გრძნობათა ორგანოები

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                 გრძნობათა ორგანოები

გრძნობის ორგანოები არის სპეციალიზებული პერიფერიული ანატომიური და ფიზიოლოგიური სისტემა, რომელიც მათი რეცეპტორების წყალობით უზრუნველყოფს ინფორმაციის მიღებას და პირველად ანალიზს გარე სამყაროდან და თავად სხეულის სხვა ორგანოებიდან, ანუ გარე და შიდა გარემოდან. სხეულის.

გრძნობის ორგანოები დისტანციაზე აღიქვამენ სტიმულს (მხედველობის, სმენის, ყნოსვის ორგანოები); სხვა ორგანოები (გემო და შეხება) - მხოლოდ უშუალო კონტაქტით.

ზოგიერთ გრძნობას შეუძლია შეავსოს სხვები გარკვეულწილად. მაგალითად, განვითარებულმა ყნოსვამ ან შეხებამ შეიძლება გარკვეულწილად ანაზღაუროს ცუდად განვითარებული მხედველობა (თვალები) და ყნოსვის (ცხვირი).

ადამიანის გრძნობის ორგანოები

ადამიანის ტვინის მიერ გრძნობებისგან მიღებული ინფორმაცია აყალიბებს ადამიანის აღქმას მის გარშემო არსებულ სამყაროზე და საკუთარ თავზე.

ადამიანი ინფორმაციას იღებს ხუთი ძირითადი გრძნობით:

თვალები (ხედვა).

ყურები (სმენა).

ენა (გემო).

ცხვირი (სუნის გრძნობა).

კანი (შეხება).

ინფორმაცია სტიმულის შესახებ, რომელიც გავლენას ახდენს ადამიანის გრძნობის რეცეპტორებზე, გადაეცემა ცენტრალურ ნერვულ სისტემას. ის აანალიზებს შემოსულ ინფორმაციას და ამოიცნობს მას (ჩნდება შეგრძნებები). შემდეგ წარმოიქმნება საპასუხო სიგნალი, რომელიც ნერვების გასწვრივ გადაეცემა სხეულის შესაბამის ორგანოებს.

არსებობს გარეგანი შეგრძნებების 6 სახეობა (მობილურობას არ გააჩნია ცალკე სენსორული ორგანო, მაგრამ იწვევს შეგრძნებებს). ადამიანს შეუძლია განიცადოს 6 სახის გარეგანი შეგრძნება: ვიზუალური, სმენითი, ყნოსვითი, ტაქტილური (ტაქტიური), გემო და კინესთეტიკური შეგრძნებები.

ადამიანებში გრძნობათა ორგანოებიდან მიმავალი გზებია ცენტრალური ნერვული სისტემის ვესტიბულური, სმენის, ვიზუალური, ყნოსვითი, ტაქტილური და გემოთი გზები.

გრძნობის ორგანოები ცხოველებში

რეაქცია გარე ზემოქმედებაზე (სინათლე, ტემპერატურა, ქიმიკატები და სხვა გამაღიზიანებლები) ქვედა ორგანიზმებში ჩვეულებრივ განისაზღვრება არა სპეციალური ორგანოებით, არამედ ცოცხალი ნივთიერების ზოგადი თვისებით - გაღიზიანებადობით.

უმაღლეს ორგანიზმებში ინფორმაცია აღიქმება და გადადის სპეციალიზებული სენსორული ორგანოების მიერ, რომლებიც ადაპტირებულია გარკვეული ხასიათის სიგნალების აღქმაზე.

ევოლუციის პროცესში ცხოველებმა შეიმუშავეს მათი ცხოვრების წესისთვის დამახასიათებელი გრძნობის ორგანოები, როგორიცაა ელექტრომიმღებლობა, წნევის შეგრძნება, თერმორეცეფცია და მაგნიტორეცეპცია.

იხ. ვიდეო - ბიოლოგია, VIII კლასი - გრძნობათა ორგანოები