ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -
ყვარყვარე
პოლიტიკური სატირა ეფუძნება პოლიკარვე კაკაბაძის მოთხრობას — „ყვარყვარე თუთაბერი“-ს[1], რომელიც მოგვითხრობს 1917 წლების პოლიტიკური მოვლენების დროს ერთი ავანტიურისტი კაცის თავგადასავალს, რომელიც შემთხვევითი გარემოებების შედეგად აღიარებულ იქნა სახალხო გმირად. დევნილი სოციალისტის ნაცვლად მეფის ჯარისკაცები წისქვილში უსაქმურ ნაცარქექიას, ყვარყვარეს შეიპყრობენ. ყვარყვარეს თავის მართლება ვერ უშველის, პროკლამაციების გავრცელებას და მეფის წინააღმდეგ აჯანყების ხელმძღვანელობას დასწამებენ. ცნობა მეფის გადადგომის შესახებ ყველაფერს თავდაყირა დააყენებს, ყვარყვარე რევოლუციის გმირად იქცევა. ნაცარქექია მდგომარეობას შეიფერებს. ქალაქის მესვეურებს ახალი დემოკრატიული სახელმწიფოს აშენებას დაპირდება, მოწინაღმდეგეებს და გაურკვევლობით დაბნეულ ადამიანებს კი ციხეში შეყრის. თვითმარქვია მედროვის თვალთმაქცობა მალე გაირკვევა, ქალის კაბაში გადაცმული ყვარყვარე თავს გაქცევით უშველის.
- დოდო აბაშიძე (ყვარყვარე)
- გულჩინა დადიანი (აგრაფინა)
- ნანა ესაკია (გულთამზე)
- ქეთევან შარიქაძე (ლარისა)
- მიხეილ ვაშაძე (მეწისქვილე)
- ეროსი მანჯგალაძე (კაკუტა)
- შოთა გაბელაია (ქუჩარა)
- ვიქტორ ნინიძე (ვაშლოვანელი)
- კახი კავსაძე (ტიტე ნატუტარი)
- ვასილ ჩხაიძე
პოლიკარპე კაკაბაძე
კაკაბაძის პირველი მნიშვნელოვა დრამატული ნაწარმოებია რევოლუციური ბრძოლის ამსახველი პიესა "გზაჯვარედინზე" (1917), რომელიც წარმატებით დაიდგა ბაქოს სცენაზე 1918 წელს (რეჟისორი ალ. წუწუნავა). 1919 წელს კაკაბაძის მიერ დაარსებულ ჟურნალში შვიდი მნათობი დაიბეჭდა მისი პიესები "სისხლი სინათლემდე" (N 1) და "სამი ასული" (N 2). 1925 წელს რუსთაველის სახელობის თეატრის სცენაზე დაიდგა მისი დრამა "ლისაბონის ტუსაღები" (რეჟისორი დ.ანთაძე).
დიდი პოპულარობით სარგებლობდა კაკაბაძის კომედია "ყვარყვარე თუთაბერი" (1928), რომელიც ქართული საბჭოთა კომედიოგრაფიის საუკეთესო ნიმუშია. ღრმად შთამბეჭდავია და კლასიკური სრულყოფით გამოირჩევა მძაფრი ისტორიის ქარტეხილების ფონზე შემთხვევით ამოტივტივებული გაიძვერა მედროვის ყვარყვარეს მხატვრული სახე. ქართული ფოლკლორის გმირის ნაცარქექიას ნიღბით აღჭურვილი ყვარყვარე ზოგადსაკაცობრიო ტიპიც არის. პიესა პირველად დადგა კ.მარჯანიშვილმა 1929 წელს, ახლებური იყო რ. სტურუას 1974 წლის დადგმა (რუსთაველის სახ. თეატრი). 1938 წელს მარჯანიშვილის სახ.თეატრში დაიდგა კაკაბაძის კომედია "კოლმეურნის ქორწინება" (1937), რომელშიც მეტყველად აისახა ახალი საბჭოთა ადამიანის სულიერი ფორმირების პროცესი. პიესა დრამატურგის ახალ გამარჯვებად იქცა.
საბჭოთა ხალხის მშვიდობიანი შრომის თემას ეძღვნება კაკაბაძის 40-50-იან წლებში შექმნილი პიესები:"შეხვედრა მშენებლობაზე", "ბედნიერი სამჭედლო", "ციცინათელა", "პაექრობა", რომელთა გადამუშავების საფუძველზე დრამატურგმა 1964 წელს ახალი პიესა "ცხოვრების ჯარა" შექმნა. კაკაბაძის იატორიულ პიესას (კომედია)"კახაბერის ხმალი" ("დავით მერვე", 1954) უხვად ასაზრდოებს ქართულ ფოლკლორული სახეები. პიესა პირველად დაიდგა 1957 წელს ქუთაისში (რეჟისორი თ.მაღალაშვილი), 1965 წელს კი - თბილისში (მარჯანიშვილის სახ. თეატრი, რეჟისორი გ.ლორთქიფანიძე).
სიცოცხლის ბოლო ათწლეულში კაკაბაძე ინტენსიურად მუშაობდა ისტორიულ დრამისა და ტრაგედიის ჟანრში. ამ პერიოდში მან გამოაქვეყნა დრამატული პოემები "მეფე ვახტანგ პირველი გორგასალი" (1966), "მეფე ბაგრატ მეშვიდე" (1967), ტრაგედია "მეფე დიმიტრი თავდადებული" (1971).
კაკაბაძემ სიცოცხლეშივე მოიპოვა თანამედროვე კრიტიკისა და საზოგადოებრიობის დიდი აღიარება. მისი "ყვარყვარე თუთაბერის" მიხედვით შექმნილია ფილმი "ყვარყვარე" (1978, რეჟისორი დ.აბაშიძე). კაკაბაძე დაჯილდოებულია შრომის წითელი დროშის ორდენით.
დაკრძალულია მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში.
Комментариев нет:
Отправить комментарий