ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                                     IXV

ინგლ. Intermediate Experimental Vehicle - სიტყვასიტყვით Intermediate Experimental Vehicle) - ევროპული ექსპერიმენტული უპილოტო სუბორბიტალური კოსმოსური ხომალდი, შექმნილი ESA პროგრამის ფარგლებში მომავალი გაშვებების მოსამზადებლად [en] (eng. Future Launchers Preparatory Program (FLPP)) ტესტირების მიზნით. ტექნოლოგიების ფართო სპექტრი, რომლებიც დაგეგმილია სამომავლოდ მრავალჯერადი გამოყენების მანქანებში გამოსაყენებლად, რომლებსაც შეუძლიათ განმეორებით აფრენა კოსმოსში და დაშვება კოსმოსურ პორტში. ეს არის საფრანგეთის კოსმოსური სააგენტოს (CNES) და ევროპის კოსმოსური სააგენტოს AREV-ის (English Atmospheric Reentry Experimental Vehicle - სიტყვასიტყვით ატმოსფერული მრავალჯერადი გამოყენების ექსპერიმენტული მანქანა) პროგრამის გაგრძელება.

იხ. ვიდეო - IXV выполняет безупречную миссию - Завершив короткое и безупречное возвращение из космоса, Intermediate eXperimental Vehicle (IXV), европейский демонстратор входа в атмосферу, сейчас направляется в Европу для подробного анализа своего полета. Успешная миссия открывает перед Европой новую дверь в сфере будущих космических перевозок.

პროექტის მიზნები

IXV პროექტის მთავარი მიზნები მოიცავს ტექნოლოგიების ფართო სპექტრის ტესტირებას, რომლებიც დაგეგმილია სამომავლო მრავალჯერადი გამოყენების მანქანებში გამოსაყენებლად, რომლებსაც შეუძლიათ განმეორებით აფრენა კოსმოსში და დაშვება კოსმოსურ პორტში. აპარატისთვის დაკისრებული ამოცანების არასრული სია:

სადესანტო პრაქტიკა პილოტირებული კოსმოსური ხომალდისთვის

პლანეტათაშორისი კოსმოსური ხომალდების დედამიწაზე დაბრუნების ტესტირება

დედამიწის დისტანციური ზონდირება

კვლევა მიკროგრავიტაციაში

ორბიტალური თანამგზავრების მოვლა

კოსმოსური ობიექტების განკარგვის ამოცანები

იხ. ვიდეო - IXV: проверенные технологии - IXV, европейский промежуточный экспериментальный аппарат, вскоре будет запущен Vega на суборбитальный путь. Когда он снова войдет в атмосферу Земли, IXV испытает новые критически важные технологии, чтобы реализовать стремление Европы к автономному возвращению из космоса.

პროექტის ისტორია

2005 წელს ESA-მ და მისმა მთავარმა სამრეწველო კონტრაქტორმა Next Generation Launcher Prime SpA-მ, ერთობლივი საწარმო EADS Astrium-სა და Finmeccanica SpA-ს შორის და ASI, CNES, DLR და ESTEC (ევროპული კოსმოსური კვლევისა და ტექნოლოგიების ცენტრის) დახმარებით წამოიწყეს პროექტი. ახალი მრავალჯერადი გამოყენების კოსმოსური ხომალდი, რომელიც განსაზღვრავს მისიის მიზნებს და დიზაინის ძირითად კონცეფციებს. პროექტს ეწოდა Intermediate Experimental Vehicle, შემოკლებით IXV.

ახალი გემის შექმნის პროგრამის საფუძვლად საფრანგეთის კოსმოსური სააგენტოს არსებული პროექტები - Pre-X პროექტი და ESA პროექტი - AREV (Atmospheric Reentry Experimental Vehicle) იქნა მიღებული.

