ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                                 4 ვესტა

ვესტას სული  ბრუნი

 (4 Vesta) — ასტეროიდთა სარტყელის ერთ-ერთი უმსხვილესი ასტეროიდი. მასით მეორე და ზომით მესამე ასტეროიდი პალადისა და ცერერას შემდეგ. ეს ასევე ყველაზე კაშკაშა ასტეროიდია და ერთადერთი, რომელზე დაკვირვება შეუიარაღებელი თვალით შეიძლება. აღმოაჩინა 1807 წლის 29 მარტს ჰენრიხ ვილჰელმ ოლბერსმა და კარლ გაუსის წინადადებით ფუძისა და სახლის ძველრომაული ქალღმერთის ვესტას სახელი დაერქვა. ასტეროიდი ვესტა დამახასიათებელია ყველა იმ დედამიწის ჯგუფის მახასიათებელი აქვს მონაცემემების თნახმად რ-აც აშშ-ს ზონდმა ,,Dawn''  მოგვაწოდა, რ-იც ვესტას გარშემო ბრუნავდა 2011წ-ის ივლისიდან აქამდე ვესტა ითვლებოდა უბრალოდ ერთ-ერთ უდიდეს ასტეროიდად მზის სისტემაში. ამასთან, ახლა, მისი ზედაპირის დეტალური შესწავლის შემდეგ, მკვლევარებმა მიაღწიეს დასკვნამდე, რომ იგი მიეკუთვნება ციური სხეულების გარდამავალ კლასს.

ბევრი მოულოდნელი თვისება იქნა ნაპოვნი მის კრატერზე გათხრილ ზედაპირზე.

ეს ასტეროიდი თითქმის სფერულია. რამდენიმე ნიშანი მიუთითებს იმაზე, რომ ვესტას გამოცდილი აქვს რთული გეოლოგიური პროცესები, მსგავსი დედამიწისა და მთვარის პროცესებისა.

იხ. ვიდეო ვესტაზე ამო-ების არსებობაზე

ვესტა სიდიდით მეორე ასტეროიდად ითვლება და მისი დიამეტრი 530 კმ-ია. მისი ზედაპირის უზარმაზარი ნაწილი გიგანტურ კრატერ Reasylvia- ს უჭირავს; გარდა ამისა, მასზე ბევრი დიდი და პატარა კრატერია - სხვა ციური სხეულების დაცემის კვალი.

ჩვეულებრივ, ხმელეთის პლანეტებს აქვთ რელიეფის პროფილი ან განსხვავება პლანეტის რადიუსის 1-2% -ის ზედაპირული მახასიათებლების სიმაღლეში. ასტეროიდების უმეტესობის შემთხვევაში, ეს მაჩვენებელი გაცილებით მაღალია - მაგალითად, ასტეროიდი ლუტიციაა 40%. ვესტასთვის ეს მაჩვენებელი 15% -ს შეადგენს.

სწორედ ტოპოგრაფიასა და რადიუსს შორის არის ეს კავშირი, რომელიც ათავსებს ვესტას შუალედურ კლასში ასტეროიდებსა და ხმელეთის პლანეტებს შორის.

ვესტას კიდევ ერთი მახასიათებელი არის გზა, რომლის დროსაც ვითარდება მისი ზედაპირი სხვა ციური სხეულების ზემოქმედების შედეგად. ამ ზემოქმედების კვალი ჩანს მუქი მასალის განდევნაში, ალბათ ქონდრიტული მეტეორიტების ან მცირე ასტეროიდების დაცემით, ნახშირბადის მაღალი შემცველობით.

მკვლევარების აზრით, ასეთი პატარა სხეულები შეიძლება შედარებით დაბალი სიჩქარით დაეჯახონ ვესტას და არ გამოიწვიოს მისი ზედაპირის ეროზია, მაგრამ, პირიქით, დატოვონ მასზე ახალი მასალა.

იხ. ვიდეო

ვესტა არის ყველაზე კაშკაშა ასტეროიდი და ერთადერთი, რომელიც ჩანს შეუიარაღებელი თვალით დედამიწიდან წმინდა ღამეს. ეს არის შედეგი მისი ზედაპირის სიკაშკაშის, მისი დიდი ზომის (576 კმ) და იმ ფაქტისა, რომ მას დედამიწასთან მხოლოდ 177 მილიონი კმ მანძილზე შეუძლია მიახლოება.

ვესტას გამოსახულება, გადაღებული სპეციალიზებული კამერით ZIMPOL / CHEOPS [en] ძალიან კონტრასტული სპექტროპოლარიმეტრის SPHERE  ESO ძალიან დიდი ტელესკოპით, გვიჩვენებს გიგანტური ზემოქმედების დეპრესიას ასტეროიდის სამხრეთ პოლუსზე და მაღალი მთის ჩარჩოს ქვედა მარჯვენა ნაწილში - რეიასილვიის კრატერის ცენტრალური მწვერვალი დაახლოებით 22 კმ