ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                               TCP/IP

TCP/IPკონცეპტუალური მონაცემთა ნაკადი ორი ჰოსტის (A და B) მარტივი ქსელის ტოპოლოგიაში, რომლებიც დაკავშირებულია მათ შესაბამის მარშრუტიზატორებს შორის. აპლიკაცია თითოეულ ჰოსტზე ახორციელებს წაკითხვისა და ჩაწერის ოპერაციებს, თითქოს პროცესები ერთმანეთთან პირდაპირ დაკავშირებული იყოს რაიმე სახის მონაცემთა მილით. ამ მილსადენის შექმნის შემდეგ, კომუნიკაციის ყველაზე მეტი დეტალი იმალება თითოეული პროცესისგან, რადგან კომუნიკაციის ძირითადი პრინციპები დანერგილია პროტოკოლის ქვედა ფენებში. ანალოგიურად, სატრანსპორტო ფენაზე კომუნიკაცია გამოჩნდება, როგორც ჰოსტ-მასპინძელი, აპლიკაციის მონაცემთა სტრუქტურებისა და დამაკავშირებელი მარშრუტიზატორების ცოდნის გარეშე, ხოლო ინტერნეტმომუშავე ფენაზე, ინდივიდუალური ქსელის საზღვრები იკვეთება თითოეულ როუტერზე.

 იგივე (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) — დღეისათვის ყველაზე ფართოდ გავრცელებული პროტოკოლთა სტეკი. TCP/IP Internet-ი და მრავალი ორგანიზაცია საკუთარ Intranet ქსელში იყენებს TCP/IP სტეკს მისი თავსებადობისა და მასშტაბირებადობის შესაძლებლობის გამო. TCP/IP სტეკს შეუძლია დააკავშიროს სხვადასხვა რაოდენობის კვანძები მეინფრეიმული სისტემებიდან დაწყებული, ქსელური სერვერების, desktop კომპიუტერების და ასობით მოწყობილობის ჩათვლით. TCP/IP სტეკის ფართოდ გავრცელება არ ნიშნავს, რომ ის მარტივი დასაკონფიგურირებადი პროტოკოლია.

იხ. ვიდეო TCP/IP: что это и зачем нужно - Как работают сети TCP/IP и веб-приложения, что такое domen, какие у домена бывают уровни, узнаем про host, маршрутизацию, IP-адреса, порты и научимся разбираться с страшных цифрах 127.0.0.1 - 

როგორ მუშაობს TCP/IP ქსელები და ვებ აპლიკაციები, რა არის დომენი, რა დონეები აქვს დომენს, გავეცნობით ჰოსტს, მარშრუტიზაციას, IP მისამართებს, პორტებს და ვისწავლით როგორ გავუმკლავდეთ საშინელ ციფრებს 127.0.0.1. 

მას შემდეგ რაც ცხადი გახდა TCP/IP სტეკში განსაზღვრულ ზოგიერთ პროტოკოლს TCP/IP სტეკის შესწავლა რეკომენდირებულია მისი კონფიგურაციის შესწავლით. TCP/IP სტეკის კონფიგურირების საკითხი მნიშვნელოვნადაა დაკავშირებული მასში გამოყენებული მოწყობილობათა დამისამართების სქემასა და სისტემათა კონფიგურირებაზე. განვიხილოთ მარტივი სისტემისთვის TCP/IP პარამეტრები კონფიგურირების საკითხი.TCP/IP პროტოკოლის სტეკი შეიქმნა NCP-ის (ქსელის კონტროლის პროტოკოლის) საფუძველზე დეველოპერების ჯგუფის მიერ, ვინტონ სერფის ხელმძღვანელობით 1972 წელს. 1976 წლის ივლისში ვინტ სერფმა და ბობ კანმა პირველად აჩვენეს მონაცემთა გადაცემა TCP გამოყენებით სამ სხვადასხვა ქსელზე. პაკეტი იმოგზაურა შემდეგი მარშრუტით: სან ფრანცისკო - ლონდონი - სამხრეთ კალიფორნიის უნივერსიტეტი. მოგზაურობის დასასრულისთვის ამანათი გაიარა 150 000 მილი ისე, რომ ერთი ცოტა არ დაკარგა. 1978 წელს სერფმა, ჯონ პოსტელმა და დენი კოენმა გადაწყვიტეს TCP-ის გაყოფა ორ განსხვავებულ ფუნქციად: TCP და IP (ინტერნეტ პროტოკოლი). TCP იყო პასუხისმგებელი მესიჯის დაშლაზე დატაგრამებად და მათი საბოლოო დანიშნულების ადგილზე გაერთიანებაზე. IP პასუხისმგებელი იყო ინდივიდუალური დატაგრამების გადაცემაზე (მიმღების კონტროლით). ასე დაიბადა თანამედროვე ინტერნეტ პროტოკოლი. და 1983 წლის 1 იანვარს ARPANET გადავიდა ახალ პროტოკოლზე. ეს დღე ინტერნეტის დაბადების ოფიციალურ თარიღად ითვლება

