ანტიციკლონი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                                           ანტიციკლონი

ანტიციკლონის სქემა (1915). ქარი ჩრდ. ნახევარსფეროს ცირკულირებს მიმართულებით საათი მიმართულებით

მაღალი ატმოსფერული წნევის არე, რომელიც მოთავსებულია ციკლონებს შორის. წნევების განაწილების რუკაზე ანტიციკლონი წარმოდგენილია კონცენტრული, უსწორო, დაახლოებით ოვალური ფორმის იზობარებით (ერთნაირი წნევის ხაზებით). უდიდესი წნევაა ანტიციკლონის ცენტრში, პერიფერიისაკენ კლებულობს. ზღვის დონეზე ანტიციკლონის ცენტრში წნევა 1025-1040 მბარ-მდე იზრდება, ზოგჯერ კი (მაგალითად ზამთრობით აზიაში) 1070 მბარ-მდე (როდესაც ზღვის დონეზე საშუალო წნევა 1010-1015 მბარია) (1000 მბარი ≈750 მმ ვწყ. სვ. ≈1,02 კგძ/სმ²).

                                                                 იხ. ვიდეო

ანტიციკლონი ყოველდღიურად ვითარდება ტროპოსფეროში (ატმოსფეროს ქვედა ნაწილში) ციკლონებთან ერთად; ერთიცა და მეორეც ატმოსფეროს ზოგადი ცირკულაციის შემადგენელი ნაწილია და ქმნის ჰაერის განედთშორის ცვლას. წელიწადში ორივე ნახევარსფეროს ტროპოსფეროში იქმნება მრავალი ასეული ანტიციკლონი. ცალკეული ანტიციკლონი არსებობს რამდენიმე დღე-ღამის ან კვირის განმავლობაში. ანტიციკლონი მოძრაობს ტროპოსფეროს ჰაერის გადადგილების მიმართულებით, ესე იგი დასავლეთიდან აღმოსავლეთისაკენ, ამასთანავე გადაიხრება დაბალი განედების მიმართულებით 30 კმ/სთ სიჩქარით ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში და 40 კმ/სთ სიჩქარით სამხრეთში.

                                                              

ანტიცკლონის სატელიტური გამოსახულება

ანტიციკლონში ქარი ქრის საათის ისრის მიმართულებით და ცენტრის გარშემოვლით ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში, ხოლო საათის ისრის საწინააღმდეგოდ — სამხრეთ ნახევარსფეროში. ქარი ანტიციკლონის შუა ნაწილში სუსტია, პერიფერიისკენ ძლიერდება და აჩენს გრიგალებს. ანტიციკლონის სიმაღლე რამდენიმე ათასი კილომეტრია. ანტიციკლონში ღრუბლიანობა და ნალექი მცირეა. ხასიათდება მოწმენდილი ამინდით. ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში გამოიყოფა აზორის ანტიციკლონი, რომელიც წარმოადგენს ატმოსფეროს მოქმედების უმნიშვნელოვანეს ცენტრს. აღსანიშნავია აგრეთვე ჰავაის ანტიციკლონი და სხვა.

                                                                       

ოქროს კარიბჭის ხიდი ნილში

ანტიციკლონების სიგრძე რამდენიმე ათას კილომეტრს აღწევს. ანტიციკლონის ცენტრში წნევა, როგორც წესი, 1020-1030 მბა, მაგრამ შეიძლება მიაღწიოს 1070-1080 მბარს. ციკლონების მსგავსად, ანტიციკლონები მოძრაობენ ჰაერის ზოგადი ტრანსპორტირების მიმართულებით ტროპოსფეროში, ანუ დასავლეთიდან აღმოსავლეთისკენ, ხოლო გადადიან დაბალი გრძედისკენ. ანტიციკლონის გადაადგილების საშუალო სიჩქარე არის დაახლოებით 30 კმ / სთ ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში და დაახლოებით 40 კმ / სთ სამხრეთით, მაგრამ ხშირად ანტიციკლონი დიდხანს იღებს მჯდომარე მდგომარეობას.