.Le veau d'or est toujours debout)  ”დედამიწაზე მთელი კაცობრიობა''  - სიმღერა მარვალრიცხოვანი არტისტების მონაწილეობით ფაუსტის - 2 აქტი სცენა 3) როგორც წესი მამაკაცის დაბალი ხმა (ბასი, ბარიტონი) ასრულებს 

იხ. ვიდეო

ფრანგ. ორიგინალური ტექსტი 

Le veau d’or est toujours debout;
On encense sa puissance
On encense sa puissance
D’un bout du monde à l’autre bout!

Pour fêter l’infâme idole,
Rois et peuples confondus,
Au bruit sombre des écus
Dansent une ronde folle
Autour de son piédestal…
Autour de son piédestal?..

Et Satan conduit le bal!
Conduit le bal!
Et Satan conduit le bal!
Conduit le bal!

Le veau d’or est vainqueur des Dieux;
Dans sa gloire dérisoire
Dans sa gloire dérisoire
Le monstre abject insulte aux cieux!

Il contemple, ô race étrange!
A ses pieds le genre humain
Se ruant, le fer en main,
Dans le sang et dans la fange

Où brille l’ardent métal!..
Où brille l’ardent métal!..

Et Satan conduit le bal!
Conduit le bal!
Et Satan conduit le bal!
Conduit le ba

იხ. ვიდეო ფეოდორ შალიაპიანი შესრულებით