                                                  TCP/IP პარამეტრები

TCP/IP სტეკის კონფიგურირება გულისხმობს სისტემის სწორად კონფიგურირების ცოდნას. სისტემის TCP/IP პარამეტრების დასაკონფიგურირებლად საჭიროა IP მისამართის, Subnet Mask-ისა და Default Gateway-ის სწორად განსაზღვრა და დაკონფიგურირება. განვიხილოთ თითოეული.

                                                    IP მისამართი

IP მისამართი არის 32 თანრიგა უნიკალური მნიშვნელობა, რომელიც ენიჭება სისტემას ლოგიკური იდენტიფიკატორის როლში. ასეთი იდენტიფიკატორის გარეშე შეუძლებელია ქსელში ჩართული სისტემის კომუნიკაცია ნებისმიერ სისტემასთან ლოკალურ ან გლობალურ ქსელში. ჩვეულებრივ, IP მისამართის ათობითი ჩანაწერი გამოიყურება როგორც, მაგალითად, 192.168.1.15. როგორც ვხედავთ ჩანაწერი შედგება სიმბოლო ‘.’ -თი (წერტილი) ერთმანეთისაგან გამოყოფილი 4 ნაწილისგან (ათობითი მნიშვნელობისგან). თითოეულ ამ ნაწილს ეწოდება ოქტეტი. ყოველი ოქტეტის მნიშვნელობა წარმოადგენს 8 ბიტის შესაბამისი მნიშვნელობის ათობით ჩანაწერში წარმოდგენის შედეგს. ყოველი IP მისამართი შედგება ორი ნაწილისაგან: ქსელის ID და ჰოსტის ID. იმ მიზნით, რომ განისაზღვროს ქსელის მიერ დაკავებული ბიტების რაოდენობა გამოიყენება Subnet Mask-ი. ბიტების ის რაოდენობა, რომელიც ქსელის ID-ს ავსებს 32 თანრიგა IP მისამართამდე ქსელში წარმოადგენს ჰოსტის ნაწილს. IP მისამართის ჰოსტის ნაწილით განისაზღვრება ქსელში სისტემათა რაოდენობა.

                                            TCP/IP დამისამართება

სანამ ქვექსელების შესწავლას დაიწყებთ საჭიროა IP მისამართების ბინარულის სწავლა. როგორც ზემოთ არის აღნიშნული IP მისამართი შედგება 32 თანრიგისგან (მაგალითად, 11000000101010000000000100001111), რომელიც გაგების გამარტივების მიზნით იყოფა ოთხ ტოლ ნაწილად 8-8 ბიტად (ოქტეტად) (11000000.10101000.00000001.00001111). შემდგომ ოთხივე ოქტეტი გადაყავთ შესაბამის ათობით ჩანაწერში (192.168.1.15). ასეთი სახით მიღებულ მისამართს ეწოდება IP მისამართის ათობით-წერტილოვანი ჩანაწერი (decimal dotted) ან უბრალოდ IP მისამართი. ნახ. 4.3-ზე ნაჩვენებია ყოველ ნახ. 4.3. ბიტთან ასოცირებული მნიშვნელობა ოქტეტში შესაბამისი ბიტთან ასოცირებული მნიშვნელობა. როგორც ნახ. 4.3-დან ჩანს ოქტეტში ბიტების ნუმერაცია იწყება მარჯვნიდან. 0 – 255 შუალედიდან ნებისმიერი ათობითი მნიშვნელობის 4 მისაღებად ოქტეტში საჭიროა ოქტეტის იმ ბიტზე დავსვათ 1-ის ტოლი მნიშვნელობა, რომელიც ამ რიცხვის მისაღებად არითმეტიკულ გამოსახულებაში მონაწილეობს, ხოლო სხვა ბიტებიზე კი - 0-ის ტოლი მნიშვნელობა.

იხ. ვიდეო The TCP/IP Protocol Suite - Computer Networks: The TCP/IP Protocol Suite in Computer Networks

Topics discussed:

1) The TCP/IP model.

2) OSI vs TCP/IP model.

3) The TCP/IP Protocol Suite.

4) Protocol Data Unit (PDU).