მახასიათებლები

ძირითადი მახასიათებლები:

მთლიანი სიგრძე - 5 მ;

ფრთების სიგრძე - 2,2 მ;

სიმაღლე - 1,5 მ;

მშრალი წონა - 480 კგ;

მაქსიმალური წონა - 1900 კგ;

ბატარეები - ბატარეები;

მაქსიმალური სიჩქარე - 7700 მ/წმ;

ფრენის დიაპაზონი - 7500 კმ;

მაქსიმალური სიმაღლეა 450 კმ (სუბორბიტალური ფრენა).

                                                                

ვეგას რაკეტა

ტესტირება გაშვებამდე

2013 წლის 19 ივნისს ევროპის კოსმოსურმა სააგენტომ გამოსცადა IXV კოსმოსური ხომალდის პარაშუტის სისტემა. ტესტირება ჩატარდა Poligono Interforze Salto di Quirra-ს საცდელ ადგილზე, კუნძულ სარდინიის აღმოსავლეთ სანაპიროზე (იტალია). ტესტების დროს, სამხედრო ვერტმფრენის დახმარებით, IXV აიყვანეს დაახლოებით 3000 მეტრის სიმაღლეზე და ჩააგდეს თავისუფალ ფრენაში .

პარაშუტის სისტემა დროულად გაიხსნა და მოწყობილობა ხმელთაშუა ზღვაში 7 მ/წმ სიჩქარით ჩაფრინდა. ტესტებმა წარმატებით ჩაიარა, მაგრამ პარაშუტის გახსნისას დაფიქსირდა გარკვეული „ანომალიები“, რომლებიც საჭიროებს დამატებით კვლევას.

ფრენის პროგრამა

გაშვება განხორციელდა 2015 წლის 11 თებერვალს, 13:40 UTC-ზე, საფრანგეთის გვიანაში, კურუს გაშვების ადგილიდან Vega მსუბუქი კლასის გამშვები მანქანით, შეცვლილი ზედა ეტაპის დიზაინით. IXV Atmospheric Reentry Demonstrator-ის სუბორბიტალური ფრენა განხორციელდა პარაშუტის დაცემით წყნარ ოკეანეში გალაპაგოსის კუნძულების დასავლეთით. ფრენიდან 18 წუთში IXV გამოეყოფა გამშვები მანქანის ბოლო საფეხურს 349 კმ სიმაღლეზე, ავა 412 კმ სიმაღლეზე [წყარო არ არის მითითებული 2825 დღე], შეაღწევს ატმოსფეროს მკვრივ ფენებს სიმაღლეზე. 120 კმ სიჩქარით დაახლოებით 7,5 კმ/წმ (ტიპიური ხელახალი შესვლის პროფილი დედამიწის დაბალი ორბიტიდან, როგორიცაა კოსმოსური სადგურის ორბიტა). მისიის ხანგრძლივობა იყო 1 საათი 42 წუთი გამშვები მანქანის გაშვებიდან ავტომობილის ჩავარდნამდე.

ფრენის დროს გემმა შეაგროვა მნიშვნელოვანი ინფორმაცია, რომელიც დაკავშირებულია ზებგერითი ფრენის სიჩქარესთან და ორბიტალური მანევრების მახასიათებლებთან

პროექტის გაგრძელება

იგეგმებოდა IXV პროექტის გადამუშავება PRIDE-ISV (ინგლისური პროგრამა მრავალჯერადი ორბიტის დემონსტრატორი ევროპაში - ინოვაციური კოსმოსური მანქანა) მრავალჯერადი გამოყენების სატრანსპორტო მანქანად.

მოგვიანებით, განხილვა დაიწყო პროექტის გაგრძელების შესახებ, სახელწოდებით "Space Rider [en]" გამშვები მანქანის "ვეგას" გამოყენებით.

ფასი

IXV გემის პროექტის ღირებულება 150 მილიონი ევროა.

იხ. ვიდეო - European Spacecraft Passes Key Reentry Test | ESA IXV Space Science HD Video