რესპუბლიკური პარტია (აშშ)

              რესპუბლიკური პარტია (აშშ)

                                                     

აშშ რესპუბლიკური პარტია (Republicans, Grand Old Party, GOP) — აშშ-ის ერთ-ერთი ძირითადი პოლიტიკური პარტია. პარტიის არაოფიციალური სიმბოლოა — სპილო, „პარტიის ფერი“ - წითელი. დაფუძნდა 1854 წ. 22 თებერვალს უისკონსინის შტატის ქ. რიპონში. პარტიის პლატფორმა ეფუძნება ამერიკულ კონსერვატიზმს და უკავია მემარჯვენე–ცენტრისტული პოზიცია განსხვავებით მემარცხენე–ცენტრისტული დემოკრატიული პარტიისგან. ისტორია 1854წ-ის 28 თებერვალს რიპონში ვისკონსის შტატი, გაერთინების გზით პარტია თავისუფალი მიწების და ფრაქცია

იხ. ვიდეო

ვიგების პარტიასთან იყო შექმნილი გაერთიანებული მოწინაამღდეგე მონიბის და მომხრეების გაფართოება კომპეტეციის ძალაუფლების ცენტრალური ხელისუფლების, გამოპხატავდა ინტერესებს მრეწველების ჩრდ. (იანკის) ხელისუფლებაში საპირწონე  ელიტარული დემოკრატიული პარტიის, რ-იც გამოხატავდა პლანტაციის მონების მფლობელობაში მყოფი მონოპოლიური წესების დაცვას. 

რესპუბლიკური პარტია გამოვიდა აკრძალვით მონობის შტატებში ჩრდ. 36-ე პარალელზე (რაც იყო უარყოფილი 1854წ-ში აქტით კანზას-ნებრასკის), განაწილება თავისუფალი ,იწების უფასოდ ყველას მსურველზე (ფორმალურად თავისუფალი მიწები ფაქტიურად იყო განსახლებული ინდიელი ტომები, მათი აზრით არავი იყო დაინტერესებული ასევე - ევროპიდან შემოტანილი სამრეწველო საქონელზე მაღალი გადასახადების დასადგენად. ჩრდილოელებისა და მათი ლიდერის აბრაამ ლინკოლნის სამოქალაქო ომში გამარჯვების შემდეგ, რესპუბლიკელები თითქმის 50 წლის განმავლობაში ბატონობდნენ როგორც საპრეზიდენტო, ისე საპარლამენტო არჩევნებზე.

იდეოგია - რესპუბლიკური პარტია სრულად გამოხატული აქვთ შემდეგი პოზიციები:

დაწევა - გადასახადების

დაწევა  - დეფიციტის სახელწიფო ბიუჯეტის

დაწევა - სახელმწიფო ხარჯების სამედიცინო და განათლებაზე

გაზრდა - სამხედრო ხარჯების და ნაცინალური უსაფრთხოებაზე

აგერსიული საგარეო პოლიტიკა

ბრძოლა თანსაწორობისთვის და ოჯახური ღირებულებების, შეზღვუდა აბორტის (განსაკუთრებით გვიანი დროის ორსულობისას და კონსტრაპცეტივების

ბრძოლა ეროვნული ღიებულებების

წინაამღდეგომა ზომების გარემოს დაცვის თუ ასეთი ზომები ეწინაამღდეგება ბიზნესს

უზრუნველყოფა თვასუფლების ფლობის ახალგაზრდობაში ცეცხლსასროლი იარაღის

წინაამღდეგობა მინიმალური ხელფასის

წინააღდეგობა პროფკავშირების შექმნის კერძო საწარმოებში

სიკვდილით დასჯის 

რესპუბლიკელთა ერთ-ერთი უმთავრესი პრინციპი ტრადიციულად არის მთავრობის მონაწილეობის შემცირება ეკონომიკებში.

ამავე დროს რესპუბლიკელები არც თუ იშვიათად გამოდიან  ინიციატივით შეზღვუდის ერთქსესიანთა ქორწინების ლეგალიზაციის, პორნოგრაფიის, პროსტიტუციის და ნარკოტიკების გამოყენების. ასევე რეპუბლიკელებ უარყოფენ გლობალური დათბობასა და სითბური ეფექტს. 

თანამედროვე ელექტორატი - ამერიკელები უზრუნველყოფენ, მსხვილი კორპორაციების თანამშრომლები, თეთრი მამაკაცები და ქალები, რელიგიურად განწყობილები, კონსერვატორული-ორიენტაციის ამომრჩევლები, წალკე შიეძლება ავღნიშნოთ უმრავლესობა რუსულენოვანი ემიგრატები სსრკ-დან წამოსული.  ძირითადი იდეოლოგია  კონსერვატიზმი. პოლიტიკური ორიენტაცია - მემრჯვენე ცენტრისტული, მემარჯვენე.

რესპუბლიკელები

• აბრაამ ლინკოლნი
• ულისე გრანტი
• რეზერფორდ ჰეისი
• ჯეიმზ გარფილდი
• ჩესტერ ართური
• ბენჯამინ ჰარისონი
• უილიამ მაკ-კინლი
• თეოდორ რუზველტი
• უილიამ ჰოვარდ ტაფტი
• უორენ გამალიელ ჰარდინგი
• კალვინ კულიჯი
• ჰერბერტ ჰუვერი
• დუაიტ ეიზენჰაუერი
• რიჩარდ ნიქსონი
• ჯერალდ ფორდი
• რონალდ რეიგანი
• ჯორჯ ბუში
• ჯორჯ ბუში (უმცროსი)
• დონალდ ტრამპი